Guiropa libru de Reyes
23 Para bisendacaa rey que guiráʼ hombre huaniisi* de Judá ne de Jerusalén. 2 Despué de ngue guyé rey que ra lidxi Jehová, laa ne guiráʼ ca hombre de Judá, guiráʼ ca binni ni nabeza Jerusalén, ca sacerdote ne ca profeta —guidubi naca guidxi que, xcuidi ne ni huaniisi—, ne biindanebe laacaʼ guiráʼ ca diidxaʼ ni zeeda lu libru ra cá acuerdu ni bidxélacabe ra lidxi Jehová. 3 Bizuhuaa rey que cueʼ columna que ne biʼniʼ ti acuerdu* nezalú Jehová ra biʼniʼ prometerbe zúnibe ni ná Jehová ne zinándabe de guidubi ladxidoʼbe ne guidubi xhiálmabe* ca mandamientu, ca stiidxaʼ* ne ca ley stiʼ para guni cumplirbe ca diidxaʼ stiʼ acuerdu ni cá lu libru ca. Ne guidubi guidxi que guníʼ zuni ni ná acuerdu que.
4 De raqué biʼniʼ mandar rey que Hilquías sacerdote ni jma risaca, ca sacerdote ni racané laa ne ca ni rapa ra puertaʼ que cueecaʼ de ndaaniʼ templu stiʼ Jehová guiráʼ ca cosa ni bíʼnicabe para Baal, para poste ni runi adorar ca binni que ne para interu ejércitu stiʼ guibáʼ. Bizaaquibe cani fuera de guidxi Jerusalén, lu ca layú* ni nuu guriá valle stiʼ Cedrón, ne yenebe dé stícani Betel. 5 Guládxibe ca sacerdote stiʼ ca dios de xcaadxi guidxi, ca ni guluu ca rey stiʼ Judá para gúnicaʼ guʼxhuʼ stiʼ sacrificiu ca lugar ra nasoo ni nuu ndaaniʼ ca guidxi stiʼ Judá ne ca ni nuu guidubi guriá Jerusalén, ne laaca guládxibe ca binni ni runi guʼxhuʼ stiʼ sacrificiu para Baal, gubidxa, elabeeu, para ca beleguí* stiʼ Zodiaco ne interu ejércitu stiʼ guibáʼ. 6 Guleebe poste ni runi adorar ca binni que de ndaaniʼ lidxi Jehová ne yenebe ni fuera de ndaaniʼ guidxi Jerusalén, ndaaniʼ valle stiʼ Cedrón. Raqué bizaaquibe ni ne ni biaana que biitube ni dede ra gúcani dé ne bicheechebe dé que lu ca baʼ stiʼ binni. 7 Laaca bichiabe lidxi ca prostituto stiʼ templu,* ca yoo ni gúpacaʼ ra lidxi Jehová ne ra ruzáʼ ca gunaa que yoo de lari ni riquiiñeʼ casi santuariu para poste ni runi adorar ca binni que.
8 De raqué beedanebe guiráʼ ca sacerdote stiʼ ca guidxi stiʼ Judá ne maʼ qué ninabe niquiiñeʼ ca lugar ra nasoo ra riguni ca sacerdote guʼxhuʼ stiʼ sacrificiu para guni adorarcaʼ ca dios sticaʼ, ca ni nuu Gueba hasta ca ni nuu Beer-Seba. Laaca bisábabe ca lugar ra nasoo ni nuu ra entrada de ra puertaʼ lidxi Josué, xaíque guidxi que, riaanacani ladu bigaʼ* pa ziyuucabe ra puertaʼ guidxi que. 9 Ca dxi que, qué rudiicabe lugar cheʼ ca sacerdote stiʼ ca lugar ra nasoo que chigúnicaʼ sacrificiu lu altar stiʼ Jehová ni nuu Jerusalén, peru ronecaʼ ca bíʼchicaʼ pan sin levadura. 10 Laaca maʼ qué ninabe niquiiñeʼ Tófet, ti lugar ni nuu ndaaniʼ valle stiʼ ca Xiiñiʼ Hinón,* para guni adorar ca binni que ca dios sticaʼ, ti zacá guirutiʼ guzaaquiʼ* xiiñiʼ lu bele, hombrehuiiniʼ o dxaapahuiiniʼ stiʼ, para gudiicaʼ sacrificiu Mólek. 11 Ne maʼ qué ninabe ñuu ca caballu ni bidii ca rey stiʼ Judá para gaca adorar gubidxa ra lidxi Jehová neza ra nuu cuartu* stiʼ Natán-Mélec —ti hombre ni napa stale autoridad ndaaniʼ palaciu—, ni nuu gaxha de ca columna que. Ne bicaaguibe ca carru stiʼ gubidxa. 12 Laaca bisábabe guiráʼ ca altar ni guluu ca rey stiʼ Judá ique cuartu stiʼ Acaz ni nuu luguiáʼ, ne bisábabe ca altar ni guluu Manasés lu guiropaʼ patiu ni nuu ra lidxi Jehová. Binidebe cani ne bicheechebe dé que ndaaniʼ valle stiʼ Cedrón. 13 Ne maʼ qué niná rey que niguni adorárcabe ca lugar ra nasoo ni nuu frente de Jerusalén, ca ni nuu ladu gueteʼ* de dani Quéiquiiñeʼ,* ca ni biʼniʼ Salomón —rey stiʼ Israel— para Astoret, diosa yuudxuʼ stiʼ ca sidonio, para Kemós, dios yuudxuʼ stiʼ Moab, ne para Milcom, dios dxabaʼ stiʼ ca ammonita. 14 Gundaabe ca columna ni runi adorar ca binni que, ne bisábabe ca poste ni runi adorarcaʼ, ne bichabe ca lugar ra nuucani de dxitaladi binni. 15 Laaca bisábabe altar ni nuu Betel, lugar nasoo ni biʼniʼ Jeroboán, xiiñiʼ Nebat, ne ni bicaa guidxi Israel guchee. Despué de bisábabe altar ne lugar nasoo que, bicaaguibe lugar nasoo que, ni biaana que biitube ni dede bíʼnibe ni dé ne bizaaquibe poste ni runi adorar ca binni que.
16 Ora bidxiguetalú Josías ne biʼyaʼ ca baʼ ni nuu lu dani que, biʼniʼ mandarbe cueecabe ca dxitaladi nuu ndaanicani ne bizaaquibe cani lu altar que. Pur ni bíʼnibe que maʼ qué niquiiñeʼ diʼ lugar que para guni adorárcabe ca dios stícabe, casi ná ca diidxaʼ ni gudxi Jehová hombre stiʼ Dios ni dxandíʼ, ni guníʼ zazaaca ca cosa riʼ. 17 Para gunabadiidxabe: «¿Tu stiʼ baʼ* cayuuyaʼ racá pue?». Para ná ca hombre de ndaaniʼ guidxi que rábicaʼ laabe: «Baʼ stiʼ hombre stiʼ Dios ni dxandíʼ ni beeda de Judá que nga, ne laabe nga guniʼbe zazaaca ni bíʼniluʼ altar ni nuu Betel». 18 Para nabe: «Lagudii lugar guiziiláʼdxibe. Cadi cánatu ca dxitaládibe». Ngue runi guirutiʼ nigaʼnaʼ ca dxitaládibe, ninca dxitaladi ti profeta ni beeda de Samaria.
19 Laaca gulee Josías guiráʼ templu ni nuu ca lugar ra nasoo ni nuu ndaaniʼ ca guidxi stiʼ Samaria, ca ni bicuí ca rey stiʼ Israel para guchiichicaʼ Dios, laaca bíʼnibe cani casi bíʼnibe ca ni guyuu Betel. 20 Bizaaquibe guiráʼ ca sacerdote stiʼ ca lugar ra nasoo ni nuu raqué lu ca altar que ne bizaaquibe dxitaladi binni lúcani. Despué de ngue biguétabe Jerusalén.
21 Para biʼniʼ mandar rey que guidubi naca guidxi que: «Laguni ti Pascua para Jehová, Dios stitu, casi cá ni lu libru stiʼ acuerdu riʼ». 22 Qué huayaca nin ti Pascua zaqué dede ca dxi bibani ca juez ni bi’ni’ juzgar guidxi Israel, nin biaʼ tiempu huayuni mandar ca rey stiʼ Israel ne Judá. 23 Peru dxi maʼ ziné rey Josías 18 iza de cayuni mandar bíʼnicabe Pascua riʼ para Jehová ndaaniʼ guidxi Jerusalén.
24 Laaca gulee Josías guiráʼ ca ni ná riniʼné gueʼtuʼ, ca ni runi adivinar, ca bidóʼ ni rápacabe ra lídxicabe,* ca bidóʼ yuudxuʼ, ne guiráʼ ca cosa yuudxuʼ ni bidxélacabe lu layú stiʼ Judá ne Jerusalén. Bíʼnibe ni para gaca cumplir ca diidxaʼ ni zeeda lu Ley ni cá lu libru ni bidxela sacerdote Hilquías ra lidxi Jehová. 25 Qué huayuu nin ti rey casi laabe, ni ñuni stipa ñuni adorar Jehová sti biaje de guidubi ladxidóʼ, guidubi xhialma* ne guiráʼ stipa stiʼ casi cá ni lu Ley stiʼ Moisés ne maʼ qué ñuu sti rey casi laabe.
26 Peru bidxiichineruʼ Jehová guidxi Judá pur ca cosa dxabaʼ ni biʼniʼ Manasés para guchiichi laabe. 27 Ne guníʼ Jehová: «Cásica guleeʼ guidxi Israel de nezaluáʼ, zaqueca zabeeʼ guidxi Judá de nezaluáʼ, zucaanaʼyaʼ guidxi ni gulieeʼ, Jerusalén, ne yoo ni gunieeʼ “Zusisácacabe laʼyaʼ raríʼ”».
28 Xcaadxi cosa ni bizaaca Josías, guiráʼ ni bíʼnibe, zeedacani lu libru ra riete historia stiʼ ca rey stiʼ Judá. 29 Ca dxi cayuni mandar rey Josías guyé faraón Nekó, rey stiʼ Egipto, gaxha de guiiguʼ Éufrates para gacané rey stiʼ Asiria, ne biree rey Josías zigucaalú laabe, peru ora biʼyaʼ Nekó laabe, biiti laabe Meguidó. 30 Para gundisaʼ ca xpínnibe cuerpu stibe Meguidó ne bidxiibacaʼ laabe lu ti carru para chinecaʼ laabe Jerusalén ne raqué bicaachicabe laabe ndaaniʼ baʼ stibe. De raqué gulí ca binni guidxi que Jehoacaz xiiñiʼ Josías ne bíʼnicabe laa rey para cuiʼ lugar stiʼ bixhoze.
31 Napa Jehoacaz 23 iza dxi guca rey, ne biʼniʼ mandarbe chonna beeu ndaaniʼ guidxi Jerusalén. Jñaabe láʼ Hamutal xiiñiʼ Jeremías de guidxi Libná. 32 Ne bizulú bíʼnibe ni cadi jneza nezalú Jehová casi biʼniʼ ca bixhozebiidabe.* 33 Biseguyoo faraón Nekó laabe ndaaniʼ guidxi Riblá, lu layú stiʼ Hamat, para cadi guni mandarbe Jerusalén, despué gunabaʼ Nekó guidxi que ti gayuaa talentu* de plata ne ti talentu de oro. 34 Peru cadi ngasi, laaca biʼniʼ faraón Nekó rey Eliaquim xiiñiʼ Josías, lugar stiʼ Josías bixhoze ne bichaabe lá, gulee labe laa Jehoiaquim. Peru Jehoacaz la? yenebe laa Egipto ne raqué gutiʼ. 35 Bidii Jehoiaquim plata ne oro que faraón, peru gupa xidé biʼniʼ cobrarbe guidxi que ti impuestu para gudiibe plata ni canabaʼ faraón que. Gudíxhebe pabiáʼ plata ne oro guni cobrarbe cada binni de ndaaniʼ guidxi que para gudiibe ni faraón Nekó.
36 Napa Jehoiaquim 25 iza dxi guca rey ne biʼniʼ mandarbe 11 iza ndaaniʼ guidxi Jerusalén. Jñaabe láʼ Zebidá, xiiñiʼ Pedaya de guidxi Rumá. 37 Bíʼnibe ni cadi jneza nezalú Jehová, casi biʼniʼ ca bixhozebiidabe.