Primé libru de Samuel
17 Bichiña ca filisteu guiráʼ soldadu* sticaʼ para chitíndecaʼ. Bidxíñacabe Socó, ti guidxi stiʼ Judá, ne gudíxhecabe campamentu stícabe Efes-Damim, ni nuu entre Socó ne Azecá. 2 Para bidxiña Saúl ne ca hombre de Israel ndaaniʼ valle* stiʼ Elá, ne raqué gudíxhecabe campamentu stícabe. Ne cada tobi bizuhuaa lugar stiʼ para tindené ca filisteu. 3 Lu ti dani nuu ca filisteu ne lu sti dani nuu ca israelita. Galahuiʼ de laacabe didi valle que.
4 Ne lade ca filisteu que biree ti soldadu guizáʼ nadipaʼ. De Gat laabe ne labe Goliat. Nasoobe xhoopaʼ codo ne ti cuarta.* 5 Naguu íquebe ti cascu de cobre ne nácube ti coraza* ni napa jlaza* de cobre. Biaʼsi gaayuʼ mil siclo* nanaa coraza nácube que. 6 Cá chupa espinillera de cobre ñeebe ne cá ti lanza de cobre déchebe. 7 Ne palu stiʼ lanza naazebe que, ziuulani biaʼ ti vara stiʼ ti telar,* guiibaʼ si nuu punta lanza stibe nanaa xhoopaʼ gayuaa siclo.* Ne zániru ti hombre nezalube, laa nga ruaʼ ca guiibaʼ stibe. 8 Para yeguzuhuaa Goliat nezalú ejércitu stiʼ guidxi Israel ne guizáʼ nadipaʼ guníʼ: «¿Xiñee cuzuhuaa chaahuitu pue? Naa nga soldadu jma nadipaʼ stiʼ ca filisteu peru laatu mozo si stiʼ Saúl nga laatu. Yanna, lacuí ti hombre para gueeda tindené naa. 9 Pa ganda tindenebe naa ne guni ganarbe naa la? zácadu mozo stitu. Peru, pa guneʼ ganar ne guuteʼ laabe la? laatu nga gácatu mozo stidu ne zúnitu dxiiñaʼ para laadu». 10 Ne laaca guníʼ filisteu que: «¡Yannadxí, naa peʼ cucaaluáʼ* ejércitu stiʼ guidxi Israel! ¡Laguseendaʼ ti hombre para tindené naa!».
11 Ora binadiaga Saúl ne guidubi guidxi Israel xi caníʼ filisteu que, guizáʼ bidxíbicaʼ. Dede cayacadíticaʼ.
12 Ca dxi bibani Saúl, maʼ nagola Jesé. Nabézabe Efrata, laca laani nga Belén de Judá. Nápabe xhono xiiñibe ne tobi de laacaʼ nga David. 13 Guionnaʼ xiiñiʼ Jesé ni jma huaniisi que zecaʼ zinecaʼ Saúl lu guerra. Ni jma huaniisi que láʼ Eliab, guiropa que láʼ Abinadab ne guionna que Samá. 14 David nga ni jma nahuiiniʼ. Ne guionnaʼ bíʼchibe ni jma huaniisi riʼ nga zinecaʼ Saúl.
15 Neca runi David xhiiñaʼ Saúl, riérube Belén para chigápabe ca dendxuʼ stiʼ bixhózebe. 16 Ca dxi que, siadóʼ ne huadxí rié filisteu que riguzuhuaa nezalú ca israelita. Zaqué bíʼnibe 40 dxi.
17 Ti dxi, gudxi Jesé David: «Xiiñeʼ, gucuaa ti efá* de biidxiʼ ni maʼ biguii* ne chii pan riʼ. Guca purá, yené cani ra campamentu ra nuu ca bíʼchiluʼ ne bidii cani laacabe. 18 Ne yené chii quesu* riʼ para xaíque stiʼ ti mil soldadu nuu raqué. Gunabadiidxaʼ ximodo nuu ca bíʼchiluʼ ne dané xiixa ni gusihuinni dxandíʼ nabánicabe». 19 Ca biʼchiʼ David nuucaʼ ra nuu Saúl ne ra nuu xcaadxi hombre de Israel ndaaniʼ valle stiʼ Elá, raqué nuucabe para gucaalúcabe ca filisteu.
20 Ngue runi siadoʼroʼ biasa David ne gunábabe tuuxa gapaʼ ca dendxuʼ que. Para gucuaabe ca cosa que ne zebe, ne bíʼnibe casi peʼ gudxi Jesé laabe. Ora peʼ yendabe ra campamentu que, caree ca soldadu que ne ziuguaʼcaʼ ridxi para tíndecaʼ. 21 Ne bizuhuaa ca soldadu stiʼ Israel frente de ca soldadu stiʼ ca filisteu. 22 Nagueendaca bisaanané David ca ni ziné que hombre ni cayapa ca cosa stiʼ ca soldadu que ne zebe ziguxooñebe lugar ra chitíndecaʼ. Ora yendabe raqué, gunabadiidxabe ca bíʼchibe ximodo nuucaʼ.
23 Laga caníʼnebe laacaʼ, málasi biiyacabe Goliat, xa hombre de Gat, soldadu ni jma nadipaʼ stiʼ ca filisteu que. Bireebe lade ca soldadu stiʼ ca filisteu ne bizulú cucaalube sti biaje. Binadiaga David laabe. 24 Ora biʼyaʼ guiráʼ hombre de Israel Goliat, guizáʼ bidxíbicaʼ ne gurisacaʼ. 25 Para bizulú ca hombre de Israel que caniʼcaʼ: «¿Maʼ biiyatu hombre ni zedaree lade ca filisteu ca la? Zeeda gucaalube* guidxi Israel. Tu guni ganar laabe la? zudii rey ca laa stale cosa risaca ne ti xiiñidxaapaʼ. Ne laaca qué zaguixe familia stiʼ bixhoze impuestu ne qué zúnicabe nin tobi de ca cosa ni rinabaʼ rey ca binni de Israel».
26 Para bizulú David canabadiidxaʼ ca hombre ni zuhuaa gaxha de laa: «¿Xi chiguicaa hombre ni guni ganar filisteu ni cusituí lú guidxi Israel riʼ yaʼ? ¿Tu naca filisteu ni qué ñaca circuncidar riʼ para gucaalú* ejércitu stiʼ Dios ni nabani pue?». 27 Ne ngueca gúdxicaʼ laabe ne nacaʼ: «Nga nga chiguicaa hombre ni guni ganar filisteu ca». 28 Ora biʼyaʼ Eliab, bíʼchibe ni jma huaniisi, caníʼnebe ca hombre que guizáʼ bidxiichi ne ná rabi laabe: «¿Xi zeeda gúniluʼ raríʼ pue? ¿Tu bisaananeluʼ xhupa xhonna dendxuʼ ni rigápaluʼ lu desiertu que? Runebiaʼyaʼ lii, qué rituí luluʼ. Ne puru cosa malu nuu ndaaniʼ ladxidoʼloʼ. Zeeda gundaachiluʼ ra cadíndedu». 29 Para ná David rabi laabe: «Gastiʼ cadi cayuneʼ, ¡canabadiidxaʼ siaʼ!». 30 Para biree David de ra nuube ne yenabadiidxaʼ xcaadxi soldadu que, peru ngueca bicábicaʼ laabe.
31 Chupa chonna de ca soldadu que binadiágacaʼ ni caníʼ David ne gúdxicaʼ ni Saúl. Para bisendacaa Saúl laabe. 32 Óraque ná David rabi Saúl: «Cadi guidxíbitu filisteu ca. Naa chaaʼ chitindeniáʼ laabe, señor stinneʼ». 33 Para ná Saúl rabi David: «Qué zanda tindeneluʼ filisteu ca, ti xcuidi si lii ne laabe dede nahuiinibe nácabe soldadu». 34 Óraque ná David rabi Saúl: «Señor stinneʼ, naa nga rigapaʼ ca dendxuʼ stiʼ bixhozeʼ. Ti biaje beeda ti lión ne ziné ti dendxuʼ ne sti biaje beeda ti oso ne laaca ziné ti dendxuʼ. 35 Peru guzayanandaʼ laacame ne guxhaʼ laacame ca dendxuʼ ni nugasaruaacame. Ora biaaxhacame luguiaʼyaʼ, biruuxhaʼ xquijádacame,* bisabaʼ laacame ne biiteʼ laacame. 36 Señor stinneʼ, maʼ biiteʼ ti lión ne ti oso ne zacaca zuuteʼ filisteu ni caʼruʼ gaca circuncidar ca, purtiʼ cucaalube* ejércitu stiʼ Dios ni nabani». 37 Ne laaca guníʼ David: «Maʼ gucané Jehová naa guuteʼ ti lión ne ti oso ne laaca zacanebe naa guuteʼ filisteu ca». Para ná Saúl rabi David: «Guyé, Jehová gapaʼ lii».
38 De raqué bigacu Saúl laabe xhaba, ni racu ora cheʼ lu guerra. Guluube ti cascu de cobre ique ne bigácube laa ti coraza.* 39 Despué bindiibi David espada que lu xhaba ne gucalaʼdxiʼ nizá, peru qué ñanda diʼ. Purtiʼ cadi biaabe gácube guiráʼ ngue. De raqué ná David rabi Saúl: «Nin para guiniibeʼ né guiráʼ ca cosa riʼ, cadi biaaʼ diaʼ gacuaʼ cani». Ngue runi guleebe cani ládibe. 40 Despué biruuxhabe vara stibe, guyebe ti lugar ra cuxooñeʼ nisa ne gulibe gaayuʼ guié lisu, guluube cani ndaaniʼ murral stibe ni rinebe ora maʼ zigápabe dendxuʼ. Ne chaahuiʼ chaahuiʼ bidxíñabe filisteu que ne naazebe guixhe bixeendaʼ* stibe.
41 Filisteu que laaca zidxiña David, ne zániru hombre ni ruaʼ ca guiibaʼ stibe nezalube. 42 Ora biʼyaʼ filisteu que ti hueruhuiiniʼ si nga David ne nayá baʼduʼ laa, bizulú cayuni burla laabe ne cuxidxi. 43 Ne nabe rábibe David: «¿Ñee ti biʼcuʼ naa para guiaaxhaluʼ luguiaʼyaʼ né ti palu la?». Ne gunabaʼ filisteu que ca dios stiʼ guninacaʼ David. 44 Laaca gudxi filisteu que David: «Gudáʼ raríʼ guʼyuʼ, zudieeʼ beela stiluʼ go ca maniʼ ripapa ne ca maniʼ guiʼxhiʼ».
45 Para ná David rabi filisteu que: «Lii zeeda tindeneluʼ naa né ti espada ne chupa lanza, peru naa zeeda tindeniáʼ lii lu lá Jehová, Dios stiʼ ca ejércitu ne Dios stiʼ guiráʼ soldadu stiʼ guidxi Israel, ni cucaa luluʼ.* 46 Zusaana Jehová lii lu nayaʼ yannadxí, zuneʼ ganar lii ne zugayaʼ yánniluʼ. Yannadxica zudieeʼ beelaladi ca soldadu filisteu para go ca maniʼ ripapa ne ca maniʼ duxhuʼ. Ne guiráʼ binni zanna tuu nga Dios stiʼ guidxi Israel. 47 Guiráʼ ca ni nuu raríʼ zánnacaʼ cadi caquiiñeʼ Jehová espada nin lanza para gulá laadu. Jehová nga cadinde pur laadu ne zusaanabe guiráʼ xixetu lu nadu».
48 De raqué bidxiña filisteu que David para tindené laabe, ne laaca ziguxooñeʼ David para guidxagalú laabe. 49 Para guluu náʼ David ndaaniʼ murral stiʼ, gulee ti guié, guluu ni ndaaniʼ guixhe bixeendaʼ stiʼ ne bindaa ni filisteu que, biaʼsi galaa lucuá gucuani. Biaaziʼ guié que lucuá filisteu que ne biabarilú. 50 Ti guixhe bixeendaʼ ne ti guié si biquiiñeʼ David para biʼniʼ ganar filisteu que. Bisábabe filisteu que ne biitibe laa, cadi ndaʼ zinebe espada. 51 Nagueendaca ziguxooñebe ne gudxíʼbabe luguiáʼ filisteu que. Gucuaabe espada stiʼ ne bigabe yanni para gatiʼ chaahuiʼ. Ora biʼyaʼ ca filisteu que maʼ guti soldadu ni jma nadipaʼ sticaʼ, nagueendaca bireecaʼ ziguxooñelucaʼ.
52 Ne ora biʼyaʼ ca hombre de guidxi Israel ne de Judá ni bizaaca que, biguaacaʼ ridxi ne zinándacaʼ ca filisteu de ra nuu valle que hasta ra nuu ca puertaʼ stiʼ Ecrón, ne guidubi neza zeʼ Saraim, hasta Gat ne Ecrón nexheʼ ca filisteu biiticabe que. 53 Despué de guzananda ca israelita que laacabe, biguétacaʼ ra campamentu stiʼ ca filisteu ne gucuaacaʼ guiráʼ ca cosa stícabe.
54 De raqué yené David ique filisteu que Jerusalén, peru guiráʼ ca guiibaʼ stiʼ filisteu que, bisaanabe cani ndaaniʼ yoo de lari stibe.
55 Ora biʼyaʼ Saúl bicaalú David filisteu que, gunabadiidxabe Abner, jefe stiʼ ejércitu que: «Abner, tu xiiñiʼ hombrehuiiniʼ ca pue?». Para bicabi Abner laabe: «Rey stinneʼ, dxandíʼ peʼ qué ganna diaʼ tu xiiñiʼ laabe». 56 Para ná rey que rabi laabe: «Gunabadiidxaʼ tu xiiñiʼ hombrehuiiniʼ ca». 57 Ngue runi, casi biguetaʼ David de biiti filisteu que, yené Abner laabe ra nuu Saúl. Ne naazeruʼ David ique filisteu que. 58 Para gunabadiidxaʼ Saúl laabe: «¿Tu xiiñiʼ lii, hombrehuiiniʼ?». Óraque ná David rabi laabe: «Xiiñiʼ Jesé, mozo stiluʼ, betlemita que».