BIBLIOTECA NI NUU LU INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA NI NUU LU INTERNET
diidxazá
  • BIBLIA
  • PUBLICACIÓN
  • REUNIÓN
  • g21 núm. 3 yaza 4-5
  • Xi rusiidiʼ universu laanu

Gastiʼ nin ti videu de ca ni guliluʼ riʼ.

Bitiidilaʼdxiʼ, guyuu ti error ora cayaca cargar videu riʼ.

  • Xi rusiidiʼ universu laanu
  • ¡Gutaná! 2021
  • Laaca zanda gúʼndaluʼ
  • ¿Ximodo bizulú guendanabani?
    ¡Zanda guibániluʼ nayecheʼ! Ti libru ni zacané lii guiéneluʼ ni ná Biblia
¡Gutaná! 2021
g21 núm. 3 yaza 4-5
Cayuuyaʼ chonna binni ca beleguí ne ca planeta. Tobi de laacabe cayuuyaʼ ca ni lu ti telescopio.

Xi rusiidiʼ universu laanu

Nabé ridxagayaa ca astrónomo modo guyáʼ universu, purtiʼ ca dxi riʼ maʼ nápacabe stale herramienta para guni estudiárcabe ni. ¿Xi huayuuyacabe yaʼ?

Nexheʼ chaahuiʼ universu. Ti artículo stiʼ revista Astronomy ná: «Cadi modo tiica si nexheʼ ca galaxia ca guibáʼ, sínuque nexheʼ chaahuiʼ ca ni». ¿Ximodo guca ndiʼ yaʼ? Ca científicu ca nacaʼ nuuni zacá pur ti materia ni qué rihuinni ni láʼ materia oscura. Nácabe zeeda gaca materia riʼ «casi ti andamiu ni qué rihuinni» ne luni nexheʼ chaahuiʼ «ca galaxia, ca cúmulo de galaxia ne ca supercumulo de galaxia».

¿Ximodo gunda gutachaahuiʼ universu yaʼ? ¿Ñee málasi gutachaahuiʼ ni la? Guidúʼyanu ni guníʼ Allan Sandage, ti científicu ni biʼniʼ cré Dios. Gúcabe tobi de ca astrónomo jma risaca ni bibani lu siglu veinte.

Laabe guniʼbe: «Naa rabeʼ cadi málasi gutachaahuiʼ universu, sínuque guyuu tu gudixhe chaahuiʼ ni».

Nuu guendanabani purtiʼ nabé biaʼsi modo nexheʼ chaahuiʼ universu. Guiníʼ íquenu de stipa ni runibiáʼ ca científicu casi fuerza nuclear débil. Pur stipa riʼ, qué riaanadxí gubidxa ca de guicaguí. Purtiʼ pa ñácani jma débil la? qué ñuu gubidxa. Ne pa ñácani jma nadipaʼ, maʼ ninitilú gubidxa.

Nexheʼ chaahuiʼ fuerza nuclear débil lu universu, peru laaca nuu stale stipa ne ley ni nexheʼ chaahuiʼ luni, ne sin laacani que ñanda ñuu guendanabani. Ti científicu ni láʼ Anil Ananthaswamy bisiene, pa ñaca ca stipa ne ca ley riʼ gadxé la? «qué ñuu ca estrella, ca planeta ne ca galaxia ne laaca qué ñuu guendanabani».

Racané universu para guibani binni lu Guidxilayú. Cumu napa Guidxilayú riʼ nisa ne biaʼsi modo guyáʼ atmósfera ne beeu ca la? nga runi nuu guendanabani luni. Revista National Geographic ná: «Pur modo guyáʼ ne nexheʼ chaahuiʼ guiráʼ ni nuu lu Guidxilayú riʼ, nácani ti lugar biaʼsi peʼ para guibani binni».a

Ti científicu ná nuu sistema solar ca ndaaniʼ galaxia stini, ti lugar ra «gastiʼ nuu», ne pur nuuni zitu la? nuu guendanabani lu Guidxilayú riʼ. Pa ñuu Guidxilayú riʼ gaxha de xcaadxi estrella o galaa de galaxia riʼ, qué ñanda nibáninu luni purtiʼ ñuniná stuxhu ca ni laanu. Peru laanu nabáninu ti lugar ni runibiáʼ ca científicu ca casi zona de habitabilidad galáctica.

Sicaríʼ guníʼ ti físicu ni láʼ Paul Davies, ti hombre ni nanna de universu ne ca ley stini: «Qué zanda guneʼ cré málasi beeda chuʼ guendanabani lu universu riʼ, nuu xi pur nabáninu raríʼ».b Ni dxandíʼ la? qué nusiidiʼ Paul Davies bizáʼ Dios universu ne binni. Peru ¿lii xi rábiluʼ yaʼ? Né guiráʼ ni maʼ bidúʼyanu riʼ, rihuínnica guyáʼ universu ne Guidxilayú para chuʼ guendanabani luni. Yanna, ¿ñee cadi rucaa ndiʼ lii guiníʼ íqueluʼ guyuu tu bizáʼ ca ni la?

a Lu artículo stiʼ National Geographic riʼ cadi caniʼni Dios bizáʼ Guidxilayú ne binni. Sínuque caniʼni galán Guidxilayú riʼ para guibani binni luni.

b Paul Davies: La mente de Dios (trad. Lorenzo Abellanas Rapun), 1993.

Guníʼ ique ndiʼ:

Stale periódicu ne aplicación ruzeeteʼ pora chiguiree ne chiguiaaziʼ gubidxa ne beeu. ¿Ñee cadi dxandíʼ nuu tu riníʼ ximodo rizaaca guiráʼ ndiʼ la? ¿Tu biʼniʼ ca ley astronómica riʼ para gánnacabe xi guiníʼcabe yaʼ?

Naaze ti joven teléfono stiʼ ne cayuuyaʼ pora chiguiaaziʼ gubidxa
    Libru ne revista zapoteco del Istmo (1993-2025)
    Biteeguʼ sesión
    Bizulú sesión
    • diidxazá
    • Compartir
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Modo iquiiñeʼ ni
    • Política de privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Bizulú sesión
    Compartir