Capítulo 19
Gucheechenu stiidxaʼ Dios ne guendanadxibalú
1. 1) Xi guníʼ ca discípulo que de Jesús, peru xi biʼniʼ caadxi judíu laacabe. 2) Xi zanda guinabadiidxanu laca laanu yaʼ.
MAʼ RACA biaʼ chupa mil iza de bibí Jesucristu, Xiiñiʼ Dios, para gaca Rey lu guidubi naca Guidxilayú. Neca biyubi ca xhenemígube de xcaadxi religión modo biiticaʼ laabe la? gundisaʼ Jiobá laabe de lade ca gueʼtuʼ, ne maʼ pur laabe zanda gápanu ti guendanabani ni qué zaluxe. Peru ora gudxi ca discípulo que binni maʼ biásabe la? guzanándacabe laacaʼ. Chupa chonna de laacaʼ bideguyoocaʼ, dede gudíñecabe laacaʼ ne chicote ne biʼniʼ mandárcabe laacaʼ maʼ cadi guiníʼrucaʼ de Jesús (Hechos 4:1-3, 17; 5:17, 18, 40). Xi bíʼnicabe yaʼ. Lii xi ñúniluʼ. Ñee nucheecheruluʼ diidxaʼ ne guendanadxibalú la?
2. 1) Xi ca diidxaʼ guizáʼ sicarú nga naquiiñeʼ gábinu binni yanna riʼ. 2) Tuu nga naquiiñeʼ gucheeche ca diidxaʼ nacubi ne galán ca yaʼ.
2 Lu iza 1914 que gurí Jesús de Rey lu Reinu stiʼ Dios para guni mandar lade ca xhenemigu (Salmo 110:2). Guca si nga la? bilaabe Binidxabaʼ ne ca demonio stiʼ lu Guidxilayú riʼ (Apocalipsis 12:1-5, 7-12). Zacá nga bizulú ca últimu dxi stiʼ guiráʼ ca cosa malu nuu yanna riʼ. Ora guiluxe ca dxi ca la? zunidé Dios guiráʼ xixé cosa malu stiʼ Binidxabaʼ (Daniel 2:44; Mateo 24:21). Cani guilá dxi ca, zabánicaʼ ndaaniʼ ti paraísu lu Guidxilayú sin qué chuʼ dxi gáticaʼ. Pa lii maʼ runi creluʼ ca diidxaʼ nacubi ne galán ca la? ziuuláʼdxiluʼ gábiluʼ ni xcaadxi binni (Mateo 24:14). Peru, ñee ziuulaʼdxiʼ binni gucaadiaga ni la?
3. 1) Ñee guiráʼ binni nga riuulaʼdxiʼ gucaadiaga stiidxaʼ Reinu ca la? 2) Xi naquiiñeʼ guinabadiidxanu laca laanu.
3 Ora chigucheecheluʼ stiidxaʼ Reinu ca nuu binni ziuulaʼdxiʼ ni, peru jma stale binni nga qué zaná gucaadiaga ni (Mateo 24:37-39). Nuu tu zuni burla o zucaalú lii pur dxiiñaʼ ni cayúniluʼ ca. Jesús maca guníʼ dede ca binnilídxinu zándaca gucaalú laanu (Lucas 21:16-19). Ne laaca zándaca gucaalúcabe laanu ra dxiiñaʼ o ra scuela. Nuu guidxi dede gobiernu nucueeza dxiiñaʼ stiʼ ca testigu stiʼ Jiobá. Pa cadiidiluʼ lu tobi de cani maʼ guninu ca, ñee zucheecheruluʼ stiidxaʼ Dios ne guendanadxibalú ne zuzuhuaa dxiichiluʼ lu ni runi creluʼ la? (1 Corintios 16:13.)
Laasinu qué zanda diʼ gúninu dxiiñaʼ ca
4. 1) Xi naquiiñeʼ gúninu para guzuubanu stiidxaʼ Dios. 2) Xiñee nabé risaca ca guendaridagulisaa ca.
4 Para cadi gusaananu de gúninu ni na Jiobá la? naquiiñeʼ guni crenu zacané cani cudiibe ca laanu. Ládecani nga nuu ca guendaridagulisaa ni rápanu, nga runi Biblia cayabi laanu cadi gusaananu de chuunu cani (Hebreos 10:23-25). Ca Testigu ni ruzuubacaʼ stiidxaʼ Jiobá la? huayúnicaʼ stipa ti cadi gusaanacaʼ de guidagulisaanecaʼ ca xpinni Cristu. Ca guendaridagulisaa ca racanécani laanu guizíʼdinu jma de Biblia, guiénenu jma ca dxandíʼ ni maʼ nánnanu ne racanécani laanu ganna chaahuinu ximodo gúninu cani cazíʼdinu. Laaca rudiini stipa laanu ti gúninu ni na Dios, ne ora guidagulisaanu para guni adorarnu laabe la? maʼ riuʼnu tobi si ne ca xpinni Cristu. Jiobá rusiidiʼ laanu ne espíritu stiʼ ne riquiiñebe ca binni ridagulisaa para gúnibe ni, ne espíritu ca nga ni riquiiñeʼ Jesús para chuʼné laanu (Mateo 18:20; Apocalipsis 3:6).
5. Xi runi ca testigu stiʼ Jiobá para guidagulisaacaʼ ora rucueezacabe dxiiñaʼ sticaʼ.
5 Ñee rúniluʼ stipa pur cheluʼ guiráʼ ca guendaridagulisaa ca ne rúniluʼ cani rucaadiágaluʼ lúcani la? Ndaaniʼ ca guidxi ra nucueezacabe dxiiñaʼ stiʼ ca testigu stiʼ Jiobá nuu tiru nápacabe xidé guidagulisaacabe pur grupu huiiniʼ ra lidxi tuuxa. Zándaca gadxé gadxé lugar rúnicabe ni ne nuu biaje cadi galanpeʼ hora rácacani, purtiʼ nuu tiru rúnicabe cani nabé maʼ huaxhinni. Neca cadi galán ca lugar ne hora gácacani o ruxooñeʼ riesgu gácacabe xiixa la? ca xpinni Cristu ni qué rusaana Jiobá ca ruyúbicaʼ ximodo cadi guiaadxacaʼ nin tobi de laacani.
6. Ximodo rusihuínninu runi crenu zacané Jiobá laanu, ne ximodo racané nga laanu cadi guiaanadxinu de guininu ne guendanadxibalú.
6 Para guni crenu zacané Jiobá laanu la? naquiiñeʼ guiaʼnu guni orarnu laabe de ladxidoʼno, ne gusihuínninu caquiiñenu laabe. Ñee runi orarluʼ la? Jesús biʼniʼ orar stale biaje dxi bicheeche diidxaʼ lu Guidxilayú riʼ (Lucas 3:21; 6:12, 13; 22:39-44). Ne gueelaʼ ante gátibe lu yaga que, gúdxibe ca discípulo stibe gúnicaʼ sicaríʼ: «Lagataná ne la iníʼ né Dios ti cadi uquiinde binidxabaʼ laatu» (Marcos 14:38). Pa qué chulaʼdxiʼ binni gucaadiaga stiidxaʼ Reinu riʼ la? zándaca cuee nga gana laanu para maʼ cadi chigucheechenu diidxaʼ. Ne pa gúnicabe burla laanu o sanándacabe laanu la? laaca zándaca gucaa nga laanu gusaananu de gucheechenu diidxaʼ ti cadi guizaacanu gastiʼ. Para cadi gucueeza ca nga laanu la? guinábanu Jiobá de guidubi ladxidoʼno gudii espíritu stiʼ laanu para cadi guiaanadxinu de guininu ne guendanadxibalú (Lucas 11:13; Efesios 6:18-20).
Dxiqué bicheechecabe diidxaʼ ne guendanadxibalú
7. 1) Xiñee risaca para laanu libru stiʼ Hechos. 2) Ora guicábiluʼ ca guendarinabadiidxaʼ ni cá despué de párrafo riʼ guníʼ ximodo zanda gacanécani laanu.
7 Libru stiʼ Hechos ca nabé risácani para guiranu purtiʼ caniʼni de ca apóstol ne xcaadxi discípulo ni biʼniʼ sentircaʼ cásica runi sentirnu. Caniʼni ximodo bidxiilúcabe guiráʼ ni gucalaʼdxiʼ nucueeza laacabe de nucheechecabe diidxaʼ, ne modo bisihuínnicabe qué zusaanacabe Jiobá ne modo gúcacabe nadxibalú casi Testigu stibe. Ora gúʼndaluʼ caadxi de ni zeeda lu libru ca la? biiyaʼ ca guendarinabadiidxaʼ ni zeeda despué de párrafo riʼ ne ca textu ca, ne guníʼ ique ximodo zanda gacanécani lii.
Ñee guzá ca apóstol que scuela roʼ la? Ñee ora tiica si gúcacabe nadxibalú neca intiica guizaacacabe la? (Juan 18:17, 25-27; 20:19; Hechos 4:13.)
Xiñee gunda guníʼ Pedru ne guendanadxibalú nezalú ca juez stiʼ ca judíu ni guniʼcaʼ gati Xiiñiʼ Dios que (Mateo 10:19, 20; Hechos 4:8).
Xi biʼniʼ ca apóstol que lu ca semana ante chécabe nezalú ca juez stiʼ ca judíu que (Hechos 1:14; 2:1, 42).
Ora biʼniʼ mandar ca xaíque que ca apóstol que maʼ cadi gúnicaʼ dxiiñaʼ bidii Jesús laacaʼ, xi bicabi Pedru ne Juan laacabe (Hechos 4:19, 20).
Bindaa si ca binni que ca apóstol que, tu guníʼnecabe sti biaje para gacané laacabe. Ñee gunábacabe maʼ cadi sananda binni laacabe la? o xi gunábacabe (Hechos 4:24-31).
Ximodo gucané Jiobá ca xpinni ora gucalaʼdxiʼ ca xhenemígucabe nucueeza laacabe de nucheechecabe diidxaʼ (Hechos 5:17-20).
Ximodo bisihuinni ca apóstol que nánnacaʼ xi pur ngue bireecaʼ de ra deguyoocaʼ (Hechos 5:21, 41, 42).
Xi qué nusaana de ñuni guiráʼ xixé ca discípulo que ora bireechecabe guiráʼ ladu pur guzánanda binni laacabe (Hechos 8:3, 4; 11:19-21).
8. Xi guleendú ca primé discípulo que ora bicheechecaʼ diidxaʼ, ne xiñee laaca zanda gúninu dxiiñaʼ ca.
8 Cadi pur gana si bicheechecabe diidxaʼ dxiqué. Purtiʼ despué de guyuunisa chonna mil discípulo que lu Pentecostés stiʼ iza 33 despué de beeda Cristu que «jma rusi [bi]dale cani runi cre Cristu, cásica hombre zaqueca gunaa» (Hechos 2:41; 4:4; 5:14). Despué dede ti hombre ni nabé guzánanda ne bininá ca xpinni Dios guca xpinni Cristu ne bicheeche diidxaʼ ne guendanadxibalú, laabe nga Saulo de Tarso, ne despué maʼ gúdxicabe laabe apóstol Pablu (Gálatas 1:22-24). Peru dxiiñaʼ ni bizulú lu primé siglu que caʼruʼ guiaanadxidini, ne maʼ cayácani lu guidubi naca Guidxilayú. Laanu laaca zanda gúninu dxiiñaʼ ca, ne ra gúninu ni la? zanda guizíʼdinu de ejemplu stiʼ ca Testigu ni guyuu dxiqué ni qué nusaanacaʼ Jiobá.
9. 1) Paraa guiráʼ bicheeche Pablu diidxaʼ. 2) Lii ximódoruʼ rucheecheluʼ stiidxaʼ Reinu yaʼ.
9 Xi biʼniʼ Pablu ora gunna tupeʼ nga Jesucristu yaʼ. «Qué nindaa de ngue bizulú be byuíʼ be stiidxa Jesús [...] cayabi be binni Jesús nga Xiiñi Dios.» (Hechos 9:20.) Bidiibe xquíxepeʼ Jiobá purtiʼ guca nachaʼhuiʼ ne laabe neca cadi naquiiñeʼ ñaca zaqué ne laabe, ne biénebe caquiiñeʼ ganna guiráʼ xixé binni de ca diidxaʼ nacubi ne galán ni deruʼ biziidibe que. Cumu Pablu judíu laa la? bisiidibe ra yuʼduʼ casi rúnicabe dxiqué. Laaca bicheechebe diidxaʼ de yoo pur yoo ne bisiénebe de ni caniʼbe que ca binni nuu luguiaa. Dede gunabe guyebe xcaadxi guidxi para chigucheechebe ca diidxaʼ nacubi ne galán que (Hechos 17:17; 20:20; Romanos 15:23, 24).
10. 1) Guizáʼ nadxibalú guca Pablu, peru ximodo bisihuínnibe laaca nuu xpiaanibe ora bicheechebe diidxaʼ. 2) Ximodo zanda gúninu cásica biʼniʼ Pablu ora guinínenu ca binnilídxinu, cani runinenu dxiiñaʼ ne cani rinenu scuela.
10 Nabé nadxibalú guca Pablu, ne bisihuinni nuu xpiaaniʼ ora guniné binni, laanu laaca naquiiñeʼ gácanu zacá. Ora guníʼnebe ca judíu bizeetebe ni bidii stiidxaʼ Dios ca bixhoze gólacaʼ para guiénecaʼ ni cayábibe laacaʼ, ne ora guníʼnebe ca griegu guníʼnebe laacaʼ de ni maca nánnacaʼ. Para gunda bicaadiaga binni laabe la? nuu tiru gúdxibe laacaʼ ximodo binibiaʼbe Stiidxaʼ Dios. Sicaríʼ guniʼbe: «Rune irá nga tílasi guni cre binni stiidxa Cristu, ti zacá laca ne naa guieche nia ni» (1 Corintios 9:20-23; Hechos 22:3-21).
11. 1) Xi biʼniʼ Pablu para cadi gucaalú cani qué náʼ gucheechebe diidxaʼ que. 2) Pora nga jneza gúninu cásica biʼniʼ Pablu, ne ximodo gúninu ni. 3) Tuu nga rudii stipa laanu para cadi gusaananu de guininu ne guendanadxibalú.
11 Ora guʼyaʼ Pablu maʼ cucaalú binni laa la? riebe sti ladu caadxi dxi, ti cadi gudxiilube cani qué náʼ gucheechebe diidxaʼ (Hechos 14:5-7; 18:5-7; Romanos 12:18). Peru qué ñuu dxi nituílube nucheechebe ca diidxaʼ nacubi ne galán ca (Romanos 1:16). Neca qué ñuulaʼdxiʼ Pablu modo biʼniʼ feu ca binni que laabe ne dede bininacaʼ laabe la? Dios gucané laabe para cadi guidxíbibe ti ganda gucheecherube diidxaʼ. Nabe: «Señor huaxa qué nixele de naa ne ucané naa biree de raqué. [...] Ne zacá gunda yegüé stiidxa Cristu lade irá cani cadi judíu» (1 Tesalonicenses 2:2; 2 Timoteo 4:17). Jesús, Xaíque stiʼ guiráʼ ca binni ridagulisaa ca, laaca cudiirube laanu stipa ni caquiiñenu para gúninu dxiiñaʼ ni nexheʼ gaca ca dxi stinu riʼ (Marcos 13:10).
12. Ximodo rusihuínninu nadxibalunu casi xpinni Cristu, ne xi pur nácanu zacá.
12 Nápanu stale razón para gucheecherunu stiidxaʼ Dios ne guendanadxibalú, cásica biʼniʼ Jesús ne xcaadxi de ca xpinni Dios ni guyuu lu primé siglu que. Peru qué riníʼ diʼ nga cadi guiénenu binni ora qué zanda gucaadiaga laanu nin gucaʼnu laacabe gucaadiágacabe pa qué racaláʼdxicabe. Ni cayábini laanu nga cadi guireʼnu gana purtiʼ si qué náʼ binni gucaadiaga laanu ne cadi gudiʼnu lugar gucueeza cani cucaalú laanu de guininu. Cásica guníʼ Jesús que, laanu laaca caninu Reinu si stiʼ Dios nga napa derechu guni mandar lu guidubi naca Guidxilayú. Rininu zácani zacá purtiʼ Jiobá, Dios ni runi mandar guidubi naca guibáʼ ne Guidxilayú nga cuseendaʼ laanu, ne cadi ni na íquenu nga caninu, sínuque ni nabe. Ne cadi guiaandaʼ laanu rusisácanu Jiobá purtiʼ nadxiinu laabe ne nga si nga razón ni jma risaca nápanu (Filipenses 1:27, 28; 1 Tesalonicenses 2:13).
Ni guietenaláʼdxinu
• Xiñee nabé riquiiñeʼ guininenu guiráʼ xixé binni de Reinu stiʼ Dios, peru ñee guiráʼ binni ziuulaʼdxiʼ ni la?
• Ximodo zanda gusihuínninu dxandíʼ nánnanu qué zanda gúninu ni na Jiobá ne stipa si stinu.
• Xi guiráʼ nga rusiidiʼ libru stiʼ Hechos laanu.
[Ca dibuju/foto ni zeeda lu yaza 173]
Cásica ca xpinni Jiobá ni guyuu dxiqué, zaqueca ca xpínnibe ni nuu yanna riʼ, rucheechecaʼ stiidxabe ne guendanadxibalú