Gusisácanu guiráʼ ca cosa ni zeeda de Jiobá cásica risaca cani para laabe
«Laguuya gá [...] nin tobi de laatu cadi chuʼ né tuuxa ni cadi xheelaʼ, ne nin tobi cadi usaana de ganaxhii ni zeeda de Dios.» (HEBREOS 12:15, 17.)
1. Xiñee qué riníʼ íquenu casi riníʼ ique binni ni qué runibiáʼ Dios.
YANNA riʼ jma maʼ stale binni qué liica rizaalaʼdxiʼ ca cosa ni zeeda de Dios. Edgar Morín, ti hombre ni huayuundaʼ de modo huabani stale binni guníʼ sicaríʼ: «Guiráʼ cosa ni riquiiñeʼ para guʼyaʼ binni xii nga jneza ne ni cadi jneza casi, guni ni na Dios, gunibiáʼ guiráʼ ni bizaʼbe, gusisaca xquidxi, guiníʼ ique jneza ne guʼndaʼ historia la? para stale binni maʼ qué risaca diʼ cani. [...] Maʼ cada tobi de laacaʼ caguíxhecaʼ ximodo racaláʼdxicaʼ guibánicaʼ». Pur modo guniʼbe riníʼ ique ca binni nabani yanna riʼ rihuinni nápacaʼ «espíritu sti binni guidxilayú», ne espíritu ca nga runi «dxiiña ndaani ladxidóʼ cani qué na uzuuba stiidxa Dios» (1 Corintios 2:12; Efesios 2:2). Peru laanu maʼ qué gápadinu espíritu stiʼ binni guidxilayú purtiʼ maʼ bidiʼnu laanu Jiobá ne maʼ gudixhe íquenu gúninu ni nabe de guidubi ladxidoʼno casi Dios stinu ni napa derechu guni mandar (Romanos 12:1, 2). Laanu rudiʼnu cuenta pabiáʼ nga risaca guiráʼ ca cosa ni zeeda de Dios. Gunáʼ nga caadxi cosa ni zeeda de Dios ni naquiiñeʼ gusisácanu yaʼ. Tema riʼ chigusiene gaayuʼ de laacani, ne sti tema ca zusiene pabiáʼ risaca ca guendaridagulisaa ra runi adorarnu Jiobá. Lu Biblia rieeteʼ diidxaʼ santo ne sicaríʼ riníʼcabe ni diidxazá: Nandxóʼ, risaca, ni gulí Dios ne ni riquiiñeʼ para gaca adorar Dios.
2, 3. 1) Ximodo rusihuinni Biblia pabiáʼ nandxóʼ lá Jiobá. 2) Ximodo rusihuínninu ridúʼyanu lá Jiobá casi ti cosa ni nandxóʼ.
2 Diidxaʼ santo ni maʼ bizéʼtenu ca riquiiñeʼ ni ora caníʼcabe de xiixa ni maʼ bixeleʼ de xcaadxi cosa para iquiiñeʼ ti lugar ra risaca, ne laaca riquiiñecabe diidxaʼ ca ora cuícabe xiixa ni zaquiiñeʼ para gaca adorar Dios. Jiobá nga ti Dios ni jma nandxóʼ, nga runi Biblia na guirútiruʼ jma nandxóʼ que laabe (Proverbios 9:10; 30:3). Ndaaniʼ guidxi Israel ni guyuu dxiqué la? xaíque stiʼ cani ruzaaquiʼ guʼxhuʼ que bixii ti lari ique ne lu lari que guyuu ti cinchu de oro ra gucuá ca diidxaʼ riʼ: «Jiobá nga ni jma nandxóʼ» (Éxodo 28:36, 37). Sicaríʼ na Stiidxaʼ Dios caníʼ guiráʼ ca querubín ne ca serafín ni naguu leʼ trono stiʼ Jiobá: «Nandxóʼ, nandxóʼ, nandxóʼ nga Jiobá» (Isaías 6:2, 3; Apocalipsis 4:6-8). Riníʼcabe ni chonna biaje, purtiʼ Jiobá nga ni jma nandxóʼ ne guirútiruʼ stobi casi laabe. Nga runi, laapebe nga ni jma nandxóʼ.
3 Nandxóʼ ne risaca lá Jiobá. Ni bicaa libru stiʼ salmo riʼ guníʼ: «Gusisácacabe laluʼ. Risaca ni ne ruchibini, nandxóʼ ni» (Salmo 99:3). Sicaríʼ na Jesús naquiiñeʼ guni orarnu: «Bixhoze du ni nuu ibáʼ, rinaba du gusisaca irá binni [laluʼ] (Mateo 6:9). María, gunaa ni guca jñaa Jesús ndaaniʼ guidxilayú riʼ biindaʼ sicaríʼ: «Idubi xhialma rusisaca Dios. Purti cadi ni guiete chupa chonna gubidxa si ndi ni biʼni be luguiaʼyaʼ. Nandxóʼ Dios, ne iruti ru casi laa» (Lucas 1:46, 49). Zacaca nga yanna riʼ, cumu laaca xpinni Jiobá laanu la? laaca rusisácanu labe, ne qué rúninu xiixa ni guni biidiʼ ni o gucaa binni guiníʼ mal de laani. Nga runi, guiráʼ ca cosa ni zeeda de Jiobá risaca cani para laanu, cásica risaca cani para laabe (Amós 5:14, 15).
Xiñee nabé runi respetarnu Jesús
4. Xiñee riníʼ Biblia laaca nandxóʼ Jesús.
4 Jesús «nga tobi lucha Xiiñi» Jiobá. Cumu Dios ni nandxóʼ nga bizáʼ laabe la? laabe laaca nandxoʼbe (Juan 1:14; Colosenses 1:15; Hebreos 1:1-3). Nga runi laabe nga «Cristu Jesús ni biseendaʼ Dios» (Juan 6:69, NM). Dxi beeda gale Jesús ndaaniʼ Guidxilayú riʼ la? qué nunítidibe guendanandxóʼ stibe, purtiʼ María gupa laabe pur espíritu santu. Gúcani casi gudxi ángel que laabe: «Zeeda Espíritu Santu luguiá luʼ [...,] nga runi zaree chu badu huiini ca para Dios, ne zabi cabe laa Xiiñi Dios» (Lucas 1:35). Ne dxi biʼniʼ orar ca xpinni Cristu ni guyuu Jerusalén que la? guníʼcabe ca diidxaʼ riʼ chupa biaje: «Xiiñi lu ni nayá ladxidóʼ, ni ulí lu que» (Hechos 4:27, 30).
5. Xi dxiiñaʼ stiʼ Dios biʼniʼ Jesús ndaaniʼ Guidxilayú riʼ, ne xiñee sicarú rini stibe.
5 Ndaaniʼ Guidxilayú riʼ biʼniʼ Jesús ti dxiiñaʼ ni bidii Jiobá laa. Dxi guyuunísabe lu iza 29 la? gulí Jiobá laabe para gueeda gácabe Xaíque stiʼ cani ruzaaquiʼ guʼxhuʼ ndaaniʼ yuʼduʼ cubi stiʼ ni qué rihuinni (Lucas 3:21, 22; Hebreos 7:26; 8:1, 2). Ne laaca naquiiñeʼ gátibe, purtiʼ ne rini stibe zanda guilá binni gulené donda (Mateo 20:28; Hebreos 9:14). Nga runi rininu risaca rini stiʼ Jesucristu (1 Pedro 1:19).
6. Xi runi sentirnu pur Jesucristu, ne xiñee.
6 Apóstol Pablu bisihuinni pabiáʼ runi respetarnu Jesucristu, Rey ne Xaíque stiʼ cani ruzaaquiʼ guʼxhuʼ stinu ora guníʼ ca diidxaʼ riʼ: «Ma bidxiiba Dios laabe ne bisisaca laabe jma que irá xixé, ti ora guiete lá be guzuxibi irá cani nuu ibáʼ ne irá cani nuu ndaani guidxilayú ne irá cani nuu xaguete guidxilayú, ne iníʼ ca nezalú iráʼ: “Jesucristu nga Señor”, ne zacá usisaca ca Dios Bixhoze be» (Filipenses 2:9-11). Jesucristu nga Rey stinu ni cayuni mandar yanna ne laaca laabe nga Xaíque stiʼ guiráʼ ca xpinni Dios. Nga runi, naquiiñeʼ guzúʼbanu stiidxabe de guidubi ladxidoʼno, zacá zusihuínninu rusisácanu guiráʼ cosa ni zeeda de Jiobá cásica risaca cani para laabe (Mateo 23:10; Colosenses 1:18).
7. Ximodo rihuinni ruzúʼbanu stiidxaʼ Cristu.
7 Rihuinni ruzúʼbanu stiidxaʼ Cristu ora runi respetarnu ca hombre ni maʼ gulibe para sanírucaʼ lu xhiiñabe. Nuu ti Grupu ni Zaniruʼ (ca xpinni Cristu ni bibí pur espíritu) ni ribí caadxi binnigola para gacané laacaʼ (caadxi de ca binnigola riʼ zanírucaʼ lu dxiiñaʼ ni raca Betel, nuu xcaadxi ni riganna ca binni ridagulisaa ne xcaadxi ni runiné ca binni ridagulisaa dxiiñaʼ) para gúnicaʼ xhiiñaʼ Dios; nga runi naquiiñeʼ guni respetarnu laacabe ne guzúʼbanu stiidxacabe (Hebreos 13:7, 17).
Ti guidxi ni bireechú para Dios
8, 9. 1) Ximodo beeda gaca ca israelita ti guidxi ni bireechú para Dios. 2) Ximodo bicaa Jiobá ndaaniʼ ique ca israelita que pabiáʼ risaca para laabe gúnicaʼ ni nabe.
8 Dxi gudixhestí Jiobá guidxi Israel la? bíʼninebe laa ti pactu. Pur pactu que beeda gaca guiráʼ ca binni ni nuu ndaaniʼ guidxi que para laasibe. Jiobá peʼ nga gudxi laacabe ca diidxaʼ riʼ: «Napa xidé gácatu para naa si, purtiʼ naa Jiobá nacaʼ nandxóʼ; ne maʼ cabeechuaʼ laatu de xcaadxi guidxi para gácatu stinneʼ» (Levítico 19:2; 20:26).
9 Dxi beeda gaca Israel xquidxi Jiobá la? bicaabe ndaaniʼ ique ca binni que pabiáʼ risaca para laabe gusihuínnicaʼ rúnicaʼ ni nabe. Jiobá biʼniʼ mandar qué liica chitánacabe dani ra chigudiibe laacaʼ Chii Mandamientu que, pacaa záticaʼ. Dxi guca ngue la? beeda gaca dani Sinaí que ti cosa risaca para Dios (Éxodo 19:12, 23). Laaca biénecabe xhiiñaʼ Dios nga biʼniʼ guiráʼ ca binni ni ruzaaquiʼ guʼxhuʼ que, ne gúnnacabe biquiiñeʼ yoo de lari que ne guiráʼ ni guyuu ndaaniʼ ni para si gaca adorar Dios (Éxodo 30:26-30). Yanna, ximodo ruuyaʼ ca xpinni Cristu ca cosa ni zeeda Dios yaʼ.
10, 11. Xiñee rininu maʼ guleechú Dios guiráʼ ca xpinni Cristu ni bibí pur espíritu santu para laa si. Yanna, xi runi «xcaadxi dendxu» ca ora gánnacaʼ ni.
10 Guiráʼ ca xpinni Cristu ni bibí pur espíritu maʼ bireechucaʼ para Jiobá (1 Corintios 1:2). Nga runi, guiráʼ ca binni ni bibí pur espíritu santu ni huabani dede dxi biseendaʼ Dios espíritu stiʼ ne cani nabániruʼ zeeda gácacaʼ casi ti yuʼduʼ stiʼ Dios. Peru cadi guiníʼ íquenu laaca laani nga sti yuʼduʼ cubi ni riquiiñeʼ Jiobá para guni adorarnu laa pur guendaguti stiʼ Cristu ni ruxhiá donda stinu. Ca xpinni Cristu ni bibí pur espíritu santu zeeda gácacaʼ casi ti yuʼduʼ ra nabeza Jiobá pur espíritu stiʼ. Sicaríʼ guníʼ apóstol Pablu de laani: «Laabe [Cristu Jesús] naaze be ni, nga runi cabí chaahui ni, cayaʼta chaahui ca guie stini, ne carooba ni, dede idxiña dxi gaca ni ti yuʼdu roʼ ni maca ulee chu be para Dios. Ne laatu, hermanu caʼ, ra uca né tu Cristu tobi si, laca uca né tu irá ca xpinni tobi si, casi ñaca irá xixé nu naca nu ti yoo ra nabeza Espíritu stiʼ Dios» (Efesios 2:21, 22; 1 Pedro 2:5, 9).
11 Laaca gunabadiidxaʼ Pablu ca xpinni Cristu ni bibí pur espíritu: «Ñee qué ganna tu pa laatu nga yuʼdu sti Dios, ne nabeza Espíritu stibe ndaani ladxidóʼ to la? [...] Ma ulee chu Dios yuʼdu ca para laa, ne laatu nga yuʼdu ca» (1 Corintios 3:16, 17). Jiobá nabeza ne canazá lade ca xpinni Cristu ni bibí purtiʼ nápacabe espíritu stibe (2 Corintios 6:16). Jiobá nga rusiene «mozo ni nuu xpiaaniʼ ne ni runi jneza» riʼ para ganna xi guni (Mateo 24:45-47). Nga runi, «xcaadxi dendxuʼ» ca riuuláʼdxicaʼ gúnicaʼ dxiiñaʼ ne ca xpinni Cristu ni bibí pur espíritu santu, cani zeeda gaca casi ti yuʼduʼ (Juan 10:16; Mateo 25:37-40).
Ca cosa zeeda de Dios ni risaca para ca xpinni Cristu
12. Gunáʼ ndiʼ ca cosa zeeda de Dios ni naquiiñeʼ gusisácanu, ne xiñee.
12 Guiráʼ ca xpinni Cristu nánnacaʼ nuu stale cosa zeeda de Dios ni risaca para laacaʼ. Tobi de laacani nga guidxíñacabe gaxha de Jiobá (1 Crónicas 28:9; Salmo 36:7). Guizáʼ risaca para laanu chuʼnu gaxha de laabe, nga runi qué rudiʼnu lugar chuʼ tuuxa o xiixa ni guxheleʼ laanu de Dios stinu, Jiobá (2 Crónicas 15:2; Santiago 4:7, 8). Laaca risaca guni orarnu Jiobá para ganda chuʼnu gaxha de laa. Para Daniel ni riguixhená que nabé bisaca ni, purtiʼ neca guyuu tu gucalaʼdxiʼ ñuuti laabe pur laani la? qué nusaana de ñuni orarbe Dios (Daniel 6:7-11). Oración stiʼ «ca xpinni Dios» (cani bibí pur espíritu) zeeda gácani casi guʼxhuʼ ni bizaaquicabe ndaaniʼ yuʼduʼ ra biʼniʼ adorárcabe Dios dxiqué (Apocalipsis 5:8; 8:3, 4; Levítico 16:12, 13). Ora gánnanu zacá ca oración ca para Dios la? rudiʼnu cuenta pabiáʼ risaca ni. ¡Ti ndaayaʼ roʼbaʼ para laanu nga ganda guinínenu Dios ni runi mandar guibáʼ ne lu guidubi naca guidxilayú! Nga runi, nabé risaca para laanu guni orarnu.
13. Xi sti cosa ndiʼ risaca para laanu, ne ximodo rudiʼnu lugar gacaneni laanu.
13 Laaca nuu ti cosa zeeda de Dios ni risaca para ca xpinni Cristu ni cheʼ guibáʼ ne para cani chiguibani lu Guidxilayú riʼ, laani nga: espíritu santu. Espíritu riʼ nga stipa stiʼ Jiobá. Laani racaneni para gaca guiráʼ ni maʼ gudixhe ique Dios guni, nga runi jneza guiree lani «Espíritu Santu» o «Espíritu sti Dios» (Juan 14:26; Romanos 1:4). Espíritu ca nga ni riquiiñeʼ Jiobá para gudii stipa ca xpinni ti ganda gucheechecaʼ diidxaʼ (Hechos 1:8; 4:31). Laabe rudiibe espíritu stibe ca binni ni ruzuubaʼ stiidxabe purtiʼ ruuyacaʼ laabe casi xaíque sticaʼ. Laaca rudii Jiobá espíritu stiʼ ca binni ni canazá «modo rusiidi Espíritu Santu» ne cadi cá íquecaʼ gúnicaʼ guiráʼ ni riuuláʼdxisicaʼ (Hechos 5:32; Gálatas 5:16, 25; Romanos 8:5-8). Laani nga racaneni laanu gápanu ca guenda ni napa «cani zinanda ni na Espíritu Santu» stiʼ Dios, ne laaca racaneni guibáninu casi modo racalaʼdxiʼ Dios purtiʼ maʼ bidiʼnu «idubi xpida [n]u Dios para guni [n]u ni na» (Gálatas 5:22, 23; 2 Pedro 3:11). Pa risaca ni para laanu la? qué zúninu xiixa ni «guniná [...] Espíritu sti Dios», o ni guxheleʼ espíritu stiʼ Dios de laanu (Efesios 4:30).
14. Xi dxiiñaʼ bidii Dios ca xpinni Cristu ni bibí pur espíritu santu, ne ximodo laaca cayuni xcaadxi dendxuʼ ca dxiiñaʼ riʼ.
14 Cásica risaca espíritu para laanu zacaca risaca chinenu lá Jiobá, Dios ni nandxóʼ, ne gácanu Testigu stibe (Isaías 43:10-12, 15). Jiobá maʼ bisiidiʼ ca xpinni Cristu ni bibí pur espíritu para gusiidicaʼ binni ximodo zanda chúʼnecaʼ Dios tobi si (2 Corintios 3:5, 6). Cumu nánnacabe gusiidicabe la? maʼ gucuaacabe dxiiñaʼ de gucheechecabe stiidxaʼ Reinu ne gacanécabe binni para gaca xpinni Cristu (Mateo 24:14; 28:19, 20). Guizáʼ jneza modo rúnicabe dxiiñaʼ riʼ, nga runi millón de binni ni nadóʼ casi dendxuʼ cayabi ca diidxaʼ riʼ laacabe: «Zinedu laatu, purtiʼ huayunadiágadu nuuné Dios laatu» (Zacarías 8:23). Ca binni ni zeeda gaca casi xcaadxi dendxuʼ ca riuuláʼdxicaʼ guninecaʼ ca xpinni Cristu ni bibí pur espíritu santu dxiiñaʼ stiʼ Dios ni cayaca yanna riʼ. Nga runi, ca xpinni Cristu riʼ cayanda cucheechecaʼ diidxaʼ lu guidubi naca Guidxilayú purtiʼ cayacané xcaadxi dendxuʼ ca laacaʼ (Isaías 61:5, 6).
15. Xi dxiiñaʼ bisisaca apóstol Pablu, ne xiñee laaca risaca ni para laanu.
15 Apóstol Pablu bisisaca dxiiñaʼ ni bidii Dios laa de gucheeche stiidxaʼ Cristu. Laabe guniʼbe: «Ulí be naa gune xhiiña Jesucristu lade cani cadi judíu, ne [nuu xhiiñaʼ] cusiide laaca de evangeliu sti Dios» (Romanos 15:16). Ne lu carta ni bicaabe ra nuu ca xpinni Cristu de guidxi Corinto guniʼbe risaca dxiiñaʼ bisaanané Dios laabe (2 Corintios 4:1, 7). Pur dxiiñaʼ ni cayúninu riʼ nga cayanda cusíʼdinu binni Stiidxaʼ Dios (1 Pedro 4:11). Nga runi, pa nácanu de ca binni ni bibí pur espíritu o de ca binni ni zeeda gaca casi xcaadxi dendxuʼ ca la? riquiiñeʼ gudiʼnu cuenta risaca dxiiñaʼ ni nápanu de gucheechenu stiidxaʼ Dios.
«Sa nu modo pe naquiiñe sa ca xpinni [Dios], cani ridxibi laabe»
16. Xi zacané laanu para cadi gácanu casi binni ni qué rusisaca guiráʼ cosa ni zeeda de Dios.
16 Gudixhená si apóstol Pablu ca xpinni Cristu para cadi gácacaʼ binni ni «usaana de ganaxhii ni zeeda Dios» la? bidiibe conseju riʼ laacaʼ: «Lagapa xpida tu nayá [...]. Laguuya gá nin tobi de laatu [...] cadi aca casi xculá rusindá intiica gata cue» (Hebreos 12:14-16). Ora guníʼ Pablu ca diidxaʼ «casi xculá rusindá intiica» la? caniʼbe zacá nga ca binni ni chuʼ lade ca xpinni Cristu ni guiníʼ cadi jneza modo cayaca xiixa. Zándaca huaxiéʼ riuuláʼdxicabe modo maʼ gudixhe Jiobá guibani ti guendaxheelaʼ o huaxiéʼ riuuláʼdxicabe guibánicabe casi modo nabe (1 Tesalonicenses 4:3-7; Hebreos 13:4). O zándaca guiníʼ íquecabe casi ca binni ni maʼ bidxiideche Dios purtiʼ gucuaayucaʼ «lu diidxa ni cadi zeeda de Dios, [ne] intiica diidxa ni qué racané irutiʼ» ne «ma qué runi cre ca ni dxandíʼ» (2 Timoteo 2:16-18).
17. Xiñee riquiiñeʼ guni ca xpinni Cristu ni bibí pur espíritu santu stipa para gácacaʼ nayá guiráʼ ora casi modo na Jiobá.
17 Pablu gudxi ca diidxaʼ riʼ ca xpinni Cristu ni bibí pur espíritu santu: «Hermanu ni nadxiee caʼ, yáquexa ma bidii [Dios] stiidxa [...] laanu la? usiá nu laanu de irá ni runi dxaba xcuerpu nu ne espíritu stinu, ti sa nu modo pe naquiiñe sa ca xpinni be, cani ridxibi laabe» (2 Corintios 7:1). Pur ca diidxaʼ ni bidúʼndanu ca la? guiráʼ ca xpinni Cristu ni bibí pur espíritu santu, «cani ulee chu Dios para laa», naquiiñeʼ gúnicaʼ stipa para gácacaʼ nayá guiráʼ ora casi modo na Jiobá (Hebreos 3:1). Apóstol Pedru laaca bizeeteʼ de laani ora gudxi ca diidxaʼ riʼ ca xpinni Cristu ni bibí pur espíritu santu: «Lagaca casi baʼdu ni ruzuuba diidxaʼ, ne ma cadi guni tu ni na ique tu casi biʼni tu dxi caʼru gunibiáʼ tu Dios. Lagaca nachaʼhui de irá ni guni tu casi nachaʼhui Dios ni uníʼ né laatu para gaca tu xpinni» (1 Pedro 1:14, 15).
18, 19. 1) Ximodo rihuinni rusisaca guiráʼ binni ni guilá ora gueeda ca dxi jma nagana ca cosa ni zeeda de Jiobá. 2) Xi chigusiene sti tema ca ni laaca risaca para ca xpinni Cristu.
18 Yanna, xi zanda guininu de guiráʼ binni ni zalá ora gueeda ca dxi jma nagana ca yaʼ. Laacabe laaca naquiiñeʼ gusisácacabe guiráʼ ca cosa ni zeeda Jiobá. Lu libru stiʼ Apocalipsis na «cusisaca cabe [Jiobá] ndaani yuʼdu roʼ stiʼ» ndaaniʼ guidxilayú riʼ. Cumu nápacabe fe lu guendaguti stiʼ Cristu la? casi ñaca maʼ gudiibicabe xhábacabe ne bisiquichicabe ni lu rini «sti Dendxu huiiniʼ» (Apocalipsis 7:9, 14, 15). Zacá maʼ randa ruuyaʼ Jiobá laacabe casi binni ni maʼ bireechú para laa, nga runi naquiiñeʼ gúnicabe ni na conseju riʼ: «Usiá nu laanu de irá ni runi dxaba xcuerpu nu ne espíritu stinu, ti sa nu modo pe naquiiñe sa ca xpinni [Dios], cani ridxibi laabe».
19 Tobi de cosa ni risaca para guiráʼ ca xpinni Cristu nga ca guendaridagulisaa ni rápacabe para guni adorárcabe Jiobá ne para gúʼndacabe ne guiénecabe Stiidxabe. Para Jiobá nabé risaca cani. Sti tema ca zusiene ximodo ne xiñee naquiiñeʼ gusisácanu ca guendaridagulisaa ra runi adorarnu Jiobá, cásica risaca cani para laabe.
Ni guietenaláʼdxinu
• Xiñee qué riníʼ íquenu casi riníʼ ique binni ni qué runibiáʼ Dios.
• Xiñee Jiobá nga ni jma nandxóʼ.
• Ximodo rusihuínninu dxandíʼ runi respetarnu Cristu.
• Gunáʼ nga caadxi cosa zeeda de Dios ni risaca para laanu.