Ñee rusisácanu ni biʼniʼ Jiobá para gulá laanu la?
«Xquíxepeʼ Jiobá, Dios stiʼ Israel, purtiʼ bilábibe xquídxibe ne bilabe laa.» (LUC. 1:68, NM)
1, 2. 1) Xi ejemplu rusihuinni nabé naxoo modo nuunu. 2) Gunáʼ nga ca guendarinabadiidxaʼ ni chiguicábinu lu tema riʼ.
BIXUIʼLÚ nuuluʼ ndaaniʼ ti hospital. Ndaaniʼ cuartu nuuluʼ ca laaca nuu stale binni ni napa guendahuará ni nápaluʼ ca, ti guendahuará nabé malu ne qué rianda. Peru gúnnaluʼ nuu ti doctor ni cuyubi ximodo gusianda guendahuará ca. Ne pa ñanda si maʼ ñánnaluʼ pa bidxela doctor que xiixa medicina para gusianda lii. Despué de guiráʼ ni maʼ biʼniʼ doctor que la? bidxélabe ti medicina ni gusianda guendahuará que. Ximodo ñuni sentirluʼ ora ñánnaluʼ nga yaʼ. Nudiiluʼ xquíxepeʼ doctor ca ne ñápaluʼ respetu laabe purtiʼ bilabe lii ne stale binni para cadi ñátitu.
2 Zándaca guiníʼ íqueluʼ nabé naxoo ni guninu ca, peru ni dxandíʼ nga jma naxoo modo nuunu yanna, nga runi nagueendaca caquiiñenu tu gulá laanu (biindaʼ Romanos 7:24). Binni ni caquiiñenu gulá laanu nga Jiobá, ne cásica laabe ne Xiiñibe huayúnicabe stale cosa para gulácabe laanu. Lu tema riʼ chiguicábinu tapa guendarinabadiidxaʼ: Xiñee caquiiñenu tu gulá laanu. Pabiáʼ gudixe Jesús para gulá laanu. Pabiáʼ gudixe Jiobá para gulá laanu. Ne ximodo zanda gusihuínninu rusisácanu guiráʼ ni bíʼnicabe para gulácabe laanu.
Xiñee caquiiñenu tu gulá laanu
3. Xiñee zanda guininu zeeda gaca donda gulenenu ca casi ti guendahuará ni ruuti stale binni.
3 Nacubi guníʼ caadxi binni de guendahuará ni láʼ gripe española que, ni biasa lu iza 1918 ne biiti stale millón binni, nácabe laani nga tobi de ca guendahuará ni jma huayuuti stale binni. Ne laaca nuu guendahuará ni ricá caadxi si binni, peru stale de ca binni ca ruuticani laacaʼ.a Yanna guchaaganu donda ni gulenenu ca ne tobi de ca guendahuará ni maʼ bizéʼtenu ca. Sicaríʼ na Romanos 5:12: «Pur tobi hombre biuu enda ruchee ndaani guidxilayú, ne guti be purti bichee be, ne zacá ucuá enda guti que irá xixé binni, purti laca bichee caʼ». Zanda guininu guiráʼ binni nga gulené donda, purtiʼ guiranu rucheʼnu. Ne apóstol Pablu guníʼ sicaríʼ: «Guiráʼ xixé binni maʼ bichee ne qué zanda gusihuínnicaʼ ca guenda sicarú stiʼ Dios» (Rom. 3:23, NM). Yanna, panda binni rati pur gulené donda yaʼ. Pablu guníʼ «guiráʼ xixé binni» cayati purtiʼ gulené donda.
4. Ximodo ruuyaʼ binni biaʼ dxi ribáninu, peru ximodo ruuyaʼ Jiobá ni.
4 Ca dxi stinu riʼ stale binni maʼ qué ridxagayaa diʼ nácanu binni ni gulené donda ne rátinu. Dxandíʼ nga stale binni jma ridxagayaa ora gati ti binni ni nahuiiniʼ que ora gati tuuxa ni maʼ bioʼxhoʼ. Peru qué gánnacabe ximodo ruuyaʼ Jiobá ni. Laanu nánnanu jma huaxiéʼ dxi ribani binni yanna que biaʼ gudixhe ique Dios nibani binni primé que. Ne nin ti binni qué huabani jma de ti dxi stiʼ Dios (2 Ped. 3:8). Nga runi, Stiidxaʼ Dios na huaxiéʼ dxi ribani binni, zeeda gaca ni casi ti guiéʼ ni nagueenda riguunduʼ, ne biaʼ rindaa ora ricaa binni bi ne cuee ni (Sal. 39:5; 1 Ped. 1:24). Xiñee naquiiñeʼ gánnanu nga yaʼ. Purtiʼ pa guiénenu nabé naxoo «guendahuará» ni nápanu (donda gulenenu ca) la? jma zusisácanu guiráʼ ni maʼ biʼniʼ Jiobá para gulá laanu, casi ñaca «nusianda» laanu.
5. Xi binítinu purtiʼ nácanu binni ni gulené donda.
5 Para guiénenu pabiáʼ naxoo modo nuunu la? guidúʼyanu guiráʼ ni binítinu pur donda ni gulenenu. Nagana guiénenu ni purtiʼ ni binítinu ca nga ti cosa ni qué huayuu dxi gápanu. Dede dxi bizáʼ Dios Adán ne Eva biáʼsipeʼ modo bizaʼbe xquendabiaanicaʼ ne xcuérpucaʼ. Cumu gúcacabe binni sin donda la? ñanda nibícabe ñúnicabe ni jneza ne nucueezacabe laacabe de niníʼ íquecabe cosa malu, ne pur nga guiráʼ dxi ñanda ñúnicabe ni na Dios jma jneza ne zacá ñanda nápacabe xcaadxi guenda. Peru lugar de ñúnicabe nga la? qué nusisácacabe modo bizáʼ Dios laacabe. Ora qué nuzuubacabe stiidxaʼ Jiobá la? cadi binitisícabe guendanabani sin donda ni bidii Dios laacabe, sínuque dede ne ca xiiñicabe maʼ qué nibani zacá (Gén. 3:16-19). Ora biníticabe guendanabani sin donda que la? casi ñaca óraqueca nicá guendahuará ni caninu ca laacabe ne zaqueca bitiidicabe ni ca xiiñicabe. Cumu Jiobá runi ni jneza la? gudxi laacabe záticabe, peru laanu guniʼbe zanda guilanu (Sal. 103:10).
Ni gudixe Jesús pur laanu
6, 7. 1) Padxí nga primé biaje bizeeteʼ Jiobá pabiáʼ zaguixe para gulá binni. 2) Xi rusiidiʼ ni biʼniʼ Abel ne xcaadxi xpinni Dios que laanu ora biiticaʼ maniʼ para Jiobá.
6 Jiobá nanna nabé naná modo chitixe para gulá cani za de Adán ne Eva. Ca diidxaʼ riguixhená ni zeeda lu Génesis 3:15 racanécani laanu gánnanu pabiáʼ nga ni chitixe Jiobá. Jiobá zudii tobi «ni za» de Abrahán para gunitilú Binidxabaʼ tobi si tiru, ne zacá gulá binni. Peru para ganda gulabe binni, zuninácabe laabe casi ñaca ñuninácabe xatini ñeebe. Ximodo nga chiguninácabe laabe yaʼ. Xi guiráʼ guendananá nga chiguidxaagalú Ni Gulí Jiobá ca yaʼ.
7 Para ganda gulabe laanu la? nápabe xidé gúnibe xiixa ni ganda guxhá donda stinu ne guiráʼ ni rizaacanu pur laani ti zacá chuʼnu galán ne Dios sti biaje. Xii nga ni chigúnibe ca yaʼ. Dede dxi bichee Adán ne Eva que bihuínnica caquiiñeʼ guicaa Dios xiixa. Ora bidii Abel, primé hombre ni qué nuchee que, caadxi maniʼ para Dios la? guyuuláʼdxibe cani. Zaqueca biʼniʼ Noé, Abrahán, Jacob, Job ne xcaadxi xpinni Dios ni bibani dxiqué, laacabe biiticabe maniʼ para gudiicabe Dios ne laabe guyuuláʼdxibe cani (Gén. 4:4; 8:20, 21; 22:13; 31:54; Job 1:5). Ne lu Ley ni gucuaa Moisés que bieeteʼ xiñee naquiiñeʼ guuticabe ca maniʼ que para Jiobá.
8. Xi biʼniʼ xaíque stiʼ cani ruzaaquiʼ guʼxhuʼ que Dxi Rixá Donda stiʼ binni.
8 Lade cani jma risaca rinabaʼ Ley que gudiicabe Dios nga cani rudiicabe Dxi Rixá Donda stiʼ binni. Lu saa ni raca guiráʼ iza ca, xaíque stiʼ cani ruzaaquiʼ guʼxhuʼ que bíʼnibe caadxi cosa ni culuíʼ ni chiguizaaca despué. Laabe rudiibe caadxi ofrenda para guixá stonda binni, primé la? para cani raca ni ruzaaquiʼ guʼxhuʼ ne para ca tribu ni qué raca ni ruzaaquiʼ guʼxhuʼ. Gúnisibe ca nga riuube ndaaniʼ ti lugar ra jma nandxóʼ nuu ndaaniʼ tabernáculo o ndaaniʼ yuʼduʼ que. Laasibe zanda chuʼbe raqué ne dxi ca si zanda gúnibe ni. Raqué nga ruruubabe caadxi rini nezalú Arca stiʼ pactu que. Nuu biaje riuu ti za ni cuzaaniʼ luguiáʼ arca que ne laani nga rusihuínnini nuu Jiobá raqué (Éxo. 25:22; Lev. 16:1-30).
9. 1) Dxi Rixá Donda stiʼ binni que, tuu nga zeeda gaca xaíque stiʼ cani ruzaaquiʼ guʼxhuʼ, ne xi bihuinni zaca despué ora biiticabe ca maniʼ que. 2) Xii nga zeeda gaca lugar ra jma nandxóʼ ra guyuu xaíque stiʼ cani ruzaaquiʼ guʼxhuʼ que.
9 Espíritu santu stiʼ Dios gucané apóstol Pablu para gucaa xii nga riníʼ cani maʼ bidúʼyanu ca. Guniʼbe xaíque stiʼ cani ruzaaquiʼ guʼxhuʼ nga zeeda gaca Jesucristu, Mesías que, ne ca maniʼ ni biiticabe para Jiobá que bisihuinni zátibe (Heb. 9:11-14). Pur guendaguti stibe zaxá stonda chupa grupu de binni: 144,000 binni ni bibí para gaca ni ruzaaquiʼ guʼxhuʼ ne ca binni ni zeeda gaca casi «xcaadxi dendxu» (Juan 10:16). Ne ora riuu xaíque stiʼ cani ruzaaquiʼ guʼxhuʼ que lugar ra jma nandxóʼ que la? zeeda gácani ora guyuu Jesús guibáʼ, para guluiʼbe Jiobá pabiáʼ risaca rini ni bixhiibe pur laanu (Heb. 9:24, 25).
10. Xi bieeteʼ lu ca diidxaʼ riguixhená zeeda lu Biblia que zazaaca Mesías.
10 Casi maʼ bidúʼyanu ca, nabé naná modo biaxa para bilá cani za de Adán ne Eva que: gupa xidé bidii Mesías que xquendanabani. Cani riguixhená ni bicaacaʼ Stiidxaʼ Dios lu diidxaʼ hebreu que guniʼcaʼ xi guiráʼ chiguizaacabe. Casi Daniel la? guníʼ zati Mesías ni naca Xaíque, para guxhá donda stiʼ binni (Dan. 9:24-26). Ne Isaías laaca guníʼ qué zucaadiágacabe laabe, zazanándacabe laabe ne zuuticabe laabe, ne zinebe stonda binni guidxilayú (Isa. 53:4, 5, 7).
11. Ximodo bisihuinni Xiiñiʼ Dios guná gudii xquendanabani pur laanu.
11 Ante gueeda tobi lucha Xiiñiʼ Dios lu Guidxilayú riʼ la? maca nánnabe modo chitíxebe para gulabe binni: nabé naná modo guuticabe laabe. Ora gudxi Bixhózebe laabe ximódopeʼ chigátibe, ñee pur nga guniʼbe qué zúnibe ni la? o bidxíbibe. Coʼ. Laabe bíʼnibe ni na Bixhózebe de guidubi ladxidoʼbe (Isa. 50:4-6). Ne dxi guyuube lu Guidxilayú riʼ, laaca qué nusaanabe de nuzuubabe stiidxaʼ Bixhózebe. Xiñee bíʼnibe nga yaʼ. Laaca laabe cayábibe laanu xiñee, nabe: «Nadxiee Bixhozeʼ». Ne laaca guniʼbe: «Iruti zanda ganaxhii jma que biaʼ nadxii tobi ni udii xpida pur ca xhamigu» (Juan 14:31; 15:13). Nga rusihuinni bilanu purtiʼ laaca gunnaxhii Xiiñiʼ Dios laanu. Laabe gunabe bidiibe xquendanabánibe ni qué gapa donda que para gulabe laanu.
Ni gudixe Jiobá pur laanu
12. Tuu nga gudixhe guilanu, ne xiñee bíʼnibe ni.
12 Laanu nánnanu cadi Jesús diʼ nga gudixhe gudii xquendanabani para guilá binni. Jiobá nga gudixhe gácani zacá, purtiʼ zacá guca ni guniʼbe que. Apóstol Pablu bisihuinni zeeda gaca altar ra ruuticabe maniʼ ni nuu ndaaniʼ yuʼduʼ que cani na Dios gaca (Heb. 10:10). Nga runi, Jiobá nga ni jma naquiiñeʼ gudiʼnu xquíxepeʼ pur bilanu, purtiʼ laabe nga gudíxhebe gácani zacá (Luc. 1:68). Zacá laaca bisihuínnibe pabiáʼ nadxiibe guiráʼ xixé binni (biindaʼ Juan 3:16).
13, 14. Ximodo racané ejemplu stiʼ Abrahán laanu para gusisácanu ni biʼniʼ Jiobá pur laanu.
13 Xi biʼniʼ sentir Jiobá ora bidii Xiiñiʼ para gusihuinni nadxii laanu yaʼ. Nagana guxuíʼlunu ni, peru ni zacané laanu nga ti historia zeeda lu Biblia. Jiobá gunábabe Abrahán, ti xpínnibe ni qué nucheené laabe, guuti Isaac xiiñiʼ para gudii laabe casi ti ofrenda. Nabé naná guca ngue para Abrahán, purtiʼ guizáʼ gunnaxhiibe xiiñibe. Ne Jiobá peʼ gudxi laabe ngue nga tobi lucha xiiñibe ni nabé nadxiibe (Gén. 22:2). Peru Abrahán gunna ni jma risaca nga guni ni na Dios que gannaxhii Isaac, ngue runi bizuubabe stiidxaʼ Jiobá. Peru Jiobá qué niná diʼ ñuni Abrahán ni chigúnibe despué, ni bíʼnibe nga biseendabe ti ángel para gucueeza Abrahán ante guuti xiiñiʼ. Abrahán maca gudixhe ique guzuubaʼ stiidxaʼ Dios ne gúnnabe zanda gúʼyabe xiiñibe sti biaje pa gusibani Dios laa. Peru laabe nabé gúpabe fe zusibani Dios Isaac sti biaje. Pablu guníʼ: «Zacá zanda gabi nu casi ñaca guti Isaac ne bigueta bibani para ucuaa bixhoze laa sti tiru» (Heb. 11:19).
14 Ñee ruxuíʼlunu pabiáʼ gucaná ladxidóʼ Abrahán ora cayuni chaahuibe cani chiguiquiiñebe para guutibe xiiñibe que la? Zanda guininu zacá nga biʼniʼ sentir Jiobá ora bidiibe tobi lucha Xiiñibe ni nadxiibe para gati pur binni (Mat. 3:17). Peru nanna dxíchinu jma naná yuubaʼ biʼniʼ sentir Jiobá. Laabe ne Xiiñibe tobi si guyuucabe stale millón de iza guibáʼ. Jesús, «tobi ni runi xhiiñabe jnézapeʼ», nayecheʼ guyuu ra nuube ne biquiiñeʼ Bixhózebe laabe para guiniʼbe stiidxaʼ, zacá nga beeda gácabe tobi ni gúdxicabe «Diidxa» (Pro. 8:22, 30, 31; Juan 1:1). Qué zanda diʼ guxuíʼlunu pabiáʼ naná biʼniʼ sentir Jiobá ora biiyabe modo cayuninácabe Xiiñibe, modo biʼniʼ búrlacabe laabe ne modo biiticabe laabe casi ti binni malu. ¡Nabé naná ngue modo gudíxebe para bilabe laanu! Ximodo zanda gusihuínninu rusisácanu ni bíʼnibe ca yaʼ.
Ximodo rusihuínninu rusisácanu bilá Jiobá laanu
15. 1) Ximodo biluxe biʼniʼ Jesús guiráʼ ni nexheʼ gúnibe para guixá stonda binni. 2) Xi ndaayaʼ nápanu pur nga.
15 Despué de biasa Jesús de lade gueʼtuʼ ne guyé guibáʼ que nga biluxe bíʼnibe guiráʼ ni nexheʼ gúnibe para guixá stonda binni. Ora guyuube ra nuu Bixhózebe que nga biluiʼbe laa pabiáʼ risaca rini ni bixhiibe pur laanu. Xi ndaayaʼ nápanu pur ni bíʼnibe ca yaʼ. Primé la? bitiidilaʼdxiʼ Jiobá donda stiʼ ca xpinni Cristu ni bibí ne de raqué bitiidiláʼdxibe stonda «irá xixé binni guidxilayú». Pur guti Jesús ca nga zanda chuʼ guiráʼ binni ni gaca arrepentir ne gácacaʼ xpinni Cristu galán ne Dios (1 Juan 2:2). Xi naquiiñeʼ guni cada tóbinu yaʼ.
16. Xi ejemplu rusihuinni naquiiñeʼ gudiʼnu xquíxepeʼ Jiobá pur bilá laanu.
16 Yanna guininu ejemplu ni bizéʼtenu ora bizulunu que sti biaje. Guníʼ ique guyé doctor ni bidxela medicina ni gusianda guendahuará stiluʼ que ra nuuluʼ ne bisiénebe guiráʼ cani huará que dxandíʼ zusianda medicina bidxélabe que laacaʼ, peru naquiiñeʼ chinándacabe guiráʼ ni gabi doctor laacabe gúnicabe para guiándacabe. Stale de ca binni ni huará ca qué nacaʼ chinándacaʼ ni na doctor ca purtiʼ nácabe nagana ni canábabe laacaʼ gúnicaʼ. Xi ñúniluʼ yaʼ. Ñee laaca qué ninándaluʼ ni ñabi doctor ca lii neca ñuuyaluʼ cusiándani binni la? ¡Coʼ njaʼ! Ni dxandíʼ ñúniluʼ nga nudiiluʼ xquíxepeʼ doctor ca ne ñúniluʼ cásipeʼ gúdxibe lii. Ne laaca nucuudxiluʼ xcaadxi binni huará que ñuni ni na doctor que. Zaqueca nga laanu, guiranu racaláʼdxinu de guidubi ladxidoʼno guluinu Jiobá nabé rudiʼnu xquíxepeʼ laabe purtiʼ bilabe laanu ra bidiibe Xiiñibe gati pur laanu (biindaʼ Romanos 6:17, 18).
17. Ximodo zanda gusihuínninu rudiʼnu xquíxepeʼ Jiobá pur ni biʼniʼ para gulá laanu.
17 Zusihuínninu pur modo nabáninu rudiʼnu xquíxepeʼ Jiobá ne Jesús pur bilacaʼ laanu de lu naʼ guendaruchee ne guendaguti (1 Juan 5:3). Zúninu stipa pur cadi gúninu ca cosa malu ni rinabaʼ beela ládinu laanu ne qué zuyúbinu gucheʼnu ne qué zucáʼchinu tu nácanu. Peru pa qué gúninu cani zusihuínninu cadi cudiʼnu xquíxepeʼ Dios ne cadi cusisácanu ni gudíxebe para bilabe laanu. Ni racaláʼdxinu gúninu nga chuʼnu nayá nezalube ti zacá gusihuínninu rudiʼnu xquíxepeʼ laabe (2 Ped. 3:14). Ne laaca zanínenu binni cabézanu gulá Dios laanu ti ganda gaca xhamígucabe laabe ne guicaacabe guendanabani ni qué zaluxe (1 Tim. 4:16). Ñee cadi raʼbuʼ naquiiñeʼ gudiʼnu Jiobá ne Jesús tiempu stinu ne stipa stinu para gusisácanu laacabe la? (Mar. 12:28-30.) Guiranu racaláʼdxinu guiree donda ni gulenenu ca luguianu ne guibáninu modo gudixhe Dios ni: sin donda ne sin qué chuʼ dxi gátinu. ¡Ne zanda gaca nga pur cani biʼniʼ Jiobá para gulá laanu! (Rom. 8:21.)
[Cani cá ñee yaza]
a Stale binni riníʼ gucuá gripe española que biaʼ 20% ne 50% de binni ni nabani lu Guidxilayú riʼ ne guti biaʼ 1% ne 10% de cani gupa guendahuará que. Ne guendahuará ni rábicabe virus del ébola qué rihuínnipeʼ ni, peru huayuutini biaʼ 90% de cani huayapa ni.
Xi nicábiluʼ
• Xiñee caquiiñenu tu gulá laanu.
• Pur guiráʼ ni gudiʼdiʼ Jesús ora bidii xquendanabani que, xi rucaani lii gúniluʼ.
• Xi runi sentirluʼ ora guiníʼ íqueluʼ ni biʼniʼ Jiobá ora gudixe para gulá laanu.
• Ximodo raʼbuʼ zanda gudiiluʼ xquíxepeʼ Jiobá pur bilá laanu.
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 27]
Cani biʼniʼ xaíque stiʼ cani ruzaaquiʼ guʼxhuʼ que Dxi Rixá Donda stiʼ binni bisihuínnicani xi chiguni Mesías que
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 28]
Ora guná Abrahán gudii xiiñiʼ para gati que, rusiidini laanu ni biʼniʼ sentir Jiobá ora bidii Xiiñiʼ