Referencia para Ni chigaca lu reunión Xhiiñaʼ Dios ne modo nabáninu
7-13 DE ENERO
CA TESORO ZEEDA LU BIBLIA | HECHOS 21, 22
«Gaca ni ná Jiobá»
Guyúbinu ca perla ni gaʼchiʼ
nwtsty nota de estudiu para Hch 22:16, TNM
zuni perdonar Dios ca pecadu stiluʼ purtiʼ riniʼluʼ lá Jesús: O «gudiibiʼ ca pecadu stiluʼ ne guníʼ labe». Ora chúʼnisa binni cadi nisa ca nga «riguiibiʼ» pecadu sticaʼ, sínuque raca ni ora guiníʼcabe lá Jesús o gápacabe fe laabe ne gusihuínnicabe fe ca pur cani gúnicabe (Hch 10:43; Snt 2:14, 18).
14-20 DE ENERO
CA TESORO ZEEDA LU BIBLIA | HECHOS 23, 24
«Guníʼcabe zeeda gácabe casi ti plaga ne cucaabe binni gucaalú gobiernu»
Guyúbinu ca perla ni gaʼchiʼ
nwtsty nota de estudiu para Hch 23:6
fariseu naa: Caadxi de ca binni nuu raqué runibiaʼcaʼ Pablo (Hch 22:5). Ora guníʼ Pablo naca xiiñiʼ fariseu la?, ca fariseu ni nuu lu Sanedrín que zándaca biénecaʼ cayuni reconocer Pablo laaca biniisi ndaaniʼ religión sticaʼ. Nánnacabe naca Pablo ti hombre ni runi xhiiñaʼ Cristu né stale gana, ngue runi, qué niníʼ íquecabe cusiguiibe laacaʼ. Lu contextu riʼ, zanda guininu nuu caadxi cosa ni rusihuinni fariseu Pablo. Casi ca saduceu la? qué runi crecaʼ pa zabani ca gueʼtuʼ peru Pablo ne ca fariseu que runi crecaʼ ni. Ora guniʼbe laaca fariseu laabe, bidxélabe modo para guníʼnebe laacaʼ. Ruluíʼ si, bizeetebe de tema ni rucaa laacaʼ guni discurtircaʼ, purtiʼ nuube chuʼ caadxi de ca binni nuu lu Sanedrín que pur laabe, ne biaʼsi biree ni gudixhe íquebe que (Hch 23:7-9). Despué, laaca guniʼbe fariseu laabe ora guca defenderbe nezalú rey Agripa (Hch 26:5). Ne dxi bicaabe carta ra nuu ca xpinni Cristu de Filipos laaca bizeetebe biniisibe casi fariseu (Flp 3:5).
nwtsty nota de estudiu para Hch 24:24
Drusila: Laabe nga ni jma nahuiiniʼ lade guionna xiiñidxaapaʼ Herodes Agripa I, ni riete lu Hechos 12:1. Gúlebe biaʼ lu iza 38 ne bizáʼnabe nga Agripa II ne bendabe nga Berenice. Gobernador Félix nga guca guiropa xheelabe. Primé bichaganabe rey siriu Aziz de Emesa biaʼ lu iza 54, ne dxi nápabe 16 iza, guca divorciarbe ne bichaganabe Félix. Zándaca nuube ora guníʼ Pablo nezalú Félix de «guni binni ni jneza, gucueeza binni laca laa ne ora guníʼ de dxi guni juzgar Dios binni» (Hch 24:25, TNM). Dxi maʼ Festo guca gobernador, qué niná Félix nibee Pablo ndaaniʼ cárcel para «chuʼ ca judíu pur laa». Nuu tu riníʼ ique bíʼnibe ni para gusiéchebe xheelabe purtiʼ judía laa (Hch 24:27).
21-27 DE ENERO
CA TESORO ZEEDA LU BIBLIA | HECHOS 25, 26
«Gunabaʼ Pablo cheʼ ra nuu César ne biʼniʼ predicarbe rey Herodes Agripa»
Guyúbinu ca perla ni gaʼchiʼ
nwtsty nota de estudiu para Hch 26:14, TNM
casi runiná buey laca laa ora riguuñee punta puya: Ti puya nga ti vara ni naduxhuʼ punta ni biquiiñeʼ para gucuícabe ca maniʼ ca ora qué nacaʼ sacaʼ (Jue 3:31). Ca diidxaʼ «runiná buey laca laa ora riguuñee punta puya» naca ni ti dichu ni zeeda lu literatura griega. Ca diidxaʼ riʼ caníʼ cani de modo runiná ti toro tercu laca laa ora riguu ñee o ribindíʼ para gaca defender de ca puyazu ni rudiicabe laa. Ante gaca Saulo xpinni Cristu, zacagá bíʼnibe: guzanándabe ca discípulo stiʼ Cristu, sin gánnabe pa cayapa Jiobá laacaʼ, zaqué nga cusihuínnibe cuyúbibe guninabe laca laabe (bichaaga ni né Hch 5:38, 39; 1Ti 1:13, 14). Lu Eclesiastés 12:11, riete zeeda gaca ca conseju stiʼ ti binni nuu xpiaaniʼ casi ti puya, purtiʼ rucaa ni binni guni ni jneza.
28 DE ENERO HASTA 3 DE FEBRERO
CA TESORO ZEEDA LU BIBLIA | HECHOS 27, 28
Gucuaa Pablo ti barcu ni zeʼ Roma
Guyúbinu ca perla ni gaʼchiʼ
nwtsty nota de estudiu para Hch 27:9, TNM
ayuno ni raca dxi rixá stonda binni: O «ayuno ni raca lu otoño» (lit. «ayuno»). Diidxaʼ griegu ni raca traducir «ayuno» caníʼ ni de ti ayuno si ni zeeda lu Ley mosaica, o ayuno ni raca dxi rixá donda stiʼ binni cada iza, laaca rábicabe ni Yom Kipur (hebreu yohm hakkippurím, «dxi ridxii» ca donda) (Le 16:29-31; 23:26-32; Nú 29:7). Nuu tu ná diidxaʼ guniná binni alma stiʼ ni riquiiñeʼ para guiníʼcabe de dxi rixá stonda binni, caníʼ ni de stale forma de sacrificiu, tobi de laani nga ayuno (Le 16:29). Ra bizeeteʼ Hechos 27:9 diidxaʼ «ayuno», rihuinni guni ayunar binni nga tobi de ca sacrificiu jma risaca ni raca dxi rixá stonda binni, ni raca celebrar ra maʼ ziluxe beeu septiembre o, ra ruzulú beeu octubre.
nwtsty nota de estudiu para Hch 28:11, TNM
ca xiiñiʼ Zeus: Según mitología grecorromana, «ca xiiñiʼ Zeus» (griegu Dióskouroi) nga Cástor ne Pólux, ca cuachi stiʼ Zeus (Júpiter) ne Leda, reina de Esparta. De lade guiráʼ ni ná binni rúnicabe, nuu tu ná laaca rápacabe ca marineru ne zanda gulácabe laacaʼ de ca peligru ni ridxaagalucaʼ lu nisadóʼ. Detalle cuzeeteʼ relatu riʼ de mascarón de proa stiʼ barcu, laani nga sti prueba ni cusihuinni ti binni ni bíʼyapeʼ xi guiráʼ bizaacaʼ nga bicaa ni.