Agedi Gaani Awaraga Nasanahe . . .
Ya mo Mbori nabi kura ngbatunga aboro nga si ngba kisusi gu kuraha?
▪ Oó. Ziazia Kekeapai nagumba gupai gbaiga nga: “Mbori akpara nga aboro te; ono dagba rika aboro yo dunduko gu ni nagunde ti ko, ki nimangi rurupai, kina ni ngba ti ko.”—Amo. 10:34, 35.
Rogo gi bangiriba re, ga Mbori bipai kia ti ga kpakpa aboro. Badungu aboro ninaaberã gupai nga gayo ngbatunga ngba ti ga gu kura aboro. Ngbatunga gi sino kparakaro re nawira kina gupai gu kumba rimoko angia Charles Darwin agumbaha ki yaa: “Tifuo bete regbo kumbatayo, gu ngbatunga aboro naima giarogopai yo, i nika dia ba agu aboro adia dunduko agianga rogopai yo ya.” Si tie nikina pa rungo ka bi gupai nga dungu aboro naima gbia rungosiro na mbugo be kura ngbatunga aboro nga aguyo nabi tiyo nga gayo ngbatunga nyakipaha kisusi.
Ya mo wiri wenepai ho rengbe boro ka gbiaha ti berã gupai nga ngbatungani ngba kisusi? Nikpiapai, ya mo aboro birĩ-inohe dakuti gupai nga kura ngbatunga aboro kinaho du payo kuari, aguyo ki duho du payo kusende? Oó. Kuba gure, bakerepa bayugupai sa tipa gu he du tii kpoto aboro yo nga gu nasayo i vungu agude ami ki wiriyo awira rogo asinora na ti kpotora agumba gupai nga: “Anga he gu du kinaho tii kpoto aboro yo nga gu nakparaka ngbatunga aboro ti agu akuraha te. . . . Dedede, aboro naasana re kini ya, ya mo gu DNA nga ga aboro Giriki kia ti gu nga ga aboro Itaria? Karagapai nga Oó. . . . Agu apai du tipa kpoto ngbatunga aboro dunduko, si wiri tihe awira teketeke.”
Gupai gi kumba agumbaha re, si wa sa na gupai ani agedaha rogo Ziazia Kekeapai. Ziazia Kekeapai nayugo gupai nga Mbori ambakadi kumba gbua sa na dee sa, na aboro dunduko aenge ti kina agi aboro ue re. (Bambata Pai 3:20; Amokedi 17:26) Si tie ziazia nga, bangiri Mbori, ngbatunga aboro dunduko kina sa.
Yekova angbanga na boro mbiko rangi kpotoni watadu wai ngbani kpakpuni yo te. Kuba gure, Yekova nangba na gu boro du ngbaduni yo wenengai. Ko agumba gupai nga: ‘Aboro nabi kina gu tama boro du ti kpotoni, ono mi nangera ku kpoto aboro yo.’ (1 Sam. 16:7) Tingida ani gu fugo Yekova re rengbe kadu furani nipa wasa. Tipagine gumba ani he ti ni wo?
Dungu rani angbanga rago tirani na wai du kpotorani ya, ono pai ho rengbe ani ka mangaha tipa ka ariaha te. Wa vura duhe wo, ani rengbe arengba ka aria agu aberã nga ga ngbadurani yo nga gu he nyakipaha gbe. (AKorosaio 3:9-11) Ka ani wisigi tirani wenengai, ani bi gupai abi nga kura aregbo kinaho ani aberã gupai nga ngbatunga rani nyakipaha kisusi agu akuraha watadu pa gaani ngbatunga anyakanga anyaka gbe te. Wa duhe nga ga Mbori bipai kia ti gaani, si naida ani mangi ome tipa ka dia agu aberã kusayo nga ga kparakaro.—Atambuahe 139:23, 24.
Wa ani kaa manga ome tipa kaa bi tirani na kura aboro kina wai Yekova abi rani, ko nika undo rani aundo. Fugo Mbori natingida rani na gupai nga: “Bangiri Yekova naora koyo na kono auru kpotosende no dunduko, ka yugo tiko na pa nyaka fu agu yo du kpotoyo yo ziazia koyo du ko ni.” (2 Pekapai 16:9) Kina boro rengo du Ziazia Kekeapai agumbaha re, ka ngbatunga rani vura du kina wai vurũ, Yekova nika yugo tiko ayugo furani ka kpotorani yo du ziazia fuko.