Agu Asino Si Aida Ani Pekefuoho
‘Oni nipeke fuo rurupai, sinombori, idapase, nyemuse, zadapase, na zera.’—1 TIM. 6:11.
1. Oni yugunga rogo gu fugoyo nga ‘pekafuo’ watadu ‘do fuo.’
GINIPAI ninaaye ku berã roni yo ho oni naagia gupai ni nga ‘pekafuo’ watadu ‘do fuo’? Isoke oni nivura berãpa rago Moize ho aEzipeto ‘ado fuo’ aYisaraere ni kini ndu ka kpiko rogo Zamba Baime. (Gate 14:23) Watadu oni rengbe ka berãpa gu kerepai naanidu tipa gu boro naaniʹimi kurani nibéno. Si aniidi ní oro niipo kurogo bakporo sa dagba agu abaakporo sita nangia bagbuko. Si anidu nga ka ní amanganga ha wo ya, “bairibape kpio gu boro re [ni]ka do fuo baimiboro, ho ngbaduni niimi ni, ki zi ni, . . . ki imi ni ni ba sa.”—Pa Rug. 19:6.
2. (a) Gini iriiri mosoro Mbori nayambu mbedimbedi aKristano i pekefuoho? (b) Gini maabangirise Yekova nafuhe fu badungu aKristano?
2 Oni wisiginga gupai Pauro agumbaha dukia ti gu biki ani he re. Ko akepai ki yaa: “Mi nadusia gu ringbisiringbisi he du ku mbata yo sa dia gu mosoro du ti ga Mbori yambahe ari yo rogo Kristo Yesu yo.” (Frp. 3:14) Ziazia Kekeapai nayugo gupai nga, mbedimbedi aKristano du bangeyo nga 144,000 kodihe na Pauro, i nga agu aboro nagbia gu iriiri mosoro nga ga nduge ku ngbangbaturũ yo. I azogarago na Yesu Kristo Tipa Agarã Kutu kurii kpotosende. Nangbaa gu sásá Mbori nayambu agi aboro re i pekefuoho! Ono tie, gu badungu ndikidi aKristano du areme, i na gu maabangirise dukia ti gure. Yekova nafu guhe fuyó Adamu na Eva agbarasipaha, nangia nyenye unga zanga kaza rogo paradizo kpotosende.—Yugo. 7:4, 9; 21:1-4.
3. Wai rengbe ani ka yugo gaani tambuahe tipa ga Mbori weneringise arẽnga aboro tipaha ya?
3 Ingiingi aboro arengbanga ka gbia nyenye unga na gayó asadatise nga ga zangarengba ka manga rurupai te. (Yes. 64:6) I rengbe ka gbia nyenye unga kinagu ka i duna idapase kuti gu ga Mbori gamunihe nga ga bata du rogo Yesu Kristo yo. Ginipai rengbe ani ka mangaha tipa ka yugo gaani tambuahe fu Mbori tipa gu gako weneringise arẽnga aboro tipaha re ya? Gene sa dagba agu akuraha nga, ka giasangba gu gako zinahe nga: ‘Oni peke fuo rurupai, sinombori, idapase, nyemuse, zadapase, na zera.’ (1 Tim. 6:11) Pa wisigo ani agi asino re rengbe ka undo rani nibasasa tipa ani diberã kaa pekafuoho “susi asusa” Gbe.—1 Tesa. 4:1.
‘Oni Pekefuo Rurupai’
4. Tipagine rengbe ani ti ni ka yawee pekafuo “rurupai” nga nyanyakipa pai, na ginipai si aida boro mangihe nibambataha tipa ka pekafuo rurupai?
4 Rogo gu ga Pauro awaraga dunduko ue ko akekehe fu Timoteo, ko atangara agu asino si aida boro nipekehe, na gu bambataha ko afura tipaha rogo agu awaraga re angia “rurupai.” (1 Tim. 6:11; 2 Tim. 2:22) Kurigure, gu kura apapara Ziazia Kekeapai nangarasa rani dedede ani pekefuo rurupai. (Snz. 15:9; 21:21; Yes. 51:1) Gu gene rengbe ani ka tona manga gipai re rogoho nga ka ino “bangisa ndikidi Mbori, na gu ko [Mbori] akedi ko, nga Yesu Kristo.” (Yo. 17:3) Pa peka ani fuo rurupai nika fõngbaduraniyo ani saberã rani ti gu ingapai ani anaamangaha mbata na ki ‘sa tirani’ tipa ka manga gupai Mbori akpinyemuhe.—Amo. 3:19.
5. Ginipai rengbe ani ka mangaha tipa kadu niruru rani bangiri Mbori?
5 Gu badungu amirioni aboro napekafuo rurupai ima kpara gayó raka fu Yekova na ki yugu gayó kparatise nizio yó bapatiza. Ka si du nga oni nga gu Kristano naima zio bapatiza, ya mo gu gene oni araka ngbaha nayugo nani nga oni napekafuo ruru mangapai rogo gaoni raka yo? Gu gene sa nayugo gipai re nga wai oni akparia ‘rurupai ti irairapai’ rogo Ziazia Kekeapai ho oni agbiatironi ni na diaberã. (Oni gedi AEbere 5:14.) Nikpiapai, ka si du nga oni nga gu paranga Kristano atamanganga rogatise ya, ono ki ima da ba rogatise, ya mo oni nabanda tironi ti zio bakure na gu boro aziongo bapatiza ya, nga gu ngbatunga bakure nandu sa rogatise? Ii, nirengo, ka oni abanda tironi ti manga gipai re, gure nga oni napefuo rurupai.—1 Kor. 7:39.
6. Gine pekafuo rurupai akodaha?
6 Gu boro du niruru ní, ní kia ti gu boro nata ngbaduni ya ruru boro nga ní, watadu kadu ni “ruru boro susi.” (Batu. 7:16) Yesu azahe ti ngbatunga gu sino nga ga yugotise kubangiri aboro i bi ro nga mo namanga rurupai ki susi gu kura aboro re. (Mt. 6:1) Nirengo, pekafuo rurupai nabipa ngbadu boro yo. Gipai re nayugo gupai nga boro narugusa gani iraira aberã, gani asino, gani ndu mangaapai, na agu apai du nyemuhe tiní. Ka ani nye kuti manga gipai re, ani mangingo kere ingapai niipo te. (Oni gedi Asanza 4:23; oni ringbisinga ha na Yakoba 1:14, 15.) Kurigure, Yekova nika undo rani na ki fu maku furani wa ani kaa pekefuo gu kura asino nga ga aKristano.
Oni ‘Pekefuo Sinombori’
7. Ginihe nga “sinombori”?
7 Sinombori nakoda nyanyaki kparatise fu Mbori na kini ra fuko. Buku sa nasaka rogo Ziazia Kekeapai nasakarogo gu fugo Giriki i asaha nga “sinombori” ki yawee si nga “wene berã na bandatise tipa ka pai rungburasinga gu gunde ti Mbori du boro nani ya.” AYisaraere azanga du na ngbatunga gu kakutipai re, a wa duhe niyuguyuguhe rogo gayó keretukeretu mangapai zavura fuo kusa Mbori yó Ezipeta yo.
8. (a) Ga Adamu ingapai akusi gini ngbatunga sanahe? (b) Wai i ayugu karagapai kuti gi “gbugbu pai” re?
8 Fuo agu akutu agarã mangi fuo ga Adamu ingapai, aboro akaraganga pai kuti gi sanahe du re te nga, “Ya mo aboro rengbe kadu na rengberengbe sinombori?” Vuru agu aregbo re naabaha, anga boro-ingapai ho narengbe ka raka gu rengberengbe raka nga ga sinombori te. Ono ho regbo adani be Yekova, ko ayugu karagapai kuti gi “gbugbu pai” re. Ko aʹaria gu raka nga ga bangisa Wiriko nadu ngbangbaturũ yo ku rukumbu Maria yo tipa i batika ko nirengberengbe boro. Rogo ga Yesu raka naabaha dunduko auru kpotosende kodihe na gu wasiwasi kpio ko akpihe, ko ayugu guhe nga ndikidi kparatise fu ndikidi Mbori na kini ranigose fuko. Gako kparakpee ayugu gako irisa koyo du gu Bako ni du ngbangbaturũ yo. (Mt. 11:25; Yo. 12:27, 28) Rogo gi gene re, ga Yekova atoro adu kugii Pauro ko fura tipa “sinombori” ho ko aasakapai ni tipa ga Yesu raka.—Oni gedi 1 Timoteo 3:16.
9. Wai rengbe ani ka pekafuo sinombori?
9 Wangia ani aboro-ingapai, ani arengbanga kadu na rengberengbe sinombori te. Ono ani ima rengba ka pekafuoho. Gipai re naida ani pekefuo ga Kristo kpiapai wenengai a wa rengbe omerani nani. (1 Pet. 2:21) Ka ani mangihe were, ani dunga wa agu airabiriki nga aguyo ‘naka kuti kpia sinombori, ono kini ti kangu tandu he’ te. (2 Tim. 3:5) Gipai re ayugongo gupai nga, ndikidi sinombori amanganga pai na wai ani ambakada tirani te te. Nirengo, sinombori namanga pai amanga na gaani mbakadatise. Nikpiapai, singia ani sia rokoo rogatise ani ka voho ti regbo rogatise watadu ani nadiaberã tipa gini ngbatunga rokoo si aida ani voho ti gu regbo ani andu ku ba ngbeahe yo, si naida gaani mbakadatise du ti aregbo dunduko nigu mbakadatise rẽarẽ na agu aboro idipa “sinombori.” (1 Tim. 2:9, 10) Nirengo, pekafuo sinombori naida gupai nga ani ndu kuti ga Mbori andiko na aʹuru dunduko.
Oni ‘Pekefuo Idapase’
10. Ginipai rengbe ani ka mangaha tipa ka sa gaani idapase si nye ninyanyakihe?
10 Oni gedi ARomo 10:17. Tipa Kristano sonosi gani idapase na ki kakuti ni nyanyakii, si naida ní niberẽkurii gu rengo du rogo Fugo Mbori. ‘Ruru kangara moyambu’ aima kusa badungu wene abuku. Abuku gudu ho biata tipa ka undo rani ti gipai re nga, The Greatest Man Who Ever Lived, Learn From the Great Teacher, na “Come Be My Follower,” nga agu abuku i ambakadihe tipa si undo rani ani inipai tipa Kristo wenengai gbe na tipa si undo rani ani rengbe ka pekafuoko. (Mt. 24:45-47) Kangara moyambu naamanga mbakadapai a tipa adunguratise, na kikindigi adunguratise nga gu nanyakasapa “ga Kristo pai.” Ya mo oni bi agu agene rengbe oni ngbaha ka gbia undo gbe be gi bakere mamu re ka ‘maaberã roni susi gu nidumbata’ fuo agu ahe Mbori agamaha?—Eb. 2:1.
11. Wai kparakpee na giasangbaa aundo rani ani pekefuo idapase?
11 Kparakpee nga gu kurahe berewe nanyakasa idapase. Ga Yesu abawiriki asanako ti gu kura regbo ki yaa: “Mo kíisi gaani idapase.” Ani rengbe ka sana Mbori na umbasitise tipa kina gu bangisapai re a. (Ruka 17:5) Ka ani aida kadu na bakere idapase, si naida ani kpari tipa Mbori undo rani na gako ziazia toro, bambiko idapase nga papara “zuzu Toro.” (Gara. 5:22) Kurigure, pa dega ani turani kuti ga Mbori arugute nga gu kurapai berewe nanyakasa gaani idapase. Nikpiapai, ani rengbe ka kiiso gaani sunge tungusapai. Gupai re rengbe ka fu bakere ngbarago furani. Na ho ani kaa berã ni kurii agu amaku naye mbiko “gbáta gako ngbi mbata, na gako rurupai,” gaani idapase nika nyaka gbe.—Mt. 6:33.
Oni ‘Pekefuo Nyemuse’
12, 13. (a) Ga Yesu vovo rugute nga gine? (b) Gini nyanyakipa agene duho si aida ani pekefuo gu nyemuse duwa ga Kristo ngbaha?
12 Oni gedi 1 Timoteo 5:1, 2. Pauro afu rugute nibipa wai si aida aKristano yugu nyemuse ko yo du akurayó ni. Gaani sinombori duwa ka si kodi gu ga Yesu vovo rugute nga ‘ani kpinyemu akuarani’ kina wai ko akpinyemu rani. (Yo. 13:34) Gu mokedi nangia Yoane akepai ki yaa: “Gu ni ka ũzegino du be ni, ni nibi wirinani na zingo, ki nikisi gani nunga be ko, ga Mbori nyemuse wiri pa nye kpotoni yo wãi?” (1 Yo. 3:17) Ya mo oni rengbe ka tingidapa gu regbo oni ayugu nyemuse rogo mangimangipai yo?
13 Gu kura gene ani apekafuo nyemuse ngbaha nga ka mbupai fu awirinarani, angianga ka zio pai ku ngbaduraniyo kuti fuyó ya. (Oni gedi 1 Yoane 4:20.) Kuba gure, si naida ani pekefuo agu arugute ga Mbori toro adu kugiipa kehe nayaa: “[Oni] nihi pai fu akuaroni, nivu akuaroni, ka pai du bangiri gu boro kuti kura ni; wa Gbia avu roni, kina wo oni ka manga.” (Koro. 3:13) Ya mo boro ho rogo dungurati mangi roni na pai si aida oni mbupai funi? Ya mo oni ambupai funi nirengo?
Oni ‘Pekefuo Zadapase’
14. Ginipai rengbe ani ka wirikaha be gu dungurati nadu Firaderufia yo?
14 Si nitaatapai tipa ani moi agu asásá du bangirani wa ani rengbe arengba ka da ti ni niipo, ono si adanga ani moi gu sásá du pada ti ni nikpakarakpakaraha, watadu du tutuurũ gbe te. Si tie ziazia nga, pekafuo gu sásá nga ga nyenye unga naida boro duna zadapase, nga hipai. Gbia Yesu aya fu gu dungurati nadu Firaderufia yo wee: “Bambiko wa mo aka kuti gu pai nga ga gi hipai, mi abánda ro be . . . rago asada.” (Yugo. 3:10) Nirengo, Yesu ayugu gupai nga si naida aKristano duadu na hipai, nga gu sino naundo rani ka ani mbunga gaani idapase ti regbo fudifudiapai watadu aʹasada ya. Si nawira gupai nga agu awirina nadu rogo gu dungurati nadu Firaderufia yo rogo bambata sa kama agarã aima yugo wene kpiapai rogo gayó idapase nihi yo dungu aʹasada. Rogo gi gene re, Yesu aakido yó nga ko nika undoyo aundo ti regbo gu bakere asada ka ye fuo yó.—Ruka 16:10.
15. Ginipai Yesu ayuguhe tipa hipai?
15 Yesu aima ino gupai nga agu apefuoko adunga agumeyo ni aidipase ya, i asoga yó asoga, na zegino dunduko ki sogo yó a, ono ko angarasi yó ti kandara aregbo ue ki yaa: “Gu ni ka hi pai dati yangara rago kindi, i abátasa gu ni abatasa re.” (Mt. 10:22; 24:13) Yesu ayugu wai gako abawiriki arengbe ka gbia gu undo si aidaha tipa i hipai. Rogo gako kpiapai sa ko agumbaha tipa agu aboro ‘nadia [ga Mbori] pai ningbarago’ono ka i amanganga ha ya, ho i agbiatiyo ni na asada gayó idapase, ko aringbisi yó kuti mbia. Ono tie, ko aringbisi ruru apefuoko kuti mbudu sende mbiko i ‘nakakuti’ fugo Mbori na “ki nizu azu rogo hipai.”—Ruka 8:13, 15.
16. Gini gamunihe nga ga nyemuse naundo amirioni aboro i hipai?
16 Ya mo oni kparia gu gbugbupai du tipa hipai? Si naida ani “ka kuti” fugo Mbori, na ki saha si du niungaha ngbaduraniyo na berãrani yo. Ka si du nga ani nikaa berãkurii papara Fugo Mbori na aʹuru dunduko, si nika undo rani ani gbia gu ome ani aidaha tipa kaa zu “rogo hipai.” —Tam. 1:1, 2.
Oni ‘Pekefuo Zera’
17. (a) Tipagine du “zera” ti ni ninyanyakipa pai? (b) Wai Yesu ayugu ya ko angia zezeredi boro?
17 Anga boro ho nidu na ngbarago ho i nakitingbaanga ní ni te. Sino aboro ningia zinga ho i nakitingbaanga yó ni. Nairiwo wai ngbaha ka sungo na “zera”! (Oni gedi Asanza 15:1.) Si naadunga nitaatapai tipa boro mangipai kuti gu zire gumbayo ho ti rimo ní te. Yesu Kristo amoi bawene kpiapai furani rogo gipai re. “Ho i agberã ngbayo yo ni fu ko, ko agberã nga ngbako yo fu yo te; ho ko aima ni, ko aserã nga yo a te, ono ko afu tiko ku be gu ko nasapa ngbanga nzunzu.” (1 Pet. 2:23) Ani arengbanga ka mangapai teketeke wa gu Yesu amangihe re te, ono ani rengbe arengba ka mbakada sino rani tipa kadu na zera.
18. (a) Gini wenepai zera amangaha? (b) Gini kura sino i azungodi rani ani pekefuo ho?
18 A wa oni kaa wirika Yesu, oni “mbakaditironi dedede tipa [ka] karaga pai” tipa gaoni idapase, ono “ni zera na irisa.” (1 Pet. 3:15) Padu ani zezeredii ima rengba ka banda rani be gu zanga giatise dagbase naye na zinga dagbarani na akurani aidipase na agu aboro ani agbia yó gene tungusapai yo. (2 Tim. 2:24, 25) Zera naundo rani ani du wenengai na aboro. Isoke, si nga ndu gupai Pauro amoi “zereda” ti ni ku dagba agu asino si aida Timoteo nipeke he rogo gu gako ue waraga ko akehe fu Timoteo. (2 Tim. 2:22; oni ringbisinga ha na 1 Timoteo 6:11.) Nirengo, “zereda” nga gu kura sino Ziazia Kekeapai angarasa rani ani pekefuo ho.—Tam. 34:14; Eb. 12:14.
19. Ginipai oni aida ka pekafuo ho fuo wisigo oni agu asino nga ga Kristano du saba re, na tipagine?
19 Ani wisigi asino saba nga ga aKristano nga gu si aida ani pekefuoho, nga, rurupai, sinombori, idapase, nyemuse, zadapase, zera, na zereda. Ho awirina amanga bakere asadatise ni kadu na agi asino re, si naye na bakere maku fu dungurati. Gipai re nafu ngbarago fu Yekova na ki sako ko me rani nibasasa tipa ani fu irisa fuko.
Agu Apai Si Aida Ani Berẽkuriihe
• Pekafuo ruru mangapai na sinombori nakoda gini apai?
• Gine rengbe ka undo rani ani pekefuo idapase na hipai?
• Wai si aida nyemuse mangi ariapai na gu gene ani manga fu akurani ngbaha?
• Tipagine si aida ti ni ani pekefuo zera na zereda?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 20]
Yesu azahe ti gu sino nga ga yugotise kubangiri aboro i bi ro nga mo nga ruru boro kisusi
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 21]
Ani rengbe ka pekafuo idapase niberã ani kurii gu rengo du rogo Fugo Mbori
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 23]
Si naida ani pekefuo nyemuse na zera