Yekova Nika Ngarasa Ro

1, 2. Ginipai rengbe ani ka bakabangirani tipaha ti kura aregbo, na gini akpiapai duho rogo Ziazia Kekeapai naye ku berãrani yo?

YA MO mo abakingo bangiro nga: ‘Boro mi ahu be gi kaza re?’ Mo ima rengba ka bakabangiro singia gumero watadu wene bakureamo ahu be gani kaza. Gbegberẽpai ngaha te ka si du nga boro naberãpa gu kaza namanga ni. Kina ngbatunga gu bipai re naadu ti kura abakindo ue bakuru kusayo ti regbo agu anebi nangia Eriya na Erisa. Ho Bakindo Azaya nangia wiri Aba na Izebere ati ni na ki hõ, ko asanahe nga: ‘Ya mo mi ahú be gi kaza re?’ Kusa, Bakindo Benadada nga ga Suria ko adu na kere kaza, ko ki sanahe a nga: “Mi ahú be gi kaza re?”—2 Aba. 1:2; 8:7, 8.

² Gaani maabangirise nga, wenepai nika manga amanga furani na agu aboro ani akpinyemu yo. Wa vura duhe wo, dungu aboro nabaka bangiriyo tipa gupai Mbori nika mangaha ka undo yo. Ti regbo agu abakindo ani fura tipa yo re, Mbori anaamanga iˈiriwopai ti kura aregbo nga gu naakoda pa raka aboro na pa kpotoyo. Yekova aima zingisa aboro be kpio vurube gako anebi a. (1 Aba. 17:17-24; 2 Aba. 4:17-20, 32-35) Ya mo ndupai ho rengbe ka sarani ani du nakido nga pai wa gure ima rengba ka manga ti gi gaani regbo re?

3-5. Gini ome du Mbori na Yesu na ni, na gipai re nakusa gini asanahe?

³ Kango ti ni te nga Mbori na kina ome beko ka sa kpotorani ni wenehe watadu ni gbegberẽhe. Ziazia Kekeapai nape gipai re ape furani. Ti kura aregbo, Mbori afu mbusa fu kura aboro na kaza, wa gu naadu tipa gu Faro naadu ti rago Abarayama na kusa dawiri Moize nangia Miriama. (Bam. P. 12:17; Geda 12:9, 10; 2 Sam. 24:15) Mbori aza aYisaraere nga ka i aadunga ni ruru yo ya, ko ambusa yo na “akaza ni ba sa sa a wo, na agberãngbi.” (Pa Rug. 28:58-61) Na berewe a, Yekova anaadia kaza kusayo na kini banda aboro behe. (Gate 23:25; Pa Rug. 7:15) Kurii gure, ko anaahusa aboro ahusa. Tingbafuo Eyobo woki na ko ki idi ka kpi, Mbori ahusi ko!—Eyo. 2:7; 3:11-13; 42:10, 16.

⁴ Nirengo, Mbori na ome beko tipa ka husa gu boro nawoka. Wiriko na kina gu bangisa ome re a. Ani nageda gupai a nga, Yesu ahusi aboro ngbataka, imawirianyaa, na airavurari gbiati ngbaramoni. (Oni gedi Matayo 4:23, 24; Yoane 9:1-7) Nairiwo wai gipai re anyakasa rani ani berãpa wai agu apai Yesu amangihe adu ni kpia agu apai ko nika mangaha ni bakerehe ku mbatayo rogo zegino dũ. Sidu, “a nga boro kporo sa ayá, ‘Mi nawoka’ te.”—Yes. 33:24.

⁵ Ya mo ani rengbe ka ngera koyo du Mbori ni na Yesu tipa i husi rani ngba iˈiriwo gene? Wai du si aida ani bi kere akaza, na ginipai rengbe ani ka mangaha tipaha?

YEKOVA ANGARÃSA NI AURU GANI BARAME

6. Ginipai ini anihe tipa agu “agamahe nga [ga] husa aboro” naadu be agu aKristano naadu bakuru kusayo?

⁶ Ani na gedaha gupai rogo Ziazia Kekeapai yo nga rogo bambata sa kama agarã, Mbori afu ome fu mbedimbedi aKristano tipa i mangi iˈiriwoapai. (Amo. 3:2-7; 9:36-42) Dagba agu “agamahe” nga ga ziazia toro naadu na angbatungaha ni bakiakia, agu angia agu “agamahe nga [ga] husa aboro.” (1 Kor. 12:4-11) Ono gu ngbatunga agamaha re na agu akuraha wa agu nga fura rogo kura afugo na gumbapai wa nebi, si adu nga si nika digo adigo. (1 Kor. 13:8) Si ho areme te. Sidu tie, ndupai ho berani ani kido nga Mbori nika husa rani ngba iˈiriwo gene watadu gu gaani aboro ani akpinyemu yo te.

7. Gini kidohe du rogo Atambuahe 41:3 nga gu nangarasa rani?

⁷ Ono wa vura duhe wo, ka si du nga ani nawoka, ani ima rengba ka ngera koyo du Mbori ni tipa ko fu wasa, tatamana, na undo furani kina wai gu ruru airisiko naadu bakuru kusayo amangihe. Bakindo Davide aya: “Boro maku nga gu ni naberã pa rurungbura boro! Yekova abatasa ni rago gbigbitapai.” (Tam. 41:1, 2) Ani ima ino gupai nga gu boro naaberãpa rurungbura boro ti rago Davide aarakanga nyeanye kindi te. Sidu, anga gupai Davide aaida ka pehe nga ngbatunga gu boro re nika nye ni unga ni ngba iˈiriwo gene na ki gbia nyenye unga te. Gupai si aida ani inihe tipa gupai Davide apehe re nga, Mbori nika undo gu ruru boro naberãpa rurungbura boro aundo. Ngba gini gene? Davide aya: “Yekova angarãsa ni auru gani barame rago rungbura ni; mo nambakada gani ba rago gani kaza.” (Tam. 41:3) Nirengo, gu boro naaberãpa rurungbura boro aima rengba kadu na kido nga Mbori ima ino pani na gani ruru mangaapai. Na berewe a, wai Mbori ambakadi kpotorani nga si hu nisaha ima rengba ka undo gu boro re ni hu be gani kaza.

8. Ringbisihe kuti Atambuahe 41:4, ginihe Davide aaidaha be Yekova?

⁸ Davide afura tipa gupai namangiko ki ya: “Ako Yekova, mo ini pai fere; mo husi mbisimore; bambiko mi aingi pai kuti ro!” (Tam. 41:4) Si nawira wa ko ake gupai re nibi gupai namangi ti gu regbo Abisaroma aaida ka dia zogarago beko ngbaome ho ko aawoka ni na ka gene adu nga beko wa ka ko mangipai kuti gupai re ya. Wa vura duhe nga Yekova aima mbupai fu Davide tipa gu ingapai ko amangihe na Bataseba, bangiri Davide aagonga ti gu ingapai re na sangbanaha te. (2 Sam. 12:7-14) Ono wa si avura duwo, gu bakindo re adu na kido nga Mbori nika banda ko abanda rii gako barame kaza. Ono ya mo Davide aasana Yekova ko husi ko ngba iˈiriwo gene na ki gizosi gako raka?

9. (a) Ngba gini gene gupai naadu tipa Davide adu kia ti ga Bakindo Izikiya? (b) Ginipai Davide aaidaha be Yekova?

⁹ Bete agarã kusa, Mbori asia ka husa Bakindo Izikiya naadu “na kaza naandu sa kina kpio.” Gere nga gupai Mbori anaamangangaha dedede ya, ono ko asia ka undoko. Izikiya ahu ki raki tipa agarã 15. (2 Aba. 20:1-6) Ono tipa Davide tigako, ko aakparanga fu Yekova tipa ko husi ko ngba iˈiriwo gene te. Afugo Davide nayugo gupai nga ko aasana Yekova tipa ko undo ko kina wai ko arengbe ka undo gu boro naaberãpa rurungbura boro. Gipai re aakoda banda ko rogo gako “barame rago rungbura.” Mbiko wa Yekova aima mbupai fu Davide tipa gako ingapai, ko arengbe ka sana Yekova tipa ko fu wasa fuko na kpotoko ki husi tihe. (Tam. 103:3) Ani ima rengba ka manga kina gu bangisapai re a.

10. Gini digisopai rengbe ani ka dakuti ni nibipa gupai namangi tipa Turofimo na Epafuradita?

¹⁰ Kina wai Yekova ahusanga Davide ngba iˈiriwo gene na ki gizosi gako raka ya, kinawo si adu tipa Turofimo nangia badiasunge nga ga gu mokedi nangia Pauro. Ani ima ino gupai nga ti gu kura aregbo, Mbori anaafu ome fu Pauro ko ni husi aboro kaza. (Oni gedi Amokedi 14:8-10.) Ko amangihe wo fu ‘ba Puberiu naapi auru ba be kazari na ngana’ watadu kaza vuse yo. Pauro “ki kpari, ki moi beko auru ko ki husi ko.” (Amo. 28:8) Wa si avura duwo, Pauro aamanganga ha wo tipa Turofimo nangia gu boro i anaandu nunguro nga ga amokedi na ko te. (Amo. 20:3-5, 22; 21:29) Ho Turofimo ati ni na kaza na ka gene adu nga beko wa ka ko ndu nunguro na Pauro ya, gu mokedi re ahusanga ko te; ko ambu ko Mireto yo tipa ko hu. (2 Tim. 4:20) Wakina gure a, ho Epafuradita ati ni na kaza ko “ki mbedi na kpio,” gopai ho nayugoho nga Pauro aˈasadi ka husa gi bakureako re ngba iˈiriwo gene te.—Frp. 2:25-27, 30.

ONI MANGI GUPAI RENGBE KA UNDO

11, 12. Tipagine rengbe ani ka ya ti ni wẽ Ruka adu ni wene moundo fu Pauro, na ginipai rengbe ani ka pehe tipa gu sunge nangia ga Ruka?

¹¹ “Ruka [nangia] munganga” nake gu kitabu nga Amokedi andu nunguro a na Pauro. (Koro. 4:14; Amo. 16:10-12; 20:5, 6) Rẽhe arẽ tie ani idi kuti gupai nga Ruka aima fu arugute fu Pauro tipa husa na ki fu bete angua husa a fuko na fu gu kura aboro i aamangasunge amokedi na yo. Tipagine si aaida Ruka mangi gipai re ti ni? Mbiko kura regbo adu kinaho Pauro ati na kaza ho i aandu nunguro ni. (Gara. 4:13) Ruka afu gu undo nga ga husa ringbisihe kuti gupai Yesu apehe nga: “Agu aboro du zezeredi zingo munganga amanga nga yo te; kina agu yo du na kaza.”—Ruka 5:31.

¹² Ziazia Kekeapai afuranga tipa gu ba na gu regbo Ruka awiriki gako sunge amunganga ti ni te. Ono si nawira wa Pauro aima pepa ga Ruka sunge amunganga fu agu aKristano naadu Korosai yo mbiko i aima inoko. Na berewe a, gu sukuru nga ga amunganga adu mbembedi na Raodikiya. Ka si vura du kina wai, Ruka aadunga ni gu boro naagbianga rabahe nga ga amunganga ya te, ko angia ndikidi munganga. Ani naino gipai re ti agu afugo nga ga amunganga Ruka amangisunge na ni rogo gako Kitabu Wene Pangbanga na rogo gu kitabu nga Amokedi na wai ko afura tipa wai Yesu ahusi aboro.

13. Gini ruru bipai du ni wenehe tipa fu aberãpai tipa husa kaza?

¹³ Ani arakanga ti gu regbo akuarani aKristano narengbe ka mangasunge na “gu agamahe nga [ga] husa” tipa ka husa rani te. Ono tie, gu kura awirina nafu agu aberãpai tipa husa kaza nga gu i asananga yo asana tipaha ya. Nirengo, boro ima rengba kafu agu aberãpa du ni wenehe. Pauro aima manga ngbatungapai wa gure ho Timoteo awoka ni be vuko yo, si nawira wa gu ime Timoteo aambiraha angbanga te.a (Oni gedi 1 Timoteo 5:23.) Ono gipai re kia ti gupai nga ka sosoda wirina tipa ni mangisunge na tarangua, ranga, watadu gu kura ariahe nga gu arengbanga ka undo ni ya watadu gu rengbe arengba ka manga ni gbegberẽ. Ti kura aregbo, kura aboro nasosoda akurayo na gupai nga: ‘Gumere adu na ngbatunga gu kaza re ko ki rihe . . . Na ko ki hu.’ Ka si vura du nga agu aberãpai re ni wenehe vuru, si adu ni wenepai ka ani moi gupai ku berãrani yo nga, zavura gu dawa aboro namangisunge na ni ni bakerehe, si ima rengba ka manga boro gbegberẽ.—Oni gedi Asanza 27:12.

GU TATAMANA DU MBIKO RUBANGIRISE

14, 15. (a) Kura aboro nabi gu kaza nga ga akurayo ni momu tipagine? (b) Wai du Asanza 14:15 aundo rani ho daha ni tipa agu apai nga ga husa?

¹⁴ Wadu ani ni aKristano, ani naida kpotorani du wenengai wa ka ani agbia ngbarago be raka na kini mangi ga Mbori sunge wenengai. Wa vura duhe wo, ani adi zangarengba, na si nga ndu gupai ani awoka ti ni. Ho ani awoka ni, dungu agene duho rengbe ani ka gbia husa ngbaha. Boro na boro si aida nimangi diaberã tipa gu ni aidaha watadu ka mangasunge na ni. Si nafu kina gberãrago nga, rogo gi zegino gasi be nyemuahe re, kura aboro nabi gu kaza nga ga akurayo ni pa momu ka manga marã. Kura aboro nabaga gayo “aziga” watadu “adawa,” nipe yo ziree tipa ha watadu ni mangayo sunge na kura aboro i ya amangisunge na ni si ki ima husa yo. Gu kura aboro watadu aba mbakadaahe nanyakasapai fu aboro nga i mangisunge na agu adawa du geno kuari, si kini sayo i gbia bakere marã. Tipa gu borokaza naida ka hu be gani kaza watadu guni nagbata gene tipa ka raka ni gbangaha, ngbatunga gi “husa” re ima rengba ka ngba tini. Ono tie, ka bangirani gonga ti gupai nga Fugo Mbori nafu rugute furani nga: “Zangainahe naida pa apai aida dũ, ono bangbasia nawisiga pa gani nduge wenengaĩ.”—Snz. 14:15.

¹⁵ “Ngangarã boro” watadu iratatamana na rubangirise tipa “pa apai” watadu agu aberãpai naye be gu boro ni akapa akapa kuti ni na gani sunge. “Ngangarã boro” ima rengba ka sakapai riniyo nga: ‘Wa ya ko wẽ gi vitamini re, gi tara ngua re, watadu gi riahe re aundo kura boro, ya mo kura adezire ho rengbe ka ida kutini? Aboro ni bakiakia. Ya mo gopai ho rengbe ka sare mi idi kuti gupai nga si nika undo re aundo? Ya mo si naida mi mangi wetekapai watadu mi sana kura aboro nga aguyo inipai tipa gipai re?’—Pa Rug. 17:6.

16. Wisigo gini asanahe nika undo rani tipa ani du “na rugatise” nibipa agu angua husa aboro apepaha furani?

¹⁶ Fugo Mbori nazungodi rani ani du “na rugatise . . . rogo gi zegino du awere re.” (Tito 2:12) Si naida ani du “na rugatise” ho i asakapai ni tipa kaza watadu gu ngbatunga husa si aida ani gbiaha gbe ho ani akapa akapa ni kutini. Ya mo gu boro naya ni na husa aboro re, watadu gu boro natakapandehe re rengbe ka sakapai wenengai tipa wai si amangasunge? Ya mo si nandu sa na agu arengo naima du ho, na ya mo gu kura amunganga idi kutini? (Snz. 22:29) Watadu ni naˈasada ka sosoda gu boro nawoka ni dihe? Si ima rengba kadu nga i nape gupai tipaha nga i kusihe rogo tuturũ rago watadu gbaria, nga gu amunganga ata inongo pai tipaha ya. Ya mo gipai re rengbe ka yugo gu gopai nga rengo du nga gipai re? I rengbe ka ya tipa agu akura ahe i awisigo kaza na ni watadu gu ngbatunga agene ahusa kaza nga si namangasunge na agu ‘ahe’ watadu ‘ome’ boro ainongo pai tipaha ya. Gere rengbe ka saro mo du na rubangirise bambiko Mbori nazahe ti mangasunge na “sangba abinza” na pa atoro.—Pa Mot. 19:26; Pa Rug. 18:10-12.

ONI ADU ZANGA KAZA

17. Gini ruru bipai si aida ani du na ni?

¹⁷ Gu riigbu bipasunge naadu rogo bambata sa kama agarã akedi nyanyakipa waraga fu adungurati. Tingbafuo fura yo tipa agu ahe si aida aKristano nehe, i adigisi gu waraga re na gu fugo nga: “Ka oni banda tironi ti agi apai re, oni adú wenengaĩ. Oni dú yo nyanyaki.” (Amo. 15:29) Rogo gu kura sasa afugo, yangara papara gu veresi re i asaha nga, “Oni adu zanga kaza” na si ima rengba kadu a nga “Oni dú yo nyanyaki.” Rengo ngaha nga ani naida kadu zanga kaza na kidu “nyanyaki” wa ani amangasunge fu gaani Mbori.

18, 19. Ginipai ani amaa bangirani tipaha ku rogo vovo zegino?

¹⁸ A wa gi sino raka re nikaa ndu kindi ku mbatayo na ani kidu kindi ni kpakpa aboro, akaza tigaha nikaa manga rani amanga. Ani arengbanga kadu na kido nga i nika husa rani ngba iˈiriwo gene awere te. Ono tie, Yugoti 22:1, 2 nafura tipa gu regbo i nika nyasariipa gaani akaza dunduko. Gu mokedi nangia Yoane abi “ime unga” rogo yuguyugupai yo gbiati “ngua ki du nga ga unga” na akpehe “tipa husa arikaaboro.” Gipai re ayugongo pa mangasunge na tarãngua awere watadu ku mbatayo te. Kuba gure, si nayugopa wai Yekova nika fu nyenye unga fu aboro giasangba vurube Yesu na gere nga gupai ani asungudoho.—Yes. 35:5, 6.

¹⁹ A wa ani asungudo gu wene regbo du ku mbatayo re, ani ima ino gupai nga Yekova naberãpa rani aberã ni basasa dunduko, zavura ho ani awoka ni. Ani ima rengba kadu na kido kina wai Davide adu na ni nga, Mbori nika ngarasa rani rii gaani barame kaza. Ani ima rengba ka pepai wa Davide nga: “Ono tipa re, mo nazada re mbiko mi du ni irarengo, ki moi re bara bangiro nye anye kindi.”—Tam. 41:12.