Loghonaạn Ḍighaạgh Bunhọn Okaran Ooḅaghamiạn Aloor

1. Ika kụ idị yira kotue otuughaạny aani Odẹ ephomoghiạn phọ ayira, Zihova?

AZIHOVA uphomoghiạn ni iyira iboom. (Jọn 3:16) Yira rowạ ghan otuughaạny Odẹ ephomoghiạn phọ ayira. Kụ iḍighi kụ okparaghạ ghan ni ‘oḅọph iloghi, ophomoghiạn idiphọ anmụny-onhiin, [ḅilhẹ] omoọgh ghan igbiririph’ oghị esi atorobọ oye, ekaraghị ekpaariọn buọ “asiya phọ momeeraam aani bọ.” (1 Pit. 3:8; Gal. 6:10) Mem dị abumor r’abumarani phọ ayira osoman ipaanaạn dị ekọm ooḅaghamiạn aloor, yira rowạ ghan ni ologhonaạn abidị ḍighaạgh.

2. Yira kooḅeghiọn eeghe siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ?

² Oomo abuphẹ rowạ bọ oḍighi aani apakirị eghunotu phọ aZihova rosoman ghan sidọl ooḅaghamiạn aloor. (Mạk 10:​29, 30) Yira kosoman ni odẹgh ophogh kirokirọ iduọn eekuna eghimoghọm araraạr phọ ephẹn mekpụl bọ. Ika kụ idị oniin katue aloghonaạn nyoniin ḍighaạgh? Ooḅeghiọn iyaạr dị yira kotuughạ esi ipẹ aBaibul phọ aghaạph bọ ilọ aLọt, Job, ḅilhẹ r’aNaomi. Kụ yira oḅilhẹ ooḅeghiọn ipaanaạn dị abumor r’abumarani ayira osoman rodon r’ipẹ yira kotue bọ ologhonaạn bidị ḍighaạgh okaran.

MOỌGH OKPARẠM

3. Idiphọ eganana bọ ni siphẹ 2 Pita 2:​7, 8, eeghe okarạph osopha kụ edị aLọt asopha, kụ ikọm eeghe kụ emiteom?

³ ALọt asopha okarạph osopha mem mọ odị asaḅạr bọ orugh igbo awe phọ aSodọm aroozọ phọ eeph bọ eloghorị. (Bạl 2 Pita 2:​7, 8.) Ekpisi phọ imheel li eelạ kuolọ aLọt asoman ni iboom iiḅaghamị orugh epẹ Sodọm. (Gen. 13:​8-13; 14:12) Eeni ekpisi phọ obobọ abuniin awe phọ orugh bọ epẹ phọ uḅeraạn anhịr phọ odị iboom dị tutụ aḅaạr emhụ aghị esi aZihova. Odị amhugh ni mem mọ Enaạn asighẹ bọ niạn r’asolfọ aphiemiom ekpisi phọ. Tuutughiạn ilọ iyạl anmanyạn phọ aLọt. Bidị m’oguan pinien we dị omhugh aani ni epẹ Sodọm. ALọt o/⁠moọgh mun otu, ruphua, ḅilhẹ edị ekạr eeph pọ, anhịr phọ odị. (Gen. 19:​12-14, 17, 26) Kụ mem iiḅaghamị phọ iphẹn phọ, aZihova awilẹ ni okparaghạm aLọt ḍughụm? Eeye.

4. Ika kụ idị aZihova aḍeenhaan okparạm aghị esi aLọt? (Miịn afoto oḅẹl opoḍi phọ.)

⁴ Ghalomọ r’iduọn aLọt kụ asopha bọ ni orọl aSodọm, r’onmạ ighirigiir aZihova arom ni ruukpaạny oghị otagharạn odị r’eghunotu phọ odị. Toroboiperolbọ, kparipẹ rokem odaphạn itọ aruukpaạny phọ reegboronom bọ ni oḍuạ aSodọm, aLọt “arọl siphẹ aabinya ghan.” Aruukpaạny phọ usiph ni raghaạgh odị r’eghun otu phọ ologhonaạn odị ḍighaạgh oghiil oḍuạ emhạ phọ. (Gen. 19:​15, 16) Kụ aruukpaạny phọ iḅenị nyodị oghiil ogheel epẹ araaḅarạph phọ. Kparipẹ ronaghanạn aZihova, aLọt apuru ghụn oghiil ogheel emhạ dị etuman pạ. (Gen. 19:​17-20) R’okparạm aZihova anaghạn ni, kụ ameera mọ aLọt agheel emhạ phọ epẹ phọ. Onyebel roten, aLọt aghiilhaan ni orọl isiphẹ phọ kụ agheel epẹ araaḅarạph phọ, epẹ aZihova aḅenị bọ nyodị oghị eḅẹl amem mọ. (Gen. 19:30) P’eeghe oboom okparạm dị aZihova aḍeenhaan! Ika kụ idị yira kotuughaạny aani nyodị?

5-6. Ika kụ idị yira kosighẹ oḍighinom 1 Tesalonikạ 5:14 iduọn yira rotuughaạny bọ Enaạn?

⁵ Idiphọ aLọt, onyọ umor atue ni asopha osopha dị u/⁠kạr unighẹ ḅilhẹ alọgh nyodị esi iiḅaghamị. Kụ eḍighi iduọn phọ, yira komegheron ika? Ketue ni eḍighi odẹgh ophogh oḅẹm mọ rabugha ipẹ odị aḅeph bọ, kụ iduọn phọ ni. (Gal. 6:⁠7) Toroboiperolbọ, yira kotue ni oḍighi idị enighẹ epu siphẹ. Yira kotue ni otuughaạny aani eten phọ epẹ aZihova aloghonaạn bọ ḍighaạgh Lọt. Ika?

⁶ AZihova o/⁠rom ruukpaạny phọ oghị ophụr arurụ Lọt bịn, kuolọ oghị ologhonaạn aḍighaạgh nyodị okpetenaan amuphe phọ aSodọm. Iniin phọ kẹn ni, eeni kemoghi ni dị yira kopụr rurụ onyọ umor dị rakị oḍigh esi iiḅaghamị. Kuolọ eeni yira otue kẹn ni ologhonaạn nyodị ḍighaạgh. Ghalamọ iḍighi ni edị odị uu/⁠gboron usighẹ uḍighinom oroma aBaibul dị ongọ, pọ ewạ ni okparạm. Tọl idiphọ iyạl phọ aruukpaạny phọ. Kparipẹ roḍuraan oḍuạ esi umor phọ ayira, ophogh ghụn reten dị yira kologhonaạn ḍighaạgh. (1 Jọn 3:18) Ewạ ni dị yira kongọ ḍighaạgh ayira mọ odị akpạph, esi omaạm, kụ ologhonaạn nyodị ḍighaạgh osighẹ oḍighinom imạ oroma phọ ongọ bọ nyodị.​—⁠Bạl 1 Tesalonikạ 5:⁠14.

7. Ika kụ idị yira kotue otuughaạny aani eten phọ aZihova aphogh bọ Lọt?

⁷ AZihova mutue ni agbon sipiomạn phọ aLọt. Kuolọ o/ḍighi idiphọ, odị aphum ghụn otelhedom mọ aPita oghaạph ilọ aLọt idiphọ oye elhiom eḍighinhom iyaạr. P’eeghe idị ologhi ayira aḅaạl olegheri mọ aZihova rasạr ghan ni kawilenaạn sipiomạn phọ ayira! (Ps. 130:⁠3) Yira kotue ni otuughaạny aani eten phọ epẹ aZihova aphogh bọ Lọt ḍughụm? Yira ogbon ghan ghụn imạ araagharạ abumor r’abumarani phọ ayira, pọ yira kotue ni okparaghạm ghan bidị. Bịn kẹn medughanaan bidị orue osighẹ ologhonaạn aḍighaạgh dị yira ongọ.

MOỌGH IGBIRIRIPH

8. Igbiririph kinyu iyira oḍighi ika?

⁸ Dị u/ḍighi aani idiphọ aLọt, aJob o/⁠miinọm loor okarạph osopha dị asopha. Ghalamọ r’iduọn phọ ni, odị asoman igbagarạ iminimiịn, aruphua odị ephe, adọl eghuan phọ ephe, ḅilhẹ r’omoon aloor phọ odị. Dị ekạr eeph, oomo anmụny phọ anhịr phọ amaranaạn bọ omhuughu omhạn. Iraạr ikarạph arighirị aJob oḅilhẹ ogbaaghị okpẹ oḅạm emhụ odị. Eeghe kụ eniin ephigh iyaạr phọ eḍighi bọ kụ iraạr phọ arighirị phọ aJob u/ḍeenhaan bọ nyodị igbiririph? Bidị umiịn anyụ r’anyụ dọl iiḅaghamị phọ odị. Esi iduọn phọ, bidị upel bịn oḍigh, bịn oghaạph idị i/⁠tu inẹ ilọ aJob. Ika kụ idị yira kobilhẹ u/⁠meel aani egbeḍi phọ ephẹn phọ? Legheri mọ ogina aZihova bịn kụ katue alegheri oomo ariphigh phọ ilọ adọl atorobọ oye. Ler ghan rurụ angọ ipẹ opọ odi bọ esi iminimiịn phọ rakaạph bọ. Ḍighi idị epelom onaghạn ikpo-onhụ odị bịn; kparaghạ ghan ologhoma aani eephina oye phọ. Pọ kụ amamạn amem dị nạ katue aḍeenhaan igey igbiririph akị esi abumor r’abumarani phọ anạ.

9. Igbiririph kiloghonaạn iyira ḍighaạgh oghel eeghe, kụ eeghe kụ iḍighi?

⁹ Igbiririph kiloghonaạn iyira ḍighaạgh owilhẹ oghaạph ghan ikarạph ilọ iiḅaghamị abunhọn. Oye ikalaghiạn ra/⁠lọgh ghan kaphophe ookpomoghan phọ; r’akọm ghan ghụn madia. (Prov. 20:19; Rom. 14:19) Odị ra/⁠yoghoyoghọ ghan kuolọ rakaaphọgh ghan ilọ eḅeraạn, ikpo onhụ odị ketue ni eḍighi iyaạr oye dị odi esi iminimiịn. (Prov. 12:18; Efẹ. 4:​31, 32) P’eeghe idị enighẹ ghụn ophogh ghan imạ araagharạ oye phọ, kụ ootughiạn ilọ yira kotue ologhonaạn nyodị ḍighaạgh!

10. Ipẹ oghaạph bọ siphẹ Job 6:​2, 3 itughemị iyira eeghe?

¹⁰ Bạl Job 6:​2, 3. Eeni amem, aJob “aghaạph ghan ni ilọ eḅeraạn.” Onyebel roten, odị ameeraam ni mọ iniin araraạr phọ ipẹ odị aghaaphọgh bọ opiomạn. (Job 42:⁠6) Idiphọ aJob, ḍio phọ arodon oye dị asoman iiḅaghamị katue ni ameel aḍighanaan oghaaphọgh araraạr dị i/⁠tu iitughiạn ologhi odị oghaạph. Yira komegheron ika? Kparipẹ rophogh ghan ariisi dị oye phọ adugh, yira oḍeenhaan ghan igbiririph. Legheri mọ i/ḍighi igbiom aZihova dị yira komoọgh ghan iiḅaghamị r’ooḅaghamiạn aloor phọ aḍio phọ arodon. Edugh ni onaghanạn eḍighi maạr dị ebenẹ aZihova dị akpẹ oḍuomologhi kụ rakaaphọgh ilọ eḅeraạn mem lọ odi esi igbogh iiḅaghamị. Ghalamọ aghaạph ni raraạr dị i/⁠kpeanạn ilọ aZihova obobọ ilọ ayira, yira kuu/⁠gboronom ukaghạm nyodị ologhi ilọ ipẹ odị aghaạph bọ.​—⁠Prov. 19:⁠11.

11. Ika kụ idị ikumor awe phọ kotue otuughaạny Ilaihu mem lọ bidị rongọ oroma?

¹¹ Eeni amem, kemoghi ni oolemi obobọ ongọ iromoghiom oye dị asoman iiḅaghamị. (Gal. 6:⁠1) Ikumor awe phọ koḍighi ika mem dị emoghi oḍighi iduọn phọ? Bidị otuughaạny aani Ilaihu, opọ aler bọ rurụ angọ Job r’igbiririph. (Job 33:​6, 7) Ilaihu angọ oroma phọ odị mem dị managhanạn oomo ipẹ aJob aloghoma bọ. Ikumor awe dị odaphạn eḍeenhaan phọ Ilaihu koler rurụ kụ okparaghạ ghan onaghanạn adọl oye phọ. Bịn mem lọ bidị rongọ oroma, m’orue oteẹny ekpom opọ bidị rokaaphạn bọ.

ḄẠ IKPO ONHỤ OODEREGHIỌM

12. Aḍuugh olom mọ r’iyạl ph’anmụny phọ odị itir ika aNaomi?

¹² ANaomi aḍighi ni anhịr dị aḅạr aḅilhẹ aphomoghiạn aZihova. Kuolọ mem mọ olom mọ odị r’iyạl anmụny phọ odị omhuughu bọ, odị awạ ni onme aḍien phọ Naomi otene “aMarạ” remạ ghan bọ mọ “eghiḍim.” (Ruth 1:​3, 5, 20, igẹ dị edi ude, 21) Anhịr oọny phọ odị Rut arọl li r’odị oomo amem odẹgh ophogh phọ odị. ARut o/⁠loghonaạn nyodị ḍighaạgh bịn kuolọ aḅaanaạn ghan kẹn aNaomi ikpo onhụ okparamị. ARut aḍeenhaan ephomoghiạn r’obakị phọ odị esi iịny ikpo onhụ dị eḍighi ilọ ogbạ agey.​—⁠Ruth 1:​16, 17.

13. Eeghe kụ iḍighi kụ emhoghi bọ dị yira koḅakị budị oroph opọ r’abidị aalạn bọ esi aḍuugh?

¹³ Mem dị onyọ umor obobọ onyọ umarani kụ aroph opọ r’odị aalạn bọ esi aḍuugh, remoghi ghan ni dị yira kobakị. Kotomaạm olom r’anhịr idiphọ iyạl ireeny dị eḍum eniin phọ esi phọ. K’asiạ phọ, asinị iyạl phọ idị meghuunyạn. Mem dị oruphuron nyoniin bịn amhugh, retir ghan agey ophorị phọ. Eniin phọ eten phọ, mem dị amulọgh ḍien phọ ayira aḍuugh, asighẹ oniin siphẹ apinien phọ, retir ghan ni agey ophorị phọ esi ibadị asiạ. APaula,b dị olom mọ amhugh ekperenom, aḅẹm mọ: “Aghuḍum amị akitonu bịn, aloor amị ipelelẹ ni. Ogbogh oyaghirị phọ amhị m’amhugh. Mị ughaạph ghan torobọ iyaạr aḅenị olom amhị. Yoor umoọgh ghan ni ibo, odị aḅilhẹ ubakị ghan imị mem iiḅaghamị. Odị akạr kụ aḍighi oye omoghi ghan ophoghom. Mị ukạr kụ aloghoma mudị uulemi imị obaạy.”

14-15. Ika kụ idị yira kotue oodereghị oye dị olom obobọ anhịr amhugh?

¹⁴ Ika kụ idị yira kotue ooḍereghị oye dị olom obobọ anhịr amhugh? Eḅẹl edạ dị emhạn maạr ogbatạn pọ oghaaphạn odị, ghalamọ yira u/⁠kạr ri u/⁠legheri ilọ oghaạph. APaula, oghaạph bọ oghol epẹ omhạn, aḅẹm mọ: “Mị alegheri mọ aḍuugh reḍighi ghan idị asiloor awe repelelẹ ghan. Bidị rootughiạn ghan ni mọ eeni bidị kopogh iyaạr bịn okaạph. Kuolọ ebeeph ghụn ni eloghorị mem dị u/⁠naghạn r’onaghạn iyaạr.” Oye dị odi esi otọ ra/⁠gon ghan onaghạn araghaạph oboom olegheri iyaạr. APaula aḅẹm mọ: “Mị rasereghiạn ghan ni mem dị arighirị amị uḅenị imị mọ, ‘olho wo esi iphẹn emite bọ.’ ”

¹⁵ AWilliam, onyọ umor dị anhịr phọ amhugh siạ dị meten epẹ omhạn aḅẹm mọ: “Mị rasereghiạn ghan ni mem lọ awe rokaạph ilọ iiḅi dị anhịr phọ aḍighi; riḍeenhaan ghan imhị mọ awe uphomoghiạn ni oḅilhẹ olọgh ghan eegu nyodị. Eten obakị phọ ephẹn phọ ikạr kụ iloghonaạn imhị ḍighaạgh. Mị raloghoma ghan ni iidereghị, loor esi dị anhịr phọ amị uḅeraạn imị agey, aḍighi ghan kẹn ogbogh apakirị aghuḍum amị.” Ekpukele anhịr dị oghol mọ Bianca aḅẹm mọ: “Mị ramoọgh ghan iidereghị mem dị abunhọn awe ooḅereghị r’amhị oḅilhẹ aạl eniin obobọ iyạl ariisi aBaibul r’amị. Rikparamị ghan imị mem dị bidị rokaạph ilọ olom mọ amị ḅilhẹ mem dị bidị oler rurụ onaghạn mem lọ mị rakaạph aani ilọ odị.”

16. (a) Yira koḍighi eege kụ ongọ oye dị oye ephomoghiạn odị amhugh? (b) Odaphạn Jems 1:​27, eeghe oḍighi kụ edị yira omoọgh?

¹⁶ Idiphọ aRut aḅạr bọ r’ekpukele anhịr phọ Naomi, ewạ dị yira kokiọm ghisigh obakị aani oye dị oye ephomoghiạn odị amhugh. Apaula,opọ oghaạph bọ oghol epẹ omhạn aḅẹm mọ: “Mem mem mọ olom mọ amị amhugh bọ, bịn mị umiigh ni omoọgh oboom ologhonaạn aḍighaạgh. Idiphọ amem mọ rekị bọ, bịn ibadị oḅula yogh iiḍighi abidị. Toroboiperolbọ, aghuḍum mọ amị makạr kụ anmia. Eḍighi ni oboom ologhonaạn aḍighaạgh mem dị abunhọn olegheri mọ emoghi ni obakị abulọ odị esi otọ runwanyụ phọ​—⁠obobọ siạ phọ​—⁠aḍuugh phọ emite bọ.” Ogbạ agey, torobọ oye agbatanaạn ni. Abuniin awe ronuụn ghan ni kodaphạn ḍimoom adọl. Toroboiperolbọ, abuniin torobọ amem dị bidị roḍighi iyaạr lọ iyạl phọ abidị kụ oḍighi ghan, reetughianạm ghan ni bidị oye phọ. Eten otọ elọ oye r’oye egbaranaạn ni. Ootughiạn ghan ni mọ aZihova ungọ iyira eepoogh r’oḍighi omhaạr ophogh abulọ olom obobọ anhịr phọ m’amhugh.​—⁠Bạl Jems 1:⁠27.

17. Eeghe kụ iḍighi kụ ewạ bọ ni dị yira kobakị oye dị olom obobọ anhịr mawilhẹ?

¹⁷ Abuniin aburulom obobọ anmariịr rokaran ghan ni oboom ooḅaghamiạn aloor phọ ratọl ghan bọ mem dị ophorị phọ awilhẹ bidị. AJoyce, onyọ umarani dị olom mọ awilhẹ aghị asighẹ onhọn anhịr, aḅẹm mọ: “Eephina oḅạm ikpoki phọ epu ghụn oḅẹm mọ olom mọ amị kụ amhugh. Eḍighi maạr dị ekperenom iyaạr obobọ e/⁠moon kụ eghiigh, obọ koḅẹm m’odị kụ o/ḍighi. Kuolọ, olom mọ amị kụ asaḅạr owilhẹ amị. Mị uloghoma roofola.”

18. Eeghe kụ edị yira kotue oḍighi ologhonaạn aḍighaạgh buphẹ olom mọ obobọ anhịr phọ mawilhẹ bọ?

¹⁸ Mem lọ yira oḍighinaan eẹny iyaạr bulọ aburulom obobọ anmariịr mowilhẹ, pọ yira roḍeenhaan ghan mọ yira opomoghiạn ni bidị. Bidị okạr omoghi bugey arighirị siẹn ogina abidị bịn kụ odi bọ. (Prov. 17:17) Ika kụ idị nạ kaḍeenhaan mọ nạ oyaghirị abidị? Nạ atue ni amạgh bidị olhe aani eḍien k’anạ. Nạ atue ni adạph aani bidị akị ozaamiạn aloor ḅilhẹ r’omite aani epẹ erugh phọ eeni amem. Enhọn pọ, otọ ghan amem omạgh aani abidị oru aani amem iiseeny eghunotu phọ anạ. Nạ aḍighi iduọn phọ, pọ ologhi aZihova kaḅaạl li, idị eḍighi bọ odị “atuman ni buphẹ arokpom mọ meḅonyonu bọ” ḅilhẹ “oghoph arukpukele anmariịr.”​—⁠Ps. 34:18; 68:⁠5.

19. 1 Pita 3:8 iḅenị iyira oḍighi eeghe?

¹⁹ Moọny amem, mem dị Itooghi phọ Enaạn retooghị siẹn ade phọ, oomo “ooḅaghamiạn aloor kobula ni.” P’eeghe idị yira rogon omiịn amem dị “iḅẹl araraạr phọ meten, ḅilhẹ koo/⁠tughiạn ghan mun k’epẹ ekpom mọ.” (Isa. 65:​16, 17) Kụ egbi eteẹny aḍio phọ aḍiphẹ phọ, oniin abakị ghan oniin, omạ omiteom esi ikpo onhụ r’araagharạ mọ yira opomoghiạn ni oomo abumor r’abumarani phọ ayira.​—⁠Bạl 1 Pita 3:⁠8.