Kpọ Oḅio Idiphọ AZadok

1-2. AZadok aḍighi eeghe odọ oye? (1 Chronicles 12:22, 26-28)

SIGHẸ mọ nạ odi aani siphẹ 340,000 awe phọ ookpomhoghan bọ oḍighi aDevid uw-emhạ Izrạl. Memhạn iraạr aḍughul otu, kụ awe phọ abuẹn phọ r’oḅaạl olhoghi rokaạph ghan komhilhọgh oḅilhẹ omhoọr suọr oboom aZihova siphẹ ade phọ aHebron eḍighi bọ raaḅarạph dị emhoọgh siighiigh. (1 Chron. 12:39) Igbo awe phọ abuẹn phọ, onyọ ugheel oọny dị oghol mọ Zadok arolhọm aani ni. Kuolọ eeni yira mu/legheri ilọ odị mọ aZihova mu/ḍighi bọ idị yira kolegheri. (Bạl 1 Chronicles 12:22, 26-28.) AZadok phọ aḍighi eeghe oye?

² AZadok aḍighi opinyọn rikiạ dị akumuan ghan r’Ogbogh Opinyọn rikiạ phọ Abiathar. AZadok phọ aḍighi kẹn ni oye dị aZihova angọ oṣu-olhoghi dị abụgh iboom orue orọph ghan omhiịn ogbi phọ odị. (2 Sam. 15:27) Awe dị rowạ ogey oromha ughị ghan ni oteẹny Zadok. Odị amhoọgh kẹn ni akpọ oḅio. Eegharạ akpọ oḅio phọ odị ephẹn phọ kụ edị yira kogbon siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ.

3. (a) Uḍighi ika kụ ewạ bọ dị abuẹn rooseeny bọ aZihova komoọgh akpọ oḅio? (b) Yira kooḅeghiọn eeghe siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ?

³ Siẹn asiḍio aruukunha phọ, aSetan mabughẹ inyaạm mọ odị alhọgh bọ okạ omheeraam mọ ayira. (1 Pit. 5:8) Kụ iḍighi kụ, yira okạr omoghi akpọ oḅio iduọn yira rokori bọ dị aZihova kapiemhi Setan r’okarạph ạbirinhi phọ odị. (Ps. 31:24) Ooḅeghiọn iraạr areten dị yira kotue otuughaạny akpọ oḅio phọ aZadok.

TỌL GẠ OMHẠR PHỌ ENHAẠN

4. Eeghe kụ iḍighi kụ abuẹn rooḅereghị bọ aZihova omoghi bọ akpọ oḅio orue orọl agạ Omhạr phọ Enhaạn? (Miịn kẹn afoto phọ.)

⁴ Idiphọ awe aZihova, yira roḍighi ghan oomo ilọ yira kotue orọl agạ Omhạr phọ Enhaạn. Kuolọ orue oḍighi iduọn phọ, ibadị amem rewạ ghan akpọ oḅio. (Mat. 6:33) Esi omaạm, siẹn okarạph aḅirinhi phọ aSetan; ewạ akpọ oḅio orue orolhọm r’asiigbu phọ Enhaạn ḅilhẹ roghaạph iiḅi iinhaghạn ilọ Omhạr phọ. (1 Tẹs. 2:2) Kụ rewạ ghan kẹn akpọ oḅio orue orọl asạm mem dị rokaạph ilọ imirighan itooghị phọ mekọm bọ madia elhọgh siẹn aḅirinhi phọ. (Jọn 18:36) Ibadị Abugbaanhaạn AZihova moroph ni raraạr emhoọgh abidị, kụ omiinhẹ bunhọn obobọ olọgh ikoli loor iduọn u/meera bọ uḍighom aani raghaạph imirighan itooghị obobọ u/kị ee eghạm.

5. Eeghe kụ iḍighi kụ aZadok amhoghi bọ akpọ oḅio orue obakị aDevid?

⁵ AZadok o/tuạn iduọn roḍighi bọ Devid uw-emhạ bịn kụ aghị bọ Hebron. Odị anyạ ni iinyạ eghạm kụ aghị bọ. (1 Chron. 12:38) Aakolhobian odạph aDevid oghị eenhan e/pomoghiạn phọ Izrạl. Ghalhamọ r’iduọn aZadok u/moọgh bọ ḍighalhanyạ eenhom eghạm, odị amhoọgh akpọ oḅio.

6. Ika kụ edị aDevid aḍighi egey eḍeenhaan akpọ oḅio dị aZadok atuughaạny? (Psalm 138:3)

⁶ Eḍighi bọ edị aZadok aḍighi bọ oyil, amhoọgh eghẹn akpọ oḅio phọ? Odị arọl igbo awe dị omhoọgh inyaạm oḅilhẹ okpọ oḅio. Dị iikia i/lo, eḍeenhaan phọ abidị ilhoghonhaạn ni nyodị ḍighaạgh. Esi omaạm, loor iduọn aDevid amhoọgh bọ akpọ oḅio “oḍiemhiom ghan awe phọ Izrạl oghị ee araaghạm,” iḍighi idị awe phọ Izrạl owạ oḍighi odị uw-emhạ abidị. (1 Chron. 11:1, 2) Torobọ amem, aDevid abeḍenhọm ghan olhoghonhaạn aḍighaạgh aZihova orue eenhan e/pomoghiạn phọ odị. (Ps. 28:7; bạl Psalm 138:3.) AZadok amhoọgh kẹn ni bunhọn awe dị odị atuughạ iyaạr ḍighaạgh abidị dị orọl aani mem mọ odị, idiphọ aJehoiada r’oọny phọ odị Benaiah, aḍighi bọ ophelhegbe eghạm ḅilhẹ 22 araalhạ arughunhughun phọ oḍighan bọ Devid. (1 Chron. 11:22-25; 12:26-28) Oomo awe phọ abuẹn phọ usopha obakị aDevid r’oḅilhẹ oḍighi odị uw-emhạ.

7. (a) Ighẹn areḍeenhaan akpọ oḅio kụ edị yira kotue otuughaạny rodon? (b) Nạ atuughạ eeghe esi eḍeenhaan umor phọ Nsilu, oḍeenhaan bọ siphẹ avidio phọ?

⁷ Yira romoọgh ghan ni inyaạm r’akpọ oḅio mem dị yira ooḅeghiọn reḍeenhaan awe dị r’akpọ oḅio orọl agạ itooghị phọ aZihova. Uw-emhạ phọ ayira Zizọs Kraist akpạr ri apu odẹgh ophogh oḍighom aani apakirị itooghị phọ aSetan. (Mat. 4:8-11; Jọn 6:14, 15) Odị abeḍenhọm ghan aZihova oomo amem ongọ odị inyaạm. Rodon, yira omoọgh ni ibadị areḍeenhaan iḍoọgh dị u/meera ube eghạm obobọ u/ḍighom aani pakirị imirighan itooghị. K”enighẹ oghị isiphẹ jw.org omhiịn aani areḍeenhaan phọ abidị?a

LOGHONHAẠN ḌIGHAẠGH BUMOR PHỌ ANẠ

8. Apụr amem kụ edị ikumor awe phọ komoghi akpọ oḅio orue olhoghonhaạn aḍighaạgh bumor r’abumaranhi phọ?

⁸ Reḅeraạn ghan agey we phọ aZihova olhoghonhaạn aḍighaạgh siloor. (2 Kọr. 8:4) Toroboiperolbọ, eeni amem rewạ ghan ni akpọ oḅio orue oḍighi iduọn phọ. Esi omaạm, mem dị eghạm emite ikumor awe ekpisi phọ rolegheri ghan ni mọ abumor r’abumaranhi phọ omoghi ni ikpo-onhụ okparamhị, olhoghonhaạn aḍighaạgh, raraạr dị kekparamhị omheeraam mọ abidị r’araraạr orolhọm. Loor esi ephomhoghiạn phọ ikumor awe phọ omhoọgh bọ oghị esi iyool phọ, bidị rolọgh ghan ni ghuḍum abidị esi ooto r’osooromhinheen omhiịn mọ bidị ongọ ni iyool phọ raraạr dị omhoghi. (Jọn 15:12, 13) Mem dị bidị oḍighi iduọn phọ, bidị rotuughaạny ghan eḍeenhaan akpọ oḅio phọ aZadok.

9. Odaphạn ipẹ edi bọ 2 Samuel 15:27-29, aDevid aḅenhị Zadok oḍighi eeghe? (Miịn kẹn afoto phọ.)

⁹ Aghuḍum aDevid arọl li esi ooto r’osooromhinheen mem mọ oọny phọ odị Absalom awạ bọ ogboton odị agadạ phọ. (2 Sam. 15:12, 13) Esi iduọn phọ, iwạ mọ aDevid aḍuạ Jeruselem eginha amem! Odị alọ aḅenhị rebenhẹ phọ odị mọ: “Iḅerenhu osuma, iduọn kụ i/lo yira ko/kpetenhaan Absalom!” (2 Sam. 15:14) Iduọn odị r’arebenhẹ phọ odị rosuma bọ, aDevid amhiịn ni mọ ewạ ni dị iyạl ikpo awe koḅula Jeruselem pidị oḅenhị ghan nyodị idị Absalom rawạ oḍighi. Loor iduọn phọ odị arom Zadok r’abunhọn abupinyọn rikiạ mọ oḅula Jeruselem. (Bạl 2 Samuel 15:27-29.) Iwạ ni dị bidị koḍighi oḍighi phọ ophọn phọ r’ogona aloor, loor esi dị oḍighi phọ kalọgh ni ghuḍum abidị esi ooto r’osooromineen. Gbiom olhoghi idị Absalom kaḍighi we phọ abuẹn phọ eḍighi maạr dị alhegheri mọ roḅilhigha ghan nyodị. Absalom mọ ophọn phọ aḍighi ogbagarạ oye dị ra/nmạ ghan oye ighirigiir, ghalhamọ r’odẹ phọ odị bịn o/wạ omhiịn!

10. AZadok r’abueriphọ awe phọ uḍighi eeghe oghoph aDevid?

¹⁰ ADevid aḅenhị Zadok r’aHushai, onhọn oyaghirị odị dị aḅạr nyodị oḍighinhaan odị iyaạr. (2 Sam. 15:32-37) Odị aḅenhị bidị mọ opu oḍighi mudị bidị oḅạr ri Absalom pidị aḅenhị bidị ipẹ odị agbiighi bọ oḍighi phọ. Ipẹ reten, kụ aHushai aḅenhị Zadok r’Abiathar igbiighi phọ Absalom. (2 Sam. 17:8-16) Kụ iyạl phọ abidị oḍighi idị koḅenhị Devid. (2 Sam. 17:17) R’olhoghonhaạn aḍighaạgh aZihova, aZadok r’abueriphọ abupinyọn rikiạ phọ uḍighi ni oomo ipẹ bidị kotue bọ oghoph aDevid.—2 Sam. 17:21, 22.

11. Ika kụ edị yira kotue otuughaạny akpọ oḅio phọ aZadok mem dị yira rologhonhaạn ḍighaạgh bumor phọ ayira?

¹¹ Mem dị abumor phọ ayira odi esi ooto r’osooromhinheen kụ umhạgh iyira olhoghonhaạn aḍighaạgh, yira koḍeenhaan ika akpọ oḅio idiphọ aZadok? (1) Daphạn iiḅakiọm. Sidọl dị erọl iduọn phọ, ewạ dị yira konaghanhạn iiḅakiọm obọ oḅọph onhụ atọl. Dạph torobọ iiḅakiọm dị olạ agadạ phọ riphogh bọ inyinha ongọ. (Hib. 13:17) Ikumor awe ookpomhoghan phọ ogbor ghan ophogh iromhoghiom dị ongọ ilọ ookolhobian okori ekperenhom iiḅaghamhị r’idị bidị koḍighi mem dị ekperenhom iiḅaghamhị emite. (1 Kọr. 14:33, 40) (2) Moọgh akpọ oḅio, kuolọ gona ni loor. (Prov. 22:3) Ḍeenhaan osụ-olhoghi. Ka/lọgh ghuḍum anạ esi ooto r’osooromineen dị u/kpeanhaạn. (3) Beḍenhọm aZihova. Legheri mọ aZihova amaghamhị ni maạr ghuḍum anạ r’opọ abumor phọ anạ. AZihova katolhạn ni r’anạ pidị nạ aloghonhaạn ḍighaạgh bumor phọ anạ eten dị iiḅaghamhị ke/tọl.

12-13. Nạ atuughạ eeghe esi eḍeenhaan phọ aViktor r’aVitalii? (Miịn kẹn afoto phọ.)

¹² Ooḅeghiọn eḍeenhaan umor phọ Viktor r’aVitalii. Bidị uḍighi oomo ipẹ bidị kotue bọ osighẹ ghan eḍien r’amuụm oghiọm bumor r’abumaranhi phọ epẹ Ukraine. AViktor aḅẹm mọ, “ikparanhaạn ni iyoor oteẹny eḍien. Ibadị amem, uraphạn ghan ni ekpisi phọ yoor orọl bọ. Oniin onyọ umor dị rabool ghan raraạr ungọ ni iyoor riiḍien osighẹ oghiọm abumor phọ. Araraạr phọ odị angọ bọ ikạr kụ elhoghonhaạn ḍighaạgh bumor r’abumaranhi phọ. Iduọn yoor rosaanyọgh bọ raraạr phọ siphẹ amoto phọ bịn otebeeny bomb esi dị emhạn ni 66 aradạ oḍuạ osi esi phọ yoor odi bọ. Oomo aḍio phọ aḍiphẹ phọ, mị ulhọm ghan aZihova akpọ oḅio pidị mị atue akiọm ghisigh aloghonhaạn ḍighaạgh bumor phọ.”

¹³ AVitalii aḅẹm mọ, “yoor ukạr kụ omhoghi akpọ oḅio. Eḅẹl esi phọ mị aghị bọ, mị urọl eten dị remạn ni 12 awạ. Mị u/gbạ mem ooḅereghị ghan.” AVitalii akpọ ni oḅio, kuolọ agona kẹn ni loor. Odị aḅarạm mọ: “Mị ulhọm ghan aZihova ongọ amhị osụ-olhoghi ḅilhẹ r’olhoghonhaạn amhị ḍighaạgh olhegheri esi dị inyaạm amhị esi. Mị ughiil ghan ogina areten phọ ipẹ abuọ itooghị phọ oḅẹm bọ mọ oghiil. Ikạr kụ ekparamhị omheeraam amhị omhiịn dị abumor r’abumaranhi phọ oḅophoghạn rokumuan. Bidị ulhoghonhaạn iyoor ḍighaạgh osigheọgh raraạr dị erọl siphẹ eten phọ, osaanyọgh riiḍien phọ r’inhọn araraạr siphẹ amoto phọ, oḅilhẹ ungọ iyoor eḍien r’esi orọl iduọn yoor rokị bọ.”

ḄẠR AZIHOVA

14. Kitir iyira ika mem dị oye dị yira ophomhoghiạn awilhẹ okumu aZihova?

¹⁴ Odẹgh ophogh dị raḅonyon ghan oye kazu dị aaleeny mem dị olọ eghunotu obobọ oyaghirị oye phọ awilhẹ aZihova o/lho. (Ps. 78:40; Prov. 24:10) Rekpạr ghan ni iboom mem dị oye phọ aḍighi oye dị yira okạr ophomhoghiạn. Eḍighi maạr dị iphẹn phọ memitenhaan ghan nyinhạ, pọ legheri mọ eḍeenhaan phọ aZadok ketue ni ekparamhị nyinhạ.

15. Eeghe kụ iḍighi kụ aZadok amhoghi bọ akpọ oḅio orue oghiọm aghisigh oḅạr aZihova? (1 Kings 1:5-8)

¹⁵ AZadok aḅạr ri aZihova mem dị Abiathar, ogbogh oyaghirị phọ odị awilhẹ okumu aZihova. Iphẹn phọ imite mem dị itooghị phọ aDevid resi eekunha. Mem dị rekpụl dị aDevid kamugh, oọny odị Adonijah awạ ni ogboton odị agadạ itooghị phọ ghalhamọ r’iduọn aZihova awạ bọ mọ aSolomon kụ arolhọm agadạ phọ. (1 Chron. 22:9, 10) Abiathar asopha oḍighan Adonijah. (Bạl 1 Kings 1:5-8.) Eḍighinhom iyaạr phọ ephẹn phọ iḍeenhaan mọ Abiathar o/ḅạr mun aZihova r’aDevid! Gbiom olhoghi idị iphẹn phọ eḍighi idị aZadok aḅonyonhu azuan. Dị epel li 40 asiạ, aZadok r’Abiathar moḅophoghạn ni okumuan idiphọ abupinyọn rikiạ. (2 Sam. 8:17) Iyạl phọ abidị “kuphogh ghan igbe iyọ phọ Enhaạn.” (2 Sam. 15:29) Emhiighom mọ, iyạl phọ abidị kẹn uḅạr ghan Devid, kụ oḅilhẹ kẹn oḍighi inhọn araraạr.—2 Sam. 19:11-14.

16. Eeghe kụ ilhoghonhaạn ḍighaạgh Zadok oghiọm aghisigh oḅạr aZihova r’aDevid?

¹⁶ AZadok aghiọm ni ghisigh aḅạr aZihova ghalhamọ r’iduọn Abiathar u/ḅạr mun bọ aZihova. ADevid alhegheri ni mọ aZadok akạr kụ aḅạr nyodị. Esi iduọn phọ, mem mọ aDevid alhegheri bọ ipẹ Adonijah rawạ bọ oḍighi phọ, odị aḅenhị Zadok, Nathan, r’aBenaiah osagharạn aSolomon elo idiphọ uw-emhạ. (1 Ki. 1:32-34) Dị iikia i/lo, eḍeenhaan phọ aNathan r’abunhọn dị oḅạr aZihova r’aDevid ilhoghonhaạn ni ḍighaạgh okparamhị aZadok. (1 Ki. 1:38, 39) Mem mọ aSolomon aḍighi bọ uw-emhạ, odị “amạ Zadok oḍighi opinyọn rikiạ kparipẹ r’Abiathar.”—1 Ki. 2:35.

17. Nạ katuughaạny ika Zadok mem dị oye dị nạ aphomhoghiạn awilhẹ aZihova?

¹⁷ Nạ katuughaạny ika Zadok? Eḍighi maạr dị oye dị nạ aphomhoghiạn awilhẹ aZihova, ḍeenhaan mọ nạ asopha oḅạr aZihova. (Josh. 24:15) AZihova kangọ ni nyinhạ inyaạm r’akpọ oḅio phọ nạ awạ bọ. Beḍenhọm nyodị dị eego esi iiḅereghị kụ aḅilhẹ atuman buphẹ oḅạr bọ nyodị. AZihova amaghamhị ni nyinhạ maạr iduọn nạ aḅạr bọ nyodị, kụ odị kanmo ni nyinhạ ruunmo.—2 Sam. 22:26.

18. Nạ atuughạ eeghe esi eḍeenhaan aMarco r’anhịr phọ odị Sidse?

¹⁸ Ooḅeghiọn eḍeenhaan aMarco r’anhịr odị Sidse. Iyạl anmanyaạn abidị dị mokpokolho ni uwilhẹ ni aZihova. AMarco aḅẹm mọ: “Oye rapomoghiạn ghan ibạm anmụny odị emhiigh k’aḍio phọ omhạr bọ kụ rekị. Kụ oye phọ raḍighi ghan ni oomo ilọ odị katue oghoph abidị osighẹ esi iiḅaghamhị. Esi iduọn phọ, mem dị bidị owilhẹ okumu aZihova, reḅonyon ghan ni oye phọ kezu.” Odị aghiọm ghisigh aḅẹm mọ: “AZihova iyoor u/wilhẹ. Igbo anhịr phọ amhị r’amhị, aZihova aḍighi ghan ni idị oniin akparamhị ghan nyoniin.” ASidse alhoghọm mọ: “Yoor mu/tue ni bịn ukparạm mughumọ aZihova iyoor m”ungọ bọ inyaạm mọ yoor omhoghi bọ. Mị umhoọgh ni beeph olhoghi kụ aatughiạn ghan mọ mị kụ uḍighi bọ iyaạr phọ iyạl phọ anmanyaạn phọ ayoor owilhẹ bọ okumu aZihova, esi iduọn phọ, mị uḅenhị ni aZihova ipẹ mị alhoghoma bọ. I/bia bịn oniin onyọ umaranhi dị ebia mị u/miịn aru ni uphogh imhị kụ ughurughi imhị, aḅilhẹ uphogh imhị kiriri kụ aḅẹm mọ: ‘Legheri mọ nạ kụ o/ḍighi!’ R’olhoghonhaạn aḍighaạgh aZihova, mị akiọm ni ghisigh rakumu nyodị r’ibo.”

19. Nạ asopha oḍighi eeghe?

¹⁹ AZihova rawạ mọ oomo abuphẹ rokumu bọ nyodị omhoọgh akpọ oḅio idiphọ aZadok. (2 Tim. 1:7) Toroboiperolbọ, Odị o/wạ mọ oḍuom olhoghi inyaạm ilọ ayira. Odị rawạ mọ yira obeḍenhọm nyodị. Esi iduọn phọ, eḍighi maạr dị nạ asoman dọl dị ewạ akpọ oḅio, pọ ḅenhị aZihova. Nạ kamiịn ni mọ odị kangọ ni nyinhạ akpọ oḅio iduọn angọ bọ Zadok!—1 Pit. 5:10.