1921 Oniin Okuron Asiạ dị Maten

“ESI iduọn phọ, eeghe oḍighi kụ odi ghisigh ayira lhạ phọ aḍiẹn phọ?” AWatch Tower aJanuary 1, 1921 kụ apuru ḍipuru phọ aḍiẹn phọ Nmụny Askul ABaibul phọ. Ongọ ophagharanhaạn, aghaạph aghol Isaiah 61:1, 2, eghiọm bọ bidị olhoghi ilọ oḍighi iphelhegbeel phọ. Esi phọ iḅẹm mọ, “aZihova musaḅạr imhị kụ urom imhị oruomaan ooḅi oghaạph buphonheẹn awe phọ . . . , odị murom imhị mọ mị ugbeel mọ amem mọ meteẹny dị Omoọgh-we kapẹl we phọ odị kụ akpạr apu bumulọgh-ḍien phọ abidị.”

ABUKAAPHỌM DỊ OKPỌ OḄIO

Orue omhunhenhi oḍighi iphelhegbeel phọ, iwạ dị Anmụny Askul ABaibul phọ kokpọ oḅio. Loor esi dị bidị kogbeelhom “ooḅi oghaạph phọ” oḅenhị buphonheẹn phọ ḅilhẹ kẹn r’awe asipioghọm ilọ amem mọ Omoọgh-we phọ “kakpạr bọ apu bumulọgh-ḍien phọ.”

Onyọ umor dị oghol mọ J. H. Hoskin, dị arọl ghan Canada, angọ ni ogbaanhaạn r’akpọ oḅio etigheri isophoghom. Iyạl ikpo arunwanyụ retenhom emhiighom alhạ phọ 1921, odị aazuanhaan ni oye olọ aMethodist dị aḍighi ogbaạm ikpo onhụ phọ. Umor phọ Hoskin amhiighom ongọ ogbaanhaạn oye phọ ophọn phọ esi oḅẹm mọ: “Yira oghaạph idị eḅọph r’Aḍinyạ Iigbia phọ, kụ ghalhamọ onhaghạn aḍughụm mọ ayira agbaranhaạn ni ilọ iniin araraạr, yira kotue ni okureri raghaạph phọ ayira r’eephọ bịn yira okiọm ghisigh oḍighi righirị.” Kuolọ i/kị idiphọ. Umor phọ Hoskin aḅẹm mọ: “Yoor roghaạph eẹny ekulha amem, bịn [ogbaạm ikpo onhụ phọ] agịph eghuugh phọ odị dị tutụ mị aghiilhaan mọ aglạs eghuugh phọ kapoghoronhụ ameel.”

Oye phọ alọ mọ, “eeghe kụ iḍighi kụ nạ oghị bọ oḅaanhaạn buphẹ Enhaạn u/legheri bọ?” Umor phọ Hoskin aphamhaghạn ni nem odị, kuolọ iduọn odị raḍuạ bọ, odị aatughiạn ghan ni mọ, ‘mị ugbi mọ mị rakaaphạn ghan oye!’

Mem dị oye phọ rangọ oghaạph otu asiosị odị ḍieriphọ aḍio phọ, oye phọ aghiọm ni ghisigh izuoghom mọ odị. Umor phọ Hoskin aḅẹm mọ, “odị aḅenhị we asiosị phọ odị mọ ogona loor esi amhị, mọ mị ogbogh oye iikelheghian dị odi ghan siphẹ emhạ phọ, kụ mọ mị akpẹ orạph oghiigh.” Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, Umor phọ Hoskin o/ḍugh, odị aghiọm ni ghisigh oḍighi iphelhegbeel phọ aḅilhẹ amhoọgh ekol. Odị aḅẹm mọ: “Mị ko/mite ghan epẹ erugh phọ kụ aghaaphạn we idiphọ. Abuniin awe phọ uḅẹm ghan mọ, ‘yoor olegheri ni mọ nạ oye Enhaạn!’ kụ upuru ghan imhị reten dị bidị kulhoghonhaạn imhị ḍighaạgh obọ iyaạr kikuom ghan bọ imhị.”

ITUUGHẠ OGINA ANẠ R’ILỌ EGHUNOTU

Oru olhoghonhaạn aḍighaạgh buphẹ omhoọgh bọ ḍiḅeraạn ophoph oghị aghisigh, Anmụny Askul ABaibul phọ umiteom ni edeọm ituughạ aBaibul dị ekpasị siphẹ aḍinyạ phọ The Golden Age.a Ituughạ ABaibul ibạm anmụny phọ iḅaramaạm sipuru kirokirọ dị aburudẹ r’aburunhiin kotue ni ooḅeghiọn ghan r’anmụny abidị. Aburudẹ r’aburunhiin phọ “kopuru nmụny phọ abidị sipuru phọ ipẹ phọ kụ ologhonhaạn bidị ḍighaạgh omhiịn ophanyanhaạn phọ siphẹ aBaibul phọ.” Iniin asipuru idiphọ, “Ika arinyạ kụ iḍighi bọ Baibul phọ?,” itughemhị ni ikpanhạ araraạr ilọ aBaibul phọ. Aḍinhọn pọ, “Ewạ ni mọ torobọ ogey onyọ aKristẹn agon ni osoman ikpuuroghọm esi eniin eten obobọ enhọn ḍughụm?” Aḍipuru phọ aḍiẹn phọ ilhoghonhaạn ḍighaạgh iḍoọgh phọ oḍighi abukaaphọm dị u/moọgh oghiilhaan.

Edeọm ituughạ Advanced Studies in the Divine Plan of the Ages iphamhanhạm kẹn ni sipuru aBaibul dị ekpasị siphẹ aḍiḅẹl ebum aḍinyạ phọ Studies in the Scriptures dị eesạ ghan rupul Anmụny Askul ABaibul dị mokpokolho. Asimuonịr awe dị aạl edeọm ituughạ phọ ephẹn umhooghọm ni suọ, kuolọ The Golden Age opọ aDecember 21, 1921, agbeelhom mọ ko/kiọm mun ghisigh iyạl phọ edeọm ituughạ phọ iphẹn phọ ephamhanhạm ghan bọ sipuru phọ. Eeghe kụ iḍighi kụ onmia phọ ophọn phọ amite bọ iduọn egina amem?

AḌIMHOOM AḌINYẠ!

Aḍinyạ phọ *The Harp of God*

Aḍikpakarạ aḍinyạ dị ogẹ ipoḍi aạl isiphẹ aḍinyạ phọ *The Harp of God*

Aḍikpakarạ aḍinyạ dị ephamhanhạm sipuru

Abuphẹ oḍiemhiom bọ uru ni olhọgh elhegh mọ emoghi ni dị awe kotuughạ ikpanhạ igey phọ, emhuoghaạph etum emhuoghaạph eten dị ko/peleghan. Esi iduọn phọ, umiteom ni ḍinyạ phọ The Harp of God unwanyụ aNovember 1921. Awe dị oḍeenhaan ḍiḅeraạn umhiigh ni otuughạ aani aḍinyạ phọ The Harp of God r’aloor abidị. Aḍinyạ phọ aḍiẹn phọ ilhoghonhaạn ḍighaạgh buphẹ aạl ghan bọ orọph onhaghanhạn “igbiighi phọ Enhaạn amhoọgh bọ osephọm omhạr awe ghuḍum k’agee-pọ.” Utuughạ ghan ika ḍinyạ phọ aḍiẹn phọ?

Mem dị oye amheeraam osighẹ aḍinyạ phọ, ungoọm ghan ni ḍinhọn aḍikpakarạ aḍinyạ dị keḍeenhaan nyodị ipoḍi phọ odị kabạl bọ siphẹ aḍinyạ phọ. Ophoriphọ awiki phọ uḅilhẹ ghan ongọ oye phọ ḍinhọn aḍinyạ dị ephạm sipuru dị ekpasị esi ipẹ odị m’aạl bọ. Ekureriom mọ kụ oḅilhẹ ongọ ḍinhọn aḍikpakarạ aḍinyạ dị ephạm riisi dị odị kaḅilhẹ abạl wiki phọ adaphạn bọ.

Torobọ awiki ookpomhoghan obobọ ekụ dị etuman oye dị asighẹ aani ḍinyạ phọ The Harp of God, ughị ghan ni ongọ ḍimhoom aḍikpakarạ aḍinyạ phọ tutụ emhạn 12 awiki. Abudị asiạ meghị anyụ obobọ abudị asidọl phọ i/meera mọ oḍuạ otu ogbạ otu kụ ugbor ghan osighẹ ikpakarạ arinyạ phọ iphẹn phọ oghiomaạn we phọ abuẹn phọ. Esi omaạm, Anna K. Gardner, epẹ Millvale, Pennsylvania, U.S.A., aḅẹm mọ: “Mem mọ The Harp of God phọ amite bọ, ingọ ni Thayle umarani phọ amhị ra/tue ghan bọ karelhe oboom oḍighi oḍighi. Odị asighẹ aani ghan ni ikpakarạ arinyạ asipuru phọ iphẹn phọ aghiomaạn we.” Mem dị oye phọ rotuughạ ḍinyạ phọ omhạn, kụ oye siphẹ ookpomhoghan phọ akị apogh oye phọ ilọ olhoghonhaạn odị ḍighaạgh otuughạ aBaibul phọ obughẹ.

Afoto dị aḍeenhaan Thayle Gardner dị arolhọm agadạ iidighilha phọ odị

OḌIGHI PHỌ ODI BỌ GHISIGH

Eekunha alhạ phọ, Umor phọ J. F. Rutherford agẹ ni ḍinyạ aghiọm oomo arookpomhoghan phọ obobọ ruukụ phọ. Odị agẹ mọ, “ogbaanhaạn phọ mongọ bọ ilọ Omhạr phọ siẹn alhạ phọ aḍiẹn phọ, mabụgh apu idị mongọ ghan siạ dị meten siẹn amem ibugha phọ.” Kụ odị aḅilhẹ aḅarạm mọ: “Oboom oḍighi asugha ni dị koḅilhẹ oḍighi. Kụ akparamhị bunhọn dị koḍighan ophinom aani abin ookiạ oḍighi phọ ophọn phọ.” Eegholhaan ni mọ Anmụny Askul ABaibul phọ udaphạn ni oroma phọ odị ophọn phọ. Lhạ phọ 1922, bidị r’akpọ oḅio ugbeelhom ni ilọ Omhạr phọ eten dị epu inhọn asimem.

Arighirị Dị Okpọ Oḅio

Anmụny Askul ABaibul phọ uḍeenhaan ghan ni ephomhoghiạn abumor siphẹ igbo phọ abidị, esi olhoghonhaạn ghan aḍighaạgh oniin atum nyoniin. Bidị uḍighi righirị dị u/moọgh oghiilhaan ghalhamọ ramem iiḅaghamhị, iduọn iphẹn edaphạn bọ siẹn eḍeenhaan bọ.—Prov. 17:17.

Tuesday, unwanyụ aMay 31, 1921, amuziạn dị oghol mọ Tulsa Race Massacre amite ni epẹ Tulsa, Oklahoma, U.S.A., mem dị olhọgh ikoli oniin oḍiil oye dị osophonhaan mọ aḅiighi anhịr dị aḍighi onyọ aḅekeeny. Ugheel ekpạr abuọ aḅekeeny phọ dị omhạn 1,000 uzuoghom ni buọ iḍiil phọ. Elhebiri phọ ilheeny ni elheeny egina amem epẹ Greenwood, dị tutụ osuughị ni ruutu r’asiḍighi awe dị repel li 1,400. Awe dị omhuughu dị ogẹ olhọgh esi uḍighi 36, kuolọ eeni okạr onhụ awe phọ omhuughu bọ upel li rukuron.

Umor phọ Richard J. Hill, oniin onyọ Askul ABaibul phọ dị aḍighi olọ iḍiil awe phọ dị arọl aani ghan epẹ Greenwood phọ, aghaạph mọ: “Ḍughul aḍio phọ aḍiphẹ phọ elhebiri phọ emhiigh bọ, yoor uphạm ituughạ. Mem mọ okureri bọ ituughạ phọ, yoor unhaghạn itạph dị r’otạph epẹ emhạ phọ. Itạph phọ irọl bịn k’aḍughul.” Kụ ḍiroọr aWednesday, June 1, ilhegheri bịn elhoghorị. “Abuniin awe uru bịn oḅẹm mọ eḍighi maạr dị yoor rowạ ni orọl r’ighuḍum, mọ pọ yoor ukiil ukị oniin Ogbogh Otu Areephegh dị agomẹnt ropogh.” Esi iduọn phọ Umor phọ Hill r’anhịr odị ḅilhẹ r’oogh ibạm anmụny phọ odị ughiil li oghị Ogbogh Otu Areephegh phọ arọl bọ epẹ Tulsa. Siphẹ phọ, alhephiri r’anmariịr dị omhạn 3,000, dị oḍighi buḍiil kụ ughiil oghị siphẹ phọ. Kụ abuọ eghạm eelhe phọ dị agomẹnt phọ olhọgh kụ urọl oghoph abidị.

Mem mọ amuphẹ phọ kẹn, Umor phọ Arthur Claus, dị aḍighi ophalhaḅaạl, r’akpọ oḅio asopha ni osopha. Odị aḅẹm mọ, “mem mọ mị anhaghạn bọ dị ugheel ekpạr phọ rolooghị yogh, rowarạph oomo aGreenwood, romiighi raraạr awe, ḅilhẹ rodoghoḍi niạn ruutu phọ, mị usopha mọ mị kakị apogh ooḅi Umor phọ Hill oyaghirị phọ amhị.”

Ekụ dị omhạn 14 ibạm anmụny dị umor phọ Arthur Claus asighẹ ḍinyạ phọ The Harp of God, alhoghonhaạn ḍighaạgh otughemhị aBaibul phọ

Odị aghị bọ asi olhoghotu Umor phọ Hill, odị amhiịn oniin onyọ aḅekeeny dị aḍighi matuman aHill dị aphạm laagbạ. Amatuman phọ kẹn aḍighi oyaghirị Umor phọ Hill. Oye phọ agbi mọ Umor phọ Arthur aḍighi aani oniin onyọ abuọ ekpạr phọ dị anyạ elhebiri. Esi iduọn phọ alọ ni apuru nyodị mọ, “nạ uru siẹn oḍighi eeghe?”

Umor phọ Arthur aḅẹm mọ, “mọ mị m”ungọ bọ nyodị ogey ophagharanhaạn obọ murạph ni imhị. Mị uḅenhị nyodị mọ mị oyaghirị Umor phọ Hill ḅilhẹ mọ mị maghị ghan ni olhoghotu odị ibadị amem.” Arthur r’amatuman phọ aHill uḅophoghạn ni oghoph raraạr Umor phọ Hill dị ugheel ekpạr phọ ko”miighi.

Moọny amem bịn umor phọ Arthur alhegheri mọ Umor phọ Hill r’eghunotu phọ odị odi epẹ Ogbogh Otu Areephegh phọ agomẹnt phọ ropogh bọ. Arthur anhaghạn iinhaghạn dị oḅẹm mọ abuḍiil awe phọ ko”tue oḅuạ epẹ phọ eḍighi maạr dị aGeneral Barrett, rapogh bọ kụ u”ngọ itọ mọ omite. Arthur aḅẹm mọ: “Iḍighi ni ipaanhaạn oḅaanhaạn oye phọ rapogh bọ bidị. Mem dị mị aḅenhị oye phọ ipẹ mị rawạ bọ oḍighi, odị upuru imhị mọ: ‘Nạ kamaạr ri apogh eghunotu phọ aḅilhẹ angọ raraạr lọ bidị rowạ?’ R’oḅaạl olhoghi mị umheera ni mọ ii.”

Mem dị oye phọ rapogh bọ bidị angọ nyodị ḍinyạ oḍighom, bịn Arthur akem aḍigh olhoghi esi phọ. Mem dị odị aḍeenhaan ḍinyạ phọ oniin onyọ abuọ iḍiil phọ rapogh bọ esi phọ, alọ ni mọ: “Ee, ogbogh phọ ayoor kụ angọ nyinhạ ḍinyạ oḍighom mọ aḍiẹn phọ! Nạ alegheri ni mọ nạ kụ oḅẹl oye dị maḍigh siẹn phọ asighẹ oye ramitenhom?” I/bia bịn Arthur r’onyọ iḍiil phọ omhiịn Umor phọ Hill r’eghunotu phọ odị siphẹ olhoghi esi phọ. Umor phọ Arthur asaạny oomo phọ abidị aghimọm k’Umor phọ Hill.

Umor phọ Arthur Claus aḍighi ni oomo ipẹ odị katue bọ omhiịn mọ Umor phọ Hill r’eghunotu phọ odị omoọgh ni oghoph. Eḍeenhaan akpọ oḅio phọ odị ikạr kụ etir bunhọn abumor r’abumarani. Arthur aḅẹm mọ: “Onyọ amatuman phọ alhoghonhaạn bọ ḍighaạgh oghoph araraạr phọ aHill amhiigh olhọgh eegu Bugbaanhaạn AZihova. Kụ iminighạn awe omhoọgh ḍiḅeraạn oghị esi Omhạr phọ loor esi iduọn bidị omhiịn bọ dị amadia u/lo igbo abumor phọ, ḅilhẹ mọ oniin nyoniin o/pu igbo abuẹn m’oḅọgh bọ loor ongọ Enhaạn.”

a Unme The Golden Age oghol mọ Consolation lhạ phọ 1937 kụ oḅilhẹ onme oghol mọ Awake! lhạ phọ 1946.