Kiọm Ghisigh Arelhe Ghan R’omheeraam

1. Eeghe kụ iḍighi kụ olhoghi aPọl aḅaạl bọ mem mọ odị aatughiạn bọ ipẹ odị aḍighinhom bọ ghuḍum mọ odị?

OTELHEDOM mọ aPọl alhegheri ni mọ moọny amem kokiigh ni nyodị. Kuolọ mem dị odị aatughiạn ipẹ odị aḍighinhom bọ ghuḍum mọ odị, olhoghi odị aḅaạl li. Odị aḅẹm mọ: “Mị maghiil li eghiil phọ ateẹny eekuna. Mị maako ni ipẹ omeeraam mọ aḅẹm bọ.” (2 Tim. 4:​6-8) APọl asopha ni ogey osopha osighẹ aghuḍum mọ odị okumuom aZihova. Odị akuphom ni owol mọ ipẹ phọ iḅeraạn ni aZihova. Enighẹ ni dị yira kosopha aani ghan osopha dị kaḅeraạn aZihova. Ika kụ idị yira kotue oḍighi iduọn phọ?

2. Remạ ghan eeghe orelhe r’omheeraam?

² APọl aghaạph ilọ odị r’abueriphọ aKristẹn phọ okpẹ bọ oḍuomolhoghi mọ: “Kụ arị ghụn k/ipẹ romiịn bọ, omeeraam kụ ratelheom ghan bọ ghuḍum mọ ayira.” (2 Kọr. 5:7) Iphẹn aPọl aghaạph bọ remạ ghan eeghe? Siphẹ aBaibul phọ, “orelhe” eeni amem remạ ghan eten aghuḍum dị oye asaḅạr. Mem dị oye phọ ra/telhe r’omheeraam, oye phọ rasopha ghan osopha dị akpasị esi araraạr dị amhiịn, anhaghạn, obobọ alhoghoma bịn. Ḍieriphọ aḍighaạgh phọ, oye dị rateleom ghan r’omheeraam rasopha ghan osopha dị odị alhegheri mọ kaḅeraạn ni aZihova. Iḍighinhom araraạr phọ odị keḍeenhaan mọ odị akuphom ni owol mọ Enhaạn kanmo ni nyodị ruunmo, ḅilhẹ mọ odị kamoọgh ni suọ mem dị odị adaphạn oroma phọ aZihova edi bọ siphẹ Ekpo-Onhụ phọ Odị.—Ps. 119:66; Hib. 11:6.

3. Eeghe asuọ kụ edị yira komoọgh mem dị yira rotelhe r’omheeraam? (2 Korịnt 4:18)

³ Ii, ibadị amem yira rokpasị ghan osopha ayira esi araraạr dị yira omhiịn, onhaghạn, obobọ olhoghoma bịn. Ipẹ phọ ketue ni ingọ iyira iiḅaghamhị. Eeghe kụ iḍighi? Loor esi dị ipẹ yira romiịn bọ, onhaghạn bọ, obobọ olhoghoma bọ ketue ni iikelheghi iyira. Ghalhamọ iyira ii/kelheghi ni, ketue ni eḍighi iyaạr dị yira kopogh ogunhọm ogbi phọ Enhaạn obobọ oroma phọ odị. (Eccl. 11:9; Mat. 24:​37-39) Toroboiperolbọ, mem dị omheeraam kụ rurelheom iyira, yira kosopha ghan ni osopha dị ‘aḅeraạn Omoọgh-we phọ!’ (Efẹ. 5:10) Odaphạn ghan oroma phọ Enhaạn kingọ iyira eephọ olhoghi r’ogey oḅaạl olhoghi. (Ps. 16:​8, 9; Isa. 48:​17, 18) Kụ yira oghị ghisigh orelhe ghan r’omheeraam, pọ yira komoọgh ni ghuḍum k’agee-pọ.—Bạl 2 Korịnt 4:18.

4. Ika kụ idị oye kalegheri mughumọ odị ratelhe ni r’omheeraam obobọ araraạr phọ ipẹ odị ramiịn bọ bịn?

⁴ Ika kụ edị yira kolegheri mughumọ yira rotelhe ni r’omheeraam obobọ araraạr phọ ipẹ yira romiịn bọ? Asipuru phọ iphẹn edaphạn bọ siẹn kilhoghonhaạn ni iyira ḍighaạgh olhegheri: Eeghe araraạr kụ reeḅakị ghan osopha amhị? Araraạr dị mị ramiịn kụ riiḅakị ghan imhị bịn ḍughụm? Obobọ oḍuomolhoghi phọ amhị esi aZihova r’oroma phọ odị kụ riiḅakị imhị? Uguạ, ooḅeghiọn idị yira kotue okiọm ghisigh otelhe ghan r’omheeraam esi iraạr ikpanhạ areten phọ iphẹn: mem dị yira rosaḅạr oḍọ oḍighi dị yira koḍigh, mem dị yira rosaḅạr opọ r’ayira kobalhạn bọ, ḅilhẹ r’amem dị ungọ iyira iiḅakiọm siẹn ookpomhoghan phọ. Torobọ agạ phọ, yira kooḅeghiọn ghan raraạr dị yira koḍighi pidị yira osopha ogey osopha.

MEM DỊ YIRA ROSAḄẠR ODỌ OḌIGHI DỊ YIRA KOḌIGH

5. Eeghe iyaạr kụ edị yira kotue ni ooḅeghiọn opogh mem dị yira rosaḅạr oḍighi oḍigh?

⁵ Onyọ ayira o/lho dị re/ḅeraạn ghan omhoọgh araraạr dị odị r’eghunotu odị omhoghi. (Eccl. 7:12; 1 Tim. 5:8) Iniin iiḍighi rokpẹ ghan ni iboom ikpoki dị oye phọ katue ni akooghiom raraạr dị oye phọ rawạ kụ aḅilhẹ amoọgh ikpoki oseerian. Kuolọ iniin iiḍighi ro/kpẹ ghan iboom ikpoki, eeni ilo oghoom ikpanhạ araraạr dị eghunotu phọ omhoghi bịn. Mem dị yira rowạ oḍighi oḍigh, yira ro/bilhẹ ghan ophogh mughumọ ikpoki phọ kokpẹ bọ kebụgh ni. Oye dị raaḅeghiọn ghan kaphogh ogina ikpoki phọ kokpẹ bọ nyodị bịn, pọ ogina araraạr phọ ipẹ odị ramiịn bọ kụ retelheom nyodị, ko/mheeraam.

6. Ika kụ idị yira koḍeenhaan mọ yira rotelhe ni r’omheeraam mem dị yira rosaḅạr oḍighi oḍigh? (Hibru 13:5)

⁶ Eḍighi maạr dị yira rotelhe r’omheeraam, pọ yira kooḅeghiọn ni ipẹ oḍighi phọ katir bọ siya phọ ayira r’aZihova. Yira otue ni opuruan loor mọ: ‘Oḍighi phọ ophọn phọ kurorori ni imhị alọgh esi oḍighi araraạr dị aZihova aghel ḍughụm?’ (Prov. 6:​16-19) ‘Kusophoghom ni imhị ogbor ghan oghị ituughạ, omite ghan epẹ erugh phọ, ḅilhẹ r’ophạm ghan ituughạ aBaibul ogina amhị ḍughụm? Obobọ kakọm ni idị mị kabilhẹ eghunotu amhị aḍuạ esi eeḍoọny amem ḍughụm?’ (Fil. 1:10) Eḍighi maạr dị ophagharanhaạn phọ anạ aḍighi ii, pọ keḍighi ni osụ olhoghi dị nạ ka/sighẹ oḍighi phọ, ghalhamọ omhiịn oḍighi akpạr ri. Loor iduọn yira rotelhe bọ r’omheeraam, yira kosopha ni osopha dị aḍeenhaan mọ yira okuphom ni owol mọ aZihova kungọ ni iyira raraạr phọ ipẹ yira omhoghi bọ.—Mat. 6:33; bạl Hibru 13:5.

7-8. Ika kụ idị oniin onyọ umor epẹ South America arelhe r’omheeraam? (Miịn kẹn afoto phọ.)

⁷ Miịn idị aJavier,a onyọ umor epẹ South America, amhiịn idị orelhe r’omheeraam amhạn maạr. Odị aḅẹm mọ: “Mị ulhọgh ḍien amhị oḍigh aani ogbogh oḍighi dị ikpoki phọ ebụgh ni epu oḅẹl oḍighi phọ mị aḍighi ghan bọ ḅilhẹ mị kakelhọm kẹn ni.” Toroboiperolbọ, iḅeraạn Javier okọy aani eten. AJavier aghị ghisigh aḅẹm mọ: “Ogbogh oye oḍighi phọ umhạgh ni imhị oopuru asipuru. Kụ egbi bọ oteẹny aḍio phọ mị kakị bọ, mị uuḅereghị aZihova, kụ akuphom owol mọ odị kụ alhegheri ipẹ ekạr bọ inhighenhaạn imhị. Mị uwạ ghan oḍighi oye dị amhaạr oḍighi phọ agey pidị ikpoki amhị ebụgh, kuolọ eḍighi maạr dị oḍighi phọ imhị ku/lhoghonhaạn ḍighaạgh obughẹ arukumuan phọ mị rangọ bọ aZihova, pọ mị u/wạ.”

⁸ AJavier aḅilhẹ aḅẹm mọ: “Mem mọ ruupuru bọ imhị sipuru phọ, ogbogh oye oḍighi phọ uḅenhị imhị mọ mị kagbor ghan aḍighi atenhom mem mọ omaanhaạn bọ okureri ghan elọ aḍio phọ. Pọ kụ amem dị mị amhiigha loor aḅenhị nyodị mọ mị ka/tue aḍighi oḍighi phọ, loor esi arukumuan phọ mị rangọ bọ aZihova.” AJavier o/sighẹ oḍighi phọ. Iyạl awiki reten, bịn odị amhiigh okọy oten. Lhạ phọ aḍiphẹ phọ bịn odị amhiịn oḍighi dị angọ ghan nyodị eepoogh. Odị aḅẹm mọ: “AZihova manhaghạn iiḅereghị phọ amhị esi ongọ amhị oḍighi dị kungọ ghan imhị eepoogh okọy eten. Olhoghi amhị akạr kụ aḅaạl omhoọgh oḍighi dị kungọ ghan imhị mem okumu aZihova r’abumor phọ amhị.”

9. Eḍeenhaan phọ aTrésor etughemhị nyinhạ eeghe?

⁹ Nạ kaḍighi ika eḍighi maạr dị nạ amhiịn mọ oḍighi phọ nạ raḍighi bọ nyiidiphọ nyinhạ ra/loghonhaạn ḍighaạgh otuman aZihova? Ooḅeghiọn eḍeenhaan aTrésor, olọ aCongo. Odị aḅẹm mọ: “Mị ukạr kụ awạ ghan odọ oḍighi phọ ophọn phọ. Ikpoki phọ ukpẹ ghan bọ imhị iḍighi iraạr odọ ipẹ ukpẹ ghan bọ imhị ogbaany oḍighi phọ amhị, kụ awe ulhọgh kẹn imhị eegu.” Toroboiperolbọ, aTrésor o/gbor ghan oghị ituughạ loor oboom oḍighi phọ odị aḍighi ghan bọ. Eeni amem ukpaariọm ghan kẹn nyodị ogbaaghị okpẹ ilọ ipẹ oḍighi phọ rakị bọ. ATrésor awạ ghan ni owilhẹ oḍighi phọ, kuolọ odị aaḅaghamhiạn ghan loor m’onọ awilhẹ odị kamiịn bọ eghẹn onhọn oḍighi. Eeghe kụ ilhoghonhaạn nyodị ḍighaạgh? Odị aḅẹm mọ: “Aḍinyạ aHabakkuk 3:​17-19 ilhoghonhaạn imhị ḍighaạgh olhọgh elhegh mọ ghalhamọ mị uwilhẹ ni oḍighi phọ, aZihova kuphogh ni imhị. Esi iduọn phọ, mị uwilhẹ ni oḍighi phọ.” ATrésor aḅẹm mọ: “Ibadị abuphẹ rosighẹ ghan bọ we oḍighi rootughiạn ghan mọ orue orọl ogbogh oḍighi, pọ oye phọ amoọgh ophinyọn atorobọ ekiạ, ghalhamọ imhoghi ni owilhẹ okumu Enhaạn obobọ okelhạn eghunotu oye phọ. Olhoghi amhị aḅaạl li iduọn mị aghoph bọ ni siya phọ amhị r’aZihova ḅilhẹ r’eghunotu phọ amhị. Alhạ reten, bịn aZihova ulhoghonhaạn imhị ḍighaạgh omhoọgh oḍighi dị ungọ ghan imhị eepoogh okumu aZihova ḅilhẹ r’ikpoki dị etuụgh ekasiạn ophoghom eghunotu phọ amhị. Yira oḍighi aZihova eḅẹl, eeni amem ikpoki etue ni ikuom iyira, kuolọ aZihova kuphogh ni iyira.” Ii, eḍighi maạr dị yira oḍuom ni olhoghi oromha phọ aZihova r’aruguanhaan phọ odị, pọ yira kosopha ni osopha dị aḍeenhaan mọ yira omoọgh ni omheeraam mọ aZihova kusẹph ni iyira.

MEM DỊ NẠ RAWẠ OSAḄẠR OPỌ R’ANẠ KEBALẠN BỌ

10. Eeghe araraạr kụ edị oye dị rawạ osaḅạr opọ r’odị kobalạn bọ katue ni aaḅeghiọn, kuolọ ewạ mọ oye phọ agona loor eeghe?

¹⁰ Apinien aḍighi inmo k’aZihova, kụ eḍighi ni eseeriom dị oye kawạ anhịr obobọ olom aạl. Mem dị onyọ umaranhi rawạ olom, odị rapogh ghan ni ḍimite r’enhighẹ oọny phọ, ipẹ awe rokaạph bọ ilọ odị, dọl ikpoki oọny phọ, ilọ eghunotu abidị edi, bilhẹ mughumọ oọny phọ kaḍighi ghan ni idị olhoghi odị kaḅaạl.b Ii, araraạr phọ iphẹn phọ enighẹ ni ooḅeghiọn ophogh. Kuolọ, eḍighi maạr dị odị aaḅeghiọn aphogh ogina araraạr phọ iphẹn phọ bịn, pọ araraạr phọ odị ramiịn bọ bịn kụ reteleom nyodị, ko/mheeraam.

11. Ika kụ edị yira kotelhiom r’omheeraam mem dị yira rowạ olom obobọ anhịr? (1 Korịnt 7:39)

¹¹ Reḅaạl ghan ni olhoghi aZihova mem dị odị amhiịn dị abumaranhi phọ r’abumor phọ rodaphạn oromha phọ odị ilọ osaḅạr olom obobọ anhịr! Esi omaạm, bidị rodạph ghan ni oromha phọ aBaibul phọ angọ bọ mọ bidị okoriom bidị momhanhạm kụ ogbi aạl obobọ ophin anhịr. (1 Kọr. 7:36) Mem dị bidị rowạ olom obobọ anhịr ophin, bidị ropogh ghan ni raagharạ phọ ipẹ aZihova rawạ bọ dị torobọ ogey olom obobọ anhịr kamoọgh. (Prov. 31:​10-13, 26-28; Efẹ. 5:33; 1 Tim. 5:8) Eḍighi maạr dị oye dị u/ḍighi onyọ Ogbaanhaạn amhiigh oḍeenhaan abidị ḍiḅeraạn, bidị rodạph ghan oromha phọ aḅẹm bọ mọ bạl obobọ pin oye dị raaḅereghị aZihova, odi bọ 1 Korịnt 7:39. (Bạl.) Bidị roḍighi ghan iduọn phọ loor esi dị bidị olegheri mọ aZihova alegheri ni ipẹ araraạr retir ghan bọ bidị, kụ kapogh ni bidị apu idị onhọn oye katue apogh bidị.—Ps. 55:22.

12. Nạ atuughạ eeghe esi eḍeenhaan phọ aRosa?

¹² Ooḅeghiọn eḍeenhaan aRosa, okọy eten dị odi ghan epẹ Colombia. Oniin oye dị u/ḍighi onyọ Ogbaanhaạn dị odị agbor ghan amhiịn siphẹ otu oḍighi phọ abidị amhoọgh ni ḍiḅeraạn odị. Oye phọ kẹn aḅeraạn ni Rosa. Odị aḅẹm mọ: “Akịgh ni ogey oye. Odị raloghonhaạn ghan ḍighaạgh we emhạ odị agey, kụ areten aghuḍum odị enighẹ kẹn. Eten phọ odị uzoọm ghan bọ imhị ikạr kụ iḅeraạn imhị. Odị amhoọgh ni oomo araagharạ phọ mị rawạ bọ dị olom dị mị kabạl kamoọgh, kuolọ eniin phọ iyaạr phọ, odị o/ḍighi onyọ Ogbaanhaạn.” ARosa aghiọm ghisigh aḅẹm mọ: “Ikparanhaạn ni imhị iboom oḅenhị odị mọ eeye, loor esi dị mị ukạr kụ awạ ilhom, kuolọ onyọ umor k”oru ophin amhị.” Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, aRosa o/gbon esi araraạr phọ odị ramiịn bọ r’ipẹ odị alhoghoma bọ bịn. Odị agbirima ipẹ ketir bọ siya phọ odị r’aZihova eḍighi maạr dị odị amheera aạl oye dị raa/ḅereghị ghan aZihova. Esi iduọn phọ, odị o/mhoọgh ghan mun raghaạph ilhom r’oye phọ, bịn odị agbon rukumuan phọ aZihova. I/bia bịn omhạgh aani nyodị oghị Askul Abukaaphọm Ilọ Omhạr Phọ. Kụ nyiidiphọ, odị maḍighi onyọ okọy eten phọ opọ agbatanhaạn bọ. ARosa aḅẹm mọ: “AZihova musẹph imhị reten kirokirọ dị ringọ imhị oboom oḅaạl olhoghi.” Ii, i/dugh oḍighi ipẹ aZihova rawạ bọ r’omheeraam, ekạr ekpaariọm raraạr dị iḅọgh iyira agey, kuolọ yira oḍighi yira komoọgh ni ḍisẹph.

MEM DỊ OOKPOMHOGHAN PHỌ ONGỌ IIḄAKIỌM

13. Ika kụ idị yira kotue ni ozọ mem lọ ookpomhoghan phọ ungọ iyira iiḅakiọm?

¹³ Ikumor awe phọ, abupoghom eghir, buphẹ ropogh bọ ilạ agadạ phọ, ḅilhẹ Aloor Phọ Repogh Bọ rogbor ghan ni kungọ iyira iiḅakiọm orue okumu aZihova agey. Kuolọ kokaạph ika eḍighi maạr dị yira u/naghanhạn ephigh phọ otụ bọ kụ ungọ bọ iyira iiḅakiọm mọ? Eeni yira kogbon iiḅaghamhị phọ yira ootughiạn bọ mọ iiḅakiọm mọ kingọ iyira bịn. Eeni kẹn yira kogbon e/munughan abumor phọ ungọ bọ iyira iiḅakiọm mọ.

14. Ika kụ idị orelhe r’omheeraam kulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh odaphạn iiḅakiọm lọ ookpomhoghan phọ ungọ iyira? (Hibru 13:17)

¹⁴ Yira rotelhe ghan r’omheeraam mem dị yira oḍuomolhoghi mọ aZihova kụ raaḅakị raraạr ḅilhẹ mọ odị anaghanhạn ni sidọl phọ ayira. Iphẹn phọ reḍighi ghan iyaạr dị yira rokem ghan kodạph iiḅakiọm lọ ungọ iyira r’oomo olhoghi. (Bạl Hibru 13:17.) Yira olegheri mọ yira odạph ghan iiḅakiọm, kelọgh ni epophe muḅọph ookpomhoghan phọ. (Efẹ. 4:​2, 3) Yira okuphom owol mọ ghalhamọ r’iduọn abumor phọ abuphẹ rooḅakị bọ raraạr siẹn ookpomhoghan phọ u/munughan bọ, aZihova kusẹph ni iyira lọ yira onhaghanhạn bidị. (1 Sam. 15:22) Yira omoọgh omheeraam mọ eḍighi maạr dị iiḅakiọm dị bidị ongọ kụ emhoghi oolemhi obobọ ooḅenhion pọ aZihova kaalemhi ni mem mọ amuphẹ ekpeanhaạn bọ.—Mic. 7:7.

15-16. Eeghe kụ ilhoghonhaạn ḍighaạgh oniin onyọ umor odaphạn iiḅakiọm r’omheeraam ghalhamọ r’iduọn odị amhoọgh bọ ni iikia ilọ iiḅakiọm mọ? (Miịn kẹn afoto phọ.)

¹⁵ Ooḅeghiọn idị emite dị eḍeenhaan suọ phọ odi ghan bọ odạph ghan iiḅakiọm dị ookpomhoghan phọ ongọ r’omheeraam. Epẹ Peru, aSpanish kụ onhụ dị roḅạ ghan, kuolọ ibadị awe roḅạ ghan onhụ emhạ abidị. Oniin onhụ phọ pọ aQuechua. Esi ibadị asiạ, abumor r’abumaranhi dị roḅạ ghan onhụ aQuechua uwạ ghan ni we dị roḅạ ghan onhụ aQuechua siphẹ arokool arukumuan phọ abidị. Kuolọ, omhiịn mọ odaphạn ni itọ agomẹt phọ, uuḅenhion ni eten phọ kokị ghan bọ owạ awe dị roḅạ ghan onhụ aQuechua. (Rom. 13:1) Loor iduọn phọ, ibadị uukia ghan ni mughumọ emhoom eten phọ ketue ni elọgh ḍighaạgh. Loor iduọn abumor r’abumaranhi phọ odaphạn bọ iiḅakiọm mọ, aZihova asẹph ni ikuph phọ bidị olhọgh bọ owạ ibadị awe dị roḅạ onhụ aQuechua.

¹⁶ Oniin okumor oye ookpomhoghan dị oghol mọ Kevin, dị odi aani ookpomhoghan phọ roḅạ ghan bọ onhụ aQuechua amhoọgh aani ni ooḅaghamhiạn aloor mem mọ imhoom iiḅakiọm mọ eru bọ. Odị aḅẹm mọ: “Mị uutughiạn ghan mọ, ‘Ika kụ idị kotue bọ omiịn we dị roḅạ ghan onhụ aQuechua r’imhoom iiḅakiọm mọ iphẹn phọ?’” AKevin aḍighi ika? Odị aḅẹm iduọn: “Mị uutughiạn Proverbs 3:5. Mị uḅilhẹ kẹn aatughiạn ilọ aMozis. AZihova angọ Mozis iiḅakiọm dị eghịgh mudị i/ḍeenhaan osụ olhoghi. AZihova aḅenhị nyodị mọ odị aḍiemhiom we phọ Izrạl anyeenhiom epẹ Ophiịny Igbilha phọ, esi dị ilọ osuma ke/tọl mem dị awe Ijipt roporogh bidị. Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, aMozis adạph ni iiḅakiọm mọ, kụ aZihova asẹph ni nyodị eten dị eḍigh ḍiigu loor iduọn odị anhaghanhạn bọ nyodị.” (Ex. 14:​1, 2, 9-11, 21, 22) AKevin amheera ni ooḅenhion eten oghaạph ghan iiḅi iinhaghạn phọ. Kụ eeghe kụ iḍuạ emite? Odị aḅẹm mọ: “Ikạr kụ eḍigh ḍiigu esi amhị ipẹ aZihova usẹph bọ iyoor. Mem dị eten, yoor kotelhe ni iboom owạ awe dị roḅạ ghan onhụ aQuechua, kụ eeni omiịn nyoniin obobọ iyạl awe. Nyiidiphọ, yoor ogbon rikpisi dị awe dị roḅạ ghan onhụ aQuechua kụ orughogh. Yoor momhoọgh buboom awe dị yoor rokaaphạn ghan, we dị yoor roḅilhẹ ghan koḅula ophogh, r’abudị yoor rotughemhị ghan Baibul phọ. Awe dị rotu ghan ituughạ nyiidiphọ kẹn mobụgh.” Torobọ amem dị yira odaphạn iiḅakiọm r’omheeraam, aZihova kusẹph ghan ni iyira.

17. Nạ matuughạ eeghe siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ?

¹⁷ Yira mooḅeghiọn ipẹ yira kotue bọ otelhe ghan r’omheeraam esi iraạr areten. Kuolọ ewạ ni dị yira kokiọm ghisigh otelhe ghan r’omheeraam mem dị yira rosaḅạr ozaamiạn aloor, reephegh ophegh, odọ askul dị yira kokị, ḅilhẹ r’ipẹ yira kookonhom bọ ibạm anmụny phọ ayira. Torobọ osopha dị yira rowạ osopha, araraạr phọ ipẹ yira romiịn bọ r’ipẹ yira olhoghoma bọ bịn kụ kii/ḅakị ghan iyira. Ootughiạn ni kẹn siya phọ ayira r’aZihova, oromha phọ odị, ḅilhẹ r’oguanhaan phọ odị ophogh ayira. Yira oḍighi iduọn phọ, pọ yira kotue ni otelhe r’aḍien phọ aZihova Enhaạn phọ ayira k’agee-pọ k’agee-pọ.—Mic. 4:5.