DƖYƐZUMANLƐ ODWOKƆ 13
NDWOMI 4 “Gyehova Yɛ Lɛ Mi Kilavʋlɔ”
Gyehova Yɩ Sa Ɩáyɛ Sikalɛ
“Asʋ̃ Gyehova yɩ sa yɛ sikalɛ anzɛnyɩɩ?”—NƆ. 11:23.
BƲTAYƖ
Dɩyɛzumanlɛ eyi kɔwʋwa yɛ ma anwʋlazʋ mɔɔ yɛwɔ kɛɛ Gyehova kɛva mɔɔ yehyinyia ɩkɛma yɛ mmɩlɩ munwala nɩ kɛyɛ kezi.
1. Mmɩlɩ mɔ Mosisi lili Yizilayamaa yɩ bɛ anyunu ma bɔzʋ̃ Igyibiti bɛyɩlɩ bɔ nwʋ nɩ, mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ ihileli kɛɛ ɩwɔ Gyehova nu anwʋlazʋ a?
HIBULUMAA buuku yi kã mmenii sʋ̃maa mɔɔ benyianlɩ Gyehova nu dedi nwʋ odwokɔ. Bo nu ɔkʋ̃ yɛ lɛ Mosisi. (Hib. 3:2-5; 11:23-25) Ɩlalɩ dedi kezile ali mmɩlɩ mɔ ilili Yizilayamaa yɩ bɛ anyunu ma bɔzʋ̃ Igyibiti bɛyɩlɩ bɔ nwʋ nɩ. Ɩáma Falo nɩɩ yɩ azogyiamaa yɩ nwʋ bɔlɔ hyɛ yɩ zʋ. Ɩvalɩ yɩ nwʋ idianlɩ Gyehova zʋ, na ilili Yizilayamaa yɩ bɛ anyunu ma bodualɩ Ngyemvile Kɔkɔlɔ yɩ bɔhɔlɩ ɛsɛlɛ yɩ zʋ. (Hib. 11:27-29) Yizilayamaa sʋ̃maa bɛákɔ zʋ benyia Gyehova nu anwʋlazʋ kɛɛ ɩkɔhʋla kehila bɛ, naasʋ̃ Mosisi hɔlɩ zʋ valɩ yɩ nwʋ dianlɩ yɩ Nyamɩnlɩ yɩ zʋ. Nyamɩnlɩ ɩáma Mosisi yɩ sa si azɩ, iluwakɛɛ iluwalɩ nnwʋánlɩ ɔhʋanɩ zʋ ɩmanlɩ mmenii yi nyianlɩ alɩyɛ nɩɩ nzulo wɔ ɛsɛlɛ ɣɩsɩɩ yɩ zʋ.a—Ɛkɩ. 15:22-25; Ndw. 78:23-25.
2. Mɩnla ti mɔɔ Nyamɩnlɩ ɣizialɩ Mosisi kɛɛ: “Asʋ̃ Gyehova yɩ sa yɛ sikalɛ anzɛnyɩɩ” a? (Nɔmɛsɩ 11:21-23)
2 Nɩ Mosisi wɔ dedi kezile paa, naasʋ̃ mmɩlɩ mɔ beleli bɛ wɔ Igyibitimaa bɛ sa nu yɩ ɔlʋbɔ mɛda nɩ, nɩ yɩ adwɩnɩ iázi yi pi kɛɛ Gyehova kɛma yi mmenii egyeni kɛmɔ ɩhanlɩ nɩ. Nɩ ɩyɛ sɩ kɛɛ Mosisi kele keli kɛɛ Gyehova kɔhʋla kɛma mmenii abʋmɩ abʋmɩ sʋ̃maa mɔɔ bogua ɛsɛlɛ ɣɩsɩɩ yɩ zʋ nɩ egyeni ma bekeli. Meti Gyehova ɣizialɩ Mosisi kɛɛ: “Asʋ̃ Gyehova yɩ sa yɛ sikalɛ anzɛnyɩɩ?” (Kɩnga Nɔmɛsɩ 11:21-23.) Wɔ odwokɔ eyi nu nɩ, “Gyehova yɩ sa” yɩ gyĩ kɛnɩ ma yi sunzuma nwanzanwanza yɩ, anzɛnyɩɩ yɩ dɩyɛyɛlɛ tumi nɩ. Meti wɔ ɔhʋanɩ fʋlɔ zʋ nɩ, nɩ Gyehova ibiziaa Mosisi kɛɛ, ‘Osunzu kɛɛ mʋlɔ́kʋla mɩkɛyɛ mɔɔ mɩhã kɛɛ mɩkɛyɛ nɩ a?’
3. Mɩnla ti mɔɔ nwʋmɔ hyinyia kɛɛ yesunzu Mosisi nɩɩ Yizilayamaa yɩ bo odwokɔ yɩ nwʋ a?
3 Asʋ̃ ɩyɛ a enyia adwɩnɩ kɛɛ ebiye a Gyehova ɩlɔ́kʋla kɛva ɛ nɩɩ wʋ abusunwa yɩ bɔ nnwʋnlamɩ ɔfʋã nu ahyinyiadɩ kɛma bɛ a? Kɛ enyia ɔzɔ adwɩnɩ yɩ be kyɩ̃ anzɛnyɩɩ ɩ́dɩ zɔ nɩ, ma yehilá sianti mɔɔ Mosisi nɩɩ Yizilayamaa yɩ bɛányia Gyehova nu anwʋlazʋ kɛɛ ɩkɔhʋla kɛva bɛ ahyinyiadɩ kɛma bɛ nɩ. Na yekehila Ɛhɛlɛlɛ ndwokɔ azʋlɔtʋ mɔɔ ɩkɛhyɛ yɛ ɛzɩzɩbɛ ma yekenyia anwʋlazʋ kezile kɛɛ Gyehova yɩ sa ɩáyɛ sikalɛ.
SUMA DEBE WƆ MOSISI NƖƖ YIZILAYAMAA YƖ BƐ KƐNƖ
4. Mɩnla ti mɔɔ ebiye a Yizilayamaa nɩ nyianlɩ adwɩnɩ kɛɛ Gyehova ɩlɔ́kʋla kɛva bɔ nnwʋnlamɩ ɔfʋã nu ahyinyiadɩ kɛma bɛ a?
4 Bɛmá yezunzu odwokɔ yɩ nwʋ yɛhɔ aɣinzi. Mmɩlɩ mɔ Yizilayamaa yɩ zʋ̃ Igyibiti yɩlɩ bɔ nwʋ mɔɔ boluwaa ɛsɛlɛ yɩ zʋ bɔkɔɔ Anʋhʋba Azɩlɛ yɩ zʋ nɩ, nɩ mmenii sʋ̃maa sʋ̃maa be mɔɔ bɛ́dɩ Yizilayamaa kɩnla bɔ nwʋ. (Ɛkɩ. 12:38; Dit. 8:15) Nɩ mana yɩ lilɛ vʋnlʋ mmenii mɔɔ bɛ́dɩ Yizilayamaa nɩɩ Yizilayamaa yɩ bo nu sʋ̃maa, meti bɛdɩndɛnlɩ bɛ avʋ̃tʋ. (Nɔ. 11:4-6) Bɛ ɛɣɛɛlɛ lɔlɩ alɩyɛ mɔɔ nɩ bedi wɔ Igyibiti nɩ. Iluwa kezimɔ nɩ mmenii yi bɛtɩndɛɛ ti, ɩmanlɩ Mosisi nyianlɩ adwɩnɩ kɛɛ ɩsɛ kɛɛ yɩzayɩ ɩpɛ egyeni ɩma bɛ, naasʋ̃ nɩ ízi dɩka mɔɔ ikenyia ebiye kɛma bɛ.—Nɔ. 11:13, 14.
5-6. Mɩnla yɛ yɛkɔhʋla kozuma wɔ kezimɔ mmenii mɔɔ bɛ́dɩ Yizilayamaa yɩ bɛ nyɛlɩyɛ nyianlɩ Yizilayamaa sʋ̃maa bɔ zʋ tumi nɩ nu a?
5 Mmenii mɔɔ nɩ bɛ́dɩ Yizilayamaa nɩ bɛákile nninyeni nwʋ anyɩnlɩzɔlɛ, na eyi nyianlɩ Yizilayamaa yɩ zʋ tumi. Eyi be kɔhʋla kɔdʋ amɩyɛ sʋ̃. Sɛ mmenii mɔɔ bodua yɛ nwʋ beyiyia nɩ bɛáhile nninyeni nwʋ anyɩnlɩzɔlɛ a, ɩkɔhʋla kenyia yɛ zʋ tumi ma yelékile mɔɔ Gyehova fa ma yɛ nɩ nwʋ anyɩnlɩzɔlɛ. Sa yɛ ɛɣɛɛlɛ kʋla dɔ nninyeni be mɔɔ mmɩlɩ be nɩ yɛwɔ nɩ, anzɛnyɩɩ yɛ anyɩ kɔwʋlʋ mɔɔ mmenii mvʋlɔ lɛ yɩ nɩ. Naasʋ̃ ɩávalɩ nwʋmɔ kezimɔ yɛ bʋwabɩlɛ dɩ bela nɩ, sɛ yɛma yɛ anyɩ sɔ mɔɔ yɛlɛ yɩ nɩ a, ɩkɛma yɛ anyɩ kele baaba.
6 Ankɩ ɩsɛ kɛɛ Yizilayamaa yɩ kakɛ kɛɛ Nyamɩnlɩ wɔ anʋhʋba kɛɛ sɛ botwu anʋhʋba azɩlɛ yɩ zʋ a, bekenyia nnwʋnlamɩ ɔfʋã nu nninyeni sʋ̃maa. Nɩ Gyehova keli anʋhʋba eyi zʋ wɔ Anʋhʋba Azɩlɛ yɩ zʋ, na kɛ mmɩlɩ mɔ boluwaa ɛsɛlɛ yɩ zʋ a. Amɩyɛ sʋ̃, kɛ ankɩ yɛkɛva yɛ adwɩnɩ keziye nninyeni mɔɔ yɛ sa lɔ́kʋla kɛhã wɔ oyuwadɩ eyi nu yɩ zʋ nɩ, ɩsɛ kɛɛ yɛfa yɛ adwɩnɩ yesiye mɔɔ Gyehova wɔ anʋhʋba kɛɛ ɩkɛyɛ kɛma yɛ wɔ oyuwadɩ fʋlɔ yɩ nu zʋ mfomi. Sa yɛkʋla yɛdwɩnɩndwɩnɩ ɛhɛlɛlɛ ndwokɔ azʋlɔtʋ mɔɔ ɩkɔwʋwa yɛ ma Gyehova nu anwʋlazʋ mɔɔ yɛwɔ nɩ kɛyɛ kezi nɩ nwʋ.
7. Mɩnla ti mɔɔ yɛkɔhʋla kenyia anwʋlazʋ kɛɛ Gyehova yɩ sa ɩáyɛ sikalɛ a?
7 Naasʋ̃, ebiye a ekeɣizia wʋ nwʋ kɛɛ, mɩnla ti mɔɔ Nyamɩnlɩ ɣizialɩ Mosisi kɛɛ: “Asʋ̃ Gyehova yɩ sa yɛ sikalɛ anzɛnyɩɩ” a? Ɩkɛyɛ kɛɛ nɩ Gyehova ɩbʋwaa Mosisi ma ɩkɔnwʋ kɛɛ, kɛ tumi kezile la yɛ ɩwɔ a, mfomi ɩkʋla ɩfa yi tumi nɩ idi egyima ɩkɔ aɣinzi. Ɩávalɩ nwʋmɔ kɛɛ nɩ Yizilayamaa yɩ wɔ ɛsɛlɛ yɩ zʋ wɔ aɣinzi aɣinzi nɩ, nɩ Gyehova kɔhʋla kɛma egyeni sʋ̃maa bɛ. Nyamɩnlɩ valɩ “salɛ mɔɔ tumi wɔ nu nɩɩ salɛ mɔɔ bɛdɩnɣɛ numɔ” ɩlalɩ yi tumi ali. (Ndw. 136:11, 12) Meti sɛ yeyiyiaa ndwokɔzɩzɩbɛ a, sa yɛkʋla yenyia anwʋlazʋ kɛɛ Gyehova kɔhʋla kɔwʋwa ye nu ɔkʋ̃ bela, ɩávalɩ nwʋmɔ dɩka mɔɔ yɛwɔ nɩ.—Ndw. 138:6, 7.
8. Kɛ ɩkɛyɛ na yɛálili mfʋmɩ mɔɔ bɛzabɛ mɔɔ nɩ boluwaa ɛsɛlɛ yɩ zʋ bo nu sʋ̃maa lili nɩ be a? (Kila mfonyini yi sʋ̃.)
8 Ɩákyɛ yɛ Gyehova manlɩ benyianlɩ egyeni a; mmenii yi nɩ nyianlɩ akɔhwɛlɛlɛ sʋ̃maa. Naasʋ̃, Yizilayamaa nɩ bɛáda Gyehova asɩ wɔ nnwʋánlɩ dɩyɛ eyi nwʋ. Mfomi, bo nu sʋ̃maa lalɩ yɩ ali kɛɛ bɛ anyɩ bʋlʋ dɩyɛ. Bɛvalɩ eɣile ɔkʋ̃ nɩɩ ɔfʋã bɛzɩzalɩ akɔhwɛlɛlɛ sʋ̃maa. Bɛzabɛ mɔɔ “belili bɛ akɔnɔ mɛda nɩ,” Gyehova valɩ bɔ nwʋ ɛya na ɩhwɩnlɩ bɛ azʋ̃. (Nɔ. 11:31-34) Sa yɛkʋla yesuma debe wɔ ɔzɔ odwokɔ yɩ nu. Ihyinyia kɛɛ yekila yɛ nwʋ bʋwɔ paa na yɛáyɛlɩ anyɩnlɩbʋlʋ. Kɛ yɛwɔ ozukua anzɛnyɩɩ yedii ehyinyia nɩ, ɩsɛ kɛɛ yɛfa yɛyɛ yɛ bʋtayɩ kɛɛ yɛkɛbɩbɛ ‘anwʋnyia yekogua sʋlɔ’ iluwa abusunwawɔlɛ mɔɔ numɔ yɛ sɩ mɔɔ yɛ nɩɩ Gyehova nɩɩ Gyisɛsɩ kenyia nɩ. (Mt. 6:19, 20; Lk. 16:9) Sɛ yɛyɛ zɔ a, sa yɛkʋla yenyia anwʋlazʋ kɛɛ Gyehova kɛva yɛ ahyinyiadɩ kɛma yɛ.
Mɩnla subanɩ yɛ mmenii sʋ̃maa lalɩ yɩ ali wɔ ɛsɛlɛ yɩ zʋ a, na mɩnla yɛ yɛkɔhʋla yekozuma wɔ nu a? (Kila nkyɩkyɛmi 8)
9. Mɩnla anwʋlazʋ yɛ yɛkɔhʋla kenyia wɔ Nyamɩnlɩ nu a?
9 Nnɛ sʋ̃, Gyehova ziyeziye yɩ nwʋ kɛɛ ɩkɔwʋwa yi mmenii. Eyi iáhile kɛɛ yɛ nwʋ lɛ́kyɩlɩ yɛ anzɛnyɩɩ kɔmɩ lókũ yɛ kyɩ̃.b Naasʋ̃ Gyehova iléyiaki yɛ kyɩ̃. Ɩkɔwʋwa yɛ wɔ ye ndwokɔzɩzɩbɛ azʋlɔtʋ munwala nu. Kɛ ɩkɛyɛ na yɛahile kɛɛ yɛwɔ anwʋlazʋ kɛɛ Gyehova kehila yɛ a? Bɛmá yehila bʋwabɩlɛ anwɩ̃ be nu mɔɔ sa yɛkʋla yɛyɛ zɔ: (1) mmɩlɩ mɔ yeyiyiaa ozukuasɛmɩ nu anwʋkyɩlɩ nɩɩ (2) mmɩlɩ mɔ yɛyɛɛ nhyɩhyɛlɩyɛ mɔɔ ɩkɔwʋwa yɛ ma yekehila yɛ nwʋ mmɩlɩ mɔ yɛyɛ mbanimbani nɩ.
MMƖLƖ MƆ YEYIYIAA OZUKUASƐMƖ NU ANWƲKYƖLƖ
10. Mɩnla nninyeni yɛ ɩkɔhʋla kɛma yekeyiyia ozukuasɛmɩ nu anwʋkyɩlɩ a?
10 Mmɩlɩ mɔ oyuwadɩ eyi yɩ awielɩyɛ ibikee nɩ, sa yɛkʋla yekila ɔhʋanɩ kɛɛ ozukuasɛmɩ sʋ̃ kɛzɩkɛ. Aɣanɩ mɔɔ ɩáhɔ bʋwɔ anzɛnyɩɩ bɛsɩnza nu, kʋnɛ, asianɩ azʋlɔtʋ, anzɛnyɩɩ adimakɛlɛ mɔɔ ɩyɛ nsanɩ kɔhʋla kɛma ye egyima, yɛ anwʋnyia, anzɛnyɩɩ ye pika kevi yɛ sa. Sɛ ɩba yɩ zɔ a, ebiye a ikehyinyia kɛɛ yɛpɛ egyima fʋlɔ wɔ dɩka mɔɔ yɛwɔ nɩ anzɛnyɩɩ yesunzu nwʋmɔ kɛɛ yɛ nɩɩ yɛ abusunwa kodu kɔhɔ dɩka fʋlɔ na ama yɛahʋla yɛahila bɛ. Mɩnla yɛ ɩkɔwʋwa yɛ ma yekezi pɔkɔ mɔɔ ikile kɛɛ yɛwɔ Gyehova nu anwʋlazʋ a?
11. Mɩnla yɛ ɩkɔwʋwa wʋ ma ekeli ozukuasɛmɩ nu anwʋkyɩlɩ nwʋ egyima a? (Luuku 12:29-31)
11 Dɩyɛ mɔɔ nwʋmɔ hyinyia mɔɔ ɩsɛ kɛɛ ɛyɛ yɛ lɛ kɛɛ, ɛkɛhã wʋ ɔhawʋ nwʋ odwokɔ kehile Gyehova. (Ɛɣɛ. 16:3) Siã yɩ kɛnɩ nɣɛlɛbɛ mɔɔ ehyinyia na wʋava wʋazizi abɔkɔ baaba, na siã yɩ kɛɛ ɩhã wʋ ahʋnlɩnɩ idiã wʋ kunlu na ama ‘wʋ adwɩnɩ nu ɩáyɛlɩ wʋ kʋnsɩnyɩɩ’ wɔ wʋ bʋwabɩlɛ yɩ nwʋ. (Kɩnga Luuku 12:29-31.) Siã yɩ kɛɛ ɩwʋwá wʋ ma wʋ anyɩ zɔ ɛgyɩkɩ̃ɩ̃ mɔɔ ɛlɛ yɩ nɩ. (1 Tim. 6:7, 8) Kezimɔ ekeli ozukuasɛmɩ nu anwʋkyɩlɩ nwʋ egyima nɩ, yɛ nwʋmɔ ɛbɩbɛlɛnu wɔ yɛ awuuku azʋlɔtʋ yɩ nu. Mmenii sʋ̃maa kã kɛɛ vidiyo nɩɩ ndwokɔ mɔɔ ɩwɔ jw.org zʋ mɔɔ ɩfalɩ kezimɔ yekeli ozukuasɛmɩ nu ndwokɔzɩzɩbɛ nwʋ egyima nɩ wʋwa bɛ.
12. Mɩnla ndwokɔɣizialɛ yɛ ɩkɔhʋla kɔwʋwa Kilisinyianii be ma ikezi pɔkɔ mɔɔ ɩkɔwʋwa yɩ abusunwa a?
12 Abiyemmɔ bediã bɛ abusunwa kɛnɩ bɔhɔ bɛyɛ egyima wɔ dɩka be, naasʋ̃ aɣinzi yi bo nu sʋ̃maa ɣa nwʋnlɩ kɛɛ bɛási pɔkɔ baaba. Ansaana ɛkɛva wʋ nwʋ kɔhɔ kowula egyima be nu nɩ, áma ekila ozukua mɔɔ ekenyia wɔ numɔ nkʋ̃, mfomi kila kezimɔ ɩkɛhã wʋ ɔzʋ̃mɩnlɛ sʋ̃. (Lk. 14:28) Bizia wʋ nwʋ kɛɛ: ‘Sɛ mitiã mu hũ anzɛnyɩɩ mɩ yɩ kɛnɩ a, kɛ ɩkɛhã mɩ agyiahʋnlɩ keze a? Sɛ mʋkɔ mɩyɛ egyima eyi a, kɛ ɩkɛhã mɩ dɩyɛzumanlɛ, dasɩlɛlilɛ, nɩɩ mmɩlɩ mɔɔ mikenyia mɩkɛma mɩ mmeliyema yɩ keze a?’ Sɛ ɛlɛ nnwuakula a, ɩsɛ kɛɛ ebizia wʋ nwʋ odwokɔɣizialɛ eyi mɔɔ nwʋmɔ hyinyia yɩ sʋ̃: ‘Kɛ ɩkɛyɛ na mɩadɩdɩ mu nnwuakula yɩ na miahilehile bɛ kɛmɔ ye Niibenyia ɩpɛ yɩ nɩ mmɩlɩ mɔ míni bɛ pɛ a?’ (Ɛfɩ. 6:4) Sɛ esii pɔkɔ a, bɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ ɔkɔnwʋ Gyehova yɩ adwɩnɩ wɔ nwʋ na fa yɛ egyima, na kɛ mɔɔ wu mmusunwamaa nɩɩ wʋ ɔhɔnwʋmmɔ mɔɔ bɛáva Bayɩbʋlʋ bɛyɛ hwɩɩ kɛhã nɩ a.c Tony mɔɔ ɩda Asia adɔlɩyɛ ɔfʋã nu nɩ nyianlɩ ɔnwʋmɔ ɔhʋanɩ sʋ̃maa mɔɔ ankɩ ɩkɔhʋla kɔhɔ kɛyɛ egyima wɔ manlɩ fʋlɔ zʋ. Naasʋ̃, mmɩlɩ mɔ ɩwɔlɩ nwʋmɔ mpayɩ na ɩ nɩɩ yɩ yɩ zunzunli nwʋmɔ nɩ, izili pɔkɔ kɛɛ ɩlɔ́kɔ na sa bɔbɔ mmɔdɩnɩ bɛtɩdɩ nninyeni zʋ wɔ bɛ ɛbɩlawɔlɛ nu mfomi. Nnɛ, Tony kã kɛɛ: “Minyia ɔnwʋmɔ ɔhʋanɩ mʋbʋwaa mmenii sʋ̃maa ma bɔkɔnwʋ Gyehova, na ye nnwuakula yɩ sʋ̃ bɛyɛɛ sʋ̃maa wɔ Gyehova ɔzʋ̃mɩnlɛ nu. Mɩ nɩɩ mɩ abusunwa yɩ ɣa nwʋ yɩ kɛɛ, sɛ yɛkɔ zʋ yɛfa odwokɔ mɔɔ ɩwɔ Matiyu 6:33 yɩ yɛyɛ egyima a, Gyehova sʋ̃ kehila yɛ.”
MMƖLƖ MƆ YƐYƐƐ NHYƖHYƐLƖYƐ MƆƆ ƖKƆWƲWA YƐ MA YEKEHILA YƐ NWƲ MMƖLƖ MƆ YƐYƐ MBANIMBANI NƖ
13. Mɩnla nninyeni yɛ yɛkɔhʋla kɛyɛ yɩ kakɩ yɩ na ama yɛahʋla yɛahila yɛ nwʋ mmɩlɩ mɔ yɛyɛ mbanimbani nɩ a?
13 Sa yɛkʋla yɛda yɩ ali kɛɛ yɛwɔ Gyehova nu anwʋlazʋ mmɩlɩ mɔ yɛyɛɛ nhyɩhyɛlɩyɛ kɛma kezimɔ yekehila yɛ nwʋ mmɩlɩ mɔ yɛyɛ mbanimbani nɩ. Bayɩbʋlʋ yɩ hyɛ yɛ ɛzɩzɩbɛ kɛɛ yɛyɛ́ egyima ɛzɩzɩbɛ na ama yɛanyia ebiye yɛahila yɛ nwʋ eɣile be. (Ɛɣɛ. 6:6-11) Sɛ yɛ bʋwabɩlɛ kɛma ɔhʋanɩ a, ɩdɩ baaba kɛɛ yekeziye ozukua yɛkɛma eɣile be. Ozukua kʋla bɔ yɛ nwʋ banɩ ɛgyɩkɩ̃ɩ̃. (Odw. 7:12) Naasʋ̃, íni kɛɛ yɛma ozukuabɛlɛ ba yɛ dɩyɛ mɔɔ nwʋmɔ hyinyia yɛ paa wɔ yɛ ɛbɩlawɔlɛ nu.
14. Mɩnla ti mɔɔ ɩsɛ kɛɛ yesunzu Hibulumaa 13:5 nwʋ mmɩlɩ mɔ yɛyɛɛ nhyɩhyɛlɩyɛ mɔɔ yɛkɛva kehila yɛ nwʋ eɣile be nɩ a?
14 Gyisɛsɩ yɛlɩ ndianwʋ be mɔɔ ɩma yɛnwʋ kɛɛ nɣɛlɛbɛ íni numɔ kɛɛ yekohunwahunwa anwʋnyia munwa mmɩlɩ mɔ “yéni ebiye wɔ Nyamɩnlɩ yɩ anyunu.” (Lk. 12:16-21) Abiyela ízi mɔɔ ikezi wɔ ɛhyɩ̃. (Ɛɣɛ. 23:4, 5; Gye. 4:13-15) Akʋ̃ sʋ̃, Gyisɛsɩ hanlɩ kɛɛ bɛzabɛ mɔɔ bɛpɛ kɛɛ bɛba bɛyɛ yɩ adʋwavʋlɔ munwatĩĩ, ɩsɛ kɛɛ besiyeziye bɔ nwʋ kɛɛ ‘bɔkɔbʋ’ bɔ nnwʋnlamɩ ɔfʋã nu nninyeni mɔɔ bɛlɛ yɩ nɩ. (Lk. 14:33) Nɩ Kilisinyiamaa mɔɔ bɔwɔ asʋ̃mavʋlɔ yɩ bɛ mmɩlɩ zʋ nɩ ziyeziye bɔ nwʋ kɛɛ bɛkɛva be nninyeni bɔkɔwɔ afɔlɩ. (Hib. 10:34) Nnɛ sʋ̃, iluwa manlɩwulɛndwokɔ mɔɔ ye mmeliyema bɛábɛ kɛɛ bɛfa bɔ nwʋ bowula numɔ ti, bo nu sʋ̃maa bɔ nnwʋnlamɩ ɔfʋã nu nninyeni ivi bɛ sa. (Yik. 13:16, 17) Mɩnla yɛ ɩbʋwa bɛ ma besi pɔkɔ mɔɔ ɩdɩ zɔ a? Bɔwɔ anwʋlazʋ kezile wɔ Gyehova yɩ anʋhʋba eyi nu: “Miléyiaki mʋnlʋmmɔ kyɩ̃, yɛɛ mɩ ɛɣɛɛlɛ iléfi mʋnlʋmmɔ kyɩ̃.” (Kɩnga Hibulumaa 13:5.) Meti, yɛyɛ mɔɔ yɛkɔhʋla bela yɛyɛ nhyɩhyɛlɩyɛ mɔɔ yɛkɛva kehila yɛ nwʋ mmɩlɩ mɔ yɛyɛ mbanimbani nɩ, na sɛ yeyiyia ndwokɔzɩzɩbɛ mɔɔ yɛáhila ɔhʋanɩ a, yɛwɔ anwʋlazʋ kɛɛ Gyehova kɔwʋwa yɛ.
15. Mɩnla adwɩnɩ yɛ ɩsɛ kɛɛ Kilisinyiamaa awʋvʋlɔ nyia wɔ bo nnwuakula nwʋ a? (Kila mfonyini yi sʋ̃.)
15 Wɔ amanlɩ be zʋ nɩ, sianti titili mɔɔ agyiahʋnlɩmaa wʋ nnwuakula yɛ lɛ kɛɛ, sɛ bɛyɛ mbanimbani a nnwuakula yɩ kehila bɛ. Ɔhʋanɩ be zʋ nɩ, ɩdɩ kɛɛ mɔɔ bɛlɛ nnwuakula yɩ bɛyɛɛ bɛ pɛnhyɛnɩ nhyɩhyɛlɩyɛ. Naasʋ̃ Bayɩbʋlʋ kã kɛɛ awʋvʋlɔ mfomi yɛ ɩsɛ kɛɛ bekila bo nnwuakula a. (2 Kɔl. 12:14) Ɩwɔ numɔ, ebiye a awʋvʋlɔ kehyinyia bo nnwuakula mmʋwalɩyɛ mmɩlɩ mɔ bɛ anyɩ ɩtɩɩ nɩ, na nnwuakula sʋ̃maa bɛ anyɩ deli nwʋmɔ kɛɛ bɔkɔwʋwa. (1 Tim. 5:4) Naasʋ̃ ɩsɛ kɛɛ Kilisinyiamaa awʋvʋlɔ nwʋ yɩ kɛɛ sɛ bekenyia anyɩnlɩlelɛ kezile a, ígyĩ ɛdɩdɩlɛ mɔɔ bɛkɛdɩdɩ bo nnwuakula yɩ na eɣile be bɛaɣa bɛahila bɛ nɩ zʋ, mfomi igyĩ mmʋwalɩyɛ mɔɔ bɛkɛva kɛma bɛ ma bɔkɔzʋ̃mɩ Gyehova nɩ zʋ.—3 Dwɔ. 4.
Kilisinyiamaa agyiahʋnlɩmaa mɔɔ bɛfa bɔ nwʋ betiã Gyehova zʋ nɩ, bɛfa Bayɩbʋlʋ egyinalɛzʋ-ndwokɔ bɛyɛ egyima mmɩlɩ mɔ besii pɔkɔ kɛvalɩ bɛ eɣile be nwʋ nɩ (Kila nkyɩkyɛmi 15)d
16. Mɩnla yɛ awʋvʋlɔ kɔhʋla kɛyɛ kɔwʋwa bo nnwuakula ma bɔkɔnwʋ kezimɔ bɛzabɛ bekehila bɔ nwʋ a? (Ɛfɩsɛsɩmaa 4:28)
16 Mmɩlɩ mɔ ɔbʋwaa wu nnwuakula ma bɔkɔnwʋ kezimɔ bɛzabɛ bekehila bɔ nwʋ nɩ, fa wʋ ndianwʋ bʋwa bɛ ma bɔnwʋ kezimɔ bɛkɛva bɔ nwʋ kediã Gyehova zʋ. Ɔzʋmɩ bo nnwuakula nu la, bʋwa bɛ ma bɔnwʋ mfasʋ mɔɔ ɩwɔ egyima ɛzɩzɩbɛ zʋ. (Ɛɣɛ. 29:21; kɩnga Ɛfɩsɛsɩmaa 4:28.) Mmɩlɩ mɔ benyii nɩ, bʋwa bɛ ma bɔwɔ́ bɔ nwʋ mmɔdɩnɩ wɔ sukuulu. Kilisinyiamaa awʋvʋlɔ kɔhʋla kɛyɛ ɛbɩbɛlɛnu na bɛanyia Bayɩbʋlʋ nu egyinalɛzʋ-ndwokɔ mɔɔ bɛkɛva kɔwʋwa bo nnwuakula ma bekezi pɔkɔba wɔ sukuulu kʋ̃ mɔɔ ɩsɛ kɛɛ bɔkɔ nwʋ. Eyi kɔwʋwa bo nnwuakula yɩ ma bɔkɔnwʋ kezimɔ bekehila bɔ nwʋ na bɛahʋla bɛayɛ sʋ̃maa sʋ̃ wɔ dasɩlɛlilɛ nu.
17. Mɩnla anwʋlazʋ yɛ yɛkɔhʋla kenyia a?
17 Gyehova yɩ asʋ̃mɩvʋlɔ nɔhʋanlɛmaa kɔhʋla kenyia anwʋlazʋ kɛɛ ɩwɔ tumi nɩɩ ɛpɛ mɔɔ ɩkɛva kɛma bɛ sa kɛhã bɔ nnwʋnlamɩ ɔfʋã nu ahyinyiadɩ. Iluwakɛɛ yebikee oyuwadɩ eyi yɩ awielɩyɛ ti, ɩsɛ kɛɛ yɛma anwʋlazʋ mɔɔ yɛwɔ wɔ Gyehova nu nɩ yɛ kezi. Naasʋ̃ ɩávalɩ nwʋmɔ mɔɔ ikezi bela nɩ, bɛmá yezi yɛ kɛnɣa kɛɛ yekenyia anwʋlazʋ kɛɛ Gyehova koluwa yi tumi zʋ kɛma yɛ sa kɛhã mɔɔ yehyinyia. Sa yɛkʋla yenyia anwʋlazʋ kɛɛ Gyehova wɔ tumi mɔɔ ɩkɛva kɔwʋwa yɛ wɔ dɩka bela mɔɔ yɛwɔ nɩ.
NDWOMI 150 Pɩbɛ́ Nyamɩnlɩ Na Nyia Nnwʋanlɩ
a Kila “Ndwokɔɣizialɛ Mɔɔ Ɩzʋ̃ Ɛɣɩngalɛmaa Bɛ Ɛkɛnɩ” wɔ October 2023 Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ yɩ nu.
b Kila “Nsɛmmisa a Efi Akenkanfo Hɔ” wɔ September 15, 2014 Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ yɩ nu.
c Kila odwokɔ mɔɔ ise “Obiara Ntumi Nsom Awuranom Baanu” wɔ April 15, 2014 Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ yɩ nu.
d MFONYINI NWƲ ODWOKƆ: Kilisinyiamaa agyiahʋnlɩmaa be bɛ nɩɩ bɛ ɣa mɔɔ ɩ nɩɩ yi hũ bɛyɛ egyima bɔbʋwa Kɩndɔm Hɔɔlʋ aliyiagyinanlɛ bɛtɩndɛɛ.