Watchtower INTANƐTƖ ZƲ AWUUKUZIYELƐDƖKA
Watchtower
INTANƐTƖ ZƲ AWUUKUZIYELƐDƖKA
Aɣɩnda
  • BAYƖBƲLƲ
  • AWUUKU NƖƖ NNINYENI MVƲLƆ
  • DƖYƐZUMANLƐ
  • w25 September owu. azʋ. 8-13
  • Ɔhʋanɩba Mɔɔ Yekoluwa Zʋ Keli Nsisi Nwʋ Egyima

Vidiyo bela íni ɔfʋã ɛkɩhyɩ.

Yɛpakyɛbɛ wʋ, dɩyɛ be ɩákɔ bʋwɔ wɔ vidiyo mɔɔ ɔtwɩ̃ɩ̃ yɩ nu.

  • Ɔhʋanɩba Mɔɔ Yekoluwa Zʋ Keli Nsisi Nwʋ Egyima
  • Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2025
  • Odwokɔtile ngyɩkɩ̃ɩ̃ngyɩkɩ̃ɩ̃
  • Ndwokɔ mɔɔ ɩ nɩɩ yɩ di nsɛ́
  • GYEHOVA NƖƖ GYISƐSƖ KYI NSISI
  • MƆƆ GYISƐSƖ YƐLƖ WƆ NSISI NWƲ
  • SUMAZUMA GYISƐSƖ MMƖLƖ MƆ EYIYIAA NSISI NƖ
  • MƆƆ YƐKƆHƲLA KƐYƐ WƆ NSISI NWƲ WƆ NNƐ
  • Sɛ Bɛ Nɩɩ Wʋ Iádi Yi Bʋwɔ a, Kɛ Ɩkɛyɛ Na Wʋahɔ Zʋ Wʋali Gyehova Nɔhʋanlɛ a?
    Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2024
  • Kezimɔ Yekegyina Nsisi Munwa
    Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2024
  • Abɔkɔ Mɔɔ Ikile Kɛɛ Yɛfa Yɛ Nwʋ Yetiã Gyehova Zʋ
    Yɛ Kilisinyianɩ Ɛbɩlawɔlɛ Nɩɩ Dasɩlɛlilɛ—Dɩyɛzumanlɛ Kɛlɛta—2023
Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2025
w25 September owu. azʋ. 8-13

DƖYƐZUMANLƐ ODWOKƆ 37

NDWOMI 114 “Benyiá Abʋtalɩ”

Ɔhʋanɩba Mɔɔ Yekoluwa Zʋ Keli Nsisi Nwʋ Egyima

“Ɩhɔlɩ zʋlɔ ihilalɩ pɛlɩpɛlɩlilɛ ɔhʋanɩ, naasʋ̃ kila! ɩnwʋnlɩ ndɛnɩhyɩyɩalɛ.”—AYƖ. 5:7.

BƲTAYƖ

Kezimɔ Gyisɛsɩ yi ndianwʋ bʋwa yɛ ma yekyina nsisi munwa wɔ ɔhʋanɩ mɔɔ ɩsɔ Gyehova anyɩ zʋ.

1-2. Kɛ mmenii sʋ̃maa yɛ bɛ dɩyɛ wɔ nsisi nwʋ se a, na mɩnla ndwokɔ yɛ ebiye a, yekeɣizia a?

YƐDA oyuwadɩ be mɔɔ nsisi yɛ numɔ manlɩ nu. Bɛ nɩɩ mmenii sʋ̃maa iáli yi bʋwɔ iluwakɛɛ bedi hyinyia, ɔsʋnɩ bɔ nnwʋnlamɩ kɔla nɩɩ dɩka mɔɔ bɔzʋ̃, anzɛnyɩɩ sianti mvʋlɔ be ti. Mmenii sʋ̃maa bɛfɛ iluwa mɔɔ ozukuamaa nɩɩ aɣanɩ mbanimbani mɔɔ bɔdwɩnɩ bɛzabɛ nkʋ̃ bɔ nwʋ bɛ nyɛlɩyɛ va ɣa nɩ ti. Nyɛlɩyɛ mɔɔ ɩdɩ zɔ nɩ ma amɩyɛ anzɛnyɩɩ abiye mɔɔ yezi yi ɩtɩ ɛyɛkɛ.

2 Ɩáyɛ nnwʋanlɩ kɛɛ nnɛ, mmenii sʋ̃maa nyia ɛya iluwa nsisi mɔɔ bɔnwʋ wɔ oyuwadɩ yɩ nu nɩ ti. Ye munwatĩĩ yɛpɛ kɛɛ yɛbʋwa oyuwadɩ be mɔɔ yɛkɛdɩ nɣanlɩ kɛɛ yɛwɔ banɩwɔlɛ na bɛ nɩɩ yɛ di yɩ bʋwɔ nu. Abiyemmɔ bɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ bɛzabɛ bekeli ndwokɔzɩzɩbɛ mɔɔ ɩwɔ bɛ manlɩ nu nɩ nwʋ egyima. Botwodwu betiyia aɣanɩ anzɛnyɩɩ bɔtʋ mma bɛma abiye mɔɔ ɩkɛhã kɛɛ ɩkɔhʋ̃ kediyia nsisi nɩ. Naasʋ̃ kɛ Kilisinyiamaa nɩ, yezuma kɛɛ ‘yɛ́dɩ tanɩ oyuwadɩ yɩ dɩyɛ’ na ɩsɛ kɛɛ yɛdɩkɛ Nyamɩnlɩ yi Bulombunlililɛ ma ɩyɩ nsisi munwala wɔ kɛ. (Dwɔ. 17:16) Naasʋ̃ sɛ yɛnwʋ kɛɛ besizii abiye a, yɛ ɛɣɛɛlɛ bɔ na ɩyɛ po a, yɛfa ɛya. Ebiye a yekeɣizia kɛɛ: ‘Kɛ ɩsɛ kɛɛ mɩyɛ mɩ dɩyɛ wɔ nwʋmɔ mise a? Asʋ̃ debe wɔ ɛkɛnɩ mɔɔ mʋkɔhʋla mɩkɛyɛ wɔ nsisi nwʋ wɔ nnɛ a?’ Ansaana yekozunzu ndwokɔɣizialɛ eyimmɔ nwʋ nɩ, bɛmá yeli bɔmʋnlɩ yehila kezimɔ Gyehova nɩɩ Gyisɛsɩ tɩ nɣanlɩ wɔ nsisi nwʋ.

GYEHOVA NƖƖ GYISƐSƖ KYI NSISI

3. Mɩnla ti mɔɔ sɛ yɛnwʋ nsisi na yenyia ɛya a ntɩyasɩ wɔ numɔ a? (Ayɩzaya 5:7)

3 Bayɩbʋlʋ ma yɛnwʋ sianti mɔɔ sɛ yɛnwʋ nsisi a, idide yɛ nɩ. Ɩkã kɛɛ, Gyehova wɔlɩ yɛ wɔ yɩ subanɩ zʋ na “ɩdɔ ɛdɩnɣɛlɛ nɩɩ pɛlɩpɛlɩlilɛ.” (Ndw. 33:5; Gyn. 1:26) Iázizi mmenii na ɩábɛ kɛɛ abiyela sʋ̃ yɛ zɔ! (Dit. 32:​3, 4; Mik. 6:8; Zak. 7:9) Kɛ ndianwʋ nɩ, wɔ nkɔmɩhyɛnii Ayɩzaya yɩ mmɩlɩ zʋ nɩ, Gyehova nwʋnlɩ atɩɩtɩɩ mɔɔ nɩ Yizilayamaa sʋ̃maa beyiyiaa wɔ bɔ ɔhɔnwʋmmɔ Yizilayamaa bɛ kɛnɩ nɩ, na ɩdɩlɩ “bɛ ɛyɛkɛlilɛ ozunɛ.” (Kɩnga Ayɩzaya 5:7.) Gyehova hwɩnlɩ bɛzabɛ mɔɔ bɔhɔlɩ zʋlɔ bɔbʋlɩ yɩ mmɛla na bɛ nɩɩ mmenii mvʋlɔ iádi yɩ bʋwɔ nɩ azʋ̃.—Ayɩ. 5:​5, 13.

4. Sɛ bɛ nɩɩ abiye iádi yi bʋwɔ a, kɛ Gyisɛsɩ tɩ nɣanlɩ wɔ nwʋmɔ se a? (Kila mfonyini yi sʋ̃.)

4 Dɩkɛɛ Gyehova nɩ, Gyisɛsɩ dɔ ɛdɩnɣɛlɛ na ikyi nsisi. Mmɩlɩ mɔ nɩ ɩyɛɛ yɩ ɔzʋ̃mɩnlɛ egyima wɔ azɩlɛ yɩ zʋ nɩ, eɣile ɔkʋ̃ be ɩnwʋnlɩ benyia be mɔɔ nɩ yɩ sa ɔkʋ̃ dwe. Benyia yɩ nwʋ yɛlɩ Gyisɛsɩ nwɔkɛ ma ɩzalɩ yi adimakɛlɛ. Naasʋ̃ mmɩlɩ mɔ nyamɩnlɩzʋ̃mɩnlɛ nu mbanimbani yi nwʋnlɩ nɩ, bɛvalɩ ɛya. Bɛhanlɩ kɛɛ Gyisɛsɩ wu Mmʋnlɩlelɛ Eɣile mmɛla nɩ zʋ. Nɩ ɩávalɩ bɔ nwʋ kɛɛ sikalɛ yɩ benyia yɩ nwʋ dɔ yɩ. Kɛ Gyisɛsɩ dɩlɩ nɣanlɩ wɔ bɛ nyɛlɩyɛ yɩ nwʋ zeli a? Gyisɛsɩ “ilili bɔ nwʋ ɛyɛkɛ kɛɛ bɛ ahʋnlɩnɩ ɩyɛ sɩ.”—Mk. 3:​1-6.

Gyisɛsɩ ɩkãã benyia be mɔɔ yɩ sa ɔkʋ̃ dwe mɔɔ nɩ ɩbaza yɩ adimakɛlɛ nɩ nwʋ odwokɔ kehile Dwuumaa nyamɩnlɩzʋ̃mɩnlɛ nu mbanimbani yi wɔ ayiyialɩyɛ aliyia be nu. Nyamɩnlɩzʋ̃mɩnlɛ nu mbanimbani yi va ɛya na bekilaa Gyisɛsɩ.

Nɩ Dwuumaa nyamɩnlɩzʋ̃mɩnlɛ nu mbanimbani yi béni kunlumiyɩbalɛ ma bɛzabɛ mɔɔ behyinyia mmʋwalɩyɛ nɩ, naasʋ̃ Gyisɛsɩ lɔlɩ mmenii na ɩwʋwalɩ bɛ (Kila nkyɩkyɛmi 4)


5. Mɩnla yɛ ɩsɛ kɛɛ yɛkakɛ wɔ ɛya mɔɔ yɛfa wɔ nsisi nwʋ nɩ nwʋ a?

5 Iluwakɛɛ Gyehova nɩɩ Gyisɛsɩ nwʋ nsisi a bɛfa ɛya nɩ ti, ɩáyɛ tanɩ kɛɛ amɩyɛ sʋ̃ yɛkɛdɩ nɣanlɩ zɔ. (Ɛfɩ. 4:26) Naasʋ̃, ɩsɛ kɛɛ yɛkakɛ kɛɛ ɛya bela mɔɔ yekenyia nɩ lɔ́kʋla kɛyɩ nsisi wɔ kɛnɩ. Nɔhʋanlɛ nu nɩ, sɛ yɛkɔ zʋ yɛfa ɛya mmɩlɩ tɩndɩnlɩ a, yɛ nwʋ kɔhʋla kɛba yɛ anzɛnyɩɩ adwɩnɩndwɩnɩ kɛhyɛ yɛ zʋ. (Ndw. 37:​1, 8; Gye. 1:20) Meti mɩnla yɛ ɩsɛ kɛɛ yɛyɛ wɔ nsisi nwʋ a? Sa yɛkʋla yesuma Gyisɛsɩ yi ndianwʋ yɩ.

MƆƆ GYISƐSƖ YƐLƖ WƆ NSISI NWƲ

6. Mmɩlɩ mɔ nɩ Gyisɛsɩ wɔ azɩlɛ yɩ zʋ nɩ, mɩnla nsisi yɛ nɩ ɩkɔlɩ zʋ a? (Kila mfonyini yi sʋ̃.)

6 Mmɩlɩ mɔ Gyisɛsɩ wɔ azɩlɛ yɩ zʋ nɩ, ɩnwʋnlɩ nsisi sʋ̃maa. Ɩnwʋnlɩ kezimɔ nyamɩnlɩzʋ̃mɩnlɛ nu mbanimbani hyɛlɩ mmenii yi bɔ zʋ. (Mt. 23:​2-4) Nɩ izi kezimɔ Wulomi adumivʋlɔ nɩ yɛlɩ mmenii nɩ atɩɩtɩɩ. Dwuumaa sʋ̃maa bɛlɩ kɛɛ bekenyia bɛ fanwʋdi wɔ Wulomi aɣanɩ yɩ tʋ. Bo nu be po hyɩhyɛlɩ okuwu mɔɔ nɩ bɔkʋ̃ betiyia Wulomimaa yɩ. Naasʋ̃ Gyisɛsɩ ɩáfa yɩ nwʋ wula okuwu bela mɔɔ ɩdɩ zɔ nu. Mmɩlɩ mɔ ɩnwʋnlɩ kɛɛ mmenii pɛ kɛɛ bɛyɛ yɩ bulombunli nɩ, Gyisɛsɩ hwɩnlɩ yɩ nwʋ wɔ bɔ nwʋ.—Dwɔ. 6:15.

Gyisɛsɩ yɩzayɩ nkʋ̃ ɩkɔɔ file be zʋ. Mmenii sʋ̃maa be yiyia numɔ wɔ file yi tʋ.

Mmɩlɩ mɔ Gyisɛsɩ nwʋnlɩ kɛɛ mmenii pɛ kɛɛ bɛyɛ yɩ bulombunli nɩ, ɩhwɩnlɩ yɩ nwʋ wɔ bɔ nwʋ (Kila nkyɩkyɛmi 6)


7-8. Mmɩlɩ mɔ Gyisɛsɩ wɔ azɩlɛ yɩ zʋ nɩ, mɩnla ti mɔɔ ɩábɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ ɩkɛyɩ nsisi wɔ kɛ a? (Dwɔɔnʋ 18:36)

7 Mmɩlɩ mɔ Gyisɛsɩ wɔ azɩlɛ yɩ zʋ nɩ, ɩábɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ ɩ nɩɩ adumivʋlɔ mɔɔ bɔwɔ kɛnɩ wɔ ɔzɔ mmɩlɩ nɩ kɔwɔ numɔ kɛyɛ debe kɛva kɛyɩ nsisi wɔ kɛnɩ. Mɩnla ti a? Nɩ izi kɛɛ adasamaa béni tumi mɔɔ bɛkɛva kehila bɛzabɛ bɔ nwʋ zʋ. (Ndw. 146:3; Gyɛ. 10:23) Akʋ̃ sʋ̃, adasamaa lɔ́kʋla kɛyɩ mɔɔ ɩma yɛnwʋ amanɩyɛ ankasa nɩ wɔ kɛ. Setanɩ Abɔnsamɩ yɛ idii oyuwadɩ yɩ zʋ a. Yi ti nu yɛ sɩ, na mmenii sʋ̃maa mɔɔ bɔwɔ oyuwadɩ yɩ nu nɩ sumazuma yɩ. (Dwɔ. 8:44; Ɛfɩ. 2:2) Mmenii mɔɔ bo kunlu dɩyɛnɛ po lɔ́kʋla kɛyɩ nsisi wɔ oyuwadɩ eyi nu, iluwakɛɛ bɛáli munli na bɔlɔ́kʋla kɛyɛ dɩyɛ bela pɛpɛɛpɛ mmɩlɩ munwala.—Odw. 7:20.

8 Nɩ Gyisɛsɩ zi kɛɛ Nyamɩnlɩ Bulombunlililɛ yɩ nkʋ̃ la yɛ ɩkɔhʋla kɛyɩ mɔɔ ɩma yɛnwʋ amanɩyɛ ankasa nɩ wɔ kɛ a. Eyi ti, ɩvalɩ yɩ mmɩlɩ nɩɩ yɩ anwʋzɩzɩbɛ ‘ɩwɔlɩ Odwokɔba nɩ mɔɔ ɩfalɩ Nyamɩnlɩ yi bulombunlililɛ nɩ nwʋ ɛlawulo.’ (Lk. 8:1) Ɩmanlɩ bɛzabɛ mɔɔ “ɛdɩnɣɛlɛ nwʋ kɔmɩ nɩɩ ohobe ikũ bɛ nɩ” anwʋlazʋ kɛɛ tanɩyɛlɛ nɩɩ nsisi munwatĩĩ zʋ kɛnɩ kɛyɩ yɩ nwʋ. (Mt. 5:6; Lk. 18:​7, 8) Enii aɣanɩ bela íni kɛnɩ mɔɔ ɩkɔhʋla kɛyɛ nzɩnzanlɩyɛ eyi, gyɩsɛ Nyamɩnlɩ yi Bulombunlililɛ nkʋ̃ la, na mɛyɩ sʋ̃ “íni oyuwadɩ eyi nu.”—Kɩnga Dwɔɔnʋ 18:36.

SUMAZUMA GYISƐSƖ MMƖLƖ MƆ EYIYIAA NSISI NƖ

9. Mɩnla yɛ ɩma enyia anwʋlazʋ kɛɛ Nyamɩnlɩ Bulombunlililɛ yɩ nkʋ̃ la yɛ ɩkɛyɩ amanɩyɛnwʋnlɛ wɔ kɛ a?

9 Nnɛ, yɛnwʋ nsisi sʋ̃maa tɛla mmɩlɩ mɔ nɩ Gyisɛsɩ wɔ azɩlɛ yɩ zʋ nɩ. Naasʋ̃, Setanɩ nɩɩ mmenii tanɩ yɛ bowula nsisi mɔɔ yɛnwʋ yɩ wɔ “mmɩlɩ mɔ ili awielɩyɛ” eyi nu nɩ mɛda a. (2 Tim. 3:​1-5, 13; Yik. 12:12) Dɩkɛɛ Gyisɛsɩ nɩ, yezi kɛɛ Nyamɩnlɩ Bulombunlililɛ yɩ nkʋ̃ la yɛ ɩkɛyɩ nsisi, Setanɩ nɩɩ tanɩyɛlɛ munwatĩĩ wɔ kɛ a. Iluwakɛɛ yɛda ɔzɔ Bulombunlililɛ yi mɛda nɩ ti, yɛáva yɛ nwʋ yɛbɔ mmenii mɔɔ botwodwu betiyia aɣanɩ, na yɛáva yɛ nwʋ yetiã aɣanɩ be zʋ kɛɛ ɩkɛyɩ nsisi wɔ kɛnɩ. Yehilá eliyema baalɛ be mɔɔ bɔfʋlɔ yɩ Stacy yi ozumanlɛnwʋnlɛ yɩ.a Ansaana Stacy bazuma nɔhʋanlɛ yɩ nɩ, nɩ ɩta ɩkɩnla mmenii mɔɔ botwodwu betiyia nsisi nɩ nwʋ ma bɛyɛ yɛkile. Naasʋ̃ yɩ adwɩnɩ wɔlɩ yɩ tʋ kɛɛ ɩyɛɛ yɩ anwɩ̃ anwɩ̃ wɔ mɔɔ nɩ ɩyɛɛ nɩ nwʋ. Ɩkã kɛɛ: “Sɛ yɛyɛɛ yɛkile a, ɩyɛ a nɩ mɩ adwɩnɩ yɛ mɩ kɛɛ mɩlɛ́yɛ dɩyɛ baaba. Sikalɛyɩ mɔɔ mɩda Nyamɩnlɩ Bulombunlililɛ yɩ mɛda nɩ, mizi kɛɛ mɩyɛɛ dɩyɛ baaba. Mizi kɛɛ Gyehova kɔhʋ̃ kɛma bɛzabɛ mɔɔ beyiyiaa atɩɩtɩɩ nɩ bʋwɔ tɛla mamɩ.”—Ndw. 72:​1, 4.

10. Kɛmɔ Matiyu 5:​43-48 kile nɩ, mɩnla ti mɔɔ yɛáwɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ yɛkɛzɩnza mmɛla nɩɩ aɣanɩ nu a? (Kila mfonyini yi sʋ̃.)

10 Nnɛ, mmenii sʋ̃maa fa bɔ nwʋ wula okuwu azʋlɔtʋ be mɔɔ bɔbɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ bɛkɛzɩnza aɣanɩ nu. Naasʋ̃ bo nu sʋ̃maa fa ɛya, bɛálili mmɛla zʋ, na bepila mmenii mvʋlɔ. Kɛ ɔzɔ yɛ Gyisɛsɩ hilehileli yɛ kɛɛ yɛyɛ a. (Ɛfɩ. 4:31) Eliyema benyia be mɔɔ bɔfʋlɔ yɩ Jeffrey kã kɛɛ: “Mizi kɛɛ sɛ bɛyɛɛ yɛkile a, mmenii fa ɛya ndɛndɛ na bɔbɔ ɩtʋ kɛɛ bɛsɩkɛɛ nninyeni, bowuwa nninyeni na bepilabila bɔ nwʋ po.” Naasʋ̃, Gyisɛsɩ hilehileli yɛ kɛɛ yɛ nɩɩ mmenii li wɔ ɔlɔlɛ nu mɔɔ bɛzabɛ mɔɔ bɛ nɩɩ yɛ ɩáyɛ adwɩnɩ anzɛnyɩɩ bodwodwu betiyia yɛ nɩ po kɩnla nwʋ. (Kɩnga Matiyu 5:​43-48.) Kɛ Kilisinyiamaa nɩ, yɛábɛ kɛɛ yɛyɛ debe mɔɔ ɩ nɩɩ Gyisɛsɩ yi ehilehilelɛ iáyiyia.

Eliyema baalɛ be ikilaa yi anyunu senyii mmɩlɩ mɔ ituaa numɔ wɔ dɩka be mɔɔ mmenii yɛ yɛkile na mmenii sʋ̃maa luwa ɛkɛnɩ nɩ.

Yehyinyia akɛnɣazɩzɩbɛ na ama yɛágyinanlɩ ɔfʋã bela wɔ manlɩwulɛ ndwokɔ nu (Kila nkyɩkyɛmi 10)


11. Mɩnla ti mɔɔ ɩyɛ a ɩkɔhʋla kɛyɛ sɩ kɛɛ yekozumazuma Gyisɛsɩ a?

11 Ɩwɔ numɔ kɛɛ yezi kɛɛ Nyamɩnlɩ Bulombunlililɛ yɩ yɛ ɩkɛyɩ nsisi wɔ kɛnɩ kʋlakʋla dɩyɛ, naasʋ̃ ɩkɔhʋla kɛyɛ sɩ kɛɛ yekozumazuma Gyisɛsɩ mmɩlɩ mɔ yeyiyiaa nsisi nɩ. Kila mɔɔ ɩdʋlɩ Janiya mɔɔ mmenii be bɛ nɩɩ yɩ iádi yɩ bʋwɔ iluwa yɩ nnwʋnlamɩ kɔla ti nɩ. Ɩkã kɛɛ: “Mɩvalɩ ɛya paa. Akʋ̃ sʋ̃, nɩ ɩyɛ ɛyɛkɛ mɩ na nɩ mɩpɛ kɛɛ mɩyɛ debe mutuwa kakɛ bɛ. Meti muzunzunli kɛɛ mɩkɛva mʋ nwʋ mʋkɔwɔ okuwu be mɔɔ botwodwu betiyia enii nu nyiyimi. Nɩ mɩtɩ nɣanlɩ kɛɛ sɛ mɩyɛ zɔ a ɩkɛma mɩ ɛya nɩ kɛhã azɩ na nninyeni kɛyɛ bʋwɔ sʋ̃.” Naasʋ̃ aɣinzi yi, Janiya ɣa nwʋnlɩ kɛɛ ihyinyia kɛɛ ɩsɩnza yɩ adwɩnɩ. Ɩkã kɛɛ, “Mɩɣa mʋnlɩ kɛɛ, kɛ ankɩ mɩkɛva mʋ nwʋ mikediã Gyehova zʋ nɩ, mɩvalɩ mʋ nwʋ midianlɩ enii zʋ mfomi na mileli mɔɔ bɛkã nɩ milili. Mizili pɔkɔ kɛɛ mʋkɔhwɩ̃ mʋ nwʋ wɔ okuwu azʋlɔtʋ mɔɔ ɩdɩ zɔ nɩ nwʋ, na mɩlɛ́fa mʋ nwʋ mukowula nninyeni mɔɔ ɩdɩ zɔ nu dɔkʋ̃.” Ɩsɛ kɛɛ yekila bʋwɔ kɛɛ yɛlɛ́ma kezimɔ yɛtɩ nɣanlɩ wɔ nsisi nwʋ nɩ kɛma yɛ ɛɣɛɛlɛ kevi kɛɛ yégyĩ ɔfʋã bela wɔ manlɩwulɛ ndwokɔ nu.—Dwɔ. 15:19.

12. Mɩnla ti mɔɔ ɩdɩ baaba kɛɛ yekehila bʋwɔ wɔ nninyeni mɔɔ yɛkɩnga, yetiye na yekila nɩ nwʋ a?

12 Mɩnla yɛ ɩkɔhʋla kɔwʋwa yɛ ma yɛkɛhyɛ yɛ ɛya zʋ wɔ nsisi nwʋ a? Dɩyɛ ɔkʋ̃ mɔɔ yɛkɔhʋla kɛyɛ yɛ lɛ kɛɛ yekehila bʋwɔ wɔ nninyeni mɔɔ yɛkɩnga, yetiye na yekila nɩ nwʋ. Ndwokɔ mɔɔ bɛfa bokua intanɛtɩ zʋ nɩ, ebiye wɔ kɛnɩ a bɛkã yɩ wɔ ɔhʋanɩ be zʋ mɔɔ ɩkɛyɛ mmenii asibɔnwʋ, na ɩtɩndɛ itiyia aɣanɩ yɩ sʋ̃. Mbɔmɩ sʋ̃maa nɩ, bɛzabɛ mɔɔ bɛkã news nɩ, bɛkã bɛ adwɩnɩ wɔ odwokɔ be nwʋ na kɛ kezimɔ ɩdɩ ankasa. Sɛ yɛtɩ debe yɛfalɩ nsisi nwʋ na sɛ ɩdɩ nɔhʋanlɛ po a, asʋ̃ ɩkɛyɛ baaba kɛɛ yɛkɔhɔ zʋ yɛkɔdwɩnɩndwɩnɩ nwʋmɔ a? Sɛ yɛkɔ zʋ yɛdwɩnɩndwɩnɩ ndwokɔ mɔɔ ɩdɩ zɔ nwʋ a, ɩkɔhʋla kɛma yɛkɛva ɛya, yɛ ɛɣɛɛlɛ kɔwɔ na ye padi kogolɔ. (Ɛɣɛ. 24:10) Akʋ̃ sʋ̃, ɩkɔhʋla kɛma yɛ ɛɣɛɛlɛ kevi po kɛɛ Nyamɩnlɩ Bulombunlililɛ yɩ nkʋ̃ la yɛ ɩkɔhʋla kɛyɩ yɛ ɔhawʋ munwatĩĩ wɔ kɛ a.

13. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ sɛ yɛkɩnga Bayɩbʋlʋ yɩ na yɛdwɩnɩndwɩnɩ nwʋmɔ eɣile bela a, ɩkɔhʋla kɔwʋwa yɛ ma yekegyina nsisi munwa a?

13 Sɛ yɛkɩnga Bayɩbʋlʋ yɩ na yɛdwɩnɩndwɩnɩ nwʋmɔ eɣile bela a, ɩkɔhʋla kɔwʋwa yɛ ma yekegyina nsisi munwa. Eliyema baalɛ be mɔɔ bɔfʋlɔ yɩ Alia lili ɛyɛkɛ wɔ kezimɔ nɩ bɛ nɩɩ yɩ apaa nu maa iáli yɩ bʋwɔ nɩ nwʋ. Nɩ ɩdɩ kɛɛ mɔɔ bɛzabɛ mɔɔ bɛyɛɛ zɔ nɩ bɛfa bɔ nwʋ bedi. Ɩkã kɛɛ: “Nɩ ɩsɛ kɛɛ mibizia mʋ nwʋ kɛɛ, ‘Asʋ̃ mide midi kɛɛ Gyehova kɛyɩ ɔhawʋ eyi munwatĩĩ wɔ kɛ a?’ Ɔzɔ mmɩlɩ yɩ nu yɛ mɩɣɩnganlɩ Dwoobu 34:​22-29 yɩ a. Ɔzɔ ɛhɛlɛlɛdwokɔ yɩ manlɩ mʋnwʋnlɩ kɛɛ, Gyehova nwʋ dɩyɛ bela. Mɛyɩ yɛ izi mɔɔ ɩtɩnɣɛ a, na yɩzayɩ nkʋ̃ la yɛ ɩkɔhʋla kɛyɩ yɛ ɔhawʋ munwatĩĩ wɔ kɛnɩ a.” Naasʋ̃ mmɩlɩ mɔ yegua zʋ yɛdɩkɛ Nyamɩnlɩ Bulombunlililɛ yɩ ma ɩkɛva ɛdɩnɣɛlɛ kɛɣa nɩ, ihyinyia kɛɛ yekyina nsisi munwa wɔ nnɛ. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ a?

MƆƆ YƐKƆHƲLA KƐYƐ WƆ NSISI NWƲ WƆ NNƐ

14. Mɩnla yɛ yɛkɔhʋla kɛyɛ wɔ nsisi nwʋ wɔ nnɛ a? (Kolosiyiamaa 3:​10, 11)

14 Yɛlɔ́kʋla kɛzɩnza kezimɔ mmenii nɩɩ mvʋlɔ di nɩ, naasʋ̃ yɛkɔhʋla kehila kɛɛ yɛ nɩɩ abiyela keli yɩ bʋwɔ. Kɛmɔ yeli bɔmʋnlɩ yezuma nɩ, sɛ yɛda ɔlɔlɛ ali a nɩ yesumazumaa Gyisɛsɩ. Eyi ti yɛda kunlumiba ali yekile abiyela mɔɔ bɛzabɛ mɔɔ botwodwu betiyia yɛ nɩ po kɩnla nwʋ. (Mt. 7:12; Wul. 12:17) Sɛ yɛ nɩɩ abiyela di yɩ bʋwɔ a, Gyehova anyɩ de.—Kɩnga Kolosiyiamaa 3:​10, 11.

15. Sɛ yɛ nɩɩ mmenii suma Bayɩbʋlʋ yɩ a, mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ yɛbʋwa bɛ a?

15 Ɔhʋanɩ ɔkʋ̃ mɔɔ ihyinyia mɔɔ yɛkɔhʋla koluwa zʋ kɔwʋwa mmenii mvʋlɔ yɛ lɛ kɛɛ yekehilehile bɛ Gyehova nwʋ dɩyɛ. Mɩnla ti mɔɔ yɛkãã zɔ a? Iluwakɛɛ, “Gyehova nwʋ nnimidi” kʋla sɩnza abiye mɔɔ nɩ ɩyɛ basabasa nɩ ma ɩda kunlumiba nɩɩ ɔlɔlɛ ali. (Ayɩ. 11:​6, 7, 9) Ansaana benyia be mɔɔ bɔfʋlɔ yɩ Jemal ɩbaa nɔhʋanlɛ yɩ nu nɩ, ɩvalɩ yɩ nwʋ ɩwɔlɩ atunwadɩlɛ okuwu be mɔɔ nɩ bɔbɔɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ bɛkɛzɩnza aɣanɩ yɩ, iluwakɛɛ nɩ ɩtɩ nɣanlɩ kɛɛ nninyeni ɩáhɔ bʋwɔ. Ɩkã kɛɛ: “Ɔlɔ́kʋla kɛhyɛ abiye kɛɛ ɩzɩnzá. Bɛáhyɛ mɩ kɛɛ mɩzɩnzá, mfomi Bayɩbʋlʋ yɩ mɔɔ nɩ musumaa nɩ yɛ ɩwʋwalɩ mɩ ma mɩzɩnzanlɩ a.” Mɔɔ Jemal zumanlɩ nɩ hyɛlɩ yɩ ɛzɩzɩbɛ kɛɛ iyiakí kʋnɛ. Meti, sɛ yekilehile mmenii Gyehova nwʋ dɩyɛ a, yɛkɔhʋla kɔwʋwa bɛ ma bekeyiaki nninyeni mɔɔ bɛyɛ a idide mvʋlɔ nɩ.

16. Mɩnla ti mɔɔ ɛpɛ kɛɛ ɛkã mɔɔ Nyamɩnlɩ Bulombunlililɛ yɩ kɛyɛ nwʋ odwokɔ kile mmenii a?

16 Dɩkɛɛ Gyisɛsɩ nɩ, yɛ nwʋ pɩlɩ yɛ kɛɛ yɛkɛma mmenii kɔnwʋ kɛɛ Nyamɩnlɩ Bulombunlililɛ yɩ yɛ ɩkɛyɩ adasamaa bɛ ɔhawʋ wɔ kɛnɩ kʋlakʋla a. Eyi kɔhʋla kɛhyɛ bɛzabɛ mɔɔ bɛ nɩɩ bɛ iáli yɩ bʋwɔ nɩ ɛzɩzɩbɛ. (Gyɛ. 29:11) Stacy mɔɔ yeli bɔmʋnlɩ yɛhã yɩ odwokɔ nɩ kã kɛɛ: “Gyehova nwʋ dɩyɛ mɔɔ muzuma nɩ wʋwa mɩ ma migyina nsisi mɔɔ mʋnwʋ yɩ na miyiyia nɩ yi munwa. Gyehova duwa Bayɩbʋlʋ yɩ zʋ hyɛ yɛ ɛzɩzɩbɛ.” Sɛ ɔkɔhʋla kɛhã ɛɣɛɛlɛyɩkyɩlɛ ndwokɔ mɔɔ ɩwɔ Bayɩbʋlʋ yi nu mɔɔ ɩfalɩ kezimɔ bɛkɛyɩ nsisi wɔ kɛnɩ nɩ nwʋ odwokɔ kehile mmenii a, ɩsɛ kɛɛ esiyeziye wʋ nwʋ bʋwɔ. Sɛ ɛtɩ mɔɔ Bayɩbʋlʋ kã falɩ amanɩyɛnwʋnlɛ nwʋ nɩ tʋ bʋwɔ a, ɩkɛma ɛkɛva anwʋlazʋ kehilehile sianti mɔɔ yɛnwʋ amanɩyɛ nɩɩ mɔɔ Gyehova kɛyɛ wɔ amanɩyɛnwʋnlɛ nwʋ nɩ nu bʋwɔ wɔ sukuulu anzɛnyɩɩ egyima nu.b

17. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ Gyehova bʋwa yɛ ma yekyina nsisi mɔɔ yɛnwʋ yɩ wɔ nnɛ nɩ munwa a?

17 Yezi kɛɛ mmɩlɩ tɩndɩnlɩ la mɔɔ Setanɩ yɛ “isiye tanɩ oyuwadɩ eyi nɩ,” yekeyiyia nsisi. Naasʋ̃ yɛwɔ anyɩnlɩlazʋ, iluwakɛɛ Gyehova wɔ anʋhʋba kɛɛ ɩbayɩ Abɔnsamɩ wɔ kɛ. (Dwɔ. 12:31) Gyehova ma yɛnwʋ sianti mɔɔ nsisi sʋ̃maa ɩkɔlɩ zʋlɔ nɩɩ kezimɔ ɩtɩ nɣanlɩ wɔ nwʋmɔ wɔ Bayɩbʋlʋ yi nu. (Ndw. 34:​17-19) Gyehova luwa yɩ Ɣa yɩ zʋ ma yɛnwʋ kezimɔ ɩsɛ kɛɛ yɛyɛ yɛ dɩyɛ wɔ nsisi nwʋ nɩɩ kezimɔ ɩlɛ́kyɛ yi Bulombunlililɛ yɩ kɛyɩ nsisi wɔ kɛnɩ kʋlakʋla nɩ. (2 Pit. 3:13) Bɛmá yɛhɔ zʋ yɛva ɛhyɩmɛ yɛhã Nyamɩnlɩ Bulombunlililɛ yɩ nwʋ odwokɔba, na yɛhɔ zʋ yehila mmɩlɩ mɔ “pɛlɩpɛlɩlilɛ nɩɩ ɛdɩnɣɛlɛ” kɛhyɛ azɩlɛ yɩ munwatĩĩ zʋ manlɩ nɩ ɔhʋanɩ.—Ayɩ. 9:7.

KƐ OKOWUWA KEZE A?

  • Mɩnla ti mɔɔ sɛ yɛnwʋ nsisi a, yɛfa ɛya yɩ a?

  • Mɩnla ti mɔɔ íni kɛɛ yenyia enii nu anwʋlazʋ kɛɛ ɩkɔhʋla kɛyɩ nsisi wɔ kɛ a?

  • Sɛ yeyiyia nsisi nnɛ a, mɩnla yɛ yɛkɔhʋla kɛyɛ a?

NDWOMI 158 “Ɩlɛ́kalɩ Aɣinzi!”

a Bɛzɩnza anlima yi be.

b Akʋ̃ sʋ̃ kila nninyeni mvʋlɔ 1, nɔma 24-27 wɔ Dɔ Mmenii—Yɛ Bɛ Adʋwavʋlɔ blohyʋɔ yi nu.

    Ahanta Buuku (2015-2025)
    Numá Yɩ
    Kɔ́ Numɔ
    • Aɣɩnda
    • Kyɛ́
    • Yɛ́ nzɩnzanlɩyɛ mɔɔ ɛpɛ yɩ wɔ ɛkɩhyɩ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mmɛla Mɔɔ Ɩwɔ Nwʋmɔ
    • Nwʋmɔ Nhyɩhyɛlɩyɛ
    • Nwʋmɔ Nninyeni
    • JW.ORG
    • Kɔ́ Numɔ
    Kyɛ́