Aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu taˬ ngehˇ

1. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗euˬ guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ aˇ yeˇ taˬ huiˬ˗eu lehˇ aˬ dui aˬ joˆ˗ehˇ siˬ nya˗eu nga?

Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu naˇ, muiˬ dui dui˗eu laꞈ sawˬ pyeuꞈ meh. Gaˇ kawˆ heu˗ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Yeˬhawˇbaˬ mˬ taˆ gʼaˬ kʼehˇ deuˬ˗ahˇ gaˇ gʼawˬ mya jeˬ bi mˇ˗euˬ meh. (Ja ceuˬ 91:11) Kʼoeˇ naˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ Zaˬmaˇ Yeˬsuˇ˗ahˇ jiˇ aˇ yeˇ huiˬ dui dui˗eu gaˇ gʼawˬ mya jeˬ bi mˇ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 28:18) Ehˇ kʼawꞈ, guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ˗eu gaˇ heu naˇ, Yeˬhawˇbaˬ tiˬ gʼaˬ˗ahˇ˗iˬ maˬ biꞈ nehˬ taˬ˗aˬ. Aˬ yawꞈ naˇ haˬ˗eu meh. Yeˬhawˇbaˬ naˇ, yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗euˬ ‘shaˇ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ nehˬ laꞈ˗eu’ gʼaˬ pyeuꞈ meh.—Ja ceuˬ 65:2.

2. Aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, gʼaˬ kʼehˇ Pawˇluˆ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mehˬ˗euˬ nga?

² Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ yawˬ ha˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ˗eu loꞈ˗ehˇ, aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ jiˇ shaˇ nehˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. Gʼaˬ kʼehˇ Pawˇluˆ teu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗euˬ meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ yawꞈ Eˇpeˇsu aˇ muˇ˗ahˇ “Ngaˇ guiˬ lahˬ shaˇ ngeh naw maꞈ gʼaˇ duˬ shaˇ˗eu ma” lehˇ boꞈ nehˬ˗euˬ meh. (Eˇpeˇsu 1:16) Pawˇluˆ aˬ yawꞈ gʼaˬ yawꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ jiˇ shaˇ caw nehˬ˗euˬ meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Pawˇluˆ Tiˆmoˇseˬ˗ahˇ “Uˬ ciꞈ nah gʼaˇ maˬ ehˇ ngaˇ guiˬ lahˬ kʼaˇ shaˇ ngeh, nawˬ˗ahˇ noeˬ keuˆ˗awˇ Miˬyehˇ˗euˬ guiˬ lahˬ˗ahˇ ja ceuˬ˗eu ma” lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (2 Tiˆmoˇseˬ 1:3) Maˇ diˇ naˇ, Pawˇluˆ aˬ yawꞈ˗euˬ shaˬ zahˬ gʼaˇ duˬ shaˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ gʼawˬ mya ni jaˆ meh. (2 Gawˇliˬtu 11:23; 12:7, 8) Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ shaˇ nehˬ˗eu leh jeh˗eu meh.

3. Aˬ dui aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu aˬ jeˬ miˇ neh ngehˇ laˇ nya˗eu nga?

³ Tiˬ poˆ na aˬ dui aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ caw nehˬ˗eu ngehˇ˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh nga? Aˬ jeˬ miˇ neh toˆ˗ehˇ gʼeh laˇ nya˗eu gaˇ kawˆ tiˬ hmˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, mehˇ nmˇ Saꞈbaˬ˗liˇnaˬa heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Yawˬ gʼaˬ na luꞈ yawˬ ha˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ yawˬ ha ya kʼaˆ gʼa˗eu miˇ neh yawˬ ha˗euˬ gʼaˇ duˬ shaˇ˗eu lehˇ maˬ ngeuˇ naˇ, aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ shaˇ nehˬ˗eu maˬ paˇ noeˬ mawˇ coeˇ meh.” Nawˬ˗ahˇ jiˇ tiˬ poˆ na toˆ˗ehˇ gʼeh miˇ˗a loˇ? Toˆ˗ehˇ gʼeh luꞈ naˇ, heu kawˆ nawˬ˗ahˇ caw ba nehˬ nya meh. Heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ (1) aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ caw nehˬ˗eu heu naˇ, aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga? (2) Aˬ dui teu loꞈ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ nya˗eu nga lehˇ ja sawˇ ma.

Aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ aˬ jeˬ miˇ neh guiˬ lahˬ ya shaˇ nehˬ˗eu nga?

4-5. Aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu neh naˇ, aˬ joˆ˗ehˇ ‘baoˬ jaˆ˗awˇ’ gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu nga? (Yaˬkoˆ 5:16)

⁴ Aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu heu naˇ, “baoˬ jaˆ˗eu meh.” (Yaˬkoˆ 5:16-ahˇ gui.) Aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu heu naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ maˬ gaˇ laˇ ngaˇ laˬ? Maˬ gaˇ laˇ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Shaˇ noeˬ haw sheˇ, Yeˬsuˇ Beˬtuˆluˆ aˬ yawꞈ˗ahˇ maˬ siˬ nya nya lehˇ ehˇ meh lehˇ siˬ nya˗eu miˇ neh, “Nawˇ jah˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ ya byehˇ dzeh ni ngaˇ guiˬ lahˬ shaˇ luꞈ˗eu ma” lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (Luˇkaꞈ 22:32) Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu naˇ, gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ bi maˬ gaˇ laˇ nya meh lehˇ Pawˇluˆ siˬ nya meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Pawˇluˆ maˬ tsaˬ maˬ dawˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ Loˇmaˆ meuˬ˗ahˇ bi kaꞈ lahˇ taꞈ ngeh, aˬ yawꞈ Piˇleˇmoˬ˗ahˇ “Naw maꞈ˗euˬ guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ˗eu laꞈ kʼoeˇ, Miˬyehˇ ngaˬ˗ahˇ naw maꞈ jawˇ gaˇ bi gʼoꞈ laˇ tehꞈ˗a lehˇ ngaˇ noeˬ tmˬ˗eu ma” lehˇ boꞈ nehˬ˗euˬ meh. (Piˇleˇmoˬ 22) Ehˇ loꞈ˗ehˇ tiˬ kʼehˬ naˇ, Pawˇluˆ tawˬ˗ahˇ neh ya doˆ laˇ˗awˇ, paˇ tsaꞈ gaˬ nya laˇ˗euˬ meh.

⁵ Ehˇ kʼawꞈ guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu neh aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ kaˬ naˬ mˇ nya meh lehˇ ehˇ mawꞈ˗eu maˬ ngeuˇ˗a. Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ kʼahˬ lahˇ˗awˇ, shaˇ˗eu lehˇ siˬ nya meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui neh shaˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ mˇ byah nehˬ˗eu aˇ yamˬ jiˇ jaˆ meh. Gaˇ kawˆ heu˗ahˇ siˬ nya˗eu heu naˇ, aˬ dui˗ahˇ pyeuꞈ laˇ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ maˬ tsehˆ leˇ ni yaw kʼaˆ kʼaˆ lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ ni caw ba nehˬ˗awˇ, aˬ yawꞈ gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ kʼaˇ muiˬ kʼaˇ tsaˬ˗eu jeˬ˗ehˇ laˆ piˇ nya meh lehˇ jah ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ laꞈ laꞈ kʼoeˇ a nehˬ taˬ ni caw ba nehˬ meh.—Ja ceuˬ 37:5; 2 Gawˇliˬtu 1:11.

6. Aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu heu naˇ, yawˬ ha˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi gʼeh laˇ˗awˇ, aˬ joˆ˗ehˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu nga? (1 Beˬtuˆluˆ 3:8)

⁶ Aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu heu naˇ, tiˬ gʼaˬ tiˬ gʼaˬ “gʼawˬ shaˬ gaˬ” ni caw ba nehˬ. (1 Beˬtuˆluˆ 3:8-ahˇ gui.) Gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu lehˇ ehˇ˗eu heu naˇ, aˬ cawˬ˗euˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ haw mawˇ˗awˇ, caw ba nehˬ mawꞈ˗eu nui ma ahˇ gaˇ ehˇ˗eu meh. (Maˬkuˆ 1:40, 41) Maiˇkeuˬ lehˇ kuˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˇ aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ ngeh, aˬ yawꞈ maꞈ aˬ jeˬ jeˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ya kamˬ daˬ luꞈ˗eu lehˇ ya siˬ˗eu miˇ neh aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ gaˬ dzehˬ laˇ nyaˬ. Aˬ yawꞈ maꞈ maˬ siˬ nya kʼawꞈ, ngaˇ aˬ yawꞈ maꞈ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ dzehˬ laˇ˗euˬ gaˇ duˇ nya.” Aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ gaˇ neh dzaˇ˗i muiˬ˗eu jeˬ za˗euˬ Liˇceuˬ lehˇ kuˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu nyaˆ taꞈ tiˬ gʼaˬ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Aˬ dui tiˬ gʼaˬ gʼaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ ngeh, aˬ yawꞈ˗ahˇ caw ba˗eu gʼaˇ duˬ tiˬ jeˬ paˬ mˇ nehˬ mawꞈ laˇ meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui laꞈ keuˆ˗iˇ˗awˇ caw ba nehˬ ngeh, guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ teu byah laˇ ni tiˬ paw dzeˇ dzaˬ˗ahˇ neh caw ba nehˬ gaˇ duˇ˗eu meh.”

7. Aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu heu naˇ, yawˬ ha˗euˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ maˬ bi haw tsoˆ taˬ ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nga? (Piˇliˇpiˆ 2:3, 4) (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)

⁷ Aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu heu naˇ, yawˬ ha˗euˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ yaw tsaˬ tsaˬ lehˇ haw nya ni caw ba nehˬ. (Piˇliˇpiˆ 2:3, 4-ahˇ gui.) Aˬ dui Saˬdaˬ uˆ lahˇ˗eu uˬ moˆ jawˇ˗eu miˇ neh aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ shaˬ zahˬ jaˆ meh. (1 Yoˇhaˬ 5:19; Pah mehˬ˗eu 12:12) Aˬ dui aˬ myah luꞈ aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ ngeh, heu naˇ aˬ dui˗ahˇ “miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ kʼaˇ jawˇ˗eu Ka li˗ahˇ jah˗eu [aˬ dui˗euˬ] cawˬ dawˬ tawˆ luꞈ, kʼoeˇ loꞈ˗ehˇ ya daˬ luꞈ meh” lehˇ maˬ ngehˇ ni caw ba nehˬ meh. (1 Beˬtuˆluˆ 5:9) Huˬ mehˬ mehˬ˗eu mehˇ nmˇ Kehˇtaˬ˗liˬ “Aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu heu naˇ, ngaˬ˗ahˇ mehˇ nmˇ nui deuˬ jiˇ shaˬ zahˬ ya puˬ luꞈ ngaˇ lehˇ bi noeˬ laˇ˗awˇ, yawˬ ha˗euˬ shaˬ zahˬ tehꞈ˗ehˇ maˬ bi haw tsoˆ taˬ ni caw ba nehˬ laꞈ nya” lehˇ ehˇ˗eu meh.

Aˬ yawꞈ maꞈ guiˬ lahˬ shaˇ caw nehˬ˗eu jeˬ˗ahˇ loˬ

8. Aˬ dui aˬ suˇ suˇ gʼaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ nya nga?

⁸ Aˬ dui aˬ suˇ suˇ gʼaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ nya nga? Aˬ dui jawˇ saˇ maˬ doˆ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ, sahˬ boꞈ dzaw nymˇ˗ahˇ cehꞈ lehꞈ ka laˇ gaˇ ya daˬ˗eu, nyehꞈ suꞈ laˇ gaˇ ya daˬ˗eu zaˬ guˬ deuˬ, aˇ kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗euˬ miˇ neh shaˬ zahˬ˗ahˇ ya puˬ˗eu deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ shaˇ caw nehˬ nya˗awˇ, nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ maˬ ngeuˇ naˇ, sahˬ paˬ sahˬ ma deuˬ neh laˆ tsoeˬ laˇ gaˇ ya kamˬ daˬ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ jiˇ shaˇ caw nehˬ nya meh. (Maꞈtehˬ 10:18, 36; Gʼaˬkʼehˇ 12:5) Kʼoeˇ naˇ, meuˬ suˬ saˬ˗eu miˇ neh maˬ ehˇ, uˬ jeˬ jaˬ lehˇ˗euˬ shaˬ zahˬ baˬ da neh maˬ ehˇ, iˇ kahˇ˗ahˇ neh ya cehˆ doˆ˗euˬ mehˇ nmˇ gʼawˬ mya gʼaˬ jawˇ˗eu meh. Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ maˬ siˬ nya kʼawꞈ, aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ caw nehˬ naˇ, Yeˬsuˇ neh “tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ ya gaˬ meh” lehˇ ehˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ mˇ caw luꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.—Yoˇhaˬ 13:34.

9. Aˬ dui aˇ maꞈ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ miˬ zaˬ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ, aˬ jeˬ miˇ neh guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

⁹ Kʼoeˇ naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ aˇ maꞈ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh luꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ jiˇ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ nya meh. Teu laꞈ kʼoeˇ, uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ, Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ, Saˇ naˇ˗euˬ gawˬmiˬtiꞈ, Beˬdeˬlaˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ gaˇ deuˬ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu aˬ yuiꞈ deuˬ, aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ hawˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ, keuˬ˗eu meh. Mehˇ nmˇ heu deuˬ naˇ, yawˬ ha˗euˬ shaˬ zahˬ gaˇ kawˆ jaˆ kʼawꞈ, yawˬ ha˗euˬ gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ maˬ shaˇ noeˬ ni aˬ dui˗euˬ gʼaˇ duˬ gaˇ leh jeh dui dui˗awˇ mˇ luꞈ˗eu meh. (2 Gawˇliˬtu 12:15) Yaw jeˬ ma jeˬ, Maˇ˗kuiˬ lehˇ kuˇ˗eu aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ, “Ngaˇ ya puˬ˗eu kʼaˇ huiˬ˗eu shaˬ zhaˬ tiˬ jeˬ naˇ, aˇ kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗euˬ aˬ da aˬ ma nehˬ˗ehˇ gʼawˬ mahˇ kaˬ gaˇ ya jawˇ˗eu heu pyeuꞈ miˇ˗a. Aˬ yawꞈ nyaꞈ nyiˬ gʼaˬ luꞈ jawˇ saˇ yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ doˆ˗a. Ngaˬ˗euˬ aˇ yuiꞈ aˬ nyaꞈ dzeˇ zaˬ ngaˬ da ngaˬ ma˗ahˇ haw saˆ luꞈ kʼawꞈ, ngaˇ aˬ yawꞈ nyaꞈ˗ahˇ ngehˬ maˬ ya gʼeh˗eu miˇ neh nui ma maˬ muiˬ nya” lehˇ ehˇ˗eu meh. Aˬ dui gaˇ leh jeh luꞈ˗eu mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li heu deuˬ˗euˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ siˬ nya maˬ siˬ nya kʼawꞈ, aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ tiˬ kʼehˬ maˬ kaˬ guiˬ lahˬ shaˇ caw nehˬ nya meh. (1 Teˇsaˬloˇni 5:12, 13) Kʼoeˇ naˇ, aˬ dui mehˇ nmˇ heu deuˬ˗euˬ miˬ zaˬ gʼaˇ duˬ jiˇ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ nya meh. Aˬ yawꞈ maꞈ yawˬ ha˗euˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ˗ahˇ caw mˇ caw shaˇ˗eu miˇ neh kʼaˬ dzeˇ zaˬ deuˬ yawˬ ha˗ahˇ doˇ˗eu gaˇ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ mˇ daˆ leꞈ nya meh.

10-11. Mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ ngeh Yeˬhawˇbaˬ nui kʼahˇ shiˇ ngaˇ laˬ?

¹⁰ Aˬ dui neh ja sawˇ laꞈ˗euˬ loꞈ˗ehˇ, aˬ dui mehˇ nmˇ˗euˬ gʼaˇ duˬ aˇ muˇ aˇ muˇ lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ nya meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, tawˬ˗ahˇ uˇ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ, yawˬ ha gaˬ˗eu gʼaˬ bi shiˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ shaˇ nehˬ nya meh. Daw nawˇ lehˇ kuˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ “Mehˇ nmˇ gʼawˬ mya gʼaˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ ya puˬ˗eu meh. Teu miˇ neh aˬ dui tiˬ poˆ na shaˬ zahˬ˗ahˇ ya puˬ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ lehˇ guiˬ lahˬ ya shaˇ˗eu meh” lehˇ ehˇ˗eu meh.

¹¹ Heu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu guiˬ lahˬ shaˇ˗eu jeˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ nui kʼahˇ shiˇ ngaˇ laˬ? Nui kʼahˇ shiˇ˗eu yaw duˬ baw meh. Aˬ dui mehˇ nmˇ yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗euˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ siˬ nya jiˇ˗eu lehˇ ehˇ˗eu heu naˇ, maˬ pyeuꞈ leˇ nya˗a. Teu miˇ neh aˬ dui mehˇ nmˇ˗euˬ gʼaˇ duˬ aˇ muˇ aˇ muˇ lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu heu naˇ, tsaˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. (Yoˇhaˬ 17:20; Eˇpeˇsu 6:18) Heu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu guiˬ lahˬ shaˇ˗eu jeˬ heu naˇ, aˬ dui ‘Ka li˗ahˇ jah˗eu tsawˇ haˬ cawˬ cawˬ gaˬ˗eu’ jeˬ pyeuꞈ meh.—1 Beˬtuˆluˆ 2:17.

Aˬ yawꞈ gʼaˬ yawꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ

12. Haw doˆ nya˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu heu naˇ, aˬ dui˗ahˇ yaw duˬ duˬ yaw maˇ maˇ lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ nya ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nga?

¹² Haw doˆ nya˗eu gʼaˬ pyeuꞈ. Aˬ dui mehˇ nmˇ˗euˬ gʼaˇ duˬ aˇ muˇ aˇ muˇ lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗eu, mehˇ nmˇ aˬ yawꞈ gʼaˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ kuˇ˗awˇ neh jiˇ shaˇ nehˬ nya meh. Nawˬ˗euˬ aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ kʼaˆ˗eu naˇ gawˇ naˇ luꞈ˗eu tiˬ gʼaˬ na jawˇ meh laˬ? Sahˬ boꞈ dzaw nymˇ˗ahˇ nyehꞈ suꞈ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ ya puˬ˗eu miˇ neh gʼaˬ baˬ luꞈ˗eu zaˬ guˬ tiˬ gʼaˬ na jawˇ meh loˇ? Zaˬ˗ahˇ ‘Sahˬpaˬ Miˬyehˇ˗euˬ zahˇ sahˇ kʼoꞈ mehˬ nehˬ tsoˆ nehˬ˗eu’ leh jeh luꞈ˗eu zaˬ˗ahˇ tiˬ gʼaˬ tehꞈ˗ehˇ cu˗eu aˬ da, maˬ ngeuˇ naˇ aˬ ma jawˇ meh laˬ? (Eˇpeˇsu 6:4) Nawˇ haw doˆ nya˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ naˇ, mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ gʼawˬ shaˬ gaˬ nya dzehˬ laˇ˗awˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ mawꞈ dzehˬ laˇ ni laˆ noeˬ nehˬ˗eu meh.b—Loˇmaˆ 12:15.

13. Aˬ dui maˬ siˬ nya˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ aˬ joˆ˗ehˇ shaˇ nehˬ nya nga?

¹³ Tsawˇ myahˇ kuˇ kuˇ˗ehˇ shaˇ. Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ maˬ mawˇ haw˗euˬ kʼawꞈ, tsawˇ myahˇ kuˇ kuˇ˗ehˇ shaˇ nya meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Kaˇ˗laiˇmiˬ˗yaˬ, Ehˇliˇtiˬ˗yaˬ, Laˇsiˬ˗yaˬ hawˇ˗eu Siˬkaˬpoˬ miˇ kʼahˬ heu deuˬ˗ahˇ nui jah baˬ da neh tawˬ˗ahˇ uˇ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ jw.org gʼoeˇsaiˇ laꞈ kʼoeˇ poˆ nya meh.c Baˬ˗laiˇamˬ lehˇ kuˇ˗eu aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˬ˗ahˇ tawˬ˗ahˇ uˇ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ boꞈ doˆ˗awˇ teˇ saˇ gui doˆ˗eu heu naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ noeˬ taˬ nya ni caw ba nehˬ˗awˇ, ngaˇ yawˬ haˇ yawˬ ha guiˬ lahˬ shaˇ ngeh aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ kuˇ kuˇ˗ehˇ shaˇ˗eu maˬ ngehˇ ni caw ba nehˬ laꞈ nya.”

14-15. Aˬ dui yaw duˬ duˬ lehˇ guiˬ lahˬ aˬ joˆ˗ehˇ shaˇ nehˬ nya nga?

¹⁴ Yaw duˬ duˬ lehˇ shaˇ. Uˬ soe ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ Maiˇkeuˬ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˇ nui jah baˬ da neh tawˬ˗ahˇ ya uˇ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ gaˇ kawˆ jw.org gʼoeˇsaiˇ laꞈ kʼoeˇ gui ngeh, ngaˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ jawˇ duˬ˗ahˇ jawˇ law nmˇ˗aˬ, yawˬ ha˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh laˇ˗eu maˬ siˬ lehˇ shaˇ noeˬ˗eu leh jeh˗eu ma. Ngaˇ pyeuꞈ law nmˇ ngaˬ˗euˬ miˬ zaˬ˗ahˇ kʼahˬ lahˇ dui dui miˇ˗a. Aˬ yawꞈ loˬ˗eu jeˬ jaˆ ni yaw duˬ laˆ baw taˬ mawꞈ miˇ˗a lehˇ noeˬ nya. Heu loꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ˗eu heu naˇ, ngaˬ˗ahˇ tawˬ˗ahˇ uˇ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ kʼaˬ dzeˇ zaˬ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ, aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ shaˇ caw nehˬ˗eu lehˇ bi noeˬ doˆ laˇ nya.”—Heˬbyehˇ 13:3.

¹⁵ Aˬ dui tawˬ˗ahˇ uˇ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ tiˬ nah tiˬ nah yaw dehꞈ aˬ joˆ˗ehˇ dehꞈ˗eu maˬ siˬ lehˇ shaˇ noeˬ naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ yaw duˬ duˬ lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ nya˗eu gaˇ kawˆ mawˇ laˇ meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, tawˬ˗ahˇ haw˗eu aˬ yuiꞈ deuˬ aˬ dui˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ mˇ nehˬ ni guiˬ lahˬ shaˇ nya˗awˇ, uˆ lahˇ˗eu baoˬ jaˆ˗eu deuˬ aˬ dui˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ Miˬyehˇ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ biꞈ ni jiˇ shaˇ caw nehˬ nya˗eu meh. (1 Tiˆmoˇseˬ 2:1, 2) Kʼoeˇ naˇ aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ nui jah baˬ da neh tawˬ˗ahˇ uˇ luꞈ˗eu saˇ jaˇ ziꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ neh gʼaˬ za nya ni jiˇ guiˬ lahˬ shaˇ caw nehˬ nya˗awˇ, saˇ kiˇ maˬ ngeuˇ˗eu deuˬ mehˇ nmˇ heu deuˬ˗euˬ muiˬ˗eu dehꞈ jeˬ dehꞈ kawˆ˗ahˇ haw mawˇ˗awˇ, laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu guiˬ lahˬ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ mawꞈ laˇ ni jiˇ shaˇ caw nehˬ nya meh. (1 Beˬtuˆluˆ 2:12) Shaˬ zahˬ nui deuˬ˗ahˇ ya puˬ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ jiˇ teu loꞈ˗ehˇ shaˇ caw nehˬ nya˗eu yaw duˬ baw meh. Aˬ dui haw doˆ nya˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ naˇ, tsawˇ myahˇ kuˇ kuˇ˗ehˇ guiˬ lahˬ shaˇ naˇ, yaw duˬ duˬ lehˇ shaˇ naˇ, “tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu” lehˇ mˇ mawˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.—1 Teˇsaˬloˇni 3:12.

Dui dui baw˗eu jeˬ bi jaˆ

16. Aˬ dui guiˬ lahˬ shaˇ ngeh dui dui baw˗eu jeˬ aˬ joˆ˗ehˇ ya jaˆ˗eu nga? (Maꞈtehˬ 6:8)

¹⁶ Aˬ dui neh ya siˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ, aˬ dui˗euˬ guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ baoˬ jaˆ˗awˇ, gaˇ kawˆ deuˬ bi poˆ bi paˇ laˇ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui, dui dui baw˗eu jeˬ ya jaˆ meh. Aˬ dui neh shaˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ siˬ nya luꞈ meh lehˇ maˬ ya ngehˇ˗a. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui neh shaˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ ya mˇ nehˬ meh lehˇ jiˇ noeˬ paˬ˗ehˇ maˬ gʼeh˗a. Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ maˬ shaˇ mi naˆ˗ehˇ aˬ yawꞈ maꞈ loˬ˗eu jeˬ˗ahˇ jeˬ hu neh siˬ nya dzeuˇ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 6:8-ahˇ gui.) Toˆ˗ehˇ naˇ, aˬ dui aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ aˬ jeˬ miˇ neh guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu nga? Aˬ jeˬ miˇ neh nga lehˇ aˬ dui tiˬ kawˆ na˗ahˇ ya siˬ dzeuˇ ma. Ehˇ kʼawꞈ dzaˇ˗i tiˬ kawˆ paˇ jaˆ siˬ. Teu naˇ, guiˬ lahˬ shaˇ caw nehˬ˗eu heu naˇ, tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ gaˬ˗eu lehˇ bi mawˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗awˇ, tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ nui gaˬ mˇ mawˇ gaˇ ya mawˇ ngeh laˬ kʼaˬ cehˇ dui dui˗eu meh.

17-18. Mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ caw nehˬ˗eu heu naˇ, aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ nya˗eu nga?

¹⁷ Aˬ dui˗euˬ guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ, gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ maˬ bi poˆ maˬ bi paˇ laˇ nya kʼawꞈ, teu naˇ aˬ dui mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ aˇ naˆ ni gaˬ˗eu lehˇ bi siˬ bi mawˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Kʼoeˇ naˇ teu˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ haw mawˇ˗eu meh. Aˬ li zaˬ tiˬ gʼaˬ hawˇ˗eu aˬ buˇ zaˬ tiˬ gʼaˬ jawˇ˗eu nymˇ jiˇ tiˬ jiˇ˗ahˇ noeˬ mawˇ haw sheˇ. Aˬ li zaˬ jawˇ saˇ maˬ doˆ˗eu lehˇ ehˇ˗awˬ. Teu ngeh aˬ buˇ zaˬ gʼaˬ, aˬ yawꞈ˗euˬ aˇ doˆ˗euˬ gʼaˇ duˬ “Tiˬ jeˬ jeˬ paˬ jahˇ nehˬ laꞈ” lehˇ aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ da˗ahˇ shaˇ iˇ˗euˬ lehˇ ehˇ˗awˬ. Aˬ da gʼaˬ aˬ li˗ahˇ gaˬ˗awˇ, jawˇ saˇ maˬ doˆ˗eu lehˇ jiˇ siˬ nya meh. Jawˇ saˇ doˆ laˇ ni jiˇ ngehˬ gʼeh luꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˇ doˆ gʼaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ, aˬ buˇ zaˬ gʼaˬ kʼahˬ lahˇ˗eu miˇ neh tahˬ shaˇ laˇ gaˇ ya mawˇ ngeh, aˬ da gʼaˬ˗ahˇ laˬ kʼaˬ aˇ naˆ ni cehˇ leˇ paˬ nga lehˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ.

¹⁸ Teu gaˇ duˇ ni Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ bi kʼahˬ lahˇ mawꞈ˗awˇ, guiˬ lahˬ bi shaˇ caw nehˬ mawꞈ˗eu meh. Aˬ dui yawˬ ha˗euˬ gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ maˬ shaˇ noeˬ˗eu lehˇ, mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ maˇ diˇ gaˬ˗eu lehˇ, guiˬ lahˬ shaˇ caw nehˬ˗eu heu neh bi mawˇ nya meh. Kʼoeˇ naˇ Yeˬhawˇbaˬ teu˗ahˇ haw mawˇ˗awˇ, noeˬ taˬ˗eu meh. (2 Teˇsaˬloˇni 1:3; Heˬbyehˇ 6:10) Kʼoeˇ uˬ taꞈ, aˬ dui neh ja sawˇ laꞈ˗euˬ loꞈ˗ehˇ, aˬ dui˗euˬ guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ heu tiˬ poˆ na gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ bi poˆ bi paˇ laˇ nya meh. Teu miˇ neh aˬ dui tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ maˬ ngehˇ ni guiˬ lahˬ shaˇ caw nehˬ kaˇ˗euˇ.