Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ pyeuꞈ laˇ˗euˬ yaw shuiꞈ nyiˬ gʼaˬ
2024 kʼoꞈ, Tseˇ siˬ ba la 5 nah˗ahˇ jahˇ˗eu kʼoꞈ lah˗euˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ, mehˇ nmˇ Joˇdiˬ Jeꞈdiˬ˗liˬ hawˇ˗eu Jeˇkawˬ Lehˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ deuˬ˗euˬ Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ neh tiˬ deuˬ pyeuꞈ laˇ˗euˬ lehˇ tsaꞈ gaˬ˗euˬ meh. Mehˇ nmˇ heu nyiˬ gʼaˬ naˇ, Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ uˬ taꞈ gʼawˬ mya kʼoꞈ mˇ laꞈ˗euˬ deuˬ pyeuꞈ meh.
Joˇdiˬ Jeꞈdiˬ˗liˬ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ miˬ zaˬ Daˬmaˇliˬ˗suiꞈ
Mehˇ nmˇ Jeꞈdiˬ˗liˬ Aˬmeˬliˇkaˬ miˇ kʼahˬ, Miˬsoˇ˗liˬ gahˬ kʼaˬ˗ahˇ dehꞈ le˗awˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ huiˬ laˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ pehˬ jawˇ paw yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ ya tsaꞈ gaˬ˗iˇ˗eu jawˇ duˬ jaˆ˗eu meh. Miˇ kʼahˬ doe ni˗euˬ mehˇ nmˇ gʼawˬ mya ni jawˇ duˬ teu tsahˇ˗ahˇ tsaꞈ gaˬ laˇ˗eu lehˇ laˇ˗eu meh. Teu miˇ neh mehˇ nmˇ Jeꞈdiˬ˗liˬ mehˇ nmˇ gʼawˬ mya gʼaˬ nehˬ˗ehˇ ya mawˇ dzoeˇ˗euˬ meh. Mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ nui gaˬ hawˇ˗eu mehˬ bawˬ gm˗eu jeˬ˗ahˇ ya mawˇ ngeh, aˬ yawꞈ˗euˬ nui ma˗ahˇ zaw dui dui leˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ 1983 kʼoꞈ, Tseˇ siˬ ba la 15 nah˗ahˇ iˇ cuꞈ shawˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ aˇ dzehˬ˗ehˇ ya leˇ˗eu miˇ neh, sahˬ boꞈ 10 daˇ dzaw gʼaˬ ngeh, 1989 kʼoꞈ, Gʼoeˬ siˬ ba la˗ahˇ aˬ myah luꞈ huˬ mehˬ mehˬ˗eu gʼaˬ geuꞈ dahˬ beh˗euˬ meh.
Mehˇ nmˇ Jeꞈdiˬ˗liˬ yaw nyiˇ ngeh, aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ da aˬ ma aˬ yawꞈ nyaꞈ nmˇ˗ahˇ Beˬdeˬlaˇ˗ahˇ tiˬ kʼehˬ maˬ kaˬ sheuˬ gʼa˗iˇ˗eu meh. Teu miˇ neh aˬ yawꞈ nyaꞈ nmˇ Beˬdeˬlaˇ˗ahˇ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ˗iˇ˗eu lehˇ aˇ pyaˇ daˬ laˇ˗euˬ meh. Ehˇ loꞈ˗ehˇ teu gaˇ maˇ diˇ ya mˇ˗iˇ˗euˬ meh. 1990 kʼoꞈ, Gʼoeˬ siˬ ba la˗ahˇ mehˇ nmˇ Jeꞈdiˬ˗liˬ, Gʼawˇkiˬ˗uˬ Beˬdeˬlaˇ˗ahˇ mˇ laˇ˗euˬ meh. Aˇ dahˬ beh ngeh aˬ yawꞈ laˆ luiˆ laˆ buˇ˗eu paw mˇ˗awˇ, aˇ nah naˇ jaˆ gʼaˬ jaˆ luˇ laˆ saˆ˗eu paw caw ba˗eu gaˇ mˇ laˇ˗euˬ meh.
Teu ngeh Beˬdeˬlaˇ dawˬ peh jaˆ˗eu Saˆpeˆ dawˬ ngehˬ˗eu aˇ muˇ huiˬ laˇ luꞈ˗eu miˇ neh, mehˇ nmˇ aˬ li deuˬ loˬ˗eu meh. Teu miˇ neh mehˇ nmˇ Jeꞈdiˬ˗liˬ Saˆpeˆ dawˬ ngehˬ˗eu aˇ muˇ nehˬ˗ehˇ gm leˇ˗awˇ, Saˆpeˆ dawˬ dzaw˗euˬ meh. Teu gaˇ neh gʼawˬ myahˇ maˬ gʼeh˗ehˇ, aˇ maꞈ aˬ yawꞈ tiˬ maꞈ˗ahˇ jawˇ˗eu huˬ mehˬ mehˬ˗eu mehˇ nmˇ Daˬmaˇliˬ˗suiꞈ nehˬ˗ehˇ ya mawˇ˗euˬ meh. Aˇ nah naˇ, aˬ yawꞈ nyaꞈ jiˇ cehˇ baˇ˗awˇ, Beˬdeˬlaˇ˗ahˇ gaˇ mˇ˗iˇ˗euˬ meh.
2005 kʼoꞈ˗ahˇ aˬ yawꞈ nyaꞈ aˬ da aˬ ma˗ahˇ bo saˆ˗eu gʼaˇ duˬ Beˬdeˬlaˇ˗ahˇ neh doˆ˗iˇ˗euˬ meh. Teu ngeh yamˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ nyaꞈ aˬ myah luꞈ huˬ mehˬ mehˬ˗eu gaˇ mˇ˗euˬ meh. Mehˇ nmˇ Jeꞈdiˬ˗liˬ huˬ mehˬ mehˬ˗eu dzaw nymˇ˗ahˇ mehˬ˗eu gʼaˬ ya geuꞈ˗awˇ, Naˇ gawˇ laˆ saˆ˗eu paw˗euˬ gawˬmiˬtiꞈ hawˇ˗eu tsoˆ˗eu paw˗euˬ gawˬmiˬtiꞈ tiˬ gʼaˬ jiˇ ya geuꞈ˗euˬ meh.
2013 kʼoꞈ˗ahˇ Jeꞈdiˬ˗liˬ aˬ nyaꞈ dzeˇ zaˬ˗ahˇ Gʼawˇgʼoiꞈ tsoˆ gaˇ bi caw ba˗eu gʼaˇ duˬ, Beˬdeˬlaˇ˗ahˇ paˇ kuˇ kʼoꞈ˗euˬ meh. Teu gaˇ neh naˇ, aˬ yawꞈ nyaꞈ Pehˇteu saˬ hawˇ˗eu Gʼawˇkiˬ˗uˬ˗ahˇ jiˇ ya mˇ˗euˬ meh. Mehˇ nmˇ Jeꞈdiˬ˗liˬ yawˬ ha jawˇ kʼahˬ˗ahˇ˗euˬ tsoˆ˗eu paw hawˇ˗eu aˇ baˇ mawˇ kawˇ jahˇ doˆ˗eu paw mˇ˗awˇ, saˇ naˇ dawˬ pehˬ hmˬ˗ahˇ naˇ gawˇ laˆ saˆ˗eu gaˇ kawˆ paw jiˇ mˇ˗euˬ meh. Kʼoeˇ naˇ 2023 kʼoꞈ, Smˇ siˬ ba la˗ahˇ aˬ yawꞈ Tsaꞈ gaˬ˗eu paw˗euˬ gawˬmiˬtiꞈ tiˬ gʼaˬ ya geuꞈ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ neh za˗euˬ gaˇ deuˬ˗ahˇ paˇ shaˇ sawˇ kʼoꞈ ngeh, heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Gaˇ yaw shuiꞈ za ngeh tiˬ poˆ na kʼahˬ lahˇ laˇ nya meh. Teu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu aˇ yamˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gʼaˬ gʼoe˗eu gʼaˇ duˬ maˬ ya ngehˇ˗a. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ yawꞈ neh a nehˬ˗euˬ gaˇ deuˬ˗ahˇ mˇ byah nya ni caw ba nehˬ meh.”
Jeˇkawˬ Lehˇ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ miˬ zaˬ Iˇgaˬ
Mehˇ nmˇ Lamˇ Aˬmeˬliˇkaˬ miˇ kʼahˬ, Kehˇliˬpawˇniˬ˗yaˬ gahˬ kaˬ˗ahˇ dehꞈ le˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ yaw nyiˇ ngeh aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ ma naˇ, Miˬyehˇ gaˇ maˬ paˇ mˇ ni naˬ leˇ˗euˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ˗ahˇ Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ siˬ nya ni mehˬ nehˬ˗euˬ meh. Kʼoeˇ naˇ, aˬ yawꞈ yawˬ kʼoꞈ naˬ luꞈ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ luꞈ˗eu aˬ ma paw˗euˬ aˬ piˬ jawˇ gaˇ gʼa˗iˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ piˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ Jaˇliꞈ˗ahˇ siˬ nya mawꞈ dzehˬ laˇ ni caw ba nehˬ˗euˬ miˇ neh, aˬ yawꞈ 13 kʼoꞈ kʼawˆ ngeh Jaˇliꞈ dzaw dahˬ beh˗euˬ meh. Kʼoeˇ naˇ, aˬ yawꞈ 1992 kʼoꞈ, Gʼoeˬ siˬ ba la˗ahˇ iˇ cuꞈ shawˇ˗euˬ meh. Laˬ kʼaˬ cehˇ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ naˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ ma Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ leh jeh kʼoꞈ laˇ˗awˇ, mehˬ bawˬ˗ahˇ jiˇ aˬ myah luꞈ daˆ laˇ˗euˬ meh. Kʼoeˇ naˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ da hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ nyiˇ nyiˬ gʼaˬ, huiˬ laˇ mahˇ laˇ˗awˇ iˇ cuꞈ shawˇ˗euˬ meh.
Zaˬ guˬ ngeh mehˇ nmˇ Lamˇ huˬ mehˬ mehˬ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ laˬ kʼaˬ cehˇ luꞈ gaˇ ya mawˇ˗euˬ meh. Teu miˇ neh sahˬ boꞈ 10 daˇ dzaw jiˇ ngeh, 1995 kʼoꞈ Gʼoeˬ siˬ ba la˗ahˇ aˬ yawꞈ huˬ mehˬ mehˬ˗eu gʼaˬ geuꞈ dahˬ beh˗euˬ meh. 2000 kʼoꞈ byah laˇ ngeh, aˬ yawꞈ tsaꞈ gaˬ˗eu deuˬ loˬ˗eu Ehˇgu˗aˬdawˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ pawˇ˗iˇ˗euˬ meh. Teu gaˇ aˬ yawꞈ Kehˇnaˬdaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ neh Ehˇgu˗aˬdawˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ mˇ laˇ˗euˬ huˬ mehˬ mehˬ˗eu mehˇ nmˇ Iˇgaˬ nehˬ˗ehˇ ya mawˇ dzoeˇ˗euˬ meh. Teu gaˇ neh naˇ, aˬ yawꞈ nyaꞈ jiˇ cehˇ baˇ˗awˇ, jiˇ cehˇ baˇ gʼaˬ ngeh Ehˇgu˗aˬdawˬ miˇ kʼahˬ tsaꞈ gaˬ˗eu deuˬ loˬ˗eu meuˬ meuˬ zaˬ tiˬ meuˬ˗ahˇ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ˗iˇ˗euˬ meh. Nymˬ˗mˇ iˬ nah aˇ muˇ teu muˇ yaw kawˇ ma˗ehˇ huiˬ laˇ mahˇ laˇ˗awˇ, mehˇ nmˇ deuˬ jiˇ gʼawˬ mya ni jawˇ laˇ˗euˬ meh.
Aˇ nah naˇ, aˬ yawꞈ nyaꞈ dzehˬ˗eu huˬ mehˬ mehˬ˗eu gʼaˬ ya geuꞈ˗euˬ meh. Teu gaˇ neh naˇ, mehˇ nmˇ Lamˇ aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ ya geuꞈ˗awˇ, 2011 kʼoꞈ˗ahˇ aˬ yawꞈ nyaꞈ Giˇlaˆ dzaw nymˇ 132 poˆ aˬ yawꞈ poˆ˗ahˇ ya daˆ˗iˇ˗euˬ meh. Giˇlaˆ dzaw nymˇ daˆ gʼaˬ naˇ, aˬ yawꞈ nyaꞈ miˇ kʼahˬ doe ni Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ gʼawˬ mya gaˇ ya mˇ˗iˇ˗euˬ meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ nyaꞈ Beˬdeˬlaˇ˗euˬ gaˇ, miˇshaˬnaˬliˬ˗euˬ gaˇ, aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gaˇ hawˇ˗eu gaˇ gʼawˬ mya jeˬ lehˇ ya mˇ˗euˬ meh. Kʼoeˇ naˇ mehˇ nmˇ Lamˇ Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ gaˇ kawˆ tsaꞈ gaˬ˗eu dzaw nymˇ˗ahˇ jiˇ mehˬ˗eu gʼaˬ ya geuꞈ˗euˬ meh.
Koˇbiˬ 19 yaw jaw naˇ gawˇ jaˆ laˇ ngeh, aˬ yawꞈ nyaꞈ Aˬmeˬliˇkaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ gʼoꞈ laˇ˗euˬ meh. Teu ngeh aˬ yawꞈ nyaꞈ Gʼawˇkiˬ˗uˬ Beˬdeˬlaˇ˗ahˇ ya mˇ laˇ˗awˇ, mehˇ nmˇ Lamˇ Tsaꞈ gaˬ˗eu paw haw piˇ˗eu gaˇ ya mˇ dzaw˗euˬ meh. Aˇ nah naˇ, aˬ yawꞈ nyaꞈ Ehˇgu˗aˬdawˬ˗euˬ Beˬdeˬlaˇ˗ahˇ ya gʼoꞈ˗iˇ˗awˇ, mehˇ nmˇ Lamˇ Saˇ naˇ˗euˬ Gawˬmiˬtiꞈ gaˇ ya mˇ˗euˬ meh. 2023 kʼoꞈ˗ahˇ naˇ, aˬ yawꞈ nyaꞈ Gʼawˇgʼoiꞈ˗ahˇ paˇ ya gʼoꞈ laˇ˗awˇ, 2024 kʼoꞈ Tiˬ siˬ ba la˗ahˇ mehˇ nmˇ Lamˇ Tsaꞈ gaˬ˗eu paw˗euˬ gawˬmiˬtiꞈ˗ahˇ caw ba˗euˬ gʼaˬ geuꞈ˗awˇ ya mˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ neh za haw˗euˬ gaˇ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ shaˇ noeˬ haw ngeh, heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Gaˇ tiˬ hmˬ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ mˇ gʼeh nya˗eu heu naˇ, jawˇ duˬ jawˇ zaˇ baˬ da neh maˬ ngeuˇ˗ehˇ, yawˬ ha˗euˬ gaˇ mˇ cawˬ baˬ da neh pyeuꞈ meh.”
Aˬ dui mehˇ nmˇ heu deuˬ neh leh jeh˗euˬ jeˬ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗awˇ, gaˬ˗eu laꞈ kʼoeˇ “yaw zeu baw˗eu” ma.—Piˇliˇpiˆ 2:29.