Yeˬhawˇbaˬ nawˬ˗euˬ cehˆ zaꞈ duˬ bi pyeuꞈ ma loˇ?
“Sahˬpaˬ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ Sahˬpaˬ Miˬyehˇ ka kʼoꞈ tehꞈ˗a. Aˬ yawꞈ˗ahˇ tahˬ shaˇ leˇ˗eu deuˬ luˬ gaˇ seˇ gaˇ maˬ ya keuˆ˗a.”—Ja ceuˬ 34:22.
1. Iˬ baˇ heu naˇ Miˬyehˇ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ gaˇ mˇ˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi noeˬ˗eu nga?
“Ngaˬ˗ahˇ shaˬ zahˬ naꞈ dui dui nya” lehˇ kuiˇ laꞈ Pawˇluˆ ehˇ˗eu meh. (Loˇmaˆ 7:24) Nymˇ iˬ nah Miˬyehˇ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ gaˇ mˇ˗eu yaw myaˬ gʼaˬ kʼawꞈ Pawˇluˆ loꞈ˗ehˇ gʼaˬ baˬ˗awˇ noeˬ shaˬ luꞈ˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh nga? Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ nui kʼahˇ bi shiˇ mawꞈ˗eu kʼawꞈ iˬ baˇ zaˬ pyeuꞈ˗awˇ maˬ byah kuꞈ˗eu miˇ neh meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui Miˬyehˇ neh mehˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ maˬ mˇ byah nya ngeh gʼaˬ baˬ laˇ˗eu meh. Huiˬ˗eu iˬ baˇ mˇ˗euˬ Ka li zaˬ tiˬ gʼaˬ na Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ iˬ baˇ maˬ paˇ pyehˬ nehˬ meh lehˇ noeˬ˗eu meh.
2. (a) Ja ceuˬ 34:22 Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ aˇ dzehˬ˗ehˇ nui ma cawˆ˗eu maˬ loˬ nga lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi siˬ laꞈ˗eu nga? (b) Heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ aˬ dui aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ dzaw˗eu nga? (“Dzaw geuꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ nga laˬ ehˇ mawꞈ˗eu aˇ baˇ pyeuꞈ nga laˬ?” lehˇ ehˇ˗eu oeˬ coeˇ oeˬ bawˬ˗ahˇ haw.)
2 Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gʼoe˗awˇ aˬ dui˗euˬ cehˆ zaꞈ duˬ bi pyeuꞈ naˇ nui ma aˇ dzehˬ˗ehˇ cawˆ˗eu maˬ loꞈ˗a lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ˗eu meh. (Ja ceuˬ 34:22-ahˇ gui.) Ehˇ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gʼoe˗eu lehˇ ehˇ˗eu heu aˬ jeˬ˗ahˇ ehˇ mawꞈ˗eu nga? Yeˬhawˇbaˬ neh gʼawˬ shaˬ bi gaˬ˗awˇ iˬ baˇ bi pyehˬ mawꞈ naˇ aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga? Gaˇ kawˆ heu deuˬ gaˇ hu Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ˗ahˇ buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ lehˬ hmˬ nehˬ taˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ dzaw ngeh siˬ laˇ˗eu meh. Meuˬ heu deuˬ lehˬ hmˬ taˬ˗euˬ gaˇ kawˆ saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ Zahˇ dawˬ laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗eu meh. Zahˇ dawˬ˗euˬ aˇ yamˬ Beˬdeˬgoˇdeˬ 33-ahˇ jiˇ˗euˬ kʼawꞈ Zahˇ dawˬ heu Yeˬhawˇbaˬ neh biꞈ˗euˬ miˇ neh buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ heu naˇ Yeˬhawˇbaˬ iˬ baˇ mˇ˗euˬ deuˬ hawˇ˗eu iˬ baˇ noeˬ poˆ˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ nga lehˇ siˬ laˇ˗eu meh. Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ deuˬ aˬ jeˬ miˇ neh buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ jaˆ˗awˇ teu gaˇ jawˇ iˇ˗eu deuˬ aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga lehˇ dzaw ma.
“Buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ tseˇ doˆ”
3. Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ deuˬ aˬ cawˬ˗ahˇ sehꞈ˗eu tsawˇ haˬ˗ahˇ aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga?
3 Tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ˗ahˇ sehꞈ˗eu teu naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ mehˬ shi huiˬ dui dui˗eu iˬ baˇ pyeuꞈ meh. Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ aˬ cawˬ˗ahˇ diˇ daˬ˗ehˇ sehꞈ naˇ shiˇ˗euˬ gʼaˬ nehˬ˗ehˇ aˬ yuiꞈ aˬ nyiˇ peh dzehˬ˗eu aˬ li gʼaˬ aˬ cawˬ˗ahˇ sehꞈ˗eu gʼaˬ˗ahˇ “sehꞈ nya” meh. (Bawˇtsahˬ 35:19) Heu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗eu heu naˇ maˬ bahˬ˗eu gʼaˬ˗euˬ dehꞈ ziˇ˗ahˇ sehꞈ˗euˬ miˇ neh yawˬ ha˗euˬ dehꞈ ziˇ neh dziˇ dzoˆ tsoeˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Haiˬ˗eu tsawˇ haˬ˗ahˇ yaw kawˇ ma˗ehˇ maˬ laˆ cawˆ naˇ Miˬyehˇ neh saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ miˇ kʼahˬ yaw jawꞈ jawꞈ iˇ˗awˇ maˬ paˇ muiˬ maˬ paˇ shawˇ meh. Tsawˇ haˬ sehꞈ˗eu jeˬ neh “Naw maꞈ jawˇ luꞈ˗eu miˇ kʼahˬ˗ahˇ naw maꞈ maˬ ya laˆ jawꞈ˗a” lehˇ Yeˬhawˇbaˬ ehˇ˗eu meh.—Bawˇtsahˬ 35:33, 34.
4. Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ yehꞈ maˇ yehꞈ˗ehˇ laˆ sehꞈ naˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya jahˇ˗eu nga?
4 Ehˇ kʼawꞈ Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ maˬ yehꞈ maˇ yehꞈ˗ehˇ aˬ cawˬ˗ahˇ laˆ sehꞈ naˇ lawˇ neh? Diˇ daˬ˗ehˇ sehꞈ˗eu maˬ ngeuˇ˗eu kʼawꞈ ni maˬ mˇ bahˬ˗eu tsawˇ haˬ˗ahˇ sehꞈ˗euˬ miˇ neh iˬ baˇ mˇ˗euˬ lehˇ sawˇ˗eu meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 9:5) Heu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ gʼawˬ shaˬ ya gaˬ nehˬ meh lehˇ Yeˬhawˇbaˬ ehˇ˗eu meh. Aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ yehꞈ maˇ yehꞈ˗ehˇ sehꞈ˗eu gʼaˬ laˆ poˆ mˇ kʼoꞈ nya˗eu gʼaˬ˗ahˇ cehˆ dzeuˇ˗eu gʼaˇ duˬ buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ tiˬ meuˬ˗ahˇ ya cehˆ gʼeh meh. Meuˬ heu naˇ koꞈ meuˬ jaˆ meh. Aˬ yawꞈ˗ahˇ teu laꞈ kʼoeˇ bi jawˇ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ biꞈ nehˬ naˇ uˆ kaˬ uˆ lahˇ˗eu uˬ moˆ ya jawˇ˗eu uˬ taꞈ aˬ yawꞈ piˇ ma yaw huiˬ gʼaˬ maˬ shiˇ˗euˬ kʼoeˇ keuˆ ni meuˬ teu meuˬ˗ahˇ ya jawˇ meh.—Bawˇtsahˬ 35:15, 28.
5. Buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi gʼoꞈ shaw dzehˬ laˇ˗eu nga?
5 Buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ lehˬ hmˬ taˬ˗euˬ heu naˇ tsawˇ haˬ˗euˬ nui noeˬ maˬ ngeuˇ˗a. Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ noeˬ pyeuꞈ meh. Aˬ yawꞈ Yawˇshuˆ˗ahˇ “Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ. . . buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ tseˇ doˆ˗awˬ” lehˇ ehˇ nehˬ˗awˬ lehˇ ehˇ˗eu meh. (Yawˇshuˆ 20:1, 2, 7, 8) Yeˬhawˇbaˬ meuˬ heu deuˬ tiˬ gaˇ tiˬ meuˬ˗ahˇ bi jaˆ˗euˬ miˇ neh aˬ yawꞈ neh heu loꞈ˗ehˇ lehˬ hmˬ taˬ˗eu jeˬ˗ahˇ neh aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ yaw myaˬ jeˬ ya dzaw˗euˬ ma. Yaw jeˬ ma jeˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ siˬ nya dzehˬ laˇ˗awˇ nymˇ iˬ nah Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya gʼoe˗eu lehˇ siˬ laˇ ni caw ba nehˬ˗eu meh.
“Kʼaˇ pyeuꞈ laˇ˗euˬ gaˇ kawˆ deuˬ aˬ yuiꞈ aˬ tsu deuˬ˗ahˇ ya dzawˇ nehˬ”
6, 7. (a) Aˬ yuiꞈ aˬ tsu deuˬ aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ yehꞈ maˇ yehꞈ˗ehˇ laˆ sehꞈ˗eu gʼaˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya jahˇ nehˬ˗eu nga? (Dahˬ beh˗eu baˇ˗ahˇ haw.) (b) Cehˆ˗eu gʼaˬ aˬ jeˬ miˇ neh aˬ yuiꞈ aˬ tsu deuˬ˗ahˇ ya dzawˇ nehˬ˗eu nga?
6 Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ yehꞈ maˇ yehꞈ˗ehˇ laˆ sehꞈ naˇ meuˬ teu˗euˬ laˇ gʼoꞈ˗ahˇ yaw kawˇ maˬ˗ehˇ iˇ˗awˇ “kʼaˇ pyeuꞈ laˇ˗euˬ gaˇ kawˆ deuˬ aˬ yuiꞈ aˬ tsu deuˬ˗ahˇ ya dzaw nehˬ meh.” (Yawˇshuˆ 20:4) Kʼoeˇ naˇ aˬ yuiꞈ aˬ tsu deuˬ aˬ yawꞈ neh gaˇ kawˆ laˆ doˆ˗eu meuˬ˗ahˇ bi gʼoꞈ iˇ˗awˇ kʼoeˇ gaˇ jawˇ˗eu aˬ yuiꞈ deuˬ neh yaˇ kʼaˬ bi daˇ˗eu meh. (Bawˇtsahˬ 35:24 25-ahˇ gui.) Aˬ yuiꞈ aˬ tsu deuˬ maˬ yehꞈ maˇ yehꞈ˗ehˇ laˆ sehꞈ nga lehˇ daˇ tsehˆ nehˬ naˇ aˬ cawˬ˗ahˇ sehꞈ˗eu gʼaˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ neh tseˇ˗euˬ buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ˗ahˇ bi jawˇ iˇ˗eu meh.
7 Aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ yehꞈ maˇ yehꞈ˗ehˇ laˆ sehꞈ˗eu gʼaˬ aˬ jeˬ miˇ neh aˬ yuiꞈ deuˬ˗ahˇ ya dzawˇ nehˬ nga? Aˬ yuiꞈ aˬ tsu deuˬ naˇ Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ˗ahˇ aˬ myah luꞈ shawˇ jehˆ ni ya bi gʼeh˗awˇ aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ yehꞈ maˇ yehꞈ˗ehˇ sehꞈ˗eu gʼaˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ za nya ni ya caw ba nehˬ˗eu meh. Jaˇliꞈ˗ahˇ pyehˆ tseˇ˗eu tiˬ gʼaˬ ehˇ˗eu cehˆ˗eu gʼaˬ aˬ yuiꞈ deuˬ jawˇ gaˇ maˬ iˇ naˇ aˬ cawˬ neh bi sehꞈ nya˗awˇ aˬ yawꞈ Miˬyehˇ˗euˬ ehˇ dawˬ leuˇ˗eu miˇ neh aˬ yawꞈ˗ahˇ sehꞈ kʼawꞈ iˬ baˇ maˬ taˬ nya˗a. Teu miˇ neh aˬ yawꞈ˗ahˇ maˬ bi sehꞈ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ yuiꞈ deuˬ˗ahˇ ya shaˇ juˇ iˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ meuˬ teu˗ahˇ maˬ cehˆ gʼeh naˇ shiˇ˗euˬ gʼaˬ nehˬ˗ehˇ aˬ yuiꞈ aˬ nyiˇ peh dzehˬ˗eu gʼaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ sehꞈ kʼawꞈ iˬ baˇ maˬ taˬ nya˗a.
8, 9. Huiˬ˗eu iˬ baˇ mˇ˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ aˬ jeˬ miˇ neh aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ ya ehˇ nehˬ nga?
8 Nymˇ iˬ nah huiˬ˗eu iˬ baˇ mˇ˗euˬ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ paˇ cawˬ kʼoꞈ laˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ aˬ yuiꞈ aˬ tsu deuˬ neh ya bi caw ba˗eu meh. Gaˇ kawˆ heu aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga? Tiꞈ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yuiꞈ aˬ tsu deuˬ˗ahˇ tseˇ˗awˇ huiˬ˗eu iˬ baˇ mˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ bi laˆ piˇ˗eu meh. (Yaˬkoˆ 5:14-16) Nyiꞈ aˬ yawꞈ maꞈ iˬ baˇ mˇ˗euˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ tiˬ poˆ paˇ ha geuꞈ kʼoꞈ laˇ ni caw ba nehˬ˗awˇ iˬ baˇ maˬ paˇ bi mˇ poˆ iˇ ni caw ba nehˬ˗eu meh. (Gaˬlaˬtiˆ 6:1; Heˬbyehˇ 12:11) Smˇ aˬ yuiꞈ aˬ tsu deuˬ naˇ iˬ baˇ noeˬ poˆ˗eu deuˬ˗ahˇ gʼaˬ bi biꞈ˗awˇ maˬ bi noeˬ shaˬ˗eu uˬ taꞈ nui ma jiˇ maˬ paˇ bi cawˆ ni bi caw ba˗eu lehˇ tseˇ daˇ nehˬ taˬ˗awˇ dzaw nehˬ taˬ˗euˬ meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ yuiꞈ aˬ tsu deuˬ˗ahˇ “jaˬ lehˇ baw ngeh naˬ duˬ loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ” meh lehˇ ehˇ˗eu meh. (Iˇsaˬyaˇ 32:1, 2) Heu loꞈ˗ehˇ lehˬ hmˬ taˬ˗euˬ gaˇ haw ngeh Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ gaˬ dui dui ngaˇ lehˇ siˬ laˇ˗eu meh.
9 Miˬyehˇ gaˇ mˇ zaˬ yaw myaˬ gʼaˬ aˬ yuiꞈ deuˬ nehˬ˗ehˇ ya ngehˬ cawˬ˗awˇ bi caw ba ngeh nui ma saˇ laˇ˗euˬ meh. Yaw jeˬ ma jeˬ mehˇ nmˇ Deh ni huiˬ˗eu iˬ baˇ mˇ˗awˇ yaw myaˬ siˬ dzeuˇ iˇ kʼawꞈ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ jawˇ gaˇ maˬ iˇ ni jawˇ˗euˬ meh. “Aˇ yamˬ myahˇ laˇ˗euˬ miˇ neh aˬ yuiꞈ deuˬ neh bi caw ba˗eu jeˬ nahˬ ga iˇ ngaˇ lehˇ ngaˇ noeˬ˗euˬ ma” lehˇ aˬ yawꞈ ehˇ˗eu meh. Deh ni aˬ yawꞈ˗euˬ yaw lehˬ˗ahˇ aˬ cawˬ siˬ nya gaˇ guˆ˗awˇ guiˬ lahˬ kʼaˇ shaˇ ngeh lehˬ iˇ miˇ˗a lehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ tahˬ shaˇ˗euˬ meh. Uˬ duˬ duˬ leˇ ngeh aˬ yawꞈ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ neh bi caw ba˗euˬ meh. Dzeuˇ yaꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw kʼoꞈ gʼeh ngeh “Aˬ yuiꞈ deuˬ nehˬ˗ehˇ maˬ ngehˬ cawˬ iˇ peuˬ kʼaw ya ngehˬ cawˬ gʼaˬ ngeh tiˬ jawˇ tiˬ gʼaˬ paˬ neh ngaˬ˗euˬ baˆ pu˗ahˇ yaw kahˬ jeˬ baˆ dzeh gaˇ duˇ nya” lehˇ Deh ni ehˇ˗eu meh. Deh ni Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ nui ma saˇ lehˆ ni guiˬ lahˬ shaˇ nya laˇ˗awˇ nui ma maˬ paˇ cawˆ˗euˬ meh. Maˬ myahˇ laˬ˗euˬ heu kʼaˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ aˇ muˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ caw ba˗eu gʼaˬ ya geuꞈ˗euˬ meh.
“Meuˬ heu tiˬ meuˬ na˗ahˇ aˬ yawꞈ cehˆ leˇ” nya meh
10. Iˬ baˇ bi pyehˬ nehˬ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ yehꞈ maˇ yehꞈ˗ehˇ laˆ sehꞈ˗eu gʼaˬ aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga?
10 Aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ yehꞈ maˇ yehꞈ˗ehˇ laˆ sehꞈ˗eu gʼaˬ iˬ baˇ bi pyehˬ˗eu gʼaˇ duˬ peh dzehˬ˗eu buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ˗ahˇ yaw kawˇ˗ehˇ ya cehˆ leꞈ meh. (Yawˇshuˆ 20:4-ahˇ gui.) Aˬ yawꞈ maˬ ya shiˇ˗eu gʼaˇ duˬ meuˬ teu˗ahˇ ya iˇ˗awˇ huiˬ˗eu piˇ ma gʼaˬ maˬ shiˇ˗euˬ kʼoeˇ keuˆ ni teu gaˇ ya jawˇ˗eu meh. Cehˆ˗eu gʼaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ hawˇ˗eu saˇ lehˆ ni gʼeh˗eu iˇ kahˇ ya byehˇ dzeh˗awˇ tiˬ gaˇ˗iˬ maˬ paˇ ya iˇ meh. Ehˇ kʼawꞈ aˇ poeˬ kʼoꞈ meh. a (Ehˇ lahˬ˗ahˇ haw.) (Bawˇtsahˬ 35:25) Aˬ yawꞈ meuˬ teu˗ahˇ neh iˇ doˆ naˇ tsawˇ haˬ sehꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ tiˬ jeˬ maˬ ngeuˇ˗eu loꞈ˗ehˇ haw gaˇ duˇ˗awˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ aˬ cawˬ sehꞈ laˇ nya meh.
11. Iˬ baˇ noeˬ poˆ˗euˬ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nya nga?
11 Nymˇ iˬ nah iˬ baˇ noeˬ poˆ˗euˬ deuˬ Miˬyehˇ neh iˬ baˇ bi pyehˬ˗eu gʼaˇ duˬ tiˬ jeˬ paˬ ya jahˇ˗awˇ iˬ baˇ teu˗ahˇ maˬ paˇ ya mˇ poˆ iˇ meh. Heu naˇ huiˬ˗eu iˬ baˇ yaw jeˬ na luꞈ˗ahˇ maˬ ya mˇ poˆ iˇ ni yahˇ gaˇ ehˇ mawꞈ meh. Pawˇluˆ Gawˇliˬtu meuˬ˗ahˇ jawˇ˗eu iˬ baˇ noeˬ poˆ˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ neh mˇ˗euˬ jeˬ ehˇ nehˬ taˬ meh. “Naw maꞈ neh noeˬ shaˬ˗euˬ kʼoeˇ˗ahˇ Miˬyehˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ˗euˬ gaˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Naw maꞈ guiˬ lahˬ saꞈ laˇ paw nui ma keuˆ dui dui laˇ˗euˬ meh. Naw maꞈ yawˬ ha maˬ mˇ lehˬ˗euˬ gaˇ kawˆ bi siˬ bi mawˇ mawꞈ dui dui laˇ˗euˬ meh. Yaw tsaˬ yaw dawˇ laꞈ kʼoeˇ nui ma pehˇ˗eu kʼahˬ lahˇ˗eu . . . yaw lehˬ mˇ gaˇ yaw kʼaˆ˗ehˇ daˇ nehˬ mawꞈ˗eu heu deuˬ naw maꞈ˗euˬ laꞈ kʼoeˇ pyeuꞈ doˆ laˇ˗euˬ meh” lehˇ Pawˇluˆ ehˇ˗eu meh. (2 Gawˇliˬtu 7:10, 11) Teu miˇ neh aˬ dui iˬ baˇ maˬ paˇ mˇ poˆ iˇ ni kʼaˇ jahˇ nya˗eu jeˬ jahˇ naˇ aˬ dui yawˬ ha gʼaˬ baˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ha geuꞈ˗awˇ tiˬ jeˬ maˬ jahˇ gaˇ Yeˬhawˇbaˬ gʼawˬ shaˬ gaˬ nehˬ laꞈ meh lehˇ maˬ noeˬ˗eu lehˇ mˇ mawˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu meh.
12. Ka li zaˬ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ neh aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ gʼawˬ shaˬ bi gaˬ daˆ leꞈ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ jeˬ ya biꞈ˗eu nga?
12 Ka li zaˬ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ neh gʼawˬ shaˬ bi gaˬ daˆ leꞈ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ jeˬ ya biꞈ˗eu nga? Aˬ dui ya leˇ˗eu jeˬ jaˆ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ maˬ ya leˇ naˇ maˬ ya mˇ˗a. (Maꞈtehˬ 18:8, 9) Yaw jeˬ ma jeˬ nawˬ˗euˬ cawˬ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ mehˬ shi bahˬ˗eu jeˬ bi mˇ naˇ nawˇ aˬ yawꞈ maꞈ nehˬ˗ehˇ maˬ paˇ cawˬ ni byehˇ ma loˇ? Nawˇ jiˇ baˬ maˬ dawˇ yehꞈ ni yahˇ˗eu yaw shaˬ nya lehˇ noeˬ naˇ aˬ cawˬ jiˇ baˬ dawˇ gaˇ maˬ iˇ ni yahˇ pawˇ ma loˇ? Nawˇ dehꞈ bahˬ mawꞈ˗eu nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu yaw shaˬ nya lehˇ noeˬ naˇ nui ma˗ahˇ yaw jawꞈ jeˬ bi ahˇ laˇ˗eu aˇ baˇ gʼoeˇsaiˇ mˇ jeˬ shaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ yahˇ pawˇ ma loˇ? Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ zahˇ dawˬ˗ahˇ caw teh˗eu gʼaˇ duˬ yawˬ jeˬ na byehˇ mahˇ tsahˇ meh lehˇ taˬ ngehˇ. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ maˬ paˇ ha geuꞈ meh lehˇ siˬ laˇ˗eu taꞈ˗ehˇ doeˇ dzehˬ˗eu jeˬ maˬ jaˆ˗ehˇ aˬ dui˗ahˇ ziꞈ dah ni “gaˬ” meh lehˇ siˬ laˇ˗eu jeˬ taꞈ˗ehˇ muiˬ dzehˬ˗eu jeˬ jiˇ maˬ jaˆ˗a.—Iˇsaˬyaˇ 54:7, 8.
“Kʼoeˇ gaˇ cehˆ leꞈ nya meh”
13. Aˬ cawˬ˗ahˇ sehꞈ˗eu gʼaˬ buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ˗ahˇ jawˇ ngeh maˬ ya guˆ˗eu uˬ taꞈ aˬ jeˬ miˇ neh laꞈ kʼaˬ cehˇ nya nga?
13 Aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ yehꞈ maˇ yehꞈ˗ehˇ sehꞈ˗euˬ gʼaˬ buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ˗ahˇ cehˆ ahˇ gʼeh ngeh neh buˬ iˇ˗eu meh. Nawˇ “Kʼoeˇ gaˇ cehˆ ahˇ leˇ nya meh” lehˇ Yeˬhawˇbaˬ ehˇ˗eu meh. (Yawˇshuˆ 20:2, 3) Yaˇ kʼaˬ daˇ dzeuˇ˗euˬ gʼaˬ˗ahˇ tiˬ poˆ paˇ daˇ siˬ lehˇ Yeˬhawˇbaˬ maˬ ehˇ˗a. Kʼoeˇ naˇ laꞈ poˆ poˆ mawˬ˗eu gʼaˬ jiˇ meuˬ teu˗ahˇ iˇ˗awˇ neh aˬ yawꞈ˗ahˇ maˬ sehꞈ le nya˗a. Aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ yehꞈ maˇ yehꞈ˗ehˇ sehꞈ˗euˬ gʼaˬ buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ˗ahˇ jawˇ ngeh Yeˬhawˇbaˬ uˆ kʼaˬ uˆ lahˇ˗eu uˬ moˆ jawˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ tawˬ˗ahˇ uˇ˗eu loꞈ˗ehˇ maˬ duˇ˗eu uˬ taꞈ gaˇ mˇ dzaˬ nya aˬ cawˬ˗ahˇ caw ba nya˗awˇ laꞈ kʼaˬ tiˬ cehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ jiˇ mˇ nya meh. Aˬ yawꞈ guˆ˗eu gaˆ˗eu jeˬ maˬ jaˆ ni aˇ naˆ ni nui saˇ oꞈ˗eu nga!
Yeˬhawˇbaˬ nawˬ˗ahˇ maˇ diˇ iˬ baˇ pyehˬ nehˬ meh lehˇ jah nya meh (Aˇ deuˆ 14-16-ahˇ haw)
14. Iˬ baˇ noeˬ poˆ dzeuˇ˗euˬ Ka li zaˬ aˬ jeˬ jah nya nga?
14 Huiˬ˗eu iˬ baˇ mˇ˗euˬ Miˬyehˇ gaˇ mˇ zaˬ tiˬ gʼaˬ na iˬ baˇ noeˬ poˆ dzeuˇ˗euˬ kʼawꞈ nui ma cawˆ luꞈ˗a siˬ. Tiˬ gʼaˬ na aˬ yawꞈ neh mˇ lehˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ tiˬ jawˇ˗iˬ maˬ ngehˇ˗a lehˇ noeˬ˗eu meh. Nawˇ jiˇ teu loꞈ˗ehˇ noeˬ naˇ Yeˬhawˇbaˬ nawˬ˗ahˇ iˬ baˇ pyehˬ nehˬ dzeuˇ˗euˬ taꞈ naˇ aˬ yawꞈ maˇ diˇ iˬ baˇ pyehˬ˗awˇ maˬ paˇ noeˬ taˬ meh lehˇ jah nya meh. Nawˇ aˬ myah luꞈ nui ma cawˆ˗eu maˬ loˬ˗a. Uˬ soe aˬ dui neh ngehˬ keuˆ˗euˬ mehˇ nmˇ Deh ni kʼawꞈ teu loꞈ˗ehˇ noeˬ˗eu meh. Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ja tsaˬ˗awˇ aˬ yawꞈ˗euˬ siˬ nya˗eu nui ma shawˇ laˇ ni caw ba nehˬ˗euˬ taꞈ naˇ aˬ yawꞈ nui ma saˇ laˇ˗euˬ meh. “Ngaˬ˗ahˇ nui ma saˇ laˇ miˬ˗aˇ Miˬyehˇ ngaˬ˗ahˇ iˬ baˇ pyehˬ nehˬ dzeuˇ shaw˗euˬ taꞈ naˇ iˬ baˇ maˬ paˇ ahˇ˗euˬ meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ nui ma laˆ cawˆ˗eu yaw kah jeˬ˗ahˇ gaˇ mahˇ kaˬ gaˇ biˬ dzeh ma lehˇ ehˇ˗eu meh. Aˬ dui maˬ mawˇ nya gaˇ biˬ dzehˬ˗euˬ meh” lehˇ aˬ yawꞈ ehˇ˗eu meh. Aˬ cawˬ˗ahˇ sehꞈ˗eu gʼaˬ buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ˗ahˇ jawˇ ngeh aˬ yawꞈ˗ahˇ laˆ poˆ poˆ laˇ˗eu deuˬ˗ahˇ guˆ˗eu maˬ loˬ˗eu loꞈ˗ehˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ iˬ baˇ pyehˬ nehˬ dzeuˇ˗euˬ taꞈ naˇ aˬ dui jiˇ Miˬyehˇ iˬ baˇ teu neh aˬ dui˗ahˇ yaˇ kʼaˬ paˇ daˇ poˆ laˇ paˬ lehˇ guˆ˗eu maˬ loˬ˗a.—Ja ceuˬ 103:8-12-ahˇ gui.
15, 16. Yeˬsuˇ Huiˬ˗eu Piˇ ma pyeuꞈ˗awˇ aˬ dui˗ahˇ ka kʼoꞈ meh lehˇ ya siˬ˗eu heu Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi jah dzehˬ laˇ˗eu nga?
15 Maˇ diˇ naˇ aˬ dui Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ naˆ maˬ tseˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ noeˬ tmˬ nya meh. Pawˇluˆ Miˬyehˇ ehˇ dawˬ˗ahˇ maˬ mˇ caw jiˇ nya ngeh “Ngaˬ˗ahˇ shaˬ zahˬ naꞈ dui dui nya” lehˇ ehˇ˗awˇ “Aˬ dui˗euˬ Sahˬpaˬ Yeˬsuˇ Ka li˗ahˇ gʼoe˗awˇ” Miˬyehˇ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ ma lehˇ paˇ ehˇ˗eu meh. (Loˇmaˆ 7:25) Pawˇluˆ aˬ jeˬ ehˇ mawꞈ˗eu nga? Pawˇluˆ iˬ baˇ mˇ mawꞈ˗eu nui ma˗ahˇ deuˆ ceh ceh˗awˇ dzeuˇ yaꞈ ngeh iˬ baˇ mˇ haw˗euˬ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ Yeˬsuˇ˗euˬ ka kʼoꞈ˗eu jeˬ neh aˬ yawꞈ˗ahˇ iˬ baˇ pyehˬ nehˬ meh lehˇ jah˗eu meh. Yeˬsuˇ ka kʼoꞈ˗eu jeˬ biꞈ dzeuˇ˗euˬ miˇ neh aˬ dui˗euˬ siˬ nya˗eu nui ma shawˇ˗awˇ nui ma saˇ nya meh. (Heˬbyehˇ 9:13, 14) Aˬ dui˗euˬ Huiˬ˗eu Piˇ ma Yeˬsuˇ “aˬ yawꞈ˗ahˇ gʼoe˗awˇ Miˬyehˇ jawˇ gaˇ kʼaˇ laˇ˗eu tsawˇ haˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ ka kʼoꞈ nehˬ nya˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ tsawˇ haˬ zaˬ˗euˬ dah zaˇ Miˬyehˇ˗ahˇ tahˬ shaˇ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ yawꞈ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu meh.” (Heˬbyehˇ 7:24, 25) Gaˇ hu ba huiˬ˗eu piˇ ma Yeˬhawˇbaˬ Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ iˬ baˇ pyehˬ˗eu lehˇ jah coeˇ ni caw ba nehˬ˗euˬ meh. Nymˇ iˬ nah Yeˬsuˇ aˬ dui˗euˬ Huiˬ˗eu Piˇ ma pyeuꞈ˗eu miˇ neh “aˬ dui kʼaˇ loˬ ngeh caw ba nehˬ laꞈ˗eu gʼawˬ shaˬ gaˬ nehˬ laꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ dui za˗awˇ guiˬ lahˬ yaw dzahˇ˗ahˇ ya mawˇ”˗eu gaˇ kahˇ dahˇ dzehˬ meh lehˇ aˬ dui jah nya meh.—Heˬbyehˇ 4:15, 16.
16 Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗euˬ cehˆ yaꞈ duˬ bi pyeuꞈ naˇ Yeˬsuˇ˗euˬ ka kʼoꞈ jeˬ˗ahˇ ya jah meh. Ka kʼoꞈ˗eu jeˬ˗aˬ tsawˇ haˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗eu gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗eu nawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ kʼawꞈ gaˇ dahˇ tsoeˬ meh lehˇ ya noeˬ meh. (Gaˬlaˬtiˆ 2:20, 21) Ka kʼoꞈ˗eu jeˬ baˬ da neh Yeˬhawˇbaˬ nawˬ˗ahˇ iˬ baˇ pyehˬ nehˬ˗awˇ nawˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ ya dehꞈ˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ meh lehˇ jah nya meh. Ka kʼoꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu laꞈ sawˬ heu Yeˬhawˇbaˬ neh nawˬ˗ahˇ biꞈ˗euˬ meh.
17. Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ nawˬ˗euˬ cehˆ zaꞈ duˬ aˬ jeˬ miˇ neh bi pyeuꞈ mawꞈ nya?
17 Buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ aˬ dui˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ bi gʼoˆ shaw dzehˬ laˇ˗eu meh. Miˬyehˇ neh lehˬ hmˬ taˬ˗euˬ jeˬ heu naˇ dehꞈ ziˇ˗aˬ aˇ poeˬ baw dui dui meh lehˇ mehˬ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ aˬ joˆ joˆ˗ehˇ caw ba nya˗eu lehˇ jiˇ bi siˬ˗awˇ maˇ diˇ iˬ baˇ noeˬ poˆ˗eu gʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh nga lehˇ bi siˬ˗eu uˬ taꞈ Yeˬhawˇbaˬ maˇ diˇ iˬ baˇ pyehˬ nehˬ˗eu jeˬ˗ahˇ jiˇ bi siˬ˗eu meh. Shaˬ zahˬ guˆ gaˆ maˬ jaˆ˗eu muiˬ˗eu jawˇ duˬ heu taꞈ˗ehˇ maˬ paˇ jaˆ meh. (Ja ceuˬ 91:1, 2) Nyaˆ taꞈ kawˆ˗ahˇ buˬ˗iˇ law˗iˇ˗eu meuˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ hawˇ˗eu gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu jeˬ mˇ mehˬ nehˬ˗euˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ dzaw geuꞈ nya nga lehˇ haw ma.
a Aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ yehꞈ maˇ yehꞈ˗ehˇ laˆ sehꞈ˗eu gʼaˬ nehˬ˗ehˇ yuiꞈ nyiˇ taꞈ˗eu deuˬ meuˬ teu˗ahˇ jawˇ caw iˇ nya gaˇ duˇ meh lehˇ zaˬ siˬ nui gahˇ ahˇ˗eu Yuˇdaˆ tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ ehˇ meh.