Miˬyehˇ tsawˇ haˬ zaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ, aˬ jeˬ noeˬ taˬ˗euˬ nga?

1. Miˬyehˇ tsawˇ haˬ zaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ, aˬ jeˬ noeˬ taˬ˗euˬ nga?

Miˬyehˇ tsawˇ haˬ zaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ, muiˬ dui dui˗eu jeˬ noeˬ taˬ˗euˬ meh. Aˬdaˬ hawˇ˗eu Eˇbaˆ˗ahˇ beh˗awˇ, muiˬ˗eu Eˬdeˬ yaˇ kmˇ˗ahˇ bi jawˇ˗euˬ meh. Kʼoeˇ naˇ, miˇ tsaˬ tiˬ siˬ siˬ lah ni Baˬlaˬdiˇsuˆ bi mˇ pyeuꞈ˗eu gʼaˇ duˬ hawˇ˗eu, jeˬ zaˬ˗ahˇ bi haw˗eu gʼaˇ duˬ, Miˬyehˇ aˬ yawꞈ nyaꞈ˗ahˇ zaˬ bi baw behˇ mawꞈ˗eu meh.—Aˇdahˬbeh˗eu 1:28; 2:8, 9, 15; Dzaw lahˬ 6˗ahˇ haw.

2. (a) Miˬyehˇ aˬ yawꞈ neh noeˬ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ mˇ meh lehˇ, aˬ dui aˬ joˆ˗ehˇ siˬ nya˗eu nga? (b) Miˬyehˇ miˇ tsaˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu tsawˇ haˬ bi jawˇ mawꞈ˗eu nga, aˇ myah ni?

² Aˬ dui Baˬlaˬdiˇsuˆ˗ahˇ ya jawˇ meh lehˇ noeˬ miˇ˗a loˇ? “Ngaˬ neh lehˬ hmˬ˗euˬ jeˬ tiˬ hmˬ˗iˬ maˬ bi dzeuˇ iˇ ni, kʼaˇ noeˬ taˬ˗euˬ yawˬ jeˬ na luꞈ mˇ keuˆ ma” lehˇ, Yeˬhawˇbaˬ ehˇ˗eu meh. (Iˇsaˬyaˇ 46:9-11; 55:11) Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ neh kʼaˇ noeˬ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ mˇ meh, tiˬ jeˬ˗iˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ maˬ laˆ tsoeˬ nya˗a. Yeˬhawˇbaˬ “miˇ tsaˬ˗ahˇ yawˬ ngehꞈ˗ehˇ beh taˬ˗euˬ maˬ ngeuˇ˗ehˇ, tsawˇ haˬ˗ahˇ bi jawˇ˗eu gʼaˇ duˬ” ma lehˇ ehˇ˗eu meh. (Iˇsaˬyaˇ 45:18) Aˬ yawꞈ miˇ tsaˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu tsawˇ haˬ bi jawˇ mawꞈ˗eu nga, aˇ myah ni? Jaˇliꞈ˗ahˇ “tsawˇ muiˬ deuˬ [naˇ haˬ˗eu deuˬ]˗ahˇ miˇ kʼahˬ oꞈ˗awˇ, mˬ maˬ maˬ byaˆ ya jawˇ tehꞈ˗a” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh.—Ja ceuˬ 37:29; Pah mehˬ˗eu 21:3, 4.

3. Tsawˇ haˬ deuˬ maˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ ngeh, aˬ jeˬ lehˇ noeˬ˗eu nga?

³ Ehˇ kʼawꞈ, nymˬ˗mˇ tsawˇ haˬ zaˬ, naˇ˗eu, shiˇ˗eu jeˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ luꞈ meh. Kʼaˇ iˇ kʼaˇ laˇ gaˇ diˬ˗eu, sehꞈ˗eu jeˬ jaˆ luꞈ meh. Miˬyehˇ heu loꞈ˗ehˇ maˬ bi pyeuꞈ mawꞈ˗a. Aˬ jeˬ miˇ neh heu loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ˗eu nga? Gaˇ kawˆ heu˗ahˇ Jaˇliꞈ tehꞈ˗ehˇ ehˇ nehˬ nya˗eu meh.

Miˬyehˇ˗ahˇ muiˇ˗eu gʼaˬ

4, 5. (a) Maˇ diˇ naˇ, Eˬdeˬ yaˇ kmˇ˗ahˇ Eˇbaˆ nehˬ˗ehˇ ngehˬ cawˬ˗eu aˬ suˇ gʼaˬ nga? (b) Saˇ jaˇ ziꞈ˗eu tsawˇ haˬ, smˇ kʼoeˬ aˬ joˆ˗ehˇ pyeuꞈ iˇ nya˗eu nga?

⁴ Miˬyehˇ˗ahˇ muiˇ˗eu gʼaˬ jawˇ meh lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ˗eu meh. Teu gʼaˬ˗ahˇ “Nehꞈ sahˬ paˬ hawˇ˗eu nehꞈ Saˬdaˬ” lehˇ kuˇ˗eu meh. Saˬdaˬ aˇ lawˇ˗ahˇ zmˬ˗awˇ, Eˬdeˬ yaˇ kmˇ˗ahˇ jawˇ˗eu Eˇbaˆ˗ahˇ ngehˬ cawˬ iˇ˗euˬ meh. (Pah mehˬ˗eu 12:9; Aˇdahˬbeh˗eu 3:1) Aˬ yawꞈ aˇ lawˇ ngehˬ˗eu loꞈ˗ehˇ laˆ duˇ˗euˬ meh.—Dzaw lahˬ 7˗ahˇ haw.

⁵ Nehꞈ Saˬdaˬ˗ahˇ Miˬyehˇ neh beh˗aˬ laˬ? Maˬ ngeuˇ˗a. Miˬyehˇ Aˬdaˬ hawˇ˗eu Eˇbaˆ˗euˬ gʼaˇ duˬ miˇ tsaˬ maˬ beh mi naˆ˗ehˇ, jawˇ luꞈ˗eu mˬ taˆ gʼaˬ kʼehˇ tiˬ gʼaˬ, Saˬdaˬ pyeuꞈ iˇ˗euˬ meh. (Yawˇbaˆ 38:4, 7) Aˬ joˆ˗ehˇ pyeuꞈ leˇ nya˗a? Toˆ˗ehˇ maˇ˗iˬ, saˇ jaˇ ziꞈ˗eu tsawˇ haˬ smˇ kʼoeˬ aˬ joˆ˗ehˇ pyeuꞈ iˇ nya˗eu nga? Aˬ yawꞈ dehꞈ le ngeh smˇ kʼoeˬ maˬ ngeuˇ gaˇ, aˬ yawꞈ, aˬ cawˬ˗euˬ myawˬ˗ahˇ mehˇ juiˇ juiˇ˗awˇ, aˬ myah luꞈ teu gaˇ tehꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ˗eu miˇ neh, geuꞈ mawꞈ˗eu nui ma huiˬ laˇ˗awˇ, yehꞈ laˇ ngeh kʼoeˬ˗eu miˇ neh, smˇ kʼoeˬ pyeuꞈ iˇ˗eu meh.—Yaˬkoˆ 1:13-15-ahˇ gui; Dzaw lahˬ 8˗ahˇ haw.

6. Mˬ taˆ gʼaˬ kʼehˇ tiˬ gʼaˬ, aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ neh Miˬyehˇ˗ahˇ muiˇ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ iˇ˗eu nga?

⁶ Mˬ taˆ gʼaˬ kʼehˇ heu gʼaˬ kʼawꞈ teu gaˇ duˇ meh. Yeˬhawˇbaˬ Aˬdaˬ hawˇ˗eu Eˇbaˆ˗ahˇ, naw nyaꞈ˗euˬ zaˬ “miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ byah laˇ” luꞈ˗uˇ lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 1:27, 28) Mˬ taˆ gʼaˬ kʼehˇ teu gʼaˬ ‘tsawˇ haˬ zaˬ dawˬ tawˆ luꞈ Yeˬhawˇ baˬ˗ahˇ uˬ duˬ maˬ tahˬ ni, ngaˬ˗ahˇ tahˬ law nmˇ˗aˬ’ lehˇ noeˬ˗eu meh. Ngehˬ˗ehˇ shaˇ noeˬ naˇ ngehˬ˗ehˇ, tsawˇ haˬ zaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ uˬ duˬ bi tahˬ mawꞈ laˇ˗euˬ miˇ neh, Eˇbaˆ˗ahˇ mehˇ shuiˇ shuiˇ iˇ˗awˇ, Miˬyehˇ˗ahˇ bi noeˬ bahˬ˗euˬ meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 3:1-5-ahˇ gui.) Teu baˬ da neh, Nehꞈ Saˬdaˬ pyeuꞈ iˇ˗awˇ, Miˬyehˇ˗ahˇ muiˇ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ laˇ˗euˬ meh.

7. (a) Aˬdaˬ hawˇ˗eu Eˇbaˆ aˬ jeˬ miˇ neh ya shiˇ˗eu nga? (b) Aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh mawˬ iˇ˗awˇ ya shiˇ˗eu nga?

⁷ Aˬdaˬ hawˇ˗eu Eˇbaˆ Miˬyehˇ ehˇ dawˬ maˬ naˇ haˬ ni, aˇ siˬ byaˆ dzaˬ˗euˬ meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 2:17; 3:6) Aˬ yawꞈ nyaꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ iˬ baˇ mˇ˗euˬ miˇ neh, Yeˬhawˇbaˬ neh ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ ya shiˇ˗eu meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 3:17-19) Aˬdaˬ hawˇ˗eu Eˇbaˆ˗euˬ zaˬ deuˬ kʼawꞈ, iˬ baˇ zaˬ pyeuꞈ˗eu miˇ neh ya shiˇ˗eu meh. (Loˇmaˆ 5:12-ahˇ gui.) Aˬ yawꞈ nyaꞈ˗euˬ zaˬ deuˬ, aˬ jeˬ miˇ neh iˬ baˇ zaˬ pyeuꞈ iˇ˗euˬ nga lehˇ gʼoˆ shaw˗eu gʼaˇ duˬ, yaw jeˬ ma jeˬ˗ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Maˬ uꞈ kʼawˇ lawˬ biˇ yawꞈ naˇ, maˬ uꞈ doˆ le kʼawꞈ biˇ yawꞈ maˬ ngeuˇ˗a loˇ? Teu gaˇ duˇ ni, Aˬdaˬ Miˬyehˇ ehˇ dawˬ maˬ naˇ haˬ˗eu miˇ neh, iˬ baˇ zaˬ pyeuꞈ iˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ, aˬ dui kʼawꞈ aˬ yawꞈ˗euˬ zaˬ pyeuꞈ˗eu miˇ neh iˬ baˇ ahˇ˗eu meh. Teu miˇ neh, mawˬ iˇ˗awˇ ya shiˇ˗eu meh.—Loˇmaˆ 3:23; Dzaw lahˬ 9˗ahˇ haw.

8, 9. (a) Aˬdaˬ hawˇ˗eu Eˇbaˆ˗ahˇ, Saˬdaˬ aˬ jeˬ bi jah mawꞈ nga? (b) Yeˬhawˇbaˬ aˬ jeˬ miˇ neh muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ taˆ lehˇ maˬ sehꞈ nga?

⁸ Saˬdaˬ Aˬdaˬ hawˇ˗eu Eˇbaˆ˗ahˇ Miˬyehˇ˗euˬ dawˬ maˬ bi naˇ haˬ ni muˇ juˇ juˇ˗eu heu naˇ, Miˬyehˇ˗ahˇ muiˇ luꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Aˬ yawꞈ Aˬdaˬ hawˇ˗eu Eˇbaˆ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗aˬ, jaˬ myawꞈ myawꞈ˗awˇ, muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ bi za mawꞈ˗eu uˆ lahˇ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ meh lehˇ bi jah mawꞈ˗eu meh. Tsawˇ haˬ zaˬ aˬ jeˬ mˇ˗eu maˬ kaˬ Miˬyehˇ neh bi mehˬ˗eu maˬ loˬ˗a, muiˬ˗eu hawˇ˗eu maˬ muiˬ˗eu jeˬ yawˬ ha naꞈ˗i ni tseˇ geuꞈ nya meh lehˇ Saˬdaˬ ehˇ˗eu meh. Toˆ˗ehˇ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ aˬ jeˬ jahˇ paˬ nga? Muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ sehꞈ˗awˇ gaˇ kawˆ bi jiˇ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ toˆ˗ehˇ jahˇ naˇ, Saˬdaˬ jaˬ myawꞈ lehˇ siˬ laˇ meh loˇ? Maˬ siˬ laˇ˗a.

⁹ Teu miˇ neh, Yeˬhawˇbaˬ muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ taˆ lehˇ maˬ sehꞈ˗aˬ, kʼoeˇ tehꞈ˗ehˇ maˬ gʼaˬ ni, tsawˇ haˬ zaˬ yawˬ haˇ yawˬ ha uˆ lahˇ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ paˇ biꞈ nehˬ˗euˬ meh. Heu˗aˬ, Saˬdaˬ jaˬ myawꞈ myawꞈ˗awˇ, tsawˇ haˬ zaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ muiˬ˗eu jeˬ Yeˬhawˇbaˬ tehꞈ˗ehˇ siˬ nya meh lehˇ, bi siˬ duˬ laˇ˗eu gʼaˇ duˬ meh. Gaˇ kawˆ 11˗ahˇ heu naˆ maˬ tseˇ paˇ ya siˬ tehꞈ˗a. Aˬdaˬ hawˇ˗eu Eˇbaˆ neh noeˬ tsehˆ˗euˬ jeˬ˗ahˇ, nawˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ nya? Miˬyehˇ˗ahˇ maˬ naˇ haˬ ni Saˬdaˬ˗ahˇ naˇ haˬ iˇ˗eu teu tsaˬ ngaˇ laˬ? Byah kuꞈ˗eu dehꞈ ziˇ maˬ ehˇ, muiˬ˗eu jawˇ duˬ maˬ ehˇ, muiˬ˗eu gaˇ maˬ ehˇ, aˬ yawꞈ nyaꞈ kʼaˇ jaˆ˗eu jeˬ Yeˬhawˇbaˬ neh biꞈ˗euˬ meh. Saˬdaˬ aˬ yawꞈ nyaꞈ˗ahˇ tiˬ jeˬ˗iˬ maˬ biꞈ haw˗aˬ. Nawˇ law nmˇ˗aˬ, aˬ suˇ gʼaˬ˗euˬ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ le?

10. Aˬ dui aˬ jeˬ aˇ yeˇ huiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ya tseˇ˗eu nga?

¹⁰ Nymˬ˗mˇ aˬ dui maꞈ kʼawꞈ ya tseˇ meh. Aˬ dui˗euˬ dehꞈ ziˇ aˬ dui tseˇ gaˇ neh iˇ˗eu tehꞈ meh. Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ naˇ, aˬ yawꞈ neh bi uˆ lahˇ gaˇ duˇ˗awˇ, Saˬdaˬ jaˬ myawꞈ˗a lehˇ mˇ mawˇ gaˇ duˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ, Miˬyehˇ˗euˬ dawˬ maˬ naˇ haˬ naˇ, Saˬdaˬ neh bi uˆ lahˇ gaˇ duˇ˗eu meh. (Ja ceuˬ 73:28; Dawˬdaˬ 27:11-ahˇ gui.) Miˬyehˇ˗euˬ dawˬ naˇ haˬ˗eu tsawˇ haˬ ui cuiˆ tehꞈ meh. Maˇ diˇ naˇ Miˬyehˇ miˇ tsaˬ˗ahˇ maˬ uˆ lahˇ luꞈ˗a. Aˬ suˇ gʼaˬ uˆ lahˇ luꞈ˗eu nga?

Miˇ tsaˬ˗ahˇ uˆ lahˇ luꞈ˗eu aˬ suˇ gʼaˬ nga?

11, 12. (a) Saˬdaˬ neh Yeˬsuˇ˗ahˇ biꞈ nehˬ ma lehˇ ehˇ˗euˬ dawˬ teu gaˇ neh, aˬ dui aˬ jeˬ ya siˬ nya˗eu nga? (b) Saˬdaˬ uˆ lahˇ luꞈ meh lehˇ ehˇ˗eu Jaˇliꞈ aˇ deuˆ, aˬ geu deuˬ nga?

¹¹ Maˇ maˇ ni naˇ, miˇ tsaˬ˗ahˇ aˬ suˇ gʼaˬ uˆ lahˇ˗eu lehˇ Yeˬsuˇ siˬ nya meh. Kʼoeˇ ngeh, Saˬdaˬ “miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ kʼaˇ jaˆ˗eu miˇ kʼahˬ dawˬ tawˆ luꞈ hawˇ˗eu, miˇ kʼahˬ kʼoeˇ deuˬ˗euˬ yaw shehꞈ kʼahˬ sehˇ” Yeˬsuˇ˗ahˇ bi haw˗awˇ, “nawˇ pawˬ tsuiꞈ pawˬ dmˬ dmˬ˗awˇ ngaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ naˇ, miˇ kʼahˬ” heu nawˬ˗ahˇ biꞈ ma lehˇ saˇ jaˇ dzaˬ nehˬ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 4:8, 9; Luˇkaꞈ 4:5, 6) Shaˇ noeˬ haw sheˇ, ‘miˇ kʼahˬ dawˬ tawˆ luꞈ aˬ yawꞈ˗euˬ maˬ ngeuˇ law nmˇ˗aˬ Yeˬsuˇ˗ahˇ biꞈ nya meh loˇ?’ Maˬ biꞈ nya˗a. Miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu aˇ maꞈ dawˬ tawˆ luꞈ Saˬdaˬ˗euˬ aˬ laꞈ˗ahˇ jaˆ˗eu meh.

¹² Saˬdaˬ miˇ tsaˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu gʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ neh pyeuꞈ nya˗eu? lehˇ nawˇ noeˬ tehꞈ˗a. ‘Baoˬ huiˬ˗eu Yeˬhawˇbaˬ yawˬ jeˬ na luꞈ˗ahˇ beh˗euˬ yaw sahˇ maˬ ngeuˇ˗a loˇ?’ (Pah mehˬ˗eu 4:11) Ngeuˇ˗aˬ ngeuˇ meh, ehˇ kʼawꞈ Yeˬsuˇ Saˬdaˬ˗ahˇ “miˇ tsaˬ heu˗ahˇ uˆ lahˇ luꞈ˗eu gʼaˬ” lehˇ kuˇ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 12:31; 14:30; 16:11) Pawˇluˆ kʼawꞈ nehꞈ Saˬdaˬ˗ahˇ “miˇ tsaˬ heu˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu miˬ yehˇ” lehˇ kuˇ˗eu meh. (2 Gawˇliˬtu 4:3, 4) Kʼoeˇ naˇ, Yoˇhaˬ kʼawꞈ “miˇ tsaˬ zaˬ dawˬ tawˆ luꞈ Haiˬ dui dui˗eu Gʼaˬ uˆ lahˇ˗eu uˬ moˆ jawˇ luꞈ” meh lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ meh.—1 Yoˇhaˬ 5:19.

Saˬdaˬ˗euˬ miˇ tsaˬ aˬ joˆ˗ehˇ bi laˆ cawˆ˗eu nga?

13. Aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh miˇ yaw shuiꞈ loˬ˗eu nga?

¹³ Miˇ tsaˬ heu siˬ tiˬ nah saˇ˗i tiˬ nah, guiˇ deuˆ˗eu, myawꞈ dzaˬ˗eu, gahˇ dzaˬ˗eu, haiˬ˗eu, guˆ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu heu deuˬ myaˬ laˇ tehˇ tehˬ luꞈ˗eu meh. Tsawˇ haˬ zaˬ aˇ naˆ ni leh jeh kʼawꞈ, gaˇ kawˆ heu deuˬ˗ahˇ maˬ laˆ piˇ nya˗a. Ehˇ kʼawꞈ, Miˬyehˇ˗aˬ, Aˬmaˬgeˬdoˬ guiˇ heu hmˬ mˇ ngeh, haiˬ˗eu tsawˇ haˬ˗ahˇ laˆ cawˆ jiˇ˗awˇ, yaw tsaˬ yaw dawˇ deuˬ tehꞈ˗ehˇ miˇ shuiꞈ˗ahˇ bi jawˇ˗eu meh.—Pah mehˬ˗eu 16:14-16; Dzaw lahˬ 10˗ahˇ haw.

14. Miˬyehˇ˗euˬ Miˇkʼahˬ˗ahˇ Sahˬ paˬ bi geuꞈ˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ suˇ gʼaˬ˗ahˇ tseˇ˗euˬ nga? Jaˇliꞈ˗ahˇ maˬ keuˆ laˇ mi naˆ˗ehˇ Yeˬsuˇ˗euˬ gaˇ kawˆ aˬ jeˬ ehˇ taˬ˗euˬ nga?

¹⁴ Yeˬhawˇbaˬ Yeˬsuˇ˗ahˇ tseˇ˗awˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ Miˇkʼahˬ˗ahˇ Sahˬ paˬ bi geuꞈ˗eu meh. Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ maˬ keuˆ laˇ mi naˆ˗ehˇ Yeˬsuˇ˗ahˇ, “nui saˇ bi oꞈ˗eu Sahˬ paˬ” lehˇ kuˇ taˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ uˆ lahˇ˗eu jeˬ aˬ myah luꞈ ziꞈ tehꞈ˗a. (Iˇsaˬyaˇ 9:6, 7) Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗euˬ zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ, guiˬ lahˬ shaˇ ngeh “nawˬ˗euˬ Miˇkʼahˬ keuˆ le luꞈ˗uˇ. Nawˇ nui kʼahˇ shiˇ˗eu jeˬ, mˬ kʼoeˇ taˆ mˇ byah˗euˬ loꞈ˗ehˇ, miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ mˇ byah luꞈ˗uˇ” lehˇ shaˇ lehˇ mehˬ nehˬ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 6:10) Gaˇ kawˆ 8˗ahˇ Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ˗euˬ gaˇ kawˆ heu naˆ maˬ tseˇ ya siˬ tehꞈ˗a. (Daˬyeˬlaˇ 2:44-ahˇ gui.) Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ miˇ tsaˬ heu siˬ˗ahˇ, muiˬ˗eu jawˇ duˬ Baˬlaˬdiˇsuˆ pyeuꞈ kʼoꞈ laˇ ni mˇ nehˬ˗eu meh.—Dzaw lahˬ 11˗ahˇ haw.

Miˇ shuiꞈ keuˆ le shaw˗iˬ meh

15. “Miˇ yaw shuiꞈ” aˬ jeˬ˗ahˇ ehˇ keuˆ mawꞈ˗eu nga?

¹⁵ “Mˬ yaw shuiꞈ miˇ yaw shuiꞈ” jaˆ˗awˇ, kʼoeˇ gaˇ “yaw tsaˬ yaw dawˇ” jeˬ jaˆ meh lehˇ, Jaˇliꞈ˗ahˇ saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ meh. (2 Beˬtuˆluˆ 3:13; Iˇsaˬyaˇ 65:17) Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ tiˬ poˆ na “miˇ tsaˬ” lehˇ ehˇ˗eu teu naˇ, miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu tsawˇ haˬ zaˬ˗ahˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. (Aˇdahˬ beh˗eu 11:1) Teu miˇ neh, yaw tsaˬ yaw dawˇ “miˇ yaw shuiꞈ” lehˇ ehˇ˗eu heu naˇ, Miˬyehˇ ehˇ dawˬ naˇ haˬ˗awˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ guiˬ lahˬ˗ahˇ za˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ ehˇ˗eu meh.

16. Miˇ yaw shuiꞈ˗ahˇ jawˇ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ, Miˬyehˇ aˬ jeˬ˗euˬ laꞈ sawˬ biꞈ nehˬ˗eu nga? Aˬ dui laꞈ sawˬ heu hmˬ˗ahˇ za mawꞈ naˇ, aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga?

¹⁶ Miˬyehˇ˗euˬ miˇ shuiꞈ laꞈ kʼoeˇ jawˇ˗eu deuˬ, “mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ” ya dehꞈ meh lehˇ, Yeˬsuˇ saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ meh. (Maˬkuˆ 10:30) Aˬ dui laꞈ sawˬ heu za ni, aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga? Aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga lehˇ, Yoˇhaˬ 3:16 hawˇ˗eu 17:3˗ahˇ gui˗awˬ. Miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu Baˬlaˬdiˇsuˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, Jaˇliꞈ aˬ joˆ˗ehˇ ehˇ taˬ˗euˬ nga lehˇ nymˬ˗mˇ aˬ dui maꞈ haw iˇ ma.

17, 18. Aˬ jeˬ miˇ neh miˇ yaw shuiꞈ˗ahˇ nui saˇ oꞈ˗awˇ, guˆ kʼaˇ maˬ za˗eu nga?

¹⁷ Maˬ muiˬ˗eu jeˬ, guiˇ deuˆ˗eu jeˬ, sehꞈ˗eu jeˬ, haiˬ˗eu jeˬ byoˆ iˇ jiˇ meh. Miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ maˬ muiˬ˗eu tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ paˇ jawˇ meh. (Ja ceuˬ 37:10, 11) Miˬyehˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ guiˇ kʼaˇ deuˆ gaˇ laˆ naˬ jiˇ meh. (Ja ceuˬ 46:9; Iˇsaˬyaˇ 2:4) Teu ngeh yamˬ˗ahˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ Miˬyehˇ˗ahˇ guˆ˗awˇ, ehˇ dawˬ naˇ haˬ˗eu deuˬ tehꞈ˗ehˇ jawˇ˗awˇ, teu gaˇ aˬ myah luꞈ nui saˇ oꞈ˗eu jeˬ jaˆ meh.—Ja ceuˬ 72:7.

¹⁸ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ guˆ kʼaˇ maˬ paˇ za. Gaˇ hu Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ Miˬyehˇ˗euˬ dawˬ naˇ haˬ ngeh, Miˬyehˇ haw piˇ nehˬ˗eu miˇ neh, aˬ yawꞈ maꞈ guˆ kʼaˇ maˬ za˗a. (Uˬduˬtahˬ˗eu 25:18, 19) Baˬlaˬdiˇsuˆ laꞈ kʼoeˇ aˬ dui tiˬ jeˬ˗ahˇ˗iˬ guˆ˗eu maˬ loˬ˗a, aˬ myah luꞈ nui saˇ oꞈ meh.—Iˇsaˬyaˇ 32:18; Miˇkaˬ 4:4-ahˇ gui.

19. Miˇ shuiꞈ˗ahˇ dzaˬ˗eu dawˇ˗eu tiˬ byah tiˬ loꞈ jaˆ meh lehˇ, aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ nya˗eu nga?

¹⁹ Dzaˬ˗eu dawˇ˗eu tiˬ byah tiˬ loꞈ jaˆ. Miˇ shuiꞈ˗ahˇ “miˇ kʼahˬ laꞈ kʼoeˇ cehˇ za dui dui le”˗awˇ, “gawˬ jawˬ deuˬ˗ahˇ cehˇ dehꞈ byah jiˇ” meh. (Ja ceuˬ 72:16) Yeˬhawˇbaˬ “Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ guiˬ lahˬ biꞈ”˗awˇ, “miˇ tsaˬ neh dzaˬ la gʼo cehˇ bi keuˆ le”˗eu meh.—Ja ceuˬ 67:6.

20. Miˇ tsaˬ tiˬ siˬ siˬ lah ni Baˬlaˬdiˇsuˆ pyeuꞈ laˇ meh lehˇ, aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ nya˗eu nga?

²⁰ Miˇ tsaˬ tiˬ siˬ siˬ lah ni Baˬlaˬdiˇsuˆ pyeuꞈ laˇ. Tsawˇ haˬ zaˬ yaw˗ehˇ muiˬ˗eu iˇ kahˇ hawˇ˗eu yaˇ kmˇ˗ahˇ ya jawˇ meh. (Iˇsaˬyaˇ 65:21-24; Pah mehˬ˗eu 11:18-ahˇ gui.) Miˇ tsaˬ tiˬ siˬ siˬ lah ni Eˬdeˬ yaˇ kmˇ loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ kʼoꞈ laˇ˗awˇ, Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui loˬ˗eu jeˬ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ biꞈ nehˬ˗eu meh. Miˬyehˇ kʼaˇ dehꞈ luꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ “bi dzaˬ bi dawˇ dehˆ” ma lehˇ, Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh.—Ja ceuˬ 145:16.

21. Miˇ yaw shuiꞈ˗ahˇ tsawˇ haˬ hawˇ˗eu jeˬ zaˬ tiˬ gaˇ jawˇ nya meh lehˇ, aˬ dui aˬ joˆ˗ehˇ siˬ nya˗eu nga?

²¹ Tsawˇ haˬ hawˇ˗eu jeˬ zaˬ tiˬ gaˇ jawˇ nya. Jeˬ zaˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ maˬ paˇ laˆ tahˬ laˆ naˇ meh. Zaˬ deuˬ, nymˬ˗mˇ haiˬ˗eu jeˬ zaˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ jawˇ kʼawꞈ maˬ paˇ guˆ meh.—Iˇsaˬyaˇ 11:6-9; 65:25-ahˇ gui.

22. Naˇ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ, Yeˬsuˇ aˬ jeˬ jahˇ nehˬ˗eu nga?

²² Naˇ˗eu gawˇ˗eu jeˬ maˬ paˇ jaˆ. Yeˬsuˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ ngeh, naˇ˗eu tsawˇ haˬ gʼawˬ mya gʼaˬ˗ahˇ laˆ taˬ nehˬ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 9:35; Maˬkuˆ 1:40-42; Yoˇhaˬ 5:5-9) Ehˇ kʼawꞈ, Yeˬsuˇ Miˬyehˇ˗euˬ Miˇkʼahˬ˗ahˇ Sahˬ paˬ geuꞈ ngeh, kʼoeˇ ngeh ba naˆ maˬ tseˇ yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗ahˇ laˆ taˬ nehˬ jiˇ˗eu meh. Tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ˗iˬ “naˇ” nya lehˇ maˬ paˇ ya ehˇ meh.—Iˇsaˬyaˇ 33:24; 35:5, 6.

23. Shiˇ dzeuˇ˗euˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, Miˬyehˇ aˬ jeˬ saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ nga?

²³ Shiˇ˗euˬ tsawˇ haˬ tiˬ poˆ paˇ gʼoꞈ dehꞈ laˇ. Shiˇ dzeuˇ taˬ˗euˬ yaw myaˬ lam gʼaˬ˗ahˇ paˇ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ ma lehˇ, Miˬyehˇ saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ meh. Jaˇliꞈ˗ahˇ “tsawˇ muiˬ tsawˇ doeˇ dawˬ tawˆ luꞈ” paˇ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ ma lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh.—Yoˇhaˬ 5:28, 29-ahˇ gui; Gʼaˬkʼehˇ 24:15.

24. Baˬlaˬdiˇsuˆ˗ahˇ jawˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ, nawˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ nya?

²⁴ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ dzaw˗awˇ, aˬ yawꞈ ehˇ gaˇ mˇ caw˗eu laˬ, maˬ ngeuˇ naˇ, yawˬ ha nui kʼahˇ mˇ˗eu laˬ lehˇ, yawˬ ha naꞈ ni tseˇ nya meh. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ ehˇ˗eu jeˬ˗ahˇ mˇ caw naˇ, mehˬ hu paw muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ za meh. Yeˬsuˇ zaˬ yo aˬ li tiˬ gʼaˬ˗ahˇ, “nawˇ ngaˬ nehˬ˗ehˇ Baˬlaˬdiˇsuˆ˗ahˇ ya jawˇ tehꞈ˗a” lehˇ saˇ jaˇ dzaˬ nehˬ˗euˬ meh. (Luˇkaꞈ 23:43) Teu miˇ neh, Yeˬsuˇ Ka li˗euˬ gaˇ kawˆ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ Miˬyehˇ˗euˬ saˇ jaˇ dawˬ˗ahˇ, aˬ joˆ˗ehˇ mˇ pyeuꞈ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ dzaw ma.