Loꞈ˗eu nymˇgoˇ Awˆlai Sahˬ boꞈ taˬ duˬ
Loꞈ˗eu nymˇgoˇ
Awˆlai Sahˬ boꞈ taˬ duˬ
Akha
?
  • ˆ
  • ꞈ
  • ˇ
  • ˬ
  • Jaˇliꞈ
  • Jahˇ doˆ taˬ˗euˬ jeˬ
  • Mehˬ bawˬ
  • w23 Tseˇ nyiꞈ siˬ ba la myaˆ pyawˬ 8-13
  • Nui ma maˬ ya cawˆ˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ

Tseˇ taˬ˗euˬ biˬdiˬoˬ heu hmˬ maˬ ahˇ nga.

Seuˆ maˬ, biˬdiˬoˬ maˬ haw nya nga.

  • Nui ma maˬ ya cawˆ˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ
  • Loꞈ˗eu nymˇgoˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Miˇkʼahˬ gaˇ kawˆ tsaꞈ gaˬ˗eu (Dzaw dmˬ)—2023
  • Uˬ dzah zaˬ deuˬ
  • Duˇ leˇ˗eu gaˇ kawˆ
  • Aˬ dui˗euˬ muiˬ dui dui˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ
  • Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ ziꞈ dah bi gʼeh
  • Maˇ jawˆ ni gʼeh˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ
  • Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ bya cehˆ ni bi jaˆ
    Loꞈ˗eu nymˇgoˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Miˇkʼahˬ gaˇ kawˆ tsaꞈ gaˬ˗eu (Dzaw dmˬ)—2022
Loꞈ˗eu nymˇgoˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Miˇkʼahˬ gaˇ kawˆ tsaꞈ gaˬ˗eu (Dzaw dmˬ)—2023
w23 Tseˇ nyiꞈ siˬ ba la myaˆ pyawˬ 8-13

Dzaw˗eu gaˇ kawˆ 51

Nui ma maˬ ya cawˆ˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ

“Kʼoeˇ loꞈ˗ehˇ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ laˇ˗euˬ baˬ da neh, nui ma cawˆ kʼaˇ maˬ paˇ za meh.”—Loˇmaˆ 5:5.

Dawˬ caˇ 142 Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ˗ahˇ tuˆ tehˬ deuˇ taˬ

Kawˆ shawˆa

1. Aˬbyaˬhaˬ˗euˬ noeˬ tmˬ˗euˬ jeˬ ziꞈ dah ni gʼeh˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ siˬ laˇ˗eu nga?

Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ cawˬ pyeuꞈ˗eu Aˬbyaˬhaˬ˗ahˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ˗euˬ tsawˇ jeuˬ tsawˇ ca dawˬ tawˆ luꞈ nawˬ˗euˬ zaˬ deuˬ uˆ deuˬ˗ahˇ neh guiˬ lahˬ za meh lehˇ saˇ jaˇ dzaˬ˗euˬ meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 15:5; 22:18) Aˬbyaˬhaˬ nui jah ahˇ dui dui˗eu miˇ neh saˇ jaˇ dawˬ teu maˇ diˇ byah laˇ meh lehˇ jah ziꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ Aˬbyaˬhaˬ 100 kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗awˇ, Saˬlaˇ 90 kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗euˬ kʼawꞈ zaˬ maˬ jawˇ le˗aˬ siˬ. (Aˇdahˬbeh˗eu 21:1-7) Toˆ˗ehˇ kʼawꞈ Jaˇliꞈ˗ahˇ ‘Aˬbyaˬhaˬ˗aˬ, jah˗awˇ noeˬ tmˬ˗euˬ meh. Kʼoeˇ miˇ neh, tsawˇ jeuˬ gʼawˬ mya jeuˬ˗euˬ aˬ da pyeuꞈ laˇ˗euˬ meh’ lehˇ ehˇ˗eu meh. (Loˇmaˆ 4:18) Uˬ duˬ duˬ leˇ ngeh Aˬbyaˬhaˬ neh noeˬ tmˬ taˬ˗euˬ jeˬ maˇ diˇ pyeuꞈ laˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ li Iˇtsaˆ dehꞈ le˗euˬ meh. Aˬbyaˬhaˬ Yeˬhawˇbaˬ saˇ jaˇ dzaˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ mˇ meh lehˇ aˬ jeˬ miˇ neh jah ziꞈ˗eu nga?

2. Miˬyehˇ˗euˬ saˇ jaˇ dawˬ byah laˇ meh lehˇ Aˬbyaˬhaˬ aˬ jeˬ miˇ neh jah ziꞈ˗eu nga?

2 Aˬbyaˬhaˬ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ dui dui˗eu miˇ neh “Miˬyehˇ˗aˬ, saˇ jaˇ kʼaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ mˇ byah nya meh lehˇ aˬ yawꞈ ziꞈ dah ni jah˗euˬ meh.” (Loˇmaˆ 4:21) Aˬbyaˬhaˬ jah˗eu jeˬ baˬ da neh Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ nui kʼahˇ shiˇ˗awˇ, yaw tsaˬ yaw dawˇ tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ lehˇ sawˇ˗eu meh. (Yaˬkoˆ 2:23) Loˇmaˆ 4:18-ahˇ ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ, Aˬbyaˬhaˬ˗euˬ jah˗eu jeˬ hawˇ˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ tiˬ gaˇ taꞈ˗eu meh. Loˇmaˆ gaˬ naˇ yaw huiˬ 5 laꞈ kʼoeˇ ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ Pawˇluˆ aˬ joˆ˗ehˇ ehˇ˗eu nga lehˇ haw ma.

3. Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ Pawˇluˆ aˬ joˆ˗ehˇ ehˇ˗eu nga?

3 Pawˇluˆ aˬ dui “noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ laˇ˗euˬ baˬ da neh, nui ma cawˆ kʼaˇ maˬ paˇ za meh” lehˇ aˬ jeˬ miˇ neh jah ziꞈ nya˗eu nga lehˇ dzawˇ nehˬ˗eu meh. (Loˇmaˆ 5:5) Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ Ka li zaˬ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ ziꞈ dah ni aˬ joˆ˗ehˇ jaˆ nya˗eu lehˇ gʼoˆ shaw laˇ ni jiˇ caw ba nehˬ˗euˬ meh. Loˇmaˆ 5:1-5-ahˇ gui ngeh, yawˬ ha˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ noeˬ mawˇ haw. Toˆ˗ehˇ jahˇ˗eu teu naˇ, aˇ yamˬ ngehˬ˗ehˇ myahˇ laˇ naˇ ngehˬ˗ehˇ aˬ dui˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ ziꞈ dzehˬ laˇ ngaˇ laˬ lehˇ siˬ laˇ ni caw ba nehˬ˗eu meh. Nymˬ˗mˇ aˬ dui aˬ jeˬ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ laˇ˗euˬ baˬ da neh nui ma cawˆ kʼaˇ maˬ paˇ za nga lehˇ jeˬ hu ja sawˇ ma.

Aˬ dui˗euˬ muiˬ dui dui˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ

4. Loˇmaˆ 5:1, 2 aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ nga?

4 Loˇmaˆ 5:1, 2-ahˇ gui. Pawˇluˆ dawˬ teu˗ahˇ Loˇmaˆ miˇ kʼahˬ˗ahˇ˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ˗ahˇ boꞈ nehˬ˗euˬ meh. Teu gaˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ˗euˬ gaˇ kawˆ siˬ nya laˇ˗awˇ, jah laˇ˗euˬ uˬ taꞈ, Ka li zaˬ pyeuꞈ laˇ˗euˬ meh. Teu miˇ neh aˬ yawꞈ maꞈ ‘jah˗eu jeˬ baˬ da neh nymˬ˗mˇ Miˬyehˇ˗ahˇ tsaˬ leˇ tsahˇ leˇ gʼaˬ˗euˬ’ meh. Yeˬhawˇbaˬ Ka li zaˬ teu deuˬ˗ahˇ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ neh tseˇ doˆ taˬ˗euˬ miˇ neh, aˬ yawꞈ maꞈ muiˬ dui dui˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ laˇ˗euˬ meh.

5. Tseˇ doˆ taˬ˗euˬ deuˬ aˬ jeˬ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ˗eu nga?

5 Aˇ nah naˇ Pawˇluˆ Eˇpeˇsu meuˬ˗ahˇ jawˇ˗eu tseˇ doˆ taˬ˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ˗ahˇ Miˬyehˇ neh aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ biꞈ nehˬ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ boꞈ nehˬ˗euˬ meh. Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ teu laꞈ kʼoeˇ muiˬ dui dui˗eu ‘tsawˇ shawˇ deuˬ˗euˬ jeˬ biˇ’ jiˇ keuˬ˗eu meh. (Eˇpeˇsu 1:18, Yaw shawˇ Yehˇ boꞈ 2018) Kʼoeˇ naˇ Pawˇluˆ Gawˇlawˇsehˇ meuˬ˗ahˇ jawˇ˗eu Ka li zaˬ deuˬ˗ahˇ jiˇ “naw maꞈ noeˬ tmˬ˗eu kʼoeˇ˗ahˇ, naw maꞈ gʼaˇ duˬ Miˬyehˇ neh mˬ kʼoeˇ taˆ jeˬ hmˬ taˬ˗euˬ meh” lehˇ boꞈ nehˬ˗euˬ meh. (Gawˇlawˇsehˇ 1:4, 5) Teu miˇ neh tseˇ doˆ taˬ˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ naˇ, Yeˬsuˇ Ka li nehˬ˗ehˇ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ uˆ lahˇ˗eu mˬ kʼoeˇ taˆ gʼoꞈ dehꞈ leˇ˗awˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu jeˬ za˗eu heu pyeuꞈ meh.—1 Teˇsaˬloˇni 4:13-17; Pah mehˬ˗eu 20:6.

Mehˇ nmˇ Pehˇdeˬ˗liꞈ Paˬlahˬ˗suiꞈ˗euˬ gaˇ dzeˇ, “Aˬ dui˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ yaw duˬ baw˗awˇ, . . . dawˬ poeˬ kʼoꞈ meh” lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ meh.

Mehˇ nmˇ Paˬlahˬ˗suiꞈ neh ngehˬ˗euˬ dawˬ˗ahˇ haw ngeh tseˇ doˆ taˬ˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ˗ahˇ jah ziꞈ dui dui˗eu lehˇ siˬ laˇ (Aˇ deuˆ 6-ahˇ haw)

6. Tseˇ doˆ˗eu deuˬ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li tiˬ gʼaˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ aˬ joˆ˗ehˇ ehˇ˗eu nga?

6 Tseˇ doˆ taˬ˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu meh. Teu laꞈ kʼoeˇ neh tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu mehˇ nmˇ Pehˇdeˬ˗liꞈ Paˬlahˬ˗suiꞈ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Aˬ dui˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ byah laˇ˗eu yaw duˬ baw meh. Cuiˆ˗eu yawˇ deuˬ pyeuꞈ˗eu 144,000 gʼaˬ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ, aˬ dui neh maˬ noeˬ doˆ coeˇ˗euˬ jeˬ˗ehˇ byah laˇ˗eu meh.” Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ yaw myaˬ tseˇ kʼoꞈ mˇ laꞈ˗awˇ, 1991 kʼoꞈ˗ahˇ mehˇ nmˇ Paˬlahˬ˗suiꞈ “Aˬ dui noeˬ tmˬ˗eu jeˬ teu˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu jeˬ maˬ bi byoˆ˗iˇ. Aˬ dui ngehˬ˗ehˇ ya dawˬ myahˇ naˇ ngehˬ˗ehˇ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ teu˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw dzehˬ laˇ˗eu meh. Aˇ kʼoꞈ tiˬ lam kʼoꞈ˗ahˇ keuˆ ni ya dawˬ keuˆ˗euˬ kʼawꞈ, dawˬ poeˬ kʼoꞈ meh. Ngaˇ aˬ dui˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ˗ahˇ yaw beh naˆ maˬ tseˇ aˇ poeˬ taˬ baw ma” lehˇ jiˇ paˇ ehˇ˗eu meh.

7-8. Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ myaˬ tiˬ paˆ aˬ jeˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ˗eu nga? (Loˇmaˆ 8:20, 21)

7 Nymˬ˗mˇ iˬ nah˗euˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ yaw myaˬ gʼaˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ nyaˆ taꞈ tiˬ jeˬ lehˇ jaˆ˗eu meh. Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ teu naˇ, Aˬbyaˬhaˬ neh Miˬyehˇ Miˇ kʼahˬ uˆ lahˇ˗eu uˬ moˆ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ gʼeh˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ duˇ leˇ˗eu meh. (Heˬbyehˇ 11:8-10, 13) Pawˇluˆ jiˇ muiˬ dui dui˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ teu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ meh. (Loˇmaˆ 8:20, 21-ahˇ gui.) Nawˇ Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ saˇ jaˇ dawˬ deuˬ˗ahˇ ya siˬ nya beh beh ngeh, noeˬ tmˬ˗eu jeˬ aˬ geu hmˬ˗ahˇ ya leˇ dzehˬ nya? Iˬ baˇ zaˬ maˬ paˇ pyeuꞈ ni byah kuꞈ˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ laˇ˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ˗ahˇ laˬ? Maˬ ngeuˇ naˇ shiˇ dzeuˇ˗euˬ yawˬ ha gaˬ˗eu deuˬ gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗awˇ miˇ tsaˬ Baˬlaˬdiˇsuˆ˗ahˇ ya jawˇ˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ˗ahˇ laˬ? Heu naˇ nawˬ˗ahˇ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ maˇ diˇ byah laˇ meh lehˇ haw tsoˆ taˬ˗awˇ dawˬ ni laˆ noeˬ nehˬ˗eu meh.

8 Aˬ dui˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ mˬ kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu maˬ ehˇ, miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu maˬ ehˇ, laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ jaˆ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui˗euˬ muiˬ dui dui˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ ziꞈ taꞈ˗ehˇ ziꞈ dzehˬ laˇ nya˗eu meh. Aˬ dui teu loꞈ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ nya˗eu nga lehˇ Pawˇluˆ neh boꞈ taˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ ja sawˇ haw ma. Pawˇluˆ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ aˬ joˆ˗ehˇ boꞈ taˬ˗euˬ nga lehˇ haw ma. Toˆ˗ehˇ jahˇ˗eu teu naˇ, aˬ dui˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ maˇ diˇ byah laˇ meh lehˇ jah ziꞈ laˇ ni caw ba nehˬ˗eu meh.

Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ ziꞈ dah bi gʼeh

Aˇ baˇ deuˬ: Ka li zaˬ deuˬ shaˬ zahˬ yaw myaˬ jeˬ˗ahˇ ya puˬ. 1. Mehˇ nmˇ zaˬ guˬ tiˬ gʼaˬ hawˬ maˬ dzaˬ mi na˗ehˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗eu lehˇ gʼeh luꞈ ngeh, dzaw zaˬ nyiˬ gʼaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ naˇ kʼah jawˇ˗awˇ ja kʼoeˬ luꞈ gaˇ ya mawˇ. 2. Mehˇ nmˇ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ Saˇ kiˇ maˬ ngeuˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ neh bi guˇ kʼaˆ leꞈ. 3. Mehˇ nmˇ aˬ li tiˬ gʼaˬ gaˇ mˇ duˬ˗ahˇ laꞈ nmꞈ nmꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ ha geuꞈ. 4. Tawˬ laꞈ kʼoeˇ jawˇ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ aˬ li tiˬ gʼaˬ tawˬ˗euˬ laꞈ nyiˇ paw haw luꞈ.

Ka li zaˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ shaˬ zahˬ tiˬ jeˬ maˬ ngeuˇ naˇ tiˬ jeˬ˗ahˇ ya puˬ meh lehˇ siˬ nya taˬ (Aˇ deuˆ 9-10-ahˇ haw)

9-10. Ka li zaˬ deuˬ Pawˇluˆ loꞈ˗ehˇ aˬ jeˬ jeˇ˗ahˇ ya puˬ meh lehˇ noeˬ tmˬ nya˗eu nga? (Loˇmaˆ 5:3) (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)

9 Loˇmaˆ 5: 3-ahˇ gui. Pawˇluˆ shaˬ˗eu zahˬ˗eu jeˬ aˬ dui˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ˗ahˇ jah ziꞈ dzehˬ laˇ ni caw ba nehˬ nya meh lehˇ ehˇ˗eu meh. Naˇ haˬ ngeh gaˇ kahˇ dahˇ gaˇ nmˇ maˬ duˇ˗a. Maˇ diˇ naˇ Yeˬsuˇ˗euˬ zaˬ lahˇ yawˬ gʼaˬ na luꞈ shaˬ˗eu zahˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ya puˬ meh lehˇ noeˬ tmˬ nya meh. Pawˇluˆ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Aˬ yawꞈ Teˇsaˬloˇni meuˬ˗ahˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ “naw maꞈ nehˬ˗ehˇ nga maꞈ jawˇ ngeh neh, kʼehˬ˗eu kʼaˆ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ dui ya daˬ tehꞈ˗a lehˇ naw maꞈ˗ahˇ ehˇ nehˬ˗euˬ ma. Kʼaˇ ehˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ keuˆ le teuˇ le luꞈ˗eu” meh lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (1 Teˇsaˬloˇni 3:4) Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ Gawˇliˬtu meuˬ˗ahˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ “nga maꞈ ya daˬ˗euˬ shaˬ zahˬ naw maꞈ˗ahˇ bi siˬ mawꞈ miˇ˗a. . . . Maˬ paˇ ya dehꞈ˗eu miˇ˗a lehˇ noeˬ jiˇ˗euˬ ma” lehˇ boꞈ nehˬ˗euˬ meh.—2 Gawˇliˬtu 1:8; 11:23-27.

10 Nymˬ˗mˇ iˬ nah˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ jiˇ shaˬ zahˬ˗ahˇ ya puˬ meh lehˇ noeˬ tmˬ nya meh. (2 Tiˆmoˇseˬ 3:12) Nawˇ Yeˬsuˇ˗ahˇ jah˗eu miˇ neh, aˬ yawꞈ˗euˬ zaˬ lahˇ pyeuꞈ˗eu miˇ neh, shaˬ zahˬ˗ahˇ ya puˬ luꞈ de loˇ? Cawˬ hawˇ˗eu yuiꞈ nyiˇ deuˬ nawˬ˗ahˇ cehꞈ lehꞈ ka laˇ gaˇ, laˆ tsoeˬ laˇ gaˇ ya daˬ luꞈ de loˇ? Nawˇ gaˇ kawˆ yawˬ kawˆ na luꞈ˗ahˇ yaw sui yaw dawˇ dawˇ lehˇ dehꞈ mawꞈ˗eu miˇ neh gaˇ mˇ duˬ˗ahˇ shaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ya puˬ luꞈ de loˇ? (Heˬbyehˇ 13:18) Nawˇ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ aˬ cawˬ˗ahˇ ja nehˬ˗eu miˇ neh miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu sahˬ paˬ sahˬ ma deuˬ neh laˆ tsoeˬ laˇ gaˇ ya daˬ luꞈ de loˇ? Aˬ dui aˬ jeˬ˗euˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ ya puˬ˗eu maˬ kaˬ, Pawˇluˆ aˬ dui laˬ kʼaˬ cehˇ paˬ˗ehˇ gʼeh meh lehˇ ehˇ˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh?

11. Aˬ dui aˬ jeˬ˗euˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ ya puˬ˗eu maˬ kaˬ aˬ jeˬ miˇ neh ya oˇ ya daˬ˗eu nga?

11 Aˬ dui shaˬ zahˬ˗ahˇ ya puˬ kʼawꞈ laˬ kʼaˬ cehˇ nya meh. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, teu naˇ Loˇmaˆ 5:3 laꞈ kʼoeˇ ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ, “shaˬ˗eu zahˬ˗eu jeˬ bi daˬ bi oˇ coeˇ laˇ” ni caw ba nehˬ˗eu miˇ neh meh. Ka li zaˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ shaˬ˗eu zahˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ya puˬ˗eu miˇ neh daˬ coeˇ oˇ coeˇ˗eu jeˬ ya ahˇ˗eu meh. Aˬ dui daˬ coeˇ oˇ coeˇ˗eu jeˬ ahˇ˗awˇ neh tehꞈ˗ehˇ aˬ dui˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ byah laˇ gaˇ ya mawˇ˗eu meh. Aˬ dui Yeˬsuˇ neh, miˇ tsaˬ baˬ˗eu kʼaˬ lo lo yaˇ˗ahˇ ga˗iˇ˗euˬ siˬ yoeˬ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ taˬ˗euˬ deuˬ loꞈ˗ehˇ maˬ pyeuꞈ mawꞈ. Dahˬ beh ngeh aˬ yawꞈ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu guiˬ lahˬ dawˬ˗ahˇ ha geuꞈ kʼawꞈ, “shaˬ˗eu zahˬ˗eu jeˬ hawˇ˗eu kʼehˬ˗eu kʼaˆ˗eu jeˬ˗ahˇ” ya puˬ ngeh taˆ lehˇ byehˇ dzeh˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 13:5, 6, 20, 21) Laˆ tsoeˬ laˇ˗eu jeˬ hawˇ˗eu shaˬ˗eu zahˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ya puˬ ngeh laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ maˬ jaˆ˗eu uˬ taꞈ, maˬ awˬ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui oˇ daˬ coeˇ naˇ muiˬ˗eu jeˬ za˗eu yaw duˬ baw meh. Aˬ jeˬ˗euˬ muiˬ˗eu jeˬ za˗eu nga?

12. Daˬ coeˇ oˇ coeˇ naˇ aˬ joˆ˗ehˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu nga?

12 Yaˬkoˆ shaˬ˗eu zahˬ˗eu jeˬ˗ahˇ daˬ coeˇ oˇ coeˇ˗eu heu naˇ, aˬ joˆ˗ehˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu lehˇ ehˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ “naw maꞈ tiˬ jeˬ˗iˬ ehˇ kʼaˇ maˬ za ni byah˗eu loꞈ˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ laˇ nya ni, aˬ myah luꞈ maˬ tsehˆ leˇ ni daˬ dzeuˇ oˇ dzeuˇ nya˗eu yaw duˬ bi baw˗awˬ” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Yaˬkoˆ 1:2-4) Yaˬkoˆ daˬ coeˇ oˇ coeˇ˗eu jeˬ aˬ dui˗ahˇ muiˬ meh lehˇ ehˇ˗eu meh. Teu naˇ aˬ dui˗ahˇ muiˬ˗eu seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ yaw myaˬ jeˬ ahˇ laˇ ni caw ba nehˬ laꞈ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, jah˗eu jeˬ, Miˬyehˇ˗ahˇ nui ma taˬ˗eu jeˬ, nui ma gʼawˬ mahˇ ni taˬ˗eu jeˬ, heu deuˬ pyeuꞈ meh. Kʼoeˇ naˇ aˇ yeˇ huiˬ˗eu gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu dzaˇ˗i nui jeˬ paˇ jaˆ˗a siˬ.

13-14. Daˬ coeˇ oˇ coeˇ naˇ aˬ jeˬ za˗eu nga? Teu naˇ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ taꞈ˗eu nga? (Loˇmaˆ 5:4)

13 Loˇmaˆ 5:4-ahˇ gui. Pawˇluˆ daˬ coeˇ oˇ coeˇ˗eu jeˬ˗aˬ ‘lawˬ haw˗eu jeˬ˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ lehˇ, Miˬyehˇ sawˇ nehˬ laꞈ˗eu’ jeˬ˗ahˇ bi za˗eu meh lehˇ ehˇ˗eu meh. Teu miˇ neh nawˇ daˬ coeˇ oˇ coeˇ naˇ Yeˬhawˇbaˬ nui kʼahˇ shiˇ˗awˇ ha geuꞈ nehˬ laꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ teu naˇ Yeˬhawˇbaˬ nawˇ shaˬ zahˬ gʼawˬ mya jeˬ˗ahˇ ya puˬ gaˇ nui kʼahˇ shiˇ˗eu lehˇ ehˇ mawꞈ˗eu maˬ ngeuˇ˗a. Ehˇ kʼawꞈ Miˬyehˇ nawˬ˗ahˇ nui kʼahˇ shiˇ˗eu meh. Toˆ˗ehˇ ya siˬ˗eu teu naˇ gʼaˬ ahˇ laˇ˗eu maˬ ngeuˇ nya loˇ?—Ja ceuˬ 5:12.

14 Aˬbyaˬhaˬ lawˬ haw laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ ya puˬ kʼawꞈ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ kamˬ daˬ coeˇ˗euˬ miˇ neh Miˬyehˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ nui kʼahˇ shiˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ Miˬyehˇ Aˬbyaˬhaˬ˗ahˇ cawˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ sawˇ˗awˇ, yaw tsaˬ yaw dawˇ tsawˇ haˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ haw˗eu meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 15:6; Loˇmaˆ 4:13, 22) Aˬ dui jiˇ Miˬyehˇ neh nui kʼahˇ shiˇ˗eu jeˬ˗ahˇ za nya˗eu meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ gʼawˬ mya ni mˇ˗eu miˇ neh maˬ ehˇ, muiˬ˗eu gaˇ deuˬ˗ahˇ za taˬ˗euˬ miˇ neh maˬ ehˇ, nui kʼahˇ shiˇ˗eu maˬ ngeuˇ ni, aˬ dui saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ daˬ coeˇ oˇ coeˇ˗eu miˇ neh nui kʼahˇ shiˇ˗eu meh. Aˬ dui aˇ kʼoꞈ aˇ myaˆ kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗euˬ maˬ kaˬ, dehꞈ ziˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh luꞈ˗eu maˬ kaˬ, aˇ naˆ ni bymˬ˗eu byehˆ˗eu maˬ kaˬ, aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ daˬ coeˇ oˇ coeˇ nya˗eu meh. Nymˬ˗mˇ nawˇ lawˬ haw laˇ˗eu shaˬ zahˬ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ kamˬ daˬ oˇ daˬ luꞈ de laˬ? Ngeuˇ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ nawˬ˗ahˇ nui kʼahˇ shiˇ˗eu lehˇ jah ziꞈ luꞈ˗uˇ. Teu loꞈ˗ehˇ ya siˬ˗eu teu naˇ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ˗ahˇ jah ziꞈ dzehˬ laˇ ni caw ba nehˬ˗eu meh.

Maˇ jawˆ ni gʼeh˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ

15. Pawˇluˆ aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ paˇ ngehˬ keuˆ nga siˬ? Teu naˇ tiˬ gʼaˬ na˗ahˇ aˬ jeˬ miˇ neh bi zahˬ leˇ˗eu nga?

15 Uˬ soe Pawˇluˆ neh ehˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ aˬ dui lawˬ haw laˇ˗eu shaˬ zahˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ ngeh, Miˬyehˇ nui kʼahˇ shiˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ Pawˆluˆ ‘Miˬyehˇ kʼoeˇ loꞈ˗ehˇ sawˇ nehˬ laꞈ˗eu baˬ da neh, noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ laˇ tehꞈ˗a. Kʼoeˇ loꞈ˗ehˇ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ laˇ˗euˬ baˬ da neh, nui ma cawˆ kʼaˇ maˬ paˇ za meh’ lehˇ jiˇ paˇ ehˇ˗eu meh. (Loˇmaˆ 5:4, 5) Gaˇ kawˆ teu naˇ tiˬ gʼaˬ na˗ahˇ laˆ zahˬ nehˬ˗euˬ meh. Aˬ jeˬ miˇ neh nga? Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, Loˇmaˆ 5:2-ahˇ Pawˇluˆ Loˇmaˆ Ka li zaˬ deuˬ ‘Miˬyehˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ yaw shehꞈ kʼahˬ sehˇ biꞈ laꞈ gaˇ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ’ jaˆ meh lehˇ ehˇ˗eu miˇ neh meh. Teu miˇ neh tiˬ gʼaˬ na ‘Ka li zaˬ teu deuˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ dzeuˇ shaw˗euˬ gaˇ neh, Pawˇluˆ aˬ jeˬ miˇ neh noeˬ tmˬ˗eu jeˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ paˇ ngehˬ˗eu nga?’ lehˇ noeˬ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh.

Aˇ baˇ deuˬ: Ka li zaˬ deuˬ shaˬ zahˬ yaw myaˬ jeˬ˗ahˇ ya puˬ. 1. Mehˇ nmˇ zaˬ guˬ tiˬ gʼaˬ hawˬ maˬ dzaˬ mi na˗ehˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗eu lehˇ gʼeh luꞈ ngeh, dzaw zaˬ nyiˬ gʼaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ naˇ kʼah jawˇ˗awˇ ja kʼoeˬ luꞈ gaˇ ya mawˇ. 2. Mehˇ nmˇ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ Saˇ kiˇ maˬ ngeuˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ neh bi guˇ kʼaˆ leꞈ. 3. Mehˇ nmˇ aˬ li tiˬ gʼaˬ gaˇ mˇ duˬ˗ahˇ laꞈ nmꞈ nmꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ ha geuꞈ. 4. Tawˬ laꞈ kʼoeˇ jawˇ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ aˬ li tiˬ gʼaˬ tawˬ˗euˬ laꞈ nyiˇ paw haw luꞈ.

Aˇ yamˬ ngehˬ˗ehˇ myahˇ laˇ naˇ ngehˬ˗ehˇ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ maˇ diˇ byah laˇ meh lehˇ jah ziꞈ (Aˇ deuˆ 16-17-ahˇ haw)

16. Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ aˬ joˆ˗ehˇ ziꞈ dzehˬ laˇ nya˗eu nga? (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)

16 Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ heu naˇ huiˬ laˇ mahˇ laˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ noeˬ mawˇ˗eu heu naˇ, Pawˇluˆ ehˇ mawꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼoˆ shaw laˇ ni caw ba nehˬ˗eu meh. Nawˇ Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ya dzaw dahˬ beh ngeh yamˬ˗ahˇ noeˬ mawˇ haw sheˇ. Miˇ shuiꞈ˗ahˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ ya dehꞈ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ ya dzaw ngeh, nawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh laˇ nya? Nawˇ, heu naˇ muiˬ dui dui˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ ngaˇ, ehˇ kʼawꞈ maˇ diˇ pyeuꞈ leˇ nya meh laˬ lehˇ noeˬ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ nawˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ hawˇ˗eu Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ saˇ jaˇ dawˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ngehˬ˗ehˇ siˬ nya laˇ naˇ ngehˬ˗ehˇ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ heu maˇ diˇ byah laˇ ngaˇ lehˇ jah ziꞈ laˇ˗eu meh.

17. A nehˬ˗awˇ iˇ cuꞈ shawˇ dzeuˇ˗euˬ kʼawꞈ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ jah ziꞈ dzehˬ laˇ nya˗eu nga?

17 Iˇ cuꞈ shawˇ gʼaˬ˗euˬ naˇ kʼahˬ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ dzehˬ laˇ˗awˇ gaˬ dzehˬ laˇ ni leh jeh naˇ, nawˬ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jiˇ ziꞈ dzehˬ laˇ˗eu meh. (Heˬbyehˇ 5:13–6:1) Nawˇ Loˇmaˆ 5:2-4 laꞈ kʼoeˇ˗euˬ dawˬ nawˬ˗euˬ dehꞈ ziˇ nehˬ˗ehˇ tsaˬ miˇ˗a lehˇ noeˬ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Nawˇ shaˬ zahˬ gʼawˬ mya jeˬ˗ahˇ ya puˬ kʼawꞈ, daˬ coeˇ oˇ coeˇ laꞈ˗euˬ miˇ neh Miˬyehˇ nui kʼahˇ shiˇ meh lehˇ siˬ nya˗eu meh. Miˬyehˇ nawˬ˗ahˇ nui kʼahˇ shiˇ meh lehˇ ngehˬ˗ehˇ jah ziꞈ naˇ ngehˬ˗ehˇ, aˬ yawꞈ neh saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ mˇ caw meh lehˇ jah ziꞈ dzehˬ laˇ˗eu meh. Nawˬ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ yaw beh naˆ maˬ tseˇ ziꞈ dzehˬ laˇ˗awˇ, nawˇ teu˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw dzehˬ laˇ˗eu uˬ taꞈ, Miˬyehˇ nawˬ˗ahˇ muiˬ˗eu jeˬ biꞈ nehˬ mawꞈ ngaˇ lehˇ jah ziꞈ dzehˬ laˇ˗eu meh. Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ heu naˇ nawˬ˗euˬ dehꞈ ziˇ yawˬ pyawˬ na luꞈ˗ahˇ taꞈ˗eu meh. Nawˇ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ˗ahˇ mˇ nehˬ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ maˬ ehˇ, gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ noeˬ tsehˆ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ maˬ ehˇ, aˇ yamˬ zmˬ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ maˬ ehˇ, taꞈ˗eu meh.

18. Yeˬhawˇbaˬ aˬ jeˬ kamˬ taˬ˗euˬ nga?

18 Gʼaˬ kʼehˇ Pawˇluˆ Miˬyehˇ nui kʼahˇ shiˇ naˇ, noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ laˇ meh lehˇ ehˇ gʼaˬ˗euˬ naˇ kʼah aˇ yeˇ huiˬ˗eu dzaˇ˗i tiˬ jeˬ˗ahˇ paˇ ngehˬ keuˆ˗eu meh. Aˬ yawꞈ aˬ dui˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ maˇ diˇ byah laˇ meh lehˇ ehˇ˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh toˆ˗ehˇ ehˇ nya˗eu nga? Pawˇluˆ Loˇmaˆ Ka li zaˬ deuˬ˗ahˇ ‘Kʼoeˇ loꞈ˗ehˇ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ laˇ˗euˬ baˬ da neh, nui ma cawˆ kʼaˇ maˬ paˇ za meh. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, Miˬyehˇ neh aˬ dui˗ahˇ biꞈ laꞈ˗euˬ laꞈ sawˬ pyeuꞈ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ˗ahˇ gʼoe˗eu laꞈ kʼoeˇ, Miˬyehˇ˗euˬ gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu jeˬ aˬ dui˗euˬ nui maˬ laꞈ kʼoeˇ shehˆ ahˇ nehˬ laꞈ˗euˬ baˬ da neh meh’ lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (Loˇmaˆ 5:5) Teu miˇ neh Yeˬhawˇbaˬ neh biꞈ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ maˇ diˇ byah laˇ meh lehˇ jah ziꞈ nya meh.

19. Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ aˬ dui aˬ jeˬ jah ziꞈ nya˗eu nga?

19 Yeˬhawˇbaˬ neh Aˬbyaˬhaˬ˗ahˇ biꞈ˗euˬ saˇ jaˇ dawˬ gaˇ kawˆ, Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ nui kʼahˇ shiˇ˗eu gaˇ kawˆ, aˬ yawꞈ˗ahˇ cawˬ lehˇ sawˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ shaˇ noeˬ shaˇ sawˇ haw. Aˬbyaˬhaˬ neh noeˬ tmˬ˗euˬ jeˬ maˇ diˇ byah laˇ˗euˬ meh. Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ “Aˬbyaˬhaˬ nui ma gʼawˬ mahˇ ni taˬ˗euˬ baˬ da neh, Miˬyehˇ neh saˇ jaˇ dzaˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ za˗euˬ meh” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Heˬbyehˇ 6:15; 11:9, 18; Loˇmaˆ 4:20-22) Aˬbyaˬhaˬ nui ma maˬ ya cawˆ haw˗aˬ. Aˬ dui jiˇ saˇ jaˇ ziꞈ daˆ leꞈ naˇ, noeˬ tmˬ˗eu jeˬ maˇ diˇ byah laˇ meh lehˇ jah ziꞈ nya meh. Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ maˇ diˇ pyeuꞈ laˇ˗eu miˇ neh laˬ kʼaˬ ya cehˇ˗eu meh. Nui ma maˬ ya cawˆ˗a. (Loˇmaˆ 12:12) Pawˇluˆ ‘Miˬyehˇ˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ˗euˬ baoˬ baˬ da neh naw maꞈ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ huiˬ laˇ mahˇ laˇ nya ni, naw maꞈ Miˬyehˇ˗ahˇ jah˗eu jeˬ˗ahˇ gʼoe˗awˇ, noeˬ tmˬ˗eu jeˬ˗euˬ dawˬ pehˬ duˬ puˇ pyeuꞈ˗eu Miˬyehˇ naw maꞈ˗ahˇ laˬ kʼaˬ cehˇ nui saˇ za˗eu jeˬ bi byah laˇ luꞈ˗uˇ’ lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ meh.—Loˇmaˆ 15:13.

Nawˇ dawˬ kʼoꞈ aˬ joˆ˗ehˇ biꞈ le?

  • Loˇmaˆ 5:2-ahˇ Pawˇluˆ aˬ jeˬ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ nga?

  • Loˇmaˆ 5:3, 4-ahˇ ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ Ka li zaˬ deuˬ aˬ jeˬ˗ahˇ ya puˬ˗euˬ nga?

  • Jaˇliꞈ dzaw dahˬ beh laˇ ngeh nawˬ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ hawˇ˗eu nymˬ˗mˇ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ aˬ joˆ˗ehˇ beu gaˇ˗eu nga?

Dawˬ caˇ 139 Miˇ shuiꞈ˗ahˇ jawˇ luꞈ˗eu lehˇ shaˇ noeˬ haw

a Heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ Ka li zaˬ deuˬ aˬ jeˬ jeˇ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ˗eu nga? Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ maˇ diˇ byah laˇ meh lehˇ aˬ jeˬ miˇ neh jah ziꞈ nya˗eu nga lehˇ haw ma. Kʼoeˇ naˇ Loˇmaˆ gaˬ naˇ yaw huiˬ 5 aˬ dui Jaˇliꞈ dzaw dahˬ beh laˇ ngeh˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ hawˇ˗eu nymˬ˗mˇ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ aˬ joˆ˗ehˇ beu gaˇ˗eu nga lehˇ siˬ laˇ ni caw ba nehˬ˗eu meh.

    Aˬkaˬ sahˬ boꞈ paˇ dmˬ (2013-2024)
    Doˆ iˇ˗eu
    Ahˇ leˇ˗eu
    • Akha
    • Biˇ nehˬ˗eu
    • Toeˬ taˬ˗eu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Zmˬ nya˗eu aˇ tiˆ
    • Yawˬ ha˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw lahˇ nehˬ˗eu jeˬ
    • Yawˬ ha-euˬ gaˇ kawˆ-ahˇ haw lahˇ-eu g'aˇ duˬ toeˬ taˬ-eu
    • JW.ORG
    • Ahˇ leˇ˗eu
    Biˇ nehˬ˗eu