Tekpɔ Nɔ Ao Gbedoɖawo Anyɔ Doji

1-2. (a) Nyi yí atɛnŋ axe mɔ nɔ mì yí mìanu mìwo ji mɛ nyɔwo nɔ Yehowa yí agloɔ? (b) Lé mìwɛ yí nya mɔ Yehowa jikɔ veviɖe mɔ yeaɖo to mìwo gbedoɖawoɔ?

ÉWANƆ nɔ eo gaɖewomɛ mɔ ao gbedodoɖawo vanyinɔ enu ci ètrɔ yi nunɔ alo ŋɖe kpoŋ nɛa? Nɔ enyi ahan yɔ nɛɔ, denyi eoɖekɛ yí ewanɔ ahan nɔ eo. Ðo xexe ci mɛ mìle yɛ vagbɔnnu yí etɛnŋ vajɔ mɔ mìavale hwlɛndo ji le mìwo gbedoɖawo mɛ. Alo étɛnŋ gbɔnnu nɔ mì mɔ mìanu mìwo jimɛnyɔwo nɔ Yehowa, ɖo mìkpɔɛ mɔ mìdeje yí atesɔɛ o.

² Bibla na kankandoji mì mɔ lé mìsɔ mìwoɖekiwo hwe yí do gbe ɖaɖa nɔ Yehowa so ji mɛ do yí le veviɖe ni. Denyi kpɔ mɔ mìaŋwlɛwo daɖɛ yí atrɔ anukɔwo yí le veviɖe ni o. Ésenɔ “mɛ ciwo yí sɔ wowoɖekiwo hwe gbedoɖawo.” (Eha. 10:​17, nwt) Ésɔ kpakpa senɔ enyɔ ɖeshiaɖe ci mìnunɔ, ɖo ésɔnɔ eɖe le ji nɔ mì veviɖe.—Eha. 139:​1-3.

3. Enyɔbiɔse ciwo yí mìakpɔ ɖoŋci nɔ le nyɔta cɛ mɛɔ?

³ Mìatɛnŋ agbebiɔ mìwoɖekiwo se mɔ: Lé mìatɛnŋ ado gbedodoɖa nɔ Yehowa koɖo kankandoji doɔ? Lé mìawɛ yí mìwo gbedoɖawo anyɔkɔ dojiɔ? Lé tamɛbubukpɔ so gbedoɖa ciwo yí so ji mɛ ciwo woŋwlɛ do Bibla mɛ, atɛnŋ akpedo mì nu yí mìwo gbedodoɖawo anyɔ doji doɔ? Nyi mìatɛnŋ awa nɔ enulolokpɔ sugbɔ na yí mìdan lé mìanu mìwo jimɛnyɔwo nɔ Yehowa doɔ? Mína mìakpɔ ɖoŋci nɔ nyɔbiɔse cɛwo.

DO GBE ÐAÐA NƆ YEHOWA KOÐO KANKANDOJI

4. Nyi yí atɛnŋ akpedo mì nu yí mìado gbe ɖaɖa nɔ Yehowa koɖo kankandojiɔ? (Ehajiji Wema 119:145)

⁴ Nɔ mìmɔŋje mɛ nya mɔ Yehowa nyi exlɔ egbejinɔtɔ ci yí ji mɔ enuwo aje ji nɔ mìɔ, mìavado jeshi mɔ mìatɛnŋ ado gbe ɖaɖa ni koɖo kankandoji. Mɛ ci yí ŋwlɛ Ehajiji Wema 119 je agbla yí ɖo ekacaca nywi ŋtɔ́ han koɖo Yehowa. Cukaɖawo dedɛn le yi gbe mɛ o. Nuvwinwatɔ ɖewo trɔɛ to mɛ. (Eha. 119:​23, 69, 78) Édokɔ gbla koɖo yiŋtɔ fɛnwo hɛnnɛ. (Eha. 119:5) Ci ele ahan can ɔ, devɔn yí mi yi jimɛnyɔwo nunu nɔ Yehowa o.—Hlɛn Ehajiji Wema 119:145.

5. Nyi yí taɖo mìdeɖo atashi lé enuwawa do nɔ mì do adɔ yí mìami gbedoɖa wawaɔ? Na kpɔwɛ ɖeka.

⁵ Yehowa yɔyɔ mɛ ciwo yí wa nuvɔn ganganwo ŋtɔkpu mɔ wo le va do egbe ɖaɖa nɔ ye. (Ezai 55:​6, 7) Eyi taɖo, mìdeɖo ana yí lé enu wawa do nɔ mì adɔ yí mìami gbedoɖa wawa o. Le kpɔwɛ mɛ, Mɛɖewo kpenɔ ŋkuvi do yamɛhunkutɔwo nu yí nɔnɔ nyigban. Yamɛhunkutɔ ɖe nya mɔ nɔ yeyikɔ le ayamɛ yí vayi do go cukaɖa ɖeɔ, yeatɛnŋ ayɔwo yí axo nuxu koɖo wo. Ávɔn mɔ yedayɔ wo ci ecaka le yiɖeki mɛ yí bu emɔ alo yí wa fɛn ɖea? Mìkando ji mɔ dawɛ ahan o! Ahanke nɔ mìwa nuvɔn ɖewo alo yí sɔ gbeta dɔndɔn ɖewo hweɖewonuɔ, mìatɛnŋ ado gbe ɖaɖa nɔ Yehowa koɖo kankandoji.—Eha. 119:​25, 176.

LÉ ÀWƐ YÍ AO GBEDOÐAWO ANYƆ DOJI

6-7. Lé tamɛbubukpɔ so Yehowa nɔnɔmɛwo nu atɛnŋ akpedo mì nu yí mìwo gbedoɖawo agbevanyɔ doji doɔ? Na kpɔwɛ ɖeka. (Gbekpɔ gɔnmɛnuŋwlɛŋwlɛ lɔ.)

⁶ Nɔ mìvoŋ yí xonɔ nuxu nɔ Yehowa yí nunɔ mìwo jimɛnyɔwo ni yí gbenunɔ lé enuwo wakɔ do nɔ mì teŋ niɔ, mìwo gbedoɖawo anyɔkɔ doji. Eyi taɖo, nyi mìatɛnŋ awa yí mìwo gbedoɖawo anyɔkɔ dojiɔ?

⁷ Bu tamɛ kpɔ so Yehowa nɔnɔmɛwo nu.a Nɔ èbunɔ tamɛ kpɔ so yi nɔnɔmɛwo nu sugbɔɔ, àsun ji yí anukɔ ao jimɛnyɔwo ni fafɛɖe doji. (Eha. 145:​8, 9, 18) Mìasɔ nɔvinyɔnu Kristine kpɔwɛ, edalɔ sɛnnɔ tamɛ. Édre mɛ mɔ: “Nuxuxoxo nɔ Yehowa shigbe Eda nɛ dele fafɛɖe nɔŋ o. Ewanɔ nɔŋ mɔ nuvɔnmɛ ci ŋnyi adɔ yí agbe ŋɖɛ.” Yehowa nɔnɔmɛ ci yí kpedo nuɔ? Énu mɔ: “Lɔnlɔn egbejinɔnɔtɔ Yehowa tɔ dɔ yí ŋkpɔɛ mɔ ŋle vofamɛ. Ŋnya mɔ Yehowa datashi anyi lɔ̀ gbeɖe o. Nɔ ŋjuin can ɔ, ásɔ lɔnlɔn yí afɔnŋ do te. Ecɛ kpedo ŋnu yí ŋnunɔ ŋciwo yí dɔ ŋkpɔnɔ jijɔ koɖo ŋciwo yí dɔ ŋsenɔ veviwo ni.”

8-9. Nɔ èbu tamɛ kpɔ so nyɔ ciwo ànu nu gbɔxwe ado gbe ɖaɖa ɖe, nyɔna ciwo àkpɔ le mɛɔ? Na kpɔwɛ ɖeka.

⁸ Bu tamɛ kpɔ so nyɔ ci ànu nu. Gbɔxwe ado gbe ɖaɖaɔ, ètɛnŋ biɔ enyɔ ɖewo eoɖeki se. Le kpɔwɛ mɛ: ‘Cukaɖa ciwo koŋ mɛ yí ŋtokɔ le kakacɛ mɛɔ? Mɛɖe li yí ŋɖo asɔ enu kea? Ŋdokɔ go cukaɖa yoyu ɖe yɛ yí eʒan mɔ Yehowa akpedo ŋnu yí maɖu jia?’ (2 Efy. 19:​15-19) Gbesɔ kpe niɔ mìatɛnŋ akplɔ Yesu fɔteshiwo do nɔ mìbu tamɛ kpɔ so ŋci mìatɛnŋ abiɔ Jehovah so Yi ŋkɔ, Yi Fyɔɖuxu lɔ koɖo Yi dro nu.—Mt. 6:​9, 10.

⁹ Ci nɔvinyɔnu ɖeka ci woyɔnɔ mɔ Aliska se mɔ ye suye lé kanŋsɛdɔ̀ ɖeka le ahlɔn mɛ ci yí ahɛn eku vɛ niɔ, edɔ yí egbɔnnu ni mɔ ado gbe ɖaɖa. Énu mɔ: “Ŋcaka le nyɛɖeki mɛ sugbɔ yí egbɔnnu nɔŋ mɔ mabu tamɛ kpɔ so ŋciwo pleŋ nanu le gbedodoɖa mɛ nu.” Nyi yí kpedo nuɔ? Édre mɛ mɔ: “Keŋ gbɔxwe nado gbe ɖaɖaɔ, ŋsɔnɔ hwenu kleŋ ɖe yí abu tamɛ kpɔ so enyɔ ciwo nanu nu. Ékpedo ŋnu yí ŋvakpɔɛ mɔ ŋdesɔnɔ susu ɖo nyɛɖeki ji le anyi gbedoɖawo mɛ o. Ecɛ dɔ yí ŋvonɔŋ yí nɔnɔ kpuu yí gbesun ji yí donɔ gbe ɖaɖa nɔ Yehowa so enu vovovowo nu.”

10. Nyi yí taɖo mìɖo aje agbla yí awanɔ gbedodoɖa jinjinwoɔ? (Kpɔ foto lɔwo hɛnnɛ.)

¹⁰ Zannɔ gamɛ sugbɔ asɔ do gbe ɖaɖa. Gbedoɖa kleŋwo wawa atɛnŋ ana yí mìategogo Yehowa doji. Éle ahan gan, ányɔ sugbɔ sɔwu mɔ mìazan gamɛ sugbɔ yí asɔ dre mìwo susuwo mɛ le gbedodoɖa lɔwo mɛ yí anu enu ciwo pleŋ yí wawa mì.b Aliska asuɔ Elijah nu mɔ: “Ŋtekpɔ yí donɔ gbe ɖaɖa zenɛniɖe le ŋkeke ɖeka mɛ yí tenɔ gogo Yehowa doji ci ŋzannɔ gamɛ sugbɔ yí sɔ donɔ gbe ɖaɖa ni. Yehowa dele hwlɛndo ji mɔ nyɛŋ le ɖeblɛ aɖegbɔ anyi gbedoɖawo o. Eyi taɖo, natɛnŋ azan gamɛ nɛni ci yí droŋ asɔ xo nuxu ni.” Te ŋcɛ kpɔ: Ji gamɛ ɖe koŋ koɖo texwe ci ànɔ yí ado gbe ɖaɖa, yí ŋɖekɛ dado aya nɔ eo o. Taŋfuin nɔ èwɛ ahan ɔ, ecɛ adɔ yí nawanɔ gbedodoɖa jinjinwo.

BUNƆ TAMƐ KPƆ SO GBEDODOÐA CIWO YÍ SO JI MƐ CIWO WOŊWLƐ DO BIBLA MƐ NU

11. Nyɔna ci mìakpɔ nɔ mìbu tamɛ kpɔ so gbedoɖa ciwo yí so ji mɛ ciwo woŋwlɛ do Bibla mɛ nuɔ? (Gbekpɔ dakavi ci yí nyi “Lé Enu Wa Do Nɔ Wo Yí Ewanɔ Do Nɔ Eo Can a?”)

¹¹ Nɔ èbu tamɛ kpɔ so gbedoɖa ciwo yí so ji mɛ koɖo eha kɔkɔɛwo alo ehajiji ciwo yí woŋwlɛ do Bibla mɛ nuɔ, àtɛnŋ akpɔ nyɔnawo so mɛ. Hwenu àbukɔ tamɛ kpɔ so lé hanci Mawu sɛntɔwo dre wowo jimɛnyɔwo nɔ Yehowa nu doɔ, ácucu eo yí nanu ao jimɛnyɔwo nɔ Yehowa. Taŋfuin àtɛnŋ agbekpɔ kanfukanfu nyɔgbe yoyu buwo ciwo yí àji mɔ yeatɛnŋ avazan le ao gbedodoɖawo mɛ. Nɔ ègbejekɔ gbedodoɖa ŋtɔ́wo mɛɔ, àtɛnŋ avakpɔ ɖewo yí asɔ koɖo nɔnɔmɛ ciwo mɛ ètokɔ.

12. Nyɔ ciwo yí mìatɛnŋ abiɔ mìwoɖekiwo se yí asɔ bu tamɛ kpɔ so enu ciwo yí le gbedoɖa ɖe mɛ nuɔ?

¹² Nɔ èbu tamɛ kpɔ so enu ciwo yí le gbedoɖa ɖe ci woŋwlɛ do Bibla mɛ nuɔ, biɔ eoɖeki se mɔ: ‘Mi yí nukɔ nyɔ cɛwoɔ, yí nyiwo mɛ etokɔɔ? Natɛnŋ anu enu ciwo yí enu do gbedoɖa cɛ mɛ yí asɔ dre nu ci yí wawaŋ mɛa? Nyiwo yí natɛnŋ akpla so gbedodoɖa lɔ mɛɔ?’ Taŋfuin étɛnŋ ʒan mɔ àji nu gɔnmɛ kpɔ doji yí akpɔ ɖoŋci nɔ nyɔbiɔse cɛwo, vɔ àkpɔ nyɔna so mɛ dandandan. Mìakpɔ kpɔwɛ ɖewo.

13. Enu ɖeka ci mìatɛnŋ akpla le Xana gbedodoɖa lɔ mɛɔ? (1 Samiɛli 1:​10, 11) (Kpɔ foto ci yí le akpa lɔ ji.)

¹³ Hlɛn 1 Samiɛli 1:​10, 11. Hwenu yí Xana dokɔ gbe ɖaɖaɔ, étokɔ cukaɖa gangan amɛve mɛ. Ényi konɔ yí shishiɛ dokɔ agbeya ni. (1 Sam. 1:​4-7) Nɔ èdokɔ go cukaɖa ci yí devɔvɔ mɛ ɖe, nyi àtɛnŋ akpla so Xana gbedodoɖa mɛɔ? Ci edo gbe ɖaɖa nɔ Mawu nanɔ hwenu jinjinɖe yí dro yi gbanwo pleŋ do jiɔ, éna yí evoŋ le yiɖeki mɛ. (1 Sam. 1:​12, 18) Mìwo can mìatɛnŋ avoŋ le mìwoɖekiwo mɛ nɔ “[mìlɔ mìwo] susu mɛ nyɔwo nɔ [Yehowa]” yí adre lé enu wakɔ do nɔ mì teŋ le nɔnɔmɛ sɛnŋsɛnŋ lɔwo mɛ ni.—Eha. 55:22.

14. (a) Nubu ci mìatɛnŋ agbekpla so Xana kpɔwɛ lɔ mɛɔ? (b) Nɔ mìbunɔ tamɛ kpɔ so Enuŋwlɛŋwlɛ lɔwo nu ɖe, lé atɛnŋ ana yí mìwo gbedodoɖawo agbenyɔ doji doɔ? (Kpɔ gɔnmɛnuŋwlɛŋwlɛ lɔ.)

¹⁴ Le exwe ɖewo godu ci Xana ji Samiɛli ɔ, ékplɔɛ hɛn yi jo nɔ Avɔnsatɔ Gangantɔ Eli. (1 Sam. 1:​24-28) Le gbedodoɖa ɖeka mɛɔ, énu yi jimɛnyɔwo nɔ Yehowa yí sɔ dasɛ lé Yehowa glɔnnɔ ta nɔ yi sɛntɔ egbejinɔtɔwo yí gbelenɔbu nɔ wo do.c (1 Sam. 2:​1, 8, 9) Taŋfuin cukaɖa ciwo mɛ Xana tokɔ le axomɛ devɔ o, vɔ ésɔ susu ɖo lé Yehowa cushi ni do ji. Nukplamu ci yí le mɛ nɔ mìɔ? Mìatɛnŋ asun ji yí ato mìwo cukaɖawo mɛ nywiɖe nɔ mìsɔ susu ɖonɔ ŋciwo Yehowa wa nɔ mì vayi keke vaɖo hwecɛnu yɛ ji.

15. Nɔ wowakɔ enumajɔmajɔ koɖo mì ɖe, nyi mìatɛnŋ akpla so enyɔnuɖɛtɔ Ʒeremi gbedodoɖa mɛɔ? (Ʒeremi 12:1)

¹⁵ Hlɛn Ʒeremi 12:1. Evaje hweɖekanu le enyɔnuɖɛtɔ Ʒeremi gbe mɛɔ, écaka le yiɖekimɛ ci ékpɔ yí enu nyɔnyɔ nɔ amɛvɔnwo ŋci. Lé Izraɛliviwo gbewa nu koɖi do dɔ yí ecaka le yiɖeki mɛ yí devoŋ o. (Ʒer. 20:​7, 8) Enu hɛn awa ahan nɔ mìwo can hwenu yí mìkpɔ yí enu nyɔnyɔ nɔ amɛvɔnwo, awoxotɔwo alo hwenu wokokoɔ mì. Ci Ʒeremi nu nɔ Yehowa mɔ ŋcɛ ciwo yekpɔkpɔ vekɔ dɔmɛ nɔ ye can ɔ, dedo ehwɛ Mawu gbeɖe mɔ yɛnyi enumajɔmajɔwatɔ o. Ci ekpɔ lé Yehowa dɔn eto nɔ Yi jukɔn ci yí fɔn gu lɔ doɔ, ecɛ dɔ yí kankandoji ci éɖo do Mawu jɔjɔɛnyinyi nu gbevasɛnŋ doji. (Ʒer. 32:19) Mìwo can mìatɛnŋ anu enu ciwo yí vekɔ mì nu le mìwo gbedodoɖowo mɛ yí akando ji mɔ Yehowa adra enumajɔmajɔ ɖekpokpui ci mìdokɔ go yɛ do le gamɛ nywitɔ lɔ ji.

16. Nɔ mìkpɔɛ mɔ mìwo nɔnɔmɛ lɔwo ɖo sɛnxu nɔ mì ɖe, nyi yí mìatɛnŋ akpla le Levitɔ ci yí le hwashigbemɛ lɔ kpɔwɛ mɛɔ? (Ehajiji Wema 42:​1-4) (Kpɔ foto lɔwo hɛnnɛ.)

¹⁶ Hlɛn Ehajiji Wema 42:​1-4. Levitɔ ɖeka ci yí le hwashigbemɛ yí detɛnŋ le eju koɖo yí kpena xɔsetɔwo o yí ŋwlɛ ehajiji cɛ. Eha cɛ ci éŋwlɛ dasɛ le enu wawa ni do. Enu hɛn awa ahan nɔ mìwo can. Nɔ woglɔn mì do mìwo xwewo mɛ alo wocu mì do gakpamɛ do mìwo xɔse ŋci. Hweɖewonuɔ, mìtɛnŋ le nywiɖe yí hweɖewonu mìagbɔjɔ. Nɔ ɖeeɖe enyi can ɔ, mìanui nɔ Yehowa le gbedodoɖa mɛ. Taŋfuin ecɛ atɛnŋ akpedo mì nu yí mìagbeje mìwo susuwo mɛ yí agbesɔ susu bu kpɔ mìwo nɔnɔmɛ lɔ. Le kpɔwɛ mɛ, Levitɔ lɔ tɛnŋ kpɔɛ mɔ emɔ yoyu bu tɛnŋ hu nɔ ye nɔ yeasɔ kanfu Yehowa. (Eha. 42:5) Égbebu tamɛ kpɔ so lé Yehowa lénɔ bu ni do nu. (Eha. 42:8) Nɔ mìdonɔ gbe ɖaɖa yí nunɔ ŋciwo yí le mìwo ji mɛwo nɔ Mawu ɔ, akpedo mì nu mìagbeje lé enu wawa do nɔ mì mɛ kpɔ. Ágbekpedo mì nu yí mìatrɔ akpɔ mìwo nɔnɔmɛ lɔ do emɔ bu ji yí agbekpɔ ŋsɛn ci mìʒan yí ado ji.

17. (a) Nyi mìatɛnŋ akpla so Ʒonasi gbedoɖa mɛɔ? (Ʒonasi 2:​1, 2) (b) Lé nyɔgbe ɖewo ciwo yí le Ehajiji Wema mɛ atɛnŋ akpedo mì nu hwenu yí mìtokɔ cukaɖawo mɛɔ? (Kpɔ gɔnmɛnuŋwlɛŋwlɛ lɔ hɛnnɛ.)

¹⁷ Hlɛn Ʒonasi 2:​1, 2. Enyɔnuɖɛtɔ Ʒonasi do gbe ɖaɖa hwenu ele kpavi gangan ɖeka xo mɛ. Ci Ʒonasi gbe to nɔ Yehowa can ɔ, ékando ji mɔ Mawu ase ye gbe. Le gbedodoɖa yitɔ mɛɔ, Ʒonasi zan nyɔgbe sugbɔ ciwo mìkpɔ le Ehajiji Wema lɔ mɛ.d Kankandoji li mɔ akpaxwe cɛwo ma di sa. Ci ebu tamɛ kpɔ so wo nuɔ, évakando ji mɔ Yehowa atɛnŋ akpedo ye nu. Ahanke nɔ mìwo can mìtekpɔ yí lénɔ Bibla kpukpui ɖewo do susu mɛɔ, woatɛnŋ avava susu mɛ nɔ mì yí afa kɔn nɔ mì hwenu yí mìdokɔ gbe ɖaɖa nɔ Yehowa le hwenu sɛnŋsɛnŋwo mɛ.

KPƆTƆ ATENƆ GOGO YEHOWA LE GBEDODOÐA MƐ

18-19. Nɔ mìdo kpo enyɔgbe ciwo mìazan le gbedodoɖa mɛ yí asɔ dre lé enu wakɔ do nɔ mì mɛ ɖe, lé Rɔmatɔwo 8:​26, 27 akpedo mì nu doɔ? Na kpɔwɛ ɖeka.

¹⁸ Hlɛn Rɔmatɔwo 8:​26, 27. Gaɖewomɛɔ, enulolokpɔ tɛnŋ vawugan mì yí mìakpɔɛ mɔ yɛglo yí mìdeɖo nyɔgbe ciwo mìasɔ dre lé enu wawa do nɔ mì mɛ o. Vɔ denyi mìwoɖekɛ yí awa ahwa cɛ o. Le gaxoxo ŋtɔ́wo mɛɔ, Mawu gbɔngbɔn kɔkɔɛ lɔ “kpenɔdo” mì nu. Lé ekpenɔdo mì nu doɔ? Yehowa to yí gbɔngbɔn kɔkɔɛ lɔ ji yí na yí woŋwlɛ gbedoɖa sugbɔwo do yi Nyɔ lɔ mɛ. Hwenu mìdesun ji yí anu mìwo jimɛnyɔwo nɔ Yehowa yí akɔ petiiɔ, átɛnŋ aɖo to mìwo gbedoɖa nɔ mìzan nyɔgbe ɖewo ciwo yí le gbedoɖa ciwo yí le yi Nyɔ lɔ mɛ keŋ asɔ fan kwi ni. Eyi atɛnŋ aɖo wo ŋci nɔ mì.

¹⁹ Susu cɛwo kpedo nɔvinyɔnu ɖeka ci yí tɔ mɔ Yelena yí so Russie nu. Wolé nɔvinyɔnu lɔ ci edodoɔ gbe ɖaɖa yí gbehlɛnkɔ Bibla ŋci. Enu ci yí jɔ lɔ na yí Yelena ci enulolokpɔ mɛ sugbɔ yí kpɔɛ mɔ yɛgbɔnnu nɔ ye mɔ yeado gbe ɖaɖa. Énu mɔ: “Eyi ŋɖo ŋwi mɔ hwenu yí enu lɔwo vawuganŋ yí ŋdenya nyɔ ci nanu yí asɔ do gbe ɖaɖaɔ, Yehowa atɛnŋ alɔn mazan enyɔgbe ciwo yi sɛntɔwo zan vayi le wowo gbedodoɖawo mɛ ciwo woŋwlɛ do Bibla mɛ. . . keŋ asɔ fankwi ni. . . . Enu cɛ wawa fa akɔn nɔŋ sugbɔ le hwenu sɛnŋsɛnŋ gbɔnnugbɔnnu ciwo mɛ ŋto mɛ.”

20. Lé mìatɛnŋ adra mìwo susuwo do keŋ gbɔxwe ado gbe ɖaɖa hwenu mìle enulolokpɔ mɛɔ?

²⁰ Hwenu mìle enulolokpɔ mɛɔ, étɛnŋ gbɔnnu mɔ mìasɔ susu ɖo ŋɖe ji koŋ hwenu mìdokɔ gbe ɖaɖa. Nɔ mìadra mìwo susuwo doɔ, mìatɛnŋ aɖo to Ehajiji Wema ciwo yí wolé do eka ji. Mìatɛnŋ agbeje agbla aɖe mìwo jimɛnyɔwo ti, nɔ mìŋwlɛ wo shigbe lé Efyɔ Davidi wɛ nɛ. (Eha. 18, 34, 142; tamɛnuŋwlɛŋwlɛ.) Nyɔnɔnwi enyi mɔ wodeɖo ese ɖe ɖɛ koŋ so lé mìɖo adra mìwoŋtɔwo gbedodoɖawo do nu o. (Eha. 141:2) Wa enu ci yí anyɔ nɔ eo sɔwu.

21. Nyi yí taɖo mìatɛnŋ ado gbe ɖaɖa koɖo mìwo ji keŋkeŋ ɔ?

²¹ Ci mìnya mɔ Yehowa mɔnɔŋje lé enu wanɔ do nɔ mì ŋtɔkpu mɛ gbɔxwe mìavanu enyɔ ɖekpokpuiɔ, éjɔnɔ ji nɔ mì koŋ. (Eha. 139:4) Éle ahan gan, nɔ ése yí mìnu enyɔgbe ciwo yí dasɛ mɔ mìkando jiɔ, éjɔnɔ ji ni haan. Eyi taɖo, ŋgbexo nu kpɔ so gbedodoɖa wawa nɔ Edao ci yí le jeŋkwi mɛ nu o. Kpla nu so gbedodoɖa ciwo yí woŋwlɛ do yi Nyɔ lɔ mɛ nu. Donɔ gbe ɖaɖa ni koɖo ao ji keŋkeŋ. Xo nuxu so enu ciwo yí donɔ jijɔ koɖo ciwo yí donɔ vevisese nɔ eo nu ni. Ci Yehowa nyi ao Xlɔ bakpomadɔn ɔ, ále enɔ nɔ eo tɛgbɛɛ yí datashi eo ɖɛ kpɔ o!