LEMBANYONG’A MA MATAYO UKIEWO

1 Buku mi thekwaru pa Yesu Kristu,* ma wod Daudi, ma wod Abraham:

17 Pieno thekwarune ceke ubedo kumae: Niai i kum Abraham nitundo i kum Daudi, thekwaru ubino apar ang’wen (14); niai i kum Daudi nitundo i nindo ma jutero Juyahudi i Babeli, thekwaru ubino apar ang’wen (14); man niai i nindo ma jutero Juyahudi i Babeli nitundo i kum Kristu, thekwaru ubino apar ang’wen (14).

18 Nyoliri pa Yesu Kristu ubino kumae: Kinde ma Yosefu upenjo dwand Maria ma min Yesu kara enyome, Maria unwang’u ic ni kum tego mi tipo ma leng’* ma nwang’u fodi gigamiri ngo. 19 Ento calu Yosefu ma cware ubino won bedopwe, emito ngo enyay lewic i wiye i wang’ dhanu; pieno eng’iyo nilalu kude gamiri i amung’. 20 Ento i ng’ei m’eparu lembe maeno, nen! Malaika pa Yehova* uwok ire i wang’ lek man uwacu ire kumae: “Yosefu wod Daudi, lworo kud unegi nigamu Maria ma dhaku peri, kum enwang’u ic ni kum tego mi tipo ma leng’. 21 Ebinyolo nyathin ma nico man ibicaku nyinge Yesu,* kum ebibodho dhanu kud i dubo migi.” 22 Gin maeno ceke utimere pi nipong’o lembe ma Yehova ular uyero nikadhu kud i bang’ jabila pare, m’uwacu kumae: 23 “Nen! Nyaku ma sumba* binwang’u ic, man ebinyolo nyathin ma nico, man jubicaku nyinge Emanuel,” ma ka juloke thelembene tie, “Mungu ni kudwa.”

24 Kinde ma Yosefu ucew kud i wang’ nindo, etimo calu ma malaika pa Yehova ung’olo ire, egamu dhaku pare. 25 Re etimo ngo ribiri kude nitundo m’enyolo nyathin ma nico, man Yosefu ucaku nyinge Yesu.

2 I ng’ei ma Yesu unyolere i Bethlehem mi Yudea i nindo p’ubimo Herode,* nen! Ju ma giewo lembe ni kum nyikaluku, giai yo nyangu man gitundo i Yeruzalem. 2 E gipenjo kumae: “Ubimo mi Juyahudi m’unyolere e ni kani? Kum waneno nyakaluku pare ma fodi wan’i yo nyangu man wabino niwore.”* 3 Kinde m’ubimo Herode uwinjo lembe maeno, en ku dhanu mi Yeruzalem zoo ndiri umakugi. 4 E ecoko dhu judongo mi julam man jugorcik ceke, man epenjogi nia nwang’u Kristu* ucikere ninyolere kakani. 5 Gidwoko ire kumae: “I Bethlehem mi Yudea, kum jabila ular ukiewo kumae: 6 ‘E in, Bethlehem m’i ng’om mi Yuda, itie adhura ma nok magwei ungo i kind jutela mi Yuda, kum jatela moko biwok kud i ii ma bibedo jakwac mi dhanu para Israel.’”

7 Herode ugam ulwong’o ju ma giewo lembe ni kum nyikaluku, ecidho kugi ang’et, man epenjogi cuu gikeginyuth ire nia gicaku neno nyakalukune awene. 8 E eorogi i Bethlehem, man ewacu igi kumae: “Wucidhi, wusay kaka nyathin ne cuu, man kinde ma wunwang’e, wudwog wunyuth ira, kara an de acidh awore.” 9 I ng’ei ma giwinjo lembe m’ubimo yero, gicoko woth man nen! Nyakaluku ma gineno kinde ma gibino yo nyangu, utelo yo i wang’gi nitundo ewok ecungo kaka ma nyathin ne n’i iye. 10 Kinde ma gineno nyakalukune, anyong’a negogi lee mandha. 11 Man saa ma gimondo i ot, gineno nyathin ne karacelo ku min ma Maria; e gipodho piny man giwore.* Giyabu bende dhu usau migi man gimiyo ire giramiya dupa: Mola ma kwar, udok sengi, man udok ma ng’wice ng’ar ma julwong’o mira.* 12 Ento calu ma Mungu upoyogi kud i wang’ lek nia kud gidok i bang’ Herode, ging’olo yo mange pi nidok i ng’om ma thugi.

13 I ng’ei ma gicidho, nen! Malaika pa Yehova uwok ni Yosefu i wang’ lek, eyero kumae: “Ai malu, ting’ nyathin giku min, man ring kugi i Misiri. Bed kuca nitundo m’abilwong’i, kum Herode ubeyenyo nyathin ne kara enege.” 14 E Yosefu uai malu ku diewor, eting’o nyathin giku min man eringo kugi i Misiri. 15 Ebedo kuca nitundo ma Herode utho. Eno upong’o lembe ma Yehova ular uyero nikadhu kud i bang’ jabila pare kumae: “Alwong’o woda kud i Misiri.”

16 Kinde ma Herode unyang’ nia ju ma giewo lembe ni kum nyikaluku giwonde, kwinyo ma dit uopo i iye; e eng’olo nia juneg awiya ceke ma co mi Bethlehem ku mir adhura mi ng’ete zoo, niai oro ario nidok piny; eng’olo oro maeno nimakere ku lembe m’elar eyenyo cuu i bang’ ju ma giewo lembe ni kum nyikaluku. 17 Eno upong’o lembe ma jabila Yeremia ular uewo kumae: 18 “Dwal mi wak man mi can ma dit ubewinjere i Rama. Racel re m’ubewagu nyithindhe man ekwero kud jujuke, kum dong’ gimbe.”

19 Saa ma Herode utho, nen! Malaika pa Yehova uwok ni Yosefu i wang’ lek kinde ma en’i Misiri, 20 eyero kumae: “Ai malu, ting’ nyathin giku min, man dok kugi i ng’om mir Israel, kum ju ma nwang’u gibeyenyo gineg* nyathin ne gidaru tho.” 21 Pieno eai malu, eting’o nyathin giku min man edok kugi i ng’om mir Israel. 22 Ento kinde m’ewinjo nia Arkelao re m’ubebimo i Yudea kaka won ma Herode, lworo unege nidok kuca. Bende calu ma Mungu upoye i wang’ lek, edok i ng’om mi Galilaya. 23 Man ewok ebedo i adhura ma julwong’o Nazarethi, kara lembe ma jubila giewo upong’ kakare m’uwacu kumae: “Jubilwong’e Janazarethi.”*

3 I nindo maeca, Yohana ma Jababutisi ubino i langa mi Yudea pi nirweyo lembanyong’a, 2 ewacu kumae: “Wulok cwinywu, kum Ker mi polo udhingo ceng’ini.” 3 Kum maeni en e ng’atu ma jabila Isaya ular uyero pire kumae: “Dwand ng’atu moko ubekok i langa kumae: ‘Wuyik yo pa Yehova! Wudwok gengi pare atira.’” 4 Nwang’u Yohana ubed ukendo kendi mi yuk ngamia man ebed etwiyo piere ku mukaba mir adila. Ebed ecamu bonyo ku miyo kic. 5 Dhanu mi Yeruzalem ku mi Yudea zoo, man mir adhura ceke mi ng’et kulo Yordan gibed gibino i bang’e, 6 man ebed emiyo igi batizo* i kulo Yordan; gibed gituco dubo migi kamaleng’.

7 Kinde m’eneno Jufarisayo ku Jusadukayo dupa gibebino i bang’e pi nilimo batizo, eyero igi kumae: “Wu nyikway thwol, ng’a m’upoyowu niringo kwinyo m’ubebino i wiwu? 8 Ka kumeno, wuceg nying’* m’ubenyutho nia wuloko cwinywu. 9 Kud wupar yor i iwu giwu nia, ‘wan wegwa tie Abraham.’ Kum awacu iwu nia Mungu copo wodho awiya ni Abraham kud i kidi maeni. 10 Ley udaru vuto i the yen. Pieno, kubang’ yen ceke m’ubecego ngo nyinge ma ber, jubing’onde cen man jubibole i mac. 11 An abemiyo iwu batizo ku pii pilembe wuloko cwinywu, ento ng’atu m’ubebino i ng’eya e dit nisaga, ma wara mi tiende de aromo ngo nia awodhi. En ebimiyo iwu batizo ku tipo ma leng’ man ku mac. 12 Udheru pare n’i cinge man ebililo lela mi fwodo cam pare tetete man ebicoko dhu nganu pare i dero, ento cunge ebiwang’u i mac ma negere ngo.”

13 I ng’eye, Yesu uai kud i Galilaya ebino i kulo Yordan i bang’ Yohana kara elim batizo i bang’e. 14 Ento Yohana umito ecere, eyero ire kumae: “Nwang’u in re m’ukwayu imii ira batizo, re ilund ibino i bang’a nenedi?” 15 Yesu udwoko ire kumae: “Kewek ebed kumeni kawoni, kum i ayi maeni re ma wabiketho lembe ceke ma Mungu uyenyo* utimere kakare.” E eweko nicere. 16 I ng’ei ma Yesu ulimo batizo, eai malu wang’ acel kud i pii; man nen! Polo uyabere, e eneno tipo pa Mungu ubeloro calu akuru man ubebino i wiye. 17 Man nen! Dwal moko m’uai kud i polo uwacu kumae: “Eni tie Woda m’amaru, m’anyong’a nega i kume.”

4 I ng’eye, tipo utelo wi Yesu nitundo i langa kara Wonabali ubidhe. 2 I ng’ei m’eweko cam pi nindo pier ang’wen (40) dieceng’ ku diewor, kec ucaku nege. 3 E won abidhe ulund ubino i bang’e man ewacu ire kumae: “Tek itie wod Mungu, yer ni kidi ma e udok ni lungu mukathi.” 4 Ento Yesu udwoko ire kumae: “Lembagora uwacu kumae: ‘Dhanu kwo ku mukathi* kende ngo, ento ku lembe ceke m’uai i dhu Yehova.’”

5 I ng’ei maeno, Wonabali utere i adhura ma leng’* man ewok ekethe kaka ma lirlir* mir hekalu, 6 man eyero ire kumae: “Tek itie wod Mungu, redhiri piny; kum Lembagora uwacu kumae: ‘Ebing’olo piri ni jumalaika pare’ man ‘gibijoli i cing’gi kara tiendi kud utwang kidi.’” 7 Yesu udwoko ire kumae: “Lembagora uyero bende kumae: ‘Kud imul i Yehova Mungu peri.’”

8 Wonabali ulund utere kendo iwi got moko ma wiye lirlir mandha man enyutho ire ker ceke mi ng’om ku dwong’ migi bende. 9 E ewacu ire kumae: “Abimiyo iri piny maeni ceke, tek irum wang’ acel kende ci man irwo* ira.” 10 Yesu ulund uwacu ire kumae: “Cidh cen Sitani! Kum Lembagora uwacu kumae: ‘Yehova Mungu peri re m’icikiri nirwo* ire, man en kende re m’icikiri nitimo ire tic ma leng’.’” 11 E Wonabali ugam uweke, man nen! Jumalaika gibino man gicaku timo ire.

12 Kinde ma Yesu uwinjo nia jutwiyo Yohana, egam ecidho i Galilaya. 13 I ng’eye eai kud i Nazarethi, ecidh ebedo i Kapernaum, i dhu nam i ng’om mi Zabulon ku Nafthali, 14 kara lembe ma Mungu uyero nikadhu kud i bang’ jabila Isaya utimere kakare, m’uwacu kumae: 15 “E Galilaya mi thek, ng’om mi Zabulon man mi Nafthali, wun ma wun’i dhu gengi mi dhu nam, yo reto mi kulo Yordan! 16 Dhanu m’ubedo i mudho gineno lero ma dit, man lero uwok iwi ju m’ubedo i ng’om mi mudho mi tho.” 17 Niai saa maeno, Yesu ucaku rweyo kumae: “Wulok cwinywu, kum Ker mi polo udhingo.”

18 Kinde ma Yesu ubewotho i dhu nam mi Galilaya, eneno umego ario: Simon ma julwong’o Pethro gikud Andrea m’umin. Gibino bolo voi i nam, pilembe gibino judwar nam. 19 Man ewacu igi kumae: “Wulub toka man abidwokowu judwar dhanu.” 20 E ndhundhu nica giweko voi migi man gilubo toke. 21 Kinde m’eai ku keca, eneno umego mange ario: Yakobo ma wod Zebedayo gikud umin ma Yohana. Gibino yiko wang’ voi migi i yei karacelo ku weggi ma Zebedayo, man ewok elwong’ogi. 22 Wang’ acel giweko yei ku weggi bende, man gilubo toke.

23 E Yesu uwotho i Galilaya ceke, eponjo i sinagog, erweyo lembanyong’a mi Ker man ekeyo kwond twoyo ku kwond abala ceke kud i kum dhanu. 24 Man pire yik i Siria ceke, e dhanu ukelo ju ma tie ku kit twoyo ma tung’ tung’ ku ju m’ubesendiri i bang’e; ju ma pajogi besendogi, weg thimbu, ju ma gitie ku tho ma nego kum nding’, e egam ekeyo kumgi. 25 Pieno, udul dhanu ma dit m’uai kud i Galilaya, Dekapol,* Yeruzalem, Yudea man yo loka kulo Yordan gilubo toke.

5 Kinde ma Yesu uneno udul dhanu, eidho iwi got man ewok ebedo; e julub pare gibino i bang’e, 2 man ecaku ponjogi kumae:

3 “Mutoro ni ju ma ging’eyo yeny migi mi tipo, kum Ker mi polo en e migi.

4 “Mutoro ni ju ma gibewak, kum jubijukogi.

5 “Mutoro ni ju ma mol, kum ng’om bibedo migi.*

6 “Mutoro ni ju ma kec ku rieu ubenegogi pi bedopwe, kum gibiyeng’.*

7 “Mutoro ni ju ma timo kisa, kum jubitimo igi kisa.

8 “Mutoro ni ju m’adundegi leng’, kum gibineno Mungu.

9 “Mutoro ni ju ma giyenyo kwiyocwiny,* kum jubilwong’ogi wot Mungu.

10 “Mutoro ni ju ma junyayu ragedo i kumgi pi bedopwe, kum Ker mi polo en e migi.

11 “Wu jumutoro kinde ma dhanu gibecidowu, gibenyayu ragedo i kumwu, gibecwayu vupo i wiwu man gibeyero kwond lembe ma tung’ tung’ ma reco i kumwu pira. 12 Anyong’a negwu man wubed ku mutoro lee, kum sukulia mwu e dit i polo, pilembe ginyayu ragedo i kum jubila m’ular uwok i weng’wu de kumeno.

13 “Wun wu kadu mi ng’om. Ento tek lak kadu utho, jubidwoko lake tek nenedi? Dong’ tije mbe acel de; e ber nia juoye cen dhanu uwoth i wiye.

14 “Wun wu der mi ng’om. Adhura copo kanere ngo ka en’i die wi got. 15 Ka jucwinyo thala, juume ngo i the katoko,* ento jukethe kaka m’uting’ere kara eler wang’ dhanu ceke ma n’i ot. 16 Kumeno bende, wuketh der mwu urieny i wang’ dhanu, kara ginen tic mwu ma beco man giyung Wegwu ma n’i polo.

17 “Kud wupar nia abino nyotho Cik kunoke Jubila. Abino nyotho anyotha ngo, ento abino ketho etimere kubang’e. 18 Andha abewacu iwu nia, tap calu ma polo ku ng’om copo kadhu ngo woko, kumeno bende, arufu* acel ma nok mi Cik kunoke theng arufune de bikadhu ngo nitundo ma lembe ceke bitimere kubang’e. 19 Pieno, ng’atu ma tek uturo Cik acel m’i kind maeno ma nok man eponjo jumange de nitimo kumeno, jubilwong’e ng’atu ma nok i Ker mi polo. Ento ng’atu ma tek utiyo ku Cikne man eponjogi ni jumange de, jubilwong’e ng’atu ma dit i Ker mi polo. 20 Kum ayero iwu nia, tek bedopwe mwu ukadhu ngo mi jugorcik ku mi Jufarisayo, wubimondo ngo nyanok de i Ker mi polo.

21 “Wuwinjo juyero ni dhanu ma yang’ con kumae: ‘Kud ineg nek; ng’atu m’unego nek jubitere i wang’ pido.’ 22 Ento an alund ayero iwu nia, ng’atu m’ubemedere nibedo ku ng’eicwiny i kum umin, jubitere i wang’ pido, man ng’atu ma tek binywaru umin, jubitere i wang’ Pido ma malu; bende ng’atu ma tek biyero kumae: ‘I pang’ pang’!’ ajiki pare bibedo i Gehena* mi mac.

23 “Tek ibecithiero giramiya peri iwi pemlam, man kuca iwok ipoy nia umeru utie ku lembe moko i kumi, 24 wek giramiya peri keca i wang’ pemlam man iloki; kelar iketh kwiyocwiny i kindwu wukud umeru, kan i ng’eye idwog ithier giramiya peri.

25 “Tim pio iyik lembe m’i kindwu wuku ng’atu m’ubeteri i wang’ cik kinde ma wun’i gengi, kum kan ungo ebimiyi i cing’ jupoklembe, jupoklembe ke bimiyi i cing’ jukur man jukur ke lundo biboli i kol. 26 Andha abewacu iri nia, ibiwok ungo ku kuca, nitundo ibiculo sente* peri ceke.

27 “Wuwinjo juyero con kumae: ‘Kud itim abor.’* 28 An lundo abewacu iwu nia, ng’atu m’ubemedere nineno ng’atu ma dhaku i ayi ma ketho ava timo kude ribiri mondo i iye, nwang’u edaru timo abor* kude i adundene. 29 Tek weng’i ma yor acwic ubeketho idubi,* gole cen man ibaye. Kum e ber nia watkumi acel ubed umbe, kakare ma nia jubol kumi zoo i Gehena.* 30 Bende, tek cingi mir acwic ubeketho ikier, ng’onde ibaye cen kud i kumi. Kum e ber nia watkumi acel ubed umbe, kakare ma nia kumi zoo ucidh i Gehena.*

31 “Bende juyero kumae: ‘Ng’atu m’ubelalu gamiri ku dhaku pare, kwayu emii ire barua mi lalu gamiri.’ 32 An lundo abewacu iwu nia, ng’atu ma tek ulalu gamiri ku dhaku pare, ma ka pi lembsasa mi tarwang’* ungo ci, nwang’u ebecibe nitimo abor;* man ng’atu ma tek ugamu dhaku ma cware ulalu kude gamiri de, nwang’u etimo abor.*

33 “Bende wuwinjo juyero ni dhanu ma con kumae: ‘Kud ikwong’ kwong’ m’umbe nitime, ento tim lembe m’ing’olo ku kwong’ ni Yehova.’ 34 An lundo abewacu iwu nia, kud wukwong’ kwong’ nyanok de, kadok ku nying’ polo, kum en e komker pa Mungu; 35 kadi ku nying’ ng’om, kum etie kaka m’eketho tiende i iye; kadok ku nying’ Yeruzalem de, kum etie adhura p’Ubimo ma dit. 36 Bende, kud ikwong’ kwong’ ku wii, kum icopo dwoko ngo kadi yukwii acel udok tar kunoke col. 37 “Ento wuwek wec mwu ma nia, ‘eyo’ ubed eyo, ‘ungo’ mwu ke ubed ungo, kum m’usagu maeni uai i bang’ ng’atu ma rac.

38 “Wuwinjo juyero con kumae: ‘Wang’ kawang’ wang’ man lak kawang’ lak.’ 39 An lundo abewacu iwu kumae: Kud wujai ni ng’atu m’ubemito timowu rac; ento ka ng’atu moko upadu thengi ma yor acwic, lok ire thengi mucelo de. 40 Bende, ka ng’atu moko ubemito teri i wang’ pido man emayu bongu peri ma yor i iye, wek ire bongu peri ma yo woko bende. 41 Ka ng’atu moko ma tie ku dito udiyi nia iyey ter pare pi kilometre acel, cidh kude kilometre ario. 42 Mii ni ng’atu m’ukweyi, man kud itwon ng’atu m’ubemito imii ire banja.*

43 “Wuwinjo juyero con kumae: ‘Icikiri nimaru wedu man nidagu jadegi peri.’ 44 An lundo abewacu iwu kumae: Wumeduru nimaru judegi mwu man wurwo pi ju m’ubenyayu ragedo i kumwu, 45 kara wunyuthuru giwu nia wutie wot Wegwu m’i polo; pilembe eketho ceng’ pare wok iwi ju ma reco ku ju ma beco man eketho koth cwii iwi ju ma pwe ku ju ma pwe ngo de. 46 Kum tek wumaru ju m’umaruwu, wubinwang’u mugisa ma kani? Weg ajok bende gitimo kumeno ngo? 47 Man tek wubemotho umego mwu kendgi, nwang’u wubetimo lembang’o m’usagu mi jumange? Thek dhanu mange de gitimo kumeno ngo? 48 Pieno, wucikuru nibedo leng’* calu ma Wegwu m’i polo de leng’.

6 “Wubed ku weng’wu, kud wutim bedopwe mwu i wang’ dhanu kara ya ginenwu; kum tek wutimo kumeno, Wegwu m’i polo bimiyo ngo iwu sukulia. 2 Pieno, kan ibemiyo giramiya ni jucan,* kud ilar ikudh agwara calu ma weg umbili gibed gitimo i sinagog man i gengi, kara dhanu uyunggi. Andha abewacu iwu nia, gidaru nwang’u sukulia migi ceke. 3 Ento kan ibemiyo giramiya ni jucan, kud iketh cingi ma yor acam ung’ey gin ma cingi ma yor acwic ubetimo, 4 kara giramiya peri m’ibemiyo ni jucan ubed i amung’. E Wuru m’ubeneno ku kaka m’upondo biculo kawang’e iri.

5 “Bende kan iberwo, kud itim ve weg umbili; kum gimaru nirwo acunga i sinagog, man i akara yo ma dongo kara dhanu unen gi. Andha abewacu iwu nia, gidaru nwang’u sukulia migi ceke. 6 Ento in kan iberwo, mond i kusika peri, man i ng’ei m’iciko dhugola, rwo i bang’ Wuru ma n’i kaka m’upondo. Man Wuru m’ubeneno ku kaka m’upondo biculo iri. 7 Kinde m’iberwo, kud idwog iwi lembe acel wang’ dupa calu ma dhanu mi thek mange gibed gitimo, kum giparu nia dwandgi biwinjere ni kum wec migi ma lee. 8 Pieno, kud wubed ve gin, kum Wegwu ung’eyo yeny mwu kadok ma fodi wukwaye ngo.

9 “Dong’ ukwayu wurwo kumae:

“‘Wegwa ma n’i polo, nyingi bed leng’.* 10 Ker peri bin. Yeny peri utimere bende i ng’om, calu m’etimere i polo. 11 Mii iwa tin cam* ma watie ku yenyne i ceng’ ma tin; 12 wek iwa dubo* mwa calu ma wan de wadaru weko ni dhanu ma gitimowa rac.* 13 Kud iketh wapodh i abidhe ento bodhwa* kud i cing’ ng’atu ma rac.’

14 “Kum tek wuweko kier mi dhanu, Wegwu ma n’i polo bende biweko kier mwu; 15 ento tek wuweko ngo kier mi dhanu, Wegwu de biweko ngo kier mwu.

16 “Kinde ma wubekwiro cam, kud wuketh weng’wu bed ku can calu weg umbili, kum ginyotho wang’gi* kara dhanu nen nia gibekwiro cam. Andha abewacu iwu nia, gidaru nwang’u sukulia migi ceke. 17 Ento in kan ibekwiro cam, wir mo i wii man lwok weng’i, 18 kara kud unen nia ibekwiro cam ni dhanu, ento ni Wuru kende ma n’i kaka m’upondo. E Wuru m’ubeneno ku kaka m’upondo biculo iri.

19 “Kud wukan lonyo mwu i ng’om, kaka m’ukoko ku munyali gicamugi i iye, man kaka ma jukwo gituro man gikwalugi i iye. 20 Ento wukan lonyo mwu i polo kaka m’ukoko ku munyali gicamugi ngo i iye man kaka ma jukwo gituro ngo man gikwalu de ngo. 21 Kum kaka ma lonyo peri n’i iye, adundeni bende bibedo kuca.

22 “Thala mi kum en e nying wang’. Tek nying weng’i ucungo i kum gin acel, e der bicaru kumi ceke. 23 Ento kan awanya nego nying weng’i i kum piny mi jumange,* kumi zoo bibedo i mudho. Tek der ma n’i ii utie mudho ke, e mudhone bibedo col bii!

24 “Ng’atu moko mbe ma copo timo ni rwodhi ario; kum ebidagu acel, man ebimaru ma kucelo, kunoke ebimoko i kum acel man ebicayu ma kucelo. Wucopo timo ngo ni Mungu ku ni Lonyo bende.

25 “Pieno awacu iwu kumae: Wuwek nidieng’ pi kwo* mwu, nia wubicamu ang’o kunoke wubimadhu ang’o, kadi pi kumwu nia wubikendo ang’o. Nyo kwo* usagu cam ungo, man kum usagu kendi ngo? 26 Wunen winyo mi kor polo cuu; gicoyo ngo, gikayu ngo man gicoko de ngo dhu cam i dero; ento Wegwu ma n’i polo miyo igi cam. Wun piwu tek ma sagugi ngo? 27 Ng’a m’i kindwu ma ni kum adieng’acwiny copo medo kadok dakika acel iwi kwo pare? 28 Bende, pirang’o cwinywu ubedieng’ pi kendi? Wunen cuu kite ma thiwe mi lum dongo ko; gitimo ngo tic man gicwiyo de ngo bongu; 29 ento abeyero iwu nia kadok Suleman de i dwong’ pare ceke ukendere ngo calu acel m’i kind thiwe maeno. 30 Ka Mungu bekendo uboko mi lum ma tin unuti, urwo ke jubibaye i mac, nyo ebikendowu ngo ma sagu, wun ma yiyoyic mwu noki? 31 Pieno, cwinywu kud udieng’ nyanok de ma wuwac ko kumae: ‘Wabicamu ang’o?’ Kunoke ‘wabimadhu ang’o?’ Kadi ‘wabikendo ang’o?’ 32 Kum dhanu mi thek mange gimiyiri niyenyo piny maeno ceke. Ento Wegwu m’i polo ung’eyo nia wutie ku yeny mi piny maeni zoo.

33 “Pieno, wumeduru niyenyo ma kwong’a Ker ku bedopwe pa Mungu, man piny mange maeno ceke bimedere iwu. 34 Dong’ cwinywu kud udieng’ pir urwo, kum urwo bibedo kud adieng’a pare. Nindoman uromo ku peko pare.

7 “Wuwek nipoko lembe iwi jumange kara wun de kud jupok lembe i wiwu; 2 kum jubipoko lembe mwu calku lembe ma wubepoko iwi jumange, man jubipimo iwu ku mukero ma wubepimo ko ni jumange. 3 Pirang’o ibeneno ng’ili piny ma n’i wang’ umeru ma ke ilund ineno ngo riu ma n’i weng’i? 4 Kadi icopo wacu nenedi ni umeru nia, ‘wek awodh ng’ili piny ma n’i weng’i,’ ma ke in riu n’i weng’i? 5 In i won umbili! Kelar iwodh riu ma n’i weng’i, kan ibineno cuu kite m’iromo wodho ko ng’ili piny kud i wang’ umeru.

6 “Kud wumii gin ma leng’ ni gwogi man kud wubol tigo mwu ma pigi tek i wang’ kul, kara kud ginyon gi i the tiendgi man gilokiri giyec iwu.

7 “Wumeduru nikwayu, man ebimiyere iwu; wumeduru nisayu, man wubinwang’u; wumeduru nidwong’o, man jubiyabu iwu; 8 kum ng’atu m’ubekwayu, jumiyo ire; ng’atu m’ubesayu, nwang’u; man ng’atu m’ubedwong’o, jubiyabu ire. 9 Ng’a m’i kindwu ma tek wode ukwayu mukathi, ebimiyo ire kidi? 10 Kunoke ka wode ukwayu rec, ebimiyo ire thwoli? 11 Dong’ ka wun ma wu judubo de wung’eyo nimiyo giramiya ma beco ni awiya mwu, Wegwu ma n’i polo bimiyo piny ma beco ma sagu ngo ni ju m’ubekwaye?

12 “Pieno, lembe ceke ma tek wubemito dhanu gitim iwu, wun de wutim igi kumeca. Kum maeni en e gin ma Cik ku Jubila uponjo.

13 “Wumond kud i dhugang’ ma diny, kum dhugang’ ma lac man gengi ma her terojo i nyoth, man dhanu dupa de giwotho kud i iye; 14 ento dhugang’ ma diny man gengi ma likili terojo i kwo, ju ma wendgi nok re ma ginwang’e.

15 “Wubed ku weng’wu i kum jubila mi ndra ma gibino i beng’wu ku kendi mi rombe, ento yor i igi gin urudi m’uwor.* 16 Wubing’eyogi ni kum timo migi.* Nyo dhanu copo pono nying ulok kud i kum ukudho, kunoke nying ulam kud i kum ucoki? 17 Kumeno bende, yen ceke ma ber cego nyinge ma cuu, ento yen ceke ma rac* cego nyinge ma rac. 18 Yen ma ber copo cego ngo nyinge ma rac* kadi yen ma rac de copo cego ngo nyinge ma cuu. 19 Kubang’ yen ceke m’ubecego ngo nyinge ma cuu jubing’onde man jubibole i mac. 20 Andhandha wubing’iyo dhanu maeno ni kum nying’gi ma gicego.

21 “Tie ngo dhanu ceke ma gibeyero ira nia, ‘Rwoth, Rwoth’, re ma gibimondo i Ker mi polo, ento kende kende ng’atu m’ubetimo yeny pa Vwa m’i polo. 22 Ju ma dupa gibiwacu ira i nindo nica kumae: ‘Rwoth, Rwoth, waewo ku nyingi ngo, wawodho pajogi ku nyingi ngo, man watimo udu de dupa ma dongo ku nyingi ngo?’ 23 E abilund wacu igi kumae: ‘Ang’eyowu ngo nyanok de! Wuai cen kud i vuta, wu jutimrac!’

24 “Pieno, ng’atu ma tek ubewinjo lembe maeni m’abeyero man ebetimogi, jubipore ku ng’atu ma riek m’ugiero ot pare iwi cana. 25 Koth ucwii, pii upong’ man yamu ma tek ukoto i kum otne, ento erwombere ngo, kum there cungo iwi cana. 26 Bende, ng’atu m’ubewinjo lembe maeni m’abeyero man ebetimogi ngo, jubipore ku jakasegu m’ugiero ot pare iwi kwiyo. 27 Koth ucwii, pii upong’ man yamu ma tek ukoto i kum otne, e erwombere man rwombiri parene ubedo rac akeca.”

28 Kinde ma Yesu udaru ponji pare, e dhanu uzungo lee mandha ayi m’eponjo ko, 29 kum eponjogi calu ng’atu ma tie ku dito, ento calu jugorcik migi ngo.

8 I ng’ei m’eloro kud iwi got, udul dhanu ma dit ulubo toke. 2 Man nen! Won dhobu moko ubino i bang’e man ewok erum i the tiende, eyero ire kumae: “Rwoth, tek imito, icopo dwoka leng’.” 3 E erieyo cinge, emulo kume man ewacu kumae: “Amito! Dok leng’.” Ndhundhu nica, kum won dhobu ulony. 4 Yesu ugam uwacu ire kumae: “Kud iyer ni ng’atu moko, ento cidh inyuthiri ni jalam man imii giramiya ma Musa ung’olo, kara ubed ni lembatuca igi.”

5 Kinde ma Yesu umondo i Kapernaum, jadit moko mi juaskari ugam ubino i bang’e man ekwaye, 6 eyero ire kumae: “Rwoth, jatic para uvuto i ot, m’etie ku tho ma nego kum nding’ man ebesendere lee dit.” 7 Yesu uyero ire kumae: “Kan abitundo kuca, abiwok keyo kume.” 8 Jadit mi juaskari udwoko ire kumae: “Rwoth, aromo ngo nia imond i ot para. Ento yer wec moko kende ci, e kum jatic para bikey. 9 Kum an de atie ku judongo para man atie ku juaskari m’abetelo wigi. Kan ayero ni ng’atu acel, ‘cidhi!’ E ecidho, man ni ng’atu ma kucelo, ‘bin!’ E ebino, man ni jatic para, ‘tim kumae!’ E etimo kumeca.” 10 Saa ma Yesu uwinjo lembe maeno, iye uwang’ lii man eyero ni ju m’ubelube kumae: “Abeyero iwu lemandha, fodi anwang’u ngo ng’atu ma tie ku yiyoyic ma dit rukeni i Israel. 11 Re abeyero iwu nia dhanu dupa m’uai yo nyangu man yo reto, gibibedo i dhu meza i Ker mi polo, karacelo kud Abraham, Isak man Yakobo; 12 ento jubibayu wot mi Ker woko i mudho. Kuca re ma gibiwak man gibikayu lakgi.” 13 I ng’eye, Yesu uyero ni jadit mi juaskari kumae: “Cidhi. Calu m’inyutho yiyoyic, dong’ lembe m’ikwayu utimere iri.” E kum jatic pare ukey saa nica.

14 Kinde ma Yesu umondo i ot pa Pethro, eneno dhamaru Pethro uvuto ma malaria* ubetime. 15 Yesu ugam umulo cinge, e malaria* ma nwang’u ubetime uthum, man eai malu ecaku timo ire. 16 Ento kinde ma piny unyutho, jucaku kelo dhanu dupa ma pajogi umondo i igi i bang’e, man ewodho tipo m’ucido maeno ku wec kende; bende ekeyo kum dhanu ceke ma gibesendiri, 17 eno upong’o lembe ma Mungu ular uyero nikadhu kud i bang’ jabila Isaya kumae: “Eting’o twoyo mwa en gire man eyeyo litho mwa.”

18 Saa ma Yesu uneno udul dhanu utieke tingili, eng’olo nia gikadh yo loka nam. 19 E jagorcik moko ubino i bang’e man ewacu ire kumae: “Japonji, abilubo toki kakare ceke m’ibecidho i iye.” 20 Ento Yesu udwoko ire kumae: “Nzer gitie ku udigi, man winyo mi kor polo gitie ku odigi, ento Wod dhanu mbe ku kaka m’epiel wiye i iye.” 21 I ng’eye, jalub mange uwacu ire kumae: “Rwoth, kewek alar acidh akuny vwa.” 22 Yesu uyero ire kumae: “Mediri nilubo toka, ento wek ju m’utho gikuny ju m’utho migi.”

23 Kinde ma Yesu ucidh uidho i yei, julubne gilubo toke. 24 Man nen! Yamu ma tek utuk iwi nam, uketho mujanga ucaku umo yei, ento en ebino nindere. 25 E gibino i bang’e man gicewe, giwacu ire kumae: “Rwoth, bodhwa, kum wabecitho!” 26 Ento eyero igi kumae: “Pirang’o lworo* ubenegowu akeca, wun ma yiyoyic mwu noki?” Egam eai malu man ejuko yamu ku nam, e piny uling’ ting’ mandha. 27 Pieno julubne gizungo ku zung ma lee man giwacu kumae: “Eni tie dhanu ma nenedi? Kadok yamu ku nam de gibewore.”

28 Kinde m’edaru kadhu loka i ng’om mi Jugadhareni, dhanu ario ma pajogi ubesendo giai kud i kind kabuli man gibin girombo kude. Gibino ngoy dit, uketho ng’atu moko mbe ma copo kadhu kud i gengi maeca. 29 Man nen! Gigam gikok ma giwacu ko kumae: “Lembang’o i kindwa wakudwu, Wod Mungu? Ibino keni nisendowa ma fodi saa ma juketho uromo ngo?” 30 Nwang’u udul kul moko ubino camu bor kugi nyanok. 31 E pajogi ucaku kwayu Yesu kumae: “Tek iwodhowa, orwa i udul kul ca.” 32 Man eng’olo igi kumae: “Wucidhi!” E giwok man gicidh gimondo i kul, man nen! Udul kulne ceke gipiey i nam ku kaka ma lung’* man githo i pii. 33 Ento ju m’ubekwayu kulne giringo i adhura, gikoro lembe ceke m’utimere man gikoro bende lembe m’uwok i kum ju ma pajogi umondo i igi. 34 Man nen! Dhanu ceke mir adhura gibino kara giromb ku Yesu; kinde ma ginene, gikwaye nia eai kud i adhura migi.

9 Yesu ugam uidho i yei, ekadhu loka man ecidho i adhura ma thugi. 2 Man nen! Jukelo ng’atu moko i bang’e ma tie ku tho ma nego kum nding’, man evuto iwi kavuto. Kinde ma Yesu uneno yiyoyic migi, eyero ni ng’atu ma tie ku tho ma nego kum nding’ kumae: “Cwinyi bed tek woda! Dubo peri uwekere.” 3 Jugorcik moko giweco i kindgi kumae: “Ng’atu maeni ubeyero lembacidi i kum* Mungu.” 4 Ento Yesu ung’eyo paru migi man ewacu igi kumae: “Pirang’o wubeparu lembe ma reco i adundewu? 5 Lembe ma kani ma yot i kind niyero nia, ‘dubo peri uwekere’, ku niyero nia, ‘ai malu man iwothi’? 6 Ento kara wung’ey nia Wod dhanu tie ku copo iwi ng’om mi weko dubo, . . .” egam eyero ni ng’atu ma tie ku tho ma nego kum nding’ kumae: “Ai malu, ting’ kavuto peri, man dok i pacu peri.” 7 Egam eai malu man edok i pacu pare. 8 Saa m’udul dhanu neno lembe maeni, lworo ugam umakugi, man giyungo Mungu m’umiyo dito ma kumeni ni dhanu.

9 I ng’eye, kinde ma Yesu uai ku keca, eneno ng’atu moko ma nyinge Matayo ubedo i ot ma jujoko ajok i iye, man eyero ire kumae: “Bin ilub toka.” E eai malu man elubo toke. 10 I ng’eye, kinde m’ebecamu* cam i ot, nen! Weg ajok dupa ku judubo de gibino man gicaku camu* karacelo ku Yesu ku julub pare. 11 Ento kinde ma Jufarisayo gineno lembe maeni, giwacu ni julubne kumae: “Pirang’o japonji mwu ubecamu ku weg ajok man ku judubo?” 12 Kinde m’ewinjogi, eyero kumae: “Dhanu ma kumgi ber gimbe ku yeny pa munganga, ento ju m’utwoyo re ma gitie ku yeny pare. 13 Wucidh wunyang’ i thelembe mi wec ma e: ‘Amito kisa, ento lam ungo.’ Kum abino ngo nilwong’o weg bedopwe, ento judubo.”

14 I ng’eye, julub pa Yohana gibino i bang’e man gipenje kumae: “Pirang’o wan ku Jufarisayo wakwiro cam, ento julub peri gikwiro ngo cami?” 15 Yesu udwoko igi kumae: “Nyo jurimb cwar mugole* gibedo ku can kinde ma fodi cwar mugole utie kugi? Ento nindo bibino ma jubiting’o cwar mugole cen kud i bang’gi, e gibikwiro cam. 16 Ng’atu moko mbe ma kwoyo kidaka mi bongu ma nyen i wang’ bongu m’utii, kum kidaka ma nyen yeco wang’ bongu m’utii, man yecne bedo rac magwei. 17 Kadi ng’atu moko de mbe ma ketho pigulok ma nyen i usau pigulok m’utii; kan ungo, usau pigulokne yec, pigulok oy man usau pigulokne de nyothere. Ento dhanu ketho pigulok ma nyen i usau pigulok de ma nyen, man gin ario ceke ginyothiri ngo.”

18 Kinde m’ebeyero igi lembe maeni, nen! Jabim moko ubin upodho i the tiende* man uyero ire kumae: “Kawoni dong’ nyara daru tho, ento bin man iketh cingi i wiye, e ebibedo kwo.”

19 Yesu ugam uai malu karacelo ku julub pare man gilubo toke. 20 Man nen! Dhaku moko ma rimo ucwir kud i kume pi oro apar ario (12) ubino ku yor i ng’eye man umulo dhu bongu* pare, 21 kum ebino wacu yor i iye kumae: “Kan amulo dhu bongu* pare ci, e abikey.” 22 Yesu ulokere, man saa m’enene, ewacu ire kumae: “Cwinyi bed tek nyara! Yiyoyic peri uketho ikey.” E niai saa nica, kum dhakune ugam ukey.

23 Saa m’emondo i ot pa jabim, eneno ju m’ubekudho usegu man lwak dhanu m’ubewoy, 24 Yesu uyero kumae: “Wuwok cen ku keni, kum nyathi nyaku maeni utho ngo, ento enindo aninda.” Kinde ma giwinjo lembe maeno, gicaku ng’iere ku cac. 25 Saa ma juwodho lwak dhanu woko, emondo i ot, man ewok emaku cinge, e nyathi nyakune uai malu. 26 Rwonglembene ugam uyik i ng’om maeno ceke.

27 Kinde ma Yesu uai ku keca, dhanu ario ma wang’gi tho gilubo toke ma gibekok kumae: “Bed ku kisa i kumwa, Wod Daudi.” 28 Saa ma Yesu umondo i ot, dhanu ma wang’gi uthone gibino i bang’e man epenjogi kumae: “Nyo wutie ku yiyoyic nia acopo timo gin maeni?” Gidwoko ire nia, “eyo, Rwoth.” 29 Pieno, emulo wang’gi man ewacu kumae: “Dong’ etimere iwu calku yiyoyic mwu.” 30 E wang’gi ugam uyabere. Bende, Yesu ucimogi ma tek kumae: “Kud wuketh ng’atu moko ung’ey lembe maeni.” 31 Re kinde ma giwok woko, gimewo pire i ng’ombuca ceke.

32 Saa ma gibeai ku keca, nen! Dhanu ukelo i bang’e ng’atu moko ma weco ngo man ma pajogi umondo i iye; 33 ento i ng’ei m’ewodho pajogi kud i ng’atune, e ecaku weco. Udul dhanu ugam uzungo lee man giwacu kumae: “Nwang’u fodi waneno ngo gin ma kumeni i Israel.” 34 Ento Jufarisayo giwacu kumae: “Ebewodho pajogi ku tego pa jadit mi pajogi.”

35 E Yesu ucaku wotho kubang’ adhura ceke man kubang’ pacu, m’ebeponjo i sinagog migi, eberweyo lembanyong’a mi Ker man ebekeyo kwond tho ku kwond abala ceke. 36 Kinde m’eneno udul dhanu, kisa nege i kumgi, kum jusendogi man juwenjogi* calu rombe ma jakwac migi mbe. 37 Yesu ulund uwacu ni julubne kumae: “Andha, cam udaru cek lee i podho m’ukwayu jukay, ento wend jutic utie nok. 38 Dong’ wukway Won podho uor jutic pi nikayu cam pare.”

10 E Yesu ulwong’o julubne apar ario (12) man emiyo igi copo iwi tipo m’ucido, kara giwodh tipo maeno man gikey kwond twoyo ku kwond abala ceke.

2 Nying’ jukwenda apar arione ni e: Ma kwong’ane, Simon ma julwong’o Pethro gikud Andrea m’umin; Yakobo ma wod Zebedayo giku Yohana m’umin; 3 Filipo man Bartholomayo; Thoma man Matayo ma won ajok; Yakobo ma wod Alfayo man Thadayo; 4 Simon ma Jakanani* man Yuda Iskarioth ma i ng’eye, udok ucibe.

5 Yesu uoro juapar ario (12) maeno man emiyo igi telowic ma e: “Kud wucidh i bang’ dhanu mi thek mange, man kud wumond i adhura moko ci mi Jusamaria; 6 ento wucidh mwu i bang’ rombe m’urwinyo mi ot mir Israel. 7 Kinde ma wubecidho, wurwey kumae: ‘Ker mi polo udhingo.’ 8 Wukey kum ju m’utwoyo, wucer ju m’utho, wuketh kum weg dhobu lony man wuwodh pajogi. Wunwang’u mananu, wun de wumii mananu. 9 Kud wuketh mola ma kwar kunoke mola ma tar kadi mola i usau sente mwu, 10 kunoke usau mi cam pi wotho, kunoke bongu ario,* kunoke wara kadi uluth, kum jatic uromo ku cam pare.

11 “I adhura kunoke i pacu ma wumondo i iye, wuyeny ng’atu m’uromo, man wubed keca nitundo ma wubiai. 12 Ka wumondo i ot moko, wumoth dhanu m’i otne. 13 Tek otne romo, wuwek kwiyocwiny mwu ubed i wiye; ento tek eromo ngo, wuwek kwiyocwiny mwu udwog i beng’wu. 14 Tek jujolowu ngo kunoke juwinjowu ngo i ot kadi i adhura moko, kinde ma wubeai ku keca, wuteng’ utur m’i tiendwu. 15 Andhandha abeyero iwu nia, ebibedo yot magwei ni adhura mi Sodoma ku Gomora niciro i nindo mi pokolembe, nisagu adhura maeno.

16 “Nen! Abeorowu calu rombe i kind urudi; pieno wubed ku weng’wu calu thwol, man ma lembe mbe i wiwu calu akuru. 17 Wugwokuru ni dhanu, kum gibiterowu i wang’ pido man gibifwodowu i sinagog migi. 18 Man jubiterowu i wang’ jutela ku jubim pira, kara ubed ni lembatuca igi man ni dhanu mi thek mange. 19 Ento kinde ma gibiterowu, cwinywu kud udieng’ i kum lembe ma wubiyero kunoke kite ma wubiyere ko, kum lembe ma wubiyero bimiyere iwu saa nica; 20 kum wubiweco wun kendwu ngo, ento tipo pa Wegwu re ma biweco nikadhu kud i beng’wu. 21 Bende, umego bimiyo umin kara junege, wego de bimiyo nyathin pare, awiya ke bijai ni junyodo migi man gibiketho juneggi. 22 Man dhanu ceke bidaguwu pi nyinga, ento ng’atu m’uciro nitundo i ajiki, ebiboth. 23 Kinde ma ginyayu ragedo i kumwu i adhura acel, wuring i adhura ma kucelo; kum andhandha abeyero iwu nia, Wod dhanu bibino nwang’u fodi wudaru ngo niwotho i adhura mir Israel ceke.

24 “Jalub sagu ngo japonji pare, kadi jatic de sagu ngo rwoth pare. 25 Eromo ni jalub nibedo calu japonji pare, man ni jatic nibedo calu rwoth pare. Ka dhanu lwong’o won ot nia Belzebul,* nyo gibilwong’o ngo juruot pare nisagu maeno? 26 Dong’ kud wulworgi, kum gin moko mbe m’uumere ma binyuthere ngo kamaleng’, man gin moko mbe m’upondo ma bing’eyere ngo. 27 Gin m’ayero iwu i mudho, wuyere i der, man gin ma juyero iwu nyamung’ mung’ wurweye kud i die wi ot. 28 Man kud wulwor ju ma nego kum, ma gicopo nego ngo ng’eyong’ec;* ento wulwor ng’atu ma copo nyotho ng’eyong’ec ku kum de i Gehena.* 29 Julworo kira ario ku sente mi tongolo acel ma tije nok ungo? Re acel de mbe m’i kindgi ma bipodho i ng’om, ma Wegwu ung’eyo ngo. 30 Kadok wend yukwiwu ceke de eng’eyo. 31 Pieno lworo kud unegwu; piwu tek nisagu kira dupa.

32 “Ng’atu m’unyutho i wang’ dhanu nia etie jalubna, an de abinyutho i wang’ Vwa m’i polo nia etie jalubna. 33 Ento ng’atu ma tek ukwera i wang’ dhanu, an de abikwere i wang’ Vwa m’i polo. 34 Kud wupar nia abino kelo kwiyocwiny i ng’om; abino kelo kwiyocwiny ungo, ento palamularu. 35 Kum abino kelo pokiri i kind jalawobi giku won, nyaku giku min, man dhaku giku wang’umire. 36 Andhandha judegi pa ng’atini bibedo jupagi ma dhe. 37 Ng’atu m’umaru won kunoke min nisagu an uromo ngo kuda; man ng’atu m’umaru wode kadi nyare nisagu an de uromo ngo kuda. 38 Kadi ng’atu m’ujolo ngo yen mi can* pare man elubo toka de, eromo ngo kuda. 39 Ng’atu m’ubemito bodho kwo* pare ebirwinye, man ng’atu m’urwinyo kwo* pare pira, ebinwang’e.

40 “Ng’atu m’ujolowu nwang’u ejolo an de, man ng’atu m’ujolo an nwang’u ejolo Ng’atu m’uora bende. 41 Ng’atu m’ujolo jabila pilembe etie jabila, ebinwang’u sukulia pa jabila; man ng’atu m’ujolo won bedopwe pilembe etie won bedopwe, ebinwang’u sukulia pa won bedopwe. 42 Man ng’atu m’umiyo pii m’amadha ma ng’ic kopo acel kende ni acel m’i kind ju ma nok maeni pilembe etie jalub, andhandha abeyero iwu nia, sukulia pare birwinyo ngo kadok nyanok de.”

11 Kinde ma Yesu udaru nimiyo telowic ni julubne apar ario (12), eai ku keca ecidho pi niponjo man nirweyo i adhura migi.

2 Ento kinde ma Yohana uwinjo pi tic pa Kristu kud i kol, eoro julub pare 3 gicidh gipenje kumae: “Nyo itie ng’atu m’ubebino kunoke wakur ng’atu mange?” 4 Yesu udwoko igi kumae: “Wucidhi man wudwok ni Yohana gin ma wubewinjo man ma wubeneno: 5 Abinga ubeneno, weg abala gibewotho, weg dhobu kumgi belony, ju ma ithgi dhing’ gibewinjo, ju m’utho ubecer man juberweyo lembanyong’a ni jucan. 6 Ng’atu m’unwang’u ngo thelembe mi kier i iya, e jamutoro.”

7 Kinde ma julub pa Yohana gibecidho, Yesu ucaku yero pi Yohana ni udul dhanu kumae: “Wucidh wuneno ang’o i langa? Agada ma yamu ubeleko? 8 Dong’ wucidh wuneno ang’o ke? Nyo ng’atu m’ukendo bongu ma nwenwe?* Nen! Ju m’ukendo bongu ma nwenwe gibedo i udi mi jubim. 9 I andha, pirang’o wugam wucidho kuca? Nyo pi nineno jabila? Eyo, abeyero iwu, ma sagu kadok jabila de. 10 Maeni en e ng’atu ma Lembagora uyero pire kumae: ‘Nen! Abeoro jakwenda para i weng’i, ma biyiko yo peri i weng’i!’ 11 Andhandha abeyero iwu nia, i kind dhanu ma mon unyolo, ng’atu moko mbe m’uwok dit ma sagu Yohana ma Jababutisi, ento ng’atu ma nok i Ker mi polo e dit nisage. 12 Niai ma Yohana ma Jababutisi ucaku tic cil kawoni, dhanu gibetimo kero nitundo i kum Ker mi polo, man ju ma givoc ungo gibenwang’e.* 13 Kum Jubila ku Cik ceke giewo nitundo i kum Yohana, 14 man en etie ‘Eliya m’ucikere nibino;’ tek wumito wuyii lembe maeni, e wuyiye. 15 Ng’atu ma ithe nuti, dong’ ewinji.

16 “Abiporo dhanu m’utuk maeni ku ng’a? Gitie ve awiya ma thindho m’ubedo i soko, m’ubekok ni juwagi ma gituko kugi, 17 man gibeyero kumae: ‘Wakudho usegu iwu, re wumiel ungo; wawero wer wak, ento can unegowu ngo.’* 18 Rom rom kumeno, Yohana ubino m’ebecamu ngo man m’ebemadhu de ngo, ento dhanu uyero nia, ‘pajogi n’i iye.’ 19 Wod dhanu ubino m’ebecamu man ebemadhu de, re dhanu uyero nia, ‘nen! En e ng’atu ma jabamba man ma jamero,* jarimb weg ajok ku judubo.’ Ento rieko nyuthere pwe ni kum tic pare.”

20 I ng’eye, ecaku dhau iwi adhura m’etimo udu dupa i igi kum giloko ngo cwinygi; 21 eyero kumae: “Can i wii, e Korazin! Can i wii, e Bethsaida! Kum ka nwang’u udu ma jutimo i iwu utimere i Turo man i Sidon, nwang’u gidaru loko cwinygi con ku kendo saki man ku vuko vuru i kumgi. 22 Ento abeyero iwu nia, ebibedo yot magwei ni Turo ku Sidon niciro i nindo mi pokolembe nisagu wun. 23 In i Kapernaum ke, nyo jubiting’i malu i polo? Jubilori piny i kabuli,* pilembe ka nwang’u udu m’utimere i beng’i utimere i Sodoma, nwang’u adhurane bedo nuti nitundo tin. 24 Ento abeyero iri nia, ebibedo yot magwei ni ng’om mi Sodoma niciro i nindo mi pokolembe nisagu in.”

25 I saa maeno Yesu uyero kumae: “Abepeki i wang’ dhanu ceke, e Vwa, Rwoth m’i polo ku ng’om; kum ikanu gin maeni ni weg ng’eyong’ec ku ju ma riek, ento inyuthogi ni awiya ma thindho. 26 Eyo Vwa, kum ifoyo nitimo kumeno. 27 Vwa umiyo gin ceke ira, man ng’atu moko mbe m’ung’eyo Wod cuu, ndhu Wego kende; bende ng’atu moko mbe m’ung’eyo Wego cuu, ndhu Wod kende ku ng’atu ma Wod umito nyuthe ire. 28 Wubin i bang’a, wun ceke ma wuol man ma ter ma pek ubenurowu, e abiketho wuyom. 29 Wuting’ mberembere para i wiwu man wunwang’ ponji i bang’a, kum an a mol man a yoo de i adunde, e wubinwang’u yom.* 30 Kum yeyo mberembere para yot, man ter para de fokafo.”

12 Nindo moko i ceng’ Sabatu, Yesu gibino wotho ku julubne i kind podho cam. Kec ubino nego julub, e gicaku jaku jang cam man gicamu. 2 Kinde ma Jufarisayo gineno lembe maeno, giyero ire kumae: “Nen! Julub peri gibetimo gin ma Cik ukwero kud jutim i ceng’ Sabatu.” 3 Eyero igi kumae: “Wusomo ngo gin ma Daudi utimo kinde ma kec ubino nege karacelo ku dhanu ma gibino kugi? 4 Emondo i ot pa Mungu man gicamu mukathi m’anyutha,* ma nwang’u ubino gin ma Cik uyiyo ngo ire, kadi ni dhanu pare nia gicam, ento ni julam kendgi. 5 Kadi wusomo ngo i Cik nia i ceng’ Sabatu, julam ma gibetimo i hekalu gibed gituro Cik mi Sabatu re jukwanu ngo nia gitimo raci? 6 Ento abewacu iwu nia ng’atu moko ma dit nisagu hekalu ni keni. 7 Ka nwang’u wunyang’ i thelembe mi wec ma e: ‘Amito kisa ento lam ungo,’ nwang’u wupoko ngo lembe iwi dhanu m’udubo ngo. 8 Kum Wod dhanu en e Rwoth mi Sabatu.”

9 Kinde m’eai ku keca, ecidho i sinagog migi, 10 man nen! Ng’atu moko ubino tie keca ma cinge tal!* E gipenjo Yesu kumae: “Nyo Cik uyiyo jukey kum i ceng’ Sabatu?” Gipenje kumeno kara gidote. 11 Eyero igi kumae: “Ka ng’atu moko m’i kindwu utie kud urombo acel man urombone upodho i vur i ceng’ Sabatu, nyo ebiciwodhe ngo kud i vurne? 12 Dhanu pire tek lee ma sagu urombo. Pieno Cik uyiyo nitimo gin ma ber i ceng’ Sabatu.” 13 E ewacu ni ng’atu ma cinge talne kumae: “Riey cingi.” Egam erieyo cinge, man cingene udoko ma ber calu ma kucelo. 14 Ento Jufarisayo giwok woko, man gicidh gicamu gamba i kume kara ginege. 15 Saa ma Yesu ung’eyo lembe maeno, egam eai cen ku keca. Dhanu ma dupa de gilubo toke man ekeyo kumgi ceke, 16 ento eng’olo igi ma tek nia kud giketh jung’eye, 17 kara lembe ma jabila Isaya ular uyero upong’, m’uwacu kumae:

18 “Nen! Jatic para m’ang’iyo man m’amaru, m’anyong’a nega i kume!* Abiketho tipo para i wiye, man ebiketho thek bing’eyo bedopwe kamaleng’. 19 Ebidhau ungo ku ng’atu moko kadi ebikok de ngo ma tek, kadok dwande de ng’atu moko mbe ma biwinjo i gengi ma dongo. 20 Agada m’utur ebirungo ngo, kadi maj thala m’uliel nyayiri yiri de ebinego ngo, nitundo m’ebiketho bedopwe utimere kakare. 21 Eyo, dhanu mi thek bibedo ku genogen i nyinge.”

22 I ng’eye, jukelo ng’atu moko i bang’e ma pajogi n’i iye, ma wang’e tho man ma weco de ngo; egam ekeyo kume, e ng’atune caku weco man ecaku neno piny. 23 Eno uketho i udul dhanu ceke uwang’ lii man gicaku yero kumae: “Eni re copo bedo Wod Daudi ngo?” 24 Kinde ma Jufarisayo giwinjo lembe maeni, giwacu kumae: “Ng’atu maeni ubewodho pajogi kende kende ku tego pa Belzebul* ma tie jadit mi pajogi.” 25 Calu m’eng’eyo paru migi, eyero igi kumae: “Ker ceke m’upokere i dhoge gire there tho, man adhura kunoke ot ceke m’upokere i dhoge gire bicungo ngo. 26 Kumeno bende, ka Sitani ubewodho Sitani nwang’u iye upokere i dhoge gire; dong’ ker pare bicungo nenedi? 27 M’umedo maeno, tek abewodho pajogi ku tego pa Belzebul, dong’ wotwu ke gibewodhogi ku tego pa ng’a? Pi thelembe maeno re ma gibibedo jupoklembe mwu. 28 Ento ka tipo pa Mungu re m’ubekonya niwodho pajogi, eno nyutho nia Ker pa Mungu udaru tundo i beng’wu. 29 Kunoke ng’atu moko copo mondo i ot pa ng’atu ma tek nenedi man eyaku piny pare, ka fodi elar etwiye ngo? Ndhu kan etwiye re m’ecopo yaku piny m’i ot pare. 30 Ng’atu ma n’i thenge para ngo nwang’u e jadhoga, man ng’atu ma coko ngo kuda nwang’u elalu.

31 “Pi thelembe maeni abewacu iwu nia, kwond dubo ceke man kwond lembacidi* ceke jubiweko ni dhanu, ento ng’atu m’uyero lembacidi i kum tipo ma leng’, jubiweko ngo ire. 32 Ku lapor, ng’atu ma tek uweco rac i kum Wod dhanu, jubiweko ire; ento ng’atu ma tek uweco rac i kum tipo ma leng’, jubiweko ngo ire kadok i ng’om maeni* kadi i ng’om ma bibino.

33 “Wuketh yen ubed ber, nyinge de ubed ber kunoke wuketh yen ubed rac, nyinge de ubed rac; kum jung’eyo yen ni kum nyinge. 34 Wu nyikway thwol; wucopo yero lembe ma ber nenedi ma ke wu reco? Kum dhok yero lembe m’upong’ i adunde. 35 Ng’atu ma ber wodho piny ma beco kud i kind piny m’akana pare, ento ng’atu ma rac wodho piny ma reco kud i kind piny m’akana pare. 36 Abewacu iwu nia i nindo mi Pokolembe, dhanu bicungo i dhu wec ma konyne mbe ma gibeyero; 37 pilembe ni kum wec peri, jubipoko lembe i wii nia itie won bedopwe, man ni kum wec peri jubipoko lembe peri rac.”

38 E jugorcik ku Jufarisayo moko giyero ire kumae: “Japonji, wamito wanen giranyutha moko i beng’i.” 39 Edwoko igi kumae: “Dhanu m’utuk maeni ma gi rac man ma giweko Mungu* gibemediri migi niyenyo giranyutha, ento giranyutha moko mbe ma bimiyere igi, ndhu giranyutha pa Yona ma jabila kende. 40 Tap calu ma Yona utimo nindo adek i cindi rec ma dit, kumeno bende Wod dhanu bibedo nindo adek* i cwiny ng’om. 41 I nindo mi pokolembe, dhanu mi Nineve gibicer karacelo ku dhanu m’utuk maeni man gibipoko lembe rac i wigi; kum dhanu mir adhurane giloko cwinygi kinde ma Yona urweyo igi. Ento nen! Ng’atu moko ma dit nisagu Yona ni keni. 42 I saa mi pokolembe, ubimo ma dhaku ma yo piny bicer karacelo ku dhanu m’utuk maeni, man ebipoko lembe rac i wigi, kum eai kud i tung’ ng’om ma bor nibino winjo rieko pa Suleman. Ento nen! Ng’atu moko ma dit nisagu Suleman ni keni.

43 “Ka tipo m’ucido uwok kud i ng’atini, ekadhu ku kaka ma pii mbe i iye m’ebeyenyo ko kaka yom, man enwang’u ngo. 44 E eyero kumae: ‘Abidok i ot para kaka m’awok kud i iye;’ kan etundo, enwang’u i otne udong’ mananu ma juweye ma leng’ man juruke. 45 Pieno ecidho man egamu tipo mange ma tung’ tung’ abiro ma reco nisage, man ka gimondo i iye, gibedo keca; e lembe pa ng’atu maeno doko rac nisagu m’ular ubino i wang’e. Ebibedo bende kumeno ni dhanu m’utuk maeni ma gi rac.”

46 Kinde m’ebeweco kud udul dhanu, min karacelo kud umego pare gicungo woko, ma gibeyenyo giwec kude. 47 Pieno ng’atu moko uyero ire kumae: “Nen! Meru karacelo kud umego peri gicungo woko, gibemito giwec i beng’i.” 48 E edwoko ni ng’atune kumae: “Ng’a ma tie maa man ng’a ma tie umego para?” 49 E erieyo cinge m’ebenyutho ko julubne, man eyero kumae: “Nen! Maa kud umego para gini eni! 50 Kum ng’atu m’ubetimo yeny pa Vwa m’i polo re ma tie umira, nyamira man maa.”

13 Ceng’ nica Yesu uwok kud i ot man ecidh ebedo i dhu nam. 2 E udul dhanu ma dit ucokiri i bang’e, uketho ecidh ebedo i yei moko, udul dhanu ke ucungo i dhu wat. 3 E ecaku ponjo igi lembe dupa ku lembabola, eyero kumae: “Nen! Jacoy kodhi moko ucidho nicoyo kodhi. 4 Kinde m’ebecoyo, kodhi moko upodho i dhu yo, e winyo ubin ucame. 5 Moko upodho i ng’omb kidi, kaka ma dhu ng’om nok i iye, e ndhundhu gitwii pilembe dhu ng’om ubedo nyanok. 6 Ento kinde ma ceng’ uwok, giwang’ man githwo pilembe ulaggi ubino mbe. 7 Kodhi mange ke upodho i kind ukudho, e ukudho udongo man udeyogi. 8 Mange ke upodho i ng’om ma miyo, e gicaku cego nying’gi; moko ucego dak acel (100), mange ucego pier abusiel (60), mange ke ucego pier adek (30). 9 Ng’atu ma ithe nuti, dong’ ewinji.”

10 Julub gigam gibino i bang’e man giyero ire kumae: “Pirang’o ibetiyo ku lembabola pi niweco igi?” 11 Edwoko igi kumae: “Wun jumiyo iwu rwom mi nyang’ i lembamung’a ma leng’ mi Ker mi polo, ento igi jumiye ngo. 12 Kum ng’atu m’utie ku gin moko, jubimedo ire mange, e ebibedo ko lee; ento ng’atu m’umbe ku gin moko, kadok m’etie ko de jubimayu cen. 13 Eno re m’uketho abeweco igi ku lembabola; kum anena gibeneno, ento udok ubedo ve gineno ngo, awinja de gibewinjo, re udok ubedo ve giwinjo ngo man anyang’a de gibenyang’ ungo i thelembene. 14 Man lembila pa Isaya ubepong’o i wigi, m’uwacu kumae: ‘Awinja wubiwinjo, ento wubinyang’ ungo i thelembene, anena weng’wu bineno, ento wubineno ngo gin moko. 15 Kum adunde dhanu maeni udoko nwang’, man giwinjo ku ithgi, ento gitiyo ko ngo; bende gimiyo wang’gi man giculo ithgi kara kud ginen gin moko ku wang’gi man kud giwinj lembe moko ku ithgi; kara kud ginyang’ kud adundegi man kud gidwog i bang’a kara akey kumgi.’

16 “Ento wun, wu jumutoro pilembe weng’wu ubeneno man ithwu ubewinjo. 17 Andhandha abeyero iwu nia, jubila dupa man weg bedopwe dupa gigam gimito ginen gin ma wubeneno, ento ginene ngo, man gigam gimito giwinj gin ma wubewinjo, ento giwinje ngo.

18 “Kawoni wuwinj thelembe mi lembabola pa jacoy kodhi. 19 Kodhi ma jucoyo i dhu yo tie ng’atu ma winjo lembe mi Ker man enyang’ ungo i thelembene, e ng’atu ma rac bino man eyudho gin ma jucoyo i adundene. 20 Kodhi ma jucoyo i ng’omb kidi tie ng’atu ma winjo lembe man ejole wang’ acel ku mutoro. 21 Re calu ma kodhi uguro ngo ulage i adundene, ebedo pi saa moko, man ka masendi kunoke ragedo uwok pi lembe mi Ker, egam ekier. 22 Kodhi ma jucoyo i kind ukudho tie ng’atu ma winjo lembe, ento adieng’a mi ng’om maeni* kud awondi mi lonyo deyo lembe mi Ker, man ecego ngo nyinge. 23 Kodhi ma jucoyo i ng’om ma miyo ke tie ng’atu ma winjo lembe mi Ker man enyang’ i thelembene, e ecaku cego nyinge nikadhu ma jupidho; moko dak acel (100), moko pier abusiel (60), moko ke pier adek (30).”

24 Emiyo igi lembabola mange, ewacu kumae: “Ker mi polo tie calu ng’atu m’ucoyo kodhi ma cuu i podho pare. 25 Kinde ma dhanu ubenindo, jakwor pare ubino man ecoyo thath i kind nganu, e ecidho. 26 Kinde ma nganu utwii man ecego nyinge, thath de ugam uwok. 27 E jutic pa ng’atune gibino i bang’e man giyero ire kumae: ‘Rwoth, icoyo kodhi ma cuu ngo i podho peri? Ka dong’ thath ke uai kani?’ 28 Eyero igi kumae: ‘Ng’atu moko ma jakwor re m’utimo gin maeno.’ Jutic giyero ire kumae: ‘Nyo imito wacidh wacokgi ceni?’ 29 Elund ewacu igi kumae: ‘Ungo, kum kinde ma wubecoko thath, wumaru doyo bende nganu karacelo kugi. 30 Wuwek gin ario zoo gidong karacelo nitundo i saa mi kayucam; ka saa mi kayucam uromo, abiyero ni jukay cam kumae: Mi kwong’o, wular wucok dhu thath man wutwii dhoggi ni wic kara juwang’gi; kan i ng’eye wucok dhu nganu i dero para.’”

31 Emiyo igi lembabola mange, ewacu kumae: “Ker mi polo tie calu nying atingili ma ng’atu moko uting’o man upidho i podho pare. 32 I andha etie kodhi ma nyanok magwei kud i kind kodhi zoo; ento kan edongo, ekadhu uboko mange ceke man edoko ni yen, e winyo mi kor polo gibino man gigiero odigi i jange.”

33 Emiyo igi lembabola mange kumae: “Ker mi polo tie calu thobi ma dhaku moko uting’o man ejebo ku mogo katoko adek ma dongo, nitundo ma kwende zoo ukwot.”

34 Yesu uyero gin maeni ceke ni udul dhanu ku lembabola. I andha, ebed etiyo ku lembabola pi niyero igi lembe ceke, 35 kara gin ma yang’ jabila uyero utimere kakare, m’uwacu kumae: “Abiyabu dhoga ku lembabola; abitwong’o pi lembe m’upondo niai i thekiri.”*

36 I ng’ei m’elalu udul dhanu, emondo i ot. E julub pare gibino i bang’e, giwacu ire kumae: “Kor iwa thelembe mi lembabola pa thath ma n’i podho.” 37 Edwoko igi kumae: “Jacoy kodhi ma cuu tie Wod dhanu; 38 podho tie ng’om. Kodhi ma cuu ke tie wot mi Ker; ento thath tie wot ng’atu ma rac, 39 jakwor m’ucoyogi tie Wonabali, kayucam ke tie kajik mi ng’om maeni,* man jukay cam tie jumalaika. 40 Pieno, tap calu ma jucoko dhu thath man juwang’e i mac, ebibedo kumeno i kajik mi ng’om maeni. 41 Wod dhanu bioro jumalaika pare man gibicoko gin ceke ma ketho jukier man jutimrac cen kud i Ker pare, 42 man gibibologi i mac ma lee m’ubogere. Kuca re ma gibiwak man gibikayu lakgi. 43 I saa maeca, weg bedopwe gibirieny calu ceng’ i Ker pa Weggi. Ng’atu ma ithe nuti, dong’ ewinji.

44 “Ker mi polo tie calu lonyo m’ukanere i podho, ma ng’atu moko uwok unwang’u man ekane kendo; ni kum anyong’a m’ubenege, ecidho man elworo piny ceke m’etie ko, eng’iewo ko podhone.

45 “Ker mi polo tie bende calu jakuloka* m’ubesayu tigo ma beco ma pigi tek lee. 46 Kinde m’enwang’u kidi acel ma pire tek akeca, ecidho man ndhundhu elworo piny ceke m’etie ko man eng’iewe.

47 “Bende, Ker mi polo tie calu ndiya ma judwar nam gibolo i nam man ucoko rec mi kwonde ceke. 48 Kinde ma rec upong’o i ndiyane, gipeye nitundo i dhu wat man gibedo, e gicaku londo ma beco gibolo i katoko, ma reco ke gibayu cen. 49 Ebibedo kumeno i kajik mi ng’om maeni.* Jumalaika gibicidho man gibikoyo kind ju ma reco ku weg bedopwe, 50 man gibibolo ju ma reco i mac ma lee m’ubogere. Kuca re ma gibiwak man gibikayu lakgi.

51 “Nyo wunyang’ i thelembe mi gin maeni ceke?” Gidwoko ire nia, “eyo.” 52 I ng’eye, eyero igi kumae: “Kan etie kumeno, ng’atu m’ubeponjo dhanu, ma en juponje iwi Ker mi polo tie calu ng’atu moko, ma tie won ot, ma wodho kud i kakanpiny pare piny ma nyen ku piny ma con.”

53 Kinde ma Yesu udaru nimiyo lembabola maeni, eai ku keca. 54 Kinde m’edok i ng’om ma thugi, ecaku ponjo dhanu i sinagog migi, e igi uwang’ lii man giyero kumae: “Ng’atu maeni unwang’u rieko ku copo mi timo udu maeni kani? 55 Eni tie wod fundi mi bau e ngo? Ma min tie Maria man umego pare ke Yakobo, Yosefu, Simon man Yuda ngo? 56 Man nyimego pare ke watie kugi keni ngo? Dong’ enwang’u gin maeni zoo ke kani?” 57 E gicaku kier ni kume.* Ento Yesu uyero igi kumae: “Jabila tie ku yung kakare ceke, ento i ng’om ma thugi man i ot pare ma dhe re m’embe ku yung.” 58 Eno uketho etimo ngo udu dupa keca, kum gibino mbe ku yiyoyic.

14 I nindo maeca, Herode ma jabim mi Galilaya uwinjo rwonglembe iwi Yesu, 2 man eyero ni jutic pare kumae: “Eno tie Yohana ma Jababutisi. Ecer kud i kind ju m’utho, eno re m’uketho etie ku copo mi timo udu.” 3 Nwang’u Herode ugam uketho jumaku Yohana, jutwiye man jubole i kol pi lembe pa Herodia ma dhaku pa Filipo m’umin. 4 Kum Yohana ubed uwacu ire kumae: “Cik uyiyo ngo iri nia igame.” 5 Kadok nwang’u emito eneg Yohana de, re ebino lworo udul dhanu, pilembe gibed ginene ni jabila. 6 Ento nindo moko ma jubetimo foc mi nyoliri pa Herode, nyaku pa Herodia umielo miel m’unyayu anyong’a lee i Herode, 7 uketho eng’olo ku kwong’ nia ebimiyo gin moko ci ma nyakune ukwayu. 8 Calu ma min ucung’o lembe i iye, ewacu kumae: “Mii ira wi Yohana ma Jababutisi i sani m’atangala kae.” 9 Can unego cwiny ubimo lee, ento pi kwong’ m’ekwong’o man pi dhanu ma gibecamu kugi,* eng’olo nia jumii wi Yohana. 10 Pieno eoro jucidh juthumo wi Yohana i kol. 11 Juketho wiyene i sani m’atangala man jumiyo i cing’ nyakune, e etero i bang’ min. 12 I ng’eye, julub pare gibin giting’o avuje gicidh gikunyo, man gidwoko lembene ni Yesu. 13 Kinde ma Yesu uwinjo lembe maeni, emaku yei ecidho kaka ma dhanu mbe i iye kara ebed kende. Ento saa m’udul dhanu giwinjo nia eai, gilubo toke ku tiendgi niai kud i adhura ma tung’ tung’.

14 Kinde m’etundo i dhu wat, eneno udul dhanu ma dit, e kisa unege i kumgi, man ekeyo kum jurutwoyo m’i kindgi. 15 Ento kinde ma piny unyutho, julubne gibino i bang’e man giwacu kumae: “Keni wani bor ku pacu man saa de udaru nyang’; lal udul dhanu gicidh i kind pacu kara ging’iew igi cam.” 16 Re Yesu ulund uyero igi kumae: “Gimbe ku yeny mi cidho; wun re ma wumii igi piny moko gicam.” 17 Giwacu ire kumae: “Watie ku mukathi abic ku rec ario kende keni, wambe ku gin mange.” 18 E ewacu kumae: “Wukelgi i bang’a kae.” 19 Man eng’olo ni udul dhanu nia gibed iwi lum. Eting’o mukathi abic ku rec ario, eng’ayu wang’e i polo man erwo;* i ng’ei m’epoko i mukathi, emiye i bang’ julub, julub ke gimiye ni udul dhanu. 20 Pieno gin ceke gicamu man giyeng’, man dunde m’udong’ ma jucoko dhoge upong’o katoko apar ario (12). 21 Dhanu m’ucamu ubino jumaco ma romo elufu abic (5 000), ma jukwanu ngo jumamon kud awiya. 22 E m’umbe galu, eketho julubne giidho yei man gilar gitelo yo i wang’e pi nikadhu i dhu wat ma yo loka, en ke nwang’u fodi ebelalu udul dhanu.

23 I ng’ei m’elalu udul dhanu, eidho iwi got en kende pi nirwo. Saa ma piny ucido, nwang’u etie kende kuca. 24 I saa maeno nwang’u dong’ yei uwok bor i die nam, man mujanga ubino sende pilembe yamu ubino ai yor i wang’gi. 25 Ento i kur mir ang’wende mi diewor,* ebino i bang’gi m’ebewotho ku wi nam. 26 Kinde ma julub gineno ebewotho ku wi nam, cwinygi ng’abere man giwacu kumae: “Gin moko ma tung’ ubebino!” E gikok ma tek ni lworo m’ubenegogi. 27 Ento wang’ acel Yesu uweco i bang’gi, eyero kumae: “Cwinywu bed tek! Tie an; lworo kud unegwu.” 28 Pethro udwoko ire kumae: “Rwoth, ka tie in, ng’ol ira awoth ku wi pii kara abin i beng’i.” 29 Yesu uyero kumae: “Bin!” E Pethro ulor kud i yei man ecaku wotho ku wi pii m’ebecidho ko i bang’ Yesu. 30 Ento kinde m’eneno yamu ma tek, lworo umake. Man saa m’ecaku bemwony, ekok ma tek kumae: “Rwoth, lara do!” 31 Ndhundhu Yesu urieyo cinge emake ko man eyero ire kumae: “In ma yiyoyic peri nok, pirang’o iweko jiji umondo i ii?” 32 Saa ma giidho i yei, yamu ugam ucungo. 33 E ju ma gin’i yei girum i wang’e,* giwacu kumae: “Andhandha itie Wod Mungu.” 34 E gikadhu yo loka man gitundo i ng’om mi Genezareth.

35 Kinde ma dhanu ma keca ging’iyo Yesu, ginyutho lembene ni dhanu m’i ng’om mi ng’etgi zoo, e jukelo ju m’ubetwoyo ceke i bang’e. 36 Man gikwaye nia ewek gimul ndhu dhu bongu pare ma yo woko kende ci, e ju ceke ma gimulo dhu bongu pare kumgi ukey.

15 E Jufarisayo ku jugorcik giai i Yeruzalem gibino i bang’ Yesu man giyero ire kumae: 2 “Pirang’o julub peri gibekadhu kud iwi suru mi kwaru mwa ma coni? Ku lapor, gilogo ngo cing’gi* saa ma gicicamu.”

3 Edwoko igi kumae: “Pirang’o wun ke wubeturo cik pa Mungu pi lembe mi suru mwu? 4 Ku lapor, Mungu uwacu kumae: ‘Yung wuru ku meru,’ man ‘ng’atu m’uweco rac* i kum won kunoke min, ukwayu junege cen.’ 5 Ento wun wuyero nia, ‘ng’atu m’uwacu ni won kunoke ni min kumae: “Piny ma nwang’u acopo konyi ko, dong’ adaru ng’olo nia abithiero ni Mungu,” 6 dong’ pire tie tek ungo nia eyung won kadi min.’ Pieno wudwoko lembe pa Mungu ni gin ma tije mbe pi lembe mi suru mwu. 7 Wu weg umbili, Isaya ugam uewo piwu dre kinde m’eyero kumae: 8 ‘Dhanu maeni giyunga ku dend dhoggi, ento adundegi ni bor kuda. 9 Giberwo ira mananu, kum giponjo cik pa dhanu ni cik pa Mungu.’” 10 Egam elwong’o udul dhanu i bang’e man ewacu igi kumae: “Wuwinji man wunyang’ i lembe ma e: 11 Gin ma mondo kud i dhu ng’atini cide ngo, ento gin ma wok kud i ng’atini re ma cide.”

12 I ng’eye, julub gibino i bang’e man giyero ire kumae: “Ing’eyo de nia kinde ma Jufarisayo giwinjo lembe m’iyero gikieri?” 13 Edwoko igi kumae: “Yen ceke ma Vwa m’i polo upidho en ungo, jubifudhe cen. 14 Wuwekgi. Gitie jutelwic ma gin abinga. Dong’ kan abinga ubetelo wi abinga, gin ario ceke gibipodho i vur.” 15 E Pethro uyero ire kumae: “Kor iwa thelembe mi lapor maeni.” 16 Elund eyero igi kumae: “Wun de fodi wunyang’ ungo? 17 Wung’eyo ngo nia gin ma mondo kud i dhok kadhu kud i ic man ewok ceni? 18 Ento gin ma wok kud i dhok ai i adunde, man gin maeno re ma cido ng’atini. 19 Ku lapor, kud i adunde re ma paru ma reco wok: Nek, abor,* lembsasa mi tarwang’,* kwalu kwo, lembatuca mi ndra, lembacidi. 20 Piny maeno re ma cido ng’atini; ento nicamu cam ma julogo ngo cingjo* cidojo ngo.”

21 Kinde ma Yesu uai ku keca, ecidho i ng’om mi Turo ku Sidon. 22 Man nen! Dhaku moko ma nya Fenisia* ma bedo i ng’om maeno ubino i bang’e m’ebekok kumae: “Bed ku kisa i kuma, Rwoth, Wod Daudi. Pajogi umondo i nyara man ebesendere lee dit.” 23 Ento Yesu udwoko ngo lembe moko ire. E julubne gibino i bang’e man gicaku kwaye kumae: “Yer eloki, kum ebekok dit i ng’eiwa.” 24 Edwoko igi kumae: “Juora i bang’ rombe m’urwinyo m’i ot mir Israel kende, ento i bang’ jumange ngo.” 25 Re dhakune ubin urum i wang’e* man ewacu kumae: “Rwoth, konya do!” 26 Yesu udwoko ire kumae: “Etie ber ungo niting’o mukathi mir awiya man nibole ni nyithi gwok.” 27 E dhakune uyero kumae: “Eyo, Rwoth, ento nyithi gwok gicamu ng’ili cam m’ubeoy kud i dhu meza pa weggi.” 28 Pieno Yesu udwoko ire kumae: “E dhaku, yiyoyic peri lee dit; dong’ gin m’imito utimere iri.” E kum nyare ukey ndhu saa nica.

29 Yesu ugam uai ku keca, ebino ceng’ini ku nam mi Galilaya, man ewok eidho iwi got, e ebedo kuca. 30 Udul dhanu ma lee gilund gibino i bang’e; gikelo weg abala mi tielo, mi cing’, ju ma wang’gi tho, ju ma weco ngo, ku jumange de dupa, man gipielogi i the tiende, e ekeyo kumgi. 31 I udul dhanu ugam uwang’ lii kinde ma gineno nia ju ma weco ngo ubeweco, weg abala mi bot cing’gi udok kakare, weg abala mi tielo gibewotho, ju ma wang’gi tho gibeneno, e giyungo Mungu mir Israel.

32 Ento Yesu ulwong’o julubne i bang’e man ewacu igi kumae: “Kisa ubenega i kum udul dhanu, kum wadaru bedo kugi udoko bang’ adek man gimbe ku piny ma gicam. Amito ngo alalgi gidok ku kec, kum gicopo wok voc i gengi.” 33 Re julub giwacu ire kumae: “Kakeni wani bor ku pacu, wabinwang’u cam kani ma copo romo udul dhanu maeni zoo?” 34 E Yesu upenjogi kumae: “Wutie ku mukathi adi?” Gidwoko kumae: “Abiro, ku nyithi rec moko.” 35 Pieno egam eng’olo ni udul dhanu nia gibed i ng’om, 36 man eting’o mukathi abiro ku rec, edwoko foyofoc, epoko iye, man ecaku miyo i bang’ julub, julub ke gipoke ni udul dhanu. 37 E dhanu ceke gicamu man giyeng’; jucoko dunde m’udong’ upong’o katoko abiro* ma dongo. 38 Dhanu m’ucamu ubino jumaco ma romo elufu ang’wen (4 000), ma jukwanu ngo jumamon kud awiya. 39 I ng’ei m’elalu udul dhanu, eidho i yei man ecidho i ng’om mi Magadan.

16 Jufarisayo ku Jusadukayo gigam gibino i bang’ Yesu kara gimul iye, e gikwaye nia enyuth igi giranyutha moko m’uai i polo. 2 Edwoko igi kumae: “Ka ceng’ umwony, wuyero nia, ‘piny biruu ma ber, pilembe polo bogere;’ 3 kugweno ke wuyero nia, ‘tin piny bibedo rac, man koth bicwii pilembe polo bogere, man afuru ujiyo piny.’ Wung’eyo ng’iyo wang’ polo, ento wubenyang’ ungo i gin m’ubetimere kawoni. 4 Dhanu m’utuk maeni ma gi rac man ma giweko Mungu* gibemediri migi niyenyo giranyutha, ento giranyutha moko mbe ma bimiyere igi, ndhu giranyutha pa Yona kende.” E egam ewekogi, man ecidho cen.

5 E julub gikadhu loka nam, re wigi uwil niting’o mukathi. 6 Yesu uwacu igi kumae: “Wuyab weng’wu man wugwokuru ni thobi mi Jufarisayo ku Jusadukayo.” 7 Ento gicaku weco i kindgi kumae: “Wating’o ngo mukathi.” 8 Calu ma Yesu ung’eyo lembe maeno, ewacu kumae: “Pirang’o wubeweco i kindwu nia wumbe ku mukathi, wun ma yiyoyic mwu noki? 9 Fodi wunyang’ ungo kadi wupoy de ngo pi mukathi abic ma dhanu elufu abic (5 000) ucamu man pi wend katoko ma wucoko? 10 Kadi ke pi mukathi abiro ma dhanu elufu ang’wen (4 000) ucamu man wend katoko* ma dongo ma wucoko? 11 Wunyang’ ungo nenedi nia aweco ngo iwu pi mukathi? Wugwokuru ni thobi mi Jufarisayo ku Jusadukayo.” 12 E ginyang’ wang’ acel nia karaman ebewacu nia gigwokiri i kum ponji mi Jufarisayo ku Jusadukayo, ento i kum thobi mi mukathi ngo.

13 Kinde ma Yesu utundo i ng’om mi Kaisaria Filipi, epenjo julub pare kumae: “Dhanu ubewacu nia Wod dhanu tie ng’a?” 14 Gidwoko kumae: “Jumoko gibeyero nia, Yohana ma Jababutisi, jumoko ke gibeyero nia itie Eliya, jumange ke Yeremia, kunoke ng’atu acel m’i kind jubila.” 15 Elund epenjogi kumae: “Ka wun ke wubewacu nia atie ng’a?” 16 Simon Pethro udwoko kumae: “In i Kristu, Wod Mungu ma kwo.” 17 Yesu uyero ire kumae: “I jamugisa, Simon wod Yona, pilembe kum ku rimo ngo* re m’utuco iri lembe maeni, ento Vwa m’i polo re m’unyutho. 18 Bende, abeyero iri kumae: In itie Pethro, man iwi cana maeni, abigiero cokiri para, man dhugola mi Kabuli* de biloye ngo. 19 Abimiyo iri nyamufutha mi Ker mi polo, man gin m’itwiyo i ng’om bibedo atwiya i polo, gin m’igonyo i ng’om de bibedo agonya i polo.” 20 E eng’olo ni julubne ma tek nia kud ginyuth ni ng’atu moko nia etie Kristu.

21 Niai i nindo maeca, Yesu ucaku koro ni julub pare nia ukwayu ecidh i Yeruzalem; ebisendere lee i cing judongo, judongo mi julam, jugorcik man gibinege, i nindo mir adege ke ebicer. 22 Pethro ugam ucidho kude ang’et man ucaku juke kumae: “Kud ilwong’ lembe ma rac i wii,* Rwoth; lembe maeno bitimere ngo i kumi nyanok de.” 23 Ento eloko ng’eye ni Pethro man eyero ire kumae: “Kadh i ng’eya, Sitani! Itie cudho mi kier ira, kum ibeparu paru pa Mungu ngo, ento paru pa dhanu.”

24 I ng’eye, Yesu uyero ni julubne kumae: “Tek ng’atu moko ubemito elub toka, ekwerere gire man eting’ yen mi can* pare, e emedere nilubo toka. 25 Kum ng’atu m’ubemito bodho kwo* pare ebirwinye, ento ng’atu m’urwinyo kwo* pare pira, ebinwang’e. 26 Ng’atini binwang’u bero ma kani ka ng’om e zoo udoko pare, ma re elund erwinyo kwo* pare? Kadi ng’atini bimiyo ang’o pi niwilo kwo* pare? 27 Kum Wod dhanu bibino i dwong’ pa Won karacelo ku jumalaika pare, man ebiculo ni ng’atuman calku timo pare. 28 Andhandha abeyero iwu nia, jumoko m’i kind ju m’ucungo kakeni gibibilo tho ngo zoo de, ka fodi gilar gineno ngo Wod dhanu ubebino i Ker pare.”

17 Nindo abusiel i ng’eye, Yesu uting’o Pethro, Yakobo man umin ma Yohana, ecidho kugi malu iwi got moko ma wiw, kaka ma gibedo i iye kendgi. 2 Ayine ugam ulokere i wang’gi; wang’e ucaku rieny calu ceng’, man bongu pare de udoko tar* calu der. 3 Man nen! Musa gikud Eliya giwok i wang’gi keca man gibino weco kude. 4 E Pethro uyero ni Yesu kumae: “Rwoth, etie ber dit nia wani keni. Tek imito, abigiero hema adek keni: Acel iri, acel ni Musa, acel ke ni Eliya.” 5 Kinde ma fodi ebeweco, nen! Afuru ma tar uumogi, man nen! Dwal moko uai kud i afuru uwacu kumae: “Eni tie Woda m’amaru, m’anyong’a nega i kume. Wuwinje.” 6 Kinde ma julub giwinjo lembe maeno, gipodho arieba wang’gi man lworo umakugi lee dit. 7 E Yesu ubino i bang’gi man emulo kumgi, ewacu kumae: “Wuai malu. Lworo kud unegwu.” 8 Saa ma giting’o wang’gi malu, gineno Yesu kende ento ng’atu mange ngo. 9 Kinde ma gibeloro kud iwi got, Yesu ung’olo igi kumae: “Kud wuyer pi ginmawokiwang’ maeni ni ng’atu moko, nitundo ma Wod dhanu bicer kud i kind ju m’utho.”

10 Ento julub gipenje kumae: “Ka dong’ pirang’o jugorcik giyero nia Eliya ucikere nilar bino?” 11 Edwoko igi kumae: “Andha Eliya bebino, man ebidwoko gin ceke kakare. 12 Ento abeyero iwu nia, Eliya udaru bino, re ging’iye ngo, ento gitimo gin ceke ma gimito i kume. I ayi maeno bende, Wod dhanu bisendere i cing’gi.” 13 Julub gigam ginyang’ nia ebeweco igi pi Yohana ma Jababutisi.

14 Saa ma gitundo kaka m’udul dhanu n’i iye, ng’atu moko ubino i bang’e, erum i wang’e man ewacu kumae: 15 “Rwoth, bed ku kisa i kum woda, kum ebesendere lee dit; etie won thimbu, uketho wang’ ma pol ebed epodho i mac man bende i pii. 16 Akele i bang’ julub peri, ento keyo kume uvoyogi.” 17 Yesu uyero kumae: “E wun wu dhanu m’utuk maeni ma wumbe ku yiyoyic man ma wu rac, abibedo kudwu nitundo awene? Abicirowu rukani? Kele i bang’a kae.” 18 E Yesu ujuko pajogine man ewok cen kud i iye; jalawobine ugam ukey de ndhu saa nica. 19 I ng’eye, julub gibino i bang’ Yesu nyaling’ man giyero ire kumae: “Pirang’o wan ke watuc ungo niwodhe?” 20 Edwoko igi kumae: “Pilembe yiyoyic mwu nok. Kum andhandha abeyero iwu nia, ka wutie ku yiyoyic ma rom ku nying atingili, wubiyero ni got maeni kumae: ‘Ai ku keni, cidh kaca,’ e ebiai, man gin moko mbe ma bicopere ngo iwu.” 21 ——

22 Kinde ma gicokiri karacelo i Galilaya, Yesu uyero igi kumae: “Jubicibo Wod dhanu i cing’ dhanu, 23 man gibinege, ento i nindo mir adege ke ebicer.” E can umondo lee mandha i igi.

24 Saa ma gitundo i Kapernaum, ju ma gijoko ajok mir hekalu* gibino i bang’ Pethro man gipenje kumae: “Nyo japonji mwu beculo ngo ajok mir hekalu?” 25 Edwoko igi kumae: “Eculo.” Ento kinde ma gimondo i ot, Yesu ular ucaku penje kumae: “Iparu nenedi Simon? Jubim mi ng’om gigamu palatha kunoke ajok i bang’ jukani? I bang’ wotgi kunoke i bang’ dhanu mange?” 26 Kinde m’edwoko ire nia, “i bang’ dhanu mange,” e Yesu uwacu ire kumae: “Andha, wot giculo ngo ajok. 27 Ento kara kud waketh gikier, cidh i nam, bol gol man mak rec ma kwong’a m’ijaku; kinde m’iyabu dhoge, ibinwang’u tongolo mi mola ma tar.* Ting’e imiye igi, i wiwa wakudi.”

18 I saa maeca, julub gibino i bang’ Yesu man giwacu kumae: “I andha, ng’a ma dit nisagu i Ker mi polo?” 2 E egam elwong’o nyathin ma nyanok i bang’e man eketho ecungo i kindgi. 3 Man ewacu kumae: “Andhandha abeyero iwu nia, ka wulokuru ngo wudoko calu awiya ma thindho, wubimondo ngo nyanok de i Ker mi polo. 4 Pieno, ng’atu m’ujwigere calu nyathin ma nok maeni, re ma e dit nisagu i Ker mi polo. 5 Man ng’atu ma tek ujolo nyathin ma nyanok ma calu maeni pi nyinga, nwang’u ejolo an bende. 6 Ento ng’atu ma tek biketho acel m’i kind ju ma thindho maeni ma gitie ku yiyoyic i iya ukier, e ber ire nia jutwii i ng’ute, kidi rego ma kana re ma wiro, man juthung’e i die nam.

7 “Can iwi ng’om pi gin ma ketho jukier; andha gin ma ketho jukier biwok kokoro, ento can iwi ng’atu ma gin ma ketho jukier uwok ni kume. 8 Dong’ tek cingi kunoke tiendi ubeketho ikier, ng’onde cen man ibaye bor kud i kumi. E ber iri nia imond i kwo ku cingi acel kunoke ku tiendi acel, kakare ma nia juboli ku cingi ario kunoke ku tiendi ario zoo i mac ma rondo ku rondo. 9 Bende, tek weng’i ubeketho ikier, wodhe cen man ibaye bor kud i kumi. E ber iri nia imond i kwo ku weng’i acel, kakare ma nia juboli ku weng’i ario zoo i Gehena* mi mac. 10 Kud wucay acel m’i kind ju ma thindho maeni, kum awacu iwu nia jumalaika migi i polo, ubeneno wang’ Vwa m’i polo saa ceke. 11 ——

12 “Wuparu nenedi? Ka ng’atu moko utie ku rombe dak acel (100) man acel m’i kindgi urwinyo, nyo ebiweko ngo pier abung’wen wi abung’wen (99) iwi got man ebicisayu m’urwinyo? 13 Man kan enwang’e, andhandha abeyero iwu nia, anyong’a nege lee pi maeno m’urwinyo, nisagu pi pier abung’wen wi abung’wen (99) m’urwinyo ngo. 14 Rom rom kumeno, etie ngo mito pa Vwa* m’i polo nia kadok acel m’i kind ju ma thindho maeni urwiny.

15 “Bende kan umeru dubo iri, cidh i bang’e man inyuth ire racu pare* i kindwu wukude wun ario. Tek ewinji, nwang’u idwogo umeru i yo m’atira. 16 Ento kan ewinjo ngo, ting’ ng’atu acel kunoke juario, kara ni kum lembatuca mi jumulembe* ario kunoke adek lembe ceke ucung kakare. 17 Kan ewinjogi ngo, yer ni cokiri; tek ewinjo ngo cokiri de, wek ebed iri calu ng’atu mi thek mange man calu won ajok.

18 “Andhandha abeyero iwu nia, gin ceke ma tek wubitwiyo i ng’om, nwang’u dong’ etie atwiya i polo, man gin ceke ma tek wubigonyo i ng’om, nwang’u dong’ etie agonya i polo. 19 Andhandha abeyero iwu kendo, ka juario m’i kindwu ma n’i wi ng’om, dhoggi rombo pi nikwayu gin moko ma pire tek, Vwa m’i polo biketho etimere igi. 20 Kum kaka ma dhanu ario kunoke adek gicokiri i iye karacelo i nyinga, an de an’i kindgi kakeca.”

21 I ng’eye, Pethro ubino i bang’e man ewacu ire kumae: “Rwoth ubekwayu atim kisa ni umira wang’ adi tek edubo ira? Nyo nitundo wang’ abiro?” 22 Yesu dwoko ire kumae: “Abeyero iri, nitundo wang’ abiro ngo, ento wang’ pier abiro wi abiro (77).

23 “Pi thelembe maeno re ma juromo poro Ker mi polo ku rwoth moko m’ubemito jutic pare gicul banja pare ma n’i igi. 24 Kinde m’ecaku timo kwan kugi, e jukelo ng’atu moko m’ucikere niculo banja pare talanto elufu apar (10 000).* 25 Ento calu m’ebino mbe ku gin m’ecul, rwoth pare ung’olo nia julwor en, ku dhaku pare, kud awiya pare, man piny ceke m’ebino ko pi niculo banjane. 26 E jatic pare podho piny man erum i wang’e,* ewacu ire kumae: ‘Kewek ira nindo moko man abiculo iri piny ceke.’ 27 Kisa umaku rwoth pare i kume, e eweko banja ire man eweko ecidho. 28 Ento kinde m’ecidho, ewok enwang’u jatic wadi ma tie ku banja pare denari dak acel (100); e emake man ecaku ng’wenyo dwande m’ebewacu kumae: ‘Cul banja para ma n’i ii.’ 29 Jatic wadi ugam upodho piny man ecaku kwaye kumae: ‘Kewek ira nindo moko man abiculo banja peri.’ 30 Re eyiyo ngo, ento ecidh eketho jubole i kol nitundo m’ebiculo banja ceke ma n’i iye. 31 Saa ma jutic wadi gineno lembe m’utimere, can umondo lee i igi, e gicidh gidwoko lembene ceke ni rwoth migi. 32 I ng’eye, rwoth pare ugam ulwong’e man ewacu ire kumae: ‘In i jatic ma rac; aweko iri banja ceke kinde m’ipaku dhogi ira. 33 Nwang’u ukwayu ngo itim kisa ni jatic wedu calu ma an de atimo iri kisa?’ 34 E kwinyo ugam umaku rwoth pare, man emiye i cing’ jukur kol nitundo m’ebiculo banja ceke ma n’i iye. 35 Vwa m’i polo de bitimo iwu kumeno, tek ng’atuman m’i kindwu uweko ngo lembe ni umin niai kud i adundene.”

19 Kinde ma Yesu udaru niyero lembe maeni, eai kud i Galilaya man ekadhu loka kulo Yordan i kieu* ku Yudea. 2 Bende, udul dhanu ma dit gilubo toke man ekeyo kumgi keca.

3 E Jufarisayo gibino i bang’e ma gibemito gimul iye, man gipenje kumae: “Nyo cik uyiyo nia nico ulal gamiri ku dhaku pare pi thelembe moko ci?” 4 Edwoko igi kumae: “Wusomo ngo nia ng’atu m’ucwiyogi niai i acaki ucwiyogi nico ku dhaku 5 man ewacu kumae: ‘Pi thelembe maeni, nico biweko won ku min man ebimoko i kum dhaku pare, man gin ario gibidoko kum aceli’? 6 Dong’ gitie gin ario kendo ngo, ento kum acel. Pieno, gin ma Mungu uribo karacelo, dong’ dhanu kud upok kindgi.” 7 Giyero ire kumae: “Dong’ pirang’o Musa ung’olo nia jumii barua mi riem man julal gamiri ku dhaku ke?” 8 Eyero igi kumae: “Musa uyiyo nia wulal gamiri ku mon mwu ni kum nwang’cwiny mwu, ento niai i acaki ebino kumeno ngo. 9 Ayero iwu nia ng’atu ma tek ulalu gamiri ku dhaku pare, m’uweko pi lembsasa mi tarwang’* man egamu mange, nwang’u etimo abor.”*

10 Julub giyero ire kumae: “Tek lembe pa nico ku dhaku pare tie kumeno, dong’ e ber nia kud jugamiri.” 11 Ewacu igi kumae: “Utie dhanu ceke ngo re ma gijolo lembe maeni, ento ju m’emiyere igi kende. 12 Kum jumoko ginyoliri ma gimbe ku kero mi timo ribiri, jumange ke dhanu re m’uwodhogi ni koni, jumange lundo gikwero nigamiri pi Ker mi polo. Ng’atu ma copo jolo lembe maeno dong’ wek ejole.”

13 I ng’eye, jukelo awiya ma thindho i bang’e kara eketh cinge i wigi man erwo pigi, re julub ucerogi. 14 Ento Yesu uyero kumae: “Wuwek awiya ma thindho gigi man kud wucergi nibino i bang’a; kum Ker mi polo tie mi ju ma kumeni.” 15 E eketho cinge i wigi, man eai ku keca.

16 Man nen! Jalawobi moko ubino i bang’e man upenje kumae: “Japonji, ukwayu atim ang’o ma ber kara anwang’ kwo ma rondo ku rondo?” 17 Eyero ire kumae: “Pirang’o ibepenja pi gin ma beri? Ng’atu acel kende re ma ber. Dong’ tek imito imond i kwo ma rondo ku rondo, kud iwek niworo cik.” 18 Jalawobine upenje kendo kumae: “Cikne ma kani?” Yesu udwoko kumae: “Kud ineg nek, kud itim abor,* kud ikwal kwo, kud icway ndra iwi jumange, 19 yung wuru ku meru, man icikiri nimaru wedu calu in giri.” 20 Jalawobi maeno uyero ire kumae: “Acaku woro lembe maeno ceke; ma kani m’urem ira?” 21 Yesu uwacu ire kumae: “Tek imito ibed leng’,* cidh ilwor piny peri imii ni jucan, man ibibedo ku lonyo i polo; e ibin ilub toka.” 22 Kinde ma jalawobine uwinjo lembe maeno, ecidho m’etie ku can, kum ebino ku piny dupa. 23 E Yesu uwacu ni julubne kumae: “Andhandha abeyero iwu nia, ebibedo lembe ma tek ni jalonyo nimondo i Ker mi polo. 24 Bende abewacu iwu nia, etie yot ni ngamia nimondo kud i the sindhani, ma sagu ni jalonyo nimondo i Ker pa Mungu.”

25 Kinde ma julub giwinjo lembe maeno, igi uwang’ lii man giwacu kumae: “Dong’ i andha ng’a ma romo both ke?” 26 E Yesu uneno bang’gi kilili, man eyero igi kumae: “Lembe maeni copere ngo ni dhanu, ento ni Mungu lembe ceke copere.”

27 I ng’eye, Pethro uyero ire kumae: “Nen! Waweko piny ceke man walubo toki; dong’ wan ke wabinwang’u ang’o?” 28 Yesu uwacu igi kumae: “Andhandha abeyero iwu nia, kinde ma jubedwoko piny ceke nyen, man kinde ma Wod dhanu ubedo iwi komker mi dwong’ pare, wun ma wulubo toka wubibedo iwi komker apar ario (12), man wubipoko lembe iwi suru apar ario mir Israel. 29 Man ng’atu m’uweko udi, kadi umego, kadi nyimego, kadi wego, kadi mego, kadi awiya, kadi podho pi nyinga, ebinwang’u ma kadhu wang’ dak (100), man ebinwang’u bende kwo ma rondo ku rondo.

30 “Ento ju dupa ma gitie ju ma kwong’a gibidok tokcen, ju ma tokcen ke gibidoko ma kwong’a.

20 “Kum Ker mi polo tie calu won ot moko m’uwok kugweno pir niciyenyo jutic m’utim i podho mir ulok pare. 2 Kinde ma giwinjiri ku jutic nia ebiculogi denari acel pi ceng’ acel, eorogi i podho mir ulok pare. 3 I kum saa adek mi kugweno, ecidho i soko man eneno jumange gicungo ma gin ma gibetimo mbe. 4 Eyero igi kumae: ‘Wun bende wucidh i podho mir ulok, man abimiyo iwu cul m’uromo ku tic mwu.’ 5 E gicidho. Ewok kendo i kum saa abusiel mi dieceng’, man saa abung’wen mi reto, etimo bende lembe ma rom. 6 I kum saa apar acel (11) mi reto, ewok kendo man enwang’u jumange bende ma gicungo keca. E eyero igi kumae: ‘Pirang’o wucungo keni duu ma wubetimo ngo tici?’ 7 Gidwoko ire kumae: ‘Pilembe ng’atu moko mbe m’umiyo iwa tic.’ E eyero igi kumae: ‘Wun bende wucidh i podho mir ulok.’

8 “Kinde ma piny unyutho, won podho mir ulok uwacu ni jakurpiny pare kumae: ‘Lwong’ jutic man iculgi; cak ku ju ma tokcen man idar ku ju ma kwong’a.’ 9 Kinde ma ju m’ucaku tic saa apar acel (11) gitundo, ng’atuman m’i kindgi unwang’u denari acel. 10 Saa ma ju m’ular ucaku tic gitundo, giparu nia gibinwang’u ma sagu. Ento igi bende jumiyo denari acel acel. 11 Kinde ma ginwang’u cul migi, gilund gicaku ng’ur i kum won podho mir ulok. 12 Man giwacu kumae: ‘Dhanu maeni gitundo tokcen man gitimo tic saa acel kende; wan ke watimo tic ma tek duu i ceng’ ma lake tek, re iculowa rom kugi nenedi?’ 13 Ento edwoko ni acel m’i kindgi kumae: ‘Jarimona, atimi rac ungo. Wawinjara wakudi pi denari acel ungo? 14 Gam cul peri man icidhi; amito acul ju m’ucaku tic tokcen rom ku m’aculi ko. 15 Nyo ambe ku twero mi timo gin ma iya yenyo ku piny para? Kunoke nyo kumira negi* pilembe atimo bero?’* 16 Kumeno re ma ju ma tokcen gibibedo ju ma kwong’a, man ju ma kwong’a ke gibidok tokcen.”

17 Saa ma Yesu ubeidho i Yeruzalem, eting’o julubne apar ario (12) ecidho kugi ang’et, man eyero igi wec ma e kinde ma gin’i yo: 18 “Wuwinji! Wabeidho i Yeruzalem, man kuca jubiwok miyo Wod dhanu i cing’ judongo mi julam ku jugorcik. Gibing’olo tho i wiye, 19 man gibimiye i cing’ dhanu mi thek mange kara jucaye, jufwode man jugure iwi yen; i nindo mir adege ke ebicer.”

20 I ng’eye, meg wot Zebedayo ubino i bang’ Yesu karacelo ku wote; erum i wang’e* man ekwayu gin moko i bang’e. 21 Yesu upenje kumae: “Ibemito ang’o?” Edwoko ire kumae: “Ng’ol nia wota ario maeni gibed i Ker peri, ng’atu acel yor i cingi mir acwic, ma kucelo ke yor i cingi mir acam.” 22 Yesu udwoko kumae: “Wung’eyo ngo gin ma wubekwayu. Nyo wucopo madhu kud i kikombe* m’abimadhu kud i iye?” Giyero ire kumae: “Wacopo madhu.” 23 Edok eyero igi kumae: “Andha wucopo madhu kud i kikombe* para; re nibedo yor i cinga mir acwic man mir acam, an ungo re m’amiyo, ento ju ma gibibedo i kabedo maeno utie ju ma Vwa uyike pigi.”

24 Kinde ma juapar mange giwinjo lembene, ng’eicwiny umakugi i kum umego ario maeno. 25 Ento Yesu ulwong’ogi i bang’e, man eyero igi kumae: “Wung’eyo nia jubim mi dhanu mi thek mange girwodho i wigi, man ju ma gitie ku dito gitiyo ku copo migi pi nidiyo dhanu. 26 Ukwayu ngo ebed kumeno i kindwu; ento ng’atu m’umito ebed dit i kindwu, ecikere nibedo jatic mwu; 27 man ng’atu m’umito ebed ma kwong’a i kindwu ucikere nibedo ng’eca mwu. 28 Tap calu ma Wod dhanu ubino, ungo nia kara jutim ire, ento kara etim man emii kwo* pare ni jamgony pi dhanu dupa.”

29 Kinde ma gibewok kud i Yeriko, udul dhanu ma dit ulubo toke. 30 Man nen! Dhanu ario m’abinga ma gibedo i dhu yo giwinjo nia Yesu ubekadhu, e gikok kumae: “Rwoth, bed ku kisa i kumwa, Wod Daudi!” 31 Ento udul dhanu jukogi nia giling’ cen; re asu gilund gikok ma tek kumae: “Rwoth, bed ku kisa i kumwa, Wod Daudi!” 32 E Yesu ucungo man elwong’ogi, e epenjogi kumae: “Wubemito atim ang’o iwu?” 33 Giwacu ire kumae: “Rwoth, wamito wang’wa yabere.” 34 Kisa nego Yesu i kumgi, man emulo wang’gi, e ndhundhu nica wang’gi uyabere man gilubo toke.

21 Kinde ma gidhingo Yeruzalem man giwok i Bethfage iwi got mir Oliv,* Yesu ugam uoro julub ario, 2 eyero igi kumae: “Wucidh i pacu m’ubenen ca, man wubiwok nwang’u jutwiyo min kana ku nyathine i ng’ete. Wugonygi man wukelgi i bang’a. 3 Tek ng’atu moko uyero lembe moko iwu, wuwac kumae: ‘Rwoth re m’utie ku yeny migi.’ E ndhundhu ebiweko wubin kugi.”

4 Gin maeno utimere pi nipong’o lembe ma jabila ular uyero kumae: 5 “Yer ni Nyasayuni kumae: ‘Nen! Ubimo peri ubebino i beng’i, etie mol man eidho iwi min kana, eyo, iwi nyathi kana, nyathi kana ma min yeyo ter.’”

6 E julub gigam gicidho man gitimo tap calu ma Yesu ung’olo igi. 7 Gikelo min kana ku nyathine, man gipedho bongu* migi i wigi, e Yesu ubedo i wigi. 8 Udul dhanu ma pol gipedho bongu* migi i gengi, jumange ke gitong’o jang yen man gipedho de i gengi. 9 Bende, udul dhanu m’utelo yo i wang’e ku ju m’ulubo ng’eye giwotho kok kumae: “Wakweyi, bodh* Wod Daudi! Mugisa ni ng’atu m’ubebino ku nying’ Yehova! Wakweyi, bodhe ku malu ngbir!”

10 Kinde m’emondo i Yeruzalem, adhura zoo uwoy, man dhanu upenjo kumae: “Eni tie ng’a?” 11 Udul dhanu uyero kumae: “Eni tie Yesu ma jabila, m’uai i Nazarethi mi Galilaya!”

12 Yesu ugam umondo i hekalu, man eriemo dhanu ceke m’ubelworo man m’ubeng’iewo piny i hekalu, eredho meza mi ju m’ubewilo sente, man kom mi ju m’ubelworo akuru de. 13 Ewacu igi kumae: “Lembagora uwacu nia, ‘ot para jubilwong’o ni ot mi rwo,’ ento wudwoke ni ot mi weg ayeki.” 14 Bende, kinde ma en’i hekalu, ju ma wang’gi tho ku weg abala gibino i bang’e man ekeyo kumgi.

15 Saa ma judongo mi julam ku jugorcik gineno lembe ma wang’u ijo m’etimo, man awiya m’ubino kok i hekalu kumae: “Wakweyi, bodh Wod Daudi!” E ng’eicwiny umakugi, 16 man giwacu ire kumae: “Ibewinjo lembe ma gibeyero no de?” Yesu udwoko igi kumae: “Eyo. Wusomo ngo lembe m’uwacu nia, ‘kud i dhu awiya man mukere, iwodho paki’?” 17 E Yesu uwekogi, man ewok kud i adhura, ecidho i Bethania man ewok evuto kuca.

18 Urwonde pir kugweno kinde m’eloko ebedwogo i adhura, kec ucaku nege. 19 Eneno yend ulam moko i dhu yo man ecidho i bang’e, ento ewok enwang’u ngo gin moko i wiye, ndhu ithe kende, man eyero ire kumae: “Dong’ kud iceg nyingi kendo zoo de.” E wang’ acel, yend ulamne ugam uthwo. 20 Kinde ma julub gineno lembe maeno, igi uwang’ lii man giwacu kumae: “Yend ulam uthwo ndhundhu kumeni nenedi?” 21 Yesu uyero igi kumae: “Andhandha abeyero iwu nia, ka wutie ku yiyoyic man wumbe ku jiji, wubitimo ngo kende kende gin maeni m’atimo i kum yend ulam, ento kadok wuyero ni got maeni kumae: ‘Ai ku keni icidh ipodh i nam,’ ebitimere. 22 Man gin ceke ma tek wukwayu i rwo ma wutie ku yiyoyic, wubinwang’e.”

23 I ng’eye emondo i hekalu, man kinde m’ebeponjo ponji, judongo mi julam ku judongo mi dhanu gibino i bang’e man gipenje kumae: “Ibetimo gin maeni ku ng’ol pa ng’a? Man ng’a m’umiyo iri ng’ol maeni?” 24 Yesu udwoko igi kumae: “An de abikepenjowu ku lembe acel. Tek wuyero ira, e an de abinyutho iwu nia abetimo gin maeni ku ng’ol pa ng’a. 25 Batizo pa Yohana uai kani? I polo kunoke i bang’ dhanu?” E gicaku weco i kindgi kumae: “Ka wayero nia, ‘uai i polo,’ ebiwacu iwa nia, ‘dong’ pirang’o wuyiye ngo ke?’ 26 Ento ka wayero nia, ‘uai i bang’ dhanu,’ walworo gin m’udul dhanu bitimo i kumwa, kum giyiyo nia Yohana tie jabila.” 27 E gidwoko ni Yesu kumae: “Wang’eyo ngo.” En de edwoko igi kumae: “An bende abeyero ngo iwu nia abetimo gin maeni ku ng’ol pa ng’a.

28 “Wuparu nenedi? Ng’atu moko ubino ku wote ario. Ecidho i bang’ ma kayune, eyero ire kumae: ‘Woda, tin cidh itim tic i podho mir ulok.’ 29 Ento wodene udwoko ire kumae: ‘Acidho ngo,’ re i ng’eye eloko cwinye, man edok ecidho i podho mir ulok. 30 Ebino i bang’ ma cogone, eyero de lembe ma rom. Ento wode maeno udwoko ire kumae: ‘Vwa acidho,’ re edok ecidho ngo. 31 I kindgi gin ario, ng’a m’utimo yeny pa woni?” Gidwoko ire kumae: “Ma kayu.” Yesu uwacu igi kumae: “Andhandha abeyero iwu nia, weg ajok ku weg asara gibilar mondo iwu i Ker pa Mungu. 32 Kum Yohana ubino i beng’wu man enyutho iwu yo m’atira, re wuyiye ngo. Ento weg ajok ku weg asara giyiye; re kadok wuneno lembe maeno de, wuloko cwinywu ngo man wuyiye de ngo.

33 “Wuwinj lembabola mange: Ng’atu moko ubino ku ng’om pare; epidho ulok man egoyo gang’ tingili i kume, etong’o vur mi biyo pigulok i iye, man egiero ot ma wiw; e eweko podhone i bang’ jurufur kara gigwoke,* en ke ecidho i woth i ng’om mange. 34 Kinde ma nindo mi coko dhu nying ulok uromo, eoro jutic pare i bang’ jurufur, kara gicidh gigam ire theng nying ulok moko. 35 Ento jurufur gimaku jutic pare man gifwodo ng’atu acel, ma kucelo ke ginego, mange ke gicanyu ku kidi. 36 Edok eoro jutic mange de ma wendgi kadhu wend ju ma kwong’a, ento gitimo lembe ma rom i kum ju maeni de. 37 Tokcen ne, eoro wode i bang’gi m’ewacu kumae: ‘Gibiworo woda.’ 38 Kinde ma jurufur gineno wode, giweco i kindgi kumae: ‘Eni ng’atu ma bilagu podho mir ulok. Wubin wanege kara wagam giralaga pare!’ 39 Pieno gimake, gibaye woko kud i podho mir ulok man ginege. 40 Kinde ma won ulok bibino, ebitimo ang’o i kum jurufur maeno?” 41 Gidwoko ire kumae: “Calu ma gitie dhanu ma reco, ebinegogi cen* man ebiweko podho mir ulokne i bang’ jurufur mange ma gibimiyo ire nyinge kinde m’ebicek.”

42 Yesu uwacu igi kumae: “Wusomo ngo i Lembagora nia, ‘kidi ma jugier ot gikwero, re m’udoko ni kidi ma dit ma wi gul. Maeni uai i bang’ Yehova, man etie gin ma wang’u ijo iwa’? 43 Pi thelembe maeno re m’abeyero iwu nia, jubimayu Ker pa Mungu cen kud i beng’wu, man jubimiye ni thek ma bicego nyinge. 44 Bende ng’atu ma bipodho iwi kidi maeni, iye bing’wekere. Man ng’atu ma kidine bipodho i wiye, ebirungere.”

45 Kinde ma judongo mi julam ku Jufarisayo giwinjo lembabola maeno, ginyang’ nia ebeweco pigi. 46 E gimito gimak Yesu, ento gilworo udul dhanu, kum udul dhanune giyiyo nia etie jabila.

22 Yesu ucaku weco igi kendo ku lapor, eyero kumae: 2 “Jucopo poro Ker mi polo kud ubimo moko m’uyiko foc mi nyom ni wode. 3 Eoro jutic pare gicidh gilwong’ ju ma ginwang’u lwong’o i foc mi nyomne, ento gikwero nibino. 4 Edok eoro jutic mange kendo man ewacu kumae: ‘Wucidh wuyer ni ju ma julwong’o kumae: “Nen! Adaru yiko cemo para, athumo thwoni dhieng’ para ku lim ma fulful man piny ceke tie ayika. Wubin i foc mi nyom.”’ 5 Re gidieng’ ungo; pieno gicidho i wang’gi, ng’atu acel i podho pare, ma kucelo ke i kuloka pare; 6 ento ju m’udong’ gimaku jutic pare, gitimogi rac man ginegogi.

7 “Kwinyo ugam umaku ubimo, e eoro udul askari pare gicidh ginego jurunek maeno man giwang’u adhura migi. 8 Elund eyero ni jutic pare kumae: ‘Foc mi nyom utie ayika, ento ju ma julwong’o giromo ngo. 9 Dong’ wucidh i yo m’uai i adhura, man wulwong’ dhanu ceke ma wubinwang’u, gibin i foc mi nyom.’ 10 E jutic maeno gicidho i yo, man gicoko dhanu ceke ma ginwang’u, ju ma reco ku ju ma beco de; man dhanu ma julwong’o* gipong’o ot ma jubetimo foc mi nyom i iye bik.

11 “Kinde m’ubimo umondo kara enen welo, wang’e upodho i kum ng’atu moko m’ukendo ngo bongu mi nyom. 12 Egam eyero ire kumae: ‘Jarimo, imondo keni nenedi m’umbe bongu mi nyomi?’ E ekoso lembe m’eyer. 13 Ubimo ugam uyero ni jutic pare kumae: ‘Wutwii tiende ku cinge de man wubaye woko i mudho. Kuca re m’ebiwak man ebikayu lake.’

14 “Kum julwong’o ju ma dupa, ento jung’iyo ju ma nok.”

15 E Jufarisayo gicidho man gicamu gamba karacelo i kume, kara gimake i wec pare. 16 Pieno gioro julub migi karacelo ku ju pa Herode i bang’e, man giwacu kumae: “Japonji, wang’eyo nia iyero lemandha man iponjo yo pa Mungu i andha, bende iyenyo ngo ifoy i ng’atu moko, kum ineno ngo dhanu yo woko. 17 Dong’ keyer iwa; iparu nenedi? Nyo cik uyiyo* nia ng’atini ucul ajok ni Kaisari kunoke ungo?” 18 Ento calu ma Yesu ung’eyo pidoic migi ma rac, ewacu kumae: “Pirang’o wubeketha i amulaic, wun ma wuweg umbili? 19 Wunyuth ira tongolo ma juculo ko ajok.” E gikelo denari acel i bang’e. 20 Ewacu igi kumae: “Cal maeni ku gin ma jukiewo e, tie pa ng’a?” 21 Gidwoko ire kumae: “Pa Kaisari.” E eyero igi kumae: “Dong’ wumii piny pa Kaisari ni Kaisari, ma pa Mungu ke ni Mungu.” 22 Kinde ma giwinjo lembe maeno, igi uwang’ lii, e giweke man gicidho i wang’gi.

23 Cing’ nica, Jusadukayo ma gibed giwacu nia cer umbe, gibino i bang’e man gipenje kumae: 24 “Japonji, Musa uwacu kumae: ‘Tek ng’atu moko utho m’enyolo awiya ngo, umin bilagu dhaku pare man ebinyolo kude awiya ni umin m’utho.’ 25 Wabino kud umego abiro i bang’wa. Ma kwong’ane ugamu dhaku, ento etho m’umbe ninyolo awiya, man eweko dhaku pare ni umin. 26 Lembe ma rom utimere i kum mir arionde, mir adege man i kumgi gin abiro ceke. 27 Tokcen ne, dhaku de ugam utho. 28 Dong’ i saa mi cer, ebibedo dhaku pa ng’a i kind dhanu abiro maeno? Kum gin ceke gigame ni dhaku.”

29 Yesu udwoko igi kumae: “Wuwonduru, pilembe wung’eyo ngo kadok Lembagora, kadi tego pa Mungu bende; 30 kum i saa mi cer, jumaco gibigamu ngo mon, kadi jumamon de jubimiyogi ngo nia jugamgi, ento gibibedo calu jumalaika i polo. 31 Pi cer mi ju m’utho ke, wusomo ngo gin ma Mungu uyero iwu kumae: 32 ‘An a Mungu p’Abraham, Mungu pa Isak, man Mungu pa Yakobo’? Etie Mungu mi ju m’utho ngo, ento mi ju ma kwo.” 33 Kinde m’udul dhanu giwinjo lembe maeno, igi uwang’ lii i kum ponji pare.

34 I ng’ey ma Jufarisayo giwinjo nia Yesu uthwoyo dhu Jusadukayo, gicokiri karacelo gibino i bang’e. 35 Man ng’atu acel m’i kindgi m’ung’eyo Cik cuu upenje pi nimulo iye kumae: 36 “Japonji, Cik ma kani ma dit nisagu i kind Cik pa Musa?” 37 Edwoko ire kumae: “‘Icikiri nimaru Yehova Mungu peri kud adundeni ceke, ku ng’eyong’ec* peri ceke man ku pidoic peri ceke.’ 38 Maeni re m’utie Cik ma dit man ma kwong’a. 39 Mir arionde ma calu en ni e: ‘Icikiri nimaru wedu calu in giri.’ 40 Cik ceke ku jubila ujengere iwi Cik ario maeni.”

41 Kinde ma Jufarisayo gicoko dhoggi, Yesu upenjogi kumae: 42 “Paru mwu tie ang’o iwi Kristu? Etie wod ng’a?” Gidwoko ire kumae: “Etie wod Daudi.” 43 Elund epenjogi kumae: “Ka dong’ nenedi ke ku kony mi tipo ma leng’ Daudi ulwong’e nia Rwoth, m’ewacu ko kumae: 44 ‘Yehova uyero ni Rwoth para kumae: “Bed yor i cinga mir acwic nitundo aketh jukwor peri i the tiendi”’? 45 Dong’ ka Daudi ulwong’e nia Rwoth, nenedi etie wode ke?” 46 Ng’atu moko mbe m’udwoko ire lembe moko, e niai cing’ nica ng’atu acel de mbe m’upenje kendo.

23 I ng’eye, Yesu uyero ni udul dhanu man ni julubne kumae: 2 “Jugorcik ku Jufarisayo gibedo kaka Musa. 3 Pieno, wutim man wuwor gin ceke ma gibeyero iwu, ento kud wulub timo migi, kum giyero ento gitimo ngo lembe ma giyerone. 4 Gitwiyo ter ma pek giketho iwi gok dhanu, ento gin gigi gimulo kume ngo kadok ku lwet cing’gi de. 5 Tic ceke ma gitimo, gitimo kara dhanu unen gi; ku lapor, gimedo i bwathi mi giragora ma gikendo i terwang’gi kara ugwokgi* man gimedo dhu tiend bongu migi. 6 Gimaru nibedo i kabedo ma beco m’usagu zoo i dhu cam mir uthieno, man i kabedo ma kwong’a* i sinagog. 7 Gimaru moth ma jumotho kogi i soko man gimaru dhanu ulwong’gi nia Rabi.* 8 Ento wun kud wuketh julwong’wu Rabi, kum ng’atu acel re m’utie Japonjo mwu, ento wun ceke wutie umego. 9 Bende, kud wulwong’ ng’atu moko iwi ng’om nia wegwu, kum Wegwu tie acel, ma bedo i polo. 10 Kadi kud wuketh julwong’wu jutelwic, kum Jatelwic mwu en acel, Kristu. 11 Ento ng’atu ma dit i kindwu ucikere nibedo jatic mwu. 12 Ng’atu m’uyungere jubijwige, ento ng’atu m’ujwigere jubiyunge.

13 “Can i wiwu, wu jugorcik ku Jufarisayo, wu weg umbili! Pilembe wuciko dhu Ker mi polo ni dhanu; kum wun giwu de wumondo ngo i iye, man ju m’ubemito gimondi wulund wubecerogi. 14 ——

15 “Can i wiwu, wu jugorcik ku Jufarisayo, wu weg umbili! Pilembe wudhoko nam man ng’om tingili pi niketho ng’atu acel udok jayic; man kan edoko jayic, wudwoke ni ng’atu m’uromo ku cidho i Gehena* ma sagu wun wang’ ario.

16 “Can i wiwu, wu jutelwic ma wun abinga; wuwacu kumae: ‘Tek ng’atu moko ukwong’o kwong’ ku nying hekalu, tie gin moko ngo; ento tek ng’atu moko ukwong’o kwong’ ku nying’ mola ma kwar mir hekalu, ecikere nitimo gin m’ekwong’o.’ 17 Wu jukusegu man abinga! I andha, ang’o ma dit m’usagu, nyo mola ma kwar kunoke hekalu m’udwoko mola ma kwar leng’i? 18 Bende, wuyero nia, ‘tek ng’atu moko ukwong’o kwong’ ku nying’ pemlam, tie lembe moko ngo; ento ka ng’atini ukwong’o kwong’ ku nying’ giramiya ma n’i wi pemlamne, ecikere nitimo gin m’ekwong’o.’ 19 Wun abinga! I andha, ang’o ma dit m’usagu, nyo giramiya kunoke pemlam m’udwoko giramiyane leng’i? 20 Pieno, ng’atu m’ubekwong’o kwong’ ku nying’ pemlam, nwang’u ebekwong’o ku nyinge kende ngo, ento ku nying’ piny ceke ma n’i wiye bende; 21 man ng’atu m’ubekwong’o kwong’ ku nying hekalu, nwang’u ebekwong’o ku nyinge kende ngo, ento ku nying’ ng’atu ma bedo i iye bende. 22 M’umedo maeno, ng’atu m’ubekwong’o kwong’ ku nying’ polo, nwang’u ebekwong’o ku nying’ komker pa Mungu man ku nying’ Ng’atu m’ubedo iwi komkerne.

23 “Can i wiwu, wu jugorcik ku Jufarisayo, wu weg umbili! Pilembe wubed wumiyo apaj piny mi menti kud anethi man kumini,* ento wuweko lembe ma pigi tek lee mi Cik calu ve pokolembe m’atira, kisa man bedopwe. Gin maeni re ma nwang’u ukwayu wutim, ma wubeweko ngo nitimo mange de. 24 Wu jutelwic m’abinga, wuluro jur ento wumwonyo ngamia!

25 “Can i wiwu, wu jugorcik ku Jufarisayo, wu weg umbili! Pilembe wulwoko kikombe* man sani yo woko, ento nwang’u yor i igi upong’ kud abamba* man awanya ma rac. 26 Jafarisayo m’abinga, kelar ilwok i kikombe* man i sani kara gidok leng’ yo woko bende.

27 “Can i wiwu, wu jugorcik ku Jufarisayo, wu weg umbili! Pilembe wutie ve kabuli ma juwiro ma tar, ma yo woko enen ma leng’, ento yor i iye epong’ ku cogo dhanu m’utho man ku kwond piny ceke m’ucido. 28 Kumeno bende, yo woko wunen i wang’ dhanu ni weg bedopwe, ento yor i iwu wupong’ kud umbili man ku dubo.

29 “Can i wiwu, wu jugorcik ku Jufarisayo, wu weg umbili! Pilembe wubegiero kabuli mi jubila man wuberuko kabuli mi weg bedopwe, 30 man wuwacu kumae: ‘Ka nwang’u wakwo i rundi pa kwaruwa, nwang’u wadikara ngo kugi pi nicwiro rimo mi jubila.’ 31 Pieno, wubemiyo lembatuca i wiwu giwu nia wutie wot ju ma ginego jubila. 32 Dong’ wupong’ mukero pa kwaruwu.

33 “Wun wu thwol, wu nyikway urobi, wucopo ringo kud i pokolembe mi Gehena* nenedi? 34 Pieno, abeoro jubila, jururieko man juponji i beng’wu. Jumoko m’i kindgi wubinego man wubiguro iwi yen; jumange ke wubifwodogi i sinagog mwu man wubinyayu ragedo i kumgi kubang’ adhura, 35 kara rimb weg bedopwe ceke m’ucwir iwi ng’om ubed i wiwu, niai i kum rimb won bedopwe ma Abel nitundo i kum rimb Zakaria ma wod Barakia, ma wunego i kind hekalu ku pemlam. 36 Andhandha abewacu iwu nia, gin maeni ceke biwok iwi dhanu m’utuk maeni.

37 “Yeruzalem, Yeruzalem, in m’inego jubila man m’icanyu ju ma juoro i beng’i ku kidi; wang’ dupa ayenyo acok dhu nyithindhi calu min gweno coko dhu nyithindhe i the vombe! Ento wumito ngo. 38 Nen! Juwenjo ot mwu iwu.* 39 Kum awacu iwu nia, niai kawoni wubinena kendo ngo nitundo ma wubiwacu kumae: ‘Mugisa ni ng’atu m’ubebino ku nying’ Yehova!’”

24 Kinde ma Yesu uai kud i hekalu, julub pare gibino i bang’e man ginyutho ire giedo mir hekalu. 2 Yesu uyero igi kumae: “Wubeneno gin maeni ceke ngo? Andhandha abeyero iwu nia, kidi acel de mbe keni ma bidong’ iwi wadi, ma birwombere ngo.”

3 Saa m’ebedo iwi got mir Oliv,* julub gibino i bang’e i ang’et man giwacu ire kumae: “Yer iwa, lembe maeni bitimere awene, man ang’o ma bibedo giranyutha mi bedonuti peri* man mi kajik mi ng’omi?”*

4 Yesu udwoko igi kumae: “Wubed ku weng’wu kara ng’atu moko kud uwondwu; 5 kum dhanu dupa gibibino ku nyinga man gibiwacu kumae: ‘An a Kristu,’ man gibiwondo dhanu dupa. 6 Wubiwinjo pi lwiny man pi rwong lwiny de. Pieno, cwinywu kud ung’abere, kum gin maeni bikelar timere, ento nwang’u fodi ajiki utundo ngo.

7 “Kum thek bikiedo i kum thek, ker de i kum ker, man ndru ku digidi bibedo nuti i kabedo ma tung’ tung’. 8 Gin maeni ceke bibedo acaki mi masendi.*

9 “Bende, dhanu binyayu ragedo i kumwu* man gibinegowu; thek ceke de bidaguwu pi nyinga. 10 M’umedo maeno, dhanu dupa bikier, gibicibiri i kindgi, man gibidagiri i kindgi. 11 Jubila mi ndra dupa biwok man gibiwondo dhanu de dupa; 12 bende calu ma turocik binyay, mer mi dhanu dupa de bidoko ng’ic. 13 Ento ng’atu m’uciro nitundo i ajiki, ebiboth. 14 Man lembanyong’a maeni mi Ker jubirweyo i ng’om zoo ni lembatuca ni thek ceke, e ajiki bilund wok.

15 “Pieno, ka wuneno gin ma rac ma judagu ma kelo nyoth ma jabila Daniel uweco pire ucungo i kamaleng’ mir hekalu (dong’ ng’atu m’ubesomo unyang’ i iye), 16 e ju ma gin’i Yudea gicak ringo iwi got. 17 Ng’atu ma n’i wi ot kud ulor niting’o piny m’i ot pare, 18 man ng’atu ma n’i podho kud udwog nigamu bongu* pare. 19 Can iwi mon ma igi nuti ku ju ma gibibedo kud awiya ma dhoth i nindo maeca! 20 Wumeduru nirwo nia ng’wec mwu kud uwok i saa pa koyo man i ceng’ Sabatu; 21 kum masendi ma dit bibedo nuti ma fodi ayine uwok ungo niai i acaki mi ng’om nitundo kawoni, man ma biwok ungo kendo. 22 I andha, ka nwang’u jujwigo ngo nindo maeno, nwang’u ng’atu* moko mbe ma copo both; ento ni kum ju ma jung’iyo, jubijwigo nindone.

23 “Tek ng’atu moko uyero iwu kumae: ‘Nen! Kristu ni keni,’ kunoke ‘Eni kaca!’ Kud wuyii. 24 Kum ju ma gi Kristu mi ndra ku jubila mi ndra gibiwok man gibitimo udu ma dongo ku thangu, kara kan ecopere giwond kadok ju ma jung’iyo. 25 Nen! Alar apoyowu. 26 Pieno, tek dhanu giyero iwu kumae: ‘Nen! En’i langa,’ kud wucidh kuca. Kunoke: ‘Nen! En’i kusika;’ kud wuyii. 27 Kum calu lukoth mil niai yo nyangu cil yo reto, e bedonuti* pa Wod dhanu de bibedo kumeno. 28 Kaka ma avu n’i iye, acur bicokiri karacelo kakeca.

29 “Ndhundhu i ng’ei masendi mi nindo maeno, ceng’ bidoko col, dwi bimiyo ngo lerone, nyikaluku bipodho kud i polo, man tego mi polo biyengere. 30 Giranyutha pa Wod dhanu bilund wok i polo, man can ma lee* binego suru ceke mi ng’om, e gibineno Wod dhanu ubebino iwi afuru mi polo ku tego man ku dwong’ ma dit. 31 E ebioro jumalaika pare, man ku dwand agwara ma dit, gibicoko jupare ma jung’iyo karacelo kud i tung’ ng’om ang’wen,* niai i gund polo acel nitundo i gunde ma kucelo.

32 “Wuponj lembe ma e kud i lapor mi yend ulam: Ka jange udoko yom man ithe loth, wung’eyo nia cir udhingo. 33 Wun bende kumeno, tek wuneno lembe maeni ceke, wung’ey nia Wod dhanu ni ceng’ini i dhugola. 34 Andhandha abeyero iwu nia, dhanu m’utuk maeni bikadhu ki ngo ka fodi gin maeni ceke utimere ngo. 35 Polo ku ng’om bikadhu, ento lembe para bikadhu tak de ngo.

36 “Ng’atu moko mbe m’ung’eyo nindo man saa maeno, nik’ebed jumalaika mi polo, kadi Wod, ndhu Wego kende. 37 Tap calu m’ubino i nindo pa Noa, bedonuti* pa Wod dhanu de bibedo kumeca. 38 Kum i nindo ma fodi pii ma dit m’uumo ng’om ucoro ngo, gibino camu, gimadhu, jumaco ubegamu, jubemiyo jumamon nia jugamgi, nitundo i nindo ma Noa umondo i avur, 39 e giketho ngo wigi i kum lembe m’ubino timere, cil ma pii ma dit m’uumo ng’om ucoro ko man uterogi ceke cen; bedonuti* pa Wod dhanu de bibedo kumeno. 40 Jumaco ario bibedo i podho; jubiting’o ng’atu acel, ma kucelo ke jubiweko. 41 Jumamon ario bibedo ma giberego rego iwi kidi rego; jubiting’o ng’atu acel, ma kucelo ke jubiweko. 42 Pieno wubed ma wubekiyo, kum wung’eyo ngo nindo ma Rwoth mwu ubebino i iye.

43 “Ento wung’ey lembe ma e: Ka nwang’u won ot ung’eyo nia jakwo ubebino saa ma kani mi diewor,* nwang’u ebedo ma wang’e thwolo man eweko ngo nia jutur ot pare. 44 Pi thelembe maeno, wun bende wubed ayika, pilembe Wod dhanu ubebino i saa ma wuparu ngo.

45 “Ng’a ma jamiru mandha man ma riek ma rwoth pare ukethe iwi juot pare kara emii igi cam i saane? 46 Mugisa ni jamiru maeno ka rwoth pare unwang’u ebetimo kumeno kinde m’ebibino! 47 Andhandha abeyero iwu nia, ebikethe iwi piny pare ceke.

48 “Ento tek jamiru maeno e rac man eyero yor i iye kumae: ‘Rwoth para ubegalu,’ 49 e ecaku fwodo juwagi man ecamu, emadhu de ku jumero ma reco, 50 rwoth pa jamiru maeno bibino i nindo m’egeno ngo man i saa m’eng’eyo ngo, 51 e ebimiyo ire matira ma dit ma kisa mbe man ebikethe karacelo ku weg umbili. Kuca re m’ebiwak man ebikayu lake.

25 “Ker mi polo utie calu jumanyir apar ma sumba* ma giting’o thala migi man gicidho pi nirombo ku cwar mugole.* 2 Juabic m’i kindgi gibino jukusegu, juabic mange ke gibino riek. 3 Ju ma gi jukusegu giting’o thala migi, re giting’o ngo moj thalane, 4 ento ju ma riek giting’o thala migi ku moje i cupa. 5 Kinde ma cwar mugole* ubegalu, gin zoo nindo umakugi, e gigam ginindo. 6 I diewor ma ling’, dwal moko ukok kumae: ‘Cwar mugole* utundo! Wuwoki, wucidh wujole.’ 7 E jumanyir apar maeno zoo giai malu, giketho thala migi ubedo ayika man gicwinye. 8 Ju ma gi jukusegu gilund giyero ni ju ma riek kumae: ‘Wukemii iwa mo mwu moko do, kum thala mwa ubecitho.’ 9 Ju ma riek gidwoko igi kumae: ‘Saa moko nyo ebiromo ngo iwa wakudwu ceke. Wucidh i bang’ ju ma lworo mo man wung’iew mwu.’ 10 Kinde ma gicidho ng’iewo mo, cwar mugole* ugam utundo. E jumanyir ma sumba* ma gibino ayika gimondo kude i foc mi nyom, man juciko dhugola. 11 I ng’eye, jumanyir m’ucing’iewo mo gidwogo man giwacu kumae: ‘Rwoth, Rwoth, yab iwa dhugola!’ 12 Edwoko igi kumae: ‘Abeyero iwu lemandha, ang’eyowu ngo.’

13 “Pieno, wubed ma wubekiyo; kum wung’eyo ngo kadok nindo, kadi saa.

14 “Ebedo ve ng’atu moko m’ubecidho i wotho i ng’om mange, m’ucoko jutic pare man emiyo jamcinge i bang’gi. 15 Emiyo talanto* abic ni ng’atu acel, ario ni ng’atu m’ulubo, man ni ng’atu ma kucelo ke emiyo acel; emiyo ni ng’atuman calku copo pare, e egam ecidho i ng’om mange. 16 E ndhundhu ng’atu ma jumiyo ire talanto abic ucidh utimo kuloka kude man enwang’u mange abic. 17 Ng’atu ma jumiyo ire talanto ario de unwang’u mange ario. 18 Ento jatic ma jumiyo ire talanto acel kende ucidh ukunyo ng’om man eyiko sente* pa rwoth pare i iye.

19 “I ng’ei nindo ma dupa, rwoth mi jutic maeno ubino man etimo kwan kugi. 20 E ng’atu ma jumiyo ire talanto abic ubino man ekelo talanto abic mange, ewacu kumae: ‘Rwoth, imiyo talanto abic i bang’a; nen, anwang’u abic mange i wiye.’ 21 Rwoth pare uwacu ire kumae: ‘Itimo cuu, itie jatic ma ber man m’atira! Inyuthiri atira iwi gin ma nok. Abikethi iwi piny dupa. Mond i mutoro pa rwoth peri.’ 22 I ng’eye, ng’atu ma jumiyo ire talanto ario de ubino man ewacu kumae: ‘Rwoth, imiyo talanto ario i bang’a; nen, anwang’u talanto ario mange i wiye.’ 23 Rwoth pare uwacu ire kumae: ‘Itimo cuu, itie jatic ma ber man m’atira! Inyuthiri atira iwi gin ma nok. Abikethi iwi piny dupa. Mond i mutoro pa rwoth peri.’

24 Tokcen ne, jatic ma jumiyo ire talanto acel de ubino man ewacu kumae: ‘Rwoth, ang’eyo nia itie ng’atu ma lembe peri iye tek, ikayu ku kaka m’ipidho ngo man icoko nganu ma jumange ukworo wang’e gin. 25 E lworo umaka man acidh akanu talanto peri i ng’om. Nen, adwoge e.’ 26 Rwoth pare uyero ire kumae: ‘In i jatic ma rac man ma janyap; ing’eyo nia akayu ku kaka m’acoyo ngo, man acoko m’akworo wang’e an ungo. 27 Nwang’u ukwayu iter sente* para i bang’ jukuloka,* kara tek adwogo, anwang’e ku faida i wiye.

28 “‘Pieno, wumay talanto cen kud i bang’e man wumii ni ng’atu ma tie ku talanto apar. 29 Kum ng’atu m’utie ku gin moko, jubimedo ire mange, e ebibedo ko lee. Ento ng’atu m’umbe ku gin moko, kadok m’etie ko de jubimaye ko cen. 30 Wubay jatic maeno ma kony pare mbe woko i mudho. Kuca re m’ebiwak man ebikayu lake.’

31 “Kinde ma Wod dhanu bibino i dwong’ pare, man jumalaika ceke karacelo kude, ebibedo iwi komker mi dwong’ pare. 32 Thek ceke bicokiri i wang’e, man ebikoyo kind dhanu tap calu jakwac koyo kind rombe ku diegi. 33 Ebiketho rombe yor i cinge mir acwic, diegi ke yor i cinge mir acam.

34 “E ubimo biyero ni ju m’ubedo yor i cinge mir acwic kumae: ‘Wubin, wu ju ma Vwa umiyo iwu mugisa, wucam Ker ma juyiko piwu niai i thekiri mi ng’om. 35 Kum kinde ma kec ubino nega, wumiyo ira cam; kinde ma rieu ubino nega, wumiyo ira pii; man kinde m’abino welo, wujola; 36 kinde m’abino muneru,* wuronya ku kendi. Kinde m’abino twoyo, wugwoka. Abino i kol man wucidh wunena.’ 37 Weg bedopwe gibilund dwoko ire kumae: ‘Rwoth, waneni awene ma kec ubenegi man wamiyo iri cam, kunoke ma rieu ubenegi man wamiyo iri pii? 38 Waneni awene m’itie welo man wajoli, kunoke m’itie muneru man waronyi? 39 Waneni awene m’ibetwoyo kunoke ma in’i kol man wacidho i beng’i?’ 40 Ubimo bidwoko igi kumae: ‘Andhandha abeyero iwu nia, saa ma wugam wutimo gin maeni ni ng’atu acel ma nok m’i kind umego para, wutime ira.’

41 “I ng’eye, ebiyero ni ju m’ubedo yor i cinge mir acam kumae: ‘Wuai cen kud i vuta, wu ju ma jukwong’owu, wucidh i mac ma rondo ku rondo ma juyiko ni Wonabali ku jumalaika pare. 42 Kum kinde ma kec ubino nega, wumiyo ngo ira cam; man kinde ma rieu ubino nega, wumiyo ngo ira pii. 43 Kinde m’abino welo, wujola ngo; abino muneru, wuronya ngo ku kendi; abino twoyo man abino i kol, ento wugwoka ngo.’ 44 Gin bende gibidwoko kumae: ‘Rwoth, waneni awene ma kec ubenegi, kadi ma rieu ubenegi, kadi m’i welo, kadi m’i muneru, kadi m’itwoyo, kadi ma in’i kol man wakonyi ngo?’ 45 Ebilund dwoko igi kumae: ‘Andhandha abeyero iwu nia, kinde ma wugam wutimo ngo gin maeni ni ng’atu acel m’i kind ju ma thindho maeni, wutime ngo ira.’ 46 Ju maeno gibicidho i nyoth ma rondo ku rondo,* ento weg bedopwe gibicidho i kwo ma rondo ku rondo.”

26 Kinde ma Yesu udaru yero lembe maeno ceke, ewacu ni julubne kumae: 2 “Wung’eyo nia Kadhukuwijo udong’ nindo ario, man jubimiyo Wod dhanu kara jugure iwi yen.”

3 E judongo mi julam ku judongo mi dhanu gicokiri i lela pa jalam ma dit ma nyinge Kaifa, 4 man gicamu gamba karacelo kara gimak Yesu ku rieko* man ginege. 5 Ento giyero kumae: “I saa mi foc ungo, yakini bimaru nyay i kind dhanu.”

6 Kinde ma Yesu ubino i Bethania i ot pa Simon ma won dhobu, 7 dhaku moko ubino i bang’e ku cupa mi kidi ma tie ku mo ma ng’wice ng’ar man ma beine tek, e ecaku konjo moje iwi Yesu saa m’ebecamu.* 8 Kinde ma julub gineno lembe maeno, ng’eicwiny umakugi man giwacu kumae: “Eni ke tie nyoth ma nenedi? 9 Nwang’u jucopo lworo mo maeni bei ma lee man jumiyo sentene ni jucan.” 10 Calu Yesu ung’eyo lembe maeno, ewacu igi kumae: “Pirang’o wubenyayu can i dhaku maeni? Etimo gin ma ber ira. 11 Kum wutie ku jucan saa ceke, ento an wabibedo wakudwu nja ngo. 12 Ekonjo mo maeni ma ng’wice ng’ar i kuma, eyiko ko kuma pi kuny para. 13 Andhandha abeyero iwu nia, kakare ceke ma jubirweyo lembanyong’a maeni i wang’ ng’om zoo, jubiyero bende pi gin ma dhaku maeni utimo pi nipoy pire.”

14 E ng’atu acel m’i kind juapar ario (12) ma nyinge Yuda Iskarioth, ugam ucidho i bang’ judongo mi julam 15 man ewacu igi kumae: “Wubimiyo ira ang’o kara acibe iwu?” E giwinjiri nia gibimiyo ire sente mi mola ma tar pier adek (30). 16 Niai saa maeno, ecaku yenyo yore ma ber m’eromo cibe ko.

17 I nindo ma kwong’a mi foc mi Mukathi ma thobi mbe i iye, julub gibino i bang’ Yesu man gipenje kumae: “Ibemito wayik iri cemo mi Kadhukuwijo kani?” 18 Edwoko igi kumae: “Wucidh i adhura i bang’ ng’adi man wuwac ire kumae: ‘Japonji uyero kumae: “Saa m’ukethere pira udhingo; abitimo foc mi Kadhukuwijo ku julubna i ot peri.”’” 19 E julub gitimo calu ma Yesu ung’olo igi, man giyiko gin ceke m’ukwayere pi Kadhukuwijo.

20 Kinde ma piny unyutho, gibedo i dhu meza ku julubne apar ario (12). 21 Saa ma gibecamu, Yesu uwacu igi kumae: “Andhandha abeyero iwu nia, ng’atu acel m’i kindwu biciba.” 22 Lembe maeno unyayu can lee i igi, man ng’atuman ucaku yero ire kumae: “Rwoth, tie an ungo si?” 23 Edwoko igi kumae: “Ng’atu ma cingwa birombo wakude i tabu re ma biciba. 24 Andha, Wod dhanu ubecidho calu ma Lembagora ular uyero pire, ento can iwi ng’atu ma bicibo Wod dhanu! E ber ka nwang’u ng’atu maeno unyolere ngo.” 25 Yuda m’ubecicibe de udwoko kumae: “Rabi, utie an ungo si?” Yesu uyero ire kumae: “In giri iyere eno.”

26 Kinde ma gibemediri asu nicamu, Yesu uting’o mukathi, erwo* man epoko iye, emiye ni julubne man ewacu kumae: “Wugam, wucam. Maeni ubenyutho kuma.” 27 Egam eting’o bende kikombe,* edwoko foyofoc man emiye i bang’gi, ewacu kumae: “Wumadh pigulok m’i iye wun ceke, 28 kum maeni ubenyutho ‘rimba mi lembariba’ ma bicwir pi dhanu dupa, kara dubo uwekere. 29 Ento abeyero iwu nia abimadhu ngo pigulok maeni kendo, nitundo i nindo m’abimadhe m’e nyen, karacelo kudwu i Ker pa Vwa.” 30 I ng’eye, kinde ma gidaru wero wer mi pak,* giwok man gicidho iwi got mir Oliv.*

31 E Yesu uyero igi kumae: “Wun ceke wubikier ni kum lembe ma biwok i kuma diewor ma tin, kum Lembagora uwacu kumae: ‘Abigoyo jakwac, man rombe mi dwol bilal swa.’ 32 Ento i ng’ei m’abicer, abitelo yo i weng’wu i Galilaya.” 33 Pethro ulund udwoko ire kumae: “Kadok jumange ceke gibikier ni kum lembe ma biwok i kumi de, re an abikier ungo nyanok de!” 34 Yesu uwacu ire kumae: “Andhandha abeyero iri, i diewor ma tin, i wang’ ma kulok ukoki, ibikwera wang’ adek.” 35 Pethro udwoko ire kumae: “Kadok bikwayu watho athoa wakudi de, abikweri ngo nyanok de.” Julub mange ceke giyero bende lembe ma rom.

36 Yesu ulund ucidho karacelo ku julub kaka ma julwong’o Gethsemane man ewacu igi kumae: “Wubed kakeni, an fodi acidho kaca nirwo.” 37 Eting’o Pethro karacelo ku wot Zebedayo ario ecidho kugi, e can ma dit ucaku mondo i iye man cwinye de ung’abere lee mandha. 38 Ewacu igi kumae: “Can umondo lee i cwinya* ma dong’ adhingo tho. Wubed keni man wakii wakudwu.” 39 E ecoro nyanok ku keca, epodho arieba wang’e man erwo kumae: “Vwa, kan ecopere, kab kikombe* maeni cen kud i bang’a. Re kud ebed yeny para, ento yeny peri.”

40 Edwogo i bang’ julub man enwang’u gibenindo, e eyero ni Pethro kumae: “Wutundo ngo nikiyo karacelo kuda kadok pi saa acel kende? 41 Wumeduru nikiyo man wurwo saa ceke, kara kud wumond i abidhe. Andha tipo ubemito,* ento kum re tie ng’ic.” 42 Wang’ mir arionde kendo, ecidho man erwo kumae: “Vwa, tek ecopere ngo nia kikombe* maeni ukabere m’amadhe ngo, dong’ yeny peri utimere.” 43 Man ebino kendo enwang’u gibenindo, kum wang’gi bedo pek. 44 Ewekogi kendo man ecidh erwo wang’ mir adege, eyero bende lembe ma rom. 45 I ng’eye, edwogo i bang’ julub man eyero igi kumae: “I saa ma kumeni, wubenindo man wubeyom! Nen! Saa udhingo ma jubicibo Wod dhanu i iye i cing’ judubo. 46 Wuai malu wacidhu. Nen! Ng’atu ma biciba ni ceng’ini.” 47 Kinde ma fodi ebeweco, nen! Yuda ma tie acel m’i kind juapar ario (12) utundo kud udul dhanu ma dit, ma gitie ku palamularu man kud undoy; judongo mi julam ku judongo mi dhanu re m’uorogi.

48 Nwang’u ng’atu ma bicibe ular unyutho igi gin m’ebitimo kara ging’iye, ewacu kumae: “Ng’atu ma tek abicwiyo limbe ci, nwang’u tie en eca; e wumake wutwiye.” 49 E ecidho atira i bang’ Yesu man ewacu ire kumae: “Moth iri Rabi!” Man egam ecwiyo limbe. 50 Ento Yesu uwacu ire kumae: “Jarimo, ibino timo ang’o keni?” E udul dhanu gibino, gimaku Yesu man gitwiye. 51 Ento nen! Ng’atu acel m’i kind ju ma gibino ku Yesu uroyo cinge man ewodho palamularu pare, e etong’o ith jatic pa jalam ma dit. 52 Yesu uyero ire kumae: “Dwok palamularu peri kakare, kum dhanu ceke ma giting’o palamularu, gibitho de ku palamularu. 53 Kunoke iparu nia nwang’u acopo kwayu ngo Vwa uor ira kawoni udul* ma kadhu apar ario (12) mi jumalaika? 54 Ka kumeno nwang’u Lembagora m’uwacu nia lembe maeni ucikere nitimere i ayi maeno ubepong’o nenedi?” 55 I saa maeno, Yesu uwacu ni udul dhanu kumae: “Wubino maka ku palamularu man kud undoy calu jakwo nenedi? Kubang’ ceng’ abed abedo i hekalu m’abeponjo, re wumaka ngo. 56 Ento gin maeni ceke utimere kara lembe ma jubila gikiewo* upong’ kakare.” E julub ceke giweke man giringo.

57 Ju m’umaku Yesu gitere i bang’ Kaifa ma jalam ma dit, kaka ma jugorcik ku judongo gicoko dhoggi i iye. 58 Ento Pethro ubino lubo toke ku bor nitundo i lela pa jalam ma dit, man kinde m’emondo, ewok ebedo karacelo ku jutic ma keca pi nineno lembe ma bitimere.

59 E judongo mi julam ku ju mi Sanedrini ceke giyenyo lembatuca mi ndra i kum Yesu kara ginege. 60 Re ginwang’u ngo lembe moko acel de, kadok nwang’u jumulembe* mi ndra dupa gibino de. I ng’eye, jumulembe moko ario gigam gibino 61 man giwacu kumae: “Ng’atu maeni uyero kumae: ‘Aromo turo hekalu pa Mungu man agiere ceng’ adek.’” 62 Kinde ma jalam ma dit uwinjo lembe maeno, eai malu man ewacu ire kumae: “Ibedwoko ngo lembe moko acel de nenedi? Dhanu maeni gibetuco lembang’o i kumi e?” 63 Ento Yesu ubedo ling’. Pieno jalam ma dit uwacu ire kumae: “Yer iwa ku kwong’ i nying’ Mungu ma kwo ka nyo itie Kristu ma Wod Mungu!” 64 Yesu udwoko ire kumae: “In giri iyere eno. Ento abewacu iwu nia niai kawoni, wubineno Wod dhanu ubedo yor i cing’ mir acwic mi tego, man ebebino i afuru mi polo.” 65 E jalam ma dit uyeco bongu pare ma yo woko man ewacu kumae: “Eyero lembacidi i kum* Mungu! Eni ndhu fodi asu watie ku yeny mi jumulembe mange? Nen! Kawoni wudaru winjo lembacidi m’eyero. 66 Dong’ wuparu ang’o?” Gidwoko kumae: “Eromo ku tho.” 67 E ging’ulo law i wang’e man gigoye ku ngumi. Jumange ke gipadu wang’e, 68 man giwacu kumae: “E Kristu, tuc iwa. Ng’a m’ugoyi?”

69 Nwang’u Pethro ubedo woko i lela, e jatic moko ma nyaku ubino i bang’e man uwacu ire kumae: “In de ibino karacelo ku Yesu ma Jagalilaya!” 70 Ento ekwero i wang’gi ceke kumae: “Ang’eyo ngo lembe m’ibeyero no.” 71 Kinde m’ecidho i dhugola gang’, nyaku mange unene man eyero ni ju m’ubino keca kumae: “Ng’atu maeni de ubino karacelo ku Yesu ma Janazarethi.” 72 Pethro ukwero kendo m’ebekwong’ere kumae: “Ang’eyo ngo ng’atuno!” 73 I ng’eye nyanok, ju ma gicungo keca gibino man giyero ni Pethro kumae: “Andha in de itie ng’atu acel m’i kindgi, kum ayi m’ibeweco kudo de ubenyutho.” 74 E ecaku kwong’ere m’ebelamere ko kumae: “Ang’eyo ngo ng’atuno!” Ndhundhu kulok ugam ukok. 75 E Pethro upoy i kum lembe ma Yesu ular uyero ire kumae: “I wang’ ma kulok ukoki, ibikwera wang’ adek.” Egam ewok woko man ewak ku can ma dit.

27 Kinde ma piny uruu, judongo mi julam ceke karacelo ku judongo mi dhanu gitimo coko ku nying’ Yesu kara ginege. 2 Saa ma gitwiye, gitere man giwok gimiye i cing’ Pilatho ma jabim.

3 I ng’eye, kinde ma Yuda m’ucibo Yesu uneno nia jung’olo tho i wiye, cwinye ucaku pido man edwoko sente mi mola ma tar pier adek (30) i bang’ judongo mi julam ku judongo, 4 man ewacu kumae: “Atimo dubo, pilembe acibo rimo pa ng’atu m’udubo ngo.” Gidwoko ire kumae: “Eno ke uneno wani? Eno lem peri!” 5 Pieno, ebayu sente mi mola ma tar i hekalu man ewok. E ecidh edeyere. 6 Ento judongo mi julam gicoko sente mi mola ma tarne man giwacu kumae: “Cik uyiyo ngo nia jukethgi i kakanpiny ma leng’, kum etie cul ma jung’iewo ko rimo.” 7 Kinde ma gitimo coko karacelo, gitiyo ku sentene pi ning’iewo podho pa jacwii agulu, kara ubed kaka mi kunyo dhanu ma welo. 8 Pieno, julwong’o podho maeno nia podho mi rimo nitundo tin. 9 E lembe ma jabila Yeremia ular uyero upong’o, m’uwacu kumae: “Giting’o sente mi mola ma tar pier adek (30), ma tie welpiny ma juculo iwi ng’atu ma nyithindho mir Israel moko ging’olo bei pare, 10 man gimiye pi podho pa jacwii agulu, calu ma Yehova ular ung’olo ira.”

11 Nwang’u Yesu ucungo i wang’ Pilatho, man Pilatho upenje kumae: “In i Ubimo mi Juyahudi?” Yesu udwoko ire kumae: “In giri iyere eno.” 12 Ento kinde ma judongo mi julam ku judongo gibedote, edwoko ngo lembe moko. 13 E Pilatho uwacu ire kumae: “Eni re ibewinjo de adote ma jubedoti ko e?” 14 Ento edwoko ngo ire lembe moko, kadi wec acel de eyero ngo, uketho i Pilatho uwang’ lii mandha.

15 Nwang’u kubang’ focman, Pilatho ubed ugonyo ng’atu acel kud i kol ni udul dhanu, ng’atu ma gifoyo. 16 Tap i saa maeno, nwang’u ng’atu moko ubino tie i kol ma pire uyik lee, ma nyinge Barabas. 17 Pieno kinde ma gicokiri karacelo, Pilatho uyero igi kumae: “Wubemito agony ng’a iwu, Barabas kunoke Yesu ma julwong’o Kristu?” 18 Kum Pilatho ung’eyo nia kumira re m’uketho gimiye i cinge. 19 Bende, kinde m’ebedo iwi kom mi pokolembe, dhaku pare uoro kwenda ire man ewacu kumae: “Kud imond i lembe pa ng’atu maeno ma pwe, kum tin asendara dit i lek pi lembe pare.” 20 Ento judongo mi julam ku judongo gicung’o lembe i udul dhanu kara gikway Barabas, Yesu ke junegi. 21 Pilatho udwoko igi kumae: “Wubemito agony iwu ng’a kud i kind juario maeni?” Gidwoko kumae: “Barabas.” 22 Pilatho ulund uwacu igi kumae: “Dong’ atim ang’o ku Yesu ma julwong’o Kristu ke?” Gin ceke giwacu kumae: “Gure iwi yen!” 23 Epenjogi kumae: “Pirang’o? Etimo ang’o ma raci?” Re gimediri asu nikok ma tek magwei kumae: “Gure iwi yen!”

24 Calu ma Pilatho uneno nia kero m’ebetimo ubeloko ngo lembe moko ento yakini re m’ulund umedere ameda, eting’o pii man elwoko cinge i wang’ udul dhanu, ewacu kumae: “Rimb ng’atu maeni kud ubed i wiya. Wucung i dhu lembene wun giwu.” 25 Ento dhanu ceke gidwoko kumae: “Rimbe cwir i wiwa ku nyithindhwa.” 26 E egonyo Barabas igi, ento eketho jufwodo Yesu man emiye i cing’gi kara jugure iwi yen.

27 E juaskari pa Pilatho giting’o Yesu man gitere i pacu p’ubimo, man gicoko dhu udul askari zoo karacelo i kume. 28 Gigam giwodho bongu kud i kume, man gironye ku kanzu ma kwar ngbo; 29 gidolo uthac mir ukudho giketho i wiye man gimiyo agada i cinge mir acwic. Girum i wang’e man gicaye ma gibewacu kumae: “Moth iri, Ubimo mi Juyahudi!” 30 Ging’ulo law i kume man gigamu agada gicaku rwadu ko wiye. 31 Tokcen ne, kinde ma gidaru caye, giwodho kanzu kud i kume man gidwoko bongu pare i kume;* e gitere kara jucidh jugure iwi yen.

32 Kinde ma gibewok, ginwang’u ng’atu moko mi Kurene ma nyinge Simon. Gigam gidiye nia eyey yen mi can* pare. 33 Saa ma gitundo kaka ma julwong’o Golgotha, niwacu Kakar upokowic, 34 gimiyo ire pigulok m’ujebere ku giramadha ma kec kara emadhi; ento kinde m’ebile, egam ekwere. 35 Kinde ma gidaru gure iwi yen, gigoyo gagi pi nipoko bongu pare ma yo woko i kindgi, 36 e gibedo keca pi nikuro kume. 37 Gikiewo bende adote ma jukelo i wiye man gikethe i thiwiye; adotene uwacu kumae: “Eni tie Yesu m’Ubimo mi Juyahudi.”

38 Bende juguro jukwo ario i ng’ete; acel i ng’ete ma yor acwic, ma kucelo ke i ng’ete ma yor acam. 39 Man dhanu m’ubino kadhu ku keca ginyware ma gibeyengo wigi, 40 man giwacu kumae: “In ma nwang’u ibeturo hekalu man igome pi ceng’ adek, bodhiri giri! Tek i wod Mungu, lor piny kud iwi yen mi can!”* 41 Judongo mi julam ku jugorcik man judongo bende gicaku caye ma gibewacu kumae: 42 “Ebodho jumange; en gire ecopo bodhere ngo! En e Ubimo mir Israel; dong’ ekelor piny kawoni kud iwi yen mi can,* e wabiyiye. 43 Eketho genogen pare iwi Mungu, dong’ Mungune ubodhe kawoni tek enyayu anyong’a i iye; kum ewacu kumae: ‘An a Wod Mungu.’” 44 Kadok jukwo ma gibino i ng’ete iwi yen bende ginyware.

45 Niai saa abusiel mi dieceng’, mudho ugam ucido ng’om maeca zoo bii nitundo saa abung’wen mi reto. 46 I kum saa abung’wen mi reto, Yesu ukok ku dwande ma tek kumae: “Eli, Eli, lama sabakthani?” Niwacu: “Munguna, Munguna, ikuna pirang’o?” 47 Kinde ma jumoko ma gicungo kakeca giwinjo lembe maeno m’ebeyero, gicaku wacu kumae: “Ng’atu maeni ubelwong’o Eliya.” 48 E ndhundhu ng’atu acel m’i kindgi uringo man uting’o umvodu, eroye i pigulok ma wac, ekethe iwi agada man emiye ire kara emadhi. 49 Ento jumange giwacu kumae: “Wukeweki! Wanenu ka nyo Eliya bibino bodhe.” 50 Yesu ugam ukok kendo ku dwande ma tek, e cwinye mwony.*

51 Man nen! Bongu ma jupoko ko kusika* mir hekalu ukak dra ni ario, niai i wiye niloro i there, man ng’om uyengere, cana de ung’eny. 52 Man dhu kabuli uyabere, avu dupa mi jumaleng’ ma nwang’u githo* de uwok woko 53 (dhanu ma giwok kud i kind kabuli i ng’ei cer pa Yesu gimondo i adhura ma leng’),* man dhanu dupa de unenogi. 54 Ento kinde ma jadit mi juaskari ku ju ma gibino karacelo kude ma gibekuro kum Yesu, gineno digidi m’uyengo ng’om ku lembe m’utimere, lworo umakugi lee mandha man giwacu kumae: “Andhandha ng’atu maeni ubino Wod Mungu.”

55 Jumamon dupa gibino keca ma gibeneno ku bor; gibino jumamon m’ulubo tok Yesu niai kud i Galilaya, ma gibetimo ire; 56 i kindgi ubino Maria Magdalene, man Maria ma min Yakobo giku Yose, man meg wot Zebedayo.

57 Kinde ma piny udoko uthieno, jalonyo moko mir Arimathea ma nyinge Yosefu ubino; nwang’u en bende edoko jalub pa Yesu. 58 Ecidho i bang’ Pilatho man ekwayu avuj Yesu. E Pilatho ung’olo nia jumiye i bang’e. 59 Yosefu uting’o avuje man eboye ku bongu ma leng’ man ma nwang’, 60 man eroye i kabuli pare ma nyen m’eroko i cana. E eng’ielo kidi ma dit eumo ko dhu kabuline man ecidho. 61 Ento Maria Magdalene giku Maria ma kucelo gidong’ asu kakeca, ma gibedo i dhu kabuli.

62 Urwonde, niwacu nindo m’i ng’ei ceng’ mi Yikiri, judongo mi julam ku Jufarisayo gicokiri karacelo i wang’ Pilatho, 63 giwacu kumae: “Rwoth, wabepoy i kum lembe ma jandra maeno uyero kinde ma fodi e kwo kumae: ‘I ng’ei ceng’ adek abicer.’ 64 Pieno, ng’ol nia jukur kum kabuli nitundo i ceng’ mir adege, kara julubne kud gibin gikwale man giwac ni dhanu nia, ‘edaru cer kud i kind ju m’utho!’ E ndra maeni bibedo rac magwei nisagu ma kwong’a.” 65 Pilatho uwacu igi kumae: “Wutie ku jukur. Wucidh wuketh jukur kume calu ma wung’eyo.” 66 E gicidho, giketho ayi i kum kidi man bende giweko jukur kakeca kara gikur kum kabuline.

28 I ng’ei Sabatu, kinde ma piny uberuu i nindo ma kwong’a mi yenga, Maria Magdalene giku Maria ma kucelo gibino nineno kabuli.

2 Man nen! Digidi ma dit uyengo piny, kum malaika pa Yehova uloro kud i polo, ebin eng’ielo kidi cen, man ebedo i wiye. 3 Ebino rieny calu lukoth man bongu pare de ubino tar calu pei. 4 E kum jukur umiel lee mandha ni kum lworone m’ubenegogi man gidoko ve avu.

5 Ento malaikane uyero ni jumamon kumae: “Lworo kud unegwu, kum ang’eyo nia wubeyenyo Yesu ma juguro iwi yen. 6 Embe kakeni pilembe edaru cer, tap calu m’elar eyero. Wubin, wunen kaka ma nwang’u jukethe i iye. 7 Dong’ wucidh pio man wuyer ni julubne nia edaru cer kud i kind ju m’utho, man nen! Etelo yo i weng’wu i Galilaya. Wubiwok nene kuca. Lembe m’abino yero iwu ne ni eno.”

8 E pio pio giai kud i dhu kabuli ma lworo ubenegogi, ma re gitie bende kud anyong’a ma lee, man giringo gicidh gidwoko lembene ni julubne. 9 Man nen! Yesu urombo kugi man ewacu igi kumae: “Moth iwu!” E gicoro i bang’e, gigwaku tiende man girum i wang’e.* 10 Yesu uwacu igi kumae: “Lworo kud unegwu! Wucidh wuyer ni umego para nia gicidh i Galilaya, man gibinena kuca.”

11 Kinde ma jumamon maeno gibecidho, jumoko m’i kind jukur gicidho i adhura man gikoro lembe ceke m’utimere ni judongo mi julam. 12 Gigam gicokiri karacelo ku judongo man gitimo coko, e gimiyo sente ma lee mi mola ma tar ni juaskari, 13 man giwacu igi kumae: “Wuyer nia, ‘julub pare gibino ku diewor man gikwale ma nwang’u wabenindo.’ 14 Man ka lembene utundo i ith Pilatho, wabikoro ire wan,* ento wun, gin moko mbe ma binyayu lworo i iwu.” 15 E gigamu sente mi mola ma tarne man gitimo calu ma jung’olo igi, e rwonglembe maeno uyik lee mandha i kind Juyahudi nitundo tin eni.

16 Ento julub apar acel (11) gicidho i Galilaya, iwi got ma Yesu ular uciko nia gibirombo i iye. 17 Kinde ma ginene, girum i wang’e,* re jumoko ubino ku jiji. 18 Yesu ugam ubino i bang’gi man eyero igi kumae: “Judaru miyo dito ceke ira, i polo kud i ng’om bende. 19 Pieno wucidhi, man wuketh dhanu m’i thek ceke udok julub, wumii igi batizo i nying’ Wego, i nying’ Wod man i nying’ tipo ma leng’; 20 wuponjgi nia giwor gin ceke m’ang’olo iwu. Nen! Atie karacelo kudwu i nindo ceke nitundo i kajik mi ng’om.”*