KAPANG BUKU YAMU Watchtower
Watchtower
KAPANG BUKU I YAMU
Alur
  • BIBLIA
  • GIRASOMA
  • COKO
  • nwt Marko 1:1-16:8
  • Marko

Thenge maeni umbe ku video.

Tim kisa, kosa moko uwok rek.

  • Marko
  • Biblia—Lok mi ng’om ma nyen
Biblia—Lok mi ng’om ma nyen
Marko

LEMBANYONG’A MA MARKO UKIEWO

1 Acaki mi lembanyong’a iwi Yesu Kristu ma Wod Mungu: 2 Calu m’ugorere i buku pa jabila Isaya kumae: “(Nen! Abeoro jakwenda para i weng’i, ma biyiko yo peri.) 3 Dwand ng’atu moko ubekok i langa kumae: ‘Wuyik yo pa Yehova! Wudwok gengi pare atira.’” 4 Yohana ma Jababutisi ubino i langa, man ebino rweyo nia kwayu dhanu gilim batizo pi ninyutho nia giloko cwinygi, kara dubo migi uwekere. 5 Man dhanu ceke mi ng’om Yudea ku mi Yeruzalem zoo, gibed gicidho i bang’e man ebed emiyo igi batizo* i kulo Yordan; gibed gituco dubo migi kamaleng’. 6 Nwang’u Yohana ubed ukendo bongu mi yuk ngamia man ebed etwiyo piere ku mukaba mir adila; ebed ecamu bonyo ku miyo kic. 7 Man ebed erweyo kumae: “Ng’atu moko ma dit nisaga ubebino i ng’eya, ma thondh wara pare de aromo ngo nia akul kora pi nigonyo. 8 An amiyo iwu batizo ku pii, ento en ebimiyo iwu batizo ku tipo ma leng’.”

9 I kind nindo maeca, Yesu ubino kud i Nazarethi mi Galilaya man Yohana umiyo ire batizo i kulo Yordan. 10 E ndhundhu kinde m’eai malu kud i pii, eneno polo ubeyabere man tipo ma leng’ ubeloro i wiye calu akuru. 11 Man dwal moko uai i polo uwacu kumae: “In itie Woda m’amaru; anyong’a nega i kumi.”

12 Ndhundhu tipo ma leng’ ucwale ecidho i langa. 13 E ebedo i langa pi nindo pier ang’wen (40) ma Sitani ubebidhe. Ebedo karacelo ku yedi mi lum, ento jumalaika gibino timo ire.

14 Kinde ma jutwiyo Yohana, Yesu ucidho i Galilaya man erweyo lembanyong’a pa Mungu, 15 ewacu kumae: “Saa ma juketho udaru tundo, man Ker pa Mungu ni ceng’ini. Wulok cwinywu man wubed ku yiyoyic i lembanyong’a.”

16 Kinde ma Yesu ubewotho i dhu nam mi Galilaya, eneno Simon gikud umin ma Andrea gibebolo voi migi i nam, pilembe gibino judwar nam. 17 E ewacu igi kumae: “Wubin wulub toka, man abidwokowu ni judwar dhanu.” 18 Ndhundhu nica giweko voi migi man gilubo toke. 19 Kinde m’emedo woth nyanok, eneno Yakobo ma wod Zebedayo gikud umin ma Yohana gibedo i yei migi gibeyiko wang’ voi, 20 man m’umbe galu, egam elwong’ogi. E giweko weggi ma Zebedayo i yei ku jutic pare man gilubo toke. 21 Gigam gicidho i Kapernaum.

Ndhundhu kinde ma Sabatu ucaku, ecidho i sinagog man ecaku ponjo. 22 Man igi uwang’ lii i kum ayi m’ebeponjo ko, kum ebino ponjogi calu ng’atu ma tie ku dito ento calu jugorcik ungo. 23 I saa maeca, nwang’u ng’atu moko tie i sinagog migi keca ma tipo m’ucido umondo i iye; ekok kumae: 24 “Lembang’o i kindwa wakudwu Yesu ma Janazarethi? Ibino kara inyothwa? Ang’eyo cuu nia itie ng’a, itie Ng’atu ma leng’ pa Mungu!” 25 Ento Yesu ujuke kumae: “Ling’ cen, man wok kud i iye!” 26 E tipo m’ucido ujaku ng’atune ma tek man ekok ku dwande ma tek, e egam ewok kud i iye. 27 E dhanu ceke igi uwang’ lii, uketho gicaku weco i kindgi kumae: “Eni re lembang’o? Etie ponji ma nyen! Ng’atu maeni tie ku dito m’ebemiyo ko ng’ol kadok ni tipo m’ucido man gibewore.” 28 Pieno, pire ugam uyik pio pio i theng ng’om mi Galilaya ceke.

29 Kinde ma giai kud i sinagog, gicidho i pacu pa Simon man Andrea, Yakobo giku Yohana de gibino karacelo kugi. 30 Nwang’u dhamaru Simon uvuto ma malaria* ubetime, e ndhundhu ginyutho pire ire. 31 Egam ecidho i bang’e, emaku cinge man eting’e eai malu. E malaria* ma nwang’u ubetime uthum, man ecaku timo igi.

32 Kinde ma piny udaru nyutho man ceng’ de umwony, jucaku kelo dhanu ceke ma kumgi uberemo man ma pajogi umondo i igi i bang’e; 33 man dhanu ceke mir adhura gicokiri i dhugola keca. 34 Ekeyo kum dhanu dupa ma gibino ku kit twoyo ma tung’ tung’ man ewodho pajogi de dupa, ento eyiyo ngo ni pajogi nia giweci, kum ging’eyo nia etie Kristu.*

35 Kugweno pir kinde ma fodi piny col, eai malu ewok woko man ecidho bor kaka ma ling’, e ecaku rwo kuca. 36 Ento Simon karacelo ku dhanu ma gibino kugi gicaku yenyo kakare, 37 man kinde ma ginwang’e, giwacu ire kumae: “Dhanu ceke ubeyenyo kakeri.” 38 Ento eyero igi kumae: “Wacidhu kaka mange i adhura ma ceng’ini, kara arwey kuca bende, kum abino pi lembe maeni.” 39 E ewotho m’eberweyo i sinagog mi Galilaya ceke man ewodho pajogi bende.

40 Won dhobu moko de ubino i bang’e keca, man ekwaye m’erumo conge i ng’om, ewacu ire kumae: “Tek imito, icopo dwoka leng’.” 41 Kisa ugam umake, e erieyo cinge emulo ko kume, man ewacu ire kumae: “Amito! Dok leng’.” 42 Ndhundhu nica, dhobu mi kume uthum man kume ulony. 43 E wang’ acel Yesu uwacu ire nia edoki, man eng’olo ire ma tek 44 ewacu kumae: “Kud iyer lembe moko nyanok de ni ng’atu moko, ento cidh inyuthiri ni jalam man imii giramiya ma Musa ung’olo pi dwokirileng’ peri, kara ubed ni lembatuca igi.” 45 Re kinde ma ng’atune ucidho, ecaku koro lembe maeno ni dhanu dupa. Pi lembene uyik lee mandha uketho ecopere ngo nia Yesu umond i adhura i wang’ dhanu, pieno ebedo woko, bor kaka ma ling’. Re dhanu ubino asu i bang’e ma gibeai ku kaka ceke.

2 Ento i ng’ei nindo moko, emondo kendo i Kapernaum man lembe uyik nia en’i ot. 2 Dhanu ugam ucokiri lee kakeca, uketho kabedo ubino mbe nitundo kadok i dhugola de, e ecaku yero igi lembe. 3 Man jukelo ng’atu moko i bang’e ma tie ku tho ma nego kum nding’, ma dhanu ang’wen re m’uyeye. 4 Ento ni kum dhanu m’upong’, ecopere ngo igi nitere atira tira i bang’ Yesu; pieno giyaku wi ot yo kaka ma Yesu ubino i iye, man kinde ma giyabu kamondo, giluro ng’atu maeno ma tie ku tho ma nego kum nding’, ku kavuto m’evuto i wiye. 5 Kinde ma Yesu uneno yiyoyic migi, eyero ni ng’atu ma tie ku tho ma nego kum nding’ kumae: “Woda, dubo peri uwekere.” 6 Jugorcik moko ma gibedo keca gibino paru lembe i adundegi kumae: 7 “Pirang’o ng’atu maeni ubeweco kumeni? Ebeyero lembacidi i kum Mungu. Ng’a mange ma copo weko dubo m’uweko Mungu?” 8 Ento ndhundhu Yesu unyang’ yor i iye gire nia gibeparu lembe i kindgi kumeno, pieno ewacu igi kumae: “Pirang’o wubeparu lembe ma kumeno i adundewu? 9 Lembe ma kani ma yot i kind niyero ni ng’atu ma tie ku tho ma nego kum nding’ nia, ‘dubo peri uwekere, ku niyero nia, ‘ai malu, ting’ kavuto peri man iwothi’? 10 Ento kara wung’ey nia Wod dhanu utie ku copo mi weko dubo iwi ng’om, . . .” egam eyero ni ng’atu ma tie ku tho ma nego kum nding’ kumae: 11 “Ayero iri, ai malu, ting’ kavuto peri, man dok i pacu peri.” 12 E wang’ acel egam eai malu, eting’o kavuto pare man ewok woko ma gin zoo gibeneno. Gin ceke igi ugam uwang’ lii man giyungo Mungu, giwacu kumae: “Fodi nwang’u waneno ngo gin ma kumeni.”

13 Yesu ugam ucidho kendo i dhu nam man udul dhanu ceke gibino i bang’e, e ecaku ponjogi. 14 Kinde ma Yesu ubekadhu, eneno Lawi ma wod Alfayo ubedo i ot ma jujoko ajok i iye, man eyero ire kumae: “Bin ilub toka.” E eai malu man elubo toke. 15 I ng’eye, Yesu ucamu* cam i ot pa Lawi. Weg ajok dupa ku judubo de gibino camu* karacelo ku Yesu man julubne, pilembe ju ma dupa m’i kindgi gibino lubo toke. 16 Ento kinde ma jugorcik ma gi Jufarisayo gineno nia ebecamu karacelo ku judubo man weg ajok, gicaku wacu ni julubne kumae: “Elund ecamu ku weg ajok man ku judubo nenedi?” 17 Kinde ma Yesu uwinjo lembe maeno, eyero igi kumae: “Dhanu ma kumgi uberemo ngo gimbe ku yeny pa munganga, ento ju m’utwoyo re ma gitie ku yeny pare. Abino ngo nilwong’o weg bedopwe, ento judubo.”

18 Nwang’u julub pa Yohana ku Jufarisayo gibed gikwiro cam. E gibino i bang’e man gipenje kumae: “Pirang’o julub pa Yohana man julub mi Jufarisayo gikwiro cam, ento julub peri gilund gikwiro ngo cami?” 19 Yesu udwoko igi kumae: “Nyo jurimb cwar mugole gikwiro cam kinde ma fodi cwar mugole utie kugi? Gicopo kwiro ngo cam ka fodi cwar mugole utie karacelo kugi. 20 Ento nindo bibino ma jubiting’o cwar mugole cen kud i bang’gi, e i nindo maeca, gibikwiro cam. 21 Ng’atu moko mbe ma kwoyo kidaka mi bongu ma nyen i wang’ bongu m’utii. Kan etimo kumeno, kidaka ma nyen yeco wang’ bongu m’utii, man yecne bedo rac magwei. 22 Bende, ng’atu moko mbe ma ketho pigulok ma nyen i usau pigulok m’utii. Kan etimo kumeno, pigulok yeco usaune, man eoy, usaune de nyothere. Ento juketho pigulok ma nyen i usau pigulok de ma nyen.”

23 Kinde ma Yesu ubino wotho i kind podho cam i ceng’ Sabatu, julubne gicaku jaku jang cam saa ma gibekadhu. 24 E Jufarisayo giyero ire kumae: “Kenen e! Pirang’o gibetimo gin ma cik uyiyo ngo i ceng’ Sabatu?” 25 Ento ewacu igi kumae: “Fodi wusomo ngo gin ma Daudi utimo saa ma cam uthum ire, man kec ubino nege karacelo ku dhanu ma gibino kugi? 26 Calku lembe ma jukoro iwi Abiathar ma jadit mi julam, Daudi umondo i ot pa Mungu, ecamu mukathi m’anyutha* man emiyo moko bende ni ju m’ubedo karacelo kude; ebino gin ma cik uyiyo ngo nia jumange ucam, ndhu julam kendgi; wusomo ngo lembe maeni?” 27 E Yesu uwacu igi kumae: “Juketho Sabatu pi dhanu, ento juketho ngo dhanu pi Sabatu. 28 Pieno Wod dhanu en e Rwoth kadok mi Sabatu.”

3 Emondo kendo i sinagog, man ng’atu moko ma cinge tal* ubino nuti keca. 2 Pieno gibino lube kilili mandha pi nineno ka nyo ebikeyo kum ng’atune i ceng’ Sabatu, kara gidote. 3 Egam ewacu ni ng’atu ma cinge tal* kumae: “Ai malu ibin icung i diere.” 4 I ng’eye eyero igi kumae: “Nyo cik uyiyo nia i ceng’ Sabatu jutim lembe ma ber kunoke ma rac, jubodh kwo* kunoke juneg neki?” Ento gibedo ling’. 5 Yesu ulund unenogi ku ng’eicwiny, ma can ma lee ubenege ni kum adundegi ma nwang’, e ewacu ni ng’atu ma cinge talne kumae: “Riey cingi.” Egam erieyo cinge, man cingene udoko ma ber. 6 Jufarisayo gilund giwok woko, man ndhundhu gicaku camu gamba i kume karacelo ku ju pa Herode kara ginege.

7 Ento Yesu ucidho i dhu nam ku julubne, man udul dhanu ma dit m’uai i Galilaya man i Yudea gilubo toke. 8 Bende, udul dhanu ma dit ma giai kud i Yeruzalem, kud i Idumea, yo loka kulo Yordan, man kud i ng’om mi ng’et Turo ku Sidon gibino i bang’e kinde ma giwinjo pi gin dupa m’ebetimo. 9 Egam ewacu ni julubne nia giketh nyathi yei moko ubed ayika ire, kara udul dhanu kud ucung’iri i kume. 10 Calu m’ekeyo kum dhanu dupa, ju ceke ma gibino ku twoyo ma pek gicung’iri i kume kara gimul kume. 11 Kadok tipo m’ucido de kinde ma ginene, gipodho piny i wang’e man gikok kumae: “In i Wod Mungu.” 12 Ento wang’ dupa ebed eng’olo igi ma tek nia kud giketh jung’eye.

13 Yesu ugam uidho iwi got man elwong’o ju m’eng’iyo, e gibino i bang’e. 14 Man elondo juapar ario (12) kud i kindgi, m’elwong’ogi bende nia jukwenda; juapar ario maeno giwotho karacelo kude man eorogi nicirweyo; 15 emiyo igi bende copo mi wodho pajogi.

16 Juapar ario (12) m’elondone nying’gi ni e: Simon m’ecaku nyinge bende Pethro, 17 Yakobo ma wod Zebedayo man Yohana m’umin Yakobo; (ju maeni ecaku nying’gi bende Boanerge ma thelembene tie, “wot morpolo”), 18 Andrea, Filipo, Bartholomayo, Matayo, Thoma, Yakobo ma wod Alfayo, Thadayo, Simon ma Jakanani,* 19 man Yuda Iskarioth ma i ng’eye, udok ucibe.

I ng’ei maeno ecidho i ot moko, 20 man udul dhanu gicokiri kendo, uketho egam ecopere ngo igi nicamu kadok cam de. 21 Ento kinde ma jupagi giwinjo lembe maeno, gicidho kara gimake, kum gibino yero kumae: “Wiye daru nyothere.” 22 Jugorcik ma giloro kud i Yeruzalem de giwacu kumae: “Etie ku Belzebul* i iye, man ebewodho pajogi ku tego pa jadit mi pajogi.” 23 Pieno elwong’ogi i bang’e man eweco igi ku lapor, eyero kumae: “Sitani copo wodho Sitani nenedi? 24 Ka ker moko upokere i dhoge gire, kerne copo cungo ngo; 25 bende ka ot moko upokere i dhoge gire, otne bicungo ngo. 26 Dong’ tek Sitani ujai i kume gire man iye upokere, ebicungo ngo, ento eno bibedo ajiki pare. 27 I andha, ng’atu moko mbe ma mondo i ot pa ng’atu ma tek man ekwalu piny pare, ka fodi elar etwiye ngo. Ndhu kan etwiye re m’ecopo yaku piny m’i ot pare. 28 Andhandha abeyero iwu nia, dubo ceke ma dhanu gibetimo, ku lembacidi ceke ma gibeyero jubiweko igi. 29 Re ng’atu ma tek ubeyero lembacidi i kum tipo ma leng’, jubiweko ire ngo nja ku nja, ento dubo pare bibedo i wiye rondo ku rondo.” 30 Yesu uyero lembe maeno kum gibino wacu nia, “etie ku tipo m’ucido i iye.”

31 Min karacelo kud umego pare gilund gibino man gicungo woko, e gioro ng’atu moko ucidh ulwong’e. 32 Nwang’u udul dhanu gibedo ma gitieke tingili man giwacu ire kumae: “Nen! Meru karacelo kud umego peri gini woko gibeseyi.” 33 Ento edwoko igi kumae: “Ng’a ma tie maa man umego para?” 34 Egam eneno bang’ dhanu m’utieke tingili, e eyero kumae: “Nen, maa kud umego para gini eni! 35 Ng’atu m’ubetimo yeny pa Mungu re ma tie umira, nyamira, man maa.”

4 Yesu ucaku ponjo kendo i dhu nam, man udul dhanu ma dit gicokiri i ng’ete. Pieno ecidh ebedo i yei moko m’ubino bor nyanok ku dhu wat, udul dhanu zoo ke gibino i dhu wat. 2 E ecaku ponjo igi lembe dupa m’ebetiyo ku lembabola, man kinde m’ebeponjo, ewacu igi kumae: 3 “Wuwinji. Nen! Jacoy kodhi ucidho nicoyo kodhi. 4 Kinde m’ebecoyo, kodhi moko upodho i dhu yo, e winyo ubin ucame. 5 Moko upodho i ng’omb kidi, kaka ma dhu ng’om nok i iye, e ndhundhu gitwii pilembe dhu ng’om ubedo nyanok. 6 Ento kinde ma ceng’ uwok, giwang’ man githwo pilembe ulaggi ubino mbe. 7 Kodhi mange ke upodho i kind ukudho, e ukudho udongo man udeyogi, pieno gicego ngo nying’gi. 8 Ento mange upodho i ng’om ma miyo, gitwii man gidongo, e gicaku cego nying’gi; moko ucego pier adek (30), mange ucego pier abusiel (60), man mange ke dak acel (100).” 9 I ng’eye emedo kumae: “Ng’atu ma ithe nuti m’ewinjo ko, dong’ ewinji.”

10 Kinde m’ebedo kende, julub moko karacelo ku juapar ario (12) gicaku penje nia ekor igi thelembe mi lembabola m’eai emiyo. 11 Ewacu igi kumae: “Wun jumiyo iwu rwom mi nyang’ i lembamung’a ma leng’ mi Ker pa Mungu, ento jumange abeponjo igi lembe ceke ku lembabola, 12 kara anena ginen, ento kud ginyang’; man awinja giwinji, ento kud ginyang’ i thelembene; kadi gibilokiri de ngo i bang’ Mungu kara etim igi kisa.” 13 Ewacu igi kendo kumae: “Ka fodi lembabola maeni de wunyang’ ungo i iye, dong’ wubinyang’ i lembabola mange ceke nenedi?

14 “Jacoy kodhi ucoyo lembe. 15 Ju maeni gitie ju ma gin’i dhu yo kaka ma jucoyo i iye lembe; ndhundhu saa ma giwinjo lembene, Sitani lund bino man emayu lembe ma jucoyo i igi cen. 16 Bende, ju maeni gi ju ma jucoyogi i ng’omb kidi; ndhundhu kinde ma giwinjo lembe, gijole ku mutoro. 17 Ento ulaggi ubedo mbe, re asu gimediri pi nindo moko; saa ma masendi ku ragedo uwok ni kum lembe ci, e gikier. 18 Jumange lundo jucoyo i kind ukudho. Ju maeni gi ju ma giwinjo lembe, 19 ento adieng’a mi ng’om maeni* kud awondi mi lonyo man awanya mi gin mange uthung’o lembene, edeye, man ecego ngo nyinge. 20 Ju ma jucoyo i ng’om ma miyo ke utie ju ma giwinjo lembe man gijole ma ber, e gicego nying’gi; moko ucego pier adek (30), mange ucego pier abusiel (60), man mange ke dak acel (100).”

21 Ewacu igi kendo kumae: “Nyo jukelo thala kara jukethe i the katoko* kunoke i the kavuto? Nyo jukele ngo kara jukethe kaka m’uting’ere? 22 Kum gin moko mbe m’upondo ma bing’eyere ngo, man gin moko mbe m’ukanere kikiki ni amung’, ma biwok ungo kamaleng’. 23 Ng’atu ma ithe nuti m’ewinjo ko, dong’ ewinji.”

24 Ewacu igi kendo kumae: “Wubed ku weng’wu i kum lembe ma wubewinjo. Mukero ma wubepimo ko, jubipimo ko iwu bende, eyo, jubimedo iwu lee nisagu. 25 Kum ng’atu m’utie ku gin moko, jubimedo ire mange, ento ng’atu m’umbe ku gin moko, kadok m’etie ko de jubimayu cen kud i bang’e.”

26 Ewacu kendo kumae: “Ker pa Mungu tie calu ng’atu moko m’ubolo kodhi i ng’om. 27 Enindo diewor man saa m’ecew kugweno, kodhi utwii man udongo, ento eng’eyo ngo nia etwii man edongo nenedi. 28 Ng’om en gire cego nyinge yoo yoo: Tiende lar dongo, i ng’eye eng’ok, man tokcen ne nyinge teng’ini. 29 Ento kan ebogere ci, e jukaye, pilembe nwang’u saa mi kayucam udaru romo.”

30 Ewacu kendo kumae: “Wacopo poro Ker pa Mungu kud ang’o? Kunoke wacopo tiyo ku lapor ma kani pi nikoro iye? 31 E calu nying atingili ma saa ma jucoye i ng’om, ebedo kodhi ma nyanok magwei kud i kind kodhi zoo mi ng’om. 32 Ento kinde ma jucoye, edongo man edoko dit ma sagu uboko mange ceke, man jange karu ma dongo, e winyo mi kor polo gicopo bino giero odigi i the tipone.”

33 Etiyo ku lembabola dupa ma kumeno pi niyero igi lembe i kadhiri ma giromo niwinjo. 34 I andha, ebed etiyo ku lembabola pi niyero igi lembe ceke, ento ka gitie kendgi ku julubne ebed ekoro igi i lembe ceke.

35 Cing’ nica kinde ma piny unyutho, Yesu uwacu ni julubne kumae: “Wakedhu i dhu wat ma yo lokaca.” 36 Pieno i ng’ei ma gilalu udul dhanu, gicidho ku Yesu i yei ma nwang’u en’i iye, calu m’ebino; yei mange de ubino nuti keca. 37 E yamu ma tek mandha ugam utuk, man mujanga ubino dhenyere i yei, uketho pii uyenyo pong’o i yei. 38 Ento Yesu ubino yor i the yei man ebino nindo m’etheno wiye ku jamb theno wic. Pieno gicewe man giwacu ire kumae: “Japonji, ibedieng’ de ngo nia wabecitho?” 39 Egam eai malu, ejuko yamu man ewacu ni nam kumae: “Cungi! Man ling’!” E yamu ucungo man piny uling’ ting’. 40 E eyero igi kumae: “Pirang’o lworo* ubenegowu akeca? Fodi asu yiyoyic mwu mbe?” 41 Ento lworo ma lee mandha umakugi man giwacu i kindgi kumae: “Ng’atu maeni re tie ng’a? Kadok yamu ku nam de gibewore.”

5 I ng’eye, gikadhu loka nam i ng’om mi Jugeraza. 2 Kinde ma Yesu ulor kud i yei ci, e ng’atu moko ma tipo m’ucido n’i iye uai kud i kind kabuli man ubino i bang’e. 3 Kabedo pare ubino i kind kabuli, man nitundo saa maeno nwang’u ng’atu moko mbe ma copo twiye kara ebed yoo, kadok ku nyoro. 4 Jubed jutwiyo cinge wang’ ma pol ku nyoro man tiende ke ku kongo, ento ebed erwadu nyorone man eturo kongone de cen; uketho ng’atu moko mbe m’ubino ku tego mi dwoke mol. 5 Dieceng’ ku diewor, ebed ekok ma tek i kind kabuli man iwi gudi, man ebed ethumo kume ku kidi. 6 Ento kinde m’eneno Yesu ku bor, ering’ini i bang’e man ewok erum i wang’e. 7 E ekok ku dwande ma tek kumae: “Lembang’o i kindwa wakudi, Yesu, Wod Mungu ma Malu ngbiri? Kwong’ ira ku nying’ Mungu nia ibimiyo ngo ira masendi.” 8 Kum nwang’u Yesu uyero ire kumae: “Tipo m’ucido, wok cen kud i ng’atu maeni.” 9 Yesu ulund upenje kumae: “Nyingi ng’a?” Edwoko kumae: “Nyinga udul,* pilembe wa dupa.” 10 Man epaku dhoge wang’ dupa ni Yesu nia kud eor tipo bor kud i ng’om maeca.

11 Nwang’u udul kul ma wendgi lee ubino camu iwi got kakeca. 12 E tipo gikwaye kumae: “Orwa i kul kara wamond i igi.” 13 Egam eyiyo igi. E wang’ acel tipo m’ucido giwok man gicidh gimondo i kul, man udul kul ma wendgi romo elufu ario (2 000), gipiey i nam ku kaka ma lung’* man githung’. 14 Ento ju m’ubino kwayu kulne giringo man gikoro lembene i adhura man i kind pacu, e dhanu ubino pi nineno lembe m’utimere. 15 Pieno, gitundo i bang’ Yesu man gineno ng’atu ma nwang’u udul pajogi umondo i iye ubedo ma bongu ni kume, wiye de ulero, e lworo ma lee umakugi. 16 Bende, ju m’uneno gin maeni gikoro igi pi lembe m’utimere ni ng’atu ma nwang’u pajogi umondo i iye man pi kul. 17 Pieno gicaku kwayu Yesu nia eai cen kud i ng’om migi.

18 Kinde ma Yesu ubeidho i yei, ng’atu ma nwang’u pajogi umondo i iye ukwaye nia gicidh gikude. 19 Re eyiyo ngo ire, ento ewacu ire kumae: “Dok i pacu i bang’ wedi peri, man ikor igi pi lembe ceke ma Yehova utimo iri man pi kisa m’enyutho iri.” 20 Ng’atu maeno ugam ucidho man ecaku rweyo i Dekapoli* pi lembe ceke ma Yesu utimo ire, e i dhanu zoo uwang’ lii.

21 Kinde ma Yesu ukadhu kendo ku yei i dhu wat ma yo lokani, udul dhanu ma dit ucokiri i bang’e nwang’u en’i dhu nam kakeca. 22 Ng’atu acel m’i kind judongo mi sinagog ma nyinge Yairo ubino i bang’e, man saa m’enene, epodho piny i the tiende. 23 Epaku dhoge wang’ dupa ire kumae: “Nyathi nyara uberemo lee dit.* Abekweyi, bin iketh cingi i wiye kara kume ukey man ebed kwo.” 24 Wang’ acel Yesu ucidho karacelo kude, man udul dhanu ma dit ubino lubo toke ma gibecung’iri i kume.

25 Nwang’u dhaku moko ubino nuti ma rimo ucwir kud i kume pi oro apar ario (12). 26 Esendere lee dit* i cing’ ba munganga dupa man enyotho jamcinge ceke, re alokaloka ubino mbe, ento twoyo pare udoko rac magwei. 27 Kinde m’ewinjo pi Yesu, ebino kud i kind udul dhanu yor i ng’eye, man emulo dhu bongu* pare, 28 kum ebino wacu kumae: “Kan amulo dhu bongu* pare kende ci, e abikey.” 29 E ndhundhu rimo m’ubino cwir i kume ugam ucungo, man ewinjere i kume nia twoyo ma rac ma nwang’u ubesende udaru key.

30 Yesu unyang’ wang’ acel nia tego moko uwok kud i kume, pieno elokere i bang’ udul dhanu man epenjo kumae: “Ng’a m’umulo kendi para ma yo woko?” 31 Ento julubne giwacu ire kumae: “Ibeneno de nia udul dhanu gibecung’iri i kumi, re ilund ipenjo nia, ‘ng’a m’umulo kuma?’” 32 Re asu eloko wang’e kun ku kun pi nineno nia ng’a m’utimo gin maeno. 33 Dhaku maeno ubino i bang’e ma lworo ubenege man kume de ubemiel, pilembe eng’eyo gin m’utimere i kume; ewok epodho piny i wang’e man ekoro ire lemandha ceke. 34 Yesu uwacu ire kumae: “Nyara, yiyoyic peri uketho ikey. Cidh ma cwinyi kwiyo, man dong’ twoyo peri ma rac ukey kud i kumi.”

35 Kinde ma fodi ebeweco, dhanu moko ma giai i pacu pa jadit mi sinagog gibino man giwacu kumae: “Nyeri udaru tho! Ibesendo Japonji asu pirang’o?” 36 Ento Yesu uwinjo wec migi man ewacu ni jadit mi sinagog kumae: “Lworo kud unegi, bed ku yiyoyic kende.” 37 Egam eting’o Pethro, Yakobo, man Yohana m’umin Yakobo ecidho kugi, ento eyiyo ngo ng’atu moko mange ulub toke.

38 Saa ma gitundo i pacu pa jadit mi sinagog, ewok enwang’u woy ma dit pilembe dhanu ubewak man ubegoyo nduru ma tek. 39 Kinde m’emondo i ot, ewacu igi kumae: “Pirang’o wubewak man wubewoy kumeni? Nyathin utho ngo, ento enindo aninda.” 40 Kinde ma giwinjo lembe maeno, gicaku ng’iere ku cac. Ento i ng’ei m’ewodhogi ceke woko, eting’o won nyathin giku min ku ju ma gitie karacelo kude, man ecidho kaka ma nyathin ne ubino i iye. 41 Egam emaku cing’ nyathin ne man ewacu ire kumae: “Talitha kumi,” ka juloke thelembe tie: “Nyathi nyaku, awacu iri, ai malu!” 42 E wang’ acel nyakune uai malu man ecaku wotho. (Nwang’u oro pare ubino apar ario [12].) Ndhundhu anyong’a ma yawe mbe ugam unegogi. 43 Ento eng’olo igi ma tek* nia kud giketh ng’atu moko ung’ey lembe maeno, man ewacu nia kwayu jumii ire piny moko ecam.

6 Egam eai ku keca ecidho i ng’om ma thugi, man julubne gilubo toke. 2 Kinde ma ceng’ Sabatu uromo, ecaku ponjo i sinagog man ju ma pol ma giwinje igi uwang’ lii man giyero kumae: “Ng’atu maeni unwang’u gin maeni kani? Pirang’o rieko maeni umiyere ire, man pirang’o en re ma copo mi timo udu ma kumeni umiyere i cinge? 3 Eni tie jabodho mi bau ma wod Maria e ngo, m’umin Yakobo, Yosefu, Yuda man Simon e ngo? Man nyimego pare watie kugi keni ngo?” E gicaku kier ni kume. 4 Ento Yesu uyero igi kumae: “Jabila tie ku yung kakare ceke, ento i ng’om ma thugi, i kind jupagi man i ot pare ma dhe re m’embe ku yung.” 5 Pieno, eketho cinge iwi jurutwoyo moko ma nok man ekeyo kumgi, ento m’uweko maeno etimo ngo udu mange keca. 6 E iye uwang’ lii, kum gibino mbe ku yiyoyic. Man edhoko pacu mi ng’ete keca m’ebeponjo ko.

7 E elwong’o juapar ario (12) man ecaku orogi ario ario, emiyo igi bende dito iwi tipo m’ucido. 8 Eng’olo igi bende nia kud giting’ gin moko pi woth, ento giting’ uluth kende; kud giting’ mukathi, kadi usau cam, kadi sente* i usau migi. 9 Ewacu igi nia girony wara, ento kud gikend bongu ario.* 10 Bende, eyero igi kumae: “Ka wumondo i ot moko, wubed keca nitundo ma wubiai. 11 Kaka ma jujolowu ngo kunoke juwinjowu ngo i iye, kinde ma wubeai ku keca, wuteng’ utur m’i tiendwu ni lembatuca igi.” 12 E gicidho man girweyo nia dhanu ulok cwinygi, 13 giwodho pajogi dupa, giwiro mo de i kum jurutwoyo ma dupa, man gikeyo kumgi.

14 Ubimo Herode ugam uwinjo lembe maeno, kum nying’ Yesu uyik lee, man dhanu de gibino yero kumae: “Yohana ma Jababutisi udaru cer kud i kind ju m’utho, eno re m’uketho etie ku copo mi timo udu.” 15 Ento jumoko giyero kumae: “Eno tie Eliya.” Jumange ke giyero kumae: “Etie jabila calu jubila ma con.” 16 Ento kinde ma Herode uwinjo lembene, ewacu kumae: “Yohana m’athumo wiye re m’ucer.” 17 Kum Herode re m’ugam uoro jucidh jumaku Yohana, jutwiye man jubole i kol pir Herodia ma dhaku pa Filipo m’umin, pilembe egame ni dhaku. 18 Kum Yohana ubed uwacu ni Herode kumae: “Cik uyiyo ngo iri nia igam dhaku p’umeru.” 19 Pieno, Herodia ukece man emito enege, ento ecopere ngo ire. 20 Kum Herode ubed ulworo Yohana pilembe eng’eyo nia etie ng’atu ma pwe man ma leng’, uketho egwoke. Anyong’a ubed unege niwinjo wec pa Yohana, pieno ekoso nia etime nenedi.

21 Ento nindo moko, kaka ubin unen ni Herodia kinde ma Herode uyiko cam mir uthieno i ceng’ mi foc mi nyoliri pare ni jego pare ma dongo, judong askari, man ni dhanu ma pigi yik lee mi Galilaya. 22 E nya Herodia umondo man emielo miel m’unyayu anyong’a i Herode ku dhanu ma gibino camu kugi.* Pieno, ubimo uwacu ni nyakune kumae: “Kway gin moko ci m’imito, man abimiyo iri.” 23 Ekwong’o ire akwong’a zoo kumae: “Gin moko ci ma tek ikwayu i bang’a, abimiyo; kadok theng ker para.” 24 E ewok man ecidh epenjo min kumae: “Akway ang’o?” Min udwoko ire kumae: “Wi Yohana ma Jababutisi.” 25 E ndhundhu ecidho pio i bang’ ubimo man ekwaye kumae: “Amito imii ira wi Yohana ma Jababutisi kawoni i sani m’atangala.” 26 Lembe maeno unyayu can lee i ubimo, re ni kum kwong’ m’ekwong’o man ni kum welo* pare, emito ngo ekwer gin ma nyakune ukwayu. 27 E ndhundhu ubimo uoro acel m’i kind ju ma kuro kume man eng’olo ire nia ekel wi Yohana. E ecidh ethumo wi Yohana i kol 28 man ekelo wiyene i sani m’atangala. Emiye i bang’ nyaku, nyakune ke umiye i bang’ min. 29 Kinde ma julub pa Yohana giwinjo lembe maeno, gicidh giting’o avuje man gipiele i kabuli.

30 E jukwenda gicokiri i bang’ Yesu man gikoro ire gin ceke ma gitimo man ma giponjo. 31 Ewacu igi kumae: “Wubin, wacidhu kendwa bor kaka ma ling’ man wukeyom nyanok.” Kum dhanu dupa giwotho bino man gicidho, uketho gibedo mbe ku saa kadok mi camu cam. 32 Pieno giidho yei man gicidho bor kaka ma ling’ kara gibed kendgi. 33 Ento dhanu unenogi saa ma gibecidho man ju ma dupa ging’eyo lembene, e giai kud i adhura ceke giringo karacelo ku tiendgi man gilar gitundo igi kuca. 34 Kinde m’ebelor kud i yei, eneno udul dhanu ma dit man kisa unege i kumgi, pilembe gibedo calu rombe ma jakwac migi mbe. E ecaku ponjogi ku lembe dupa.

35 Kinde ma saa udaru nyang’, julubne gibino i bang’e man giwacu ire kumae: “Keni wani bor ku pacu man saa de udaru nyang’. 36 Lalgi gicidh i bang’ weg podho man i kind pacu kara ging’iew piny moko gicam.” 37 Yesu udwoko igi kumae: “Wun re ma wumii igi piny moko gicam.” E giyero ire kumae: “Nyo wacidh wang’iew mukathi* mi denari dak ario (200), man wamii ni dhanu gicami?” 38 Ewacu igi kumae: “Wutie ku mukathi adi? Wukecidh wunen!” Saa ma ginwang’u, giyero ire kumae: “Mukathi abic ku rec ario.” 39 E eng’olo ni dhanu ceke nia gibed iwi lum ma numu i ungu ungu. 40 E gicoko dhoggi i ungu ungu; jumoko dak acel (100), jumoko pier abic (50). 41 Egam eting’o mukathi abic ku rec ario, eng’ayu wang’e i polo man erwo.* I ng’eye, epoko i mukathi man ecaku miye i bang’ julub kara gikethe i wang’ dhanu, man epoko i rec ario igi ceke. 42 Pieno gin ceke gicamu man giyeng’, 43 man gicoko dund mukathi m’udong’ katoko apar ario (12) bik ku rec bende i kume. 44 Wend ju m’ucamu mukathi ubino jumaco elufu abic (5 000).

45 E m’umbe galu, eketho julubne giidho yei man gilar gitelo yo i wang’e pi nikadhu i dhu wat ma loka yor i Bethsaida, en ke nwang’u fodi ebelalu udul dhanu. 46 Ento i ng’ei m’ecikogi, ecidho iwi got nirwo. 47 Kinde ma piny unyutho, nwang’u yei uwok i die nam, re en edong’ kende i ng’om. 48 Pieno, eneno gibesendiri ku kiewo yei, kum yamu ubino ai yor i wang’gi. I kum kur mir ang’wende mi diewor,* ebino yor i bang’gi m’ebewotho ku wi nam; ento etimere ve* emito ekadhgi. 49 Saa ma gineno ebewotho ku wi nam, giparu kumae: “Gin moko ma tung’ ubebino!” E gikok ma tek. 50 Kum kinde ma gin ceke ginene, cwinygi ng’abere. Ento ndhundhu eweco i bang’gi, eyero kumae: “Cwinywu bed tek! Tie an; lworo kud unegwu.” 51 Egam eidho i bang’gi i yei, e yamu ucungo. Igi ulund uwang’ lii mandha, 52 kum ginyang’ ungo i thelembe mi mukathi, ento asu adundegi ubedo pek ninyang’.

53 Kinde ma gikadhu lokaca, gitundo i Genezareth man gibolo nanga mi yei migi ceng’ini keca. 54 Saa ma fodi Yesu ubelor alora kud i yei ci, dhanu gigam ging’iye. 55 E giring’ini kud i thondh ng’ombuca ceke man gicaku tero ju ma kumgi uberemo ku kavuto migi kaka ma giwinjo nia en’i iye. 56 Man kakare ceke m’emondo i iye, i kind pacu, i adhura kunoke i podho, dhanu ubed uketho jurutwoyo i soko man gibed gikwaye nia ewek gimul ndhu dhu bongu pare ma yo woko kende ci. E ju ceke ma gimulo dhu bongu pare kumgi ukey.

7 Jufarisayo ku jugorcik moko ma giai i Yeruzalem gicokiri i ng’ete. 2 Man gineno julubne moko gibecamu cam ku cilo i cing’gi, niwacu, ma gilogo ngo cing’gi.* 3 (Kum Jufarisayo ku Juyahudi ceke gibed gicamu ngo ka fodi gilogo ngo cing’gi nitundo i the botgi, pilembe gimoko i kum suru mi kwaru migi ma con; 4 man ka giai i soko, gicamu ngo ka fodi gijom ungo. Lembsuru mange de dupa unuti ma ginwang’u man ma gimoko i kume, calu ve niroyo kopo, agulu, man tabu mi mola i pii.) 5 E Jufarisayo ku jugorcik maeno gipenje kumae: “Pirang’o julub peri gibeworo ngo suru mi kwaru mwa ma con, ento gibecamu ku cilo i cing’gi?” 6 Ewacu igi kumae: “Wu weg umbili, Isaya ugam uewo piwu dre kinde m’ekiewo kumae: ‘Dhanu maeni gibeyunga ku dend dhoggi, ento adundegi ni bor kuda. 7 Giberwo ira mananu, kum giponjo cik pa dhanu ni cik pa Mungu.’ 8 Wuweko cik pa Mungu ento wumoko i kum suru mi dhanu.”

9 Ewacu igi bende kumae: “Ku riekowang’, wukwero niworo cik pa Mungu kara wulub suru mwu. 10 Ku lapor, Musa uwacu kumae: ‘Yung wuru ku meru,’ man ‘ng’atu m’uweco rac* i kum won kunoke min, ukwayu junege cen.’ 11 Ento wun wuyero nia, ‘tek ng’atu moko uwacu ni won kunoke ni min kumae: “Piny ma nwang’u acopo konyi ko dong’ utie korbani (niwacu giramiya ma jung’olo nia jubithiero ni Mungu),”’ 12 wuyiyo ngo etim kadok gin acel de ni won kadi ni min. 13 Pieno, wudwoko lembe pa Mungu ni gin ma tije mbe ni kum lembe mi suru mwu ma wuketho. Man wubetimo lembe mange dupa ma kumeno.” 14 Egam elwong’o udul dhanu kendo i bang’e man ewacu igi kumae: “Wuwinja wun ceke, man wunyang’ i thelembe m’abeciyero. 15 Gin moko mbe ma kan uai woko man umondo i ng’atini copo cide; ento gin ma ai kud i ng’atini re ma cide.” 16 ——

17 Kinde m’eweko udul dhanu man emondo i ot, julubne gicaku penje pi lapor maeno. 18 Pieno eyero igi kumae: “Wun de wubenyang’ ungo calu gini? Wung’eyo ngo nia gin m’uai woko man umondo i ng’atini copo cide ngo? 19 Kum emondo ngo i adundene, ento i cino iye, man ekadhu ewok cen.” I ayi maeno, enyutho nia cam ceke tie leng’. 20 Emedo kumae: “Gin ma wok kud i ng’atini re ma cide. 21 Kum niai kud i ic, niwacu kud i adunde dhanu, paru ma reco wok: Lembsasa mi tarwang’,* kwalu kwo, nek, 22 timo abor,* kethocwiny hai i kum piny, timo ma reco, cwayu ndra, timo mir acidi man mi thwon,* wang’ mi kumira, yero lembacidi, ting’iri, man lembkasegu. 23 Gin ma reco maeno ceke giai kud i ng’atini man gicide.”

24 Egam eai ku keca man ecidho i ng’om mi Turo ku Sidon. Kuca ewok emondo i ot moko, kum ebino mito ngo nia ng’atu moko ung’ey nia eni keca; ento ecopere ngo ire nipondo. 25 E ndhundhu dhaku moko ma tipo m’ucido umondo i nyathi nyaku pare uwinjo pire man ebin epodho i the tiende. 26 Dhakune ubino Nyagiriki, anyoli mi Foiniki i ng’om mi Siria; man ekwayu Yesu wang’ dupa nia ewodh pajogi kud i nyare. 27 Ento ewacu ni dhakune kumae: “Kewek awiya gilar giyeng’, kum etie ber ungo niting’o mukathi mir awiya man nibole ni nyithi gwok.” 28 Ento edwoko ni Yesu kumae: “Eyo rwoth, re asu nyithi gwok gicamu ng’ili cam mir awiya kud i the meza.” 29 E ewacu ni dhakune kumae: “Calu m’iyero kumeno, cidhi, pajogi udaru wok kud i nyeri.” 30 Saa m’edok i pacu pare, enwang’u nyathin uvuto iwi kavuto, ma dong’ pajogi uwok kud i iye.

31 Kinde ma Yesu uloko kud i ng’om mi Turo, eng’olo kud i Sidon, man ekadhu kud i kind ng’om mi Dekapoli, ebino yor i bang’ nam mi Galilaya. 32 E jukelo ng’atu moko i bang’e keca, ma ithe dhing’ man ma tie ku peko mi weco, man gikwaye nia eketh cinge i wiye. 33 Egam eting’o ng’atune kud i kind udul dhanu man ecidho kude ang’et. Eroyo lwete i ith ng’atune, man kinde m’eng’ulo law, emulo lebe. 34 E eng’ayu wang’e i polo, egamu ng’ete ma tek man ewacu ire kumae: “Efatha,” niwacu, “Yebiri.” 35 E ith ng’atune uyabere, man wec m’ubino pek ire de uthum, e ecaku weco terere. 36 Egam eng’olo igi nia kud giyer lembene ni ng’atu moko, ento kubang’ ng’olo m’eng’olo igi nia kud giyer lembene, re ma gilund gimoyo lembene nisagu. 37 Igi uwang’ lii mandha man giwacu kumae: “Etimo gin ceke ber. Ebeketho kadok ju ma ithgi dhing’ de gibewinjo man ju ma weco ngo de gibeweco.”

8 I kind nindo maeca, udul dhanu ma lee ucokiri kendo i bang’ Yesu, ento gin ma gicam ubino mbe. E elwong’o julubne man ewacu igi kumae: 2 “Kisa ubenega i kum udul dhanu, kum wadaru bedo kugi udoko bang’ adek man gimbe ku piny ma gicam. 3 Kan alalugi gidok i pacu migi ku kec, gibiwok voc i gengi, kum jumoko m’i kindgi uai bor.” 4 Ento julubne gidwoko ire kumae: “Kaka ma bor keni jucopo nwang’u mukathi ma yeng’o dhanu maeni kani?” 5 E Yesu upenjogi kumae: “Wutie ku mukathi adi?” Gidwoko kumae: “Abiro.” 6 Egam eng’olo ni udul dhanu nia gibed i ng’om. E eting’o mukathi abiro, edwoko foyofoc, epoko iye, man ecaku miyo i bang’ julubne, e gipoke ni udul dhanu. 7 Gibino bende ku rec moko ma thindho, man kinde m’emiyo mugisa i wiye, ewacu gipoke bende. 8 Pieno gicamu man giyeng’; jucoko dunde m’udong’ upong’o katoko* abiro ma dongo. 9 Ju m’ucamu ubino jumaco ma romo elufu ang’wen (4 000). E egam elalugi.

10 E ndhundhu eidho yei ku julubne man ecidho i ng’om mi Dalmanutha. 11 Jufarisayo gibino i bang’e keca man gicaku nyayu piem kude; pi nikethe i amulaic, gipenje ekenyuth igi giranyutha m’uai i polo. 12 E egamu ng’ete ma tek man ewacu kumae: “Pirang’o dhanu m’utuk maeni gibeyenyo giranyutha? Andhandha abeyero iwu nia, giranyutha moko mbe ma bimiyere ni dhanu m’utuk maeni.” 13 E egam ewekogi, eidho yei kendo, man ekadhu i dhu wat ma yo loka.

14 Ento wigi uwil niting’o mukathi, man gibino mbe ku gin moko i yei, ndhu mukathi acel kende. 15 Yesu ulund ucimogi kamaleng’ kumae: “Wuyab weng’wu man wugwokuru ni thobi mi Jufarisayo ku thobi pa Herode.” 16 E gicaku loko dhoggi i kindgi, pilembe gibino mbe ku mukathi. 17 Kinde ma Yesu uneno lembe maeno, ewacu igi kumae: “Pirang’o wubeloko dhogwu i kindwu pi mukathi ma wumbe ko? Fodi asu wung’eyo ngo gin m’ayero iwu man wubenyang’ de ngo? Asu fodi adundewu pek mi nyang’i? 18 ‘Weng’wu unuti, re wubeneno ngo; ithwu de unuti, re wubewinjo ngo?’ Wubepoy ungo? 19 Kinde m’apoko i mukathi abic ni dhanu ma co elufu abic (5 000), dunde m’udong’ wucoko upong’o katoko adi?” Gidwoko ire kumae: “Apar ario (12).” 20 “Kinde m’apoko i mukathi abiro ni dhanu ma co elufu ang’wen (4 000), dunde m’udong’ wucoko upong’o katoko ma dongo* adi?” Gidwoko ire kumae: “Abiro.” 21 E eyero igi kumae: “Fodi asu wubenyang’ ungo?”

22 Gigam gitundo i Bethsaida. Keca dhanu ukelo ng’atu moko ma wang’e tho i bang’e, man gikwaye nia emul kume. 23 Man emaku cing’ ng’atu ma wang’e thone, ewok kude kud i pacu. Egam eng’ulo law i wang’ ng’atune, eketho cinge i wiye man epenje kumae: “Ibeneno gin moko de?” 24 Ng’atune uting’o wang’e man ewacu kumae: “Abeneno dhanu, re gibenen ve yen m’ubewotho.” 25 Yesu uketho cinge kendo i wang’ ng’atune, man ecaku neno piny terere. Wang’e yabere, e ecaku neno piny ceke cuu. 26 Pieno, Yesu uloke nia edok i bang’e, ewacu ire kumae: “Kud imond i pacu maeni.”

27 Yesu ku julubne gilund giai ku keca gicidho i pacu mi Kaisaria Filipi, man kinde ma gibino i yo, ecaku penjo julubne kumae: “Dhanu ubewacu nia atie ng’a?” 28 Gidwoko ire kumae: “Yohana ma Jababutisi, ento jumoko gibeyero nia itie Eliya, jumange ke gibeyero nia itie ng’atu acel m’i kind jubila.” 29 Elund epenjogi kumae: “Ka wun ke wubewacu nia atie ng’a?” Pethro udwoko ire kumae: “In i Kristu.” 30 E eng’olo igi ma tek nia kud giyer pire ni ng’atu moko ki. 31 Bende, ecaku ponjogi nia Wod dhanu ucikere nikadhu kud i masendi dupa, man nia judongo, ku judongo mi julam, jugorcik gibikwere man gibinege, i ng’ei nindo adek ke ebicer. 32 Eyero lembe maeno thwolo thwolo. Ento Pethro ugam ucidho kude ang’et man ucaku juke. 33 Elund elokere, eneno bang’ julubne man ejuko Pethro kumae: “Kadh i ng’eya, Sitani! Kum ibeparu paru pa Mungu ngo, ento paru pa dhanu.”

34 Egam elwong’o udul dhanu ku julubne i bang’e man ewacu igi kumae: “Tek ng’atu moko ubemito elub toka, ekwerere gire man eting’ yen mi can* pare, emedere nilubo toka. 35 Kum ng’atu m’ubemito bodho kwo* pare ebirwinye, ento ng’atu m’urwinyo kwo* pare pira man pi lembanyong’a, ebibodhe. 36 Ng’atini binwang’u bero ma kani ka ng’om e zoo udoko pare, ma re elund erwinyo kwo* pare? 37 I andha ng’atini copo miyo ang’o pi niwilo kwo* pare? 38 Kum ng’atu ma lewic ubenege i kuma man i kum lembe para i kind dhanu m’utuk maeni ma giweko Mungu* man ma gi judubo, Wod dhanu bende lewic binege i kume, kinde m’ebibino i dwong’ pa Won karacelo ku jumalaika ma leng’.”

9 Yesu uwacu igi bende kumae: “Andhandha abeyero iwu nia, jumoko m’i kind ju m’ucungo kakeni gibibilo tho ngo zoo de, ka fodi gilar gineno ngo Ker pa Mungu udaru bino ku tego.” 2 Nindo abusiel i ng’eye, Yesu uting’o Pethro, Yakobo, man Yohana ecidho kugi malu iwi got moko ma wiw, kaka ma gibedo i iye kendgi. Ayine ugam ulokere i wang’gi; 3 bongu pare ucaku rieny man udoko tar kweng’, ma jalwok bongu moko mbe acel de i ng’om ma romo dwoko bongu doko tar kumeca. 4 Bende, Eliya giku Musa giwok i wang’gi keca man gibino weco ku Yesu. 5 E Pethro uyero ni Yesu kumae: “Rabi, etie ber dit nia wani keni. Dong’ wagieru hema adek: Acel iri, acel ni Musa, acel ke ni Eliya.” 6 I andha ekoso gin m’eyer kunoke m’etim, kum lworo ubino negogi lee mandha. 7 E afuru ucokere ubin uumogi man dwal moko uai kud i afurune uwacu kumae: “Eni tie Woda m’amaru. Wuwinje.” 8 E rek kumeni, giloko wang’gi kun ku kun i ng’etgi, ento gineno ng’atu moko ngo, ndhu Yesu kende.

9 Kinde ma gibeloro kud iwi got, eng’olo igi ma tek nia kud gikor lembe ma gineno ni ng’atu moko, nitundo ma Wod dhanu bicer kud i kind ju m’utho. 10 E giworo lembe m’eng’olo igi,* ento gibino penjiri iwi thelembe mi cer kud i kind ju m’utho m’eweco pire. 11 Pieno, gicaku penje kumae: “Pirang’o jugorcik giyero nia Eliya ucikere nilar bino?” 12 Ewacu igi kumae: “Eliya bilar bino man ebidwoko gin ceke kakare; dong’ pirang’o ke jukiewo nia Wod dhanu ucikere nikadhu kud i masendi dupa man jubitiyo kude calu ng’atu ma kony pare mbe? 13 Ento abeyero iwu nia, andha Eliya udaru bino, re gitimo gin ceke ma gimito i kume, calu ma Lembagora ular uyero pire.”

14 Kinde ma gitundo i bang’ julub mange, gineno udul dhanu ma lee ucokiri i wigi man jugorcik gibeloko dhoggi kugi. 15 Ento saa ma udul dhanu ceke gineno Yesu ci, igi ulund uwang’ lii man giringo i bang’e nicimothe. 16 E epenjogi kumae: “Wubeloko dhogwu kugi iwi lembang’o?” 17 Ng’atu acel m’i kind udul dhanu udwoko ire kumae: “Japonji, akelo woda i beng’i pilembe etie ku tipo m’uketho eweco ngo.* 18 Kan emake, ebole i ng’om, voyo dhurere i dhoge man ekayu lake, e kero thum kud i kume. Akwayu julub peri nia giwodh tipo maeno, ento wodhe uvoyogi.” 19 Edwoko igi kumae: “E wun wu dhanu m’utuk maeni ma wumbe ku yiyoyic, abibedo kudwu nitundo awene? Abicirowu rukani? Kele i bang’a.” 20 Pieno gikelo jalawobine i bang’e, ento kinde ma tipo uneno Yesu, wang’ acel ejaku nyathin ne ma tek mandha. Man kinde m’ebole i ng’om, nyathin ne ucaku ng’ielere ma voyo ubethukini i dhoge. 21 E Yesu upenjo won nyathin ne kumae: “Gin maeno ucaku time niai awene?” Edwoko kumae: “Niai ma fodi e nyathin; 22 wang’ ma pol ebed ebole i mac man bende i pii pi ninege. Re tek icopo timo gin moko, bed ku kisa i kumwa man konywa.” 23 Yesu uwacu ire kumae: “Pirang’o iyero nia, ‘tek icopo?’ Gin ceke copere ni ng’atu ma tie ku yiyoyic.” 24 E ndhundhu won nyathin ukok kumae: “Atie ku yiyoyic! Konya kaka ma yiyoyic para urem i iye!”

25 Kinde ma Yesu uneno udul dhanu gibering’ini i bang’e, ejuko tipo m’ucido man ewacu ire kumae: “In i tipo m’iketho nyathin ubeweco ngo man idwoke udhing’, abeng’olo iri nia iwok kud i iye man kud imond i iye kendo!” 26 Kinde ma tipone ukok man ejake ma tek wang’ dupa, egam ewok kud i iye, e nyathin ne udoko ve ng’atu m’utho; uketho dhanu ma pol giwacu kumae: “Edaru tho!” 27 Ento Yesu umaku cinge eting’e ko, man eai malu. 28 E kinde m’emondo i ot, julubne gipenje saa ma gitie kendgi kumae: “Pirang’o wan ke watuc ungo niwodhe?” 29 Edwoko igi kumae: “Ayi pajogi ma kumeni wok ndhu ku rwo kende.”

30 E giai ku keca man gikadhu kud i Galilaya, ento emito ngo nia ng’atu moko ung’ey. 31 Nwang’u ebino ponjo julubne man ewacu igi kumae: “Jubicibo Wod dhanu i cing’ dhanu, man gibinege; ento kadok jubinege de, i ng’ei nindo adek ebicer.” 32 Re ginyang’ ungo i wec pare, man lworo ubino negogi nipenje.

33 Gigam gitundo i Kapernaum. Kinde ma en’i ot, epenjo julubne kumae: “Wubino loko dhogwu iwi lembang’o i gengi?” 34 Ento gibedo ling’, kum kinde ma gin’i gengi, gibino loko dhoggi i kindgi nia ng’a ma dit nisagu. 35 E ebedo piny man elwong’o juapar ario (12), ewacu igi kumae: “Tek ng’atu moko umito ebed ma kwong’a, ecikere nibedo ng’atu ma tokcen i kind jumange ceke man jatic mi dhanu zoo.” 36 Elund egamu nyathin ma nyanok man eketho ecungo i kindgi; eketho cinge iwi goke man ewacu igi kumae: 37 “Ng’atu ma tek ujolo acel m’i kind awiya ma calu maeni pi nyinga, nwang’u ejolo an bende; man ng’atu m’ujola nwang’u ejolo an kenda ngo, ento Ng’atu m’uora bende.”

38 Yohana uwacu ire kumae: “Japonji, waneno ng’atu moko ubewodho pajogi ku nyingi man wapimo nicere, pilembe ebelubo ngo tokwa.” 39 Ento Yesu uyero kumae: “Kud wupim nicere, kum ng’atu moko mbe ma bitimo udu ku nyinga, man ebilokere pio pio niyero lembe ma rac i kuma. 40 Kum ng’atu ma tek e jadhogwa ngo, nwang’u e jabang’wa. 41 Man ng’atu ma tek umiyo iwu pii m’amadha kopo acel pilembe wun wu pa Kristu, andhandha ayero iwu nia ebirwinyo ngo sukulia* pare nyanok de. 42 Ento ng’atu ma tek biketho acel m’i kind ju ma thindho maeni ma gitie ku yiyoyic ukier, e ber ire ka nwang’u jutwiyo i ng’ute, kidi rego ma kana re ma wiro, man jubaye i nam.

43 “Tek cingi ubeketho ikier, ng’onde cen. E ber iri nia imond i kwo ma cingi acel kakare ma nia icidh i Gehena* ku cingi ario zoo, i mac ma copo tho ngo. 44 —— 45 Man tek tiendi ubeketho ikier, ng’onde cen. E ber iri nia imond i kwo ku tiendi acel kakare ma nia juboli ku tiendi ario zoo i Gehena.* 46 —— 47 Bende, tek weng’i ubeketho ikier, wodhe cen man ibaye bor kud i kumi. E ber iri nia imond i Ker pa Mungu ku weng’i acel, kakare ma nia juboli ku weng’i ario zoo i Gehena, 48 kaka ma ukoko tho ngo i iye man mac de tho ngo.

49 “Kum jubioro mac iwi ng’atuman calu ma jukonjo kadu i cam. 50 Kadu tie ber, ento ka lak kadu utho, wubidwoko lake tek kud ang’o? Wubed ku kadu i iwu giwu man wukwo ku kwiyocwiny i kindwu.”

10 Eai ku keca man ekadhu loka kulo Yordan i kieu* mi Yudea, man udul dhanu gicokiri i bang’e kendo. E ecaku ponjogi kendo calu m’ubino ng’iyo pare. 2 Jufarisayo gigam gibino i bang’e ma gibemito gimul iye, man gipenje ka nyo cik uyiyo nia nico ulal gamiri ku dhaku pare. 3 Yesu udwoko igi kumae: “Musa ung’olo iwu lembang’o?” 4 Giyero kumae: “Musa uyiyo nia jukiew barua mi riem man julal gamiri ku dhakune.” 5 Ento Yesu uyero igi kumae: “Nwang’cwiny mwu re m’uketho Musa ukiewo cik maeno iwu. 6 Ento niai i acaki mi cwic, ‘Mungu ucwiyogi nico ku dhaku. 7 Pi thelembe maeni, nico biweko won ku min 8 man gin ario gibidoko kum acel;’ dong’ gitie ario kendo ngo, ento kum acel. 9 Pieno, gin ma Mungu uribo karacelo, dong’ dhanu kud upok kindgi.” 10 Kinde ma gibedo kendo i ot, julub gicaku penje iwi lembe maeni. 11 Ewacu igi kumae: “Ng’atu ma tek ulalu gamiri ku dhaku pare man egamu mange, nwang’u etimo abor* yor i bang’ dhaku pare; 12 bende, tek dhaku ulalu gamiri ku cware man egiero nico mange, nwang’u etimo abor.”*

13 E dhanu ucaku kelo awiya ma thindho i bang’e kara emul kumgi, ento julub ucerogi. 14 Kinde ma Yesu uneno lembe maeno, ng’eicwiny umake man ewacu igi kumae: “Wuwek awiya ma thindho gibin i bang’a; kud wucergi, kum Ker pa Mungu tie mi ju ma kumeni. 15 Andhandha abeyero iwu nia, ng’atu ma tek ujolo ngo Ker pa Mungu calu nyathin ma nyanok, bimondo tak de ngo i iye.” 16 E eting’o awiya i kore, eketho cinge i wigi man ecaku miyo igi mugisa.

17 Kinde m’ebecidho, ng’atu moko uring’ini ubin urum i wang’e man upenje kumae: “Japonji ma ber, ukwayu atim ang’o kara anwang’ kwo ma rondo ku rondo?” 18 Yesu uyero ire kumae: “Pirang’o ibelwong’a japonji ma beri? Ng’atu ma ber umbe, ndhu Mungu kende. 19 Ing’eyo cik m’uwacu kumae: ‘Kud ineg nek, kud itim abor,* kud ikwal kwo, kud imii lembatuca mi ndra, kud ivur dhanu, yung wuru ku meru.’” 20 Ng’atune uyero ire kumae: “Japonji, gin maeni ceke, acaku woro niai ma fodi an aradu.” 21 Yesu ugam unene man emare, e ewacu ire kumae: “Gin acel urem iri: Cidh ilwor piny peri imii ni jucan, man ibibedo ku lonyo i polo; e ibin ilub toka.” 22 Ento kinde m’ewinjo lembe maeno, cwinye ng’abere man ecidho m’etie ku can, kum ebino ku piny dupa.

23 Yesu uneno ng’ete kun ku kun man ewacu ni julubne kumae: “Andha, ebibedo lembe ma tek ni weg sente nimondo i Ker pa Mungu!” 24 Ento i julub uwang’ lii i kum lembe m’eyero. Yesu udok uwacu kumae: “Nyithindho, etie lembe ma tek nimondo i Ker pa Mungu! 25 Etie yot ni ngamia nimondo kud i the sindhani ma sagu ni jalonyo nimondo i Ker pa Mungu.” 26 Gilund gizungo lee magwei man giwacu ire* kumae: “Dong’ ng’a ma copo both ke?” 27 Yesu uneno bang’gi atira man eyero kumae: “Ni dhanu ecopere ngo, ento ni Mungu ecopere; kum gin ceke copere ni Mungu.” 28 Pethro ucaku yero ire kumae: “Nen! Waweko piny ceke man walubo toki.” 29 Yesu uyero kumae: “Andhandha abeyero iwu nia, ng’atu moko mbe m’uweko ot, kadi umego, kadi nyimego, kadi mego, kadi wego, kadi awiya, kadi podho pira man pi lembanyong’a, 30 ma binwang’u ngo ma kadhu wang’ dak acel (100) i nindo maeni udi, umego, nyimego, mego, awiya, man podho karacelo ku ragedo, man i ng’om ma bibino* ke, kwo ma rondo ku rondo. 31 Ento ju dupa ma gitie ma kwong’a gibidok tokcen, ju ma tokcen ke gibidoko ma kwong’a.”

32 Kinde ma gin’i gengi ma gibeidho i Yeruzalem, Yesu utelo yo i wang’gi; igi uwang’ lii, ento ju m’ubino lubo ng’eygi lworo ucaku negogi. E eting’o juapar ario (12), ecidho kugi kendo ang’et man ecaku yero igi lembe ma bitimere i kume: 33 “Wuwinji! Wabeidho i Yeruzalem, man kuca jubiwok miyo Wod dhanu i cing’ judongo mi julam ku jugorcik. Gibing’olo tho i wiye man gibimiye i cing’ dhanu mi thek mange; 34 gin ke gibicaye, gibing’ulo law i kume, gibifwode, man gibinege; ento i ng’ei nindo adek ebicer.”

35 Yakobo giku Yohana ma gi wot Zebedayo gibino i bang’e man giwacu ire kumae: “Japonji, wabemito itim iwa gin ma wabikwayu i beng’i.” 36 Epenjogi kumae: “Wubemito atim ang’o iwu?” 37 Gidwoko kumae: “Wamito iyii iwa nia wabed i dwong’ peri, ng’atu acel yor i cingi mir acwic, ma kucelo ke yor i cingi mir acam.” 38 Ento Yesu uwacu igi kumae: “Wung’eyo ngo gin ma wubekwayu. Nyo wucopo madhu kud i kikombe* m’abemadhu ko kunoke nyo wucopo limo batizo m’abelimo?” 39 Giyero ire kumae: “Wacopo.” Yesu udok uyero igi kumae: “Wubimadhu kud i kikombe* m’abemadhu ko, man batizo m’abelimo de wubilimo. 40 Re nibedo yor i cinga mir acwic kunoke yor i cinga mir acam, an ungo re m’amiyo, ento ju ma gibibedo i kabedo maeno utie ju ma juyike pigi.”

41 Kinde ma juapar mange giwinjo lembene, ng’eicwiny umakugi i kum Yakobo giku Yohana. 42 Ento Yesu ulwong’ogi i bang’e, man eyero igi kumae: “Wung’eyo nia jubim ma gibimo wi dhanu mi thek mange girwodho i wigi, man ju ma gitie ku dito i wigi gitiyo ku copo migi pi nidiyogi. 43 Ukwayu ngo ebed kumeno i kindwu; ento ng’atu m’umito ebed dit i kindwu, ecikere nibedo jatic mwu; 44 man ng’atu m’umito ebed ma kwong’a i kindwu ecikere nibedo ng’eca mi jumange ceke. 45 Kum kadok Wod dhanu de ubino, ungo nia kara jutim ire, ento kara etim man emii kwo* pare ni jamgony pi dhanu dupa.”

46 E gigam gitundo i Yeriko. Ento kinde ma en ku julubne man udul dhanu ma lee gibewok kud i Yeriko, nwang’u Bartimayo (ma wod Timayo) ma tie abinga ma jakway piny ubedo i dhu yo. 47 Saa m’ewinjo nia Yesu ma Janazarethi re m’ubekadhu, ecaku kok ma tek kumae: “Yesu, Wod Daudi, bed ku kisa i kuma!” 48 E ju ma dupa gicaku juke ma gibewacu ire nia ebed ling’, ento elund ekok ma tek m’usagu kumae: “Wod Daudi, bed ku kisa i kuma!” 49 E Yesu ucungo man eyero kumae: “Wulwong’e ebin.” Pieno gilwong’o ng’atu m’abingane man giyero ire kumae: “Cwinyi bed tek! Ai malu; ebelwong’i.” 50 Egam ebayu bongu* pare cen man epor malu ecidho i bang’ Yesu. 51 E Yesu upenje kumae: “Ibemito atim ang’o iri?” Ng’atu m’abingane uyero ire kumae: “Raboni,* keth wang’a unen piny.” 52 Yesu uyero ire kumae: “Cidhi, yiyoyic peri uketho ikey.” E ndhundhu nica wang’e uyabere, man ecaku lubo toke i gengi.

11 Kinde ma gidhingo tundo i Yeruzalem, i kum Bethfage ku Bethania iwi got mir Oliv,* egam eoro julubne ario 2 man ewacu igi kumae: “Wucidh i pacu m’ubenen ca, ka wumondo i iye ci, wubiwok nwang’u nyathi kana ma jutwiyo, ma fodi ng’atu moko mbe m’ubedo i wiye nitundo kawoni. Wugonye man wukele keni. 3 Man tek ng’atu moko upenjowu nia, ‘pirang’o wutimo gin maeni?’ Wuyer kumae: ‘Rwoth re m’utie ku yenyne man ebidwoge pio keni.’” 4 E gicidho man ginwang’u jutwiyo nyathi kana i dhugola, yo woko i dhu gengi man gigonye. 5 Ento jumoko ma gicungo kakeca gipenjogi kumae: “Wubetimo ang’o? Wubegonyo nyathi kana nedi?” 6 E giyero igi tap lembe ma Yesu uwacu, man giweko gicidho.

7 Gigam gikelo nyathi kana i bang’ Yesu man gipedho bongu* migi i wiye, e ebedo i wiye. 8 Bende, dhanu dupa gipedho bongu* migi i gengi, ento jumange gitong’o jang yen kud i podho. 9 Man ju m’utelo yo ku ju m’udong’ i ng’eye giwotho kok kumae: “Wakweyi, bodhe!* Mugisa ni ng’atu m’ubebino ku nying’ Yehova! 10 Mugisa ni Ker m’ubebino, ma en e Ker pa wegwa ma Daudi! Wakweyi bodhe ku malu ngbir!” 11 Egam emondo i Yeruzalem man ecidho i hekalu, eneno piny ceke m’utie i ng’ete, ento calu ma nwang’u piny udaru nyutho, ecidho i Bethania karacelo ku juapar ario (12).

12 Urwonde kinde ma gibeai kud i Bethania, kec ucaku nege. 13 Eneno yend ulam moko ma ithe ni kume ku bor, man ecidh eneno ka nyo ecopo nwang’u nyinge moko i wiye. Ento saa m’etundo i bang’e, enwang’u ngo gin moko, ndhu ithe kende; kum nwang’u etie ngo saa m’ulam cek i iye. 14 E eyero ire kumae: “Dong’ ng’atu moko kud ucam nyingi kendo zoo de.” Nwang’u julubne gibewinjo.

15 E gitundo i Yeruzalem. Kuca ewok emondo i hekalu man ecaku riemo dhanu ceke m’ubelworo man m’ubeng’iewo piny i hekalu. Eredho meza mi ju m’ubewilo sente man kom mi ju m’ubelworo akuru de, 16 man eyiyo ngo ng’atu moko uyey piny moko ukadh ko kud i hekalu. 17 Ebino ponjogi m’ebewacu kumae: “Lembagora uwacu ngo nia, ‘ot para jubilwong’o ni ot mi rwo ni thek ceke’? Ento wudwoke ni ot mi weg ayeki.” 18 Kinde ma judongo mi julam ku jugorcik giwinjo lembe maeno, gicaku yenyo yo ma gicopo nege ko; ento gibino lwore, kum udul dhanu ceke igi uwang’ lii i kum ponji pare.

19 Kinde ma piny unyutho, giwok kud i adhura. 20 Ento pir kugweno saa ma gibekadhu, gineno yend ulam udaru thwo niai i ulage. 21 E Pethro upoy i kum lembe m’ular ukadhu man ewacu ire kumae: “Rabi, kenen! Yend ulam m’ilamu ca uthwo.” 22 Yesu udwoko igi kumae: “Wubed ku yiyoyic i Mungu. 23 Andhandha abeyero iwu nia, ng’atu ma tek uwacu ni got maeni kumae: ‘Ai ku keni icidh ipodh i nam,’ man embe ku jiji i adundene ento etie ku yiyoyic nia gin m’eyero bitimere, e lembene bitimere ire. 24 Pieno, awacu iwu nia piny ceke ma wuberwo man ma wubekwayu pigi, wubed ku yiyoyic nia wudaru nwang’ugi, e wubinwang’ugi. 25 Man ka wucungo wuberwo, wuwek lembe ma n’i iwu i kum ng’atu moko ci, kara Wegwu ma n’i polo de uwek iwu kier mwu.” 26 ——

27 E gibino kendo i Yeruzalem. Saa m’ebewotho i hekalu, judongo mi julam ku jugorcik man judongo gibino 28 man giwacu ire kumae: “Ibetimo gin maeni ku ng’ol pa ng’a? Kunoke ng’a m’umiyo iri ng’ol mi timo gin maeni?” 29 Yesu uyero igi kumae: “Abikepenjowu ku penji acel. Wudwok ira, e abinyutho iwu nia abetimo gin maeni ku ng’ol pa ng’a. 30 Batizo pa Yohana uai i polo kunoke i bang’ dhanu? Wudwok ira.” 31 Pieno gicaku weco i kindgi kumae: “Ka wayero nia, ‘uai i polo,’ ebiwacu nia, ‘dong’ pirang’o wuyiye ngo ke?’ 32 Kunoke wayer nia ‘uai i bang’ dhanu’?” Gibino lworo niyero kumeno, pilembe udul dhanu ceke giyiyo nia andha Yohana ubino jabila. 33 E gidwoko ni Yesu kumae: “Wang’eyo ngo.” Yesu de udwoko igi kumae: “An bende abeyero ngo iwu nia abetimo gin maeni ku ng’ol pa ng’a.”

12 E Yesu ucaku weco igi ku lembabola ewacu kumae: “Ng’atu moko upidho podho mir ulok man egoyo gang’ tingili i kume, etong’o vur mi biyo pigulok man egiero ot ma wiw; e eweko podhone i bang’ jurufur kara gigwoke,* en ke ecidho i woth i ng’om mange. 2 Kinde ma nindo pare mi cek uromo, eoro jatic pare i bang’ jurufur kara ecidh egam nying ulok moko mi podho mir ulok i bang’gi. 3 Ento gimake gifwode, man girieme edok ma cinge nanu. 4 Eoro jatic mange kendo i bang’gi, ento gitong’o wiye man ginyayu lewic i wiye. 5 Edok eoro jatic mange, maeca de ginego; eoro jumange de dupa, jumoko m’i kindgi gifwodo, jumange ke ginego. 6 Nwang’u edong’ ku ng’atu acel ma tie wode m’emaru. En re m’eore ma tokcen i bang’gi, ewacu kumae: ‘Gibiworo woda.’ 7 Ento jurufur maeno giweco i kindgi kumae: ‘Eni ng’atu ma bilagu podho mir ulok. Wubin wanege kara giralaga ubed iwa.’ 8 Pieno gimake, ginege man gibaye woko kud i podho mir ulok. 9 Won podho mir ulok bitimo ang’o? Ebibino, ebinego jurufur cen man ebimiyo podho mir ulok ni jumange. 10 Fodi wusomo ngo lembagora m’uwacu kumae: ‘Kidi ma jugier ot gikwero, re m’udoko ni kidi ma dit ma wi gul. 11 Maeni uai i bang’ Yehova man etie gin ma wang’u ijo iwa’?”

12 E gimito gimake, ento gilworo udul dhanu, kum ginyang’ nia emiyo lembabola maeno pigi. Pieno giweke man gicidho.

13 I ng’eye, gioro Jufarisayo moko ku ju pa Herode kara gimake i wec pare. 14 Kinde ma gitundo i bang’e, giyero ire kumae: “Japonji, wang’eyo nia iyero lemandha, man iyenyo ngo ifoy i ng’atu moko, kum ineno ngo dhanu yo woko, ento iponjo yo pa Mungu i andha. Nyo cik uyiyo* nia ng’atini ucul ajok ni Kaisari kunoke ungo? 15 Nyo wacikara niculo kunoke ungo?” Kinde m’eneno umbili migi, ewacu igi kumae: “Pirang’o wubeketha i amulaici? Wukel ira denari acel anen.” 16 E gikelo denari acel i bang’e, man ewacu igi kumae: “Cal maeni ku gin ma jukiewo e, tie pa ng’a?” Gidwoko ire kumae: “Pa Kaisari.” 17 Yesu ulund uwacu kumae: “Wumii piny pa Kaisari ni Kaisari, ma pa Mungu ke ni Mungu.” E igi uwang’ lii i kume.

18 Jusadukayo ma gibed giwacu nia cer umbe, gilund gibino i bang’e man gipenje kumae: 19 “Japonji, Musa ukiewo iwa nia tek ng’atu moko utho man eweko dhaku m’enyolo kude ngo nyathin, umin m’udong’ bilagu dhaku pare man ebinyolo kude awiya ni umin m’utho. 20 Wabino kud umego abiro. Ma kwong’ane ugamu dhaku, ento kinde m’etho, eweko ngo awiya. 21 Mir arionde ugamu dhakune, ento en de etho m’enyolo ngo kude awiya, man mir adege de kumeca. 22 Gin abiro zoo ginyolo ngo kude awiya. Tokcen ne, dhaku de ugam utho. 23 I saa mi cer, ebibedo dhaku pa ng’a? Kum gin abiro ceke gigame ni dhaku.” 24 Yesu uwacu igi kumae: “Eno nia utie ngo thelembe m’uketho wuwonduru, ma wung’eyo ko ngo Lembagora kadi tego pa Mungu? 25 Kum ka gibicer kud i kind ju m’utho, jumaco gibigamu ngo mon, kadi jumamon de jubimiyogi ngo nia jugamgi, ento gibibedo calu jumalaika i polo. 26 Ento pi cer mi ju m’utho, wusomo ngo i buku pa Musa, iwi lembe ma jukoro pi yen m’udinyo nia Mungu uwacu ire kumae: ‘An a Mungu p’Abraham, Mungu pa Isak, man Mungu pa Yakobo’? 27 Etie Mungu mi ju m’utho ngo, ento mi ju ma kwo. Wuwonduru lee dit.”

28 Ng’atu acel m’i kind jugorcik m’ubin uwinjogi kinde ma gibepiemiri, ung’eyo nia edwoko igi wang’ lembe i ayi ma ber, e epenje kumae: “Cik ma kani ma tie ma kwong’a* i kind mange ceke?” 29 Yesu udwoko ire kumae: “Mi kwong’o ni e: ‘Winji E Israel, Yehova Mungu mwa en e Yehova acel kende. 30 Man icikiri nimaru Yehova Mungu peri kud adundeni ceke, ku ng’eyong’ec* peri ceke, ku pidoic peri ceke, man ku tegoni ceke.’ 31 Mir arionde ni e: ‘Icikiri nimaru wedu calu in giri.’ Cik mange mbe ma dit ma sagu maeni.” 32 Jagorcikne uwacu ire kumae: “Japonji, iweco ber calku lemandha, ‘En e acel kende, man mange mbe m’uweko en’; 33 man jucikiri nimare kud adundejo ceke, ku pidoic ceke, ku tego ceke, man jucikiri nimaru wadijo calu ma jumariri ko gijo; maeno sagu lam m’awang’a ku lam ceke.” 34 E Yesu uneno nia edwoko ku rieko, man ewacu ire kumae: “Ini bor ungo ku Ker pa Mungu.” Pieno, ng’atu moko mbe m’ubino ku tegocwiny mi penje kendo.

35 Kinde ma Yesu ubemedere niponjo i hekalu, ewacu kumae: “Nenedi jugorcik giwacu nia Kristu tie wod Daudi? 36 Tipo utelo wi Daudi en gire de niyero kumae: ‘Yehova uyero ni Rwoth para kumae: “Bed yor i cinga mir acwic nitundo aketh jukwor peri i the tiendi.”’ 37 Daudi en gire de ulwong’e nia Rwoth, dong’ ecopo bedo wode ke nenedi?”

Nwang’u udul dhanu ma lee gibino winje ku mutoro. 38 Kinde m’ebeponjo, ewacu kendo kumae: “Wubed ku weng’wu i kum jugorcik ma gimaru niwotho ku kendi ma lorlor, man ma gimaru moth ma jumotho kogi i soko 39 man kabedo ma kwong’a* i sinagog, ku bedo iwi kabedo ma beco m’usagu zoo i dhu cam mir uthieno. 40 Giyaku piny* mi mon ma coggi tho, man pi ninyuthiri, girwo rwo ma boco. Ju maeni pokolembe migi bibedo rac m’usagu zoo.”*

41 E ecidh ebedo yor i kaka ma kakanpiny nen kud i iye, man ecaku neno udul dhanu ma gibebolo sente i kakanpiny;* julonyo dupa de gibino bolo sente mi tongolo m’ulwar. 42 Dhatho moko ma jacan de ubino, man ebolo sente mi tongolo ario ma tije nok magwei.* 43 Yesu ugam ulwong’o julubne i bang’e man ewacu igi kumae: “Andhandha abeyero iwu nia, dhatho maeni ma jacan ubolo lee nisagu jumange ceke ma gibolo sente i kakanpiny. 44 Kum gin ceke gibolo ni kum piny migi ma dit, ento en, ku can pare, ebolo gin ceke m’ebedo ko, ma en e gin ceke m’ekwo ko.”

13 Kinde m’ebewok kud i hekalu, ng’atu acel m’i kind julubne uyero ire kumae: “Japonji, kenen! Kidi man giedo ma beco!” 2 Ento Yesu uyero ire kumae: “Ibeneno giedo ma dongo maeni? Kidi acel de mbe keni ma bidong’ iwi wadi ma birwombere ngo.”

3 Kinde m’ebedo iwi got mir Oliv* yor i kaka ma hekalu nen kud i iye, Pethro, Yakobo, Yohana, man Andrea gipenje i ang’et kumae: 4 “Yer iwa, lembe maeni bitimere awene, man ang’o ma bibedo giranyutha kinde ma lembe maeni ceke bitundo i ajikine?” 5 E Yesu ucaku yero igi kumae: “Wubed ku weng’wu kara ng’atu moko kud uwondwu. 6 Dhanu dupa gibibino ku nyinga man gibiwacu kumae: ‘An a en,’ man gibiwondo dhanu dupa. 7 Bende, ka wubiwinjo pi lwiny man pi rwong lwiny de, cwinywu kud ung’abere; gin maeni bikelar timere, ento nwang’u fodi ajiki utundo ngo.

8 “Kum thek bikiedo i kum thek, ker de i kum ker; digidi bibedo nuti i kabedo ma tung’ tung’; ndru de bibedo nuti. Gin maeni bibedo acaki mi masendi.*

9 “Ento wun wugwokuru. Kum dhanu biterowu i wang’ pido, gibifwodowu i sinagog man gibiterowu i wang’ jutela ku jubim pira, kara ubed ni lembatuca igi. 10 Bende, ukwayu jular jurwey lembanyong’a i thek ceke. 11 Ka gimakuwu pi niterowu i wang’ pido, cwinywu kud ular udieng’ i kum gin ma wubiyero; ento lembe ma bimiyere iwu i saa maeca re ma wuyer, kum wun ungo ma wubiweco, ento tipo ma leng’. 12 M’umedo maeno, umego bimiyo umin kara junege, man wego bimiyo nyathin, awiya ke gibijai ni junyodo migi man gibiketho juneggi. 13 Man dhanu ceke bidaguwu pi nyinga. Ento ng’atu m’uciro nitundo i ajiki, ebiboth.

14 “Ka wuneno gin ma rac ma judagu ma kelo nyoth ucungo kaka ma nwang’u ukwayu ngo ecung i iye, (dong’ ng’atu m’ubesomo unyang’ i iye), e ju ma gin’i Yudea gicak ringo iwi got. 15 Ng’atu ma n’i wi ot kud ulor man kud emond i ot pare niting’o gin moko; 16 man ng’atu ma n’i podho kud udwog i bang’ piny m’i ng’eye nigamu bongu* pare. 17 Can iwi mon ma igi nuti ku ju ma gibibedo kud awiya ma dhoth i nindo maeca! 18 Wumeduru nirwo nia gin maeni kud utimere i saa pa koyo; 19 kum nindo maeca bibedo nindo mi masendi ma fodi ayine uwok ungo, niai i acaki mi cwic ma Mungu ucwiyo nitundo saa maeno, man ma biwok ungo kendo. 20 I andha, ka nwang’u Yehova ujwigo ngo nindone, nwang’u ng’atu* moko mbe ma copo both. Ento ni kum ju m’eng’iyo, ejwigo nindone.

21 “Bende, tek ng’atu moko uyero iwu kumae: ‘Nen! Kristu ni keni,’ kunoke ‘nen! Eni kaca,’ kud wuyii. 22 Kum ju ma gi Kristu mi ndra ku jubila mi ndra gibiwok man gibitimo udu ku thangu, kara kan ecopere giwing ju ma jung’iyo. 23 Re wun wubed ku weng’wu. Alar ayero iwu lembe zoo i wang’e.

24 “Ento i nindo maeno, i ng’ei masendi maeca, ceng’ bidoko col, man dwi bimiyo ngo lerone, 25 nyikaluku bipodho kud i polo, man tego mi polo biyengere. 26 E gibineno Wod dhanu ubebino i afuru mi polo ku tego ma dit man dwong’. 27 Ebioro jumalaika man gibicoko jupare m’eng’iyo karacelo kud i tung’ ng’om ang’wen,* niai i gund ng’om nitundo i gund polo.

28 “Wuponj lembe ma e kud i lapor mi yend ulam: Ka jange udoko yom man ithe loth, wung’eyo nia cir udhingo. 29 Wun bende kumeno, tek wuneno lembe maeni ubetimere, wung’ey nia Wod dhanu ni ceng’ini i dhugola. 30 Andhandha abeyero iwu nia, dhanu m’utuk maeni bikadhu ki ngo ka fodi gin maeni ceke utimere ngo. 31 Polo ku ng’om bikadhu, ento lembe para bikadhu tak de ngo.

32 “Ng’atu moko mbe m’ung’eyo nindo kadok saa maeno, nik’ebed jumalaika mi polo, kadi Wod, ndhu Wego kende. 33 Wubed ku weng’wu man wumeduru nikiyo, kum wung’eyo ngo nia nindo ma juketho utie awene. 34 Ebedo ve ng’atu moko m’ubecidho i woth i ng’om mange, eweko ot pare i cing’ jutic pare, emiyo tic ni ng’atuman, man eng’olo ni jakur dhugola nia ebed m’ebekiyo. 35 Pieno wubed ma wubekiyo, pilembe wung’eyo ngo nia won ot ubebino i saa ma kani, kuno nyo uthieno, kadi diewor, kadi i wang’ apokapiny,* kunoke pir kugweno; 36 kara tek ebino rek, kud enwang’ wubenindo. 37 Ento gin m’abeyero iwu, abeyero ni dhanu ceke: Wubed ma wubekiyo.”

14 Nwang’u Kadhukuwijo man foc mi Mukathi ma thobi mbe i iye udong’ nindo ario. Judongo mi julam man jugorcik gibino yenyo yo ma gimak ko Yesu ku rieko* man ginege; 2 kum giyero kumae: “I saa mi foc ungo; saa moko yakini romo nyay i kind dhanu.”

3 Kinde m’ebino i Bethania m’ebecamu* i ot pa Simon ma won dhobu, dhaku moko bino ku cupa mi kidi* ma tie ku mo ma ng’wice ng’ar man ma beine tek lee, moje ubino nar* m’alili. Eturo dhu cupane man ecaku konjo moje iwi Yesu. 4 Kinde ma jumoko uneno lembe maeni gicaku weco ku ng’eicwiny i kindgi kumae: “Pirang’o junyotho mo ma ng’wice ng’ar maeni? 5 Kum nwang’u jucopo lworo mo maeni denari ma kadhu dak adek (300) man jumiyo sentene ni jucan!” E lembe uton i igi lee mandha i kum* dhakune. 6 Ento Yesu uwacu kumae: “Wuweke. Pirang’o wubenyayu can i iye? Etimo gin ma ber ira. 7 Kum wutie ku jucan saa ceke, man wuromo timo igi gin ma ber saa moko ci ma wumaru, ento an wabibedo wakudwu nja ngo. 8 Etimo gin m’ecopo; ekonjo mo ma ng’wice ng’ar i kuma pi nilar yiko kuma pi kuny para. 9 Andhandha abeyero iwu nia, kakare ceke ma jubirweyo lembanyong’a i wang’ ng’om zoo, jubiyero bende pi gin ma dhaku maeni utimo pi nipoy pire.”

10 E Yuda Iskarioth ma tie ng’atu acel m’i kind juapar ario (12) ugam ucidho i bang’ judongo mi julam kara ecibe igi. 11 Kinde ma giwinjo lembene, anyong’a unegogi man ging’olo nia gibimiyo ire sente mi mola ma tar. E ecaku yenyo yore m’eromo cibe ko.

12 I nindo ma kwong’a mi foc mi Mukathi ma thobi mbe i iye, ma tie nindo ma jubed juthiero lam mi Kadhukuwijo i iye, julubne giwacu ire kumae: “Ibemito wacidh wayik iri cemo mi Kadhukuwijo kani?” 13 E eoro julubne ario man ewacu igi kumae: “Wucidh i adhura man ng’atu moko m’uyeyo agulu pii bibino rombo kudwu. Wulub toke, 14 man kaka m’emondo i iye, wuwac ni won otne kumae: ‘Japonji uyero kumae: “Od welo m’aromo camu Kadhukuwijo i iye ku julubna ni kani?”’ 15 E ebinyutho iwu kusika ma malu ma iye lac, m’ubedo ayika ku gin ceke i iye. Wuyik iwa Kadhukuwijo kakeca.” 16 E julub gicidho man gimondo i adhura, e ginwang’u lembene tie tap calu m’eyero igi, man giyiko gin ceke m’ukwayere pi Kadhukuwijo.

17 Kinde ma piny unyutho, etundo karacelo ku juapar ario (12). 18 Saa ma gibedo i dhu meza man gibecamu, Yesu uwacu kumae: “Andhandha abeyero iwu nia, ng’atu acel m’i kindwu ma wabecamu karacelo kude biciba.” 19 E can ucaku mondo lee i igi, man ng’atuman acel acel uyero ire kumae: “Tie an ungo si?” 20 Edwoko igi kumae: “Tie ng’atu acel m’i kind juapar ario (12) ma cingwa birombo wakude i tabu. 21 Kum Wod dhanu ubecidho calu ma Lembagora ular uyero pire, ento can iwi ng’atu ma bicibo Wod dhanu! E ber ka nwang’u ng’atu maeno unyolere ngo.”

22 Kinde ma gibemediri asu nicamu, eting’o mukathi, erwo* man epoko iye, emiye i bang’gi man ewacu kumae: “Wugam, maeni ubenyutho kuma.” 23 Egam eting’o bende kikombe,* edwoko foyofoc man emiye i bang’gi, e gin ceke gimadhu pigulok m’i iye. 24 Man ewacu igi kumae: “Maeni ubenyutho ‘rimba mi lembariba’ ma bicwir pi dhanu dupa. 25 Andhandha abeyero iwu nia, abimadhu ngo pigulok nyanok de nitundo i nindo m’abimadhe m’e nyen i Ker pa Mungu.” 26 I ng’eye, kinde ma gidaru wero wer mi pak,* giwok man gicidho iwi got mir Oliv.*

27 E Yesu uyero igi kumae: “Wun ceke wubikier, kum Lembagora uwacu kumae: ‘Abigoyo jakwac, man rombe bilal swa.’ 28 Ento i ng’ei m’abicer, abitelo yo i weng’wu i Galilaya.” 29 Pethro ulund uwacu ire kumae: “Kadok jumange ceke gibikier de, an abikier ungo.” 30 E Yesu uwacu ire kumae: “Andhandha abeyero iri, tin eni, eyo, i diewor maeni, i wang’ ma kulok ukoki wang’ ario, ibikwera wang’ adek.” 31 Ento Pethro urido lembe asu kumae: “Kadok bikwayu watho athoa wakudi de, abikweri ngo nyanok de.” Jumange ceke gicaku yero bende lembe ma rom.

32 E gitundo kaka moko ma julwong’o Gethsemane, man eyero ni julubne kumae: “Wubed kakeni, an fodi acidho nirwo.” 33 Egam eting’o Pethro, Yakobo, man Yohana karacelo kude; e can ucaku mondo i iye lee man cwinye de ung’abere lee mandha. 34 Ewacu igi kumae: “Can umondo lee i cwinya* ma dong’ adhingo tho. Wubed keni man wukii.” 35 E ecoro nyanok ku keca, epodho i ng’om man ecaku rwo nia kan ecopere, saa maeno ukadh cen kud i wiye. 36 Ewacu kumae: “Abba,* Vwa, gin ceke copere iri; kab kikombe* maeni cen kud i bang’a. Re kud ebed yeny para, ento yeny peri.” 37 Edwogo man enwang’u gibenindo, e eyero ni Pethro kumae: “Simon, ibenindo? Ibedo mbe ku tego mi kiyo pi saa acel kende de? 38 Wumeduru nikiyo man wurwo saa ceke, kara kud wupodh i abidhe. Andha tipo ubemito,* ento kum re tie ng’ic.” 39 E ecidho kendo man erwo, eyero de lembe ma rom. 40 Man ebino kendo enwang’u gibenindo, kum wang’gi bedo pek, e ging’eyo ngo gin ma gidwok ire. 41 Edwogo kendo wang’ mir adege man ewacu igi kumae: “I saa ma kumeni wubenindo man wubeyom! Eromo! Saa udaru tundo! Nen! Jubecicibo Wod dhanu i cing’ judubo. 42 Wuai malu wacidhu. Nen! Ng’atu ma biciba ni ceng’ini.”

43 E ndhundhu kinde ma fodi ebeweco, Yuda ma tie acel m’i kind juapar ario (12) utundo kud udul dhanu ma dit, ma gitie ku palamularu man kud undoy; judongo mi julam ku jugorcik man judongo re m’uorogi. 44 Nwang’u ng’atu ma bicibe ular unyutho igi gin m’ebitimo kara ging’iye, ewacu kumae: “Ng’atu ma tek abicwiyo limbe ci, nwang’u tie en eca; wumake wutwiye man wucidh kude ma wubekure cuu.” 45 Ebino atira man ecoro i bang’ Yesu, ewacu kumae: “Rabi!” man egam ecwiyo limbe. 46 Pieno gimaku Yesu man gitwiye. 47 Ento ng’atu acel m’i kind ju m’ucungo keca uwodho palamularu pare, e etong’o ith jatic pa jalam ma dit. 48 Yesu ulund uwacu igi kumae: “Wubino maka ku palamularu man kud undoy calu jakwo nenedi? 49 Kubang’ ceng’ abino karacelo kudwu i hekalu m’abeponjo, re wumaka ngo. Ento gin maeni utimere kara Lembagora upong’ kakare.”

50 E julub ceke giweke man giringo. 51 Ento jalawobi moko m’ukendo bongu ma nwang’ kende, pi niumo kume m’ubedo muneru, ucaku lubo toke ku ceng’ini man gimito gimake, 52 re eweko bongu pare ma nwang’ man eringo muneru.*

53 Gigam gitero Yesu i bang’ jalam ma dit, e judongo mi julam ku judongo man jugorcik gicokiri. 54 Ento Pethro ulubo toke ku bor nitundo i lela pa jalam ma dit; ewok ebedo karacelo ku jutic ma keca m’ebeoyo mac m’ulero ma tar. 55 E judongo mi julam ku ju mi Sanedrini ceke giyenyo lembatuca i kum Yesu kara ginege, re ginwang’u ngo acel de. 56 Ju ma dupa gibino miyo lembatuca mi ndra i kume, ento lembatuca migine urombo ngo i kindgi. 57 Bende jumoko giai malu man gimiyo lembatuca mi ndra i kume giwacu kumae: 58 “Wawinjo eyero kumae: ‘Abirwombo hekalu maeni ma jugiero ku cing’, man pi ceng’ adek, abidogiero mange ma ku cing’ ungo.’” 59 Re kadok iwi lembe maeno de, lembatuca migi ubino rombo ngo i kindgi.

60 E jalam ma dit uai ucungo i kindgi man epenjo Yesu kumae: “Ibedwoko ngo lembe moko acel de nenedi? Dhanu maeni gibetuco lembang’o i kumi e?” 61 Ento ebedo ling’, edwoko ngo lembe moko acel de. Jalam ma dit ucaku penje kendo man uwacu ire kumae: “In i Kristu ma Wod Jamugisa?” 62 E Yesu udwoko ire kumae: “An a en; man wubineno Wod dhanu ubedo yor i cing’ mir acwic mi tego, man ebebino kud afuru mi polo.” 63 Jalam ma dit ugam uyeco bongu pare man ewacu kumae: “Eni ndhu fodi asu watie ku yeny mi jumulembe mange? 64 Wuwinjo lembacidi m’eyero. Dong’ wuparu ang’o?” Gin ceke ging’olo lembe i wiye nia eromo ku tho. 65 E jumoko ucaku ng’ulo law i kume, gitwiyo wang’e man gigoye ku ngumi ma gibewacu kumae: “Tuc iwa!” Jukur de gigam gipadu wang’e man gicidho kude.

66 Kinde ma Pethro ubedo piny i lela, nyaku moko ma jatic pa jalam ma dit ubino. 67 Saa m’eneno Pethro ubeoyo mac, enene tel man ewacu kumae: “In de ibino karacelo ku Yesu maeni ma Janazarethi.” 68 Ento ekwero, ewacu kumae: “Ang’eye ngo kadi abenyang’ de ngo i lembe m’ibeyero no,” e ecidho yor i dhugola gang’. 69 Keca jatic moko ma nyaku unene man ucaku yero ni ju m’ucungo i vute kumae: “Ng’atu maeni de tie acel m’i kindgi.” 70 Ekwero kendo. I ng’eye nyanok, ju ma gicungo keca gicaku yero kendo ni Pethro kumae: “Andha in itie ng’atu acel m’i kindgi, kum in de itie Jagalilaya.” 71 Ento ecaku kwong’ere m’ebelamere ko kumae: “Ang’eyo ngo ng’atu maeni ma wubeweco pire!” 72 Ndhundhu kulok ugam ukok wang’ mir arionde, e Pethro upoy i kum lembe ma Yesu ular uyero ire kumae: “I wang’ ma kulok ukoki wang’ ario, ibikwera wang’ adek.” E kume tur man ecaku wak.

15 Ndhundhu i dhu apoka, judongo mi julam ku judongo man jugorcik, niwacu ju mi Sanedrini ceke gitimo coko, e gitwiyo Yesu, gitere man giwok gimiye i cing’ Pilatho. 2 E Pilatho upenje kumae: “In i Ubimo mi Juyahudi?” Edwoko kumae: “In giri iyere eno.” 3 Nwang’u judongo mi julam gibino dote iwi lembe dupa. 4 E Pilatho ucaku penje kendo kumae: “Ibedwoko gin moko ngo? Kenen tho adote ma jubekelo i wii no.” 5 Ento Yesu udwoko ngo lembe mange, uketho Pilatho uzungo lee dit.

6 Nwang’u kubang’ focman, ebed egonyo igi ng’atu acel ma gikwayu kud i kol. 7 I saa maeca, ng’atu moko ma nyinge Barabas ubino i kol karacelo ku ju m’ujai, ma i jai migine ginego nek. 8 E udul dhanu gibino man gicaku kwayu Pilatho nia etim igi calu ma naka ebed etimo. 9 E edwoko igi kumae: “Wubemito agony iwu Ubimo mi Juyahudi?” 10 Kum Pilatho ung’eyo nia kumira re m’uketho judongo mi julam gimiye i cinge. 11 Ento judongo mi julam gicung’o lembe i udul dhanu nia gikway egony igi Barabas kaka Yesu. 12 Pilatho udwoko igi kendo kumae: “Dong’ atim ang’o ku ng’atu ma wubelwong’o nia Ubimo mi Juyahudi ke?” 13 Gikok kendo kumae: “Gure iwi yen!” 14 Ento Pilatho upenjogi kumae: “Pirang’o? Etimo ang’o ma raci?” Re gilund gikok ma tek magwei kumae: “Gure iwi yen!” 15 E calu ma Pilatho umito enyay anyong’a i udul dhanu, egonyo Barabas igi; i ng’eye eketho jufwodo Yesu man emiye i cing’gi kara jugure iwi yen.

16 Juaskari gigam gitere i lela, niwacu i pacu p’ubimo, man gilwong’o udul askari zoo karacelo. 17 E gironye ku bongu mi rangi m’uluga* man gidolo uthac mir ukudho giketho i wiye; 18 man gicaku mothe kumae: “Moth iri, Ubimo mi Juyahudi!” 19 Bende, girwadu wiye kud agada man ging’ulo law i kume; girum bende iwi cong’gi man gipodho piny* i wang’e. 20 Tokcen ne, kinde ma gidaru caye, giwodho bongu* mi rangi m’uluga* kud i kume man gidwoko bongu pare i kume. E gitere woko kara jugure iwi yen. 21 Bende giwok gidiyo ng’atu moko m’uai i podho m’ubekadhu kud i yo nia eyey yen mi can pare; nying’ ng’atune tie Simon mi Kurene, man etie won Alekzandre giku Rufo.

22 Pieno gitere i kaka ma julwong’o Golgotha, ma ka juloke thelembene tie, “Kakar upokowic.” 23 Kuca gipimo nimiyo ire pigulok m’ujebere ku gin ma kwiyo lak litho,* ento ekwero nimadhu. 24 E gigure iwi yen man gigoyo gagi pi nipoko bongu pare ma yo woko i kindgi kara ging’ey nia ng’a ma bimaku thenge ma kani. 25 Gigure iwi yen i kum saa adek mi kugweno. 26 Man jukiewo adote ma jukelo i wiye kumae: “Ubimo mi Juyahudi.” 27 Bende, giguro jukwo ario i ng’ete; acel i ng’ete ma yor acwic, ma kucelo ke i ng’ete ma yor acam. 28 —— 29 Man dhanu m’ubino kadhu ku keca ginyware ma gibeyengo wigi man giwacu kumae: “Aha! In ma nwang’u ibeturo hekalu man igome pi ceng’ adek, 30 bodhiri giri man ilor piny kud iwi yen mi can.”* 31 Judongo mi julam ku jugorcik bende gibino caye i kindgi ma gibewacu kumae: “Ebodho jumange; en gire ecopo bodhere ngo! 32 Dong’ Kristu ma tie Ubimo mir Israel ukelor piny kawoni kud iwi yen mi can,* kara wanen man wayii.” Kadok ju ma gibino i ng’ete iwi yen bende ginyware.

33 Kinde ma saa abusiel mi dieceng’ uromo, mudho ugam ucido ng’om maeca zoo bii nitundo saa abung’wen mi reto. 34 E i saa abung’wen mi reto, Yesu ukok ku dwande ma tek kumae: “Eli, Eli, lama sabakthani?” Ma ka juloke thelembene tie, “Munguna, Munguna, ikuna pirang’o?” 35 Kinde ma jumoko ma gicungo ceng’ini kakeca giwinjo lembe maeno, gicaku wacu kumae: “Nen! Ebelwong’o Eliya.” 36 E ng’atu acel uringo ucidh uroyo umvodu i pigulok ma wac, ekethe iwi agada man emiye ire kara emadhi, ewacu kumae: “Wukeweki! Wanenu ka nyo Eliya bibino lore piny.” 37 Ento Yesu ugam ukok ku dwande ma tek, e cwinye mwony.* 38 E bongu ma jupoko ko kusika mir hekalu ukak dra ni ario, niai i wiye niloro i there. 39 Kinde ma jadit mi juaskari m’ucungo kakeca i wang’ Yesu uneno lembe maeno m’utimere kinde ma cwinye mwony, ewacu kumae: “Andhandha ng’atu maeni ubino Wod Mungu.”

40 Jumamon moko de bino nuti ma gibeneno ku bor; i kindgi ubino Maria Magdalene, Maria ma min Yakobo ma nok giku Yose, man Salome. 41 Gibed gilubo toke man gitimo ire kinde ma fodi en’i Galilaya; jumamon mange de dupa ubino nuti ma giidho karacelo kugi i Yeruzalem.

42 Kinde ma piny udaru doko uthieno, man calu m’ebino ceng’ mi Yikiri, niwacu nindo m’i wang’ Sabatu, 43 Yosefu mir Arimathea m’ubino ng’atu mir awora i Dilo ugam utundo; nwang’u en de ebino kuro Ker pa Mungu. Ecidho ku tegocwinye i bang’ Pilatho man ekwayu avuj Yesu. 44 Ento Pilatho upenjere ka nyo Yesu udaru tho; pieno elwong’o jadit mi juaskari, epenje ka nyo edaru tho. 45 I ng’ei m’enyang’ cuu i bang’ jadit mi juaskari, eyiyo nia jumii avuje i bang’ Yosefu. 46 Kinde ma Yosefu ung’iewo bongu ma nwang’, eloro avuje piny man eboye ku bongu ma nwang’ne, eroye i kabuli ma juroko i cana; e eng’ielo kidi eumo ko dhu kabuline. 47 Ento Maria Magdalene giku Maria ma min Yose gidong’ asu nineno kaka ma jukethe i iye.

16 Kinde ma ceng’ Sabatu ukadhu, Maria Magdalene, Maria ma min Yakobo, man Salome ging’iewo lum ma ng’wice ng’ar ma jujebo ku mo kara gicidh giwir i kum Yesu. 2 E kugweno con i nindo ma kwong’a mi yenga ma fodi ceng’ ubewok awoka, gibino i dhu kabuli. 3 Gibino weco i kindgi kumae: “Ng’a ma bing’ielo iwa kidi kud i dhu kabuli?” 4 Ento kinde ma giting’o wang’gi, gineno nia judaru ng’ielo kidine cen; nwang’u kidine ubino dit mandha. 5 Saa ma gibemondo i kabuli, gineno jalawobi moko ubedo i ng’ete ma yor acwic man ekendo kanzu ma tar, e igi uwang’ lii. 6 Jalawobine uwacu igi kumae: “Iwu kud uwang’. Wubeyenyo Yesu ma Janazarethi ma juguro iwi yen. Edaru cer. Embe kakeni. Wunen, kaka ma nwang’u jukethe i iye ni e. 7 Ento wucidhi, wuyer ni julubne man ni Pethro kumae: ‘Etelo yo i weng’wu i Galilaya. Wubiwok nene kuca, calu m’elar eyero iwu.’” 8 E giwok kud i kabuli, giringo ma kumgi bemiel man ma gibezungo. Giyero ngo lembe acel de ni ng’atu moko, kum lworo ubino negogi.*

Kunoke “ebed eroyogi zoo i the pii.”

Kunoke “tho ma cego kum.”

Kunoke “tho ma cego kum.”

Kunoke nyo “ging’eyo nia etie ng’a.”

Kunoke “ubedo i dhu meza.”

Kunoke “gibedo i dhu meza.”

Kunoke “mukathi ma jubed juketho i wang’ Mungu.”

Kunoke “abala.”

Kunoke “abala.”

Kunoke “ng’eyong’ec.”

Kunoke “ma won amora.”

Eno tie nying’ ma jutiyo ko pi nilwong’o Sitani.

Kunoke “rundi maeni.” Nen Thelembe mi wec.

Kunoke “katoko mi pimo piny.”

Kunoke “ndiri.”

Nen korolembe mi there iwi Matayo 26:53.

Kunoke “dhu longoro.”

Kunoke “ng’om mir adhura apar.”

Kunoke “edhingo tho.”

Kunoke “junyayu litho lee i kume.”

Kunoke “kendi ma yo woko.”

Kunoke “kendi ma yo woko.”

Kunoke “eng’olo igi kendo kendo.”

I dhu Jugiriki: “mola.”

Kunoke “bongu mi wilo wagi.”

Kunoke “ma gibedo kugi i dhu meza.”

Kunoke “ju ma gibedo i dhu meza.”

Kunoke “cam.”

Kunoke “ekwayu mugisa.”

Niwacu i kum saa abung’wen mir apoka nitundo i kum saa apar ario mi kugweno ma ceng’ ubewok.

Kunoke “eyenyo ekadhgi.”

Jufarisayo ku Juyahudi mange gibed gilogo cing’gi calku suru mi Juyahudi.

Kunoke “m’uyanyu.”

Nen Thelembe mi wec.

Kunoke “timo gier.”

Kunoke “timo mi lewic.” Ku dhu Jugiriki wecne tie aselgeia. Nen Thelembe mi wec.

Kunoke “katoko mi cam.”

Kunoke “katoko mi cam.”

Nen Thelembe mi wec.

Kunoke “ng’eyong’ec.”

Kunoke “ng’eyong’ec.”

Kunoke “ng’eyong’ec.”

Kunoke “ng’eyong’ec.”

Kunoke “ma giweg abor.”

Kunoke nyo “gigwoko lembene i adundegi.”

I dhu Jugiriki: “tipo m’ajuba.”

Kunoke “adwogi.”

Nen Thelembe mi wec.

Nen Thelembe mi wec.

Kunoke “mupaka.”

Kunoke “gier.”

Kunoke “gier.”

Kunoke “kud itim gier.”

Kunoke nyo “giwacu i kindgi.”

Kunoke “rundi ma bibino.” Nen Thelembe mi wec.

Kunoke “kopo; kalisi.”

Kunoke “kopo; kalisi.”

Kunoke “ng’eyong’ec.”

Kunoke “kendi ma yo woko.”

Thelembene tie “japonji.”

Kunoke “got Zeituni.”

Kunoke “kendi ma yo woko.”

Kunoke “kendi ma yo woko.”

I dhu Jugiriki: “Hosana.”

I dhu Jugiriki: “epangu podhone ni jurufur.”

Kunoke “e ber.”

Kunoke “ma pire tek lee.”

Nen Thelembe mi wec.

Kunoke “ma beco m’usagu zoo.”

I dhu Jugiriki: “gicamu udi.”

Kunoke “ma pek.”

Kunoke “sanduku.”

I dhu Jugiriki: “lepta ario.” Lepta ario ubino cul ma jumiyo ni ng’atu m’utimo tic pi dakika ma romo apar.

Kunoke “got Zeituni.”

I dhu Jugiriki: “moc ma goyo dhaku ma iye nuti.”

Kunoke “kendi pare ma yo woko.”

I dhu Jugiriki: “kum.”

I dhu Jugiriki: “kud i the yamu ang’wen.”

I dhu Jugiriki: “i kok pa gweno.”

Kunoke “kud uwic.”

Kunoke “m’ebedo i dhu meza.”

Niwacu cupa ma juyiko ku kidi ma julwong’o nia alabasta. Nen Thelembe mi wec.

Nen Thelembe mi wec.

Kunoke “giweco ku kwinyo ni.”

Kunoke “ekwayu mugisa.”

Kunoke “kopo; kalisi.”

Kunoke “zaburi.”

Kunoke “got Zeituni.”

Kunoke “can ubenego ng’eyong’ec para.”

Eni tie wec mi dhu Juebrania kunoke mi dhu Aramea ma thelembene tie, “E Vwa!”

Kunoke “kopo; kalisi.”

Kunoke “tie ayika.”

Kunoke “kago muneru; ku bongu ma yor i iye kende.”

Kunoke “rangi ma kwar m’uyenyo dok i bang’ viole.”

Kunoke “giwore.”

Kunoke “kendi ma yo woko.”

Kunoke “rangi ma kwar m’uyenyo dok i bang’ viole.”

Kunoke “mira.” Nen Thelembe mi wec.

Nen Thelembe mi wec.

Nen Thelembe mi wec.

Kunoke “eyuyo wang’ ma tokcen.”

Nimakere ku gor ma con, Injili pa Marko uthum ku wec ma nwang’ere i verse mir abora.

    Girasoma mi dhu Alur (1993-2026)
    Woki
    Mondi
    • Alur
    • Ore ni ng'atini
    • Lembe m'imaru
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Cik mi tio kude
    • Cik mi Gwoko Lembamung'a
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Mondi
    Ore ni ng'atini