Barua ma copo konyowa niciro ku gwoko bedoleng’ nitundo i ajiki

1-2. (a) Lemb’ang’o m’ubino timere kinde ma jakwenda Paulo ukiewo barua ni Jukristu mi Yudea? (b) Pirang’o baruane utundo igi tap i saane?

I ORO m’i ng’ey tho pa Yesu, Jukristu mi Yeruzalem man mi Yudea gikadhu kud i peko ma lee mandha. Nyanok kinde ma the cokiri ucaku, ragedo ma dit upodho i wigi. (Tic. 8:1) I ng’eye i kum oro ma tundo 20 kumeni, gimondo i peko mi koso bedo ku jukupiny, copere nikum ndru m’ular upodho i wigi i wange i ng’om migi. (Tic. 11:27-30) Ento i kum oro 61 N.N.Y., gidok ginwang’u kwiyocwiny i kadhiri moko, ka jupore ku peko m’ubino kurogi. I kind nindo maeno re ma ginwang’u barua ma jakwenda Paulo ukiewo ku tego mi tipo ma leng’, baruane upodho igi tap i saane.

² Burua eno upodho tap i saane pikum kwiyocwiny ma Jukristu gibino kwo i iye, ubino pi nindo ma nok kende. Paulo umiyo igi juk ma copo konyogi niciro can m’ubebino i wang’gi. Nwang’u nyoth mi Yeruzalem ma Yesu ugam uweco pire igi dong’ udhingo. (Luka 21:20) I andha, saa maeno kadok Paulo kadi Jukristu mi Yudea de nwang’u ging’eyo ngo nindo ma nyothne bitundo i iye. Ento gin m’umito gitim i dong nindone m’udong’ ubino niyikiri: Nicego kite ma beco mi Jukristu i kwo migi, calu ve yiyoyic man cirocir.—Ebr. 10:25; 12:1, 2.

3. Pirang’o barua ma jukiewo ni Juebrania pire tie tek lee kadok ni Jukristu ma tin bende?

³ Wan de ceng’ini eni wabimondo i can ma dit m’usagu ma yang’ Jukristu mi Yudea ginwang’iri ko. (Mat. 24:21; Nyu. 16:14, 16) Pieno, juk ma Yehova ugam umiyo igi utie bende ku kony iwa. Dong’ wakenenu jukne moko!

“WATIMU KERO MWA CEKE KARA WADOK DHANU M’UTENG’INI”

4. Juyahudi m’udoko Jukristu ginwang’iri ku peko ma kani? (Nen bende cal.)

⁴ Juyahudi ma gidko Jukristu ginwang’iri ku peko lee mandha. Pi kare moko, Juyahudi ular ubedo thek ma Yehova ung’iyo. Yeruzalem ke ubino kabedo mi Ker pa Mungu iwi ng’om man hekalu ubino kabedo ma dit ma jubed juworo Yehova i iye. Juyahudi ceke ubed uworo Cik pa Mungu ma jubed juponjo kogi. Cikne uketho timo yaa ubedo igi gin ma pire tek, gibed gikoc i kum camu kit cam moko, man lembene ubino ku matoke iwi ayi ma gibed gikwo ko ku dhanu mange m’utie ngo Juyahudi. Ento i ng’ey tho pa Yesu, Yehova uweko nijolo lam ma gibed githiero ire i hekalu. Timo alokaloka i lembe maeno ubino lembe ma tek dit ni Juyahudi, kum nwang’u dong’ ging’iyo ku woro Cik pa Musa. (Ebr. 10:1, 4, 10) Kadok Jukristu m’uteng’ini i tipo, calu ve jakwenda Pethro, de nitimo alokaloka i lembene moko ubino ire tek. (Tic. 10:9-14; Gal. 2:11-14) M’umedo maeno, judong Juyahudi giketho wang’gi tingili i kum Jukristu nikum yiyoyic ma nyen ma gimondo i iye.

5. Ugam ukwayu Jukristu gibed ku wang’gi i kum lembang’o?

⁵ Jukristu gibino nwang’iri i wang’ jai i thenge ario. I thenge acel, judong Juyahudi gibino neno nia gitie ju m’ujai i kum yiyoyic. I thenge ma kucelo ke, june moko ma giwacu nia gi Jukristu i cokiri, de gibino rido nia mito asu Jukristu gimediri niworo Cik ma con eca moko asu, copere ya kara kud junyay ragedo i kumgi. (Gal. 6:12) Dong’ ang’o ma bikonyo Jukristu ma gibegwoko bedoleng’ migi nimoko kii i kum lemandha?

6. Paulo ukwayu juyic wagi nia gitim ang’o? (Juebrania 5:14–6:1)

⁶ I barua ma Paulo ukiewo ni Juebrania, ekwayu juyic wagi nia giponj Lembe pa Mungu cuu kara ginyang’ i iye. (Som Juebrania 5:14–6:1.) Lembagora mi dhu Juebrania m’etiyo ko uketho ekonyo umego pare ninyang’ nia ayi ma Jukristu gibeworo ko Mungu usagu bor dit dini mi Juyahudi.a Paulo ung’eyo nia ng’eyong’ec man nyang’ ma thuc i lemandha bikonyo Jukristu ning’iyo paru ma reco man nikoc kud i kumgi kara ng’atu moko kud uwondgi.

7. Tin wabenwang’ara ku kit peko ma nenedi?

⁷ Calu Jukristu mi Yudea, wan de wabenwang’ara i wang’ lembe man paru m’ukoc ku cik mi bedopwe pa Yehova. Wang’ ma pol judhogwa ubewotho cayuwa pilembe ya wabeworo cik mi kurajo m’ujengere iwi Biblia. Giloko ya wan i lembe mwa tek dit man nia waweko lembe ngo. Timo man paru mi dhanu m’i ng’om maeni ukoc dong’ bor dit ku paru pa Yehova. (Rie. 17:15) Pieno, umito wateng’ copo mwa mi ng’iyo paru ma reco mi judhogwa man nikoc kud i kume. Tek watimo kumeno, wabiweko ngo gitur cwinywa man giwingwa.—Ebr. 13:9.

8. Wacopo medara nenedi niteng’ini i thenge mi tipo?

⁸ Wiwa kud uwil i kum juk ma jakwenda Paulo umiyo ni Juebrania, nia gimediri niteng’ini i thenge mi tipo. Eno uketho i iye ninwang’u ng’eyong’ec ma thuc mi lemandha man nibedo ku paru ma rom ku pa Yehova. Mito wamedara nitimo lembuno kadok i ng’ey thieriri man batizo mwa. Kadok wadaru galu i lemandha rukani de, mito asu wabed wasomu man waponju Lembe pa Mungu thiri thiri. (Zab. 1:2) Ng’iyo mwa mi timo ponji mwa ma segi bikonyowa nidwoko yiyoyic mwa ubed tek, tap calu ma Paulo ukwayu nia Juebrania gitim.—Ebr. 11:1, 6.

WABEDU “KU YIYOYIC PI NIBODHO KWO MWA”

9. Pirang’o Jukristu mi Yudea gibino ku yeny mi bedo ku yiyoyic ma tek?

⁹ Jukristu mi Yudea gibino ku yeny mi bedo ku yiyoyic ma tek kara gibothi kud i can madit m’ubino kurogi. (Ebr. 10:37-39) Yesu ular upoyo julubne nia giring i ng’om gudi kinde ma gineno juaskari utieko Yeruzalem. Poyowic maeno ubino ku kony ni Jukristu ceke m’ubino kwo i adhura man mi kyaru ceng’ini bende. (Luka 21:20-24) I rundi eca, tek ulum ubemondo iwi dhanu i pacu, lwak dhnu ubed uringo i adhura ma tek, calu ve Yeruzalem pi ninwang’u gwok. Pieno, niringo i ng’om gudi copo nen ni lembe mi koso rieko ni Jukristu mi Yudea. Ku lemandha, niworo lembuno ugam ukwayu yiyoyic ma tek mandha.

10. Yiyoyic ma tek copo cwalu Jukristu nitimo ang’o? (Juebrania 13:17)

¹⁰ Ugam ukwayere nia Jukristu mi Yudea gibed bende ku genogen iwi dhanu ma Yesu ubino tiyo ko pi nitelo wi cokiri. Copere nia dhanu eno gigam gimiyo telowic ma tap m’ubekwayere pi nikonyo dhanu ceke m’i cokiri uwor telowic ma Yesu umiyo tap i saane man i ayi m’ukwayere. (Som Juebrania 13:17.) Wec mi dhu Jugiriki ma jutiyo ko i Juebrania 13:17 nia “wubed wor,” ubemiyo paru pa ng’atu m’ubenyutho woro pilembe etie ku genogen iwi ng’atu m’umiyo ire telowic, ento ungo kende kende ya ng’atune utie ku dito mi miyo telowicne. Pieno, ugam ukwayere nia Jukristu mi Yudea gibed ku genogen ma tek iwi ju m’ubetelo wigi ma fodi peko ma juweco pire utundo ngo. Tek gibedo wor ni ju m’utelo wigi i saa maeno mi kwiyocwiny man giworo bende telowic ma jumiyo igi, e ebibedo igi yot ninyutho woro kadok i saa ma lembe tek i iye.

11. Pirang’o yiyoyic ma tek pire tie tek ni Jukristu ma tin?

¹¹ Tin wan de watie ku yeny mi yiyoyic, tap calu ju ma yang’ Paulo uoro igi barua. Wabekwo i nindo ma dhanu dupa ubekwero man ubecayu rwonglembe mi Biblia m’unyutho nia ajiki mi ng’om maeni ni ceng’ini. (2 Pet. 3:3, 4) M’umedo maeno, kadok Biblia ukoro lembe dupa iwi ayi ma masendi ma dit bikadhu ko de, re fodi lembe tie dupa ma wang’eyo ngo. Pieno, ukwayu wabed ku yiyoyic ma tek nia ajiki mi ng’om maeni bitundo tap i saa ma Yehova uketho man nia ebigwokowa.—Hab. 2:3.

12. Ang’o ma bikonyowa niboth kud i masendi ma dit?

¹² Wacikara bende nidwoko yiyoyic mwa tek i “jamiru mandha man ma riek,” ma tie yo ma Yehova ubetiyo ko pi nitelo iwa. (Mat. 24:45) Kinde ma masendi ma dit bicaku, saa moko nyo wabinwang’u telowic ma tek pi nibodho kwo mwa, tap calu ma Jukristu mi Yudea ugam unwang’u kinde ma juaskari mi Roma utyeko Yeruzalem. Tin re m’utie saa ma dhe m’umito wadwok genogen mwa udok tek iwi ju m’ubetelo wiwa i dilo pa Yehova man niworo telowic ma gibemiyo. Kud wagen nia woro telowic ma gibimiyo bibedo iwa yot i saa mi masendi ma dit tek tin wabewore ngo.

13. Pirang’o juk ma jumiyo i Juebrania 13:5 pire bino tek?

¹³ Kinde ma Jukristu mi Yudea gibino kuro saa m’umito giring i iye, ugam ukwayere nia gikoc kud i kum bedo ku jukupiny dupa i kwo migi, niwacu giur uwic “ma jumaru ko sente.” (Som Juebrania 13:5.) I andha, jumoko kec ku can upodho i wigi. (Ebr. 10:32-34) Kadok jumoko ubino ayika niciro peko pi kare moko pi lembanyong’a de, re copere nia i ng’eye kindgi moko ucaku neno sente ni gin ma pire tek hai i wang’gi. Nyo andha sente bigwokogi i nyoth m’ubebino i wigi? (Yak. 5:3) Ku lemandha, tek ng’atu moko umaru giki mi kum nisagu m’ukero, ebibedo ire tek niweko jukupiny pare man ot pare.

14. Wabimaku yub ma kani tek wayiyo andha nia ajiki mi ng’om maeni dong’ ni ceng’ini?

¹⁴ Tek wayiyo andha nia ajiki mi ng’om maeni dong’ ni ceng’ini, wabicerara i kum uwic mi maru giki mi kum. I nindo m’ubino, dhanu ‘bibayu mola ma tar migi i gengi’ pilembe “mola ma tar migi ku mola ma kwar migi bicopo bodhogi ngo i ceng’ mi kwinyo pa Yehova.” (Eze. 7:19) Kakare niketho wiwa i kum coko giki mi kum, wan ukwayu wamak yub ma copo konyowa nikwo kwo m’umbe ku giki mi kum dupa i iye man mi kadhiri ma ber. Kud wamond i gamu banja ma hakine mbe, man kud wawek giki mi kum ucam saa mwa ma pigi tek. Wabedu bende ku wang’wa: Kud wadolara kikiki i kum jukupiny ma dong’ watie ko. (Mat. 6:19, 24) Calu ma wabekuro ajiki mi ng’om maeni, sayu giki mi kum man anyong’a mi kwo maeni copo ketho yiyoyic mwa i amulaic.

“WUTIE KU YENY MI CIROCIR”

15. Pirang’o Jukristu mi Yudea ubino asagane ku yeny mi cirocir?

¹⁵ Calu ma lembe ujebere i Yudea, ugam ukwayu Jukristu m’i iye gicir peko ma biketho yiyoyic migi i amulaic. (Ebr. 10:36) Kadok nwang’u jumoko ular uciro ragedo ma tek de, re dupa m’i kindgi ugam udoko Jukristu i saa ma fodi kwiyocwiny unuti. Lembuno uketho Paulo uyero igi nia, kadok nwang’u gidaru ciro peko m’uketho yiyoyic migi i amulaic ma lee de, re masendi migi utundo ngo i kadhiri mi can ma Yesu uciro, niwacu cil i tho. (Ebr. 12:4) Wend Jukristu m’ubino medere uketho ng’eycwiny mi judong Juyahudi de umedere ameda ku mi dhanu mange m’ubino cwakugi. Oro ma nok i wang’ nikiewo barua ni Juebrania, tundo pa Paulo i Yeruzalem kende ci ugam unyayu yakini ma lee mandha. Juyahudi ma kadhu 40 “gikwong’iri nia gibicamu ngo kadi gibimadhu de ngo, ka fodi ginego ngo Paulo.” (Tic. 22:22; 23:12-14) Kadok kud i kind adegi man yakini maeno de, asu ugam ukwayere nia Jukristu gicokiri karacelo pi niworo Yehova, nirweyo lembanyong’a man nidwoko yiyoyic migi ubed tek.

16. Barua ma jukiewo ni Juebrania copo konyowa nenedi nibedo ku nen ma ber iwi ragedo? (Juebrania 12:7)

¹⁶ Ang’o ma copo konyo Jukristu mi Yudea niciro ragedo ma jubino nyayu i kumgi? Paulo ugam ung’eyo nia gin m’ukwayu gitim utie nibedo ku nen ma cuu iwi peko migi. Ekoro igi nia Yehova copo weko yiyoyic migi unwang’ere i amulaic, kum lembene copo bedo igi ni ponji. (Som Juebrania 12:7.) Ecopo konyogi nicego kite ma tung’ tung’ mi Jukristu ma pire tek. Ka Jukristu eno giketho wigi i kum adwogi ma ber ma kumeno ma peko miyo, e ciro peko migi bibedo igi lembe ma yot.—Ebr. 12:11.

17. Ragedo ma Paulo unwang’ere ko, uketho enwang’u ponji ma kani?

¹⁷ Paulo ukwayu Jukristu mi Yudea nia gibed ayika niciro ragedo. Ebino ng’atu m’uromo nikiewo igi pi lembene. Calu ma en de con ebedo janyay ragedo i kum Jukristu, eng’eyo peko ma lembene miyo. Eng’eyo bende kite ma juromo ciro ko ragedo. Kinde m’edoko Jakristu, en gire de enwang’ere i wang’ jai ma tung’ tung’. (2 Kor. 11:23-25) Lembuno umiyo ire kare m’ecopo weco ko ku tegocwinye i kum gin m’umaku Jukristu gitim pi niciro. Epoyo wigi nia ka gibeciro ragedo, kud gijengiri i wigi gigi ento iwi Yehova. E gin de gibiyero ma cwinygi tek kumae: “Yehova en e jakonyna; lworo binega ngo.”—Ebr. 13:6.

18. Wacopo yikara nenedi pi niciro ragedo mi nindo m’ubino?

¹⁸ Umego ku nyimego mwa moko gibeciro ragedo kadok kawoni de. Pi nikonyogi, wacopo rwo pigi, man ka copere waromo miyo igi kadok kony mi gin ma gitie ku yenyne. (Ebr. 10:33) Re Biblia uyero ngbeng’ nia “dhanu ceke ma gibemito giwor Mungu man gibed ku winjiri ku Kristu Yesu gibinwang’iri bende ku ragedo.” (2 Tim. 3:12) Pieno, ukwayu wan ceke wayikara pi ragedo m’ubekurowa i wang’wa. Nenedi? Nwang’u wabejengara saa ceke iwi Yehova man watie ku genogen nia ebikonyowa niciro peko moko ci ma wabinwang’ara ko i wang’wa. Tek saa biromo, ebimiyo yom mi nja ni jutic pare ceke ma gibegwoko bedoleng’ migi.—2 Thes. 1:7, 8.

19. Wacopo timo ang’o pi niyikara pi masendi ma dit m’ubebino? (Nen bende cal.)

¹⁹ M’umbe jiji, barua ma Paulo ukiewo ni Juebrania, ukonyogi niyikiri pi masendi m’ubino kurogi. Paulo ukwayugi nia gimed ng’eyong’ec migi man nyang’ ma thuc i Lembagora. Lembuno bikonyogi ning’eyo man nikwero ponji ma romo nyotho yiyoyic migi. Ekwayugi bende nia gidwok yiyoyic migi udok tek kara giwor m’umbe galu telowic pa Yesu man mi ju m’ubino telo wigi i cokiri. Tokcenne, ekwayugi nia gibed ku nen ma ber iwi peko ma gibenwang’iri ko, niwacu ginen pekone ni yo ma Weggi m’umarugi ubeponjo kogi en kara ginwang’ tego mi cirocir. Dong’ wek wan de waworu juk maeno kara wabedu ku copo mi cirolembe ku gwoko bedoleng’ nitundo i ajiki.—Ebr. 3:14.