Tuko mi sente

Nyo etie rac nituko tuko mi sente?

LEMBE MA DHANU YERO

Dhanu ma pol gineno tuko mi sente ni languwic m’a rac ungo, akecane ka cik uyiyo pire. Kit tuko mi sente moko ma cik uyiyo, calu ve nitemo bati pa ng’atini, ma en e tuko ma gavmenti re ma pangu pire, konyo ninwang’u sente ma konyo program ma miyo bero ni lwak.

LEMBE MA BIBLIA UYERO

Biblia uweco ngo akeca iwi tuko mi sente. Re, emiyo cik mir ukungu dupa ma romo telowijo pi ning’eyo paru pa Mungu iwi tuko mi sente.

Lembakeca mi tuko mi sente tie nia jucam sente, man jumoko lundo girwiny sente migi. Lembe maeno urombo ngo ku cimowang’ mi Biblia m’uwacu kumae: “wugwokuru i kum ayi moko ci mi kethocwiny hai i kum piny.” (Luka 12:15) I andha de, tie kethocwiny hai i kum piny re ma cwalu ng’atini nituko tuko mi sente. Kampuni mi tuko mi sente ng’olo nia ng’atini bicamu sente ma lee tek epimo bati pare, ma re ging’eyo de nia nicamu sentene tie lembe ma yot ungo. Gitimo kumeno pilembe ging’eyo nia awanya mi nwang’u sente dupa re ma cwalu jurutuko niponyo sente ma dongo. Kare nikonyo ng’atini kara egwokere i kum kethocwiy hai i kum piny, tuko mi sente lund cewo lak awanya pare mi nwang’u sente i yore ma yot.

Tuko mi sente ujengere iwi lembakeca ma e mi mariri gijo nikadhu mukero: Jucam sente mi jurutuko mange, man gin griwiny sente migi. Ento, Biblia lundo ubeketho cwiny ng’atuman nia “kud uyeny bero pare gire, ento emedere niyenyo bero pa ng’atu mange.” (1 Jukorintho 10:24) M’umedo maeno, i kind Cik apar de, moko acel uyero kumae: “Kud iketh cwinyi hai kum . . . gin moko ma wedu bedo ko.” (Ai 20:17) Ka jatuk tuko mi sente ubemito pare kwa ecam sente en, i andha, egeno pare nia ju mange gibicamu ngo, kara en re m’ecam sentene ceke.

Bende, Biblia ubecimowa nia kud wanen bati mwa calu tego moko mir uduu ma romo ketho wanwang’u mugisa. I Israel ma con, ju moko gibino nuti ma gigam gikoso yiyoyic i Mungu man gicaku “yiko mesa ni nierolembe, . . .  ni mungu m’araga [mungu mi bati].” Nyo Mungu ugamu uyiyo thier migi ma gibino timo ni “mungu mi bati”? Ungo, eyero igi kumae: “Wutimo gin m’ubedo rac i wang’a, man wufoyo gin m’anyong’a nega i ie ngo.”​—Isaya 65:11, 12.

Andha re i theng ng’om moko, kampuni mi tuko mi sente ma cik uyiyo pire, wodho sente pi konyo lem somo, lim mi ng’ombe, man program mange ma konyo lwak. Ento nitiyo ku sente maeno i yore maeno, wilo ngo kite ma junwang’e ko, niwacu junwang’e nikadhu kud i tic ma cwalujo i ketho cwiny hai i kum piny, mariri gijo nikadhu mukero man tic ma ketho jubed ku paru mi nwang’u piny mi mananu.

“Kud iketh cwinyi hai kum. . .  gin moko ma wedu bedo ko.”​—Ai 20:17.

Tuko mi sente copo bedo kud adwogi ma rac ma kani iwi jaratukone?

LEMBE MA BIBLIA UYERO

Biblia umiyo cimowang’ ma nia, “dhanu ma gibeyenyo ku cwinygi ceke nia gibed julonyo gipodho i abidhe, i uwic man i lembkasegu kud i awanya dupa ma reco ma terojo i peko man i nyoth.” (1 Timoteo 6:9) Ulag tuko mi sente uai i kethocwiy hai i kum. Kethocwiny hai i kum piny lundo tie gin ma rac mandha, uketho Biblia ukwane i kind kura ma jucikiri nikoc i kume ku tego ceke.​—Juefeso 5:3.

Tuko mi sente cwalujo i kum ava mi nwang’u sente nya yot yot, uketho ecwalujo nimaru sente, ma kunke Biblia uyero tie “ulag kwond lembe ceke ma reco.” Awanya sente romo dongo yo yo man tegone bimo wi kwo pa ng’atini, man eno tere i adieng’a ma nyotho yiyoyic pare i Mungu. Ku wec mi lapor, Biblia uyero pi ju ma gimoko i uwic mi sente nia, “gidhuyiri gigi ku peko dupa.”​—1 Timoteo 6:10.

Kethocwiny hai i kum piny ketho piny romo wang’ dhanu ngo. Eketho kadhiri pa sente pa ng’atini foyo iye ngo man edaru anyong’a pare. “Ng’atu m’umaru mola ma tar cwinye bikwio ngo ku mola ma tar; kadi ng’atu m’umaru piny ma dit, ku girameda.”​—Eklizia 5:10.

Dhanu milioni dupa ma gicoriri i tuko mi sente ginwang’iri dong’ gin’i uwic mir atelatelane ma rac. Peko maeno udaru mew lee dit. I États-Unis kende ci, wend dhanu ma tuko mi sente tie kud atelatela i wigi romo milioni dupa.

Lembrieko moko uyero kumae: “Aba ma jucaku ninwang’u pio hay, i kajikne mugisa mbe i wiye.” (Lembrieko 20:21; B.L.L) Peko tie nia dhanu ma gidoko ng’eca mi tuko mi sente gimondo i banja, kunoke girwinyo lim migi, gibayu tic migi, ginyotho gamiri migi, man girwinyo jurimbgi. Nitiyo ku cik mir ukungu mi Biblia copo konyo ng’atini kara eur adwogi ma rac ma tuko mi sente romo kelo iwi kwo man anyong’a pare.

“Dhanu ma gibeyenyo ku cwinygi ceke nia gibed julonyo gipodho i abidhe, i uwic man i lembkasegu kud i awanya dupa ma reco ma terojo i peko man i nyoth.”​—1 Timoteo 6:9.