THIWIWEC MI 46
Kite ma Yehova ubekonyo kowa niciro lembe kud anyong’a
“Yehova bikuro, kara ebed ku bero i kumi; e ka kumeno ebidodre, kara kisa nege i kumi.”—ISA. 30:18.
WER 3 Genogen mwa, tegocwiny mwa, man tego mwa
I ADUNDOa
1-2. (a) Wabinwang’u dwokowang’ penji ma kani i thiwiwec maeni? (b) Ang’o m’unyutho nia Yehova utie kud ava mi konyowa?
YEHOVA copo konyowa ninyego ku peko mwa man ninwang’u anyong’a i tic ma leng’ ma wabetimo. Ebetimo ang’o pi nikonyowa? Wacopo nwang’u bero mi kony m’ebemiyo iwa nenedi? Wabinwang’u dwokowang’ penji maeno i thiwiwec maeni. Ento i wang’ ninenogi, wakewecu iwi penji ma e: Nyo andha Yehova utie kud ava mi konyowa?
2 Wec ma jakwenda Paulo utiyo ko i barua m’ekiewo ni Juebrania, copo konyowa ninwang’u wang’ penji maeno. Ekiewo kumae: “Yehova en e jakonyna; lworo binega ngo. Dhanu copo timo ang’o i kuma?” (Ebr. 13:6) Buku moko m’ukoro lembe mi Biblia uyero nia, wec ma nia “jakony” ma jutiyo ko i giragora eni, ubenyutho ng’atu m’uberingo pi nicibodho ng’atu moko m’ubekok nia julare. Kepim nineno ayi ma Yehova ubetimo ko pio pi nilaru ng’atu ma cwinye ng’abere! Ibinwang’u andha nia lapor eno ubenyutho ava ma dit ma Yehova utie ko mi bedo Jakony mwa. Eyo, ku kony pa Yehova, wacopo ciro peko mwa kud anyong’a.
3. Kara wacir peko mwa kud anyong’a, Yehova konyowa i yo adek ma kani?
3 Kara wacir peko mwa kud anyong’a, Yehova konyowa i yo moko ma kani? Pi ninwang’u wang’ penji eno, wakedok iwi buku pa Isaya. Pirang’o? Pilembe lembila ma dupa ma Yehova uketho ekiewo, ubetimere i kum jurutic pa Mungu tin. M’umedo maeno, pi nikoro pi Yehova, wang’ ma pol Isaya ubed utiyo ku wec ma nyang’ i igi tie yot. Ku lapor, wecne moko nwang’ere i Isaya thek 30. I iye, Isaya utiyo ku lapor moko ma ber mandha m’ukoro kite ma Yehova konyo ko dhanu pare. Ekiewo nia pi nikonyowa, (1) Yehova winjowa kilili mandha man edwoko wang’ rwo mwa, (2) emiyo iwa telowic, man (3) ebemiyo mugisa iwa kawoni, man ebimiyo cil i nindo m’ubino. Dong’ wakewakethu wiwa i kum yo adek maeno ma Yehova konyo kowa.
YEHOVA WINJOWA
4. (a) Yehova ulwong’o Juyahudi mi rundi pa Isaya nenedi, man eketho ang’o m’utimere i kumgi? (b) Genogen ma kani ma Yehova umiyo ni jumoko m’ugwoko bedoleng’ migi? (Isaya 30:18, 19)
4 I wec mir acaki mi buku pa Isaya thek 30, Yehova ulwong’o Juyahudi nia “nyithindho mi jai” m’ubemedo “dubo kum dubo.” Edok emedo kendo nia gi “dhanu mi jai, . . . ma biwinjo cik pa Yehova ngo.” (Isa. 30:1, 9) Calu gitie dhanu m’ukwero winjo lembe, Isaya uewo pigi nia Yehova biweko gibineno can. (Isa. 30:5, 17; Yer. 25:8-11) De andha, Jubabeli ubin ucokogi ku lwiny gidok kugi i Babeli. Re Juyahudi moko bedo nuti ma gigwoko bedoleng’ migi, man Isaya ubino ku rwonglembe mi genogen pigi. Ewacu igi nia nindo moko Yehova bidwokogi kendo i ng’om mir Israel. (Som Isaya 30:18, 19.) E lembene utimere de andha kumeno. Yehova uwodhogi kud i Babeli. Ento gony migi uwok ngo ndhundhu. Wec ma nia “Yehova bikuro, kara ebed ku bero i kumi” ubenyutho nia nindo moko bikekadhu i wang’ niwodho ju m’ugwoko bedoleng’ migi. I andha nyithindho mir Israel gitimo oro 70 i ng’om mi Babeli ka jumoko m’i kindgi udwogo i Yeruzalem. (Isa. 10:21; Yer. 29:10) Kinde ma gidwogo i ng’om thugi, piwang’gi ma gibino ko pi can mi cwinygi i Babeli, udoko igi ni piwang’ mir anyong’a.
5. Isaya 30:19 ubemiyo iwa tielocwiny ma kani?
5 Tin wacopo nwang’u jukocwiny i wec ma e ma Isaya uyero: “Ebinyutho bero iri andha kan iywak i bang’e.” (Isa. 30:19) Isaya ubetielo cwinywa nia Yehova biwinjowa cuu mandha tek wawak i bang’e, man ebidwoko wang’ rwo mwa m’umbe galu. Emedo kumae: “Kinde m’ebiwinjo, ebiloko iri lembe.” Wec maeno ubepoyo wiwa nia Wegwa tie ayika, eyo etie kud ava mi konyo ju ceke m’ubekwayu kony i bang’e. Ning’eyo lembuno konyowa niciro peko mwa kud anyong’a.
6. Wec ma Isaya uyero, ubenyutho nenedi nia Yehova winjo rwo pa ng’atuman acel acel m’i kind jurutic pare?
6 Giragora eni ubetego cwinywa ku lembang’o mange iwi rwo? Ebetego cwinywa nia Yehova ciko ithe kilili niwinjo rwo pa ng’atuman m’i kindwa. Pirang’o wayero kumeno? I thenge ma kwong’a mi buku pa Isaya thek 30, jutiyo ku wec ma nia “wu” pi ninyutho nia Yehova ubeweco i bang’ dhanu pare i ungu. Ento i verse mir 19 jutiyo ku wec ma nia “i” pi ninyutho nia ebeyero lembe ni ng’atuman acel acel. Isaya ukiewo kumae: “ibiywak kendo ngo; ebinyutho bero iri andha”; “ebiloko iri lembe.” Calu Yehova utie Wego ma jamer, eyero ngo ni nyathin pare ma cwinye utur nia, “ukwayu ibed tek calu umeru ma e kunoke nyameru ma ca.” Tung’ ku maeno, edieng’ pi ng’atuman acel acel m’i kindwa man eciko ithe cuu i kum rwo pa ng’atuman.—Zab. 116:1; Isa. 57:15.
Isaya mito yero ang’o kinde m’ewacu iwa pi Yehova nia “Kud wumi ire yom”? (Nen udukuwec mir 7)
7. Isaya man Yesu, giketho nwoc nenedi i kum rwo ma thiri thiri i bang’ Yehova?
7 Ka waberwo i bang’ Mungu mwa pi lembe moko m’ubedieng’o cwinywa, dwokowang’ lembe ma pio m’ecopo miyo, utie nimiyo iwa kero ma wacir ko peko mwa. Ka peko mwa ubethum ungo pio pio calu ma nwang’u wageno, mito wakway Yehova thiri thiri kara emii iwa tego ma wacire ko. Ebekwayu watim kumeno. Lembuno urombo ku wec ma e ma Isaya uwacu: “Kud wumi ire yom.” (Isa. 62:7) Eno thelembene tie ang’o? Wacikara nirwo thiri thiri i bang’ Yehova ma ve wabeweko ngo ire saa m’eyom ko de. Wec pa Isaya ubepoyo wiwa i kum lapor ma Yesu umaku pi rwo, ma nwang’ere i Luka 11:8-10, 13. I laporne, Yesu ukwayuwa nia kud wawek “nikwayu” man ‘wamedara nikwayu’ tipo ma leng’. Wacopo kwayu bende Yehova utel wiwa kara wamak yub ma cuu.
YEHOVA UBETELO WIWA
8. Wec m’i buku pa Isaya 30:20, 21 upong’o nenedi i rundi ma coni?
8 Som Isaya 30:20, 21. Kinde ma udul mony mi Babeli utieko adhura mi Yeruzalem pi oro acel ku nusu, ang’abacwiny mi dhanu mir adhurane udoko igi ni ng’iyo calu ve kwen man pii ma ku bang’ ceng’. Ento nimakere ku verse mi 20 ku 21, Yehova ung’olo ni Juyahudi nia tek giyewo dubo migi man giweko timo migi ma reco, ebibodhogi. Isaya ulwong’o Yehova nia “juponji,”b niwacu “Japonji ma Dit” [NWT], man eng’olo ni dhanu nia Yehova biponjogi kud ayi ma ber ma gitim ko ire. Lembuno upong’o kinde ma jugonyo Juyahudi kud i Babeli. Yehova unyutho kamaleng’ nia etie Japonji migi ma Dit, man i the telowic pare, gidwoko thier pare ma leng’ kendo kakare. Watie jumutoro ma lee tin, pilembe Yehova utie Japonji mwa ma Dit.
9. Yo acel ma kani ma tin Yehova ubeponjo kowa?
9 I giragora eno, Isaya uyero nia watie ve awiya ma Yehova ubeponjo, ke i yo ario. Mi kwong’o, Isaya uwacu nia ‘weng’i bineno japonji peri.’ I lapor maeni, Japonji ucungo i wang’ awiya m’ebeponjo. Watie ku rwom kum Yehova ubeponjowa tin. Nenedi? Ebeponjowa nikadhu kud i dilo pare. Watie ku foyofoc lee pi ponji ma wabenwang’u i dilo pa Yehova! Ponji ma wabenwang’u i cokiri, i coko ma dongo, i girasoma mwa, i televizio JW, man kud i yo mange de dupa, ubekonyowa niciro i nindo mi can.
10. Wawinjo ‘lembe yor i ng’eiwa’ i ayi ma kani?
10 Isaya udog unyutho yo mir arionde ma Yehova ponjo kowa. Ewacu kumae: “Ithi biwinjo lembe yor i ng’ei.” Keni jabila ubekoro pi Yehova calu japonji m’uketho wiye cuu i bang’ awiya pare kinde m’ewotho i ng’eygi, man m’ubenyutho igi yo m’umaku giwoth i iye. Tin wawinjo dwand Mungu i ng’eywa. Nenedi? Mungu uketho jukiewo lembe pare i Biblia i rundi ma con dit i wang’wa. Pieno, ka wabesomo Biblia, edok ebedo ve wabewinjo Mungu ubeweco i bang’wa yor i ng’eywa.—Isa. 51:4.
11. Kara wacir lembe kud anyong’a, lembang’o m’ukwayu watim man ke pirang’o?
11 Wacopo timo ang’o kara wanwang’ bero lee i telowic ma Yehova ubemiyo iwa nikadhu kud i dilo man Lembe pare? Poi nia Isaya uweco iwi lembe ario. Mi kwong’o, “maeni yo.” Mir ario, “wuwoth i ie.” (Isa. 30:21) Ning’eyo “yo” ang’eya kende uromo ngo. Wacikara bende ‘niwotho i iye.’ Lembe pa Yehova ma dilo pare ubekoro iye, ubeponjowa ninyang’ i kum gin ma Yehova ubemito i bang’wa. Ebeponjowa bende kud ayi mi tiyo ku gin ma wabeponjo i kwo mwa. Kara wacir lembe kud anyong’a i tic ma wabetimo ni Yehova, mito watim lembe ario eno zoo. Ka watimo kumeno, kadong’ cwinywa bibedo tek nia Yehova bimiyo iwa mugisa.
YEHOVA UBEMIYO IWA MUGISA
12. Nimakere kud Isaya 30:23-26, Yehova umiyo mugisa ni dhanu pare nenedi?
12 Som Isaya 30:23-26. Lembila maeni upong’o nenedi ni Juyahudi m’udwogo i ng’om mir Israel niai kud i Babeli? Kinde ma gidwogo, ginwang’u mugisa dupa, i thenge mi kum ku mi tipo ceke. Yehova umiyo igi mugisa uketho gibedo ku cam lee. M’usagu zoo, kinde ma nok nok thier mandha ucaku dok kakare, eketho gibedo ku cam mi tipo lee. Mugisa mi tipo ma Mungu umiyo ni dhanu pare saa maeno, usagu lee dit piny mange ceke ma gilar gibino ko i wang’e. Verse mi 26 unyutho nia Yehova umiyo der lee m’ukonyogi ninyang’ i Lembe pare. (Isa. 60:2) Mugisa pa Yehova ukonyo jurutic pare nitimo ire kud anyong’a man emiyo tego i kumgi pir “anyong’a mir adunde.”—Isa. 65:14.
13. Lembila m’uweco iwi dwoko thier ma leng’ kakare ubepong’o nenedi tini?
13 Nyo lembila maeno m’uweco iwi dwoko thier ma leng’ kakare ubepong’o tin de? Eyo! I yo ma kani? Niai i oro 1919 N.N.Y., dhanu milioni dupa uwok cen kud i the ng’eca mi Babeli ma dit, m’utie dini ceke mi vupo. Jutelo wigi i kabedo ma ber mandha m’uloyo ng’om mi Lembang’ola mi Juisrael, niwacu gimondo i paradizo mi tipo. (Isa. 51:3; 66:8) Paradizo mi tipone utie ang’o?
14. Paradizo mi tipo utie ang’o man jukani ma gin’i iye tini? (Nen koro i wec.)
14 Niai i oro 1919 N.N.Y., Jukristu ma juwiro ku tipo gicaku kwo i paradizo mi tipo.c I ng’eye “rombe mange,” niwacu ju ma gitie ku genogen mi kwo iwi ng’om, de gimondo i paradizo maeno mi tipo man ginwang’u mugisa pa Yehova dupa.—Yoh. 10:16; Isa. 25:6; 65:13.
15. Paradizo mi tipo nwang’ere kakani?
15 Paradizo mi tipo nwang’ere i ng’om ma kani? Tin jurutic pa Yehova gibenwang’iri i ng’om zoo. Pieno, paradizo mi tipo ma gibenwang’iri i iye de n’i ng’om zoo. Eno ubenyutho nia, kadok wabekwo i theng ng’om ma kani de, wacopo bedo i paradizo mi tipo ka fodi asu wabemedara nidiko cingwa cuu i kum thier mandha.
Ng’atuman m’i kindwa copo timo ang’o kara emed leng’o mi paradizo mi tipo? (Nen udukuwec 16-17)
16. Wacopo timo ang’o kara wamedara nineno leng’o mi paradizo mi tipo?
16 Kara wabed asu i paradizo mi tipo, lembe moko m’umaku watim utie nibedo ku foyofoc ma thuth pir umego ku nyimego mwa i wang’ ng’om zoo. Wacopo nyutho foyofocne nenedi? Nwang’u wabeketho wiwa i kum kite ma beco mir umego ku nyimego, ento ungo i kum ng’ico migi. (Yoh. 17:20, 21) Pirang’o pire tie teki? Kepar pi lapor ma e. Wabed wamaru wanen yen ma tung’ tung’ mi luli moko ma ber. Paradizo mi tipo de utie ku dhanu ma tung’ tung’ ma jucopo porogi ku yen eno ma jupidho. (Isa. 44:4; 61:3) Mito watim tego wanen leng’o ma “yen negi zoo” gibemiyo, ento ungo niketho wang’wa i kum kosa mi kum “yenman” acel acel ma n’i ceng’ini kudwa. Kud wawek kosa mwa kunoke mi jumange, ucerwa nineno bedo i acel mir umego ku nyimego i wang’ ng’om zoo.
17. Ng’atuman m’i kindwa copo timo ang’o pi nigwoko bedo i acel mi cokiri?
17 Ng’atuman m’i kindwa copo timo ang’o pi nigwoko bedo i acel mi cokiri? Tie nibedo ng’atu ma ketho kwiyocwiny. (Mat. 5:9; Rum. 12:18) Saa ceke tek wabemaku yub mi ketho kwiyocwiny i kindwa ku jumange i cokiri, wabimedo leng’o mi paradizo mi tipo. Poy nia Yehova re m’utelo ng’atuman m’ubenwang’ere i paradizo eno pi nitimo ire thier ma leng’. (Yoh. 6:44) Kepar pir anyong’a ma Yehova copo bedo ko, kan ebeneno wabetimo tego mwa ceke pi niketho kwiyocwiny man bedo i acel i kind jurutic pare ma pigi tie tek lee i iye!—Isa. 26:3; Hag. 2:7.
18. Wacikara ninyamu i lembang’o thiri thiri man ke pirang’o?
18 Waromo nwang’u bero nenedi i kum mugisa ma Yehova ubemiyo iwa wa jurutic pare? Mito wanyam i lembe lee iwi gin ma wabeponjo i Lembe pa Mungu man iwi girasoma mwa m’ujengere iwi Biblia. Ponji man nyamu i lembe ma kumeno bikonyowa nicego kite ma tung’ tung’ mi Jukristu ma bicwaluwa ninyutho “mer mir umego” man ninyuthe “ng’atuman . . . ni wadi man ni wadi” i cokiri. (Rum. 12:10) Ka wabenyamu i lembe iwi mugisa ma wabenwang’u kawoni, winjiri mwa ku Yehova doko ma tek. Bende, niparu pi mugisa ma Yehova ung’olo iwa pi nindo m’ubino, biketho wabibedo ku genogen mi timo ire rondo ku rondo. Lembe maenogi ceke bikonyowa nitimo ni Yehova kud anyong’a ma lee niai kawoni.
KEC NICIRO
19. (a) Cwinywa tek i kum lembang’o nimakere kud Isaya 30:18? (b) Ang’o ma bikonyowa niciro lembe kud anyong’a?
19 Yehova “bidodre” piwa kinde m’ebinyotho ng’om ma rac maeni. (Isa. 30:18) Cwinywa tek nia Yehova “Mungu mi pokolembe” biweko ngo ng’om pa Sitani umedere nibedo asu kadok pi nindo acel i ng’ey nindo m’eketho. (Isa. 25:9) Wabekuro ku cirocir nindo maeno mi gony ma Yehova bikelo. Ento pi kawoni, wakeco nimedara nirwo i bang’ Yehova, niponjo Lembe pare, man ninyamu i lembe iwi mugisa mwa. Ka watimo kumeno, Yehova bikonyowa niciro lembe kud anyong’a i thier ma wabetimo ire.
WER 142 Wamak genogen mwa kii
a Thiwiwec maeni uweco iwi lembe adek ma Yehova timo pi nikonyo jurutic pare kara gicir peko ma ginwang’iri ko kud anyong’a. Isaya thek 30 bikonyowa ninyang’ iwi lembenegi. Kinde ma wabeng’iyo i giragora eno, wabineno nia pire tie tek nirwo i bang’ Yehova, niponjo Lembe pare, man niparu pi mugisa ma wabenwang’u kawoni ku ma wabinwang’u i nindo m’ubino.
b Dhok mi Juebrania ulwong’o Yehova nia ‘juponji’ calu ve gidupa, pi ninyutho nia esagu zoo. Jucopo loke nia “Japonji ma Dit.”
c KORO I WEC: “Paradizo mi tipo” utie hali mi bedo moth ma watimo i iye ni Yehova ku bedo i acel. I hali maeno wabenwang’u cam mi tipo dupa m’umbe ku ndra mi dini acel de, man watie ku tic dupa ma miyo anyong’a pi nirweyo lembanyong’a mi Ker pa Mungu. Watie ku winjiri ma ceng’ini ku Yehova man wabekwo i kwiyocwiny kud umego ku nyimego mwa ma gibekonyowa niciro peko mwa kud anyong’a. Wamondo i paradizo mi tipo kinde ma wacaku beworo Yehova i yo m’atira man wabeii ku tego mwa ceke pi nilubo lapor pare.