Udu ma Yesu utimo ubemiyo iwa ponji ma kani?

1. Kekor lembe moko m’utimere ma i iye Yesu utimo udu pare ma kwong’a.

KEPAR pi lembe m’utimere i thum pa oro 29 N.N.Y. saa ma Yesu ubecaku tic pare mi lembanyong’a. Julwong’o Yesu giku min ma Maria man julub pare moko i foc mi nyom i Kana, ma tie pacu moko ma nwang’ere yo malu mi Nazarethi, adhura pagi Yesu. Maria ubino jarim dhanu maeno man copere nia ebino konyo welo. Ento i saa mi focne, lembe moko uwok ma nwang’u ubecinyayu lewic iwi ju m’ubenyomone ku jupagi de. Ebino lembang’o? Kong’o thum.b Saa moko nyo wend welo ubino lee nisagu ma jupangu. Maria ugam ucidho ndhundhu i bang’ wode man eyero kumae: “Gikoso pigulok.” (Yoh. 2:1-3) Yesu timo ang’o? Etimo lembe moko ma wang’u ijo; eloko pii udoko ni “pigulok ma mit” i ayi mir udu.—Yoh. 2:9, 10.

2-3. (a) Yesu utiyo nenedi ku copo pare mi timo udu? (b) Udu ma Yesu utimo romo miyo iwa ponji ma kani?

² Yesu utimo udu mange dupa i saa mi tic pare mi lembanyong’a.c Etiyo ku copo pare mi timo udu pi nikonyo dhanu elufu ma lee dit. Ku lapor, i udu pare ario kende m’emiyo ko cam ni jumaco 5000 man i ng’eye ke ni jumaco 4000, ka wadiko jumamon kud awiya ma de gibedo nuti, wend dhanu romo kadhu 27000. (Mat. 14:15-21; 15:32-38) I lembe maeno zoo, Yesu ubed ukeyo bende kum jurutwoyo dupa. (Mat. 14:14; 15:30, 31) Kepar kite ma i udul dhanu uwang’ ko lii kinde ma Yesu ukeyo kumgi man emiyo igi cam i ayi mir udu!

³ Udu ma Yesu utimo utie iwa ku thelembe ma dit tin eni. I thiwiwec maeni, wabiweco iwi ponji moko ma teng’o yiyoyic ma udu maeno ubeponjo kowa. I ng’eye, wabineno kite ma waromo lubo ko lapor mi jwigiri man mi molo ma Yesu ubed unyutho kinde m’ebetimo udu.

PONJI MA WACOPO NWANG’U IWI YEHOVA GIKU YESU

4. Udu ma Yesu utimo ubemiyo iwa ponji ma teng’o yiyoyic mwa iwi ng’a?

⁴ Udu ma Yesu utimo ubemiyo iwa ponji ma teng’o yiyoyic mwa i wiye man bende iwi Won. Etie kumeno pilembe copo mi timo udunegi uai i bang’ Yehova. Tic mi Jukwenda 10:38 ubeyero iwa kumae: ‘Mungu uwiro [Yesu] ku tipo ma leng’ man ku tego, ewotho i kind ng’om m’ebetimo bero man ebekeyo kum dhanu ceke ma Wonabali ubesendo, pilembe Mungu ubino karacelo kude.’ Poy bende nia lembe ceke ma Yesu uyero man m’etimo uketho i iye udu ma tung’ tung’, unyutho tap tap kite ma Won paru ko lembe man kite m’ewinjere ko. (Yoh. 14:9) Dong’ wakenenu ponji adek ma waromo nwang’u niai kud i udu ma Yesu utimo.

5. Ang’o m’ubed ucwalu Yesu nitimo udu? (Matayo 20:30-34)

⁵ Mi kwong’o, Yesu giku Won gimaruwa lee mandha. Ma fodi Yesu n’i wi ng’om, enyutho mer ma thuc ni dhanu i ayi m’etiyo ko ku copo pare mi timo udu pi nikonyo ju m’ubesendiri. Nindo moko, jumaco ario ma wang’gi tho gibedo kok nia ekonygi. (Som Matayo 20:30-34.) “Kisa nego Yesu” man i ng’eye ekeyo wang’gi. Wec mi dhu Jugiriki ma juloko nia “kisa nego Yesu” ubenyutho ngisi ma thuc ma ng’atini winjo i cwinye. Kisa ma thuc ma kumeno ma mer re ma cwalujo ninyutho, ucwalu bende Yesu nimiyo cam ni ju ma kec ubenegogi man nikeyo kum weg dhobu. (Mat. 15:32; Mark. 1:41) Cwinywa copo bedo tek nia Yehova ma tie Mungu ma won “kisa ma dit” giku wode gimaruwa lee, man can negogi ka wabesendara. (Luka 1:78; 1 Pet. 5:7) Gitie kud ava mi daru lembe ceke ma reco m’ubenyayu peko i kum dhanu!

6. Mungu umiyo copo ma kani ni Yesu?

⁶ Mir ario, Mungu umiyo ni Yesu copo mi daru peko ceke mi dhanu. Nikadhu kud i udu ma tung’ tung’, Yesu unyutho nia etie ku copo mi daru peko ma waromo daru ngo wan giwa. Ku lapor, enyutho nia etie ku copo mi kabu ulag lembe m’ubekelo peko i kum dhanu, niwacu dubalaga ku lembe ceke m’enyayu, uketho i iye twoyo man tho. (Mat. 9:1-6; Rum. 5:12, 18, 19) Tic pare mir udu unyutho nia etie ku copo mi “keyo kwond” twoyo ceke man mi cero kadok ju m’utho. (Mat. 4:23; Yoh. 11:43, 44) Bende, enyutho nia etie ku copo mi bimo wi yamu ma tek, man mi voyo tipo ma reco. (Mark. 4:37-39; Luka 8:2) Etie lembe ma tielo cwinyjo rukani ning’eyo nia Yehova umiyo copo maeno i cing Wode!

7-8. (a) Udu ma Yesu utimo ubemiyo iwa tegocwiny ma kani? (b) Kud i kind udu ma bitimere i ng’om ma nyen, in ibekuro ma kani kud ava?

⁷ Mir adek, cwinywa tek nia mugisa ceke mi nindo m’ubino bitimere andha i the Ker pa Mungu. Udu ma tung’ tung’ ma Yesu utimo kinde m’ebino iwi ng’om ubeponjowa ku lembe m’ebitimo lee iwi ng’om zoo, pilembe etie Ubimo mi Ker pa Mungu i polo. Kenen lembe ma wabinwang’ara ko ceng’ini eni i the bimobim pa Kristu. Wabibedo ku leng’kum ma ber pilembe ebikabu twoyo ceke man lembe m’uketho dhanu ubeai ku kakagi. (Isa. 33:24; 35:5, 6; Nyu. 21:3, 4) Dong’ wabikoso ngo gin ma wacam, man wabineno ngo can nikum peko ma wok rek. (Isa. 25:6; Mark. 4:41) Wabibedo kud anyong’a ma dit nijolo dhanu ma wamaru ma gibicer kud i “kabuli.” (Yoh. 5:28, 29) Kud i kind udu ma bitimere i ng’om ma nyen, in ibekuro ma kani kud ava?

⁸ Kinde ma Yesu ubino timo udu, enyutho jwigiri man ngisi ma dit; eno ke utie kite ma wacikara ni ii nilubo. Dong’ wakenenu lapor ario. Waceku ku lembe m’utimere i foc mi nyom i Kana.

PONJI IWI BEDO KU JWIGIRI

9. Pirang’o Yesu utimo udu i foc mi nyom i Kana? (Yohana 2:6-10)

⁹ Som Yohana 2:6-10. Kinde ma pigulok uthum i foc mi nyom, nyo ebino cik nia Yesu utim lembe moko kokoro? Ungo. Lembila moko mbe m’ular uewo nia Masiya biyiko pigulok i ayi mir udu. Re kepar kite m’icopo winjiri ko ka giramadha ubin uthum i nyom peri. Copere nia ngisi re m’unego Yesu i kum juruot maeno, asagane i kum cwar arusi gikud arusi man emito ekab lewic m’i wigi. E etimo udu ma juweco i wiye i acaki mi thiwiwec maeni. Eloko pii litre 390 udoko ni giramadha ma mit. Saa moko nyo eloke lee kumeno kara moko udong’ judog jumadhi nindo ma cen kunoke julwor pi nidokonyo ju m’unyomone. M’umbe jiji, ju m’ugamiri ma nyen eno gifoyo lee dit!

10. Lembe moko ma kani ma pigi tek ma jukoro i kpawa ma nwang’ere i Yohana thek 2? (Nen bende cal.)

¹⁰ Wakenen lembe moko ma pigi tek ma jukoro i kpawa ma nwang’ere i Yohana thek 2. Nyo ineno de nia Yesu ngo re m’upong’o pii i agulu? Kakare nitelo nen i wiye gire, eyero nia jurutic re ma gipong’ agulu ku pii. (Verse 6, 7) I ng’ey ma Yesu uloko pii udoko ni pigulok, etero ngo moko en gire i bang’ jadit mir ambadha ento eyero ni jutic re m’uter. (Verse 8) Yesu uting’o ngo kopo moko i cinge nicaku wotho ko i wang’ dhanu m’ebeyungere nia ‘wukebil kong’o m’ayiko e!’

11. Waromo nwang’u ponji ma kani niai kud i udu ma Yesu utimo?

¹¹ Waromo nwang’u ponji ma kani i udu ma Yesu uloko ko pii udoko ni piguloki? Ponji ma wanwang’u utie ninyutho jwigiri. Yesu uyungere ngo pir udu maeno; i andha ebed eyungere ngo nyanok de pi lembe m’ebed etimo. Ento ejwigere man ebed edwoko dwong’ ku yung ceke ni Won thiri thiri. (Yoh. 5:19, 30; 8:28) Ka walubo lapor pa Yesu ma watie ku nen mi jwigiri i wiwa giwa, wabiyungara ngo pi gin moko ci ma watimo. Kadok nwang’u wabetimo ang’o i tic pa Yehova de, kud wayungara ko giwa; ento wayung Mungu ma yawe mbe m’umiyo iwa rwom mi timo ire. (Yer. 9:23, 24) Ukwayu wamii ire yung m’eromo ko. Ka ku kony pa Yehova ngo, waromo timo ngo lembe ma ber acel de.—1 Kor. 1:26-31.

12. Waromo lubo lapor pa Yesu mi nyutho jwigiri i ayi mange ma kani? Kemi lapor.

¹² Wakenen ayi mange ma waromo lubo ko jwigiri pa Yesu. Kepar pi lembe ma e: Jadit cokiri moko uting’o saa ma lee pi nikonyo jakony tic moko m’aradu ku yiko korolembe para ma kwong’a. Ku kony pa jadit cokiri eno, umego m’aradune umiyo korolembe ma mit ma dhanu mi cokiri ceke ufoyo. I ng’ey coko, ng’atu moko ubino i bang’ jadit cokirine man eyero kumae: ‘Umego ginde umiyo korolembe ma ber ba, kumeni ngo nia?’ Nyo ukwayu jadit cokirine uyer nia ‘eyo, re akoyo saa lee pi nikonye!’ Kunoke nyo ecikere niyero ku jwigiri kumae: ‘Eyo, etim’andha. An de anyong’a nega i kume!’ Ka watie ku jwigiri, wabanju ngo nia juyungwa pi gin ma ber ma watimo ni jumange. Cwinywa kwiyo ning’eyo nia Yehova neno man ekwanu ku gin ma wabetimo. (Nen bende Matayo 6:2-4; Ebr. 13:16) Andha, wanyayu anyong’a i Yehova ka wabelubo lapor pa Yesu mi nyutho jwigiri.—1 Pet. 5:6.

PONJI IWI NYUTHO NGISI

13. Yesu uneno lembang’o ceng’ini kud adhura mi Nain, man etimo ang’o ke? (Luka 7:11-15)

¹³ Som Luka 7:11-15. Kepar pi lembe ma e m’utimere kago i kum oro mir ario mi tic mi lembannyong’a ma Yesu utimo. Ebino cidho i Nain, ma tie adhura mi Galilaya ma nwang’ere ngo bor akeca ku Cunem, kaka ma Elica ugam ucero i iye wod dhaku moko oro 900 i wang’e. (2 Ub. 4:32-37) Kinde ma Yesu udhingo dhugang’, eneno dhanu mir adhurane bewok ubecidho i dhu kabuli. Ebino lembe mi can ma lee pilembe nyathin ma kulong’ pa dhatho moko re m’utho. Ento min avune utie ngo kende, udul dhanu ma dit m’uai i adhurane ni kude. Yesu uketho gicungo man etimo lembe moko ma wang’u ijo ni min avune; ecero wode! Eno tie cer ma kwong’a kud i kind cer adek ma Yesu utimo ma jukiewo pigi athothi i buku mir Injili.

14. Lembe moko ma kani ma pigi tek ma jukoro i kpawa ma nwang’ere i Luka thek 7? (Nen bende cal.)

¹⁴ Wakewec pi lembe moko ma pigi tek ma jukoro i kpawa ma nwang’ere i Luka thek 7. Nyo ineno de nia Yesu “uneno” min avu man i ng’eye “kisa umake i kume”? (Verse 13) Pieno gin ma Yesu uneno, ma cibedo wak ma dhakune utelo ko yo i wang’ avuj wode re muketho ngisi umaku Yesu i kume. Kisa kende ngo m’unego Yesu i kum dhakune, ento enyutho ire bende ngisi. M’umbe jiji, eweco i bang’e ku dwal mi tielocwiny man eyero ire kumae: “Kud iwaki.” I ng’eye etimo lembe moko pi nikonye. Ecero wodene man emiye ‘i bang’e.’—Verse 14, 15.

15. Waromo nwang’u ponji ma kani niai kud i udu ma Yesu ucero ko wod dhatho?

¹⁵ Waromo nwang’u ponji ma kani niai kud i udu ma Yesu ucero ko wod dhatho? Ponji ma wanwang’u utie nia ukwayu wanyuth ngisi ni ju m’utie ku can i cwinygi. I andha, waromo cero ngo ju m’utho calu ma Yesu utimo. Ento calu en, waromo nyutho ngisi ni ju ma can n’i cwinygi nwang’u wabeketho wiwa i kum yeny migi. Wacopo maku yub mi nyutho ngisi nwang’u wabeyero man wabetimo gin ma wacopo pi nikonyogi man nijukogi.d (Rie. 17:17; 2 Kor. 1:3, 4; 1 Pet. 3:8) Kadok wec ma nyanok man timo lembe moko ma ber romo tielo cwinygi man jukogi lee mandha.

16. Calu ma junyutho i cal, inwang’u ponji ma kani niai kud i lembe ma mego ma nyare uai utho ukadhu kud i iye?

¹⁶ Wakewecu pi lembe moko m’utimere. Oro moko udaru kadhu kinde ma jubewero wer i coko, nyamego moko uneno mego acel ubewak i ng’ete. Werne ubino weco pi genogen mi cer, man nwang’u fodi nyaku pa mego eno uai utho athoa. Calu ma nyamegone ung’eyo lembuno, ecidho pio pio, egwake man gidaru dong werne gikude. I ng’eye megone uyero kumae: “Awinjara nia umego ku nyimego gimara lee mandha.” Anyong’a unego megone lee pilembe ecidho i coko. Eyero kumae: “I Otker re ma wanwang’u kony.” Waromo bedo ma cwinywa tek nia Yehova neno kadok lembe ma thindho thindho ma wabetimo pi ninyutho ngisi ni ju ma wedi migi tho, “ma cwinygi dieng’.”—Zab. 34:18.

NIBEDO KU PROGRAM MI PONJI MA TIELO YIYOYIC

17. Udu ma Yesu utimo ponjowa ku lembang’o?

¹⁷ Waromo nwang’u tielocwiny lee ka wabeponjo lembe iwi udu ma Yesu utimo ma jukiewo pigi i buku mir Injili. Giponjowa nia Yehova giku Yesu gimaruwa lee, nia Yesu utie ku copo mi daru peko ceke m’usendo dhanu, man nia waromo bedo ku tegocwiny ma lee pi mugisa ma Ker pa Mungu bikelo ceng’ini eni. Kinde ma wabeng’iyo i lembe maeno, waromo paru ayi mi lubo kite ma tung’ tung’ pa Yesu. Nyo icopo maru ngo niponjo lembe iwi udu mange ma Yesu utimo i ponji peri ma segi kunoke i thier mi juruoti? Nen ponji m’iromo nwang’u man i ng’eye wec pire ni jumange. Ibibedo ku wec dupa ma tielo cwinyjo tek itimo kumeno!—Rum. 1:11, 12.

18. Wabiweco iwi lembang’o i thiwiwec m’ulubo?

¹⁸ I kind udu adek ma Yesu utimo mi cer ma jukiewo pigi i Biblia, mir adege utie m’etimo i ajiki mi tic pare iwi ng’om. Cer maenine ukoc ku mange pilembe ecero jarimbe moko ma ceng’ini man ecere nang’u dong edaru timo nindo ang’wen i kabuli. Waromo nwang’u ponji ma kani pir udu maeno ma jukiewo pire i buku mir Injili? Man waromo dwoko yiyoyic mwa tek nenedi iwi genogen mi ceri? Thiwiwec m’ulubo bidwoko wang’ penji maenogi.