Biblia m’iponjo karacelo ku Jumulembe pa Yehova uketho ing’eyo lemandha. Ma jiji mbe, lembe m’iponjone ukonyi kara ibed ku winjiri ma cuu ku Mungu, bende udaru mio iri genogen mi kwo i nindo m’ubino man mugisa m’ibinwang’u i paradiso iwi ng’om i the Ker pa Mungu. Yioyic peri i Lembe pa Mungu udoko tek man niai m’icaku dikiri ku cokiri mi Jukristu idaru nwang’u mugisa dupa. Idaru nyang’ ma ber i kite ma Yehova ubetio ko ku dhanu pare i nindo ma tin eni.​—Zek. 8:23.

Calu ma kawoni ibeyikiri pi limo batizo, ibinwang’u kony lee kinde m’ibedok kendo iwi ponji mir ukungu ma yioyic mi Jukristu ucungo i wie, ma judong cokiri re ma bitelo wie. (Ebr. 6:1-3) Dong’ Yehova umedere nipoko mugisa iwi kero ceke m’ibetimo pi ning’eye man dong’ emii iri sukulia m’eng’olo pi nindo m’ubino.​—Yoh. 17:3.

1. Pirang’o ibemito ilim batizo?

2. Yehova tie ng’a?

• “Yehova en e Mungu [mandha] ma malu i polo man ma piny i ng’om; mange mbe.”​—Poi. 4:39.

• “In i kendi, ma nyingi Yehova, Ini Ng’atu ma Malu Ngbir wi ng’om ngung’.”​—Zab. 83:18.

3. Pirang’o etie lembe ma pire tek nia itii ku nying’ Mungu ma dhe?

• “Wurwo kumae, Wegwa ma ni i polo, Nyingi bed leng’.”​—Mat. 6:9.

• “Ng’atu ma tek bilwong’o nying’ Yehova ebiboth.”​—Rum. 10:13, NWT.

4. Wec moko ma kani ma Biblia utio ko pi niweco pi Yehova?

• “Mungu ma bedo rondo ku rondo, Yehova, Jacwi tung’ ng’om voc ungo.”​—Isa. 40:28.

• “Wegwa ma ni i polo.”​—Mat. 6:9.

• “Mungu en e mer.”​—1 Yoh. 4:8.

5. Icopo timo ang’o ni Yehova Mungu?

• ‘Mar [Yehova] Mungu peri kud adundeni ceke, ku ng’eyong’ec peri ceke de, ku pidoii ceke de, man ku tegoni ceke de.’​—Mk. 12:30.

• “Rwo ni [Yehova] Mungu peri, man itim ire kende.”​—Lk. 4:8.

6. Pirang’o ukwayu igwok bedoleng’ peri ni Yehova?

• “Woda, bed riek, man nyai mutoro i adundena, kara alok lembe ni ng’atu m’ucaya.”​—Rie. 27:11.

7. Ibed irwo i bang’ ng’a, man ke ku nying’ ng’a?

• “Andhandha, [Yesu] ayero iwu kumae, Tek wubikwayu gin moko ba Wego, ebimie iwu ku nyinga.”​—Yoh. 16:23.

8. Icopo rwo pi lembe moko ma kani?

• “Wurwo kumae, Wegwa ma ni i polo, Nyingi bed leng’. Ker peri bin, Yeny m’iyenyo utimbre i ng’om calu etimbre i polo. Mi iwa tin kwen mwa ma ku ba rupiny. Wek iwa banja mwa, calu wan bende waweko mi jubanja mwa. Kud iterwa i abidhe, ento ilarwa ni ng’atu ma rac.”​—Mat. 6:9-13.

• “Maeni tegocwiny ma wabedo ko yor i bang’e, nia, tek wakwayu gin moko calku yeny ma ie yenyo, ewinjowa.”​—1 Yoh. 5:14.

9. Ang’o ma romo ketho Yehova winjo ngo rwo pa ng’atini?

• “Gibilund ywak i bang’ Yehova, ento ebiloko igi lembe ngo . . . ni kum timo migi ma reco.”​—Mik. 3:4, NWT.

• “Wang’ [Yehova] ni wi weg bedopwe, Ithe de ni yo ba kwac migi: Ento ni ju m’udubo re [Yehova] uketho wang’e i kumgi.”​—1 Pet. 3:12.

10. Yesu Kristu tie ng’a?

• “Simon Petro loko lembe ewacu kumae, In i Kristu, Wod Mungu ma kwo.”​—Mat. 16:16.

11. Pirang’o Yesu ubino iwi ng’om?

• “Wod dhanu bino ya jutim ire ngo, ento kara etim, emi kwo pare de ni [jamgony pi] dhanu dupa.”​—Mat. 20:28.

• “An [Yesu] Akociyero lembanyong’a mi ker pa Mungu bang’ adhura mange bende be: kum juora kum maeno.”​—Lk. 4:43.

12. Icopo nyutho foyofoc peri nenedi pi lam ma Yesu uthiero?

• “Etho pi ceke, kara ju m’ubedo kwo ku gibed kwo [pigi] gigi kendo, endre ire m’etho [pigi] man ecer kendo.”​—2 Kor. 5:15.

13. Yesu utie ku dito ma kani?

• “Ng’ol (dito) ceke mire ira m’i polo ku m’i ng’om bende.”​—Mat. 28:18.

• “Mungu dode dit apila, man emio ire nying’ ma sagu nying’ ceke.”​—Flp. 2:9.

14. Nyo iyio nia Guriri m’utelowic mi Jumulembe pa Yehova re ma tie ‘jamiru mandha man ma riek’ ma Yesu uketho?

• “Ng’a ma jamiru mandha ma riek de, ma rwoth pare kethe wi juode, ya emi igi cemo migi i nindone?”​—Mat. 24:45.

15. Tipo maleng’ utie ang’o?

• ‘Malaika dwoko lembe ewacu ire kumae, tipo maleng’ bibino i wii, man tego pa Ng’atu ma Malu Ngbir biumi: kum kumeno bende gin maleng’ m’ibinyolo jubilwong’o Wod Mungu.’​—Lk. 1:35.

• ‘Ka kumeno tek wun, ma wu rac, wung’eyo maram wumio ko giramia ma ber ni nyithindho mwu, Wegwu ma ni i polo bimio tipo maleng’ m’usagu ngo ni ju m’upenje?’​—Lk. 11:13.

16. Yehova utio nenedi ku tipo pare maleng’?

• “Jucwio polo ni kum lembe pa Yehova. Man udulgi ceke ni kum lietho (tipo) mi dhoge.”​—Zab. 33:6.

• ‘Wubinwang’u tego, nwang’u tipo maleng’ uwok i wiwu: man wubibedo jumulembe para . . . cil i tung’ ng’om bende.’​—Tic. 1:8.

• ‘Lembila mi Lembagora pa Mungu moko mbe ma copo loko calu ng’atu moko yenyo en gire. Kum lembila moko mbe ma fodubino ku yeny ma dhanu yenyo: ento dhanu yero lembe m’uai ba Mungu, ma tipo maleng’ ucung’o kogi en.’​—2 Pet. 1:20, 21.

17. Ker pa Mungu tie ang’o?

• “Mungu m’i polo biketho ker ma binyothre ngo rondo ku rondo, kadok camukerne de jubiweko ngo ni dhanu mi thek mange; ento ebituro nziki nziki man ebijiko ker maeni ceke, man ebicungo mi nja.”​—Dan. 2:44.

18. Mugisa ma kani ma Ker pa Mungu bimio iri?

• “Ebiyweyo piwang’ pet kud i wang’gi; man tho bibedo nuti kendo ngo; kadok can, kadi ywak, kadok remokum de bibedo nuti kendo ngo: gin ma kwong’a daru kadhu.”​—Nyu. 21:4.

19. Ing’eyo nenedi nia Ker pa Mungu udhingo kelo mugisa ceng’ini eni iwi ng’om?

• “Julub gibino i bang’e nyalwe, giwacu kumae, Wac iwa, gin maeni bitimbre awene? man giranyutha mi bino peri en e ang’o, ku mi kajik mi ng’omi?’ Man Yesu loko lembe ewacu igi kumae: . . . Thek bijai kum thek, ker de ni ker; ndru de bipodho ku digidi i ka ma nge nge. Man lembanyong’a maeni mi Ker jubiyero i ng’om ngung’ ni lembatuca ni thek ceke; e kajik bilund wok.”​—Mat. 24:3, 4, 7, 14.

• “I ceng’ mi kajik rundi nindo mi can biwok. Kum dhanu bibedo ma ng’atuman bimare gire en, man bimare gire en, gibibedo jumar sente, ku jukulula, ku ju ma gidodri wi juwagi, ku ju ma cayu cac, ku ju ma gi juco ni junyodogi, ku ju ma gifoyo foc ungo, ku ma leng’ ungo de, ku ju ma mer mi wat umbe kugi, ku ju ma thegri ngo, ku ju ma gibalu abali de, ku ju ma kweri gigi ngo, ku ju ma kwiny de, ku ju m’udagu gin ma ber, ku juganda de, ku ju ma wigi tek, ku ju ma gitingri, ku ju ma gimaru migi anyong’a mananu ma sagu mer ma gimaru ko Mungu; ma gimoko kum ayi kwanyu koth Mungu, ento gikwero tegone.”​—2 Tim. 3:1-5.

20. Iromo nyutho nenedi nia Ker pa Mungu pire tie tek lee iri?

• “Ento ma kwong’a wuyeny Ker pare, ku bedopwe pare; man gin maeni ceke bimedre iwu.”​—Mat. 6:33.

• “Yesu lund uwacu ni julubne kumae, Tek ng’atu moko yenyo elub ng’eya, dong’ ekwere gire, eting’ yen [mi can] pare de, elub ng’eya.”​—Mat. 16:24.

21. Sitani tie ng’a man pajogi ke gitie jukani?

• “Wun wu pa wegwu ma wonabali . . . Cil ku kwong’a en e janek.”​—Yoh. 8:44.

• “Jubolo ng’ec ma dwong’ piny, en e thwol ma con, en ma julwong’e Wonabali man Jok, en m’e jawondi mi ng’om ngung’; jubole piny i ng’om, man malaika pare de jubologi piny gikugi.”​—Nyu. 12:9.

22. Adote ma kani ma Sitani udoto ko Yehova man ju m’ubewore?

• ‘Dhaku wacu ni thwol kumae, Kum nying’ yen m’i podho wacopo camu: ento kum nying’ yen ma ni i die podho, Mungu wacu kumae, Kud wucam kume moko, kadok amula de kud wumul kume, wumaru tho. Man thwol uwacu ni dhakune kumae, Wubitho andha ngo: kum Mungu ng’eyo nia i ceng’ ma wucamu kume moko, e weng’wu biyabre, man wubibedo calu Mungu, ma wung’eyo ko gin ma ber ku gin ma rac.’​—Tha. 3:2-5.

• “Jok uloko lembe ni Yehova, man ewacu kumae, Dendkum ka wang’ dendkum, eyo, gin ceke ma dhanu bedo ko ebimio pi kwo pare.”​—Yob 2:4.

23. Icopo nyutho nenedi nia adote pa Sitani utie ndra?

• ‘Tim ni [Mungu] kud adundeni ceke.’​—1 Kei. 28:9.

• “Abicoro bedocu para cen ngo kud i kuma maram abitho ko!”​—Yob 27:5.

24. Pirang’o dhanu betho?

• “Ni kum ng’atu acel dubo mondo i ng’om man tho ni kum dubo, e kumeno tho kadhu ba dhanu ceke, kum kagi ceke gidubo.”​—Rum. 5:12.

25. Ka ng’atini tho edoko nenedi?

• “Ju ma kwo ging’eyo nia gibitho: ento ju m’utho ging’eyo gin moko ngo.”​—Ekl. 9:5.

26. Genogen ma kani m’utie pi ju m’utho?

• “Cer ma jucer ko bibedo nuti ni weg bedopwe ku ni weg bedopwe ngo de.”​—Tic. 24:15.

27. Dhanu adi m’ubecidho i polo pi nibimo karacelo ku Yesu?

• “Nen, Nyathi Rombo cungo wi got Sayuni, ku dhanu rubanga dak acel ku pier ang’wen wi ang’wen (144 000), ma nyinge, ku nying Won de, ugore ternyimgi.”​—Nyu. 14:1.

Biblia m’iponjo utuc nikonyi kara ing’ei lembe ma Yehova ubekwayu i beng’i man kite m’iromo kwo ko nimakere ku cik pare ma pwe. Pi nitio ku lembe m’idaru ponjone, nyo saa moko ugam ukwayu itim alokaloka ma tung’ tung’ i kura peri man saa moko iloko bende nen peri iwi kwo. Pieno, calu ma dong’ ikeco nikwo nimakere ku cik ma pwe pa Yehova, idaru romo nia ibed jatic mi lembanyong’a.

Penji ma tung’ tung’ m’ubelubo e udwogo iwi lembe m’idaru ponjo man gibikonyi kara igwok cuu i wii cik ma pwe ma Yehova ubemito iwor man bipoyo wii i kum gin moko m’icopo timo kara ibed jatic pare m’eyio. Lembe maeni bikonyi kara inyang’ nia pire tie tek nitimo lembe ceke ku pidocwiny ma cuu man niyungo Yehova.​—2 Kor. 1:12; 1 Tim. 1:19; 1 Pet. 3:16, 21.

Calu ma dong’ inyang’ i lembe maeni i saa mi ponji peri ma segi, ma jiji mbe itie ayika nibedo wor i the bimobim pa Yehova man nimondo i dilo pare. Penji ma tung’ tung’ man giragora ma junyutho bikonyi nineno in giri nia pire tie tek niworo yub ma Yehova umaku i cokiri, i ot, kunoke i kum lemgamba mi ng’om maeni. Ma jiji mbe, ibinwang’u nia kara yub maeno m’emaku pi niponjo dhanu pare man pi nitielo yioyic migi utie ku kony ma lee. Yubne uketho ie nibecidho i coko man nibedikiri i ie kan ecopere.

M’umedo maeno, thenge maeni binyutho nia pire tie tek nibedikiri nja i tic mi rweyo lembanyong’a mi Ker, mi konyo jumange kara gitund ning’eyo Yehova, man ging’ei lembe m’ebetimo ni dhanu. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Tokcen ne, ebiketho inyang’ nia nithiero kwo peri ni Yehova man nilimo batizo utie lembe mi tuko ngo. Ng’ei nia Yehova foyo lee dit kite m’ijolo ko ku cwinyi zoo bero pare ma kaporne mbe.

1. Cik ma kani ma Jukristu gilubo pi gamiri? Thelembe acel kende ma kani m’ucungo iwi giragora ma romo ketho gamiri lal?

• “Wusomo ngo, nia ng’atu m’ucwiogi ku kwong’a ecwiogi ni nico ku nyaku, man ewacu kumae, Kum lembe nini nico biweko won ku min, man ebibedo ndhu ku cege; gin ario de gibidoko ni kum aceli? Kum kumeno gibibedo ario kendo ngo, ento ndhu kum acel. Ka kumeno gin ma Mungu ribo karacelo, dong’ dhanu kud upok kindgi. . . . Ng’atu ma tek biwodho cege, ma ku pi tarwang’ ungo, eporo mange de nwang’u egiero gier.”​—Mat. 19:4-6, 9.

2. Pirang’o nico giku dhaku ma gibekwo karacelo calu dhaku ku cware gicikiri nigamiri calku cik? Kan idaru gemiri, nyo andhandha gamiri perine urombo ku cik man gavmenti bende ung’eyo pire?

• “Poigi ya gibed wor ni jubim, ku weg ng’ol, ya giworgi.”​—Tit. 3:1.

• “Wek gam ma jugambri ko bed ku yung i kind jo ceke, kavuto de kud ubed m’ecido: kum weg tarwang’ man weg gier Mungu bipoko lembe migi.”​—Ebr. 13:4.

3. Lembang’o m’ubekwayere i beng’i i ot?

• “Woda, winj ponji pa wuru, man kud iwek ponji pa meru.”​—Rie. 1:8.

• “Cwar dhaku en e wic ni dhaku, calu Kristu en e wic ni [cokiri] . . . Cogmon, wumar mondwu, cil calu Kristu bende maru [cokiri].”​—Ef. 5:23, 25.

• “Wu wego, kud wunyai ng’ecwiny i nyithindho mu: endre wutunggi i ponji man i juk pa [Yehova].”​—Ef. 6:4.

• “Nyithindho, wuwor junyodo mu i gin ceke, kum maeni nyayu mutoro i Rwoth.”​—Kol. 3:20.

• “Wu mon bende, kumeno, wubed wor ni cogwu ma dhe.”​—1 Pet. 3:1.

4. Pirang’o wacikara niworo kwo?

• ‘[Mungu] mio kwo ni giki ceke, ku lietho migi de, ku gin ceke. . . . Kum wakwo man wawotho, wabedo de ni kume.’​—Tic. 17:25, 28.

5. Pirang’o wacikara ngo ninego dhanu, kadok nyathin ma fodi ni ic?

• ‘Man tek dhanu moko gidhau i kindgi man giketho ret i kum dhaku m’utie ku mugisa . . . ka dhaku maeno utho, ebiculo kwo pare de ku kwo.’​—Ai 21:22, 23.

• “Weng’i nena ma fok’adoko cu ngo; man jugorogi ceke i kitabu peri, cil ceng’ ma juketho ira, kinde ma fodi moko m’i kinde mbe.”​—Zab. 139:16.

• “Yehova dagu . . . cing’ ma cwiro rimo ma lembe mbe.”​—Rie. 6:16, 17.

6. Cik pa Mungu ung’olo ang’o iwi rimo?

• “Wuceru . . . kum rimo, man kum gin ma judeyo adeya.”​—Tic. 15:29.

7. Pirang’o wacikara nimaru umego ku nyimego mwa?

• “Amio iwu cik ma nyen, ya wumeru; cil calu amaruwu, nia wun bende wumeru. Kum kumeni dhanu ceke bing’eyo nia wu julubna tek wumeru.”​—Yoh. 13:34, 35.

8. Kara ukudi kunoke twoyo moko ma rac ma dak adaka kud udak i kum dhanu mange: (a) Pirang’o ng’atu ma tie ku twoyone ucikere ngo nigwaku dhanu mange kunoke nicwio limbgi? (b) Pirang’o ukwayu ngo won twoyone unen rac ka jumoko ng’io nia kwayu ngo gilwong’e i pacu migi? (c) Ka ng’atu moko ukadhu kud i lembe ma romo ketho enwang’u ukudi mi twoyo ma dak adaka, pirang’o ecikere ning’io en gire nilar pimo rimbe i wang’ nicaku mer mi gamiri? (d) Pirang’o ng’atu m’utie ku twoyo moko ma dak adaka ucikere ninyutho ni jatel wi tic mi guriri mi judong cokiri i wang’ nilimo batizo?

• “Kud wubed ku banja mi gin pa ng’atu moko, ndhu mari. . . . Ibimaru wedu calu imeri giri. Mer timo rac ungo kum wadi.”​—Rum. 13:8-10.

• “Ng’atuman ie kupido kum piny pare kende ngo, ento ng’atuman ie pid kum piny mi juwadi bende.”​—Flp. 2:4.

9. Pirang’o Yehova ubekwayu nia watim kisa ni jumange?

• “Ma wuoi ko lembe ma kum juwedu ma ng’atuman uoi ko lembe ma kum wadi man kum wadi, ma ng’atuman uwek lembe ma kum wadi man kum wadi, tek ng’atu moko lembe ni i ie kum ng’atu moko: cil calu [Yehova] uweko lembe mu, e wun bende wutim kumeno.”​—Kol. 3:13.

10. Icikiri nitimo ang’o kan umego moko ucido nyingi kunoke uwondo weng’i pi niwito jamcingi?

• ‘Tek umeru dubo iri, cidh, inyuth ire dubo pare i kindwu wukude kendwu: tek ewinjoi, nwang’u wuripo kindwu wukud umeru. Ento tek ewinjoi ngo, gam ng’atu acel kadi ario mange wuci kugi, kara lembe ceke cung i jumulembe ario kadi adek. Man tek ekwero winjogi, yere ni [cokiri]: tek ekwero winjo [cokiri] bende, wek ebed iri calu thekdhanumange ku won ajok bende.’​—Mat. 18:15-17.

11. Paru pa Yehova tie ang’o iwi dubo ma jurieyo e?

▪ Lembsasa mi tarwang’

▪ Nitio kud ayi gin m’acwia i thier

▪ Ribiri co ku co man mon ku mon

▪ Kwalu kwo

▪ Tuko mi sente

▪ Mero

• ‘Ku juwondwu: kadok weg tarwang’, kadi ju ma rwo ni ayi m’acwia, kadok ju ma gigieri swa, kadi ju ma gicalu mon, kadi ju ma timo sasa ku co wagi, kadi jukwo, kadi ju ma ketho cwinygi hai kum piny, kadok ju ma andrej kong’o, kadi jucac, kadi weg kuvuga, gibicamu Ker pa Mungu ki ngo.’​—1 Kor. 6:9, 10.

12. Iwi lembe m’uneno lembsasa mi tarwang’, m’uketho i ie bende kit timo ma tung’ tung’ mi tarwang’ ma jutimo woko mi gamiri, kwayu ing’ii nitimo ang’o?

• “Wuring tarwang’.”​—1 Kor. 6:18.

13. Pirang’o wacikara ngo nitio ku yath ma merojo kunoke ma nyotho rieko mijo ka fodi munganga ung’olo en ungo?

• “Wuthier kumwu ubed ni lam ma kwo, ma leng’, ma yire ni Mungu, ma en e rwo mu mi tipo. Man kud wuporu ku ng’om maeni: endre wubed ma kothwu lokre ni kum dwoko pidoiwu nyen, kara wung’ei yeny ma Mungu yenyo m’e ber m’e yire de m’e cu ma ndhu de.”​—Rum. 12:1, 2.

14. Kit timo moko ma kani mi pajogi ma Mungu ukwero?

• “Ku junwang’ ng’atu moko i beng’i ma ketho wode kadi nyare kadh kud i mac, ng’atu ma lamu bila, ng’atu ma jakilgot, kadi jalamlam, kadi jawodhtho, kadi ajoga, kadi weg tipo, kadi jacwitho, kadi adranga.”​—Poi. 18:10, 11.

15. Ka ng’atu moko timo dubo ma pek man ebemito eyik winjiri pare ku Yehova, lembang’o m’ecikere nitimo m’umbe galu?

• ‘Atuco dubo para iri, man kier para amung’o ngo: awacu kumae, abituco camuco para ni Yehova.’​—Zab. 32:5.

• ‘Ng’atu m’i kindwu kume lithi? Wek elwong’ judong [cokiri]: man wek girwo pire, giwir mo i kume i nying [Yehova]: Man rwo ma ku yioyic bikeyo kum ng’atu ma kume lith, e [Yehova] biting’e malu; man ke tek edubo lembe moko, jubiweko pire woko ire.’​—Yak. 5:14, 15.

16. Icikiri nitimo ang’o kan ing’eyo pi dubo moko ma pek m’umego kunoke nyamego moko timo?

• “Man tek ng’atu moko dubo, kum ewinjo dwal mi kwong’, m’e jamulembe, tek eneno kadi eng’eyo, tek etuce ngo, ebilund yeyo dubo pare.”​—Law. 5:1.

17. Ka jutwong’o nia ng’atu moko utie ngo dong’ Jamulembe pa Yehova, wacikara nikwo kude nenedi?

• “Kud wuribru, tek ng’atu moko ma julwong’e umego e won tarwang’, kadi ng’atu ma ketho cwinye hai kum piny, kadi ng’atu ma rwo ni ayi gin m’acwia, kadi jacai cac, kadi andrej kong’o, kadi javugdhanu; ku wagi ng’atu ma kumeni, kud wucam kude.”​—1 Kor. 5:11.

• “Tek ng’atu moko bino i beng’i, ma k’ekelo ponji maeni ngo, kud ijole i ot peri, man kud imothe de.”​—2 Yoh. 10.

18. Pirang’o ukwayu jurimbi ma ceng’ini ubed dhanu m’umaru Yehova?

• “Woth ku jurieko, e ibibedo riek; ento wadi jukusegu bitur.”​—Rie. 13:20.

• “Ku juwondwu: rib ma juribri ko ku ju ma pigi rac nyotho pi jo ma ber.”​—1 Kor. 15:33.

19. Pirang’o Jumulembe pa Yehova gimondo ngo i lemgamba?

• “Gi mi ng’om ungo cil calu an de a mi ng’om ungo.”​—Yoh. 17:16.

20. Pirang’o icikiri niworo gavmenti?

• “Ku ba pidoic ceke dong’ gibed wor the tego ma ni i wigi: kum won tego moko mbe ma ku ai ba Mungu ngo: man weg tego ma nuti Mungu kethogi en.”​—Rum. 13:1.

21. Iromo timo ang’o ka cik moko ma dhanu uketho ubeturo cik pa Mungu?

• “Wakoworo Mungu be ma sagu woro dhanu.”​—Tic. 5:29.

22. Giragora ma kani ma copo konyi kara imediri nikoc ku ng’om ma rac maeni kinde m’ibeng’io kit tic m’ukwayu itim?

• “Thek biting’o palamuru kum thek ungo, kadok ponjo ng’eyo ali de gibiponjo kendo ngo.”​—Mik. 4:3.

• “Wuwoki, dhanu para, wuwok kud i [Babeli ma dit], kara kud wuribru ki ku dubo pare, man kara kud wujol kum masendi pare.”​—Nyu. 18:4.

23. Kit galuwang’ man nambu ma nenedi m’ukwayu idikiri i ie, man ma nenedi ke m’ukwayu ikoc kud i kume?

• “Judubo ku ju m’umaru rop ng’eyong’ec pa [Yehova] dagu.”​—Zab. 11:5.

• “Dag hai maeno m’e rac; mok kum maeno m’e ber.”​—Rum. 12:9.

• “Gin ma tek gin andha, gin ma tek gi mi yung, gin ma tek gi pwe, gin ma tek gi leng’, gin ma tek gi mi mer, gin ma tek gi rwonglembe ma ber; tek bero moko ni i kume, tek pak moko ni i kume, e iwu pid kum giki maeni.”​—Flp. 4:8.

24. Pirang’o Jumulembe pa Yehova gidikiri ngo i thier mi dini mange?

• “Wucopo camu ngo i dhu ‘meza pa Yehova’ man i dhu meza mi pajogi.”​—1 Kor. 10:21, NWT.

• ‘Wuai woko kud i kindgi, man wubed tung’, [Yehova] uwacu, man kud wumul gin m’ucido; e abijolowu.’​—2 Kor. 6:17.

25. Cik mir ukungu ma kani ma bikonyi ning’io ka nyo iromo dikiri kunoke ngo i foc moko?

• “Giribri gigi ku thek, man giponjo ng’eyo tic migi, man gitimo ni mungu m’araga, m’udoko ni uwic igi.”​—Zab. 106:35, 36.

• “Ju m’utho ging’eyo gin moko ngo.”​—Ekl. 9:5.

• “Gi mi ng’om ungo, cil calu an de a mi ng’om ungo.”​—Yoh. 17:16.

• ‘Nindo m’ukadhu romo mi timo yeny mi thekdhanumange, man ku wotho i tarwang’, kud awanya ma rac, ku mer ku pigulok, ku cokri ma ku vul, ku cokri ma wi pigulok, ku lamu ayi gin m’acwia ma judagu.’​—1 Pet. 4:3.

26. Lembe ma kani ma jukoro i Biblia ma copo konyi ning’io ka nyo ibitimo foc mi nyoliri kunoke ngo?

• “Man etimbre i ceng’ mir adege, ma en e ceng’ ma junyolo ie Farao, nia etimo agba ni jutic pare ceke: man eting’o jami giramadha ma jadit man jatedo ma jadit i kind jutic pare. Man edwoko jami giramadha ma jadit ba tic ma kakare kendo . . . Ento eliero (enego) jatedo ma jadit.”​—Tha. 40:20-22.

• ‘Ento ka ceng’ ma yang’ junyolo ie Herode tundo, Nyaherodias umiel i kindgi, enyayu mutoro de i Herode. Ketho eng’olo ku kwong’ ya ebimio ire gin ceke ma tek ebikwayu. E en, ma min ucung’o lembe i ie, ewacu kumae, Mi ira wi Yohana ma Jababutisi kuni i atangala. Man eoro jucijuthumo wi Yohana i odkol.’​—Mat. 14:6-8, 10.

27. Pirang’o ukwayu ilub telowic mi judong cokiri?

• “Wuwor ju ma gibimo wiwu, wumond (wujwiguru) igi de; kum gikuro kum ng’eyong’ec mu calu ju ma biwodho wel; kara gitim maeni ku mutoro, ku can re ngo; kum maeni kuloka ngo iwu.”​—Ebr. 13:17.

28. Pirang’o pire tie tek nia in ku juruot peri wubed wukoi saa mi somo man mi ponjo Biblia kubang’ ceng’?

• “Anyong’a pare ni i cik pa Yehova; man ie pido pi cik pare dieceng’ ku diewor. Man ebibedo calu yen ma jupidho dhu kulo mi pi, ma cego nyinge ku ba nindone, ma ithe de ner ungo; man gin ceke ma tek etimo bibedo miero.”​—Zab. 1:2, 3.

29. Pirang’o ibed imaru nicidho i coko man nidikiri i ie?

• ‘Abiyero pi nyingi ni juwada; abipeki i kind cokiri.’​—Zab. 22:22.

• “Man dong’ iwa pidu piwa ku jukojuk ma ku mer ku tic ma dre de; man ku wawek cokra giwa karacelo, ma calu kura mi jumoko, ento ajuka dong’ wajukra; man ma sagu apila, ka waneno cenguni dhingo.”​—Ebr. 10:24, 25.

30. Tic ma kani ma pire tek akeca ma Yesu umio iwa?

• ‘Wucidhi, wuketh [dhanu m’i kind] thek ceke dok julub, wumii igi batizo . . . , wuponjgi ya giwor gin ceke m’ang’olo iwu.’​—Mat. 28:19, 20.

31. Pidoic ma kani ma nyayu anyong’a i Yehova kinde ma wabemio giramia pi nitielo tic mi Ker kunoke wabekonyo umego ku nyimego mwa?

• “Yung Yehova ku piny peri.”​—Rie. 3:9.

• “Dong’ dhanu ceke kubang’gi kubang’gi ng’atuman utim calu ekeco ku i adundene: ku minowang’ ungo, kadi kum acung’a de ngo: kum Mungu maru jamic ma mio kud anyong’a.”​—2 Kor. 9:7.

32. Peko ma kani ma Jukristu mandha ging’eyo nia gibinwang’iri ko?

• “Mugisa ni ju ma junyayu ragedo i kumgi kum bedopwe: kum Ker m’i polo en e migi. Mugisa iwu ka dhanu bicayuwu, man gibinyayu ragedo i kumwu, man gibiyero gin ma rac ma kwonde tung’ tung’ i kumwu ma en e ndra, ni kuma. Anyong’a negwu, ku mutoro ma dit de: kum sukulia mu e dit i polo: kum ginyayu ragedo kum jubila m’ular uwok iwu bende.”​—Mat. 5:10-12.

33. Pirang’o etie rwom ma segi nilimo batizo man nidoko Jamulembe pa Yehova?

• ‘Lembe peri bedo ni mutoro man ni anyong’a mir adundena: kum julwong’a ku nyingi, E Yehova Mungu.’​—Yer. 15:16.

Wang’ ma pol jubed julimo batizo i coko ma dongo mi Jumulembe pa Yehova. I ajiki mi korolembe mi batizo, jakorlembene bikwayu ju m’ubecilimo batizo nia giai malu man gidwok wang’ penji ario m’ulubo e ku dwandgi ma terere:

1. Nyo iyewo dubo peri, ithiero kwo peri ni Yehova, man iyio yojboth ma Yehova umio nikadhu i bang’ Yesu Kristu?

2. Nyo ibenyang’ de nia batizo m’ibecilimo ubedwoki ni Jamulembe pa Yehova man nia batizone uberoyi i dilo pa Yehova?

Dwokowang’ penji maeno ma ju m’ubecilimo batizo gidwoko nia eyo, utie ‘tucolembe ma kamaleng’’ ma nyutho nia gidaru ketho yioyic migi i jamgony man gidaru thieriri gin gigi ku cwinygi zoo ni Yehova. (Rum. 10:9, 10) Kwayu ju m’ubecilimo batizo gilar girwo iwi penji maeno i wang’e, kara kinde ma gibedwoko wang’ penjine, ng’atuman udwoke nimakere ku lembe m’eyio niai kud i adundene.

Nyo idaru thieriri in giri ni Yehova nikadhu kud i rwo, ing’olo nia ibiworo en kende man ibiketho yeny pare i kabedo ma kwong’a i kwo peri?

Nyo kawoni iyio andhandha nia iromo nilimo batizo i kind nindo ma ceng’ini eni?

Bongu ma nenedi m’ukwayere pi batizo? (1 Tim. 2:9, 10; Yoh. 15:19; Flp. 1:10)

Wacikara nikendara ku kendi m’umaku piny pi ninyutho nia wamoko kikiki i kum Mungu. Pieno, ju ma gibecilimo batizo gicikiri ngo nikendo kendi m’uridogi ting’ ting’ kunoke ma jukiewo wec mi yungo lembe moko i kume. Gicikiri nikendiri i ayi ma cuu, bongu m’ucido ngo, m’umaku piny, man m’uromo pi lembe maeno.

Ng’atu m’ubecilimo batizo ucikere nibedo ku timo ma nenedi kinde m’ebelimo batizo? (Lk. 3:21, 22)

Batizo ma Yesu ulimo utie lapor ma ber ni Jukristu ma gibelimo batizo tin. Enyang’ nia nilimo batizo utie lembe ma pire tek lee, man lembene ubed unyuthere kamaleng’ i paru man i timo pare. Pieno, kaka ma julimo batizo i ie ucikere ngo nibedo kaka mi sembo sosi, mi tuko, mi kwang’ kunoke mi kit timo moko ma romo jwigo yung mi lembe maeno ma pire tek; bende Jakristu m’uai ulimone ucikere ngo nitimere ve dong’ edaru nwang’u aloci moko ma dit. Kadok nwang’u batizo utie lembe mir anyong’a de, re jucikiri ninyutho anyong’ane i ayi ma ber.

Nicidho nja i coko man nidikiri kud umego ku nyimego bi- konyi nenedi kara ikwo nimakere ku thieriri peri ni Yehova?

I ng’ei batizo peri, pirang’o pire tek iri nia imediri nibedo ku program ma ber mi ponji peri ma segi man mi bedikiri wang’ ma pol i tic mi lembanyong’a?