O Paˈarawan ato Kaˈorip Iso Nohatini

1-2. Hano mamisinanot kita to lalakaw no Paˈarawan?

HARATENGEN hena ano tihedaken no tao ko pasasingan ningra paˈaraw kiso. Minengneng kiso i, mahapinangay iso itini i sasing ˈalomanay a tamdaw cowa ko kafanaˈan iso. Kawra iraay ko cecay a sasing mikidatay to harateng iso, samanen ilalomaˈay nonini a sasing kiso. Hapinangen iso a minengneng, mitikol kiso miharateng to ihacowaay a tatokian konini a sasing, icowaay a kitiraan a sasingen, misaˈicel kiso mihapinang to ilalomaˈay no sasing a romaroma tamdaw. Pakayni tisowanan, onini a sasing mikiriwiˈay ko tatodong.

² O Paˈarawan malecaday tonini a sasing. Misamaanay hani? Tosaay ko lalangian. Saka cecay, pakayniay kitaanan ko pitilid to Paˈarawan. Satapang nonini a cudad sanay ko sowal: ‘O sapafeli no Kawas ci Yis Kristoan a sapaˈaraw konini, pakayni mangataayto mifekad a demak noikor, pasayra i koli no niyah a mitadtad.’ (Paˈarawan 1:1) Mihaenay, o Paˈarawan cowa ko pakayniay i kalo a tamdaw a tiliden, ao pakayniay i kitaanan o midokoay to Kawas a tamdaw a tiliden. O finawlan no Kawas kita, mihaenay ano malaˈosi ko sapairasol no Paˈarawan i, oha mamirienang kita i lalomaˈ, cowa ko fafahka kita tonini. Sakoniya sowal i, samanen itiniay kita ilalomaˈ nonini a ‘sasing.’

3-4. O sapairasol no Paˈarawan ihacowaay a lintad malaˈosi? Mafanaˈ tonini, kita o kahacecay tamdaw sasamaan ko pidemak hani?

³ Saka tosa lalangian milingatay to sakalaˈosi no sapairasol a lintad. Tarokos ci Yohani masowalay konini a sapairasol to aicowa a lintad malaˈosi, sowal ningra: ‘O fangcalay saocor paitiniay i takowanan i romiˈad no Tapang.’ (Paˈarawan 1:10) O malitengayto a Yohanian mitilid tonini a sowal i, maedeng itiniay i Kongyen 96 miheca, itiya o ‘romiˈad no Tapang’ mara:ayayho. (Matay 25:14, 19; Luka 19:12) Mikitini sapairasol no Fangcalay Cudad, 1914 miheca mala hongtito ci Yis itini i kakarayan i, o ‘romiˈad no Tapang’ satapang sanayho. Mikitiya tora mihecaan misatapang, ilalomaˈay no Paˈarawan to pakayniay i finawlan no Kawas a sapairasol padadotocayto a malaˈosi. Kita nohatini itiniayto i ‘romiˈad no Tapang’ a maˈorip!

⁴ Ano itiniayto kita tonini a lintad maˈorip nohatini, o mamikiriwiˈ a misinanot kita to sapatalipaˈelal no Paˈarawan 1:3. Sanay ko sinael: ‘O cima ko miasipay, mitengilay to sowal nonini a sapairasol a cudad, halo midofdof to matiliday a kihcod, o mamapalemed! Samanen wa irato ko misaˈosian a tatokian.’ Soˈlinay haw i, o ‘mamiasip’ ato ‘mamitengil’ kita to sowal no Paˈarawan, hanaca misarocod a ‘midofdof.’ O maanan a sowalan ko dadofdofen ita hani?

PAKASOˈLINEN KO PIDOKO ISO MAMILIFOK TO PIHAYDA NI YIHOFA

5. Samaanay paihkal ko Paˈarawan, o papakasoˈlin kita to pidoko no niyah milifokay to pihayda ni Yihofa hokira?

⁵ Mikitini i Paˈarawan saka 1 fedengan a misatapang, pasayraay ci Yis i pito a kasakopang no Aciya milasil to pina a lihaf. Mikitini ngaˈay mahapinang ita, ci Yis pakayni i pakayraan no kasakopang ihkalay ko kacipinang. (Paˈarawan 1:12-16, 20; 2:1) Pafelian ni Yis ko itiyaay a Krisciyang mihadak to ihkalay a sakayat, padama cangranan pakasoˈlin to pidoko no niyah o mihaydaan ni Yihofa. O sowal ni Yis pakayni kitaanan anini malecaday a matatodong. O ˈaˈideman ita ci Yis Kristo padadotocay mikayat ato midipot kitaanan. Awaay ko malawaay ningra, ihkalay a mafanaˈ to kalalaˈed ita aci Yihofa to ngaˈayay hokira, mafanaˈayho o sasamaan ko demak ngaˈ padadotoc milifok to pihayda ni Yihofa. Mamidofdof kita to manan mihadakan ni Yis a sakayat itini i Paˈarawan hani?

6. (1) Itini Paˈarawan 2:3, 4 mitadtaday ci Yis, iraay ko maanan pasangaray no Ifiso a kasakopang hani? (2) Mikitini mamananam ita ko maanan?

⁶ ˈOsien ko Paˈarawan 2:3, 4. Cowa ko ngangaˈay kita mafasaw ko salakatay a olah no niyah ci Yihofaan. Sowal ni Yis to itiniay i Ifiso a Krisciyang soˈlin misiˈayaway to adihayay a sapalifet, kamayan padadotoc mihadidi, caka pisawad a midoko ci Yihofaan. Kawra, o salakatay a olah nangra mafasawayto. O mamiliyaw cangra fanekfek a maolah to Kawas, ano eca i, o pidoko nangra cowa ko mamilifok to pihayda no Kawas. Malecaday, cowa ko pihadidi aca ita maedengto, o papairaen ko matatodongay a araaw no falocoˈ mihadidi, samanen o kaciharatengan no Kawas cowa ko midemakay to maanan kita, misaaretengayho hano mihaen ko demak ita. Makalimay Cingra kitaanan pakayniay ka tangongol noka olah ato piakoˈid ita ko sapidoko Cingranan.—Taneng 16:2; Marko 12:29, 30.

7. (1) Mikitini Paˈarawan 3:1-3, mitoroˈay ci Yis to Satisay a kasakopang iraay ko manan a pasangaray? (2) Sasamaan ko pidemak ita hani?

⁷ ˈOsien ko Paˈarawan 3:1-3. Oha papadadotoc kita talipaˈelal. I Satisay a kasakopang a Krisciyang iraay ko roma pasangaray. Soˈliˈlin na fanekfekay cangra matayal saki Kawas, kawra nohatini mafasawayto cangra. Mihaenay, palimoˈotan ni Yis cangra ka ‘palalto.’ Pafeliay konini kitaanan to maanan sapatalipaˈelal hani? Manaokaniw cowa ka pawan ci Yihofa to na midemakan ita Cingranan a tayal. (Hipray 6:10) Kawra cowa ka ngaˈay kita pakayni i midemakan isaˈayaw a marenec ko niyah, sawad sato a midemak nohatini saan ko harateng. Alatek caayto ka lecad to isaˈayaway adihay ko midemakan no mita, kawra o papadotoc kita ˈifowa to ‘tayal no Tapang,’ padadotoc talipaˈelal, tangasa i kahererekan.—1 Korinto 15:58; Matay 24:13; Marko 13:33.

8. Mikitini i sapalimoˈot ni Yis to Laotikiya a kasakopang mananam ita ko maanan? (Paˈarawan 3:15-17)

⁸ ˈOsien ko Paˈarawan 3:15-17. O fafanekfek kita, misarocod to falocoˈ misarocod to harateng a midoko ci Yihofaan. Mitoroˈay ci Yis to roma a pasangaray no Laotikiya a kasakopang, itini cangra i midokoay a demakan ‘caay ka kietec caay ka faedet.’ Mihaenay tonini, sowal ni Yis cangranan ‘kaadayayan, kasiniˈadaan.’ Misaaliay cangra to sapifalicaw, fanekfek ko harateng a midoko ci Yihofaan. (Paˈarawan 3:19) Mananamay ita ko maanan hani? Ano cowato ka fanekfek kita, o mamisongilaˈ miharateng to nano demak ni Yihofa ato likakawa Ningra kitaanan, mikitini mitongal to miakoˈiday a falocoˈ no niyah. (Paˈarawan 3:18) Aka a makalisanga ko falocoˈ micangacang to sinowayay a nokaˈorip, hato ecato paisalakaten ko midokoay a demak i nokaˈorip.

9. Pakayni nano sowal ni Yis to Pirkamumay ato Tiyatiraay a kasakopang, mamiliyas kita to maanan a katalawan hani?

⁹ O mamifalah kita to sasowalen no mitowakangay a tamdaw. Mirikecan ni Yis ko roma a tamdaw no Pirkamumay a kasakopang, samanen mipacakatay cangra to cowa ka lecad a sasowalen, itini ilalomaˈ no kasakopang mikidatay to sakaliwasak. (Paˈarawan 2:14-16) O roma tamdaw i Tiyatira a kasakopang micadaay to sapakahemek ni Yis, samanen cowa ka sakacipinangaw cangra to ‘talolongay a demak ni Satan.’ Pakalalokay ci Yis cangranan ‘kelecen a miˈimer’ ko soˈlinay kimad. (Paˈarawan 2:24-26) Ilalomaˈ nonini tosa a kasakopang o malonayay ko pakasoˈlin a Krisciyang mitengilay to mararaway a sasowalen, o papasasiyor cangra. Ano aniniayto o mamisamaan hani? O mamifalah kita to kihcod misafelitay to harateng ni Yihofa a sasowalen. O mitowakangay tamdaw ‘o papotal hato mangodoay’ nengnengen, kawra soˈlinay i, ‘cowa patalahkal to ˈicel no mangodoay.’ (2 Timoti 3:5) Ano misaˈicel kita micekiw to kimad no Kawas, o mamadoloto mihapinang halo miliyas to mararaway a sasowalen.—2 Timoti 3:14-17; Yuta 3, 4.

10. Pakayni nano sowal ni Yis to Pirkamumay ato Tiyatiraay a kasakopang, mananamayho ita ko maanan?

¹⁰ O fafalahen ita ko kihcod malafoay madadiˈiyay a waywayan, caay ka ngaˈay pakihateren ko mahaenay a demak. O Pirkamumay ato Tiyatiraay a kasakopang iraayho ko cecay pasangaray: O romaroma a tamdaw ilalomaˈ nangra cowa pifalah to malafoay madadiˈiyay a waywayan, telocto mirikecan ni Yis cangra. (Paˈarawan 2:14, 20 ato roma pihongyak.) Mananamay ita ko maanan hani? Soˈlin halafinayto kita midoko ci Yihofaan, hanaca itini likakawa no Kawas adihayay ko ˈinorong, aka a piharateng to mamihayi ci Yihofa midemak kita to malafoay a demak. (1 Samuil 15:22; 1 Pitiro 2:16) Ano samaanto a malafo ko palinian nonini a hekal, halamhamay ci Yihofa kitaanan mitoor to ˈakawangay a palinian no waywayan.—Ifiso 6:11-13.

11. Mikitini i fafekangay a lalakaw, mananamay ita ko manan? (Nengnengen ko sapatongal lalakaw “Sasamaan ko Demak Ita Nohatini.”)

¹¹ Mikitini i fafekangay a lalakaw, mananamay ita ko manan? O papakasoˈlin kita to pidoko no niyah ci Yihofaan o mihaydaan Ningra. O midemakan ita a roma a demak ano cowa ko mamahayda ko pidoko no niyah, o tatangsolen a misalof. (Paˈarawan 2:5, 16; 3:3, 16) Nikawrira, o sapafeli ni Yis to kasakopang a lihaf i, mihadakayho to cecey a demak. O maanan hani?

MAKAHI MIEMEM TO SAPALAK

12. Pakayni nano sowal ni Yis to Smirna ato Filatilfia a kasakopang, mananamay ita ko maanan? (Paˈarawan 2:10)

¹² Nengnengen ita ko sapafeli ni Yis a lihaf to Smirna ato Filatilfia a kasakopang. Sowal ni Yis tahalifa cangra to sapalak i, cowa ko mamatalaw, samanen ano padadotoc cangra madimadi o mamilifok to sapalifon. (ˈOsien ko Paˈarawan 2:10; 3:10) Mananamay ita ko maanan hani? O tatalaˈayaw kita a misaday misiˈayaw to sapalak, makahiho miemem to sapalak. (Matay 24:9, 13; 2 Korinto 12:10) Onini a sapatalipaˈelal hano masakalimlaan hani?

13-14. O maˈoningay i Paˈarawan 12 fedengan a demak pakayni i finawlan no Kawas iraay ko maanan a pifiyor hani?

¹³ Somowalay ko Paˈarawan kitaanan, o finawlan no Kawas wa itini i ‘romiˈad no Tapang,’ onini a lintad no mita, mamicada to pakidemay a sapalak. Somowalay i 12 fedengan, tomireng ko Hongti Kitakit no Kawas ikor, mifekaday ko lalood i kakarayan, ci Mikail (milifokay to ˈedil a Yisan) mikeriday to coyoh taˈangayay sofitay malalooday aci Satan ato tatiihay coyoh. (Paˈarawan 12:7, 8) Telocto, mapadikay ci Satan ato tatiihay coyoh. Mafahkolay cangra tayni i fafekang no sera, pairaay to adihayay a roray ato pades no cikiw ato tamdaw. (Paˈarawan 12:9, 12) Onini a demak pakayni to finawlan no Kawas iraay ko maanan a pifiyor hani?

¹⁴ Dotoc pasowalay ko Paˈarawan kitaanan, samanen cowato kangaˈay ci Satan patikol i kakarayan, mangolaway cingra to itiniayho i fafekang no sera manilnilay no fangcalay saocor a Krisciyang. Cangra i, oya ‘misawacayay ci Yisan a tamdaw,’ o mitaypiway to Hongti Kitakit no Kawas i fafekang no sera. (Paˈarawan 12:17; 2 Korinto 5:20; Ifiso 6:19, 20) Onini a sapairasol samaanay a malaˈosi hani?

15. Masowalay i Paˈarawan saka 11 fedengan ‘tatosaay misawacayay tamdaw’ o cima hani? Tahalifaay cangra to maanan hani?

¹⁵ Oya manilnilay no fangcalay saocor ato mikayatay to mitosilay a tayal a faˈinayan salikaka tahacadaay to saˈodis ni Satan, cangra oya masowalay no Paˈarawan to mipatayan a ‘tatosaay misawacayay tamdaw.’b (Paˈarawan 11:3, 7-11) Itini 1918 miheca, oya fafaloay ciˈinorongay a salikaka mapakokotay, hanaca misawkitan to hahalafin a mapalit. Kitinien i pinengneng no tamdaw, cowato kangaˈay matayal cangra, mahecaday to mipatayanto cangra.

16. (1) Itini 1919 miheca mifekaday ko maanan kafahkaan a demak hani? (2) Mikitiya misatapang, padadotocay ci Satan midemak to maanan?

¹⁶ Pairasolayho ko Paˈarawan 11 fedengan, onini ‘tatosaay misawacayay tamdaw’ ikor no patayen kalikiay patatikol maˈorip. Onini a sapairasol tano maanan kafahkaan no tamdaw a pakayraan a malaˈosi hani? Onini mikayatay a salikaka cowaho katataos ko cecay miheca mapalit, itini satapang no 1919 miheca matedalayto. Ikor, palahdawan ko sakokot cangranan. Onini a salikaka kalikiay miliyaw mirienang to milasilay to Hongti Kitakit a tayal. Kawra, mikitiya misatapang padadotocay ci Satan mikalisanga, ciharatengay tano sapalak a ‘cedas’ paˈalol to finawlan no Kawas. (Paˈarawan 12:15) Mihaenay, kita o kahacecay tamdaw ‘pairaen ko miememay, pairaenho ko pakasoˈlinay falocoˈ.’—Paˈarawan 13:10.

SAROCODEN KO ˈICEL MIRIENANG TO SAPATOROD NI YIHOFA KITAANAN A TAYAL

17. Soˈliˈlin o finawlan no Kawas padadotocay micada to saˈodis ni Satan, kawra milifokay cangra to maanan a caay ka harateng a sapadama?

¹⁷ Dotoc mihadakay ko Paˈarawan 12 fedengan, o finawlan no Kawas milifokay to caay ka harateng a sapadama. Sanay ko sinael, o ‘sera’ mamiˈenoc to sano ‘cedasay’ a sapalak. (Paˈarawan 12:16) Onini a sapairasol soˈlinayto malaˈosi. O tanektekay i hekal ni Satan, tinakoen o lekakawa no holic, mipadamaay to finawlan no Kawas. Kinapinapinaay, o sasawkit no hoing i finawlan no Kawas iraay ko sakangaˈay, papilifok cangranan to matatodongay a pasalat. Orato, mimametay to toki cangra, misarocod to ˈicel mirienang to sapatorod ni Yihofa cangranan a tayal. (1 Korinto 16:9) Onini a tayal milingatay to maanan hani?

18. Itini i salikoray a romiˈad, o mamidemak kita to maanan kalimlaan a tayal?

¹⁸ Paliˈayaway ci Yis, itini i ˈayaw no aira ko salikoray a romiˈad, o nisawawaan ningra oha mamitenak to ngaˈayay lihaf no Hongti Kitakit no Kawas i paro no kakarayan. (Matay 24:14) O mamilifok cangra to sapadama no coyoh. Sowal no Paˈarawan, o coyoh ‘pasayra i fafekangay no sera a tamdaw, pasayra i kasakitakit, kasangasaw, sasowalen ato kasafinacadan a milasil to midaˈocay a ngaˈayay a lihaf.’—Paˈarawan 14:6.

19. O finawlan ni Yihofa mamilasilho to maanan a lihaf?

¹⁹ Nikawrira, o finawlan no Kawas cowa ko pilasil aca to ngaˈayay lihaf no Hongti Kitakit, o mamidamaho to coyoh midemak to roma a demak. Masowalay no Paˈarawan i saka 8 tangasa 10 fedengan, milasilay ko coyoh oya manaˈayay to pikowan no Hongti Kitakit no Kawas a tamdaw wa tahacada to adihayay a pades. Mihaenay, padotocay ko Misawacayay Tamdaw ni Yihofa milasil to malecaday o ‘soeda ato namal’ a sasawkit a lihaf, mifanaˈ to tamdaw to mamicada to maanan a sasawkit konini a hekal ni Satan. (Paˈarawan 8:7, 13) Oha mamafanaˈ ko tamdaw, mangataayto malaˈafo konini a ciraraway a hekal, misaaliay cangra to sapifalicaw i nokaˈorip, mihaen ngaˈ madipot ko ˈorip i kangolawan ni Yihofa a romiˈad. (Cifaniya 2:2, 3) Kawra cowa kaolah ko ˈalomanay a tamdaw tonini a lihaf, mansa milasil tonini a lihaf kalimlaan ko timoloay. Noikor itini i taˈangayay a padiing a tatokian, o salikoray a lalasilen ita sapisawkit a lihaf mamangalef ko ka pakidem.—Paˈarawan 16:21.

DOFDOFEN KO SOWAL NONINI A SAPAIRASOL A CUDAD

20. Ilaenoay tosa a lalakaw mamilengo to maanan?

²⁰ Sapairasol no Paˈarawan malaˈosiayto nohatini, hanaca milingatay kitaanan, mankora oha dadofdofen no mita ko ‘sowal nonini a sapairasol a cudad.’ (Paˈarawan 1:3) Kawra sasamaan kita padadotoc madimadi itini i sapalak, padadotoc timolo a mitosil hani? Cipinang kita toniya tosa a demak i patalahkalan no Paˈarawan, o mamalifok ko ˈicel: Saka cecay, wa ira ko masamaanay a teloc no ˈada no Kawas, saka tosa, ano padadotoc kita madimadi wa malifok ita ko maanan a sapalifon. Ilaenoay tosa a lalakaw mamilengo tonini a tosa a demak.