Ikpa Okikpa Nkween̄mkpọ Ugwem Mè Ikwaan̄ Kiji Kubọk Ebi Eyi Karais
© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
ONYAN̄ JAABA 7-13
INU UNYE OTU EWE OKUP ME USEM AWAJI URỌK 21
Ata Nteme Echi Oborọ Inyi Ubelejit Ikup me Mbat-Olom
w03 10/15 4 ¶5
Ike Owa Ke Obosa Irọ Ata Ntumu-Mfieek?
Isasa me uran̄-lek irọ ntumu-mfieek mokọt isa ufialek inu. Ikpa Urọk 21:5 itaba eji ubọk me utọn̄ ibe: “Otitọt ebi ìkisiki lek irọ ikwaan̄ okisibi oruru, ire, eyi ebi gbamgbam ìkisa ugbọọn̄ inu.” Kubọk inu njeen̄, ikup ufiak ibe ebi ijija eriọọn̄ ogwu ema ekikaan̄ me ejit ibabat ejaan̄ sabum ema etumu efieek me ire ema mebat ene ya. Ire ema kperọ ikeya, usem ogwu okige ikpa ge ekigwen William Congreve, ogwu oluk mkpọ obet lek efit acha ita oraraka morọ me lek kiban̄. Itumu ibe: “Ire osa me uran̄-lek isikaan̄ olom mè iyaka ire nwa me mgbọ okariọọn̄ ubọk iriọọn̄ lek ene ya ijaan̄, omobọnọlek me mgburudun̄.”
g 7/08 7 ¶2
Ubọk Obosa Irọ Ijaan̄ Me Mbat-Olom Kwun̄
Kisikilek. “Ìsan̄a lek kinyi me lek ugumulek ikakaan̄ge ibot. Kpan̄asi ikeya, ìkisiki lek kinyi me ijọn̄, mè ìkimọnọ ebi ofifi ife kubọk ebi ìnwọnwọn igak enyi.” (Ebi Filipai 2:3) Owuwa ibot ikọ ikisibi me mbat-olom mije olom mè nwa ekisa me ugumu ikifieek ge ge ikọ mgbọ geelek ema esikaan̄ ufialek kpan̄asi isasa me nsikilek iweek ubọk ebesa irọ ibe inu ije ijaan̄ inyi ge ge. Ikekisikilek, mokọt itap ubọk inyi owu otim ogak ekwukwu ‘enyi ntumu oborọ’.
w06 9/15 28 ¶13
“Bele Ejit Me Lek Nwa Mgbọ Nsabọn̄ Irieen̄ Kwun̄”
13 Me ire ufialek isibi me mbat-olom mije ubọk olom mè nwa ekisa irọ mkpọ me lek ge ge ye? Ineneen̄ mbet lek ufialek okup ikeya isun̄ mokọt iyọt. Kubọk inu njeen̄, mokọt ire ibe ke ema ene iba mikitumu ijo usem inyi ge ge ire lek mgbọ keyi, inu ya iyaka inikana ikpele ufialek. (Urọk 12:18) Ike ekpabe me ibot usem oraraka, inu yi mokọt itap ikpele ufialek me mbat-olom. Ere ge me ikpa Urok itumu ibe: “Iluluk me emen èwê, înwọn igak iluluk melek enenwaan̄ òkinwọọn̄ ibaak mè unaan̄-ejit.” (Urọk 21:19) Ire owu ire nwa okup me mbet lek mbat-olom okup ikeya, do lek kwun̄ ibe, ‘Ire eru n̄a ikirọ ibe ikiyọt me lek nlom n̄a igọgọọk emi igbaan̄ ikup me ere ge ni?’ Baibul si itumu inyi ebi irere olom ibe: “Enyi ebi olom, ìmun̄ ebi nwa kinyi me chieen̄. Ikaluk ugwem ijo ijo melek kiban̄.” (Ebi Kọlọsi 3:19) Ire owu ire olom, do lek kwun̄ ibe, ‘Ire ubọk nkirọ mkpọ melek nwa n̄a mokọt irọ ibe ikisi iweek ere ibokaan̄ ubelejit me ofifi ere ni?’ Atikọ ibe ke ubọk nlom ene mè iyaka ire nwa ene okirọ eru ikanyi ene irek ibe ene isi ibubat, ire, mije ibe ke mbet inu okup ikeya mokọt irọ, inwọn ibe olom mè nwa ekpa mkpọ ofolek ufialek geelek obokọt isak unan me lek mbat-olom kiban̄.
Week Inu Unye Otu Ewe Okup Me Usem Awaji
w05 1/15 17 ¶9
Mkpọ Echi Okekeke Ichit Chieen̄ Ama Ubọọn̄ Awaji Irọ Iso
9 Jisọs ikayaka ire ogwu ebilene ikike okikọp me inyọn̄ gwun̄ inyinya akpan. Mgbọ keyi Jisọs ire Ogwu Ubọọn̄ okakaan̄ unye. Etumu mkpọ ofolek kan̄ kubọk ikikọp me inyọn̄ inyinya. Me Baibul, ikọkọp me inyọn̄ inyinya ikikeke ichit chieen akọn̄. (Urọk 21:31) Ikpa Ichichili 6:2 itumu ibe: “Nraraan̄ chieen̄, mè imun̄ inyinya okuket ge okinu. Ogwu òkweek me inyọn̄ inyinya ya îkaan̄ ogbaan̄ me ubọk. Enenikwuun̄ ọmọ okpibot ubọọn̄. Ọmọ olilibi me inyọn̄ inyinya kan̄ inan̄a kubọk ogwu òtitim ikpan̄ me akọn̄, mè iben me ejit ikpọkpọ ikitim si ikpan̄ ifo isi.” Ofifi si, ofolek Jisọs, ogwu okwa Debit itumu ibe: “Jioba môkup me Sayọn irọ mkpulu kwun̄ iwele owot; owu môkeke ubọọn̄ inyi ebi ochicha kwun̄, ìneneme ema, ìkaneme.’”—Okwa Itọn̄ 110:2.
ONYAN̄ JAABA 14-20
INU UNYE OTU EWE OKUP ME USEM AWAJI URỌK 22
Ata Nteme Isasa Ikpukpo Nsabọn
w20.10 27 ¶7
Ire Nsabọn̄ Kwun̄ Metọbọ Ebum Inyi Jioba Ema Esimin Ni?
7 Ire enyi ire olom mè nwa iweek ikakaan̄ nsabọn̄, ido lek kinyi ibe: ‘Ire eji ire ebi ikisikilek, imama Jioba mè Usem kan̄ ni? Ire eji ire mbet ebi Jioba obogobo ibe ekpọchieen̄ me lek ayaya gwun̄ ni?’ (Itọn̄ 127:3, 4) Ire owu ire ute mè iyaka ire uga, do lek kwun̄ ibe: ‘Ire nkakijeen̄ nsabọn̄ n̄a oruru okup me lek itatap efuuk isi ikwaan̄ ni?’ (Etip 3:12, 13) ‘Ire nkakirọ eyi efuuk n̄a obokọt isasa ikibem nsabọn̄ n̄a me irek anam akpalek mè ikibem ema isan̄a me lek ijọ eru echi ema ebekọt ichichini me inyọn̄ kè Setan ni?’ (Urọk 22:3) Okpobokọt ibem nsabọn̄ kwun̄ isan̄a me lek otutuuk ufialek ema ebekọt ichichini. Ire, sonja sonja omokọt ineen̄ ema iban̄ ufialek ema ebekọt ichichini me ugwem sa me ijejeen̄ ema ibe ekeweek nteme Awaji okup me emen Baibul (Fuk Urọk 2:1-6.) Kubọk inu njeen̄, me ire ogwu uwu kwun̄ ge ikayaka ikitọbọ ebum inyi Jioba, tap ubọk nyi nsabọn̄ kwun̄ ekween̄ enan̄a me emen Baibul inu orọrọ ikupbe ufiak ibe ema ekup enye ekegbe utoon̄-ejit enyi Jioba. (Itọn̄ 31:23) Mè iyaka ire, ire ogwu ima kinyi ge ikwu, jeen̄ nsabọn̄ kwun̄ ubọk Baibul obokọt itap ubọk inyi ene ekọt eme irek ya, mè ekọt ekaan̄ esuuk me ejit.—2 Kọr 1:3, 4; 2 Tim 3:16.
w19.12 26 ¶17-19
Ute mè Uga—Ikpukpo Nsabọn Kinyi Ibe Ema Jioba
17 Ibene ikikpukpo nsabọn kinyi me mgbọ ema ekupbe sọntiik Monwọn̄ enenen me ire ute mè uga ebene ikikpukpo nsabọn kiban̄ bene me mgbọ ema ekupbe sọntiik. (Urọk 22:6) Eji etumu nu mkpọ ofolek Timọti ogwu ogọgọọk ogwu ikwaan̄ Poolu ikọp uran me ikwaan̄ ikpakpa ikọ Awaji. Ire nga kan̄ Yunais mè nga nga kan̄ Lọis ekpukpo ọmọ karake irebe “sọntiik gwun̄.”—2 Tim 1:5; 3:15.
18 Ofifi olom mè nwa ekigwen Jean-Claude mè Peace, inan̄a me Côte d’Ivoire, mikọt ikpukpo nsabọn kiban̄ gweregwen ibe ema mè eketọbọ ebum enyi Jioba. Keke otap ubọk inyi ema ibe ekọt erọ eyi? Ire sa me igọgọọk akpat ukot Yunais mè Lọis. Ema etumu ibe, “Eji ebene ikijeen̄ nsabọn kiji Usem Awaji bene me mgbọ ema ekupbe sontiik, eji ekirọ eyi bene me mgbọ emanbe ema.”—Ikan 6:6, 7.
19 Keke ke ‘ijejeen̄’ nsabọn kiji Usem Awaji osibi? Usem ekababe ‘ijejeen̄’ mokọt isibi “ikekiyaka itumu chieen̄ mkpọ yaage owuwa mgbọ.” Inyi ema ekọt erọ eyi, ute mè uga ebekifafiat mgbọ melek nsabọn kiban̄. Mokọt ita ene efuuk me owot usini mgbọ ikekitumu chieen̄ mkpọ yaage inyi nsabọn. Ire, ute mè uga emun̄ irọrọ ikeya kubọk oniin̄ ema ebesa itap ubọk inyi nsabọn kiban̄ egobo Usem Awaji etete mè ekeluk egọọk.
w06 4/1 9 ¶4
Ute mè Uga—Ijeen̄ Ata Akpat Ukọt Inyi Nsabọn Kinyi
Atikọ ire, nsabọn ebekirọrọ mkpọ kubọk nsabọn, usini kiban̄ si mekọt ikinye ibot. (Ibebene 8:21) Keke ke ute mè uga eberọ me mbet irek okup ikeyi ni? Baibul ibe: “Mbubut ìjojot me emen ejit nsabọn, ire, njijan̄ esabe isulu ema môlap mbubut ya ijọn̄ọ ema ere me lek.” (Urọk 22:15) Usini ene ekimun̄ isusulu nsabọn kubọk ire inu ikpak mè iyaka ire inu oniniin̄ oka. Baibul si ikup ikeme irọrọ ene nnaan̄. “Njijan” etumube mkpọ ofolek me ere yi mokọt ire uti esabe isulu gwun̄. Mokọt isibi si unye ntọ-ikọ ute mè uga ekaan̄be isasa inyi nsabọn kiban̄ osusut ogbegbe me oniin̄ okijeen̄ ima, inyi inu moje ijaan̄ me lek kiban̄.—Ebi Iburu 12:7-11.
Week Inu Unye Otu Ewe Okup Me Usem Awaji
w21.08 22 ¶11
Kaan̄ Unwọọn̄ Me Lek Irek Echi Okaan̄be
11 Ubọk yaage si, eji mekọt irọ ibe unwọọn̄ kiji ikimin igbaalek sa me ikekitap lek kiji ojot ojot me lek inu geelek enyibe eji me ikwaan̄ Jioba. Kitap lek ojot ojot me lek ikwaan̄ ilolook ata etip mè me lek ofifi ikwaan̄ geelek ekisi me emen ntitiiin̄. (Ikwaan̄ 18:5; Iburu 10:24, 25) Kineen̄ lek kisi nkween̄mkpọ ntitiin̄, mè kigọọk fọọk ikọ me lek ibot usem geelek ekikween̄. Mọnọ mkpọ irọrọ geelek enyibe owu me nkween̄mkpọ etete nde sun̄ ufiak. Ire ebe me owu orọ ikwaan̄ ge me ntitiin̄, rọ jaan̄, mè kirọ si me ata mgbọ. Kamun̄ ikwaan̄ geege enyibe owu me ntitiin̄ kubọk ikwaan̄ ikagbe ibe ofiat mgbọ kwun̄ osi. Sa inyi okorọ inyi ubọk okirọ ikwaan̄ kwun̄ ikinwọn̄ igbaalek. (Urọk 22:29) Ike okitap lek ojot ojot me lek inu echi obotaba owu iriaak me lek Jioba melek ikwaan̄ echi ekirọ me ntitiin̄, ikeya ke obokigwat lek ikaan̄ nje-nyi-isi mè ikikaan̄ unwọọn̄ igbaalek. (Gal 6:4) Mofet inyi owu si ikekikaan̄ unwọọn̄ mgbọ geelek ebi ofifi ene esikaan̄ irek ge enyi omoma ikakaan̄.—Rom 12:15; Gal 5:26.
ONYAN̄ JAABA 21-27
INU UNYE OTU EWE OKUP ME USEM AWAJI URỌK 23
Ata Nteme Ofolek Inwọnwọ Miin̄ Okisa Ene
w04 12/1 19 ¶5-6
Kimun̄ Miin̄ Okisa Ene Me Oniin̄ Okup Okem Okem
5 Me ire ene ikinwọn miin̄ okisa ene mè ikigbalachieen̄ inyi ọmọ ikanwọn ire lek ebi ene ebemun̄ ibe ke miin̄ ya isa ọmọ ye? Usini ene kpekirọ mkpọ okijeen̄ ibe ke miin̄ isa ema ikerere ibe ke ema minwọ miin̄ iwa. Ire, ikekirọ mbet inu okup ikeya mè ikikeek ibe ke ikpobosak ene unan ire ifafiaan̄ lek ene. (Jerimaya 17:9) Sọnja sọnja, ene mokọt ikana ogwu ire ikanwọ miin̄ egwe ge ikpobokọt ikup mè ogwu okinwọ “miin̄ isa.” (Taitọs 2:3) Ofolek ubọk ene ekisa ikana ogwu usa miin̄, ogwu okige ikpa ge ekigwen Caroline Knapp itumu ibe: “Ikakibene egwe ge, ikibene sọnja sọnja sabum ene ya onokana ogwu usa miin̄.” Ene irere ogwu usa miin̄ ire ufe eyi obokọt isa mkpa inu!
6 Ofifi si, kpọ-nu ntaba-ubọk-me-utọn̄ Jisọs onyibe eji, ibe: “Ìgbala chieen̄. Ikawuuk lek, mè ìfiat otutuuk mgbọ kinyi me lek uga irerie mè inwọnwọ miin̄, mè ikekeek ekiket mbọm mè ubọk iluk ugwem. Mije, ire otutuuk ejit kinyi ikup me lek inu chi gaalek mgbọ geelek, usen inunu Gwun̄ Ebilene mônu enyi me uwuuk-lek, mè itet enyi kubọk ufe otet anam. Uyọrọlek yi isinu, môre lek otutuuk ebi ìkup me linyọn̄.” (Luk 21:34, 35) Ikare ibe ene ibonwọnwọ miin̄ isa sabum miin̄ ya onorọ ibe ọmọ ikilaak mè ikana ogwu ugbek me irek anam akpalek mè me irek emem ekwukwu. Keke oborọ me ire Usen Jioba initet ene me mbet lek irek okup ikeya ni?
it-1 656
Inwọnwọ Miin̄ Isa
Baibul itumu ikeme. Baibul itumu ikeme inwọnwọ miin̄ isa. Ogwu ogege ikpa Urọk iriọọn̄ ubọk ikpa mgbaan̄ inwọnwọ miin̄ isa okikaan̄ me lek ene, ebi science si michieek me lek inu ikpabe. Itumu ibe: “Ekene okaan̄ ufialek? Ekene okaan̄ ufieejit? Ekene okitim etim? Ekene okikpa ibot ikọ? Ekene oben unan me kpunu ibot? Ekene ke esulu chieen̄ ibak ada? Îre ebi ìkigba ikam me ere miin̄, ebi ìkikana ere inwọ esese chieen̄ aya miin̄ ewọlọbe. Kakikpọ isi miin̄ me mgbọ înin̄be irio, mgbọ îkiriak ifuuk me emen ekpen̄, mgbọ îkije iraka inin̄ ene ebek nèèn̄. Me òta kan̄, ìkilom ene kubọk ijijinu, mè òkotap ene iwot me lek kubọk ijo ulu otọk ene [mokọt irọ ibe ene efiak orukan̄ me irek anam akpalek (kubọk inu njeen̄ mokọt irọ ibe ene ikifiak orukan̄ ekigwen cirrhosis of the liver me Ebeke) mè me okikeek (kubọk inu njeen̄ miin̄ mokọt irọ ibe ene ikakikeek mkpọ ijaan̄ usini mgbọ, ikikaan̄ saasaak, ikisisik mè ikigbọ), mokọt ikpakpan̄ ene si]. Chieen̄ kwun̄ môkimun̄ inu òkup nke nke [miin̄ mokọt ikan̄ mgbaan̄ me lek agan̄ nden ene eyi okirọ ibe ene ekekeek mkpọ, mè irọ ibe ene ikayaka ikikeek mkpọ ijaan̄, ikirọ mkpọ nke nke, mè ikimun̄ mkpọ chi ikakukup; ene ya mokọt ibene ikitumu utop utop ikọ isasa irọ ibe ene chieek inu ikitumu; mokọt ibene ikirọ mkpọ me ikpoboyaka ikitet esip], ejit kwun̄ môkekikeek inu wọlọwọlọwọlọ [mobene ikirọ mkpọ echi kpomorọ mobe ikanwọ miin̄].”—Urọk 23:29-33; Osia 4:11; Mat 15:18, 19.
Ogwu ogege ikpa Urọk ya si ikpa inu ogwu usa miin̄ ya obokije itibi. Itumu ibe: “Owu môkigbugbe kubọk ogwu òlaak me ejit okwaan̄ [ibokimun̄ lek kan̄ kubọk ogwu orọrọn̄ me ejit okwaan ire ikayaka iriọọn̄ mkpọ orọrọ ọmọ], mè ikinyen̄e kubọk ogwu òyaka lek imaan̄ me lek ibot otu uti awala [mgbọ geelek ogwu usa miin̄ isire mbet lek irek okup ikeyi, isibi ibe ke ugwem kan̄ me unaan, mije mokọt ikọp uji isitoon̄ mkpọ, usini ere me akpalek kan̄ mokọt ikwu, mokọt ibene ikitim etim mè ofifi ofifi mkpọ okup ikecha]. ‘Mîgon emi akpọ, ire, ǹkasak unan! Mîsulu emi, ire, ǹkanọ me lek [inu ogwu usa miin̄ ya obokitumu ire ya, ibokup kubọk ikitumu ikọ inyi lek kan̄ gaalek; ikariọọn̄ inu okirọ ikana ọmọ mè mbet lek osusut miin̄ ya okinyi ọmọ]! Ìre mgbọ owa ke mbabolo chieen̄ me ilaak, mè ikpọk isi iweek ofifi miin̄ inwọ [mosisikilaak mije miin̄ osabe ọmọ, ire, mije inwọbe miin̄ ya irak lek, ibosi iweweek ofifi miin̄ ibonwo mgbọ geelek isibolo chieen̄ me ilaak]?’” Ene ya mokana ogwu ugbọọn mije ikifiat owuwa ikpoko kan̄ ikisa inwọ miin̄, ebi ene si kpebekọt iyaka ikitoon̄ ọmọ ejit me lek mije irọbe lek ikana ogwu ikpoboyaka ikọt isi ikwaan̄ geege.—Urọk 23:20, 21, 34, 35.
Week Inu Unye Otu Ewe Okup Me Usem Awaji
Ike Owa Ke Ebi Eyi Karais Ebemun̄ Miin̄ Okisa Ene
Jioba icha inwọnwọ uga miin̄ mè inwọnwọ miin̄ isa. (Ebi Galesia 5:21) Usem kan̄ ibe: “Kakigbaan̄ ije melek ebi uga miin̄.” (Urọk 23:20) Eya orọ, ire eji igobo inwọnwọ miin̄—ikerere me mgbọ eji gaalek ekupbe—eji ekanwọ ire lek eji kpeyaka ikọt ikikeek mkpọ ijaan̄, ikaan̄ ntọ-ikọ inyi inu eji ekitumu mè ikirọ, mè iyaka ire ikaan̄ unye akpalek. Ire eji kpebekọt ikitọ ikọ inyi ubọk eji ekinwọ miin̄, igbe ibe eji ejit ikekinwọ miin̄.
ONYAN̄ JAABA 28–ONYAN̄ JEETA 3
INU UNYE OTU EWE OKUP ME USEM AWAJI URỌK 24
Kirọ Mkpọ Echi Obotap Ubọk Inyi Owu Okweek Onye Me Mgbọ Ufialek
it-2 610 ¶8
Tukutuku
Ebi eyi Karais ekikukup ikpọ mkpukpe Awaji obokpe ebi ikakaan̄ ime. Ofolek mkpukpe ya Jisọs itumu ibe: “Uga ubelejit okup inyi ebi ekisisaak bak me lek ema ekirọ inu Awaji okiweek, mije, ema ke mkpulu eyi Awaji okup inyi.” (Mat 5:10) Ikpọchieen̄ ijojomo me mkpa ema ekaan̄be, mè inunu iniriọọn̄ Ogwu ochechieek use ya irọ ibe ema ekaan̄ unye-ejit. Ikpọchieen̄ yi ikitap ema efuuk me owot ibe ekup enye eketet Jioba enye ikerere me mgbọ ebi ikitutuku ema ekitumu ibe ke mekpan̄ ema. (Iburu 2:14, 15) Ikekikeek mkpọ kubọk Jisọs motap ubọk inyi ogwu eyi Karais ibe ikup inye ikigbe utoon̄-ejit me mgbọ ekitutuku ọmọ. “Ìtele inyi ekiket ejit kinyi ire ìkike melek ekiket ejit kè Karais Jisọs. Mgbọ înube me linyọn̄ kubọk ebilene, ìsisiki lek kan̄ me ijọn̄, mè ichieek ikwukwu mkpa. Mkpa ya si ke îkwu me inyọn̄ uti.” (Filip 2:5-8) “[Jisọs] ìkasa esip mkpa inyọn̄ uti . . . ìgwen inu geege, mije, îriọọn̄ ibe ke ọmọ môkaan̄ unwọọn̄ me mgburudun̄ mgbọ.”—Iburu 12:2; kpọ si 2 Cor 12:10; 2 Tes 1:4; 1 Pita 2:21-23.
w09 12/15 18 ¶12-13
Kweek Nye Kikaan̄ Unwọọn̄ Me Mgbọ Ufialek
12 Ikpa Urọk 24:10 itumu ibe: “Ire òkakọt ìtet lek kwun̄ me usen ufialek, efuuk kwun̄ îse enenen.” Ofifi ere me ikpa Urọk si itumu ibe: “Ejit isifieek ene, ekwukwu ene îra iwọ.” (Urọk 15:13) Usini ebi eyi Karais mifieek ejit ire lek ema etelebe ikekifuk Baibul agaga mè ikekigwu nkeek ikom. Uriaak kiban̄ si ikayaka ikinan̄a ema me ejit, ema si mibene ikida lek ibọkọ me lek ebi bọn Nte kiban̄. Isibi utoon̄ ibe ke ikukup me irek ufieejit mokọt isak ene unan.—Urọk 18:1, 14.
13 Me ntikwo kan̄, ikekimun̄ mkpọ me oniin̄ onwọnwọn motap ubọk inyi eji eketochieen̄ me lek mkpọ eji ekirọ echi okinyi eji unwọọn̄ mè ubelejit me ugwem. Debit itumu ibe: “Jei Awaji n̄a, irọrọ nkeek kwun̄ ìkitotop emi me lek.” (Itọn 40:8) Mgbọ geelek mkpọ ikayaka ikije ijaan̄ me ugwem kiji, eji ekalululuk ikeek ibe ke ire itetele ikekirọ mkpọ eji ekirọ isasa ikitọbọ ebum inyi Jioba obọrọ ibe irek kiji inwọn. Atikọ ire, ire eji iweek ititim igak ufieejit, eji ebekukup inye ikirọ mkpọ echi okinyi eji unwọọn̄. Jioba itumu inyi eji ibe ke eji mekọt ikaan̄ unwọọn̄ mè ubelejit sa me ikekifuk mè ikekikween̄ Usem kan̄ mgbọ geelek. (Itọn 1:1, 2; Jemis 1:25) Eji ekinọ “ata ikọ” echi okitap eji efuuk me owot mè ikinyi eji unwọọn̄ sa me ikekifuk Ikpa Mbuban mè ikekisi nkween̄mkpọ ntitiin̄.—Urọk 12:25; 16:24.
w20.12 15
Idodo Ebi Ikifuk Ikpa Kiji Ekido
Ire ikpa Urọk 24:16 ere obe: “Ikerere ogwu ata irọrọ ìrọrọn̄ mgbọ jaaba, mônan̄a ikeke,” ikitumu mkpọ ofolek ogwu orọrọ ijo inu owuwa mgbọ ire Awaji otetele inyi ni?
In-in ikare inu ere Baibul yi okijeen̄ ire ya. Kpan̄asi ikeya, ikitumu mkpọ ofolek ogwu orọrọn owuwa mgbọ mije ichichinibe ufialek owuwa mgbọ ire ikọt iyaka inan̄a ikeke mè ikeke inye.
Kpan̄asi itutumu mkpọ ofolek ‘inan̄a irọn’ kubọk ogwu orọrọn iniin̄ emen ijo inu, ikpa Urọk 24:16 ikitumu mkpọ ofolek ogwu ochichichini ufialek mè iyaka ire irek oyọyọt owuwa mgbọ. Me ijo inyọn̄ kè Setan yi eji ekiluk, ogwu ata irọrọ mokọt ichichini ufialek orukan̄ mè iyaka ire ofifi chieen̄ ufialek geelek. Ebi mkpulu si mekọt ikitutuku ọmọ mije ichechieek kan̄. Ire, mokọt itoon̄ ejit ibe ke Awaji okibieen̄ ọmọ inye mè ikitap ubọk inyi ọmọ ikọt ije itibi ufialek cha. Ọmọrọ, do lek kwun̄ ibe, ‘Ire nkakimun̄ ibe ke owuwa mgbọ ke inu ikijeje ijaan̄ me lek ebi usun̄ Awaji ni? Keke orọ ikikup ikeya ni? Eji miriọọn̄ ibe “Jioba îkibieen̄ ebi ìberọrọn̄ ikaan̄, mè òkobene ebi ìnanan̄a irọn̄ ògwuun̄.”—Itọn̄ 41:1-3; 145:14-19.
Week Inu Unye Otu Ewe Okup Me Usem Awaji
w09 10/15 12
Idodo Ebi Ikifuk Ikpa Kiji Ekido
Me mgbọ Baibul, ire enerieen̄ iweek ‘inanama uwu eyi kan,’ orere iweek ikakaan̄ ototun̄ ukan̄ eyi kan̄ sa me ikakaan̄ nwa, modasi ido lek kan̄ ibe, ‘Ire nkup me mbem lek ikpọkpọ chieen̄ me lek nwa n̄a mè nsabọn eji ebekaan̄ me mgbọ okinu me isi ni?’ Sabum onokaan̄ ototun̄ kan̄ eyi kaan̄, ogwu enerieen̄ ya ibodadasi ikpọchieen̄ me lek uko kan̄. Ọmọrọ Baibul, Today’s English Version itap ere Baibul yi ikeyi: “Kadasi inama uwu eyi kwun̄ mè ibene ototun̄ ukan̄ eyi kwun̄ mege inu owopbe me uko otibi mè mege osiriọọn̄ ijaan̄ ibe ke ọmokọt ikaan̄ mkpọ obokisa ikpọ lek kwun̄.” Ire nteme Baibul yi igbaan̄ me lek kiji me chereyi ni?
Iin̄. Ogwu enerieen̄ oweek ikakaan̄ nwa, ibodadasi ineen̄ lek kan̄ iban akpan ikwaan̄ obokup ọmọ me oguga. Ire lek kan̄ inye, ibokisisi ikwaan̄ isasa ikikpọchieen̄ me lek uwu kan̄. Ire, enerieen̄ itatap efuuk isi ikwaan̄ isasa ikpọchieen̄ me lek ototun̄ ukan̄, ikare me irek anam akpalek gaalek. Ikpa Mbuban̄ ibe ke enerieen̄ ogwu ikakikpọchieen̄ me lek ebi ototun̄ kan̄ me irek anam akpalek, iriọọn̄ ubọk inu okikup ema me lek, mè me lek inu echi obotaba ema iriaak me lek Awaji ifieek igak ogwu ikachieek me lek kè Karais! (1 Tim 5:8) Eya orọ, ike ikineen̄ lek ikakaan̄ nwa, ikup ufiak ibe ogwu nsabọn irieen̄ ido lek kan̄ idodo chi: ‘Ire nkup me mbem lek isasan̄a isibi inyi ebi ototun̄ ukan̄ n̄a me irek anam akpalek ni? Ire nkup me mbem lek itatap ubọk inyi ebi ototun̄ ukan̄ n̄a etaba lek eriaak me lek Jioba ni? Ire makọt ikisun̄ nkween̄mkpọ Baibul melek nwa n̄a mè nsabọn n̄a mgbọ geelek ni?’ Usem Awaji ikpa ubọk ikekirọ inu chi osabe ikup ufiak ire.—Ikan 6:6-8; Efes 6:4.
Eya orọ ikup ufiak ibe ogwu nsabọn irieen̄ okiweek ikakaan̄ nwa idasi ikeek mkpọ ofolek nteme okup me ikpa Urọk 24:27. Ubọk yaage si, ikup ufiak ibe ogwu nsabọn ibaan̄ okiweek ikakaan̄ olom ido lek kan̄ me ire ọmọ ibem lek irọrọ ikwaan̄ okup inyi nwa mè uga. Igbe ibe olom mè nwa si edo lek kiban̄ mbet lek idodo chi me mgbọ ema ekikeek ikakaan̄ nsabọn. (Luk 14:28) Mgbọ geelek ebi usun̄ Awaji ekigọọk nteme chi, motap ubọk inyi ema ekakaan̄ owuwa ufialek me mbat-olom kiban̄ mè ekenwọọn̄ ugwem ototun̄ ukan̄ mè ekekaan̄ ubelejit.
ONYAN̄ JEETA 4-10
INU UNYE OTU EWE OKUP ME USEM AWAJI URỌK 25
Ata Nteme Obotap Ubọk Inyi Eji Eketumu Usem Onwọnwọn
w15 12/15 19 ¶6-7
Sa Usem Kwun̄ Sa Rọ Inu Onwọnwọn
6 Usem okup me ikpa Urọk 25:11 ijeen̄ ufiak irebe igogobo mgbọ onwọnwọn isasa itumu usem. Ere ya ibe: “Nteme enyibe me ata mgbọ, ìjaan̄ kubọk ujuja asi ebek alata araran̄ esabe alata okuket ikpa ikana.” Asi ebek alata araran me lek kiban̄ ijajaan̄, ire, isasa alata okuket ikpa ikana morọ ibe ijaan̄ igbaalek. Ubọk yaage si igogobo mgbọ onwọnwọn isasa itumu usem mokọt irọ ibe usem kiji itop igbaalek mè itet mun̄. Kpa ubọk ni?
7 Usem kiji mokọt ire mkpọ ebi ikikgban̄ eji eweek, ire, me ire eji kpegobo mgbọ onwọnwọn isasa itumu, usini mgbọ ema kpebemun̄ oruru okup me lek usem ya. (Fuk Urọk 15:23.) Kubọk inu njeen̄ me emen Onyan̄ Ita me acha 2011 sikisiki ijọn̄ mè ibot mun̄ ile ijijaka usini agan̄ mè ido Japan mè ifiat usini ama ile isan̄a. Mkpọ oraraka akọp mè obop ene go si mikwaan̄. Ikerere ibe ke inu chi si irọ me lek Ebi Ata-Ikọ Jioba ikiluk me agan̄ cha ike irọbe melek otutuuk ene, ema misa irek geelek ema ekaan̄be isasa use okup me emen Baibul ikat ejit ebi ikifieejit. Ire, owuwa ebi iluk me agan̄ kiban̄ ire ebi ikisi uwu uriaak Buddha, ema kperiọọn̄ owuwa mkpọ ofolek inu Baibul okijeen̄. Eya orọ ebi bọn̄ Nte kiji me mun̄ ibe ke ikare mgbọ yaage mfufiat chi orọbe ke ema ebetumu inyi ebi inu cha orọbe me lek mkpọ ofolek ikpọchieen̄ ijojomo me mkpa. Kpan̄asi ikeya, ema misa alọm kiban̄ irọ mkpọ ijaan̄ sa me ikakat ebi ife cha ejit mè isa Baibul ijeen̄ ema inu orọrọ mbet lek ijo inu okup ikeya okirọ ebi ata ife.
w15 12/15 21 ¶15-16
Sa Usem Kwun̄ Sa Rọ Inu Onwọnwọn
15 Ikọ eji ekitum mè ubọk eji esabe itumu ikup ufiak enenen. Me mgbọ Jisọs okitumu usem me uwu ntitiin̄ ebi Ju okup me Najeret ama iniin̄be isibi, ‘ata ikọ òkinan̄a ọmọ me otu isibi ikitotop otutuuk ebi ìkup me uwu ntitiin̄ ya me lek.’ (Luk 4:22) Ata usem ikirere ene ejit, mè ikirọ ibe usem kiji ikaan̄ unye. Itutumu atikọ, ire me mgbọ eji ekaan̄be ata otu itumu usem ke ebi ene ebechieek me lek mè irọ inu eji ekitumu inyi ema. (Urọk 25:15) Eji mekọt igọọk akpat ukot Jisọs me ubọk ikisa ata ejit, ulibi mè njijin itumu usem inyi ebi ene. Me mgbọ Jisọs omun̄be efuuk ebi ene etapbe isasa inigban̄ ikọ kan̄, njijin ibieen̄ ọmọ ibe ibene “ikijeen̄ ema owuwa inu.” (Mak 6:34) Ikerere me mgbọ ebi ene ekinye chieen̄ inyi ọmọ, Jisọs ikatumu ijo usem inyi ema me useen̄.—1 Pita 2:23.
16 Ikekitumu usem me oniin̄ okukup dii mè ikijeen̄ ulibi mokọt iyọt, ogak ge me mgbọ eji ekitumu usem inyi ogwu eji eriọọn̄be ijaan̄. Eji mokọt ibene ikikeek ibe ke eji mikaan̄ uneen̄ itutumu ubọk inu okup eji mejit. Eji mekọt ikirọ ikeyi me mgbọ eji ekitumu usem inyi ebi ototun̄ ukan̄ kiji mè iyaka ire ata ogwu unene kiji me ntitiin̄. Ire Jisọs ikeek ibe mije ọmọ melek ebi udun̄ kan̄ ekupbe iriaak ke ọmọ ikaan̄ uneen̄ itutumu usem inyi ema ubọk geelek ni? In-in, ikakeek ikeya! Kpan̄asi ikeya, me mgbọ ebi udun̄ kan̄ ekpọkpọ ikup inyi ikibaak ibaak ofolek ogwu omimiin ichit me etete kiban̄, Jisọs isa usem onwọnwọn̄ mè inu ntọ me lek ofolek sọntiik gwun̄ isa ineen̄ ema isun̄. (Mak 9:33-37) Ebi ugane ntitiin̄ mekọt igọọk akpat ukot Jisọs sa me isasa me oniin̄ okukup esuuk esuuk ikisa inyi ebi ene nteme.—Gal 6:1.
w95 4/1 17 ¶8
Ike Owa Ke Eji Ebesa Ikitap Ge Ge Efuuk Me Owot Ibe Ekejeen̄ Ima?
8 Ike eji ekitọbo ebum inyi Jioba, eji ge ge mekọt itap ebi ofifi ene efuuk me owot inan̄a me lek ata akpat ukot kiji. Jisọs ikitatap efuuk me owot ebi ikigban ọmọ. Ima ikwaan̄ ilolook ata etip enenen mè imọnọ ikwaan̄ ya kubọk inu okukup ufiak ichit me ugwem kan̄. Ibe ke ikwaan̄ ya ikup kubọk inorie isa inyi ọmọ. (Jọn 4:34; Ebi Rom 11:13) Uyok uyok ejit Jisọs okaan̄be me lek ikwaan̄ ilolook ata etip irọ ibe ebi ofifi ene ekaan̄ uyok uyok ejit me lek ikwaan̄ ya si. Eya orọ, ire ebi ofifi ene ekekimun̄ ibe ke ikwaan̄ ilolook ata etip ikinyi owu nwọọn̄ ni? Kitumu mkpọ ofolek inu okinwọọn̄ me uko me lek ebi ofifi ene me ntitiin̄, ire, mun̄ ibe ke usem kwun̄ ikakitan kubọk okigugugo lek. Mgbọ geelek osigwen ebi ofifi ene ibe egọọk owu esibi uko, sa-nu me ire omokọt itap ubọk inyi ema echubọk ekenwọọn̄ itutumu mkpọ ofolek Jioba Ogwu Ororom inu geelek, enyi ebi ofifi ene.—Urọk 25:25.
Week Inu Unye Otu Ewe Okup Me Usem Awaji
it-2 399
Ikukup Dii
Ogwu okikup dii ikikọt irọ ikeya mije ikaan̄be ichechieek mè mije ere unye kan̄ okinan̄a. Ikare ogwu inu okigwat lek irọ ibe isisik mè iyaka ire irọ ibe irọ mkpọ ubọk geelek. Ire ene ikakọt ikikup dii me mgbọ ufialek, eya mokọt ikijeen̄ ibe ke ene ya ikitetet ukpook, ke efuuk ita ọmọ me owot, ke ikakaan̄ ichechieek mè ikpọchieen̄. Ekpa mkpọ ofolek ogwu ikakikọt ikup dii me mgbọ ufialek me ikpa Urọk kubọk: “Ama ògbugbugbọ igwook, eyi ikakaan̄ge si mgban.” (Urọk 25:28) Ene ya mọkọt iwọ, ijo nkeek si mokọt igwat lek ikiniin ọmọ ejit mè irọ ibe irọ ijo inu.
ONYAN̄ JEETA 11-17
INU UNYE OTU EWE OKUP ME USEM AWAJI URỌK 26
Da Lek Bọkọ Me Lek “Ogwu Mbubut”
it-2 729 ¶6
Ibot
Ibot mgbọ. Okpan̄ okpan̄ ibot mgbọ iba okup me Ama Echieekbe Me Use ire mgbo ere ekiyok mè mgbọ ere okitọọk. Orere mgbo ura mè mgbọ ibot. (Sa tọt me lek Itọn̄ 32:4; Okwa 2:11.) Bene me etete Onyan̄ Ini sire etete Akọp Onyan̄ ibot ikakimalek irep. Ire mgbọ keyi si ore mgbọ ekirọkọ inu me uko. Ikpa Urọk 26:1 ijeen̄ ibe ke ekimun̄ ibot irerep me mgbọ ekirọkọ inu me uko kubọk inu olọlọ. (Sa tọt me lek 1 Sam 12:17-19.) Me mgbọ ibot si, ikare egwe geelek ke ibot okirep; ikirep usini usen mè ura ora si usini usen. Eyi irebe ibe ke mgbọ ya ire mgbọ utọọk, ire ibot ibọn̄ ene ikitọọk enenen. (Ejira 10:9, 13) Eya orọ, ebi ene mikima ikukup me ere obokweek ema lek.—Asaya 4:6; 25:4; 32:2; Jobu 24:8.
w87 10/1 19 ¶12
Osusut Ikisan̄a Ata Mkpọ Isibi
12 Ikaan̄ usini ene ebi iweweek ebi enyi ema osusut onyenye. Ikpa Urọk 26:3 itumu ibe: “Uti ke ekisa ineen̄ inyinya itat me oniin̄, ọgbọn ke ekisa idut inyinya akpan, inyi ije itat, njijan̄ ke ekisa ibak udun̄ ogwu mbubut, inyi iriọọn̄ inu.” Usini mgbọ Jioba ikitele ibe ebi Ijeren ebọkọ osusut onan̄a me lek ufialek ema esa ijet lek kiban̄: “Mije ema mîje ikeme Ikan Awaji, Ogwu Òbebene Ichit, mè ikpọ chieen̄ ilọ me lek nteme kan̄. Eya ke îsa unye ikwaan̄ ekinyi ebi usun̄ isulu ema osusut; ema erururọn̄ọ me ijọn̄; kpunu ogwu òtatap ubọk ibene ema igwuun̄. Ema enenitaan̄ ukpo igwen Jioba; inyanyan̄a ema me ubọk ebi ìkitutuku ema cha.” (Itọn̄ 107:11-13) Ire, ikaan̄ usini ebi mbubut ebi ikitet ejit inye, kpekiweek ibọbọkọ osusut ekinyi ema isasa itap ubọk inyi ema itap. Omorọ Baibul otumube ibe: “Ogwu ekan̄be inu inyi owuwa mgbọ òjijit inwenwene, ene ya ìbonin̄ me ichep mgbọ ikakpọge chieen̄, kpebekọt igwa itet.”—Urọk 29:1.
it-2 191 ¶4
Irere Akọọk, Ogwu Akọọk
Esi isa irọ mkpọ kubọk urọk. Ogwu ubọọn̄ Solomọn itumu ibe: “Ogwu òtap etip me ubọk ogwu mbubut ibe isi ilook, ìkup kubọk ene ya ìfefieek ukot kan̄ isan̄a [enyi oborọ ibe ọmọ ikana akọọk], mè inwọ afa itap me owot.” Ma atikọ, ene geelek otatap ikwaan̄ me ubọk ogwu mbubut, ikitap lek kan̄ gaalek me unan. Mosa chieen̄ kan̄ gaalek si imun̄ ubọk ikwaan̄ ya obosa iyiyala mè isa ichep ijet ọmọ.—Urọk 26:6.
Week Inu Unye Otu Ewe Okup Me Usem Awaji
it-1 846
Ogwu Mbubut
Ifọfọọk ogwu mbubut ikọ “ìkpọ me lek mbubut kan̄” morọ ibe ogwu okigọọk ọmọ igbini ikọ ya ikup mè iyaka ire ikikeek mkpọ kubọk kan̄. Inyi eji ekakup kubọk ogwu mbubut, ikpa Urọk iteme eji ibe: “Kafọọk ogwu mbubut ikọ ìkpọ me lek mbubut kan̄.” Ire ikpa Urọk 26:4, 5 itumu si ibe me eji efọọk ogwu mbubut ikọ “ike mbubut kan̄ odobe.” Eyi isibi ibe ke eji eberọriọọn̄ ubọk igbaan̄ inu ogwu mbubut ya okitumu, mè irọ ibe iriọọn̄ ibe ke inu ikitumu ikatat me lek ubọk inu okupbe. Usini mgbọ irọrọ ikeyi mokọt itap ubọk inyi ọmọ.
ONYAN̄ JEETA 18-24
INU UNYE OTU EWE OKUP ME USEM AWAJI URỌK 27
Ubọk Eji Ekisa Ikaan̄ Oruru Inan̄a Me Lek Ata Ebi Unene
w19.09 5 ¶12
Jioba Ikimọmọnọ Ebi Usun̄ Kan̄ Ebi Ikisiki Lek Ibene
12 Ogwu okisiki lek ikinwọnwọn nteme. Kubọk inu njeen̄: Keek nu ibe ke okup me nkween̄mkpọ ntitiin̄, eyi okigọọk usini bọn ute ikpa usem, gwun̄ ute ge ogwegwen owu ida ibọkọ me itumu inyi owu ibe ke ikaan̄ mkpọ inorie okukup me lek ejeek kwun̄. Ubọk geelek ibe ke esip motet owu, ire, ire okpotọn̄ ọmọ mije irọbe ibe owu oriọọn̄ ni? Atikọ ire, usini mgbọ okoma ibe ebi ofifi ene merọ ibe owu oriọọn̄ me ata mgbọ. Ubọk yaage si, ke eji esa me nsikilek ebọkọ etap mgbọ geelek gwun̄ ute ge isi isa me unye-ejit inyi eji nteme eji eweekbe. Eji emun̄ ene ya kubọk ogwu unene kiji, eji ikamọnọ ọmọ kubọk ogwu ochicha kiji.—Fuk Urọk 27:5, 6; Gal 4:16.
it-2 491 ¶3
Ogwu Mbuuruk
Ikup ufiak ibe eji etoon̄ ejit me lek ebi unene kiji mè egwen ema ibe etap ubọk enyi eji me mgbọ eji eweekbe ntap-ubọk. Ikpa Urọk iteme eji ibe: “Katele unene kwun̄ mè ìre unene nte kwun̄; kabe omo isi uwu ngwan̄ kwun̄ me usen ufialek isikeme owu; ogwu òluk igbet owu ere me lek, [sha·khenʹ] înwọn igak ngwan̄ kwun̄ òkup me ujọn̄ọ ere.” (Urọk 27:10) Ogwu ogege ere Baibul yi ikisalek itutumu ibe ke ikup ufiak ibe eji emọnọ unene okukup igbet eji ere me lek ebene mè eweek ntap-ubọk kan̄, kpan̄asi ikekisi iweek ntap-ubọk ngwan̄ kiji ogwu okup me ujọnọ ere. Mije, usini mgbọ ngwan̄ kiji ikpoweek mè iyaka ire ikpokup me irek itatap ubọk inyi eji ike ogwu unene okukup igbet eji lek ya oborọ.
w23.09 10 ¶7
Ebi Ijija—Ike Owa Ke Ugwem Kinyi Obokup Me Mgbọ Okup Me Isi?
7 Inu ge eji ebekọt ikween̄ inan̄a me lek ijo ntumu-mfieek Jowas orọbe ire igogobo unene ebi ibekọt itap ubọk inyi eji, orere unene ebi imama Jioba mè iweek ikekirọ mkpọ obokibele ọmọ ejit. Eji ekaweek ibe ebi unene kiji ere ebi otu ogbo kiji gaalek. Kawuuk ibe ke Jowas ire sọntiik gwun̄ me lek kè Jeyoyada ogwu unene kan̄. Ofolek ebi obogobo kubọk ebi unene kwun̄, ikup ufiak ibe odo lek kwun̄ ibe: ‘Ire ema mekọt itap ubọk inyi emi nrọ inyi ichechieek n̄a melek Jioba inye ni? Ire ema ekekitap emi efuuk me owot ibe nkeluk ngọọk onineen̄ Awaji ni? Ire ema ekekitumu mkpọ ofolek Jioba mè atikọ ema ekikween̄ inan̄a me emen Baibul ni? Ire ema ekekiluk igọọk inu okup me emen Baibul ni? Ire ema ekitumu inyi emi gaalek inu ikiweek inọnọ, sa ire ema ekekisa me unye-ejit ineen̄ emi isun̄ mgbọ geelek nsije ilọ ni?’ (Urọk 27:5, 6, 17) Atikọ ire, me ire ebi unene kwun̄ kpema Jioba, juuk ema tele. Ire, me ire ema ema Jioba, tet ema nye, mije ema metap ubọk inyi owu!—Urọk 13:20.
Week Inu Unye Otu Ewe Okup Me Usem Awaji
w06 9/15 19 ¶12
Inu Ekpabe Ofolek Ikpa Urọk
27:21. Itọn mokọt ijeen̄ mbet lek ene eji echubọk ire. Me ire itọn̄ ya ikibieen̄ eji ibe eriọọn̄ ibe ke ire Jioba otap ubọk inyi eji erọ inu geelek eji erọbe mè ikitap eji efuuk me owot ibe ekup enye eketọbọ ebum enyi Jioba eya mojeen̄ ibe ke eji ire ebi ikisiki lek. Ire, me ire itọn̄ ya ikirọ ibe eji ekegumu lek mè ekemun̄ lek kiji kubọk eji minwọn̄ igak ebi ofifi ene eya ikijeen̄ ibe ke eji kpekisiki lek.
ONYAN̄ JEETA 25-31
INU UNYE OTU EWE OKUP ME USEM AWAJI URỌK 28
Esese Okup Me Lek Ogwu Ikpak mè Ogwu Ata Irọrọ
w93 5/15 26 ¶2
Ire Okisa Otutuuk Ejit Kwun̄ Ikisa Igọọk Jioba Ni?
“OGWU ata irọrọ ìkinyenye ejit ikeke kubọk egbe àtat.” (Urọk 28:1) Ema ekikakaan̄ ichechieek onyenye, itoon̄ ejit me lek Usem Awaji, mè ikisa me unye-ejit ikisi ikwaan̄ inyi Jioba ikerere me mgbọ ema ekichichini mkpọ unan.
it-2 1139 ¶3
Ngobo-ntet
Ebi kpekirọ inu Awaji Oweekbe. Ogwu ikpak ikakikeek ibe ke ikup ufiak ibe ọmọ ikeek ubọk inu ọmọ oborọ obokup me lek Awaji me mgbọ ikitọt inu iborọ ya. (Jobu 34:27) Mbet ogwu okup ikeya ikitetele ibe ejit kan̄ ifiaan̄ ọmọ, ikakikọt ikikeek mkpọ ijaan̄ si. (Itọn̄ 36:1-4) Ikerere ibe ene ya mokọt ikitumu ibe ke ọmọ ikitọbọ ebum inyi Awaji, ire, inu ebilene ekitumu ke ikima irọrọ igak inu Awaji okitumu. (Asaya 29:13, 14) Ikinwọnwọn lek kan̄ ikọ me lek ijo inu ikirọ mè okomọnọ kubọk ire mkpọ ifit. (Urọk 10:23) Eyi ikirọ ibe ọmo ifiat lek kan̄ isan̄a, ikirọ mkpọ afa afa mè, ikakikeek mkpọ ijaan̄. Ene ya mokọt ibene ikikeek ibe ke Awaji ogwu okup me emen inyọn̄ ikakimun̄ mè iyaka ire iriọọn̄ ijo inu ọmọ okirọ, kubọk Awaji ikayaka ikaan̄ unye isasa iriọọn̄ inu ene ekirọ. (Itọn̄ 94:4-10; Asaya 29:15, 16; Jeri 10:21) Inan̄a me lek inu ikirọ, ibet lek ene ya ikitumu ibe “ke kpunu Awaji” (Itọn̄ 14:1-3) ikakikeek mkpọ ofolek Jioba me inu geelek ikirọ. Mije ikakiluk ugwem igọọk nteme okup me emen Baibul, ogwu ikpak ikakimun̄ mkpọ me oniin̄ otatat, iriọọn̄ ubọk inu osabe ikup, mè ikirọ ata ntumu-mfieek.—Urọk 28:5.
it-1 1211 ¶4
Igbegbe Utoon̄-Ejit
Ikare inan̄a me unye eyi akpalek ene gaalek ke ene obosa ikup inye ikigbe utoon̄-ejit. Ire, ire inan̄a me lek ikakaan̄ ichechieek onyenye me lek Jioba mè ikakaan̄ utoon̄-ejit ibe ke Jioba ikaan̄ unye isasa inyan̄a ọmọ ke ene obokọt ikup inye ikigbe utoon̄-ejit. (Itọn̄ 25:21) Awaji ichieek use ibe ke ọmọ more “agbọ” mè ere “ikput-lek,” isa inyi ebi ikigbe utoon̄-ejit inyi ọmọ. (Urọk 2:6-8; 10:29; Itọn̄ 41:12) Mije ibe ke ema ekikeek ubọk ema ebesa irọ ibe Jioba ikibele ejit mgbọ geelek, ugwem ebi ikigbe utoon̄-ejit ikinwọnwọn, eyi ikitap ubọk inyi ema ekọt ekerọ inu ema etobe me isi. (Itọn̄ 26:1-3; Urọk 11:5; 28:18) Kubọk ike ikupbe me lek Jobu, mokọt ikike ema chieen̄ imumun̄ ebi ata ife ekibọkọ ukwook mije mkpulu ebi ikpak mè ikigọọk ebi ikpak igbaan̄ ikwu. Ire, Jioba irọ ibe ema eriọọn̄ ibe ke ọmọ okimun̄ mbet lek ugwem ebi ata irọrọ ekiluk, mè ichieek ema use ibe ke ema mekaan̄ mkpukpe eyi obokup ire mgbọ geelek, ogwu ata irọrọ mokaan̄ esuuk mè owuwa ata mkpọ me ugwem kan̄. (Jobu 9:20-22; Itọn 37:18, 19, 37; 84:11; Urọk 28:10) Kubọk ike ikupbe me lek Jobu, ire ene irere ogwu okigbe utoon̄-ejit oborọ ibe ene ikup me unye otu ewe mè ikaan̄ ulibi, ikare ene ibọbọọn̄ ubọọn̄. (Urọk 19:1; 28:6) Nsabọn geelek ikakaan̄ mbet ogwu okup ikeya kubọk nte kiban̄, ire ebi ibekikaan̄ ubelejit (Urọk 20:7), ema mekaan̄ ata erieen̄ mè ulibi bak me lek ubọk nte kiban̄ osabe iluk ugwem.
Week Inu Unye Otu Ewe Okup Me Usem Awaji
w01 12/1 11 ¶3
Omokọt Ibem Mgbaan̄je Kwun̄ Melek Jioba
Ene Itotoon̄ Ejit Melek Kan̄ Iraka Ubọk. Owuwa ebi ifafieek orukan̄ ejit(heart attack me Ebeke) ire ebi ikikeek ibe ke lek kiban̄ inye sabum orukan ya onoben ema osulu mijọn̄. Owuwa mgbọ ema ekikpọkpọ chieen̄ ilọ me lek isisi uwu ugwun isikpọ ubọk akpalek kiban̄ okupbe. Ubọk yaage si, usini ene mekọt ikikeek ibe mije ema ekupbe me ntitiin̄ ifieen̄, ke kpunu inu geege oborọ ema. Ema mekọt ikikpọchieen̄ ilọ me lek ikpọkpọ ubọk mgbaan̄je kiban̄ melek Jioba okupbe mege ufialek ononu. Ikup ufiak enene ibe eji ekaan̄ me nkeek nteme ogwu ikwaan̄ Pọọlu onyibe ofolek itotoon̄ ejit me lek ene iraka ubọk. Pọọlu ibe: “Ogwu òkikeek ibe ke ọmọ îkeke inye, ene ya igbala chieen̄, inyi ọmọ ikanan̄a ìrọn̄ mgbọ ntọ-mkpọ.” Eya orọ, mojeen̄ iriọọn̄-inu ikekikeek ibe ke eji kpeso, mè ikiwọlọ mgbaanje kiji melek Jioba ikpọ inan̄a me mgbọ ire mgbọ.—Ebi Kọrint Eyi Adasi 10:12; Urọk 28:14.