1 CHILLKATUN
¿Chumngey ta Ngünechen?
1, 2. ¿Chem ramtukeiñ?
PU PICHIKECHE müna ramtukakeyngün. Kiñeke mu iñchiñ kimeltulelkefiyiñ kiñeke dungu, welu kidu engün ramtukeeiñmew: “¿Chumngelu kay (chemu)?”. Yafüluwliyiñ rume taiñ küme wiñoldunguafiel, petu doy küpa kimkey engün, fey wiño ramtukeeiñmu: “¿Chumngelu?”.
2 Ka femngechi femkeiñ iñchiñ, pu weche ka fütakeche rume. Ramtukeiñ chumngechi puwal kiñe lof mu kam kake dungu. Kam ramtuwkeiñ chi chumngelu elngey pu che Mapu mew kam chumlerputuay taiñ mongen. Welu penoliyiñ taiñ wiñoldungungeal, afeluwpelayafuiñ.
3. Fentren che, ¿chumngelu pekelay wiñoldungun?
3 Feley llemay, falinke dungu ramtuwkeiñ. Feymu, ¿peafuiñ Biblia mew taiñ küme wiñoldungungeal? ‘May’ pikey kiñeke che, welu ‘Biblia ta adümfal-lay’ piafuy. Rakiduamkepelay ñi adümfiel tüfa pu kimeltuchefe, pu longkolechi religioso kam pu füchakeche müten. Kakelu rakiduamkey: ‘Ramtufili pu che, kimay engün iñche ñi kimnon’. Feymu yewekeyngün ñi ramtual. Eymi kay, ¿chem rakiduamkeymi?
4, 5. 1) ¿Chem falinke dungu ramtuwkeymi? 2) ¿Chumngelu femkünuwkelayaymi tami peal wiñoldungun?
4 Eymi ramtuwafuymi famngechi: “¿Chumngelu elngey che Mapu mu? Lale kiñe che, ¿amulepey may ñi mongen? Pu kümeke che, ¿chumngelu rupakey wedake dungu mu?”. Ngüneduamnge ñi feypin Jesus, taiñ Fütra Kimeltuchefe: ‘Ngillatulemün, fey Ngünechen eluaeymünmew. Kintuniemün, fey peaymün. Mütrümkülemün ta wülngiñ mew, fey nülalngeaymün’ (Matew 7:7). Feymu femkünuwkelayaymi, fey peaymi manelfalchi wiñoldungun.
5 Kintunielmi, peafuymi tami wiñoldungungeal Biblia mu (Proverbios 2:1-5). Biblia ñi feypin adümfali. Fentren dungu kimürpuafuymi, tüfa kelluaeymu tami doy küme mongen nieal fewla. Kafey eluaeymu maneluwün küpalechi antü mu. Fewla inaduamaiñ kiñe dungu ñi ramtuwkeel fentren che.
CHAW DIOS, ¿DUAMNIEPEEIÑMU MAY KAM KUTRANKACHEKEY?
6. ¿Chumngelu fentren che rakiduamkey tañi duamnienoetew Chaw Dios?
6 Fentren che rakiduamkey tañi duamnienoetew Chaw Dios. ‘Femfule, femngechi felelayafuiñ’, pikey. Mapu mew müley awkan, weychan, filla ka üdewün. Kom pu che kutrankey, weñangkükey ka lakey. Feymu fentren che ramtuwkey: ‘Rüf duamnieeliyiñmu Chaw Dios, ¿chumngelu fentekünukelay tüfa?’.
7. 1) Pu longkolechi religioso, ¿chumngechi rakiduamelkefi pu che Chaw Dios ñi kutrankacheken? 2) ¿Chumngelu kimnieiñ Chaw Ngünechen ñi pikenon tañi rupayal wedake dungu?
7 Pu longkolechi religioso rakiduamelkefi pu che Chaw Dios ñi kutrankacheken. Rupan mu wedake dungu, “Chaw Dios ñi pin mu rupay tüfa”, pikeyngün. Femngechi kulpatukefi ta Chaw Ngünechen engün. Welu Biblia küme pengelkey tüfa: taiñ Chaw Ngünechen pikelay ñi rupayal wedake dungu. Santiaw 1:13 kimeltuy Chaw Dios ñi elukenofiel wedake dungu tati pu che, feymu feypi: “Rupan mu wedake dungu, iney no rume ngelay ñi feypial: ‘Chaw Ngünechen eluenew wedake dungu tañi ngüneduamaetew’. Chaw Ngünechen ngüneduamngekenolu am wedake dungu mu, ka kidu ta iney no rume elukelafi wedake dungu tañi ngüneduamafiel” (Traducción del Nuevo Mundo [TNM]). ¿Chem kimeltueiñmu tüfa? Chaw Dios petu apümlafi ti wedake dungu ruparupangelu, welu kidu femkünukelay ñi rupayal wedake dungu. Biblia feypi: “Feymu allkütumuchi, eymün pu wentru adümuwün-nielu: ¡Rakiduamfalngelay Chaw Ngünechen ñi femal wedake dungu, ka ñi wedalkayal tati Kom Pepiluwün-nielu! Fey llemay, Chaw Ngünechen femkelay wedake dungu, tati Kom Pepiluwün-nielu welulkakelafi tati nor dungu” (Job 34:10, 12). Fewla inaduamaiñ kiñe dungu taiñ kelluaetew ñi adümafiel tüfa.
8, 9. ¿Chumngelu kulpatulayafuiñ ta Chaw Dios ti wedake dungu ruparupangelu? Feypinge kiñe nütram taiñ doy adümafiel tüfa.
8 Rakiduamnge kiñe fotümwen mu. Ti chaw müna piwkeyefi tañi fotüm, ka kimeltufi ñi miyawal küme rüpü mu. Welu dew tremlu ti fotüm, küpa feyentuwelafi tañi chaw. Feymu elkünuy ñi ruka ka eluwi ñi weda femal, fey kontueyew wedake dungu. Tati chaw katrütulafi tañi fotüm ñi elal tañi ruka. Feymu, ¿kulpatuafuymi ti chaw tañi fotüm ñi weda rupan mu? ¡Femlayafuymi llemay! (Luka 15:11-13). Ka femngechi pu che femkey feychi fotüm reke, küpa feyentuwelafi ta Chaw Dios ka weda femkeyngün. Fey Chaw Ngünechen katrütukelafi tati pu che ñi femün. Feymu kulpatulayafuiñ ta Chaw Dios ñi ruparupangen wedake dungu. Doy may, wedake dungu rupale, longkontukuaiñ kidu ñi femkünukenon tañi rupayal.
9 Feyngey, Chaw Ngünechen petu apümlafi ti wedake dungu, welu ngünam femlay tüfa. Ti chillkatun 11 tüfachi lifru mu kimeltuaeiñmu chem ñi feypin Biblia. Welu maneluwafuiñ taiñ Wenu Chaw mu. Kidu müna piwkeyeeiñmu ka femkünukelay taiñ rupayal wedake dungu. Doy may, kidu müten niey newen tañi apümafiel ti wedake dungu ruparupangelu (Isaías 33:2).
10. ¿Chumngelu maneluwafuiñ Chaw Dios ñi apümafiel wedake dungu?
10 Chaw Ngünechen lif mongen-ngey (Apokalipsi 4:8). Lifngey ka kümey kom tañi femken. Feymu kidu manelfali. Welu femngechi femkelay tati pu che. Kiñeke mu weda femkeyngün. Kiñeke che ngünenielu küme piwkengey ka ayükey ñi küme elkünutuafiel ti wedake dungu, welu nielay ta newen ñi femal tüfa. Chaw Ngünechen müten niey kom newen. Feymu pepilniey ñi apümafiel wedake dungu, ka müna ayüley ñi femal tüfa. Pu che ñi weda femün küpalkey fentren wedake dungu. Welu taiñ Fütra Chaw ka apümafi tüfa turpu ñi ngewetunoal. Biblia feypi: “Pu wedalkamekelu apümngeayngün, welu maneluwkülelu Jewba mew ngen-ngeay Mapu. Ka pichin antü mu, ti wedake che ngewetulayay engün; eymi puwkintuaymi chew ñi mülekefel, welu mülewetulayay engün üye mew. Welu pu ñomngelu ngen Mapu ngeay engün, ka rüf ayüwküleayngün ñi mülen fentren tüngün” (Salmo 37:9-11).
TAIÑ FÜTRA CHAW, ¿CHUM DUAMNAGKEY TAIÑ KUTRANKAWKEN MU?
Biblia kimeltuy Jewba ñi dewmael itrofill mülelu.
11. Taiñ Fütra Chaw, ¿chum duamnagkey taiñ kutrankawken mu?
11 Taiñ Fütra Chaw adkintuniey kom ñi ruparupangen Mapu mu ka ti wedake dungu taiñ kontukeetew, feymu ¿chum duamnagkey? Biblia feypi kidu ñi piwkeyefiel “tati norngechi dungu” (Salmo 37:28). Feymu müna ayükey ñi müleal kümeke nor dungu ta Mapu mew, ka ayükelay ñi müleal wedake dungu ka norngenochi dungu. Kidu müna weñangkünagkey taiñ kutrankawken mu. Kuyfi, mülefulu fentren wedake dungu Mapu mew, Biblia feypi Chaw Dios ñi rume kutrantupiwken (Génesis 6:5, 6). Fantepu mu amuley ñi femngechi femken, welulekelay ñi rakiduam (Malaquías 3:6). Taiñ Chaw Ngünechen müna duamnieeiñmew, femngechi kimeltukey Biblia (papeltunge 1 Pedro 5:7).
12. 1) ¿Chumngelu piwkeyechekeiñ? 2) Pu che ñi kutrankawken mu, ¿chum duamnagkeiñ?
12 Biblia feypi, taiñ dewmaetew Chaw Ngünechen adkünueiñmu taiñ inayentuafiel kidu ñi chumngen (Génesis 1:26). Ka feypi ‘Ngünechen ta piwkeyen’, kom ñi femken pengelkey ñi piwkeyen (1 Juan 4:8). Feymu iñchiñ ka piwkeyechekeiñ inayentufiel ta Chaw Ngünechen ñi chumngen. Rakiduamnge: kutrantupiwkekeiñ ngüneduamfiel ñi kutrankawken pu che chumnolu rume, feymu ¿doy kutrantupiwkenoafulu am ta Chaw Dios?
13. ¿Maneluwafuiñ Chaw Dios ñi apümafiel pu che ñi kutrankawün? ¿Chumngelu?
13 Feymu, niefulmi newen tami apümafiel pu che ñi kutrankawün ka tati norngenochi dungu ñi femngeken, ¿chumafuymi? Apümafuymi llemay, fente tami piwkeyecheken. ¿Chaw Dios kay? Kidu niey ta newen ñi apümafiel kom tüfachi wedake dungu, ka femay tüfa fente taiñ piwkeyenieetew. ¿Petu longkontukunieymi ti kümeke dungu ñi feypingeel ti wünenke pagina tüfachi lifru mu? Maneluwafuymi llemay Chaw Dios ñi femürpuafiel kom tüfa. Welu taiñ doy maneluwal kidu mu, duamfali taiñ küme kimafiel.
‘KIMAEN TAÑI INEY NGEN’, PIEYMU NGÜNECHEN
Küpa weniyefilmi kiñe che, feypiafuymi tami üy. Chaw Dios kimeltueiñmu tañi üy Biblia mu.
14. 1) ¿Iney pingey Chaw Dios? 2) Chaw Dios, ¿ayükey taiñ üytuafiel? ¿Chumngelu kimiyiñ tüfa?
14 Küpa weniyefilmi kiñe che, wüne feypiafimi tami üy, ¿felelay? Welu Chaw Ngünechen kay, ¿niepey may kiñe üy? Fentren religion kimeltukey Ngünechen müten Chaw Dios tañi üy, Ñidol kam Señor ka feypikeyngün. Welu tüfa kiñe üy no tati. Rakiduamnge: kiñe che longkolele kam presidentengele, ¿‘longko kam presidente fey tañi üy’, piafuiñ? Femlay llemay. Feymu Chaw Dios feypieiñmu tañi üy: Jewba pingey.a Biblia feypi: “Kom che tañi kimal eymi müten tami Alüpüralen itrokom Mapu mu, Jewba pingey tami üy” (Salmo 83:18 [82:19 kiñeke Biblia mu]). Jewba ayükey taiñ kimafiel ñi üy, ka taiñ üytuafiel. Feymu pu wentru ñi elkünuel Chaw Dios tañi wirintukual Biblia, doy 7.000 rupa wirintukuy Jewba ñi üy (Éxodo 3:15; 6:3). Chaw Dios küpa weniyeeymu, feymu kimeltueymu tañi üy.
15. ¿Chem kimeltueiñmu Jewba ñi üy?
15 Jewba ñi üy kimeltueiñmu kidu tañi pepilkeel ñi femal kom tañi feypikünuel ka kom tañi ayükeel. Iney no rume ka chem no rume katrütulayafeyew. Feymu Jewba müten nieafuy feychi üy. Müna falin-ngey ñi chem pin Chaw Dios ñi üy.b
16, 17. 1) Jewba tati “itrokom pepiluwün nielu” feypingey, ¿chem kimeltueiñmu tüfa? 2) Jewba “tati rumel mongelekelu” feypingey, ¿chem kimeltueiñmu tüfa? 3) Jewba feypingekey tati Dewmafilu itrokom mülelu, ¿chem kimeltueiñmu tüfa?
16 Biblia mu, Apokalipsi 15:3 feypi: “Pütrüy ka afmatufali itrokom tañi dewmael ta Ñidol Ngünechen itrokom pepiluwün nielu”. ¿Chem kimeltueiñmu Jewba ñi feypingeel tati “itrokom pepiluwün nielu”? Iney no rume nielay doy newen ka pepiluwün ta Jewba mu. Kafey 1 Timotew 1:17, feypingekey ta Ngünechen “tati rumel mongelekelu”. ¿Chem kimeltueiñmu tüfa? Jewba ñi rumel müleken. Kafey Salmo 90:2, pengeli kidu ñi rumel mongeleal. Afmatufali tüfa.
17 Kafey Apokalipsi 4:11 feypi: “¡Eymi mew llemay, Ñidol ka iñchiñ taiñ Ngünechen, feley tami llowael kom küme püramyen, kom yamün ka pepiluwün eymi am dewmafilu ta kom tati mülelu! ¡Eymi tami pin mew dewmangeyey ka müleyey engün!”. Feley tati, feypingekey ta Ngünechen müten tati Dewmafilu itrokom mülelu. Kidu dewmay tati kümeke püllü ka pu wangülen wenu mew, ka dewmay ta challwa lafken mew ka fillke fün anümka. ¡Jewba dewmay itrokom!
¿WENIYEPEAFUYMI MAY TA JEWBA?
18. 1) ¿Chumngelu kiñeke che llükakey? 2) Welu, ¿chem feypi Biblia?
18 Kiñeke che kimfilu ñi fente afmatufalngen Jewba ñi chumngen, tüfa llükalkakeeyew. Fey rakiduamkey: ‘Chaw Dios müna newen-ngey ka doy alüpüraley, ¿chumngelu duamafenew ta iñche?’, pikeyngün. Welu taiñ Wenu Chaw ayükelay taiñ femngechi rakiduamal. Kidu küpa weniyeeiñmu. Biblia feypi kidu ‘ñi alü kamapulenon iñchiñ mew’ (Hecho 17:27). Chaw Dios ayükey taiñ fülkonal kidu mu, fey kidu fülkonay iñchiñ mew (Santiaw 4:8).
19. 1) Tami weniyeafiel ta Chaw Ngünechen, ¿chumafuymi? 2) ¿Chem doy ayükeymi Jewba mu?
19 Feymu, ¿chumafuymi tami weniyeafiel ta Chaw Ngünechen? Jesus feypi: “Fey tüfa lle tati rumel mongen: tami kimngeael eymi, tami kiñen rüfngechi Ngünechenngen ka Jesucristo, eymi tami werküelchi Fotüm” (Juan 17:3). Feley, eluwnge tami doy kimafiel ta Jewba ka Jesus, femngechi weniyeafimi. Tüfachi chillkatun mew, dew kimürpuymi ‘Ngünechen ñi piwkeyechen-ngen’ (1 Juan 4:16). Welu, ¿ka chem kimürpuafuymi Jewba mu? Ngüneduamnge Biblia ñi feypin: “Jewba, kiñe Ngünechen kutranduamyechekelu, kutranpiwkeyechekelu, ka lladküfemkenolu, rume piwkeyechekelu ka rüfngelu” (Éxodo 34:6). Kafey taiñ Chaw Ngünechen eluwküley ñi wiñoduamtucheal (Salmo 86:5). Ka ñochi piwkengey, ngenoafeluwün-ngey, mupilfali ka manelfali (2 Pedro 3:9; 1 Korintio 1:9). Papeltufilmi Biblia, doy kimafimi Jewba ñi küme chumngen.
20, 21. ¿Chumngechi weniyeafuiñ ta Ngünechen pengekenolu rume?
20 Welu Chaw Ngünechen pengekelay, feymu ¿chumngechi weniyeafimi? (Juan 1:18; 4:24; 1 Timotew 1:17). Papeltufinge Biblia, femngechi weniyeafimi (Salmo 27:4; Romanu 1:20). Doy kimfilmi ta Jewba, doy piwkeyeafimi ka doy fülkonaymi kidu mu.
Kiñe küme chaw müna piwkeyefi tañi fotüm. Taiñ Wenu Chaw doy piwkeyeeiñmu ta iñchiñ.
21 Kafey kimaymi kidu taiñ chawyefiel (Matew 6:9). Kidu elueiñmew mongen, ka ayükey taiñ rüf kümelkaleal, kiñe chaw reke müna piwkeyekefi tañi pu pichikeche (Salmo 36:9). Feley, eymi weniyeafuymi ta Jewba, Biblia kimeltuy tüfa (Santiaw 2:23). ¡Afmatufali! Tati Dewmafilu itrokom mülelu küpa weniyeeymu.
22. Kakelu che ngüchaltukuelmu tami chillkatuwenoafiel Biblia, ¿chumaymi?
22 Kiñeke che ayükelay tami chillkatukefiel Biblia. Feymu ngüchaltukuafeymu tami fentekünual. ‘Elkünuay tañi religion kam tañi mapuche feyentun’, piafuy. Welu, ¿chumaymi? Eluwkilnge iney no rume tami katrütuaetew tami weniyeafiel ta Ngünechen, ¡ti doy küme weni tami nieafel!
23, 24. 1) ¿Chumngelu fentekünulayaymi tami ramtuken? 2) ¿Chem pengelay ti küpalechi chillkatun?
23 Petu tami chillkatufiel Biblia, peaymi kiñeke dungu küdawngelu ñi adümngeal. Welu yewekelayaymi, ramtunge müten ka eluwnge tami kellungeal. Jesus feypi taiñ ñom chengeal, pu pichikeche reke. Tüfa engün müna ramtukakey. Ka femngechi femaiñ iñchiñ (Matew 18:2, 3; Santiaw 4:6). Kafey Chaw Dios ayükey tami wiñoldungungeal. Feymu küme chillkatufinge Biblia ka eluwnge tami ngüneduamal ñi rüfngen tami kimeltungeal (papeltunge Hecho 17:11).
24 Feley llemay, Biblia müna kelluaeiñmu taiñ kimafiel ta Jewba. Feymu küpalechi chillkatun pengelay chumngelu trürümfalngelay Biblia.
a Kiñeke trokiñ Biblia rulpadungungey mapudungun mew, tüfa ta pingey Ngünechen ñi Neyüntükumuyümchi Chillka [NCH, 1901]. Fey mu 18 rupa wirikonküley Chaw Dios ñi üy.
b Doy küpa kimülmi ñi chem pin Chaw Dios ñi üy kam chumngechi ñi dungulngeel, inaduamnge ti kimelün dungu 1.