TROQUIÑ ÑI CHILLCATUNGEAL 38
ÜLCANTUN 120 Ñom piuquengeaiñ Jesús reque
Respetayafiyiñ com che
“Doi cümei yamniengeal ta nieal plata ca oro” (PROV. 22:1).
¿CHEM QUIMAIÑ?
Chemu respetayafuiñ caquelu ca chumngechi femafuiñ cüdaungefule rume.
1. ¿Chumngelu ayüqueiñ taiñ respetangeal? (Proverbios 22:1).
¿AYÜQUEIMI tami respetangeal? Felei, com iñchiñ taiñ pu chengen duamnieiñ taiñ respetangeal ca ayühulqueiñmu. Feimu Biblia feipi: “Doi cümei yamniengeal ta nieal plata ca oro” (papeltunge Proverbios 22:1).
2, 3. 1) ¿Chumngelu cüdautuafuiñ respetacheal? 2) ¿Chem ngüneduamaiñ tüfachi troquiñ mu?
2 Quiñeque mu cüdautuafuiñ taiñ respetacheal, ¿chumngelu? Ngüneduamquefiyiñ caquelu che tañi huelulcahun. Cafei, taiñ antü mu epe ngehuelai yamuhun. Femfule rume, Chau Jehová feipiqueiñmu taiñ yamnieafiel “itrofill che”, feimu iñchiñ eluucüleiñ taiñ femal (1 Ped. 2:17).
3 Tüfachi troquiñ mu ngüneduamaiñ chumngechi yamafuiñ taiñ pu familia, taiñ pu peñi ca pu lamngen ca tati pu testigongenolu. Peaiñ chumngechi taiñ femal cüdaungefule rume.
¿CHUMNGECHI PENGELNGEQUEI YAMUHUN?
4. ¿Chem coneltulei tati yamuhun meu?
4 Yamniefiliyiñ quiñe che, feita pengelngeai taiñ raquiduam mu ca taiñ femün mu. Ngüneduamliyiñ quiñe che tañi cüme piuquengen, tañi cüme femquen cam ñi doi nien autoridad iñchiñ mu, pengelelquefiyiñ taiñ falintuquefiel ca respetaquefiel. Huelu re huenche hun müten femquelaiñ, doi mai mülei ñi tripayal taiñ piuque mu (Mat. 15:8).
5. ¿Chumngelu yamchequeiñ?
5 Chau Jehová ayüquei taiñ yamnieafiel caquelu che, quiñe tüfa “pu autoridad taiñ ngünenieteu” (Rom. 13:1, 7). Huelu quiñeque che raquiduamafui: “Iñche yamquefiñ feichi pu yamfalngelu müten”. Huelu, ¿cümepei mai tañi femngechi raquiduamal? Femlai llemai. Iñchiñ quimnieiñ Jehová feipiqueiñmu taiñ yamcheal. Feimu chumle rume caquelu che, iñchiñ yamquefiñ engün taiñ ayühulafiel Jehová (Jos. 4:14; 1 Ped. 3:15).
6. ¿Yampeafuiñ mai pu che taiñ yamnienoeteu mu rume? (Ca inaduamnge ti adentun).
6 Ramtuhuafuiñ: “¿Yampeafuiñ mai pu che taiñ yamnienoeteu mu rume?”. Femafuiñ llemai, peaiñ quiñeque ejemplo. Ti lonco ülmen Saúl illamcafi tañi fotüm Jonatán caquelu che tañi adquiñ mu (1 Sam. 20:30-34). Femlu rume, Jonatán yamniefi tañi chau ca quelluntucufi hueichan mu tunte puulu ñi mongen (Éx. 20:12; 2 Sam. 1:23). Ca quiñe dungu, ti hunen lonco sacerdote Elí feipintucufi Ana tañi ngollilen (1 Sam. 1:12-14). Cafei feichi mu, Elí quimniengequefui tañi huesa chaungen ca huesa sacerdotengen. Femlu rume, Ana yamquechi dungueyu (1 Sam. 1:15-18; 2:22-24). Apostol Pablo ca illamcangei. Atenas mu, quiñeque huentru “huedhued huentru” pieyu (Hech. 17:18). Huelu Pablo yamquechi dungufi (Hech. 17:22). ¿Chem quimeltun entuafuiñ? Taiñ piuqueyefiel mu Jehová ca taiñ cüpa ayühulfiel, yamnieafiyiñ com pu che cüdaungefule rume. Feula peaiñ inei taiñ yamnieafiel ca chumngelu.
Jonatán tañi chau illamcaeteu rume, amulei ñi yamniefiel ca quelluntucufiel. (Inaduamnge parrafo 6).
RESPETAYAFIYIÑ TAIÑ PU CHE
7. ¿Chumngelu cüdaungeafui yamnieafiel taiñ pu che?
7 ¿Chemu cüdaungeafui? Quiñe mu mülelu am iñchiñ taiñ pu familia mu, quimüñmaquefiyiñ tañi cümeque dungu, huelu cafei tañi huesaque dungu. Cafei quiñeque taiñ pu che cutrancülele cam niele ansiedad cutran, tañi cüme duamcülenon mu cüdaungeafui taiñ cuidayafiel ca taiñ respetayafiel. Caquelu huesa duamelafeiñmu tañi feipin ca tañi femün mu. Familia mu ngenole yamuhun, re müleafui yafcahun ca lladcütuhun, feimu quiñeucülelai ti familia. Trürümafuiñ tati familia tati anümca mu. Quiñe anümca duamniei co tañi cüme tremal, ca femngechi tati familia duamniei yamuhun tañi cüme yehual ca tañi ayüucüleal. Quiñe anümca ancülelu hutrucongele, carületuafui. Ca femngechi quiñe familia quiñeucülenolu quim yamuule, quiñeutuafui.
8. ¿Chumngelu falin-ngei respetayafiel taiñ pu che? (1 Timoteo 5:4, 8).
8 ¿Chumngelu respetayafiyiñ taiñ pu familia? (Papeltunge 1 Timoteo 5:4, 8). Pablo huirintucui chumngechi tañi cuidahual ca respetahual pu familiahuen. Huelu ngelafui ñi femal re tañi feipingen mu, doi mai tañi serfiquefiel ta Chau Ngünechen com piuque mu. Respetafiliyiñ taiñ pu familia, ca respetaquefiyiñ ta Jehová, fei am deumafilu pu familia (Efes. 3:14, 15). Feimu llemai, rume falin-ngei taiñ yamnieafiel taiñ pu familia.
9. ¿Chumngechi epuñpüle yamuhuafui pu curehuen? (Ca inaduamnge ti adentun).
9 ¿Chumngechi respetayafuiñ taiñ pu familia? Quiñe füta yamquefilu tañi domo pengelelquefi tañi falintuquefiel quisulen mu engu ca caquelu che tañi adquiñ mu (Prov. 31:28; 1 Ped. 3:7). Turpu hulelcaquelafi, yehuelcaquelafi ca falinolu troquilquelafi. Quiñe peñi Ariel pingelu,a Argentina mu tuulu feipi: “Tañi cutrancülen mu ñi domo, quiñeque mu huesa duamelqueneu tañi feipin mu. Femngechi rupan mu, loncontucuquen tañi domo rüf ayülafui tañi huesa duamelaeteu. Ca acordaquefiñ 1 Corintios 13:5. Tüfa quelluqueneu tañi illcunquechi dungunoafiel, doi mai yamuhun mu” (Prov. 19:11). ¿Tati domo cai? Tañi respetafiel mu ñi füta, cüme dunguyequefi (Efes. 5:33). Turpu huesa dunguquelafi, yehuelcaquelafi ca ayentuquelafi. Femngechi femfule, ti domo quimniei ñi huesalcayafiel tañi curehuen-ngen (Prov. 14:1). Quiñe lamngen Italia mu mülelu, tañi füta niei ansiedad cutran. Fei feipi: “Quiñeque mu tañi füta rume preocupaucülei pichique dungu mu troquiquefiñ. Cuifi mu, tañi feipin mu ca tañi ange mu, pengelquefun tañi respetaquenofiel tañi füta. Huelu nien cümeque hueni quim respetachequelu, tañi mülen fei engün mu quelluqueneu tañi respetayafiel tañi füta”.
Respetafiliyiñ taiñ pu familia, ca respetaquefiyiñ Jehová tati deumafilu ti familia. (Inaduamnge parrafo 9).
10. Pu huechequeche, ¿chumngechi yamafui tañi pu chau?
10 Eimün pu hueche, allcütuafimün tamün pu chau ca yamquechi dunguafimün (Éx. 21:17; Efes. 6:1-3). Doi füchale tati pu chau, doi duamnieafui ñi cuidangeal, feimu yafüluhuaimün tamün cüme cuidayafiel. Peaiñ ñi rupan quiñe lamngen María pingelu. Tañi chau testigongenolu cutrani, feimu María cuidaquefeyu, huelu tañi chau müte pepilfalngelafui. Taiñ lamngen feipi: “Llellipuquefun ta Jehová tañi respetayafiel tañi chau ca tañi pengelelafiel. Raquiduamquefun: Jehová feipieneu ñi cuidayafiel tañi chau, ¡fei quelluaeneu llemai! Rupachi antü mu, quimürpun tañi yamnieafiel tañi chau cambianofule rume”. Felei llemai, cüdaungefule rume, respetayafiyiñ taiñ pu familia, femngechi ca respetayafiyiñ Jehová deumafilu tati familia.
YAMAFIYIÑ PU PEÑI CA LAMNGEN
11. ¿Chumngelu cüdaungeafui taiñ respetanieafiel taiñ pu peñi ca lamngen?
11 ¿Chemu cüdaungeafui? Taiñ pu peñi ca lamngen eluuqueingün tañi inayafiel Biblia ñi quimeltun. Huelu quiñeque mu huesa duamelafeiñmu, huesa raquiduamayafeiñmu cam nüngayelafeiñmu. Femngechi huesalcaeliyiñmu quiñe peñi cam lamngen, cüdautuafuiñ taiñ respetanieafiel (Col. 3:13).
12. ¿Chemu fente falin-ngei respetayafiel pu peñi ca lamngen? (2 Pedro 2:9-12).
12 ¿Chumngelu yamafiyiñ taiñ pu peñi ca lamngen? (Papeltunge 2 Pedro 2:9-12). Pedro feipi quiñeque che trahunche mu huesa dunguyefingün “tati pu yamfalngelu”, tüfa engün tati pu loncolelu. Pedro feipi pu cümeque püllü allcütulefuingün tüfa. Huelu tañi yamniefiel mu Jehová, “huesaque pin mu dalluntucuquelafingün” tüfachi pu huentru. Tati pu cümeque püllü doicülelu rume tati pu che mu, chem pilaingün rume. Doi mai elcünuingün Jehová tañi juzgayafiel ca norümtuafiel tüfachi pu huentru (Rom. 14:10-12; ca ngüneduamnge Judas 9). Inayentufali tati pu cümeque püllü. Fei engün illamcalafingün tati pu huentru huesa femmequelu. Doyelchi mai iñchiñ, turpu huesa pilayafuiñ taiñ pu peñi ca lamngen piuqueyefilu Jehová, huneleaiñ taiñ yamafiel engün (Rom. 12:10). Doi mai, femliyiñ, pengelaiñ taiñ yamniefiel Jehová.
13, 14. ¿Chumngechi yamafuiñ taiñ pu peñi ca lamngen? (Ca inaduamnge ti adentun).
13 ¿Chumngechi yamafuiñ taiñ pu peñi ca lamngen? Eimün pu loncolelu, piuqueyenquechi quimeltuchequeaimün (Filem. 8, 9). Duamfalngele tamün norümafiel quiñe che, illcunquechi femlayaimün, doi mai piuqueyen mu. Eimün pu lamngen, dalluntuculayafimün caquelu ca dunguyelayafimün rume, femngechi quelluntucuaimün ñi müleal yamuhun trahunche mu (Tito 2:3-5). Ca com iñchiñ pengelafuiñ taiñ yamniefiel pu loncolelu, ¿chumngechi femafuiñ? Quelluntucuafiyiñ engün ca mañumafiyiñ com tañi cüdau: adniequefingün ti trahun ca amuldungun, ca quelluquefingün pu “cüme miyaunolu” (Gál. 6:1; 1 Tim. 5:17).
14 Peaiñ ñi rupan quiñe lamngen Rocío pingelu. Fei cüdautuquefui ñi respetayafiel quiñe loncolelu ñi ngülamtueteu. Taiñ lamngen feipi: “Feichi loncolelu piuqueyenquechi dungulaeneu pifun, feimu illculefun. Tañi ruca mu huesa dunguyequefiñ. Ellcaniequefun chem tañi raquiduamcülen, huelu tañi piuque mu feipilefun tañi duamtunoeteu ti loncolelu ca inaquelafun tañi ngülam”. ¿Chem quellueyu taiñ lamngen? Quisu feipi: “Papeltun 1 Tesalonicenses 5:12, 13, fei ngüneduamün tañi yamnienofiel ti loncolelu, feimu huesa duamün. Fei llellipufiñ ta Jehová, ca taiñ publicacion mu quintun ngülam ñi norümafiel tañi raquiduam. Femngechi quimtucun tañi huesa femnoeteu ti loncolelu, doi mai iñche tañi mallmangen mu cüme lloulafiñ ti ngülam. Quimtucun mallma piuquengeli, respetalayafun caquelu, duamfali tañi ñom piuquengeal. Petu quimün chumngechi tañi doi yamcheal, huelu eluumequen ñi femal, feimu quimnien tañi ayühulniefiel Jehová”.
Com iñchiñ pengelafuiñ taiñ respetaquefiel pu loncolelu taiñ quelluntucufiel mu ca taiñ mañumquefiel. (Inaduamnge parrafo 13, 14).
RESPETAYAFIYIÑ PU TESTIGONGENOLU
15. ¿Chumngelu cüdaungeafui taiñ respetayafiel pu testigongenolu?
15 ¿Chemu cüdaungeafui? Amuldungun mu, pequefiyiñ fentren che duamtuquenofilu Chau Dios ca ti Biblia no rume (Efes. 4:18). Quiñeque che pilai tañi elcünual chem tañi quimeltungeel pichicalu engün, feimu allcütuquelai taiñ amuldungun. Cafei taiñ pu compañ cüdau cam colegio mu pepilfalngelaingün chi, cam tati ngen cüdau cam pu quimeltuchefe tutefalngelaingün chi. Feimu cüdaungeafui taiñ respetayafiel ca taiñ cüme troquituafiel.
16. ¿Chumngelu respetayafiyiñ pu testigongenolu? (1 Pedro 2:12; 3:15).
16 ¿Chumngelu respetayafiyiñ pu testigongenolu? Loncontucuaiñ: Chau Jehová peniei taiñ chumngechi troquiquefiel pu testigongenolu. Apostol Pedro feipi tati pu che pefile pu cristiano ñi cüme femquen, eluhuafuingün tañi püramyeafiel Jehová. Feimu feipifi tañi incayafiel tañi feyentun “ñom piuque ca rume yamün meu” (papeltunge 1 Pedro 2:12; 3:15). Feimu nütramcafile ñi feyentun mu quiñe juez cam ineingeafui rume, mülefui ñi femal yamün meu. Acordanieaiñ, Jehová com allcütuniei taiñ feipiqueel ca chumngechi taiñ entuquen taiñ dungu. Feimu fente falin-ngei taiñ ca respetayafiel pu testigongenolu.
17. ¿Chumngechi pengelafuiñ taiñ yamniefiel pu testigongenolu?
17 ¿Chumngechi respetayafuiñ pu testigongenolu? Amuldunguyahun mu, raquiduamel-layafiyiñ che tañi falin-ngenon engün cüme quimnofiel mu ti Biblia. Doi mai loncontucuqueiñ Chau Dios tañi falintuqueteu engün ca doicülelu iñchiñ mu troquiquefiyiñ (Ageo 2:7; Filip. 2:3). Feimu quiñe che huesa pieliyiñmu taiñ feyentuqueel mu, iñchiñ huiñoleltulayafiyiñ ñi huesa femün. Quiñeque mu ayüafuiñ chi taiñ pichi quimcahual taiñ ñücüfcünuafiel ti che, huelu cümelayafui taiñ femal (1 Ped. 2:23). Ca ngüneduamliyiñ taiñ huesa entun taiñ feipin, müchai müten perdonaen piaiñ. Taiñ cüdau mu cai, ¿chumngechi pengelafuiñ yamuhun? Peñmayafiyiñ tañi cüme femquen taiñ pu chaf cüdaufe ca tati jefe (Tito 2:9, 10). Cafei mülei taiñ nor chengeal ca cüme cüdaufengeal, femngechi tutenofiliyiñ rume caquelu che, ayühulafiyiñ Jehová llemai (Col. 3:22, 23).
18. ¿Chumngelu mülei taiñ yamnieafiel caquelu che?
18 Fentren dungu mülei taiñ yamnieafiel caquelu che. Chumngechi ngüneduampeiñ, yamniefiliyiñ taiñ pu che, yamnieafiyiñ ta Jehová deumafilu pu familia. Ca femngechi respetafiliyiñ taiñ pu peñi ca lamngen, pengelaiñ taiñ yamniefiel taiñ Huenu Chau. Ca respetafiliyiñ pu testigongenolu, fei engün eluhurpuafui ñi püramyeafiel Jehová. Yamniefiliyiñ pu che taiñ yamnienoeteu mu rume, Jehová cümelcayaiñmu. Fei feipicünui: “Yamafiñ tuchi tañi yameteu” (1 Sam. 2:30).
ÜLCANTUN 129 ¡Afquilpe taiñ nehuentuleal!
a Tüfachi troquiñ mu, ca üi tuculelngei ta quiñeque che.