2 Reyes
10 Acab+ chachan 70 yoqanakapajj Samaria markankasipkänwa. Ukatwa Jehú reyejj cartanak qellqäna, uka cartanaksti Samaria markaruw apayäna, Jezreel markan principenakaparu, ancianonakaru,+ Acab chachan yoqanakapar uñjirinakaru,* akham sasa: 2 “Reyiman yoqanakapasa, guerran nuwasiñatak carronakasa, caballonakasa, jachʼa perqanakamp muyuntat markasa, armanakas jumanak taypinkaskiwa. Kunapachatï aka cartajj purinkani ukhajja, 3 jumanakajj reyiman yoqanakapat kawkïritejj sumäki cheqaparpun sarnaqki ukaruw ajllipjjäta, ukatjja tatapan tronoparuw juparojj qontʼayapjjarakïta. Ukatsti reyiman familiapar arjjatañatak nuwasipjjam” sasa.
4 Ukampis jupanakajj wal ajjsarayasipjjäna, ukatwa akham sapjjäna: “Pä reyitejj jupa contra jan saytʼasirjamäpkchïnjja,+ ¿kunjamarak jiwasajj jupa contra saytʼasiñänisti?” sasa. 5 Ukatwa palaciot* encargatasa, markan gobernadorapasa, ancianonakasa, wawa uñjirinakas mä yatiyäwi Jehú reyir apayapjjäna, akham sasa: “Nanakajj juman servirinakamäpjjtwa, kuntï sapkitäta uk taqpach lurapjjarakëjja. Janiw nanakajj yaqha rey uttʼayasipkäti. Kunatï jumatakejj walïki uk luraskakim” sasa.
6 Ukatwa Jehú reyejj akham sasin yaqha carta qellqäna: “Jumanakatejj nayampïpjjstajja, nayarus istʼañ munapjjarakchistajja, reyiman wawanakapan pʼeqenakap apanipjjam, qharür aka horasaruw Jezreel markar jutapjjäta” sasa.
Reyin 70 yoqanakapajj markan wali importante chachanakampïsipkänwa, jupanakaw reyin yoqanakaparojj uywapjjarakïna. 7 Kunapachatï cartajj jupanakar purïna ukhajja, ratukiw reyin 70 yoqanakapar katusajj jiwarayapjjäna,+ pʼeq apaqasajj canastanakar uchasaw Jezreel markar Jehú reyin ukar apayapjjarakïna. 8 Jehú reyin ukar mantasajj akham sasaw mä chachajj yatiyäna: “Reyin yoqanakapan pʼeqenakap apanipjjatayna” sasa. Ukatwa Jehú reyejj akham säna: “Markan mantañap cheqaruy pä montón montontʼapjjam, qharür alwakamaw uka pʼeqenakajj ukankaskañapa” sasa. 9 Alwat mistusajja, marka nayräjjan saytʼasisajj akham sasaw Jehú reyejj säna: “Jumanakajj janiw juchanïpktati.* Cheqas nayaw reyij contra saytʼasisajj jupar jiwayta,+ ukampis ¿khitirak akanakar jiwarayisti? 10 Jumanakajj yatipjjarakim, kuntï Jehová Diosajj Acab reyin familiap contra arskäna uka Jehová Diosan arunakapajj taqpachapuniw phoqasini,+ kuntï Elías servirip taypi arskäna ukarjamaw Jehová Diosajj taqe ukanak luraski”+ sasa. 11 Ukhamarus Jehú reyejj Jezreel markan jiltʼkäna uka Acab reyin familiaparojj qʼal jiwarayäna, Acab reyir servipkäna taqe uka wali importante chachanakarusa, amigonakaparusa, sacerdotenakaparusa+ qʼal jiwarayäna, janirakiw ni maynis jupanakat jiltʼkänti.+
12 Ukatsti Jehú reyejj Samaria toqeruw sararakïna. Awatirinakan ovejanak ñachʼañ* utapajj* uka thakinkarakïnwa. 13 Ukanwa Jehú reyejj Ocozías+ reyin jilanakapamp jikisïna, jupanakarojj akham sarakïnwa: “¿Jumanakajj khitinakäpjjtasa?” sasa. Jupanakajj akham sapjjarakïnwa: “Nanakajj Ocozías reyin jilanakapäpjjtwa, reyin yoqanakapatakisa reyin mamapan* yoqanakapatakis taqe kunas walikïskiti janicha uk jisktʼañatakiw saraqasipkta” sasa. 14 Jehú reyejj ratukiw akham sarakïna: “¡Jupanakarojj jakkirpach katuntapjjam!” sasa. Ukatwa jupanakajj jakkirpach katuntapjjäna, ukatsti ovejanak ñachʼañ* utankir uma estanque jakʼanwa 42 chachanakar jiwarayapjjäna. Janirakiw Jehú reyejj jupanakat ni maynirus jiltʼaykänti.+
15 Uka cheqat sarjjasasti, Jehú reyejj Recab+ chachan Jehonadab+ yoqapampiw jikisïna, jupajj reyin ukaruw jutaskarakïna. Jupar aruntipansti, Jehú reyejj akham sasaw jupar säna: “¿Kunjamtï chuymajajj jumampïskejja, ukhamarakit chuymamajj nayampïski?” sasa.
Jehonadabajj akham sänwa: “Jumampïskiwa” sasa.
Jehú reyejj sarakïnwa: “Ukhamächi ukajj amparam churita” sasa.
Ukatwa jupajj amparap churäna, Jehú reyisti jupan ukaruw carror waysüna. 16 Ukatsti jupajj akham sarakïnwa: “Nayamp sarañäni, kunjamsa nayajj Jehová Dios contra saytʼasipki ukanakarojj jan aguantkta uk uñjäta”+ sasa. Ukhamatwa Jehú chachajj guerran nuwasiñatak carropar irpkatasajj jupar irpjjäna. 17 Ukatjja Jehú reyejj Samaria markaruw purïna. Acab chachan familiapat Samaria markan jiltʼkäna ukanakarojja, kunjamtï Jehová Diosajj Eliasar siskäna+ ukarjamaw jupajj qʼal tukjas taqenir jiwarayäna.+
18 Ukatjja Jehú reyejj taqe jaqenakaruw tantachtʼäna, akham sasa: “Acab reyejj mä jukʼak Baal+ diosar adoräna,* ukampis Jehú reyejj jukʼampiw adorani. 19 Ukhamajj Baal diosan profetanakaparusa,+ adoririnakaparusa,* sacerdotenakaparus+ taqpachanir jawsthapipjjam. Jan jupanakat ni maynis faltpanti, nayajj mä jachʼa sacrificio Baal diosar loqtäjja. Ukar jan jutirejj jiwarakiniwa” sasa. Ukampis Jehú reyejj Baal diosan adoririnakapar jiwarayañatakiw jupanakar ukham engañjaskäna.
20 Jehú reyejj akham saskakïnwa: “Baal diosatakejj mä sagrado tantachäwi utjañapatak yatiyapjjam” sasa. Ukatwa jupanakajj taqenir jawsthapipjjäna. 21 Ukatsti Jehú reyejj Israel markaruw mä yatiyäwi apayäna, ukhamatwa Baal diosar taqe adoririnakajj* jutapjjäna. Janiw jupanakat ni maynis jan jutirejj utjkänti. Jupanakajj Baal diosan temploparuw mantapjjäna,+ Baal diosan temploparojj mä ladot maysa ladokamaw qʼal phoqantapjjäna. 22 Jehú reyejj akham sasaw isinak imañ utat encargatarojj säna: “Baal diosar adoririnakatakejj* taqenitak isinak apsunim” sasa. Ukatwa jupajj isinak jupanakatak apsunïna. 23 Ukatjja Jehú reyimpi Recab chachan Jehonadab+ yoqapampejj Baal diosan temploparuw mantapjjäna. Baal diosan adoririnakaparojj* akham sasaw jupajj säna: “Wali amuyumpi thaqtapjjam, Jehová Diosar adoririnakat janiw ni maynis akan utjañapäkiti, jan ukasti Baal diosar adoririnakakiw akankañapa” sasa. 24 Qhepatsti jupanakajj sacrificionakampi nakhantayat ofrendanakampi loqtañatakiw mantapjjäna. Jehú reyejj 80 chachanakaruw jaqenakapat anqar jaytäna, akham sasa: “Jumanakar katuyapksma uka chachanakat maynis escapani ukhajja, jumanakaw escapkani uka lantejj jiwapjjäta” sasa.
25 Nakhantayat ofrenda loqtañ tukuyasajja, Jehú reyejj akham sasaw guardianakarusa oficialanakarus säna: “¡Mantanipjjam, jiwarayapjjam! ¡Jan maynirus escapayapjjamti!”+ sasa. Ukatwa guardianakas oficialanakas jupanakar espadampi jiwarayasajj anqar jaqsunipjjäna, ukhamaw jupanakajj Baal diosan templopankir manqha santuariopkam* puripjjäna. 26 Ukatjja Baal diosan templopat sagrado columnanak+ apsunisajj taqpachwa phichantapjjäna.+ 27 Baal diosan sagrado columnap+ qʼal tʼunjapjjäna, Baal+ diosan templop allthapisajj letrinanakaruw tukuyapjjäna, jichhürkamaw ukajj ukhamäskaraki.
28 Ukhamaw Jehú reyejj Baal diosar Israelat chhaqtayäna. 29 Ukampis Jehú reyejj Nebat chachan Jeroboán sat yoqapajj Israelar juchachasiykäna uka juchanak luraskakïnwa, Betel markampin Dan markampin utjkäna uka qorit lurat vaca qallunakarus adoraskakïnwa.*+ 30 Jehová Diosasti Jehú reyirojj akham sänwa: “Jumajj kunatï walïki uk lurtajja, kuntï Acab chachan familiapatak+ chuymajan amtkayäta uk lurasajj kunatï waliki uk luraraktajja, jichhasti jumat jutir wawanakamat allchhiman allchhipkamaw Israelan tronopan qontʼasipjjani”+ sasa. 31 Ukampis Jehú reyejj janiw Israelan Jehová Diosapan Leyiparjam taqe chuyma sarnaqkänti.+ Kawkïr juchanakampitejj Jeroboán chachajj Israelar juchachasiykäna uka juchanak luraskakïnwa.+
32 Uka urunakansti Jehová Diosajj jiskʼa jiskʼa Israelar jalanoqäna.* Hazael reyejj jupanak contraw Israel oraqen nuwasiskakïna,+ 33 Jordán jawirat inti jalsu toqekama, taqpach Galaad oraqena (ukanwa gaditanakasa, rubenitanakasa, Manasés+ tribunkirinakas jakapjjäna), Arnón sat valle jakʼankki uka Aroer oraqet Galaad ukhamarak Basán+ oraqenakkama.
34 Jehú reyin yaqha sarnaqäwinakapasa, taqe luratanakapasa, wali chʼamampi taqe luratanakapasa, Israelan reyinakapan sarnaqäwinakapat parlki uka libron qellqatawa. 35 Ukatjja Jehú reyejj nayra awkinakapampiw samartʼjjäna, Samaria markanwa juparojj imtʼjjapjjarakïna. Jehoacaz+ sat yoqapaw jupa lanti reyëjjäna. 36 Jehú reyejj 28 maranakaw Samaria markan Israel mark apnaqäna.