Julio
Julio 1, sábado
Jan armtʼasipjjamti utanakamar visitanak katoqañjja (Heb. 13:2).
Uka arunakajj kuntï Abraham ukhamarak Lot chachanakajj lurapkäna ukwa amtayistu, jupanakajj jan uñtʼat jaqenakaruw wali munasiñampi uñjapjjäna. Uka jan uñtʼat jaqenakajj angelanakänwa (Gén. 18:2-5; 19:1-3). Jiwasajj ukhamarakiw mayninakaru munasiñ uñachtʼaysna. Manqtʼasiñatakisa, chʼamañchtʼasiñatakisa, jilat kullakanakaruw utasaru invitsna. Tamanak tumptʼir jilatarusa esposaparusa janis sum uñtʼkstanjja, utasaruw invittʼaraksna (3 Juan 5-8). Ukatakejj janiw walja manqʼa phayañasa, ni manqʼa phayañatak sinti qollqe gastañas wakiskiti. Jilat kullakanakarojj chʼamañchtʼañatakiw utar invittʼañasa, janiw sum uñjayasiñ laykukejj invitañasäkiti. Ukat janiw pachpat pachpa kuttʼaykistaspa ukanakaruk invitañajj wakiskaspati, jan ukasti taqenirüñapawa (Luc. 10:42; 14:12-14). Jan tiemponis awisajj jikjjataskchiñänejja, mayninakar invittʼañatakejj tiempo apstʼasiñasapuniwa. w16.01 1:11, 12
Julio 2, domingo
Diosankirinakjamajj qollan ajayumpi sellatäjjapjjaraktawa [...]. Qollan ajayuwa jiwasanakan arjjatirisajja kawkïr wajjtʼasïwtejj Diosajj churkistani uk katoqañasatakejja (Efe. 1:13, 14).
Ajllitanakajj qollan ajayumpi sellatäpjjewa, ukhamatwa alajjpachar sarapjjañapatak ajllitäpjjatapat jan pächasipkiti. Ukatwa Pablojj akham säna: “[Diosaw] qollan ajayu churarakistu kuntejj katoqkañäni uka cheqpachan katoqañasataki” sasa. (2 Cor. 1:21, 22; 5:5). Maynejj alajjpachar sarañataki ajllitäjje ukhajja, suytʼäwip jutïrin janipunis aptʼasiñapäkaspa ukham janiw amuyañapäkiti. Pedrojj akham sänwa: “Jilatanaka, Diosajj jumanakar jawsapktam, ukhamarak ajllipktam ukanjja sum saytʼapjjañamajja; jumanakatejj taqe akanaka lurapjjäta ukkhajja janipuniw aynachtʼapkätati. Ukhamatwa jumanakarojj churasirakini jiwasan qhespiyiri Jesucriston wiñay markapar qhespita mantapjjañamajja” sasa (2 Ped. 1:10, 11). Ukhamasti, ajllitanakajj Diosar taqe chuyma serviñatakiw chʼamachasipjjañapa. (Heb. 3:1; Apo. 2:10). w16.01 3:6, 7
Julio 3, lunes
Khititejj jachʼa jachʼa tukchi ukajj jiskʼachatäniwa, ukampis khititejj jiskʼachatächi ukajja jachʼañchatäniwa (Mat. 23:12).
Mä ajllitaru, jan ukajj mayni jilat kullakanakasar jachʼañchañasa, wali askit uñjañas janipuniw walïkaspati. Bibliajja, jilïr irpirinakan iyawsäwipat yateqasiñasatakiw chʼamañchistu, ukampis janiw jaqeru arkañasjja maykistuti (Heb. 13:7). Cheqas Bibliarjamajja yaqhepajj ‘suma uñjatäñapajj’ wakisiwa. Ukampis ajllit cristianonakarojja, janiw ajllitäpjjatap laykukejj sum uñjañasäkiti, jan ukasti Diosan arunakapa yatiyañataki, jaqenakar yatichañataki wal chʼamachasipjjatapatwa sum uñjañasa (1 Tim. 5:17). Jiwasatï ajllit cristianonakaru wali askit uñj-jjsna ukhajja, jupanakajj mayjtʼasipjjaspawa. Ukatjja, inas askit uñjatäpjjatap laykojj jachʼa jachʼa tukupjjchispa (Rom. 12:3). Ukhamasti askit uñjasasa, jan ukajj yaqha ukhamanak lurasasa, janipuniw ajllitanakar pantjasiyañ munktanti (Luc. 17:2). w16.01 4:9
Julio 4, martes
Mä amigojj taqe horasan munasiripuniwa (Pro. 17:17).
Mä suma amigojj wali munatawa. Munat amigosampi sum apasiñajja, mä panqar jilayañampi sasiwa. Mä panqaran sum panqarañapatakejja, umamp warjjattʼaña ukhamarak sum uñjañaw wakisi. Abraham chachajj Jehová Diosamp sum apasiñjja, ukhamarakiw wali askit uñjäna. ¿Kunjamatsa wali askit uñjatap uñachtʼayäna? Abraham chachajj taqe kunanwa Diosar istʼirïna, Jupar respetasapuniw sarnaqerïna. Amuytʼañataki, Abraham chachajj familiapampi, servirinakapampi Canaán oraqer sarapkäna ukhasa, Diosar istʼaskakïnwa. Abrahamajj 99 maranëjjäna ukhajja, utapan jakiri taqe chachanakar circuncidañapatakiw Jehová Diosajj mayïna. ¿Diosan uka arunakap phoqpachänti? Jïsa, Jupar confiyasajj “ukürpacharakiw” Diosan mayitaparjam luräna (Gén. 17:10-14, 23). Ukhat mä mara qhepatwa Isaac yoqapajj nasïna. w16.02 1:9, 10
Julio 5, miércoles
Mä waynitun cheqa sarnaqatapajja, luratanakapatwa uñtʼasi (Pro. 20:11).
Maynejj wawäkasinsa kunatï walïki jan walïkaraki ukjja amuyaspawa, ukatsti Diosarus jakäwip katuyasirakispawa. Ukhamasti mä waynitutï ajay toqet jiltatäjjchi Diosarus jakañap katuyasjjarakchi ukhajja, bautisasispawa (Pro. 20:7). ¿Kunas ajay toqet jiltatäñajja? Janiw jilïrïña, jan ukajj walja maranakanïña sañ munkiti, jan ukasti ajay toqet jiltatajja, ‘kunatï walïki, jan walïkaraki uk uñtʼiwa’ sasaw Diosan Arupajj qhanañchi (Heb. 5:14). Ajay toqet jiltatajja, kunatï walïki uk sum amuyi, Jehová Diosarojj kunas kusisiyi uksa yatirakiwa, ukatsti ukarjam sarnaqañatakiw taqe chuyma chʼamachasi. Uka kasta jaqejja, janiw yantʼanakamp atipjayaskiti jan ukasti kunatï askïki walïkaraki ukarjamaw sarnaqe, ukatakisti janiw khitis jariyañapäkiti. Ukhamasti, bautisat wayn tawaqonakajj janiw awk taykapampi, jilïr jilat kullakanakamp uñjatakejj Jehová Diosan mayitanakaparjam sarnaqapjjañapäkiti (Fili. 2:12). w16.03 1:4, 5
Julio 6, jueves
Jan ajjsaramti. [...] Jumasti mä urojj Israelan reyipaw tuküta. Nayasti juman jakʼamankarakïwa, sullka reyïkiristsa ukhama (1 Sam. 23:17).
Saúl rey jakʼanjja, Goliat sat jachʼa jaqer jiwayiri, jan ajjsartʼir mä waynaw saytʼatäski. Jupasti uka filisteo jaqen ‘pʼeqepas aptʼatäskiwa’, Jonatanasti wali muspharataw jupar uñchʼukiski. Uka jan ajjsartʼir waynajj David satawa (1 Sam. 17:57). Davitaru Jehová Diosajj yanaptʼaskatapwa Jonatanajj amuyäna, ukhat aksaruw jupanakajj wali suma amigöpjjäna. Jupanakasti “wiñay [...] munasiñatakiw juramento lurapjjäna” (1 Sam. 18:1-3). Jehová Diosajja, janiw Jonatanarojj awkip lanti Israel marka apnaqañapatak ajllkänti, jan ukasti Davitaruw ajllïna. Ukhamäkchïna ukasa, Jonatanajj jiwañkamaw arsutaparjam sarnaqäna, janipuniw David amigopar jaytanukkänti. Saulajj Davitar jiwayañ munkäna ukhajja, amigopat wal llaktʼasïna, ukatwa Jonatanajj Hores sat cheqaru Davitar chʼamañchtʼir saräna, Diosar confiyaskakiñapatakis yanaptʼarakïnwa. Kuntï jichhürutak ajllita jiskʼa tʼaqajj siski uka arunakampiw Davitar chʼamañchtʼäna (1 Sam. 23:16). w16.02 3:1, 2
Julio 7, viernes
Nayajj yanapiripjamaw Diosampïskayäta. Ukat sapüruw jupampi kusisit irnaqayäta (Pro. 8:30, NM).
Jesusajj Jehová Diosan ‘yanapiripjamajj’ taqe kunanwa Awkipar yanaptʼäna. Nayra tiemponakansa Diosan servirinakapajj ukhamarakwa Diosan mayitanakap phoqañatakejj maynit maynikam yanaptʼasipjjerïna. Sañäni, Noé tiempon luraskäna uka arca lurañatakejja, Noen familiapajj taqeniw yanaptʼapjjäna. Moisesajj jakkäna uka tiempons ukhamarakïnwa. Tatitumpi jikisiñ carpajj utjkäna uk apthapisin yaqha cheqar apañatakisa, yaqha cheqar purisin mayamp saytʼayañatakisa israelitanakajj maynit maynikamaw yanaptʼasipjjerïna. Ukatsti, templonjja mayachtʼataw Diosar qʼochupjjerïna musicsa tocapjjerïna (Gén. 6:14-16, 22; Núm. 4:4-32; 1 Cró. 25:1-8). Nayrïr patak maranakansa cristianonakajj ukhamarakiw Diosar mayachtʼata yupaychapjjerïna. Apóstol Pablojj uka cristianonakat akham sänwa: “Maynejj taqe kunatakiw yatiñ chʼamjja katoqaspa [...]. Kunayman toqet lurañanaka[w] utjaraki[spa]” sasa. Ukatsti sarakïnwa: “[Taqenis] mä sapa cuerporu tukutakiwa” sasa (1 Cor. 12:4-6, 12). w16.03 3:1, 2
Julio 8, sábado
Taqe akapachankir jaqenakar yatiyir sarapjjam, nayar arkir tukuyapjjam (Mat. 28:19).
Diosan arunakap yatiyañ toqet parltʼañäni. Israelitanak tiemponjja, Jehová Diosar serviñ muniri jan israelitanakajja, Israel markaruw sarapjjañapäna (1 Rey. 8:41-43). Ukampis kunjamtï jichhürutak ajllita jiskʼa tʼaqajj siskejja, Jesusan ewjjtʼaparjamajj ukajj mayjtʼañapänwa. Jesusan arkirinakapaw jichhajj jaqenakaru yatichirejj sarapjjañapäna. Ukaw 33 mara Pentecostés fiestan uñachtʼayasïna. Uka urunjja, Jesusan 120 arkirinakapaw qollan ajayu katoqapjjäna. Ukhamatwa judionakarusa, judionakan religionaparu mantirinakarus Diosan arunakap yatiyapjjäna (Hech. 2:4-11). Qhepatsti Samaria markankir jaqenakaruw Diosan arunakapajj yatiyasiñ qalltasirakïna. 36 maransti yaqha markanakankir jan circuncidat jaqenakaruw yatiyasirakïna. Ukhamatwa Diosan arunakapajj Oraqpachan yatiyasiñapäna. w16.03 4:12
Julio 9, domingo
Kuntejj [...] arsuri istʼkista ukjja, khitinakatejj churañjamäki [...] ukanakarojj uka pachpa arunakampi ewjjtʼam (2 Tim. 2:2).
Abram chachajj Lot chachar qhespiyañatakejja ‘suma wakichtʼat chachanakwa tantachthapïna’ (NM), ukatwa jupanakajj Lot chachar qhespiyapjjäna (Gén. 14:14-16). David chachan urunakapansti Diosan utapan qʼochurinakajj ‘wakichtʼatäpjjänwa’ (1 Cró. 25:7, NM). Jichhürunakanjja jiwasajj Supay contra ukat jupan apnaqat akapacha contraw nuwastanjja (Efe. 6:11-13). Jehová Diosan sutip jachʼañchasiñapatakis chʼamachasiraktanwa (Heb. 13:15, 16). Ukhamajj kunjamatï nayra tiemponakan Diosan servirinakapajj wakichtʼatäpkänjja, jiwasajj ukham wakichtʼatäñasarakiwa. Tamanjja, Jehová Diosajj jilïr irpirinakaruw jilatanakar wakichtʼapjjañapatak confiyi. Ukampis janïr mä jilatar wakichtʼkasajja, jilïr irpiri jilatajj Biblian jiskʼa tʼaqanakap liytʼayasaw jilatar nayraqat yanaptʼañapa. Ukhamatwa jilatarojj yateqataparjam lurañapataki yanaptʼani (1 Tim. 4:6). w15 4/15 2:1, 2
Julio 10, lunes
[Jesusajj] khititejj jiwayañatak chʼamanï[ki] uka[ruw] tʼunja[ni], ukasti Supayawa (Heb. 2:14).
¿Kunatsa Bibliajj jaqe jiwayiriwa sasin Supayat sispacha? Maya, akapachajja Supayjam uñisiri nuwasiri jaqenakamp phoqantatawa. Paya, Eva warmejja Supayan kʼari arunakaparuw istʼäna, Adanasti janirakiw Diosar istʼkänti ukhamatwa juchasa jiwañasa utji (Rom. 5:12). Ukatwa Jesusajj akham säna: “Supayajj [...] jaqe jiwayiriwa” sasa (Juan 8:44). Cheqas ¡Supayajj wali chʼamani enemigosawa! Supay contra saytʼktan ukhajja, ‘Jehová Diosajj janiw Taqe Kunjjar Munañanïkiti’ sasin sapki ukanak contraw saytʼaraktanjja. Diosat jitheqtir walja angelanakas jan ukajj sajjranakasa uka taypinkapjjarakiwa (Apo. 12:3, 4). Sajjranakajja, jaqenakar tʼaqhesiyasaw wali chʼamanïpjjatap uñachtʼayawayapjje (Mat. 8:28-32; Mar. 5:1-5). Supayasa ñanqha angelanakasa wali chʼamanïpjjewa (Mat. 9:34). Jehová Diosampi jan yanaptʼayasksna ukhajja, janipuniw Supayarojj atipksnati. w15 5/15 1:6, 7
Julio 11, martes
Wachoqa juchan sarnaqer jaqejj janiw Diosan markapar mantkaniti, ni idolonakar yupaychirisa, wachoqa juchan sarnaqerisa, chacha pura jan wali sarnaqerinakasa, lunthatanakasa, michʼanakasa, machirinakasa, masipjjat parlasirinakasa, [engañompi] aparirinakasa mantapkaniti (1 Cor. 6:9, 10).
Kunanakatï wachoq juchar purtʼasiykiristam ukanak janiw lurañamäkiti (Rom. 7:22, 23). Jehová Diosaruw yanaptʼa oracionan mayisiñama (Fili. 4:6, 7, 13). Kunanakas wachoq juchar purtʼasiyiristam ukanakatsa amuyasiñamawa (Pro. 22:3). Wachoq juchar purtʼasiñataki yantʼata uñjasïta ukhajja, ratukiw jaltjjañama (Gén. 39:12). Supayan yantʼanakapar saykatañatakejj Jesusatwa yateqassna. Jupajj janiw Supayan arunakapar istʼkänti. Antisas akham sänwa: “Diosan arupanjja qellqatawa” sasa (Mat. 4:4-10). Jesusajj Diosan Arupat sum yatïna, ukatwa Supayan yantʼanakapar saykatkasajj Diosan Arupat jankʼaki aytäna. Ukhamajj Supay contra saytʼasiñatakisa atipjañatakisa, wachoq juchar purtʼasiñataki Supayajj yantʼkistu ukanakampejj janipuniw apayasiñasäkiti. w15 5/15 2:15, 16
Julio 12, miércoles
[Diosajj] kunjämäkitejj ukhamäpjjarakimaya (Efe. 5:1).
Jutïrin kunanakas pasani ukjja jiwasajj amuytʼsnawa. Ukaw Jehová Diosat yatiñanïñ yateqasiñasatakisa, ukhamarak luratanakasajj kunarus jiwasarusa mayninakarus puriyaspa uk amuytʼañatakis yanaptʼistaspa. Kunatï jutïrin paskani ukanakjja sumwa Jehová Diosajj yatispa. Jiwasajj janis ukanak yatkstanjja, kun lurañtï amtktan ukajj mayninakarusa jiwasarusa kunjamtʼayistaspasa ukjja amuytʼañasawa. Jehová Diosjam yatiñanïñatakejja, luratanakasajj jiwasarusa mayninakarus kunjamtʼayaspasa uk janïräkipanwa amuytʼañasa. Sañäni, maynimpitï casarasiñatak uñtʼasiskstanjja, jañchin munañanakapamp jan apayasiñatakiw amuytʼasiñasa. Kunanakatï Jehová Diosampi sum apasitas aptʼasiykistaspa ukanakat janipuniw lupʼiñasäkiti ni lurañasäkisa, jan ukasti Jehová Diosan aka arunakaparjamaw sarnaqañasa: “Chʼikhi jaqejj jan waltʼaña uñjasinjja jaltjjewa, ukampis jan amuytʼasir jaqejja mantaskakiwa, ukatsti ñanqha luräwinak jikjjati” (Pro. 22:3). w15 5/15 4:10, 11
Julio 13, jueves
Khititejj mä warmirojj munapayañataki uñtejja, niyaw chuymapanjja jupampi wachoqa juchjja lurjje (Mat. 5:28).
David reyirojj ukaw pasäna. Mä urojja, jupajj “palacio terrasa patanwa sarnaqaskäna, ukatpachwa mä suma warmiru jarisiskiri uñjäna” (2 Sam. 11:2). Uka warmejj casada warmïnwa, ukampis Davitajj maysar uñtañat sipansa uka warmir uñchʼukiskakïnwa. Qhepatsti, uka warmimpiw wachoq jucha lurañar purtʼasïna. Jan walinak jan amuyañatakejja, Job chachjamarakiw mä amtar puriñasa. Jupasti akham sänwa: “Nayajj maya amtasta, ukasti akawa: Janipuni soltera tawaqonakarusa munapayañajja” sasa (Job 31:1, 7, 9). Jiwasatï televisionansa, computadoransa, callenakan apkatat cartelanakansa, revistanakansa, jan ukajj yaqha ukhamanakansa jan isini jaqenak uñjañäni ukhajja, jankʼakiw maysar uñtjjañasa. Jumantï jan wali amuyunak utjatap amuyassta ukhajja, jankʼakiw ukanak apanukuñama. Ukatsti Biblian ewjjtʼanakaparjam sarnaqañatakiw taqe chuyma chʼamachasiñama. Ukaw wachoq juchar jan purtʼasiñatakisa, jan walinak jan amuyañatakisa yanaptʼätam (Sant. 1:21-25). w15 6/15 3:12-14
Julio 14, viernes
Janirak yantʼäwiru puriyapjjestati (Mat. 6:13).
Uka arunakajja, bautisaskäna uka qhepat kunas Jesusampejj pasäna ukwa amtayistu. Juparusti Diosan ajayupaw wasarar irpäna, ukan “Supayan yantʼatäñapataki” (Mat. 4:1). ¿Kunatsa jupar yantʼasïna? Diosjjat Supayajj jan walinak parlkäna ukanak qhanstayañatakïnwa. Adanampi Evampejj Jehová Dios contra saytʼasipkäna ukhaw Supayajj jan walinak parläna. Diosajj janiw jaqenakar sum lurawaykiti sasaw Supayajj säna. Ukat sarakïnwa, “jan juchani jaqejj yantʼata uñjasispa ukhajj Diosat jitheqtjjakispawa” sasa. Ukatsti saskakïnwa: “Jaqenakajj jupanak pachpa apnaqasipjjaspa ukhajj taqe kunas sumakïspawa” sasa (Gén. 3:4, 5). Ukampis Jesusajj janipuniw Diosat jitheqtkänti, ukhamatwa Supayan taqe uka arunakapajj kʼarïtap uñachtʼayäna. Supayajj Diosat jan walinak parlkäna ukajja, jutïrpachanwa jukʼamp sum qhanstayasini. Ukatjja, alajjpachan jakirinakasa aka Oraqen jakirinakasa, Jehová Diosajj suma apnaqerïtapwa yatipjjani. w15 6/15 5:12
Julio 15, sábado
Ukürunakanjja walja tʼaqhesiñanakaw utjarakini (Mat. 24:21).
Taqpach kʼari religionanakarojja, Bibliajj “Jachʼa Babilonia, juchararanakan taykapa” sasaw sutiñchi (Apo. 17:5-7). ¿Kunatsa ukham sutiñchaspacha? Uka religionanakan pʼeqtʼirinakapajj janiw Diosarojj taqe chuyma serviwayapkiti, Jesusaru ukhamarak Reinoparu yanapañat sipansa akapach gobiernonakaruw yanapawayapjje. Politicar mitisiñatakejja, Biblian yatichäwinakapsa maysaruw apanukuwayapjje (2 Cor. 11:2; Sant. 1:27; Apo. 14:4). Ukampis ¿khitis taqe uka kʼari religionanakarojj tʼunjani? ‘Tunka wajjranakani mä jachʼa wila ajjsarkañ animalaw’ tʼunjani sasaw Bibliajj qhanañchi. Uka jachʼa animalajj Naciones Unidas organizacionawa, tunka wajjranakapasti uka organizacionar yanaptʼapki taqe gobiernonakarakiwa. Bibliarjamajja, uka gobiernonakampiw Jehová Diosajj taqe kʼari religionanakar tʼunjayani (Apo. 17:3, 16-18). w15 7/15 2:3, 4
Julio 16, domingo
Mayninakajj sapjjewa: “Nayajj Pablonktwa” sasa; mayninakasti sapjjarakiwa: “Nayajj Apolosanktwa”; mayninakasti “Nayajj Pedronktwa”; mayninakasti: “Nayajj Cristonktwa” sasarakiw sapjje (1 Cor. 1:12).
Corinto tamanjja, ukham sasaw cristianonakajj chʼajjwasipkäna. Ukatwa Pablojj jupanakar akham ewjjtʼäna: “Jilatanaka, [...] maya amtañanikïpjjam, jan jumanak taypin yaqhachasiñajj utjkpanti. Jan ukasti, mä wawak sarnaqasipjjam; mä sapa amtañani, mä chuymanikiraki” sasa (1 Cor. 1:10, 11, 13). Jichhürunakanjja uka ewjjtʼarjamaw sarnaqañasaraki (Rom. 16:17, 18). Pablojj akham sasaw ajllit cristianonakar amtayäna: “Jiwasanakajj alajjpachankir jaqenakäpjjtanwa” ukhamajj jan ‘akapach yänakatak lupʼipjjamti’ sasa (Fili. 3:17-20). Ukatjja, ajllit cristianonakajj ‘Diosan khitanakapätanwa’ sasaw sarakïna. Kunapachatï mä marka apnaqerin khitapajj yaqha markanki ukhajja, janiw uka markan chʼajjwäwinakaparusa ni politicaparus mitiskiti. Ajllit cristianonakajj akapachan jan waltʼäwinakaparusa ni politicaparus mitisipkiti (2 Cor. 5:20). Aka Oraqen wiñay jakañatak suytʼäwinïpki uka cristianonakajj janirakiw akapachan jan waltʼäwinakapar mitisipkiti, Diosan gobiernop toqetakwa saytʼasipjje. w15 7/15 3:9, 10
Julio 17, lunes
Diosajj khuyapayasiñapampejj ñanqhanakapatjja perdonänwa, janiw jupanakarojj tukjkänti; colerasiñapjja walja kutiw maysaru apanuküna, ukatsti janiw colerasiñampi atipjayaskänti (Sal. 78:38, AB).
Jiwasatï uka qellqatat amuytʼañäni ukhajja, Diosajj qawqsa munasistu ukhamarak qawqsa jiwasat llakisi ukwa amuyañäni. Jehová Diosatakejj wali valoranïtanwa (1 Ped. 5:6, 7). Maysa toqetjja, ¿kunatsa Diosan Arup wali askit uñjañasaraki? Jehová Diosajj Biblia toqew parlistu. Awk taykanakajj wawanakapampi sum parltʼasipjje ukhajja, jukʼampiw munasipjje confiyasipjjaraki. Jiwasajj janiw Diosar uñjktanti ni alajjpachat parlanirsa istʼkaraktanti, ukampis Jupajj Biblia toqew parlistu, ukatwa Biblia liytʼasajj wali sum amuytʼañasa (Isa. 30:20, 21). Ukhamatwa Diosajj jiwasar yanaptʼañ munatapsa, jan walinakat jarkʼaqañ munatapsa amuyañäni (Sal. 19:7-11; Pro. 1:33). w15 8/15 1:6, 7
Julio 18, martes
Diosar jakʼachasipjjam, jupasti jumanakarojj jakʼachasirakiniwa (Sant. 4:8).
Paraison walja bendicionanak katoqkañäni ukanakat sipansa, Jehová Diosar istʼiri ukhamarak qollan sutip jachʼañchiri jaqenakaru uñjasajj jukʼampiw kusisiñäni (Mat. 6:9, 10). Paraisonjja, jaqenakajj janiw juchararäjjapjjaniti, cheqas kunjamtï Jehová Diosajj qalltan munkän ukhamäniwa. Urut urutjamaw jan juchanir tukjjañäni, Jehová Diosampis jukʼamp sumaw apasirakiñäni (Sal. 73:28). Jehová Diosajj kuntï jutïritak amtki ukjja phoqapuniniwa ¿kunatsa? Jupatakejj ‘janiw kunas chʼamäkiti’ sasaw Bibliajj qhanañchi (Mat. 19:25, 26). Ukampis apóstol Pablojja, wiñay jakañ jikjjatañatakejj wal chʼamachasipjjañamawa sasaw säna (1 Tim. 6:19). Akapachajj niyaw tukusini, ukhamajja qhepa urunakan jakatas sarnaqatasampi uñachtʼayañäni. Jiwasatï Paraison jakañ munstan ukhajja, jichhatpach wakichtʼasiñasawa. w15 8/15 3:2, 3
Julio 19, miércoles
Aka wiñay jakañajj juma sapa cheqpach Diosar uñtʼañanwa utji, ukhamarak Jesucristoru kawkïrirutejj jumajj khitankta ukaru (Juan 17:3).
Peliculanakasa, akapachan utjki uka qellqatanakasa, televisionan yaqhep programanakapasa, musicasa, Internetasa Diosatwa jitheqtayistaspa. Ukanakajj jan wali amigonakamp sasiwa. Ukhamajj amuyasiñasawa, akapach munañaru apkistaspa uka peliculanak janipuni uñchʼukiñäniti, jan wali musicanaksa ischʼukiñäniti, janiraki akapachan utjki uka qellqatanaksa liyiñäniti (Tito 2:12). Kunanakatï akapachan utjki ukanakajja, janiw Diosar jakʼachasiñatak yanaptʼkistuti. Ukampis Jehová Diosajja, markap toqew Jupar uñtʼañatakisa, Jupat jan jitheqtañatakisa yanaptʼistu. Ukatakejj Bibliat apstʼat qellqatanaka, videonaka, ukat yaqha ukhamanakwa lurawayi. Internetansa jw.org sat cheqas utjarakiwa. Ukatsti, tantachäwinak toqew Diosajj Bibliat yatjjatañatak yanaptʼarakistu. Oraqpachanjja, 110.000 jila tamanakaw utji. Kunanakatï uka tantachäwinakana yatichaski ukanakajja, Jehová Diosaru ukat arsutanakaparu confiyañatakiw yanaptʼistu (Heb. 10:24, 25). w15 8/15 4:9, 11
Julio 20, jueves
[‘Concienciapaw’, NM] ukham qhanañchi (Rom. 2:15).
Jehová Diosan servirinakapajja, Bibliarjam yatichat suma conciencianïñwa muntanjja. Jiwasatï suma conciencianïñäni ukhajja, taman mayachtʼat sarnaqañ utjañapatakiw yanaptʼañäni. Ukampis suma conciencianïñatakejja, janiw kuntï Bibliajj siski ukak yateqañasäkiti, jan ukasti Biblian utjki uka leyinakarojj munasiñasawa. Apóstol Pablojj akham sänwa: “Aka mandamienton amtäwipajj akawa: Munasipjjam qʼoma chuymat jutki uka munasiñampi suma chuymampi [jan ukajj ‘suma concienciampi’, NM], ukhamarak cheqpach iyawsäwimpi” sasa (1 Tim. 1:5). Conciencias Bibliarjam yatichañäni ukhamarak kuntï concienciasajj siskistani ukarjam sarnaqañäni ukhajja, Jehová Diosarojj jukʼampiw munasiñäni ukatsti jukʼampiw Juparojj confiyarakiñäni. Cheqansa, concienciasar istʼañäniti janicha ukajj jiwasatäjjewa. Ukarjamaw Jehová Diosampi sum apasitasasa, Jehová Diosar taqe chuyma serviñ munatasasa, kunjam jaqëtansa ukas uñachtʼayasini. Kunjam jaqëtansa ukajja, concienciasar istʼtanti janicha ukanwa qhan amuyasini. w15 9/15 2:2, 3
Julio 21, viernes
Yatipjjam Dios Awkejj qawqsa munasistu [uka] (1 Juan 3:1).
Jehová Diosaw lurawayistu, jakañsa churawayarakistu (Sal. 100:3-5). Ukatwa Bibliajj “Adanasti Diosan wawapänwa” sasin qhanañchi (Luc. 3:38). Ukatsti Jesusajj akham sasaw arkirinakapar mayisiñ yaticharakïna: “Alajjpachankir nanakan Awkejja” sasa (Mat. 6:9). Ukhamajja, kunjamtï mä munasir awkejj wawanakapar munaskejja ukhamarakiw Jehová Diosajj munasistu. Yaqhepanakajja, awk taykapan wali tʼaqhesiyataw jilsuwayapjje, ukatwa jupanakatakejj mä awkin munasiñapat amuytʼañajj chʼamäspa. Ukampis Jehová Diosajj janipuniw tʼaqhesiykistaspati. Jupjam wali munasiri yaqha Awkejj janipuniw utjkaspati (Sal. 27:10). Jehová Diosajj walpun munasistu, kunayman toqetwa yanaptʼarakistu. Uk yatisajja jukʼampiw Juparojj jakʼachasiñ muntanjja (Sant. 4:8). w15 9/15 4:3, 4
Julio 22, sábado
Diosaw suma amtäwinak churapjjtam, jupa pachparakiw yanapasipktamjja uka lurañanak phoqhañanjja jupan munañaparjama (Fili. 2:13).
Jiwasatï Jehová Diosan yanaptʼapa thaqhañäni, munañaparjamarak kuns lurañäni ukhajja, Jupar munasitasa ukhamarak confiyataswa uñachtʼayañäni. Samuel profeta tiemponjja, israelitanakajj filisteonakamp tukjataw mä kutejj uñjasipjjäna. Ukhamajja, Jehová Diosan yanaptʼapaw wakisïna. ¿Kunsa israelitanakajj lurapjjpachäna? Jupanakajj akham sapjjänwa: “¡Jichhajj Silo sat uka cheqaru sarañäni, ukatsti Arustʼäwi Arca aptasinjjañäni, ukhamat Tatitojj jiwasampi chikäñapataki, uñisirinakasatsa arjjatañapatakiraki!” sasa. Ukham lurasajj ¿kunjamansa uñjasipjjäna? “Filisteonakasti sintipuniw jiwarayapjjatayna, israelitanakan soldadonakapasti uka urojj kimsa tunka waranqa jaqenakaw jiwarata uñjasipjjäna. Diosan Arustʼäwi Arcapsa katuntapjjarakïnwa.” (1 Sam. 4:2-4, 10, 11.) Arustʼäwi Arca apasisinjja, Jehová Diosan yanapapsa thaqhapkaspa ukhamwa israelitanakajj amuyapjjpachäna. Ukampis janiw Jehová Diosan cheqpach yanaptʼap thaqhapkänti. Jan ukasti amtanakaparjamakiw lurasipkäna, ukatwa jan walin uñjasipjjäna (Pro. 14:12). w15 9/15 5:16, 17
Julio 23, domingo
Jukʼampi iyawsañ yaptʼapjjeta (Luc. 17:5).
Diosar taqe chuyma iyawsaskakiñatakejja, kuntï janïr bautisaskasajj Bibliat yateqawayktan ukampejj walikïksnas ukham janiw amuyañasäkiti, jan ukasti Bibliat jukʼamp yatjjataskakiñasawa (Heb. 6:1, 2). Sañäni, kunjamsa Bibliankir yaqhep profecianakajj phoqasiski uka toqetwa yatjjatañasa. Ukhamarusa Bibliat yatjjatkasajja, sarnaqatasan Diosar taqe chuyma iyawsatasajj qhanat amuyasi janicha ukwa amuyañasaraki (Sant. 1:25; 2:24, 26). Apóstol Pablojj cristianonakar akham sänwa: ‘Maynit mayniru iyawsañanakaman chʼamañchtʼasipjjam’ sasa (Rom. 1:12). Kunapachatï tamankir jilat kullakanakampi chikachastan ukhajja, iyawsäwisajj jukʼampiw chʼamañchtʼasi, yamas khitinakatï jan waltʼäwinakan aguantawayapki ukanakampi chikachastan ukhajja, jukʼampiw iyawsäwisajj chʼamañchasi (Sant. 1:3). Jan wali amigonakajj iyawsäwisan aynachtʼayistaspawa, ukampis suma amigonakajj Diosar taqe chuyma iyawsañatakiw yanaptʼistaspa (1 Cor. 15:33). Ukatwa Bibliajj tantachäwinakar jan qheparas sarañataki chʼamañchistu (Heb. 10:24, 25). w15 10/15 2:2, 8, 9
Julio 24, lunes
Akanakatjja taqe chuymamampi amtasim (1 Tim. 4:15).
Mayniru Bibliat yatichir sarañatak wakichtʼaskasajja, lupʼiñaw wakisi. Ukatakejj tiempo apstʼasiñasawa. Bibliat yateqerinakat sapa maynit amuytʼasajja, kuna kasta jisktʼasa, jan ukajj kuna uñachtʼäwis nayrar sartañataki yanaptʼaspa uka toqetwa amuytʼañasa. Ukham lurañajja, iyawsäwisanwa chʼamañchtʼistani, ukatsti kusisita sum yatichañatakiw yanaptʼarakistani. Maysa toqetjja, yatiyir janïr sarkasajja ukhamarakiw lupʼiñasa (Esd. 7:10). Hechos librot mä jalja liytʼañajja, yatiyir sarañatakiw chʼamañchtʼistani. Yatiyir mistkañäni ukhajj Bibliankir kawkïr jiskʼa tʼaqanaksa liytʼañäni, jan ukajj kawkïr qellqatanaksa jaytañäni ukanakatwa lupʼiñasa (2 Tim. 1:6). Yatiyktan uka cheqanakan jakasirinakarojj kunas llakisiyi, Bibliat yateqañ munapjjañapatakejj kunsa sissna uka toqenakatwa lupʼiñasaraki. Ukham wakichtʼasiñäni ukhajja, Diosan Arupampejj wali sumwa yatiyañäni (1 Cor. 2:4). w15 10/15 4:9
Julio 25, martes
Kupi nayramatejj juchar puriyirjamästam ukkhajja, apsusina jayar liwtam (Mat. 5:29).
Awk taykanaka, akham jisktʼasipjjañamawa: “¿Kunatsa pornografía uñchʼukiñajj jan walïki uk wawanakajajj yatipjjeti? ¿Kunas pornografía uñchʼukiñar apaspa? ¿Wawanakajajj taqe kunti awistʼapjjetu? Jupanakatï pornografía uñchʼukiñar wiytata uñjasipjjani ukhajja, ¿yatiyapjjetaspati?” sasa. Wawanakamajj jiskʼäsipkchi ukasa, akham sasaw jupanakar sapjjasma: “Internetana qʼañu luräwinak luririnakajj uñstanini jan ukajj ukanak uñtañatak wiytat uñjasïta ukhajja, saskakitätawa. Janiw ajjsarätati, yanaptʼañwa munsma” sasa. Kunampis kʼuchirtʼasipjjäta uk wali sumwa amuyasipjjañama, uk uñjasaw wawanakamajj yateqasipjjarakini. Wawani mä jilatajj akham siwa: “Awk taykanakajj taqe kunsa arumpejj wawanakapar sapjjaspawa, ukampis wawanakajj kuntï awk taykapajj lurapki uk uñjasaw kuns lurapjje” sasa. Awk taykanaka, jumanakatï musicanaksa, peliculanaksa, libronaksa sumäki uk ajllipjjäta ukhajja, wawanakamajj ukhamarakwa lurapjjani (Rom. 2:21-24). w15 11/15 1:12-14
Julio 26, miércoles
Nayaw yatichaskäma, nayaw amuytʼayaskäma, nayaw sarañamäki uka thak uñachayaskäma (Sal. 32:8).
Jiwasajja, kawkhanakarutï autonakasa, trenanakas puripki uka cheqanakanwa yatiytanjja, plazanakansa mercadonakansa, yaqha ukham cheqanakansa yatiyaraktanwa. Jumatï ukham cheqanakan yatiyañ ajjsarsta ukhajja, ¿kunsa lurasma? Jehová Diosaruw yanaptʼa mayiñama, ukatsti tamanak tumptʼiri Angelo Manera jilatan arunakapatsa amuytʼañamarakiwa, jupasti sänwa: “Diosan arunakap kunayman toqet yatiyasajja, Jehová Diosar yaqha toqe servitaswa uñachtʼaytanjja. Ukatsti ukham yatiyasajj Diosar confiyatasa ukhamarak Jupar taqe chuyma serviñ munataswa uñachtʼayaraktanjja” sasa. Jilatajj saskakiwa: “Kunayman toqet yatiyasajja, Diosarojj ‘kuntï maykitäta uk luräwa’ siskiristsa ukhamawa” sasa. Cheqasa, kunayman toqenakat jan ajjsaras yatiytan ukhajja, Diosan suma serviripätaswa uñachtʼaytanjja (2 Cor. 12:9, 10). Walja jilat kullakanakajja, Internetankir jw.org cheqatwa jaqenakarojj jukʼamp parlapjje. Ukhamatwa jaya cheqanakan jakasir jaqenakarojj yatiyasiski. w15 11/15 5:12, 13, 15
Julio 27, jueves
Kunjämatejj hierrojja yaqha hierrompi leqʼjasa ariptayatajja, ukhamarakiw jaqejj jaqe masipampi suma amuytʼayataraki (Pro. 27:17).
Inglés arur jaqokipat Traducción del Nuevo Mundo Bibliansa, yaqha Biblianakansa, “Seol” siski uka hebreo aruw Eclesiastés 9:10 qellqatansa yaqha jiskʼa tʼaqanakansa qellqasiwayäna. Ukampis Seol arojj yaqha arunakaru jaqokipañajj chʼamänwa, waljaniw uka arjja jan amuyapkänti, janiw diccionarionakapansa uñstkänti. Mä markan sutipäkaspas ukhamakwa waljanejj amuyapjjäna. Ukatwa hebreo arun Seol, griego arun Hades arojja, “sepulcro” sasin 2013 maran mistuwayki uka Biblian jaqokipasiwayi. Jichhajj qhana amuykayäjjewa. Ukatjja jan amuytʼkaya nayra arunak apsusajja, suma amuykay arunakampiw uchawayapjjaraki. Ukham lurasajja, kuntï nayra qellqatanakan siskäna uk jan mayjtʼayañatakiw chʼamachasiwayapjje. Kunjamatï mä hierrojj yaqha hierrompi ariptayasejja, niya ukhamarakiw yaqha arunakar Biblia jaqokipirinakan jisktʼanakapajj inglés arut Biblia sum lurasiñapatak yanaptʼawayi. w15 12/15 2:10, 12
Julio 28, viernes
Jan kunan jaqempiru, pisi chʼaman jaqempir uñjirejj kusisiñan jaqewa, [Jehová] Tatituw jan waltʼañ urunakan juparojj qhespiyani. Tatituw juparojj imaski, jupaw akapachan jakayani (Sal. 41:1, 2).
Jehová Diosasajja, usutäktan ukhajj chuymachtʼistaspawa, yanaptʼistaspawa, yatiñsa churarakistaspawa. Kuntï jichhürutak ajllita jiskʼa tʼaqanakajj siski uka arunakampejja, Jehová Diosajj khuyapayasir jaqenakarojj wiñayatakis jakayañapäkaspa ukham janiw David chachajj sañ munkänti. Jan ukasti usutanakarojj Jehová Diosaw yanaptʼani, chʼamsa churani sasaw David chachajj saskäna (Sal. 41:3, AB). Ukhamasti khitinakatï yaqhanakat khuyaptʼayasipki ukanakarojja, Jehová Diosajj uñjaskiwa ukat janiw jupanakat armaskiti. Ukhamarusa Jehová Diosajj yaqhep usunakat jupa pachpa waliptirwa cuerpos lurawayi. w15 12/15 4:7
Julio 29, sábado
Amtasipjjarakim presonakata (Heb. 13:3).
Khitinakatï Jehová Diosar servipjjatap layku carcelan llawintata uñjasipkäna ukanakatwa Pablojj parlaskäna (Fili. 1:12-14). Hebreo cristianonakajj ‘carcelankirinakatjja sinttʼasipjjänwa’, ukatwa Pablojj waliki ukham lurapjjtajja sasin jupanakar chʼamañchtʼäna (Heb. 10:34). Jupanakajj Roma markat wali jayanwa jakapjjäna. Ukhamäkchïna ukasa, oración mayisaw apóstol Pablor yanaptʼapjjäna (Heb. 13:18, 19). Jichhürunakanjja, Jehová Diosar servipjjatap laykojj walja jilat kullakanakasaw carcelan llawintata uñjasipjje. Jupanak jakʼan jakir cristianonakajj kunayman toqetwa jupanakar yanaptʼapjjaspa. Ukampis khitinakatï jayan jakapktan ukanakajja, ¿kunjamsa uka jilat kullakanakasar yanaptʼsna? Jehová Diosar oración mayisaw yanaptʼsna. w16.01 1:13, 14
Julio 30, domingo
Uka kipka ajayurakiw jiwasan ajayusamp chika Diosan wawanakapätas qhanañchi (Rom. 8:16).
Jaqenakajj aka Oraqen jakasiñataki luratätanwa (Gén. 1:28; Sal. 37:29). Mä qawqha cristianonakakiw alajjpachan reyjama, sacerdotjama irnaqapjjañapatak ajllitäpjje. Kunapachatï jupanakajj qollan ajayumpi alajjpachar sarañatak ajllitäpjje ukhajja, amuyunakapasa, suytʼäwipas mayjtʼiwa, ukatwa uka urut uksarojj alajjpachan jakaña suyjjapjje (Efe. 1:18). Mä cristianojja, ¿kunjamatsa alajjpachar sarañataki ajllitätapjja yatispacha? Apóstol Pablojj romankir ajllit cristianonakarojj akham qellqäna: “Janiw esclavo tukuyir ajayu katoqapktati ajjsaratak sarnaqaskañataki, jan ukasti katoqapjjtawa Diosan wawapa tukuykistu uka ajayu, ukat jupajj arsuyistu: ‘Nayan Awkejja’ sasa (Rom. 1:7; 8:15). Kunjamtï uñjtanjja, Jehová Diosaw qollan ajayup toqe mä cristianorojj alajjpachar sarañapataki yatiyi, ukatwa jupanakajj Jesusampi chika alajjpachat apnaqaniñ jan pächasis suyapjje (1 Tes. 2:12). w16.01 3:8, 9
Julio 31, lunes
Jumanakan luräwinakamat lupʼisipjjam (1 Tes. 4:11).
Ajllit cristianonakar respetatasjja walja toqenakatwa uñachtʼaysna. Sañäni, “¿kunjamatsa ajllit cristianötam yatista?” sasin jisktʼañajj janiw walïkaspati, uk jupanakakiw yatisipjje, jiwasan uk yatiñasajj janiw wakiskiti (2 Tes. 3:11). Ajllitanakan awk taykaparusa, esposoparusa, esposaparusa, mayni familiaranakaparusa, janiw akham jisktʼañasäkiti: ‘¿Ajllitäpjjaraktati, jan ukajj janicha?’ sasa. Ajllitäñajj janiw mä herenciat taqenir paskaspati (1 Tes. 2:12). Jan wali jikjjatasiyirjam jisktʼanaksa janiw jisktʼañasäkiti. Amuytʼañataki, mä ajllit cristianon esposapar akham jisktʼañajj janipuniw walïkaspati: “Esposomamp chika jan Paraisonkjjañ amuyasajja, ¿kunjamakis jikjjatasta?” sasa. Jehová Diosajja, Paraison taqe kunwa churistani, uka toqet janiw pächasiñasäkiti (Sal. 145:16). Jiwasatï ajllit cristianonakarusa, mayni jilat kullakanakarusa mä kikpak uñjañäni ukhajja, janiw jan walir purtʼaskañäniti (Gál. 2:4, 5; 1 Juan 2:19). w16.01 4:10, 11