Kunsa liytʼirinakax yatiñ munapxi
Jehová Diosan Qhanañchirinakapaxa, ¿kunatsa chʼaxwäwinakar jan sarapki?
Kawkinsay jakasipkchixa, Jehová Diosan Qhanañchirinakapax janipuniw mä markan utjir jiskʼa chʼaxwäwinakarus ni jachʼa chʼaxwäwinakarus mitisipkiti. Phisqa tunk maranak nayraw The Australian Encyclopædia siski ukan akham qillqapxatayna: “Jehová Diosan Qhanañchirinakapaxa, mä chʼaxwäwi utjipanxa, janipuniw kunäkipansa mitisipkiti” sasa.
¿Kunatsa chʼaxwañanakarux janipun sarapki? Kunalaykutix Jesusan yatichäwiparjam ukat sarnaqäwiparjamaw jupanakax jakañ munapxi, ukawa jupanakan chuymapanki, ukxa janiw pʼakintkapkaspati. Jaqi masimarux wal munasïta sasaw Jesusax yatichäna. “Uñisirinakamarux munapxam, uñisipktam ukanakarux ask lurapxam” sasaw mä kamachi jaytawayi (Lucas 6:27; Mateo 22:39). Kunapachatï mä arkiripaxa, mä espada katusin jupar jarkʼaqañ munäna ukhaxa, Jesusax akham sasaw jankʼaki säna: “Espadamxa imañaparu imasxam. Espadampi nuwasirixa, espadampi jiwayatarakïniwa” sasa (Mateo 26:52). Jesusan arunakapat luräwinakapat arkirinakapax yatiqasipxañapawa, mä arunxa janipuniw jaqi jiwayañ armanak katxarusax nuwasipxañapäkiti.
Jehová Diosan Qhanañchirinakapaxa aka Uraqpachan mä markakïkaspas ukhamäpxiwa. Ukatpï chʼaxwäwinakarux jan sarapkitixa. Sarapxaspa ukhaxa, jilanakapampi kullakanakapampis nuwasipxaspawa ukat Jesusax ‘maynit maynikam munasipxäta’ sasin mä kamachi jaytawayki uksa pʼakintapxaspawa (Juan 13:35).
Jehová Diosan Qhanañchirinakapatakixa, maynit maynikam munasipxäta siski uka kamachixa janiw aliq arsüwikïkiti. Khä maranakan (1939-1945) payïri jachʼa chʼaxwäwix qalltkän ukhaxa janipuniw sarañ munapkänti, uka tuqit amtañäni. Estados Unidos markanxa, jan cuartelar sarañ munapxatap laykuw niya 4.300 ukha Jehová Diosan Qhanañchirinakapax carcelan jistʼantatäpxäna. Gran Bretaña markanxa, chʼaxwäwir jan kunampis yanaptʼapxatap laykuxa, 1.500 Diosan luqtirinakapaw carcelan jistʼantat uñjasipxäna, (ukat 300 warminakaw jistʼxäsitäpxarakïna). Alemania nazi, ukansti niya 270 jilaw jiwayatäpxäna jaqi masipar jan jiwayiri sarapxatap layku, ukat 10.000 jilaw campos de concentración satäkis ukar apatäpxarakïna. Japón markansti, Jehová Diosan Qhanañchirinakapaxa wali tʼaqhisiyatäpxarakikïnwa. Uka payïr jachʼa chʼaxwäwin jan ukax jiskʼa chʼaxwäwinakan inas yaqhipanakax mä familiaps jiwañar aptʼasiwayapxchi, ukampisa jumax akwa yatiñama: Janipuniw Jehová Diosan mä Qhanañchiripas uka jaqi jiwatanakat juchanïkiti.
Khä 1942 maran Alemania markanxa, 20 marani Wolfgang Kusserow sat Diosan mä luqtiriparuw jan cuartelar sarañ munatap laykux pʼiqi khuchuqapxatayna. Janïr jiwkasaw Jehová Diosan Qhanañchirinakapax kunatsa chʼaxwäwinakar jan mitisipki uka tuqit jupax arsuwayatayna (Isaías 2:4). Soldadonakan jilïr pʼiqtʼirinakapan taripat uñjaskäna ukhaxa akham arsuwayatayna: “Nayax Jehová Diosan Qhanañchiripätwa, Diosan arunakaparjam uywatätwa. Jachʼa qullan kamachisti akawa: ‘Diosaruw taqi chuymampi munäta, jaqi masimarusti jumarjamarakiw munarakïta’. Ukatsti: ‘Janiw jiwayätati’. ¿Uka arunakax quqanakatakiti qillqasïna?” sasa (Marcos 12:29-31; Éxodo 20:13).
Taqi chʼamani Diosakiw aka Uraqpachataki sumankañ apanispa sasaw Jehová Diosan Qhanañchirinakapax atinisipxi. Ukat “aka uraq tukuskamaw nuwasiñ tʼakurayi” siski uka arunakap phuqasiñapwa taqi chuyma suyapxaraki (Salmo 46:9).