11 YATICHÄWI
Tama uñjirinakajj Diosatakjamäpjjewa
1, 2. 1) ¿Kunjamansa ovejanakajj jan sum uñjatajj jikjjatasipjjaspa? 2) Bibliajj qellqaskäna uka urunakanjja, ¿kunsa oveja awatirinakajj lurapjjerïna?
HIROYASU sutini wawapatakiw mamapajj mä qachu ovejampi mä orqo ovejampi alarapitäyna, jupanakajj Japón markan qamasipjje. Niyakejjay ovejanakajj maran pä kuti wawanïpjjchejja, ovejapajj jiljjatjjänwa. Kunapachatï 12 maranëjjäna ukhajja, tunka payani jan ukajj tunka kimsani ovejanëjjänwa. Jupajj akham amtasi: “Mä alwajja janïr ikiñat sartkayäta ukhaw ovejanakar wararir istʼta. Janiw jankʼak uñjir sarkti. Kunapachatï uñjir sarta ukhajja, walja tiwulanakakiw ukhat chhukhusipkatäyna ovejitanakajarusti manqʼarawayataynawa. Wali sustjataw ovejitanakajan taykapar thaqta. Ukat wilararak jikjjatta, ukampis jakaskataynawa. Orqo ovejajakiw jan kunas kamachtʼatäkänti. Wali llakitapuniw jikjjatasiyäta. Wararipkäna ukhak mistukiriskayäta. Tiwulanakan jan waltʼayatajj ovejanakajj jan khitin arjjatiriniw jikjjatasipjjpachäna” sasa.
2 Bibliajj qellqaskäna ukhanakajja, niya taqeniw ovej awatiñ yatipjjäna. Mä awatirejja, ovejanakaparojj sumwa uñjañapäna, taqeniruw manqayañapäna, jan walinakat jarkʼaqañapäna ukat chhaqatanakarus thaqheriw sarañapäna (1 Sam. 17:34-36). Ukatjja, ovejanakapajj kawkhantï sum samartʼapkaspa ukharuw anakirïna, mä ovejajj wawachañampïskäna ukhajja, yanaptʼirïnwa ukat ovej qallunakarusti sumwa uñjirïna. Biblia qellqerinakajja, mä oveja awatirit parlkasajja, kunjamsa jaqenakar uñjasiñapa uk amuytʼayañatakiw parlapjjäna, kunjamtï Jeremías profetajj qhanañchkäna ukhama, jupanakajja apnaqeripjama jan ukajj Diosar yupaychañ toqet yanapirinakapjamaw irnaqapjje.
3. Awatiri ukat awatiña sasinjja, ¿kun sañs Jeremiasajj munäna?
3 Tamasan utjki uka irpir chuyman jilatanakajj jilat kullakanakar tumptʼir sarasajj chuymachtʼapki ukat yanaptʼapki ukhakiw maynejj awatirirjam jupanakar uñtʼaspa. Ukampisa, awatiri ukat awatiña sasinjja taqe horasana Judá marka apnaqerinakampi ukat markachirinakampi sum apasipjjañapatwa Jeremiasajj parlaskäna. Apnaqerin wawanakaparu, profetanakaru ukat sacerdotenakarojja jan wali awatirïpjjatapatwa Diosajj juchañchäna, kunattejj janiw jaqenakan askip thaqapkänti (Jer. 2:8). Jupanakan askipak thaqasajja, ‘ovejanakaru’ mä arunjja, jaqenakarojj janiw sum uñjapkänti, munañaparukiw kuns lurapjjäna ukat janirakiw khuyaptʼayasipkänti. Diosan markapajj yupaychañ toqenjja aynachtʼataw uñjasipjjäna. Kʼari profetanakatakejja jan walinakwa Diosajj qhanañchäna, ukatjja munasiri awatirinaka ukat suma uñjir awatirinakwa churapjjäma sasaw markapar sarakïna (Jeremías 3:15 ukat 23:1-4 liytʼasiñapawa).
4. ¿Khitinakas Diosan tamap uñjapjjañapa, ukat kunjam chuymampis luräwip phoqapjje?
4 Jehová Diosan ovejanakapa awatipki uka awatirinakan Jachʼa Jilïri awatiriruwa mä arunjja, Jesucristoruw Diosan amtapajj phoqasiwayi, jupaw taman Pʼeqepar tukuwayi. “Nayätwa suma awatirejja” sasaw Jesusajj säna, khitinakarutï uñjañapäkäna ukanakarojja taqe chuymaw khuyaptʼayasïna (Juan 10:11-15). Jichhürunakanjja, Jehová Diosajj Jilïr awatirin pʼeqtʼatäpki uka awatirinak toqew markapar uñji, yaqhepajj Amuyasiri Cheqapa Uywata uka tamankapjjewa, yaqhepastï aka Oraqen wiñay jakañatak suytʼasipki uka “walja jaqenaka” taypinkapjjarakiwa, jupanakaw taqe chuyma irnaqtʼapjje (Apo. 7:9). Kunjamtï Jesucristojj uñjkänjja ukhamarakiw tamarojj munasipjje ukat Diosar yupaychañ toqets chʼamañchtʼapjje. ¡Khitinakatï jilat kullakanakat armtʼasipjje, qhoru chuymampi ukat munañaparuk apnaqapki ukanakatakejj kunakïkani! (Mat. 20:25-27; 1 Ped. 5:2, 3.) ¿Kunsa Diosajj irpir chuyman jilatanakat suyi? Suma chuymampi ukat suma amtampi tamar uñjañ toqetjja, ¿kunjamsa Jeremías qellqatat irpir chuymaninakajj yateqasipjjaspa? Kunsa yanapirjamasa, jarkʼaqerjamasa, tama taypin jan ukajj jaqenakar yatichirjamasa ukat taripirjamas lurapjjañapa, ukanak jichhajj uñjañäni.
UÑJAPJJEWA UKAT JARKʼAQAPJJARAKIWA
5-7. 1) ¿Ovejanakapajj kunjam uñjatapjjañapsa Diosajj muni, ukat kunatsa? 2) ¿Kunjamanakatsa irpir chuymaninakajj jilat kullakanakaru ukat tamat saraqatanakarus cheqpach munasiñ uñachtʼayapjje?
5 Jehová Diosajj ‘mä awatirir uñtata jakäwis imiriwa’ sasaw apóstol Pedrojj säna (1 Ped. 2:25). ¿Kunjams Diosajj “ovejanaka[par]” uñji? Uka jisktʼar qhanañchañatakejj Jeremías tiempopat amtañäni. Jan wali awatirinakaru, mä arunjja, uñjirinakaru tamapar jan sum uñjapjjatapata ukat tʼaqa tʼaqa sarnaqayapjjatapatwa, Diosajj cheqañchäna ukat wasitatwa ovejanakajar anthapï, pastonakapar kuttʼayanjjarakï sasaw säna. Ukatsti ‘suma awatirinaka’ ukat jan waltʼayir enemigonakapat jarkʼaqer awatirinakwa uttʼayäjja sasaw sarakïna (Jer. 23:3, 4). Diosatakejja ovejanakapajj wali askïnwa, jichhürunakanjja ukhamäskakiwa, ukatwa Jesucriston wilapampejj wiñay jakasipjjañapatak alawayi (1 Ped. 1:18, 19).
6 Cheqpach oveja awatirinakjamajja, irpir chuymaninakajj janiw tamat armtʼasipjjañapäkiti. Irpir chuyman jilatanaka, ¿mä jilatasa jan ukajj mä kullakasa jan walin jikjjatasitap amuyapjjsta ukhajja jankʼakit yanaptʼapjjta? Salomón reyejj akham sasaw qellqäna: “Ovejanakamjja suma uñjasim, ovej tamanakamatjja llakisipunim” sasa (Pro. 27:23). Uka arunakajja kuntï mä cheqpacha awatirejj lurañapäki uka toqets qhanañchkchejja, Diosan markapan awatirinakajj kunjamsa tamar uñjapjjañapa uka toqetwa amuytʼayarakistu. Ukhamajja irpir chuymaninakajj akham sasaw jisktʼasipjjañapa: “¿Munañajarjam jan apnaqañatakit chʼamachasiskta?” sasa. Ukat “ovejana[kapjjar] muna[ña]nïpkasmasa” sasin apóstol Pedrojj siskäna uka arunakarjamaw mä irpir chuyman jilatajj ukhamar inas tukchispa. ¿Jeremías 33:12 qellqatarjamajja, kunsa irpiri chuymani jilatanakajj ‘ovejanakan sum samartʼapjjañapataki’ (NM) lurapjjañapa? (Liytʼasiñapawa.) Awki sapaki jan ukajj tayka sapaki wawanak uywapki, viuda warmïpki, padrastronïpki jan ukajj madrastranïpki ukat chuymankipstatäpki jan ukajj wayn tawaqöpki, jupanakaw jilpach yanaptʼatäña ukat sum uñjatäñ munapjje.
7 Kunjamtï mä awatirejj chhaqat ovejanakapar thaqher sarkejja, ukhamarakiw irpir chuyman jilatanakajj tamat saraqapki ukat kuna jan waltʼäwin jikjjatasis saranukupki ukanakarojj awisajj thaqer sarapjjañaparaki. Ukatakejj cheqpach yanaptʼañ munirïpjjañapawa ukat wali altʼat chuymanïpjjañaparakiwa. Ukat khitinakarutï uñjapjjañapäki uka jilat kullakanakar pacienciampi yanaptʼañatakejj tiempsa apstʼasipjjañapawa. Irpir chuyman jilatanaka akham jisktʼasipjjañamawa: “¿Mayninakar juchañchañata jan ukajj jiskʼachañat sipansa chʼamañchtʼañataki ukat yanaptʼañatakit jukʼamp chʼamachasisktjja? ¿Cheqpachapunit jukʼamp sum lurañatak chʼamachastjja?” sasa. Kunjamtï Diosajj munki ukarjam sarnaqañapataki maynir yanaptʼañatakejj walja kuti chʼamachasiñaw awisajj wakisi. Mä jilatatï Biblian ewjjanakap jan jankʼak katoqaskchi ukhajja (janiw maynin amuyupakïkiti), Taqe Awatirinakan jilïri awatiri ukat taqe kun Uñjiri Jehová Diosat amtañaw wakisi, Jupajj ‘mayamp mayampwa parljjayäna’ ukat jan istʼasir markaparus yanaptʼañ munaskakïnwa (Jer. 25:3-6). Jichhürunakanjja, Diosan yupaychirinakapat jilapartejj janiw jan wali luräwinak lurapkiti; ukhamäkchisa wakiski ukhajja, Jehová Diosat yateqasisaw irpir chuymaninakajj ewjjtʼapjjañapa.
8. ¿Kunjamatsa irpir chuymaninakajj Jeremiasat yateqasipjjaspa?
8 Jeremiasan marka masinakapajj Jehová Diosar jakʼachasipjjañapataki suytʼäwinïsipkäna ukhajja, Jeremiasajj akham sasaw Diosat mayirapïna: “Amtasim nayajj jumampi jikintasitajja, jupanakataki jumaru mayitajjsa, colerasiñama jupanakat apaqjjañamataki mayisitajjsa” sasa (Jer. 18:20). Profetajja, kunanakatï jilat kullakanakapan askïki ukanak thaqatapwa uka arunakat amuytanjja, janiw jan wali luratanakapat jankʼak juchañchkänti. Irpir chuymani jilatanakajja ukhamäpjjäñaparakiwa, kunapachatï mä jilatasa jan ukajj mä kullakasa jan wali luräwi chuymapan lurañ amtchi ukat janipun jaytañ munkchiti uk sum qhanstañapkamajj yanaptʼasipkakiñapawa. Ukatakejja, jilat kullakanakajj kuna askinaktï lurapki ukanakatwa walik ukham lurtajja sasin sapjjaspa ukat jupanakatakiw mayirapipjjaspa jan ukajj jupanakamp chikaw Diosat mayisipjjarakispa (Mat. 25:21).
¿Tama awatirinakatjja kunsa Jehová Diosajj Jeremías toqejj säna? ¿Kunjamsa irpir chuymaninakajj tamar uñjapjje ukat jarkʼaqapjje?
“CHʼIKHI KANKAÑAMPIW APNAQAPJJÄTAM”
9, 10. ¿Kunatsa suma awatirïñataki jan ukajj taman suma irpir chuymanïñatakejj maynejj suma yatichirïñapa?
9 Jeremías 3:15 qellqatarjamajja irpir chuymani jilatanakajj ‘chʼikhi kankañampi ukat suma amuytʼa chuymampiw’ ovejanakapar uñjapjjañapa mä arunjja, yatichañwa yatipjjañapa (1 Tim. 3:2; 5:17). Suma awatirinakajj ukhamwa lurapjjani sasaw Diosajj markapar säna, ukat Jeremías profetan ewjjtʼanakaparus istʼapjjam sasaw judionakar sarakïna (Jeremías 6:8 liytʼasiñapawa). Jan usuntapjjañapatakejj ovejanakajj sum manqʼasipjjañapawa. Diosan markapajj ukhamarakiwa, Diosamp sum apasisipkakiñapatakejj Biblia liyipjjañapa ukat ukarjamaw sarnaqapjjañaparaki.
10 Yatichirinakjamajja, irpir chuymaninakajj pä luräwinïpjjewa: nayraqatjja, cheqpach cristianonakaruw yanaptʼapjjañapa ukatsti Diosan markapar janïr mantapki ukanakaruw yanaptʼapjjaraki. Cheqansa, Diosan Apnaqäwipat yatiyasiñapatakiw Diosan markapajj utji, uk amtapjjapuniñäni. Ukatwa irpir chuymani jilatanakajj taqe chuyma yatiyir sarapjjañapa (Jer. 1:7-10). Ukhamatwa Dios nayraqatan luräwip phoqapjjani, maysa toqetsti, tamankir jilat kullakanakajj yateqasipjjarakiniwa. Irpir chuyman jilatanaka, kunapachatï sapa mayni jilat kullakanakamp yatiyir sarapkta ukhajj jukʼamp sum yatiyapjjañapatakiw yanaptʼapjjta ukat yanaptʼkasajj jumanakas yateqapjjaraktawa uk amuyapjjpachätawa. Ukampis nayraqat yatiyir sarapkta ukhajja, jilat kullakanakajj wali chʼamañchtʼataw jikjjatasipjje, ukhamatwa tamajj jukʼamp jiljjattaraki.
11, 12. ¿Mä irpir chuyman jilatatï suma awatirïñ munchi ukajja kunsa lurañapa?
11 Irpir chuymaninakajj Bibliarjamaw yatichapjjañapa, ukhamatwa wali chʼamañchir manqʼäkaspas ukham Jehová Diosan yatichäwinakap yatichapjjani. Mä irpir chuymanitï suma yatichirïñ munchejja, Diosan Arupat wali suma yatjjatirïñapawa. Jeremiasan tiempopanjja, marka pʼeqtʼirinakajj janiw ukhamapkänti, ukatwa jan suma yatichirinakat uñtʼäna, akham sänwa: “Aka markan awatirinakajj pisi chuymäpjjewa; janiw [Jehová] Tatiturus thaqtapkarakiti. Ukatpï aynachtʼasipkejja, taqe oveja tamanakapasti aywitatatäpjjewa” sasa (Jer. 10:21). Yatichirinakjam uñtʼatäpkäna ukanakajja, janiw Diosan kamachinakaparjam sarnaqapkänti ni Diosarus thaqhapkarakïnti; ukatwa jan yatiñan jaqenakjam sarnaqapjjänjja. Profetanakjam uñtʼatäpkäna ukanakarojj jukʼamp qhoru arunakampiw Jeremiasajj juchañchäna (Jeremías 14:14, 15 liytʼasiñapawa).
12 Kʼari awatirinakat sipansa irpir chuymaninakajj yatjjatapjjewa ukat Jesusatwa yateqasipjjaraki. Ukhamatakwa yatiñampi awatipjjaspa. Walja luräwinïpjjatap laykojja, inas yatjjatañatakejj tiempo apsusipjjañapajj chʼamakïchispa. Jumatï irpir chuymanïstajja, akham sasinwa jisktʼasiñama: “¿Yatichkä ukajja mayninakar yanaptʼaniti ukat cheqapäniti? ¿Kuntï Bibliasa ukat Amuyasiri Cheqapa Uywatasa yatichki ukarjamajj yatiñampi ukat suma amuytʼa chuymamp yatichatajaj amuyasiniti?” sasa. Ukat jan nayrjam yatjjatatam amuystajja, Jeremías tiempopan utjkäna uka awatirinakat mayjäñamatakejja, ¿kun lurañsa amtaskta?
13. ¿Kunatsa Jeremiasajj suma yatichirïna, ukat kunsa irpir chuymani jilatanakajj jupat yateqasipjjaspa?
13 ¿Kunatsa Jeremiasajj wali suma yatichirïnjja? Uñachtʼäwinakampiw yatichirïna. Jehová Diosaw juparojj yatichäna. Jiwasatï uka urunakan jakasäna ukhajja, ¡kunjamsa Jeremías profetajj ñeqʼet lurat mä yuru pʼakjäna ukat jiskʼa jiskʼa tukjäna ukhamarakwa Jerusalén marka ukat markachirinakapar Diosajj tʼunjani sasin siskäna ukanak luratapjja janipuniw armaskasänti! (Jer. 19:1, 10, 11.) Mä kutejja, kunjamsa markapajj Babilonia markan tʼaqhesiyat uñjasini uk uñachtʼayañatakejja, Jeremiasajj mä yugo lurasin kunkaparuw uchasïna (Jeremías 27, 28 jaljanaka). Jichhürunakanjja, irpir chuymani jilatanakarojj Jeremiasjamaw uñachtʼäwinakampiw yatichapjjañama sasajj Diosajj janiw siskiti, ukampisa kunapachatï jupanakajj uñachtʼäwinakampi, ajlltʼat experiencianakamp yatichapki ukhajja wal yuspärtanjja. Wali amuytʼampi ajlltʼata uñachtʼäwinakasa ukat chuymar purtʼirïki ukas janiw armatäkiti.
14. 1) ¿Kunatsa Jeremiasajj ‘Galaad cheqan utjkäna uka qollata’ parläna? 2) ¿Kunjamatsa irpir chuymaninakajj jilat kullakanakar Diosar yupaychañ toqen kʼumara jikjjatasipjjañapatak yanaptʼapjje?
14 Irpir chuyman jilatanakajj kuntï yatichkistu ukjja wali askitwa uñjtanjja. Markapajj Diosar yupaychañ toqet usutäpjjatapjja Jeremiasajj yatïnwa, ukatwa akham sasin jisktʼäna: “¿Janit kuna qollas Galaad cheqanjja utjkpacha? ¿Janit ukanjja khiti qolltʼiris utjkpacha?” sasa (Jer. 8:22). Ukham cheqpach qollajj Galaad sat cheqanwa utjäna, israelitanakajj jakapkäna uka Jordán jawirat inti jalsu toqenwa ukajj jikjjatasïna. Uka aceitejja qoranakat luratänwa sum qʼaphïna ukat usuchjat jañchi qollañatakiw apnaqapjjerïna. Ukampis Diosar yupaychañ toqen usutäpkäna ukanakar qollañatakejj janiw qollajj utjkänti. ¿Kunatsa? Jeremiasajj akham sänwa: “Kuntejj profetanakajj yatiyapjje ukajj kʼariwa; sacerdotenakasti munañanakaparuw apnaqapjjaraki, ¡markajjasti ukhamwa munaraki!” sasa (Jer. 5:31). ¿Kunjamarakis jichhürunakanjja? ¿‘Galaad cheqanjja qollajj’ utjarakiti? ¡Jïsa utjarakiwa! Ukjja tamanakasanwa jikjjattanjja. Kunapachatï irpir chuymaninakajj munasiñampi Biblian kamachinakaparjam amuytʼayistu chʼamañchtʼistu ukat jiwasanakatakisa jan ukajj jiwasamp chika Diosat mayipki ukhaw Galaad cheqan utjkäna uka qollar uñtasitäpjje (Sant. 5:14, 15).
¿Tamamankir irpir chuyman jilatan kawkir yatichäwipatsa jumajj yuspärta? ¿Kunas suma yatichirïpjjañapatakejj yanaptʼi?
“¡AKHAM SIW [JEHOVÁ] TATITOJJA!”
15, 16. ¿Kunatsa cheqpach ovejanakasa ukat Diosan markapankirinakasa suma uñjatäpjjañapajj wakisi?
15 Kunapachatï jiskʼa ovej qallunakajj nasjje ukhaw mä awatirejj wali kusisita sum awatitapat jikjjatasi. Ukampisa, jilsuñapkamajj sumwa uñjapjjañaparaki. Chʼamañchkir manqʼwa churapjjañapa. Niyakejjay ovej qallunakajj jachʼa wichʼinkhani yuripjjchejja, wanuparu ukat ñeqʼeru jan qʼañuchasiñapatakejj wichʼinkhap wali amuyumpiw khuchhoqapjje ukhamatwa qʼoma ukat kʼumara jilsupjje. Ukhamarakwa, irpir chuymaninakajj tamapankir ovejanakarojj munasiñamp uñjapjje (Juan 21:16, 17). Ukat maynejj Diosan markapar mantañ munjjatap uñachtʼayi ukhajja, irpir chuyman jilatanakajj wal kusisipjje. Wayn tawaqonakasa chuymankipstatanakasa taqpachan kʼumara ukat chʼamañchtʼat jikjjatasipjjañapwa jupanakajj munapjje; ukatwa sum uñjapjje ukat wakiski ukhas yanaptʼapjje. Jupanakajj kuntï Jehová Diosajj siski mä arunjja, kuntï Bibliajj yatichki ukwa amtayapjjaraki (Jer. 2:2, 5; 7:5-7; 10:2; Tito 1:9).
16 Diosan arunakap jan ajjsartʼas yatiyañatakejj Jeremiasajj sumwa chamañchtʼasiñapäna. Ukhamarakiw irpir chuymaninakajj mä jilatampi jan ukajj mä kullakampi parltʼañatakisa yanaptʼañatakis jan ajjsartʼirïpjjañapawa. Amuytʼañataki, walja maranaka Diosan markapankki jan ukajj jichhak mantasipki uka jilat kullakanakaru, Supayan jan wali pachapamp chikachasiñ munasipkatap mä irpir chuymanejj amuychi ukhajja, jan walit jarkʼaqañatakiw parltʼañ amtaspa. Khititï jan walir purtʼasirjamäskchi ukhajj jan yanaptʼa maykchi ukhasa, ¿suma amuytʼasir mä irpir chuyman jilatajj jan walir puriñapkamajj ukhamakit uñchʼukispa? ¡Janiwa! Ukat janis kunäkaspa ukhamjja janiw ukhamak uñchʼukkaniti, ukhamak uñchʼukispa ukhajja, jilatasa jan ukajj kullakasa, Jehová Diosampejj janiw sum apasjjaspati (Jer. 8:11).
17. ¿Kuna pachasa mä irpir chuymani jilatajj mä jilataru jan ukajj kullakaru yanaptʼaspa, ukat kunjamsa yanaptʼaspa?
17 Jan amuyasir mä ovejatï tamat saraqerjamäskchi ukhajja, mä suma awatirejj jankʼakiw tamapar kuttʼañapatakejj yanaptʼi (Jeremías 50:6, 7 liytʼasiñapawa). Yaqhep pachajja, jan walir saranukurjamäsipki ukanakampejj qhana arumpi ukat munasiñampiw irpir chuymaninakajj amuytʼayapjjañapa. Amuytʼañataki, jaqechasiñataki uñtʼasisipki uka wayn tawaqonakar panipak kawkhantï jan khitis utjki ukhanakar sarasipkir inas mä irpir chuymanejj uñjchispa; ukat wali munasiri, amuytʼasir awatirjamajja, jan walinakar jan puriñapatakiw yanaptʼani. Ajjsarayañat sipansa, kunanaktï Jehová Diosajj uñiski ukanak jan lurapjjañapatakiw amuytʼayi. Jeremiasjamajja, Diosar taqe chuyma loqtir irpir chuymaninakajj kuntï Diosajj uñiski ukanakjja uñisipjjarakiwa. Ukham lurañatakejj Diosatwa yateqasipjje, Jupajj Jeremías toqew markapar munasiñampi akham säna: “[‘Mirä amp suma jan uk lurapjjamti’, NM] nayasti uka luräwinakampejj ajjtastwa” sasa (Jer. 5:7; 25:4, 5; 35:15; 44:4). ¿Qhawqha munasiñti awatirinakajj ovejanakaparu mä arunjja, tamapar uñachtʼayapki uk wali askit uñjtanjja?
18. Irpir chuymaninakan chʼamachasipjjatapatjja, ¿kuna askinakas jikjjatasi?
18 Amtañäni, khitinakarutï Jeremiasajj istʼapjjañapatak ewjjtʼkäna ukanakatjja, janiw taqenis istʼasipkänti; ukampis mä qhawqhanejj istʼapjjänwa. Jupanakat maynejja Baruc chachänwa, jupajj amigopa ukat secretarioparakïnwa. Kunapachatï jupar ewjjtʼañajj wakisïna ukhajja, jan pächasisaw Jeremiasajj ewjjtʼäna (Jer. 45:5). Ukat ¿kuna askinaksa jikjjatäna? Baruc chachajj Diosamp sum apasiskakïnwa ukat Jerusalén markajj tʼunjatäkäna ukatsa qhespirakïnwa. Jichhürunakanjja, irpir chuymaninakajj jilat kullakanakapar yanaptʼañatak chʼamachasipjjatapatjja wali askinakwa jikjjatapjje. Ukaw jukʼamp ‘chʼamañchaskakiñatakisa, ukhamarak yatichaskakiñatakis’ yanaptʼi ukhamatwa taqenis qhespiyasipjjarakini (1 Tim. 4:13, 16).
WAKISKI UKARJAMAW CHEQAÑCHI
19, 20. ¿Kunsa irpir chuymaninakajj jan wali luririnakarojj lurapjjañapa?
19 Irpir chuymani jilatanakajja, Jehová Diosan markapan taripirinakjamäpjjarakiwa. Irpir chuymaninakajja jucha luririnakar yanaptʼañ amtampiw awisajj jupanakamp parltʼapjje, ukhamat arrepentisipjjañapatak yanaptʼañataki. Jan wali luririnakarojja, Jehová Diosajj munasiñampi ukat qhana arunakampiw jan wali luräwinakap jaytapjjañapatak amuytʼayäna (Jer. 4:14). Ukhamarakiwa, Tamankir mä jilatasa jan ukajj kullakasa jan wali luräwipa jan jaytañ munkchi ukhajja, tamankir jilat kullakanakar jarkʼaqañatakejj mä amtaruw irpir chuyman jilatanakajj puripjje. Biblian qellqatäki uka kamachinakarjam phoqasajja, jan wali luririrojj tamatwa jaqsupjje. Ukhamanakanjja, Jehová Diosajj cheqakankañaparjam lurapjjañapwa irpir chuymaninakat suyi. Uka toqetjja, Josías reyejj yateqaskayapuniwa, jupajja “tʼaqhesiyatanakarusa, pobrenakarusa arjjatarakïnwa”. Cheqakankañampi uñjatapatwa munasiñap Diosat yateqäna. Ukatwa Josías reyin luräwipat Diosajj akham säna: “Ukham lurañampiw nayar uñtʼaña satajja” sasa. Ukat Josías chachatakisti ‘taqe kunas walikirakïnwa’ kunattejj cheqaparu ukat lurañapäkäna ukarjamaw luräna. Josías chachat yateqasis irpir chuymaninakajj lurapki ukhajja, ¿wali suma uñjatajjay jikjjatastajja? (Jer. 22:11, 15, 16.)
20 Jehová Diosajja jan wali lurir jaqenakarojja wakisitarjamaw ‘cheqañchi’ (Jer. 46:28). Irpir chuymaninakajj wakisitarjama ukat kunjam chuymjjay jucha lurirejj uñachtʼaychi ukarjamaw ewjjtʼapjje, amuytʼayapjje jan ukajj cheqañchapjje. Ukat jan arrepentisitap uñachtʼayki ukhajja, tamat jaqsutäpjjaspawa. Ukham jikjjataski ukhajja, irpir chuymaninakajj tamat jaqsutäki ukatakejj janiw Diosat tama nayraqatan mayirapipkiti; kunattejj inamayäspawa (Jer. 7:9, 16).a Ukampis Diosat yateqasisaw Diosamp sum apasjjapjjañapatak yanaptʼapjjaspa (Jeremías 33:6-8 liytʼasiñapawa). Tamat jaqsuñajj chʼamäkchisa, Diosan kamachinakapajj cheqapa ukat aski ukhamawa, uk janipun armapjjañäniti, ukarjam lurasajja wali askinakwa jikjjattanjja (Lam. 1:18).
21. ¿Kunjamäñapasa Diosan tamapajja, ukat ukhamäñapatakejj kunjamsa yanaptʼsna?
21 Diosan tamapa awatirinakatï Diosan kamachinakap sum uñtʼapjjchi ukat ukarjam lurapjjarakchejja, ovejajj suma chʼamañchtʼata, kʼumara ukat jan walinakat jarkʼaqataw jikjjatasipjjani (Sal. 23:1-6). Jeremiasajja, kawkïr amtanakattï ukat luräwinakattï (askinakasa jan ukajj jan walinakasa) parlkäna ukanakajja, irpir chuymaninakatakejj Diosan ovejapa uñjañatakejj suma yanaptʼäspawa. Irpir chuymaninakajj wali ‘yatiñampi ukat amuytʼampiw’ tamarojj awatipjje, Jehová Diosajj jupanak toqerakiw markapar yatichi, irpi ukat jarkʼaqaraki, ¿taqe ukanakat Diosar yuspärasktanti? (Jer. 3:15; 23:4).
¿Kunanakansa irpir chuyman jilatanakajj jan ajjsartʼirïpjjañapa? ¿Kunsa taripirinakjam uttʼayatäki uka irpir chuymaninakatjja Jehová Diosajj suyi?