Aka revista liytʼirinakan jisktʼäwinakapa
Proverbios 30:18, 19 texto qellqerejj ‘mä warmimpïki uka chachan thakip janiw amuykti’ sasaw säna. Uka arunakampejj ¿kamsañsa munaskäna?
Bibliat suma yatjjatatäpki uka jaqenakat mä qhawqhanisa walja jaqenakas “¿kamsañs uka textojj munpacha?” sasaw jisktʼasipjje. Uka texto phoqatpachajj Machaq Mundon Jakirinakataki Biblian akham siwa: “Aka kimsa toqenakatjja janiw amuykti [jan ukajja, “wali musparkañawa”, nota], jïsa, aka pusi toqenakatjja janiw amuykti: alajjpachanakan tuynaqer mä pakan thakipa, qarqa patjjan qatatnaqtir mä asirun thakipa, lamar qota taypi sarir barcon thakipa, mä warmimpïki uka chachan thakipa” sasa (Prov. 30:18, 19).
Nayrajj “mä warmimpïki uka chachan thakipa” sasinjja, jan wal lurir mä chachatsa parlkaspa ukham amuyayätanjja. ¿Kunatsa ukham amuyayätanjja? Kuna laykutejj Proverbios 30:18, 19 texto nayrankiri ukat qhepankir textonakajj kuna lurañanakatï jan walïkaspa uka toqenakatwa parlaski, janipuniw jaqenakajj uka lurañanakampejj sistʼasipkiti, janipuniw “¡ukhakïpan!” sapkiti (Prov. 30:15, 16). Proverbios 30:20 textonjja, ‘adulterio jucha lurir mä warmitwa’ parli, jupajja “janiw nayajj kuna jan walsa lurkti” sarakiwa. Ukhamajj kunjamsa pakasa, asirusa, barcos onjjtapjjäna uk janis khitis yatkaspa, jan ukajj kuntï chachajj lurkäna uk janis khitis yatkaspa ukham amuyayätanjja. Ukatwa “mä warmimpïki uka chachan thakipa” sasin siski ukajj mä tawaqor engañjir chachatsa parlkaspa, ukat uka tawaqojj janis jupar engañjaskatap amuyaskaspa ukham amuyayätanjja.
Ukampis uka textonak qellqerejj janiw uk sañ munkänti. Kunanakatï jupar wal musparaykäna uka toqenakatakwa parlaskäna.
Amparamp qellqat Hebreo arut nayra qellqatanakajja, Proverbios 30:18 textojj kunanakatï walïki ukanakat parlatapwa uñachtʼayaraki. Biblia toqet parlir mä diccionariorjamajja, hebreo arut “janiw amuykti” sasin traducitäki uka arunakajj “wali musparkaña, jan creyiñjama, wali suma” sañwa muni (Theological Lexicon of the Old Testament, de Ernst Jenni ukat Claus Westermann).
Harvard (Estados Unidos) Universidadankir Crawford Howell Toy profesorajja, “janiw jan walïki ukanakat parlkiti” sarakiwa. Uka profesoran arunakaparjamajja, kuntï qellqerejj uka texton siskäna ukanakajj jupatak wali musparkañätapwa qhanstayaskäna.
Ukhamajj Proverbios 30:18, 19 texton kunanakatï wali musparkañäki ukanakatwa parlaski, jiwasatakejj ukanakajj musparkañarakiwa. Uka qellqerjamarakiw kunjamsa pakanakajj tuynaqapjje, janis kayunïpkchejja kunjamsa asirunakajj qarqa patjjan qatatnaqtapjje, kunjamsa wali jachʼa ukat jathi barconakajj lamar qotnam sarapjje, kunjamsa mä waynampi mä tawaqompejj enamorasipjje ukat kusisit jakasipkaraki ukanak uñjasajj wal muspartanjja.