49 YATICHÄWI
CANCIÓN 44 Humilde chuymanin oracionapa
¿Kunjamsa Job librojj sum ewjjtʼañatak yanaptʼistaspa?
“Job, mirä amp suma, jichhajj arunakaj istʼakimaya” (JOB 33:1).
¿KUNSA YATJJATAÑÄNI?
Kunjamsa Job librojj sum ewjjtʼañatak yanaptʼistu ukwa yatjjataskañäni.
1, 2. ¿Job chachamp chikäpkäna uka pusi chachanakarojj kun lurañas waktʼäna?
JOB chachajj wali uñtʼatänwa ukat wali qamirirakïnwa. Ukatwa jan kunan uñjasjjäna ukhajj walja jaqenakajj yatipjjäna. Ukatsti jupar uñtʼapkäna uka Elifaz, Bildad, Zofar chachanakajj Uz markar Job chachar chuymachtʼañatakiw sarapjjäna. Kunatï Job chachar paskäna uk uñjasajj wal musparapjjäna.
2 Job chachajj taqe kunwa aptʼasïna, camellonakapasa, ovejanakapasa, vacanakapasa, asnonakapas mä partejj jiwarapjjänwa, yaqha partejj jaqenakan lunthatatarakïnwa. Servirinakapajj jiwarapjjänwa, Job chachan wawanakapas utamp alljjattataw jiwapjjarakïna. Janiw ukakïkänti Job chachajj wali usuntatänwa, cuerpopajj wali usuyiri llaganakanïnwa. Elifaz, Bildad ukat Zofar chachanakajj jupan ukar puripjjäna ukhajja, wali llakitaw qhellanak patan qontʼataskäna. Jupanakajj Job chikaw paqallqo urunak qontʼasipjjäna, usump wal tʼaqesiskatap amuyasajj janirakiw kamsapkänsa (Job 2:12, 13). Ukhamaruw Elihú waynajj purïna, jupanak jakʼaruw qontʼasirakïna. Job chachajj parlañ qalltäna ukhajja, nasïwip uru maldisisajj jiwañwa munarakïna (Job 3:1-3, 11). Jupajj uka horasan amigonakapan yanaptʼapwa munäna. Uka pusi chachanakajj ¿arunakapampisa luratanakapampis Job chachat llakisipjjatapti uñachtʼayapjjäna? ¿Amigopäpjjatapti uñachtʼayapjjarakïna? Uk jichhajj uñjapjjañäni.
3. ¿Kunsa aka yatichäwin yatjjataskañäni?
3 Kuntï Elifaz, Bildad, Zofar ukat Elihú chachanakajj sapkäna ukat lurapkarakïna ukanakjja, Jehová Diosajj Moisesaruw qellqayäna. Elihú chachajj Jehová Diosamp amuytʼayatäsaw arsüna, ukampis amuyatajj Elifaz chachajja, yaqhep arunak mä demonion amuytʼayatäsaw arsüna (Job 4:12-16; 33:24, 25). Ukatwa Job libron suma ewjjtʼanakasa jan suma ewjjtʼanakas utji. Aka yatichäwinjja, kunjamsa Job librojj maynir ewjjtʼañatak yanaptʼistaspa ukwa yatjjataskañäni. Nayraqatajja Elifaz, Bildad ukat Zofar chachanakan jan wali ewjjtʼanakapatwa yatjjataskañäni. Ukat Elihú chachan suma ewjjtʼanakapatwa yatjjatarakiñäni. Ukjjarojj israelitanakajj kunsa Job librot yateqasipjjpachäna, kunsa jiwasajj yateqaraksna ukwa uñjarakiñäni.
ELIFAZ, BILDAD UKAT ZOFAR CHACHANAKAN EWJJTʼANAKAPA
4. Elifaz, Bildad ukat Zofar chachanakajj ¿kunatsa Job chachar jan chuymachtʼapkäna? (Dibujo uñjjattʼarakïta).
4 Elifaz, Bildad ukat Zofar chachanakajj Job chachan jan walin uñjasitap yatipjjäna ukhajja, “jupanakajj juntuk sarañ amtapjjäna, ukhamat Job chachat khuyaptʼayasiñataki, chuymachtʼañataki” (Job 2:11). Ukampis janiw chuymachtʼapkänti, ¿kunatsa ukham sistanjja? Maya, Job chachajj kunjamas jikjjatasïna uk amuyañatakejj janiw istʼapkänti, mä jan wal luratapats Jehová Diosajj Job chachar castigkaspa ukhamwa amuyapjjäna (Job 4:7; 11:14).a Paya, ewjjtʼanakapajj janiw Job chachar yanaptʼkänti, jan sinttʼasisa ukat ustʼayir arunakampiw ewjjtʼapjjäna. Ewjjtʼanakapajj sumjamäkchïnsa, janiw kunans yanaptʼkänti (Job 13:12). Bildad chachajj pä kutiw Job chacharojj ‘sint parltajja’ sasin säna (Job 8:2). Ukat Zofar chachasti, ‘jan amuytʼasir jaqe’ sasaw sarakïna (Job 11:12). Kimsa, janisay Job chachar toqjjapkchïnjja, jachʼa jachʼ tukusa, chuyma ustʼayir arunakampiw parlapjjäna, jan wals lurkaspa ukhamwa Job chacharojj juchañchapjjarakïna (Job 15:7-11). Uka kimsa chachanakajj Job chachar chuymachtʼañs munapkchïnjja, Dios contras juchachaskaspa ukhamwa jupar amuyayañ munapjjäna. Ukham lurasajj janiw Diosar jukʼamp confiyañatak yanaptʼapkänti.
Maynir ewjjtʼkasajj janiw jupat sipans jilankksnas ukham amuyayañasäkiti, yanaptʼañ amtampiw ewjjtʼañasa. (Párrafo 4).
5. ¿Elifaz, Bildad ukat Zofar chachanakan ewjjtʼanakapajj Job chachar chuymachtʼpachänti?
5 Elifaz, Bildad ukat Zofar chachanakan ewjjtʼanakapajj chuymachtʼañat sipansa, Job chacharojj qʼal aynachtʼayäna (Job 19:2). Juparojj jan walinaks lurkaspa ukham juchañchapjjäna ukhajja, kuntï sapkäna ukajj jan cheqätapwa Job chachajj uñachtʼayañ munäna, ukatwa jan amuytʼasis parläna (Job 6:3, 26). Uka kimsa chachanakajja, janiw kunjamtï Diosajj amuyki ukarjam arsupkänti, jan sinttʼasisaw Job chachar parlapjjäna. Ukhamïpan jan amuytʼasisaw Supayan munañaparjam lurasipkäna (Job 2:4, 6). ¿Kunjamsa Job chachan sarnaqäwipajj israelitanakar yanaptʼpachäna? ¿Kunjamsa jiwasarojj yanaptʼarakistu?
6. Elifaz, Bildad ukat Zofar chachanakat ¿kunsa Israel markankir ancianonakajj yateqasipjjpachäna?
6 Job chachan sarnaqäwipajj ¿kunjamsa israelitanakar yanaptʼpachäna? Israel markajj uttʼayaskäna ukhajja, experienciani mä qhawqha chachanakaruw Jehová Diosajj ajllïna, jupanakajj Israel markaruw cheqap leyinakaparjam juzgapjjañapäna (Deut. 1:15-18; 27:1). Uka juezanakasa jan ukajj ancianonakasa, janïr ewjjtʼkasasa jan ukajj janïr juzgkasas wali sum istʼapjjañapäna (2 Crón. 19:6). Ukatjja janiw taqe kuns yatipkaspa ukham amuyapjjañapäkänti, jan ukasti wali sum yatjjatapjjañapäna (Deut. 19:18). Yanaptʼa thaqasin jupanakan ukar sarapkäna ukanakarojja, qhoru arunakamp parlañat sipans wali munasiñampiw parlapjjañapäna. Janitï ukham lurapkaspäna ukhajja, janiw jupanakarojj jakʼachasjjapjjaspänti (Éx. 22:22-24). ¡Israel markankir ancianonakajj Job chachan sarnaqäwipat wal yateqasipjjpachäna!
7. ¿Israel markan khitinakas mayninakar ewjjtʼapjjarakispäna, ukat kunsa Job chachan sarnaqäwipat yateqapjjpachäna? (Proverbios 27:9).
7 Janiw ancianonakakejj israelitanakar ewjjtʼapjjañapäkänti. Jan ukasti wayn tawaqonakasa, jilïrinakasa taqeniw maynir ewjjtʼapjjaspäna, ukhamat Jehová Diosar maynejj jukʼamp jakʼachasiñapataki jan ukajj kunan pantjasiskatap amuyasiñapataki (Sal. 141:5). Cheqas mä cheqpach amigojj ukham lurañatakiw chʼamachasi (Proverbios 27:9 liytʼäta). Maynir ewjjtʼkasajj kunsa jan lurapjjañapäkäna, kunsa jan sapjjañapäkäna ukanakwa israelitanakajj Elifaz, Bildad ukat Zofar chachanakat yateqasipjjpachäna.
8. ¿Maynir ewjjtʼkasajj kunanaksa jan lurañasäki? (Fotonak uñjjattʼarakïta).
8 ¿Kunjamsa Job chachan sarnaqäwipajj jiwasar yanaptʼistaspa? Jilat kullakanakajj jan walinakan uñjasipjje ukhajja, yanaptʼañwa muntanjja. Ukampis janiw Elifaz, Bildad ukat Zofar chachanakat yateqasiñ munktanti. Jan jupanakjam pantjasiñatakejj akanakwa lursna: 1) Janïr ewjjtʼkasajja, mä kunat sum yatjjatañatakiw chʼamachasiñasa, janiw sums yatjjsna ukham amuyañasäkiti. 2) Janiw Elifaz chachjamajj experienciasarjama, amuyusarjamak ewjjtʼañasäkiti, jan ukasti Bibliarjamapuniw ewjjtʼañasa (Job 4:8; 5:3, 27). 3) Ewjjtʼkasajj janipuniw jiskʼachañasäkiti, janirakiw qhoru arunakampis arsuñasäkiti. Elifaz, Bildad ukat Zofar chachanakan arunakapajj mä qhawqhajj cheqänwa, kuntï sapkäna uka mä qhawqha arunakjja, apóstol Pablojj Diosan amuytʼayatäsinwa aytarakïna (Job 5:13 ukat 1 Corintios 3:19 liytʼarakïta). Ukampis kuntï Diosat sapkäna ukanakat jilapartejj kʼarikamakïnwa, Job chacharus aynachtʼayarakïnwa. Ukatwa Jehová Diosajj jupanakarojj “janiw jumanakajj nayjjat kunatï cheqäki uk parlapktati” sasin säna (Job 42:7, 8). Ukhamajj maynir ewjjtʼkañäni ukhajja, janipuniw Jehová Diosajj jan sinttʼasiri Diosäkaspasa janis munaskistaspa ukham parlañasäkiti. Jichhajj Elihú chachat kunsa yateqsna uk yatjjatarakiñäni.
Maynir ewjjtʼkañäni ukhajja, akanakwa amtañasa: 1) kunas cheqpachapun pasawayi ukwa yatjjatañasa, 2) Bibliampiw ewjjtʼañasa, 3) munasiñampiw parltʼañasa. (Párrafo 8).
ELIHÚ CHACHAN EWJJTʼANAKAPA
9. ¿Kunatsa Job chachajj yanaptʼa munaskakïna, ukat kunjamsa Jehová Diosajj jupar yanaptʼäna?
9 Job chachajj uka kimsa chachanakampejj wali jaywa parläna, uka arunakajj Job libron 28 capitulonakanwa qellqasiwayi. Uka capitulonak liytʼasajja, wali coleratäpjjatapwa amuytanjja. Ukatwa Job chachajj aynachtʼatäskakïna, janiw juparojj cheqpachapunejj chuymachtʼapkänti ni cheqañchapkarakïnsa. ¿Kunjamsa Jehová Diosajj jupar yanaptʼäna? Elihú toqew jupar ewjjtʼäna. ¿Kunatsa Elihú chachajj qalltatpach jan parlkpachäna? Jupajj akham sänwa: “Nayajj waynakïsktwa, jumanakajj jilïr jaqenakäpjjtawa. Ukatwa jumanakar respetasajj jan kuns kamskayätti” sasa (Job 32:6, 7). Jilïrinakajj marat maratjamaw jukʼamp experiencianïpjje, jukʼamp yatiñanïpjjarakiwa sasaw amuyäna. Ukampis Job chachampiru, Elifaz, Bildad ukat Zofar chachanakampir wali pacienciamp istʼasajja, janiw amukïrjamäjjänti. Ukatwa akham säna: “Jaqenakajj janiw walja maranïpjjatap laykukejj yatiñanïpkiti, janirakiw jilïr jaqëpjjatap laykojj kunatï cheqapäki ukanak amuyapkiti” sasa (Job 32:9). Ukjjarojj kamsänsa uk jichhajj uñjañäni.
10. Janïr Job chachar ewjjtʼkasajj ¿kunsa Elihú chachajj luräna? (Job 33:6, 7).
10 Elihú chachajj janïr Job chachar ewjjtʼkasajja, sumak jikjjatasiñapataki ukat istʼañapatakiw Job chachar yanaptʼäna. ¿Kunjamsa uk luräna? Bibliarjamajj qalltan jupajj wali coleratäkchïnsa, janiw coleramp apayaskänti (Job 32:2-5). Wali munasiñampiw parläna, janiw qhoru arunakampisa, ni colerat arumpis parlkänti. Job chachar akham sänwa: “Cheqpach Diosan nayraqatapanjja, nayajj jumjamarakïtwa” sasa (Job 33:6, 7 liytʼäta). Ukat kuntï Job chachajj arskäna uka yaqhep arunakjja, wasitatwa Elihú chachajj aytäna, ukham lurasajj wali atencionamp istʼaskatapwa uñachtʼayäna (Job 32:11; 33:8-11). Qhepat ewjjtʼaskakiñatakejj uka pachparakwa luräna (Job 34:5, 6, 9; 35:1-4).
11. ¿Kunjamsa Elihú chachajj Job chachar ewjjtʼäna? (Job 33:1).
11 Elihú chachajj Job chachar ewjjtʼkasajja, wali respetompi ukat jan jiskʼachasaw parläna, sutip aytasaw jupar parlarakïna, janiw mayni kimsa chachanakajj uk lurapkänti (Job 33:1 liytʼäta). Ukat Job chachajj arstʼasiñ munäna ukhajj janiw jarkʼkänti. Job chachajj Elifaz Bildad ukat Zofar chachanakamp parlkäna ukhajja, jupajj wal arstʼasiñ munpachäna, uk amtasaw Elihú chachajj uk lurpachäna (Job 32:4; 33:32). Ukat parlasajj kunansa pantjasiskäna uk amuyasiñapatakiw ewjjtʼarakïna. Jehová Diosan munasirïtapsa, yatiñanïtapsa, chʼamanïtapsa, taqe kuns cheqaparjam lurirïtapsa, jan jaytjasirïtapsa amtayarakïnwa (Job 36:18, 21-26; 37:23, 24). Elihú chachan suma arunakapajja, Jehová Diosan cheqañchäw arunakap katoqasiñapatakiw Job chachar wakichtʼäna (Job 38:1-3). ¿Kunsa israelitanakajj Elihú chachat yateqasipjjpachäna, kunsa jiwasajj jupat yateqasiraksna?
12. ¿Kunjamsa Jehová Diosajj profetanak toqe markapar yanaptʼäna, ukat kunsa israelitanakajj Elihú chachat yateqasipjjpachäna?
12 ¿Kunsa israelitanakajj Elihú chachat yateqasipjjpachäna? Israelitanakar cheqañchañatakisa, amtapat yatiyañatakisa, Jehová Diosajj Israel markan profetanakwa uttʼayäna. Mä tiempojj juezanakwa uttʼayäna, juezanakajj utjkäna uka tiemponjja, Jehová Diosajj Débora profetisa toqew markapar instruccionanak churäna, Samuelurojj waynitutpachwa profetat uttʼayäna, jupa toqew Israel markar instruccionanak churarakïna (Juec. 4:4-7; 5:7; 1 Sam. 3:19, 20). Reyinak tiemponjja, Jehová Diosajj profetanak toqerakiw israelitanakar cheqañchäna, jupar servisipkakiñapatakis yanaptʼarakïna (2 Sam. 12:1-4; Hech. 3:24). Mayninakar cheqañchañatakisa ewjjtʼañatakisa, Diosan nayra servirinakapajj Elihú chachatwa yateqasipjjpachäna.
13. Elihú chachat yateqasisajj ¿kunjamsa jilat kullakanakar chʼamañchtʼsna?
13 ¿Kunsa Elihú chachat yateqassna? Diosan munañapat jaqenakar yatiytan, ukat Bibliarjam yatichtan ukhaw Elihú chachatsa profetanakats yateqastanjja. Maysa toqetjja, jilat kullakanakar ewjjtʼkasajj suma arunakamp chuymachtʼasa ukat chʼamañchtʼasaw Elihú chachat yateqasiraksna (1 Cor. 14:3). Jukʼampis ancianonakaw munasiñampi chʼamañchtʼkir arunakamp jilat kullakanakar parltʼapjjañapa. Jan waltʼäwinakan uñjasisin coleratäpki jan ukajj jan amuytʼasis arsupki ukanakarus ukhamarakiw munasiñampi ukat chʼamañchtʼkir arunakamp parlapjjañapa (Job 6:3; 1 Tes. 5:14).
14, 15. ¿Kunjamsa ancianonakajj Elihú chachat yateqasipjjaspa?
14 Mä kullakan llaki usump aynachtʼatätaps mä ancianojj yatkaspa ukham amuytʼañäni. Uk yatisajja, mä jilatamp chik uka kullakar chʼamañchtʼañatakiw visittʼañ amti. Kullakajja, “tantachäwinakarusa predikiris sarkstjja, janiw kusisitäjjti” sasaw uka jilatanakar cuenttʼi. Ukham satajj mä ancianojj ¿kunsa luraspa?
15 Nayraqatajja, kunatsa uka kullakajj llakitäpacha ukwa amuyañapa. Ukatakejj kullakaruw jisktʼañapa, pacienciampiw istʼañaparaki. Inas uka kullakajj janis Diosajj jupar munasjjaspa ukham amuychi. Jan ukajj inas “jakañjjat llakisiñanakamp” aynachtʼat jikjjatasirakchi (Luc. 21:34). Ukjjarusti ancianojj uka kullakarojj suma luratanakapatwa chʼamañchtʼañapa. Sañäni, llakitäkasas tantachäwinakar saratapata, predicatapatwa kullakar felicittʼaspa. Ukat kunatsa uka kullakajj aynachtʼatajja ukat llakitarakejja uk yatisajja, Jehová Diosajj qhawqsa jupar munasi uk Bibliampiw amuytʼayañapa (Gál. 2:20).
JOB LIBROT YATEQASIPKAKIÑÄNI
16. ¿Kunsa Job librot yateqaskakiñatakejj lursna?
16 ¡Job librot yatjjatañajj wal yanaptʼawayistu! Pasïr yatichäwinjja, kunatsa Diosajj tʼaqesiñanak jan chhaqtaykpacha, ukat jan walinakan uñjasisajj kunjamsa aguantsna ukanakwa yatjjataniwaytanjja. Aka yatichäwinjja, Elihú chachat yateqasisajj kunjamsa maynir ewjjtʼañasa ukwa yateqawaytanjja. Ukat Elifaz Bildad ukat Zofar chachanakatjja, maynir ewjjtʼkasajj kunsa jan lurañasäki ukwa yateqawayaraktanjja. Maynir ewjjtʼkañäni ukhajja, kuntï Job librot yateqawayktan uk amtapjjapuniñäni. Janitï jichhanakak Job libro liytʼawaykstan ukhajja, uka libro wasitat liytʼañatakiw chʼamachassna. Ukhamtï lurañänejja Job librot jukʼampinakwa yateqaskakiñäni.
CANCIÓN 125 “Kusisiñanïpjjew khuyapayasirinakajja”
a Amuyatajja, Jehová Diosatakejj janis khitis cheqapar sarnaqkaspa, janis khitis jupar kusisiykaspa ukhamwa mä demoniojj Elifaz chachar amuyayäna, kuntï uka demoniojj siskäna ukajj cheqapunïkaspas ukhamwa Elifaz chachajj creyirakïna. Ukatwa Job chachamp parlkasajj kutin kutin uka jan wali amuyunak arsüna (Job 4:17; 15:15, 16; 22:2).