Aka revista liytʼirinakan jisktʼäwinakapa
Pä lawanakajj mayar apthapitänwa sasin Ezequiel 37 jaljajj qhanañchki ukajja, ¿kamsañsa muni?
‘Markajajj Suma Oraqeruw kuttʼapjjani, wasitampiw mayachtʼatäpjjani’ sasaw Jehová Diosajj Ezequiel profeta toqejj säna. Uka pachpa profeciajja, aka qhepa urunakanwa Diosan servirinakapampi phoqasiñaparakïna. Jupanakajj mayachtʼasipjjañapänwa.
Jehová Diosajja Ezequiel profetar akham sänwa: “Mä lawa aytasina uka lawjjaru akham sasa qellqam: ‘Judá marka, juparu jaqkattata israelita jaqenakampi.ʼ Ukatsti yaqha lawa aytasinjja akham sasa qellqarakim: ‘Joseajj Efraín toqe uñstatawa, taqe juparu jaqkattatanakapampi Israelat jiltʼirinaka’ sasa. Ukjjarusti uka pä lawanakjja mayaru apthapim, mä sapa lawakïkaspasa ukhama tukupjjañanakapataki” sasa (Eze. 37:15-17).
“Efraín” siski ukajja, ¿kamsañsa munpacha? Efrainan tribupajj alay toqenkir tunka tribunakjjar munañanïnwa. Uka tribun nayrïr reyipajj Jeroboam satänwa (Deu. 33:13, 17; 1 Rey. 11:26). Uka tribusti Joseyan Efraín yoqapatwa jutäna (Núm. 1:32-35). Joseyajj Jacob awkipatwa mä suma bendición katoqäna. Ukatwa alay toqenkir tunka tribunakarojj ‘Efrainan lawapa’ sasin satäñapajj wakisïna. Janïraw Ezequiel profetajj uka profecía arskänti, ukhawa asirionakajj alay toqenkir tunka tribunakarojj katuntasin presot apapjjäna. Taqe ukanakajj 740 nayra pacha (n.p.) maranwa pasäna (2 Rey. 17:6). Mä qawqha maranak qhepatsti, Babilonia markaw asirionakar qʼal tukjäna. Ukhamasti kunapachatï Ezequielajj pä lawanakat mä profecía arskäna ukhajja, Babilonian apnaqat markanakanwa jilaparte israelitanakajj jakasipkäna.
Khä 607 n.p. maranjja, Judá tribun aynach toqenkir pä tribunakaparuw babilonionakajj katuntapjjäna, ukatsti presotwa apasjjapjjäna. Alay toqenkir tribunkirinakat jiltʼapkäna ukanakarus inas apasjjapjjarakchïna. Aynach toqenkir reyinakajj Judá tributäpjjänwa. Sacerdotenakas Jerusalenan servipjjatap laykojj Judá markanwa jakapjjarakïna (2 Cró. 11:13, 14; 34:30). Ukatwa aynach toqenkir pä tribunakarojj ‘Judänkir lawapa’ sasin satäñapajj wakisïna.
¿Kunapachas pä lawanakajj mayar apthapisjjäna? 537 n.p. marana. Uka maranwa alay toqenkir tribunkirinakat mä qawqhanimpi, aynach toqenkir tribunkirinakat mä qawqhanimpejj Jerusalén markaru kuttʼapjjäna, ukhamat templo wasitat saytʼayañataki. Israel markajj janiw payar jaljtatäjjänti, mayachtʼataw Jehová Diosar sirvjjapjjäna (Eze. 37:21, 22). Uka toqetjja Isaías, Jeremías profetanakas janïrakipanwa sisjjapjjatayna (Isa. 11:12, 13; Jer. 31:1, 6, 31).
Cheqa yupaychäwi toqet ¿Ezequielajj kamsänsa? Diosan servirinakapajj mayachtʼataw Jupar servipjjani sasaw qhanañchäna (Eze. 37:18, 19). Ukajj 1919 maratwa phoqasiñ qalltawayi. Uka mara nayranakajja, Supayajj Diosan markap jan mayampitakiw tʼaqjjtayañ munäna. Ukampis 1919 maranwa, Diosajj markapar jukʼat jukʼat wasitat wakichtʼäna, wasitat mayachtʼarakïna.
Uka tiemponakanjja, Diosan servirinakapat waljanejj alajjpachar sarañataki ajllitäpjjänwa, jupanakaw Jesusamp chikajj reyinakjama, sacerdotenakjama apnaqanipjjañapäna (Apo. 20:6). Uka ajllitanakaw Judänkir lawapjam uñtʼatäpjjäna. Ukampis aka Oraqen jakañatak suytʼäwini mä qawqha jilat kullakanakaw utjarakïna. Qhepatsti waljanëjjapjjänwa (Zac. 8:23). Jupanakaw Joseyan lawapjam uñtʼatäpjjäna.
Jichhürunakanjja, mayachtʼataw ajllitanakasa, aka Oraqen wiñay jakañ suytʼäwinïpki ukanakas Jehová Diosar servisipki. Jupanakan Reyipajj Jesucristowa. Juparojj ‘David Reyi’ sasaw Ezequielajj profeciapan säna (Eze. 37:24, 25). Jesusajj arkirinakapatakejj akham sasaw Awkipar mayisïna: “Mayiraksmawa Awkejja, jupanakajj mayakïpjjañapataki, ukhamarak jiwasampis mayakïpjjañapatakiraki, kunjämtï jumajj nayanktajja, nayajj jumankaraktjja ukhama” sasa (Juan 17:20, 21).a Ajllitanakajj ‘yaqha uwijanakampejj’ ‘mä sapa tamakïniwa, mä sapa awatirinikiraki’ sasaw Jesusajj säna (Juan 10:16). Ukajj jichhürunakanwa phoqasiski, ajllitanakasa, aka Oraqen jakañatak suytʼäwinïpki ukanakasa, mayachtʼataw Diosar servisipki.
a Qhepa urunakat parlkasinjja, Jesusajj walja uñachtʼäwinakatwa arkirinakapar parläna. Qalltañatakejj ‘Amuyasiri Cheqapa Uywatatwa’ parläna, jupanakajj ajllit cristianonakat mä qawqhanikïpjjewa, jupanakaw Diosan markapar pʼeqtʼapjje (Mat. 24:45-47, MT). Ukjjarusti taqe ajllit cristianonakat parlañatakiw walja uñachtʼäwinakat parlarakïna (Mat. 25:1-30). Ukatsti aka Oraqen wiñay jakañ katoqapkani ukanakatwa parlarakïna, jupanakaw ajllitanakar yanapapjje (Mat. 25:31-46). Ezequielan profeciapajj aka urunakan phoqasiñ qalltkäna ukhajja, nayraqatajj ajllit cristianonakatwa parlasïna. Israelan tunka tribunakapajja, aka Oraqen wiñay jakañ suytʼäwinïpki ukanakar janiw uñtaskapuniti. Ukampis Ezequielan profeciapajj Diosar mayachtʼat serviñat parlki ukajja, ajllitanakasa, aka Oraqen wiñay jakañ suytʼäwinïpki ukanakasa, kunjamsa Diosar mayachtʼata servisipki ukwa amtayistu.