Биз Аллаһын ким олдуғуну билмәлијик
ҜЕҸӘ вахты милјардларла улдузларын сајрышдығы ајдын сәма бизи валеһ етмирми? Ал-әлван чичәкләрин әтри бизә неҹә дә хошдур! Гушларын нәғмәси, јүнҝүл күләјин тәрпәтдији јарпагларын хышылтысы зөвгүмүзү охшајыр. Нәһәнҝ балиналар вә дәнизин диҝәр һејванлары бизи мәфтун едир. Бәс ҝөзәл бәхшишә — виҹдана вә мүрәккәб бејин гурулушуна малик олан инсан нә дәрәҹәдә надирдир! Бизи әһатә едән бу мө’ҹүзәләрин мөвҹудлуғуну неҹә изаһ етмәк олар?
Бә’зиләри елә һесаб едирләр ки, бүтүн бунлар тәсадүф нәтиҹәсиндә јараныб. Әҝәр бу беләдирсә, онда инсанлар нәјә ҝөрә Аллаһа доғру мејл едирләр? Мүхтәлиф кимјәви маддәләрин тәсадүфән бирләшмәси, руһанилијә бу дәрәҹәдә мејлли олан варлыглар јарада биләрми?
“Дини һиссләр инсан тәбиәтинин дәринлијиндә көк салыр вә бу һиссләр мадди вәзијјәтиндән вә тәһсилиндән асылы олмајараг һәр бир инсана хасдыр”. Бу сөзләр, “Инсанын руһани тәбиәти” адлы китабын мүәллифи профессор Алистер Һардинин тәдгигатына јекун вурур (“The Spiritual Nature of Man”). Бејин үзәриндә апарылан сон тәдгигатлар бә’зи невролог алимләри белә бир фикрә ҝәтириб чыхарды ки, Аллаһа иман ҝәтирмәк инсанын ҝенинә гојулуб. “Аллаһ јеҝанә һәгигәтдирми?” адлы китабда гејд едилир: “Һәјатын мә’насыны ахтармаг... инсан тарихинин башланғыҹындан е’тибарән мүхтәлиф мәдәнијјәтдән вә мүхтәлиф јашда олан инсанлара хасдыр” (“Is God the Only Reality?”).
Тәхминән 2 000 ил бундан әввәл, тәһсилли бир адам демишдир: “Һәр бир евин бәннасы вардыр, һәр шејин бәннасы исә Аллаһдыр” (Ибраниләрә 3:4). Мүгәддәс Китабын илк сөзләри беләдир: “Башланғыҹда Аллаһ ҝөјләри вә јери јаратды” (Тәквин 1:1).
Бәс Аллаһ кимдир? Бу суала инсанлар мүхтәлиф ҹүр ҹаваб верирләр. Јоши адлы јапонијалы бир јенијетмә белә дејир: “Аллаһын ким олдуғуну дәгиг билмирәм. Мән буддистәм вә Онун ким олдуғуну билмәк мәним үчүн ваҹиб дејил”. Лакин Јоши е’тираф едир ки, чохлары Будданын өзүнү илаһи кими гәбул едирләр. Аллаһа инанан Ник адлы 60 јашлы бизнесмен һесаб едир ки, Аллаһ — һәр шејә гадир гүввәдир. Аллаһ һаггында билдикләрини сөјләмәји ондан хаһиш етдикдә, узун чәкән фасиләдән сонра о ҹаваб верди: “Бу олдугҹа мүрәккәб суалдыр. Бир ону дәгиг билирәм ки, Аллаһ мөвҹуддур”.
Бә’зи инсанлар Аллаһа ибадәт етмәк “әвәзинә мәхлуга пәрәстиш вә ибадәт” едирләр (Ромалылара 1:25). Милјонларла инсанлар, Аллаһын онлардан һәддиндән артыг узаг олдуғуну дүшүнәрәк, өлүләрин руһларына ибадәт едирләр. Һинду дининдә чохсајлы танры вә илаһәләр мөвҹуддур. Иса Мәсиһин һәвариләри јашадығы дөврдә инсанлар мүхтәлиф танрылара, мәсәлән, Зевс вә Һермесә ибадәт едирдиләр (Һәвариләрин ишләри 14:11, 12). Христиан дүнјасында мөвҹуд олан килсәләрин чоху Аллаһын Үч үгнум, јә’ни Ата Аллаһ, Оғул Аллаһ вә Мүгәддәс Руһ Аллаһ олдуғуну өјрәдирләр.
Мүгәддәс Китабда исә дејилир: “Һәгигәтән дә бир чох “танрылар” вә “рәббләр” вардыр, бизим тәк бир Ата Аллаһымыз вардыр. Һәр шеј Ондандыр” (1 Коринфлиләрә 8:5, 6). Һәгиги Аллаһ бирдир. Бәс О кимдир? Онун ҝөрүнүшү неҹәдир? Бу суалларын ҹавабыны билмәк ваҹибдир. Иса Аллаһа дуасында дејирди: “Әбәди һәјат о демәкдир ки, Сәни, ваһид һәгиги Аллаһы вә ҝөндәрдијин Иса Мәсиһи танысынлар” (Јәһја 17:3). Ајдындыр ки, әбәди рифаһымыз Аллаһ һаггында һәгигәти билмәјимиздән асылыдыр.
[3-ҹү сәһифәдәки шәкил]
Онларын мөвҹудлуғу нә илә изаһ олунур?
[Иҹазә илә]
Балина: Courtesy of Tourism Queensland
[Иҹазә илә]
COVER: Index Stock Photography © 2002