Сөһбәти кәсән е’тиразлара ҹаваб вермәк үсуллары
Гејдләр. Инсанларын ҝәләҹәји, Јеһова Аллаһа вә Онун Мәсиһ Иса тәрәфиндән идарә олунан Падшаһлығына ҝөстәрдикләри мүнасибәтләриндән асылыдыр. Аллаһын Падшаһлығы һаггындакы хәбәр валеһ етмәклә јанашы, бәшәријјәт үчүн олан јеҝанә е’тибарлы үмиди дә тәгдим едир. Бу хәбәр инсан һәјатыны көкүндән дәјишир. Буна ҝөрә дә биз һәр бир кәсин бу хәбәри ешитмәсини истәјирик. Һаггында данышдығымыз хәбәри чохларынын гәбул етмәјәҹәкләрини анласаг да, һәр бир кәсин шүурлу тәрздә сечим етмәси үчүн һамыны хәбәрдар етмәлијик. Инсанларын һамысы бизи динләмәјәҹәк, биз исә һеч кими мәҹбур етмәк нијјәтиндә дејилик. Амма зирәклик ҝөстәрмәклә, сөһбәти кәсән һәр һансы е’тиразы мүзакирәјә чевирмәк чох вахт мүмкүн олур. Бурада, ләјагәтли инсанлары фәдакарлыгла ахтармагла мәшғул олан бир нечә тәҹрүбәли Шаһидин вердикләри ҹаваба даир нүмунәләр тәгдим едилир (Мат. 10:11). Әсас фикирләри мәнимсә, өз сөзләринлә ифадә ет вә ону һәмсөһбәтинә сәмими мараг ҝөстәрәрәк сөјлә. Әҝәр бу мәсләһәтләрә риајәт етсән әмин ол ки, үрәкләри һәгигәтә мејлли олан инсанлар гулаг асаҹаг вә Јеһованын онлара мәһәббәтлә ҝөстәрдији һәјат јолунда мәмнунијјәтлә јеријәҹәкләр (Јәһ. 6:44; Һәв. иш. 16:14).
«БУ МӘНИ МАРАГЛАНДЫРМЫР»
● «Иҹазәнизлә: Сизи Мүгәддәс Китаб марагландырмыр, јохса үмумијјәтлә дин? Буну она ҝөрә сорушурам ки, биз, вахтилә иман едән, сонра исә мә’бәдләрдәки ријакарлығы ҝөрәндә (јахуд «...онларда динин садәҹә даһа бир ҝәлир мәнбәји олмасы тәәссүраты јарананда»; вә ја «...динин сијасәтә гарышмасы онларын хошуна ҝәлмәјәндә» вә с.) ораја ҝетмәјә сон гојмуш олан бир чох инсанларла растлашырыг. Мүгәддәс Китаб бу кими әмәлләрә һагг газандырмыр вә ҝәләҹәјә әминликлә баха билмәмиз үчүн јеҝанә тәмәли ҝөстәрир».
● «Әҝәр башга динлә марагланмадығынызы нәзәрдә тутурсунузса, мән сизи чох јахшы баша дүшүрәм. Анҹаг мән чох әминәм ки, баш верән мүһарибәләри нәзәрә алараг сиз ҝәләҹәјимизин неҹә олаҹағы (вә ја «...ушагларымызы наркотикләрдән неҹә горуја биләҹәјимиз», јахуд «...ҹинајәтә сон гојулаҹагмы вә биз горхмадан күчәдә ҝәзә биләҹәјикми» вә и.а.) мәсәләсинә е’тинасыз јанашмырсыныз. Бу проблемин һәлл олунаҹағына даир биздә һәр һансы үмид вармы?»
● «Артыг мүәјјән бир динә мәнсуб олдуғунуз үчүнмү белә дејирсиниз? [...] Неҹә дүшүнүрсүнүз, һамынын бир динә мәхсус олаҹағы бир зәманәни ҝөрәҹәјикми? [...] Сизҹә, буна мане олан нәдир? [...] Бунун һәјата кечмәси үчүн, сизҹә, белә бирлијин әсасыны нә тәшкил етмәлидир?»
● «Сизи баша дүшүрәм. Ҹәми бир нечә ил өнҹә мән дә белә фикирләширдим. Амма Мүгәддәс Китабдан бу ајәни охудугдан сонра һәр шејә башга нәзәрлә јанашдым. (Һәмин ајәни Мүгәддәс Китабдан һәмсөһбәтинә ҝөстәр.)»
● «Мәҝәр сизә өлән гоһумларынызы јенидән ҝөрмәјин неҹә мүмкүн олдуғуну (јахуд «...һәјатын әсл мә’насынын нәдә олдуғуну» вә ја «...бу китабын аиләдә бирлији горумагда неҹә көмәк етдијини» вә с.) өз шәхси Мүгәддәс Китабыныздан өјрәнмәк мараглы дејилми?»
● «Әҝәр сәбәб сизин һеч бир шеј алмаг истәмәдијиниздәдирсә, онда мән сизи архајын едә биләрәм. Мән алвер ишилә мәшғул дејиләм. Амма сизи, јер үзүндә олаҹаг Ҹәннәтдә — артыг хәстәликләр вә ҹинајәтин мөвҹуд олмајаҹағы јердә сизи әсл мә’нада севәҹәк инсанларла јашамаг үмиди марагландырмырмы?»
[● «Сиз Јеһованын Шаһидләринә һәмишә белә ҹаваб верирсиниз? [...] Сиздә һеч тәәҹҹүб доғурмајыбмы ки, биз нәјә ҝөрә тәкрар-тәкрар ҝәлирик вә сизә нә демәк истәјирик? [...] Ҝәлмәјимин мәгсәдини гыса олараг изаһ едим: Мән елә бир мә’лумат билирәм ки, ону сизин дә билмәјиниз ваҹибдир. Мәним демәк истәдикләримә диггәт јетирмәнизи хаһиш едирәм».]
«МӘНИ ДИН МАРАГЛАНДЫРМЫР»
● «Сизи јахшы баша дүшүрәм. Чүнки әслиндә дин дүнјада тәһлүкәсизлик јаратмајыб, елә дејилми? [...] Бәс сиз Аллаһа инанырсынызмы?»
● «Бир чох инсанлар сизин фикринизә шәрикдир. Дин онлара әһәмијјәтли бир көмәк етмәјиб. Елә бу сәбәбдән дә биз инсанларын евләринә ҝәлиб, дин оҹагларынын етмәдији иши ҝөрүрүк — онлара Аллаһ һаггындакы һәгигәти вә Онун бәшәријјәтә даир олан ҝөзәл нијјәтләрини данышырыг».
● «Амма әминәм ки, сиз дә өз ҝәләҹәјинизлә марагланырсыныз. Буҝүнкү дүнја шәраити барәдә Мүгәддәс Китабда габагҹадан дејилдијини сиз билирдинизми? [...] Бу китабда бүтүн бунларын нәтиҹәси һагда да бәһс едилир».
● «Дин сизи һеч вахт марагландырмајыб? [...] Бәс ҝәләҹәк һаггында нә дүшүнүрсүнүз?»
«МӘНИ ЈЕҺОВАНЫН ШАҺИДЛӘРИ МАРАГЛАНДЫРМЫР»
● «Бир чох инсанлар да сизин кими ҹаваб верир. Сиз һачанса дүшүнмүсүнүзмү ки, әксәријјәт тәрәфиндән гәбул олунмајаҹагларыны әввәлҹәдән билсәләр дә, мәним кими нечә-нечә инсанлары көнүллү сурәтдә ев саһибләринин јанына ҝәлмәјә тәшвиг едән нәдир? (Матта 25:31-33 ајәләринин мәғзини данышараг изаһ ет ки, инди бүтүн халглардан олан инсанлар бөлүнүр вә бу бөлүнмә, онларын Падшаһлыг һаггындакы хәбәрә олан мүнасибәтләри әсасында баш верир. Јахуд, Һезекиел 9:1-11 ајәләрини ситат ҝәтир вә баша сал ки, Падшаһлыг һаггындакы хәбәрә ҝөстәрдикләри мүнасибәт әсасында онлара «ишарә гојулаҹаг» — ја бөјүк мәшәггәтдә хилас олунмаг үчүн, ја да Аллаһ тәрәфиндән мәһв едилмәк үчүн.)»
●«Сизи јахшы баша дүшүрәм, чүнки әввәлләр мән дә белә фикирләширдим. Амма, сөзүн дүзү, садәҹә нәзакәт наминә онлардан биринә гулаг асмаг гәрарына ҝәлдим. Вә мәнә ајдын олду ки, Шаһидләр һаггында сәһв тәсәввүрә маликәммиш. (Јајылмыш һәр һансы јанлыш фикри сөјлә вә сонра әслиндә нәјә инандығымызы изаһ ет.)»
● «Вахтилә евимә ҝәлән бир Шаһидә мән дә ејни тәрздә ҹаваб вермишдим. Анҹаг о ҝетмәздән өнҹә она бир суал вердим вә әмин идим ки, бу суала ҹаваб верә билмәјәҹәк. Билирсинизми һансы суал иди? [...] (Мисал үчүн: Габил арвадыны һарадан алмышды?)» (Јалныз доғрудан да белә һадисә илә гаршылашан кәсләр үчүндүр.)
● «Әҝәр артыг мүәјјән бир динә гуллуг едирсинизсә, мән сизи чох јахшы баша дүшүрәм. Шүбһәсиз ки, дининиз сизә чох әзиздир. Амма дүшүнүрәм ки, бу мөвзу (мүвафиг бир мөвзуну адландыр) һәр икимизи дә марагландырыр».
[● «Онда, сизин өз дининиз олдуғуна шүбһә јохдур. Бағышлајын, һансы динә мәхсус олдуғунузу дејә биләрдинизми? [...] Сизин иманыныза мәхсус олан адамларла сөһбәт етмәк бизә хошдур. Сиз бу барәдә... нә дүшүнүрсүнүз (мүзакирә үчүн сечдијин мөвзу әсасында даныш)?»]
● «Бәли, сизи баша дүшүрәм. Амма сизә ҝәлмәјимизин сәбәби одур ки, бизим аиләмиз бүтүн инсанларын әмин-аманлыг ичиндә јашамасыны истәјир. Биз һәр ахшам мүһарибәләр вә мүхтәлиф бәдбәхтликләр һаггында хәбәрләрдә верилән мә’луматлардан олдугҹа јорулмушуг. Ҝүман едирәм ки, сиз дә ејни фикирдәсиниз. [...] Сизҹә, бу вәзијјәти нә дәјишә биләр? [...] Мүгәддәс Китабдакы вә’дләр ҝәләҹәјә даир үмид верир».
[● «Өз фикирләринизи ачыг ифадә етдијиниз үчүн сағ олун. Дејә биләрдинизми, биздә хошунуза ҝәлмәјән нәдир? Сизә Мүгәддәс Китабдан ајәләр ҝөстәрмәјимиз, јохса сизә ҝәлмәјимиз?»]
«МӘНИМ ӨЗ ДИНИМ ВАР»
● «Зәһмәт олмаса, дејин: Сизин дининиз өјрәдирми ки, һәгигәти севән инсанлар ҝүнләрин бириндә јер үзүндә әбәди јашајаҹаглар? [...] Ҹәлбедиҹи фикирдир, елә дејилми? [...] Бу һагда Мүгәддәс Китабын бу ајәләриндә јазылыб (Мәз. 37:29; Мат. 5:5; Вәһј 21:4)».
● «Мән сизинлә тамамилә разыјам ки, бу мәсәләдә һәр кәсин шәхси гәрары олмалыдыр. Лакин билирсинизми ки, һәгиги хидмәтчиләри олсунлар дејә, һазырда Аллаһын Өзү мүәјјән хүсусијјәтләрә малик олан инсанлары ахтарыр? Јәһја 4:23, 24 ајәләринә диггәт јетирин. Сизҹә, Аллаһа «һәгигәтән» ибадәт етмәк нә демәкдир? [...] Һәгигәти јаландан ајырд етмәк үчүн Аллаһын бизә вердији ме’јар нәдир? [...] (Јәһја 17:17). Бунун шәхсән бизим үчүн неҹә ваҹиб олдуғуна да диггәт јетирин (Јәһја 17:3)».
[● «Сиз һәмишәми иман етмисиниз? [...] Неҹә дүшүнүрсүнүз, нә заманса бүтүн бәшәријјәт бир диндә бирләшәҹәкми? [...] Чохдандыр ки, Вәһј 5:13 ајәсиндә јазылан фикир үзәриндә дүшүнүрәм. [...] Сизҹә, бу мәнзәрәјә мүвафиг олмаг үчүн биздән нә тәләб олунур?»]
● «Мән, руһани мәсәләләрлә марагланан сизин кими адамла растлашмаға үмид едирдим. Бу ҝүн бир чох инсанлар бу саһәдә мараг ҝөстәрмир. Иҹазәнизлә сизә бир суал верим: Аллаһын Јер күрәсини бүтүн писликләрдән тәмизләјәҹәји вә ону јалныз дүзҝүнлүјү севән инсанларын јашајыш мәскәни едәҹәјинә даир Мүгәддәс Китаб вә’динә сиз неҹә јанашырсыныз? Бу фикир хошунуза ҝәлирми?»
● «Мәнсуб олдуғунуз динин ишләриндә фәалсынызмы? [...] Ибадәт ајининдә чохму адам иштирак едир? [...] Неҹә дүшүнүрсүнүз, һәмиманлыларынызын әксәријјәти Аллаһын Кәламындакы принсипләри ҝүндәлик һәјатларында тәтбиг едирми? (Јахуд, «...һәмиманлыларыныз арасында дүнја проблемләринин һәллинә даир олан фикирләрдә бирлик ҝөрүрсүнүзмү?») Биз әмин олмушуг ки, Мүгәддәс Китаб өјрәнмәси бу саһәдә көмәк едир».
● «Ҝөрүнүр, дининиз сизи гане едир. Лакин инсанларын әксәријјәтини дүнјанын буҝүнкү вәзијјәти гане етмир. Олсун ки, сизи дә? [...] Сизҹә, бүтүн бунлар нә илә нәтиҹәләнәҹәк?»
● «Мүгәддәс Китабы охумағы хошлајырсынызмы? [...] Ону мүнтәзәм охумаға вахт ајырырсынызмы?»
● «Сиздән буну ешитмәк мәнә хошдур. Әминәм ки, һансы динә мәхсус олуругса-олаг, биз һамымыз әмин-аманлыг дүнјасынын һәсрәтини чәкирик (јахуд, «...өвладларымызы пис тә’сирләрдән горумаг истәјирик»; «...инсанларын әсл мә’нада бир-бирләрини севдикләри әразидә јашамаг истәјирик» вә ја «...инсанларла јахшы мүнасибәтдә олмаг истәјирик, белә ки, һамы стресс алтында олдуғундан буна наил олмаг асан дејил»)».
● «Сизин диндар олдуғунузу билмәјә шадам. Бу ҝүн инсанларын бир чоху динә ҹидди јанашмыр. Һәтта бә’зиләри Аллаһын мөвҹуд олмадығыны дүшүнүр. Бәс сизин е’тигадыныза ҝөрә, Аллаһ неҹә шәхсијјәтдир? [...] Диггәт јетирин ки, Мүгәддәс Китабда Аллаһын шәхси ады јазылыр (Чых. 3:15; 6:3, КМ)».
[● «Иса шаҝирдләрини тәблиғ етмәјә ҝөндәрдикдә онлара Јерин бүтүн әразиләринә ҝетмәји бујурду, орада исә шаҝирдләр башга динә мәнсуб олан инсанларла гаршылашмалы идиләр (Һәв. иш. 1:8). Амма Иса һагг-әдаләтә сусајан инсанларын гулаг асаҹагларыны билирди. Онун сөзләринә ҝөрә зәманәмиздә һансы хүсуси хәбәр тәблиғ олунмалыдыр? (Мат. 24:14). Бу Падшаһлыг бизим үчүн һансы мә’наны кәсб едир?»]
«БИЗ АРТЫГ ИСАНЫН ДАВАМЧЫСЫЈЫГ»
● «Буну ешитмәјә шадам. Онда сиз, чох еһтимал ки, Исанын да ејни ишлә мәшғул олдуғуну, јә’ни инсанлара евләриндә баш чәкдијини, һәмчинин бу иши шаҝирдләринә дә тапшырдығыны билирсиниз. Онларын нә һагда тәблиғ етдикләриндән хәбәриниз вармы? [...] Елә биз дә мәһз һәмин хәбәри сизә сөјләмәјә ҝәлмишик (Лука 8:1; Дан. 2:44)».
● «Онда мән әминәм ки, сиз Исанын Дағүстү тәблиғиндә дедији сөзләрә там ҹиддиликлә јанашаҹагсыныз. Ҝөрүн Иса неҹә дә ачыг, ејни заманда исә сәмимијјәтлә дејир... (Мат. 7:21-23). Бурадан ајдын олур ки, биз өзүмүздән сорушмалыјыг: Мән сәмави Атанын ирадәсини нә дәрәҹәдә јахшы билирәм? (Јәһја 17:3)».
«МӘН МӘШҒУЛАМ»
● «Онда вахтынызы чох алмајаҹағам. Сизинлә чох ваҹиб бир фикри бөлүшмәјә ҝәлмишәм. (Сөһбәт үчүн сечдијин мөвзунун мәғзини бир-ики ҹүмлә илә изаһ ет.)»
● «Јахшы. Онда мән башга вахт, сизә даһа мүнасиб олан вахтда ҝәләрәм. Анҹаг иҹазәнизлә, сизә Мүгәддәс Јазылардан диггәтинизә лајиг олан бирҹә ајә охујум».
● «Сизи баша дүшүрәм. Мән өзүм дә анајам (јахуд, «...ишләјирәм» вә ја «...тәләбәјәм») вә бүтүн ҝүнүм, демәк олар ки, планлашдырылмыш шәкилдә кечир. Бу сәбәбдән вахтынызы алмајаҹағам. Бу ҝүн һәр биримиз чәтинлик чәкирик. Мүгәддәс Китаб ҝөстәрир ки, биз, Аллаһын индики пис системи мәһв едәҹәји вахта чох јахыныг. Лакин бу мәһвдән сағ чыханлар олаҹаг. Онда суал јараныр: Сағ галмаг үчүн бизләрдән һәр биримиз нә етмәлијик? Мүгәддәс Китаб бу суала ҹаваб верир (Сеф. 2:2, 3)».
● «Сизинлә елә бу һагда сөһбәт етмәјә ҝәлмишәм. Биз һамымыз чох — олдугҹа чох мәшғулуг, белә ки, бә’зән һәјатымызда ән ваҹиб шејләри дә нәзәрдән гачырырыг, елә дејилми? [...] Чалышарам вахтынызы алмајым, амма бу ајәнин сиздә мараг ојадаҹағына әминәм (Лука 17:26, 27). Бизләрдән һеч биримиз онларын јериндә олмаг истәмәздик, буна ҝөрә дә Мүгәддәс Китабда дејиләнләрә диггәт јетирмәк үчүн, мүхтәлиф ишләрлә јүкләнмиш һәјатымыздан вахта гәнаәт етмәлијик. (Әдәбијјат тәклиф ет.)»
● «Бәлкә, гоншуларыныза баш чәкдикдән бир јарым саат сонра сизә ҝәлмәјимиз даһа мүнасиб оларды?»
[● «Онда чалышарам вахтынызы чох алмајым. Сизә башга ҝүн ҝәлә биләрәм. Амма ҝетмәздән әввәл сизә бир хүсуси әдәбијјат вермәк истәјирәм. (Бу ај үчүн нәзәрдә тутулан нәшри ҝөстәр.) Бу әдәбијјатда тә’лим курсундан бәһс едилир вә белә тә’лим әрзиндә сиз Мүгәддәс Китабдан бу кими суаллара... (бир-ики суалын адыны чәк) ҹаваб алаҹагсыныз».]
● «Бағышлајын ки, сизә мүнасиб олмајан вахтда ҝәлмишәм. Јәгин ки, Јеһованын Шаһиди олдуғуму билдиниз. Мән сизинлә Мүгәддәс Китабдан ваҹиб бир фикри бөлүшмәк истәрдим. Амма инди вахтыныз олмадығы үчүн сизә бу трактаты вермәк истәјирәм — бурада бу мәсәлә... мүзакирә олунур (нәдән бәһс олундуғуну де). Трактаты охумаг чох вахт алмајаҹаг, анҹаг бунун чох мараглы олдуғуну ҝөрәҹәксиниз».
[● «Сизи чох јахшы анлајырам. Инсан һәмишә нәјисә чатдыра билмир. Һеч дүшүнмүсүнүзмү ки, әҝәр биз әбәди јашасајдыг һәјатымыз доғрудан да башга ҹүр оларды? Ола билсин, буну ешитмәк сизә гәрибә ҝәлир. Амма иҹазә верин бунун неҹә мүмкүн олдуғуна даир сизә Мүгәддәс Китабдан јалныз бир ајә ҝөстәрим (Јәһја 17:3). Беләликлә, инди Аллаһ вә Онун Оғлу һаггында билик алмаг лазымдыр. Буна ҝөрә дә сизә бу әдәбијјаты тәклиф едирик».]
«СИЗ НӘЈӘ ҜӨРӘ БЕЛӘ ТЕЗ-ТЕЗ ҜӘЛИРСИНИЗ?»
● «Биз Мүгәддәс Китабын әсасында әминик ки, ахыр ҝүнләрдә јашајырыг. Индики һадисәләрин нә илә гуртараҹағы үзәриндә дүшүнмәк һамымыз үчүн ваҹибдир. (Һазырда баш верән бир-ики һадисәнин адыны чәк.) Гаршымызда белә бир суал дурур: Индики дүнја системи мәһв оларкән сағ галмаг үчүн нә етмәлијик?»
● «Чүнки биз Аллаһы вә јахынларымызы севирик. Мәҝәр биз һамымыз бир-биримизи севмәли дејиликми?»
«СИЗИН ФӘАЛИЈЈӘТИНИЗЛӘ АРТЫГ КИФАЈӘТ ГӘДӘР ТАНЫШАМ»
● «Буну ешитмәк мәнә чох хошдур. Јәгин ки, гоһумларыныздан вә ја достларыныздан ким исә Шаһиддир? [...] Иҹазәнизлә сизә бир суал верим: Бизим Мүгәддәс Китабдан өјрәтдикләримизә, мәсәлән, «ахыр ҝүнләрдә» јашадығымыза, Аллаһын тезликлә писләри мәһв едәҹәјинә, Јерин Ҹәннәт олаҹағына вә орада әсл мә’нада бир-бирләрини севән мүкәммәл сағламлыға малик олан инсанларын әбәди јашајаҹағына инанырсынызмы?»
«БИЗИМ ПУЛУМУЗ ЈОХДУР»
● «Биз пул јығмырыг. Әксинә, пулсуз олараг Мүгәддәс Китабы евдә өјрәнмәји тәклиф едирик. Һәмин тә’лим програмында нәзәрдән кечирилән мөвзулардан бири будур... (әлдә олан әдәбијјатдан истәнилән бир сәрлөвһәјә диггәт јетир.) Иҹазәнизлә, белә мәшғәләнин неҹә кечирилдијини гысаҹа ҝөстәрим. Бунун үчүн сиздән пул өдәмәк тәләб олунмур».
● «Бизи инсанларын пулу јох, онларын өзләри марагландырыр. (Сөһбәти давам етдир. Бир әдәбијјат ҝөстәр вә бунун шәхсән онлара неҹә көмәк едә биләҹәјини изаһ ет. Әҝәр ев саһиби сәмими мараг ҝөстәрир вә охујаҹағыны вә’д едирсә, һәмин әдәбијјаты она вер. Мүнасибдирсә, тәблиғ фәалијјәтимизин һансы вәсаит сајәсиндә апарылдығыны изаһ ет.)»
КИМ ИСӘ «МӘН БУДДИСТӘМ» ДЕЈӘНДӘ
● Һәмин адамын буддизмә даир һамы тәрәфиндән гәбул олунан нөгтеји-нәзәрә саһиб олдуғуну дүшүнмә. Јапонијадакы буддизм Ҹәнуб-Шәрги Асијада олан буддизмдән кифајәт гәдәр фәргләнир. Буддизм һаггындакы тәсәввүрләр инсанларын нөгтеји-нәзәрләринә ҝөрә дә фәргләнә биләр. Лакин үмумијјәтлә бунлары билмәк фајдалыдыр: 1) Буддизм Аллаһы — Јараданы бир шәхсијјәт кими гәбул етмир. Амма буддистләрин бир чоху Будданын сурәт вә мүгәддәс сајылан әшјаларына ибадәт едир. 2) Буддизмин тәрәфдарлары өзләринин дини идеалы вә тәглид едилмәк үчүн нүмунә олараг, «Будда» титулуну алан Сиддһартһа Гаутаманы санырлар. Будда инсанлары дә’вәт едирди ки, бәшәријјәти инсани нөгтеји-нәзәрдән өјрәнмәклә маарифләнсинләр, һәмчинин фикирләрини идарә едиб, бүтүн дүнјәви еһтирасларыны боғмаға чалышсынлар, чүнки проблемләрин сәбәбини бунда ҝөрүрдү. Бу тә’лимә әсасән, белә етмәклә «нирванаја» јетишмәк — сонсуз сурәтдә баш верән јенидән төрәмә вә башга һәјата кечмә дөврәсиндән азад олмаг мүмкүндүр. 3) Буддистләр, әҹдадларыны өз һәјатвериҹиләри кими гәбул етдикләри үчүн онлара ситајиш едирләр.
Сөһбәт етмәк үсуллары: 1) Буддистлә данышаркән гејд ет ки, сән Христиан дүнјасына мәнсуб дејилсән. 2) Буддистләр «мүгәддәс сандыглары китаблара», о ҹүмләдән Мүгәддәс Китаба һөрмәтлә јанашырлар. Буддист фәлсәфәси үзәриндә дајанмаг әвәзинә, Мүгәддәс Китабдакы руһландырыҹы хәбәри данышмаг јахшыдыр. Гој онлар билсинләр ки, Мүгәддәс Китаб инсан фәлсәфәси јох, бәшәријјәтин Јараданы олан Јеһова Аллаһын нүфузлу Кәламыдыр. Мүгәддәс Китабдакы мараглы фикирләрдән бирини ҝөстәрмәк үчүн нәзакәтлә онлардан иҹазә истә. 3) Буддистләрин бир чоху әмин-аманлыг, хошбәхт аилә һәјаты арзусундадырлар вә јүксәк әхлаглы һәјат тәрзи кечирмәк истәјирләр. 4) Ҝөстәр ки, Мүгәддәс Китаб бәшәријјәтин гаршылашдығы проблемләрин әсл һәлли олараг јер үзәриндә әдаләтли сәмави һакимијјәтин идарәсинә ишарә едир. Бу китаб Јер күрәсинин ҝәләҹәјини вә јер үзүндә гурулаҹаг Ҹәннәтдәки әбәди һәјата олан ҝөзәл үмиди тәсвир едир. 5) Еләҹә дә ҝөстәрә биләрсән ки, Мүгәддәс Китаб бүтүн ҹанлыларын мәншәјинә, һәјатын мә’насына, өлүләрин вәзијјәтинә, дирилмә үмидинә вә писликләрин мөвҹуд олмасы сәбәбинә даир изаһатлар верир. Аллаһын Кәламынын саф һәгигәтләринин хејирхаһлыгла тәгдим едилмәси, һәлим инсанларын үрәјинә мүтләг јол тапаҹаг.
Сәмими буддистләр үчүн «Ата ахтарышында» адлы хүсуси брошүра нәшр едилмишдир (инҝ.).
КИМ ИСӘ «МӘН ҺИНДУИСТӘМ» ДЕЈӘНДӘ
● Јадда сахла: Һиндуист фәлсәфәси һәддиндән артыг мүрәккәбдир вә садә мәнтигә ујғунлашмыр. Бу сәбәбдән бунлары јадда сахласан фајдалы олар: 1) Һиндуизмә әсасән, танры сајылан Брәһмән өзүндә үч танрыны бирләшдирир: Брәһмән — јарадан танры; Вишну — горујан танры вә Шива — мәһв едән танры. Лакин һиндуистләрин тәсәввүрүнә ҝөрә танры шәхсијјәт дејил вә конкрет бир шеј тәгдим етмир. 2) Һиндуистләр инанырлар ки, бүтүн ҹанлы варлыглар, сонсуз сурәтдә јени шәклә дүшмә дөвријјәсинә мә’руз галан өлмәз ҹана маликдирләр, ҹанын башга шәклә дүшмәси әвәзетмә (карма) ганунуна ујғун олараг баш верир вә бу «сонсуз дөвријјәдән» јаха гуртармағын јеҝанә јолу, өзүндә ҹисмани еһтираслары боғмаг вә үмумдүнја руһла бирләшмәкдир. 3) Демәк олар ки, һиндуистләрин һамысы башга динләрә һөрмәт едир. Онларын фикринә ҝөрә, бүтүн динләр, е’тигадлары бир-бириндән һәр неҹә фәргләнсә дә, ејни һәгигәтә апарыр.
Һиндуизмин мүрәккәб фәлсәфәсиндә баш сындырмаг әвәзинә, Мүгәддәс Јазылардан әсл мә’нада мәмнунлуг ҝәтирән һәгигәтләри данышмаг даһа јахшыдыр. Јеһова һәјат јолуну мәһәббәтлә бүтүн инсанлара ҝөстәрир вә үрәкләри әдаләт һәсрәтиндә оланлар бу һәгигәтә һај верәҹәкләр. Јалныз Мүгәддәс Китаб ҝәләҹәјә даир әсаслы үмид верир; јалныз Мүгәддәс Китаб инсанларын гаршысында дуран ваҹиб суаллара доғрудан да ганеедиҹи ҹаваблар верир. Фүрсәтдән истифадә едәрәк һәмин суалларын ҹавабларыны онлара де. Мараглыдыр ки, һиндуистләрин «Ригведа» (Х 121) китабында олан һимнләрдән бири «Намә’лум Аллаһа» адланыр. Бә’зән буну хатырлатмаға дәјәр. (Һәвариләрин ишләри 17:22, 23 илә мүгајисә ет.) Бундан әлавә, диагамма олмадан, Һиндуистләрин танрысы Вишнунун ады Иш-нуһ кими верилир ки, бу да Ҝилдани дилиндә «адам Нуһ» демәкдир. Диггәти, Нуһун ҝүнләриндә баш верән үмумдүнја дашгынынын мә’насыны ачыглајан Мүгәддәс Китаб ајәләринә јөнәлт.
Сәмими һиндуистләр үчүн чох фајдалы мә’лумат нөвбәти нәшрләрдә јерләшир: «Азадлыға апаран илаһи һәгигәтин јолу», «Курукшетрадан Һар-Меҝидона — вә сәнин хиласын», һәмчинин «Проблемләримизи һәлл етмәкдә бизә ким көмәк едәҹәк?»(бу нәшрләр инҝилисҹәдир).
КИМ ИСӘ «МӘН ЈӘҺУДИЈӘМ» ДЕЈӘНДӘ
● Һәр шејдән өнҹә, һәмин адамын нәји нәзәрдә тутдуғуну мүәјјән ет. Јәһуди дининә әсл мә’нада аз адам инаныр. Әксәријјәт исә садәҹә бу милләтә мәнсуб олдуглары үчүн өзләрини јәһуди дининә аид едир.
Јадда сахланылмасы фајдалы олан бир нечә гејд: 1) Диндар јәһудиләрин әгидәсинә ҝөрә, Аллаһын адыны чәкмәк гадаған олунур. 2) Јәһудиләрин бир чоху фәрз едир ки, «Мүгәддәс Китаб» христиан китабыдыр, лакин «Ибраниҹә Мүгәддәс Јазылара», «Мүгәддәс Јазылара» вә ја «Төврат» китабына истинад едәндә белә проблем јаранмыр. 3) Јәһуди дининин әсасыны «Мүгәддәс Јазылара» бәрабәр тутулан ән’әнәләр тәшкил едир. 4) Иса Мәсиһи хатырлатмаг јәһудиләрин јадына, Христиан дүнјасы тәрәфиндән Исанын ады наминә онлара гаршы төрәдилән амансыз тә’гибләри сала биләр. 5) Јәһудиләр әсасән әминдирләр ки, Аллаһ онлардан шәнбә ҝүнүнә һөкмән риајәт етмәји тәләб едир вә һәмин вахт, һәтта мигдарындан асылы олмајараг, пул хәрҹләмәк ишиндән белә узаг дурмаг ҝәрәкдир.
Үмуми тәмәл гојмаг үчүн сән белә дејә биләрсән: 1) «Јәгин сиз разысыныз ки, мәншәјимиздән асылы олмајараг бу ҝүн һамымыз ејни чәтинликләрлә гаршылашырыг. Әсримиздә јығылан проблемләр күллијатынын нә заманса һәлл едиләҹәјинә инанырсынызмы? (Мәз. 37:10, 11, 29; Мәз. 146:3-5; Дан. 2:44)». 2) «Биз Христиан дүнјасына мәнсуб дејилик вә Үч үгнума ситајиш етмирик, лакин Ибраһимин Аллаһына ибадәт едирик. Мәгсәдимиз динә даир һәгигәти тапмагдыр. Иҹазә верин сорушум, јәһудиләр арасында бу гәдәр фәргли фикир олдуғу бир һалда һәгигәти мүәјјән етмәјә неҹә наил олурсунуз? [...] (Ганун. 4:2; Јешаја 29:13, 14; Мәз. 119:160)». 3) «Аллаһын Ибраһимә вердији вә’ди — бүтүн халгларын онун зүрријјәтиндә хејир-дуа алаҹаглары вә’ди бизи чох марагландырыр (Јар. 22:18)».
Әҝәр һәмин адам Аллаһын мөвҹудлуғуна шүбһә едирсә, ондан соруш: «Сиз һәмишәми шүбһә етмисиниз?» Сонра онунла, Аллаһын писликләрә вә изтираба нә үчүн јол вердијини мүзакирә едә биләрсән. Насизмин дәһшәтләри бир чох јәһудиләри бу барәдә дүшүнмәјә вадар едир.
Әҝәр сиз Аллаһын адыны истифадә етмәјин нәјә ҝөрә ваҹиб олдуғуну мүзакирә едирсинизсә, әввәлҹә һәмсөһбәтинин бу мәсәләјә даир фикрини ајдынлашдыр. Онун нәзәринә чатдыр ки, Чыхыш 20:7 ајәсинә әсасән, Аллаһын адыны бош јерә чағырмаг гадаған олунур, онун һөрмәтлә истифадә едилмәси исә гадаған олунмур. Тәсдиг хүсусунда Мүгәддәс Јазылардан бу кими ајәләри ҝәтир: Чыхыш 3:15 (вә ја Мәзмур 135:13); 1 Падшаһлар 8:41-43; Јешаја 12:4; Јеремја 10:25; Малаки 3:16.
Мәсиһ һаггында данышаркән: 1) Онун ким олдуғу барәдә данышмаг әвәзинә, онун рәһбәрлијинин ҝәтирәҹәји хејир-дуалар һаггында сөјлә. 2) Сонра, Мәсиһин конкрет шәхсијјәт олдуғуну Мүгәддәс Китаб ајәләри васитәсилә ев саһибинә ҝөстәр (Јар. 22:17, 18; Зәк. 9:9, 10; Дан. 7:13, 14). 3) Мәсиһин ики ҝәлиши барәдә мәгсәдјөнлү шәкилдә данышмаг олар (Даниел 7:13, 14 ајәләрини Даниел 9:24-26 илә мүгајисә ет.) 4) Аллаһын нијјәтинин өз вахтында јеринә јетмәсиндә Исанын ролу һаггында даныш. Гејд ет ки, Иса тә’лим верән заман, Аллаһын јол вермәси сајәсиндә мә’бәдин икинҹи вә һәмишәлик мәһв едилмәси олдугҹа јахын иди. Лакин Иса Ганунун вә пејғәмбәрликләрин јеринә јетмәсини, һәмчинин өзүнүн иззәтли ҝәлишини гејд едирди, буну исә Ганун вә пејғәмбәрләр дә иманлы инсанлара ачыглајырды.