Фәсил 43
Мәсиһ мәсәлләрлә өјрәдир
ҜӨРҮНҮР, Иса Мәсиһин фәрисејләрлә сөһбәти Капернаһумда баш верир. Һәмин ҝүн, бир гәдәр сонра о дуруб јахынлыгдакы Галилеја ҝөлүнә ҝедир. Орада бөјүк издиһам топлашыб. Иса гајыға минир, саһилдән араланыр вә саһилдә топлашмыш адамлара сәмави Падшаһлыг барәдә тәлим вермәјә башлајыр. О, мәсәлләрлә өјрәдир. Бу мәсәлләр инсанлара јахшы таныш олан шејләрдән ҝөтүрүлүб.
Әввәлҹә о, тохум сәпән әкинчидән данышыр. Тохумлардан бәзиси јол кәнарына дүшүр вә гушлар ҝәлиб онлары дәнләјир. Диҝәрләри дашлыға дүшүр, бурада торпаг аз олдуғундан көкү дәринә ҝедә билмир вә ҹүҹәрән биткиләр ҝүнәшин истисиндән солур. Бир башгалары тиканлыға дүшүр вә бөјүјәндә тикан онлары боғур. Бәзиләри исә мүнбит торпаға дүшүр вә бар ҝәтирир; бири јүзгат, диҝәри алтмышгат, о бириси исә отузгат.
Диҝәр мәсәлдә Иса Аллаһын Падшаһлығыны тохум сәпән бир адама бәнзәдир. Ҝүнләр кечир, һәмин адам јатыр, дурур, тохум исә јаваш-јаваш бөјүјүр. О, бунун неҹә баш вердијини билмир. Тохум өз-өзүнә бөјүјүб бар ҝәтирир. Тахыл јетишәндә исә адам ону бичир.
Үчүнҹү мәсәлдә Иса јахшы тохум әкмиш адамдан данышыр. «Адамлар јатанда» онун дүшмәни ҝәлиб буғда арасына алаг тохуму сәпир. Һәмин адамын нөкәрләри сорушурлар ки, бәлкә алаг отларыны јығсынлар. Ағалары исә дејир: «Јох, гојун галсын. Алаг отларыны јығанда, сәһвән буғданы да чыхара биләрсиниз. Гој икиси дә бичинә гәдәр бир јердә бөјүсүнләр. Бичин вахты мән бичинчиләрә дејәҹәјәм: “Әввәлҹә алаг отларыны јығыб дәрз бағлајын вә јандырын, сонра исә буғданы мәним анбарыма топлајын”».
Иса саһилдә топлашмыш ҹамаата даһа ики мәсәл данышыр. О, сәмави Падшаһлығы бир адамын әкдији «хардал тохумуна» бәнзәдир. Иса дејир ки, хардал тохуму бүтүн тохумлардан ән хырдасы олса да, бөјүјәндә бостан биткиләри арасында ән јекәси олур. Бу тохум бөјүјүб ағаҹ олур вә ҝөј гушлары ҝәлиб онун будагларында јува салыр.
Бу ҝүн бәзиләри хардал тохумундан да кичик тохумларын мөвҹуд олдуғуну дејирләр. Амма Иса һәмин мәсәллә ботаника дәрси вермир. Онун ҝүнләриндә јашајан галилејалыларын таныдығы тохумлардан ән кичији хардал тохуму иди. Буна ҝөрә дә динләјиҹиләр баша дүшүрләр ки, Иса тохумун бој атыб, һејрәтамиз дәрәҹәдә бөјүмәсиндән данышыр.
Ахырда Иса сәмави Падшаһлығы «мајаја» бәнзәдир: бир гадын мајаны ҝөтүрүб үч бөјүк тәкнә уна гатыр вә бир аздан маја бүтүн хәмири аҹыдыр.
Бу беш мисалы данышандан сонра Иса ҹамааты јола салыр вә евә гајыдыр. Бир аздан 12 һәвариси вә диҝәр шаҝирдләри онун јанына ҝәлирләр.
Исанын мәсәлләри бизә нә өјрәдир?
Исанын бу јени тәлим вермә үсулу шаҝирдләриндә бөјүк мараг доғуруб. Дүздүр, Иса әввәлләр дә мәсәлләрлә өјрәдирди, амма бу ҹүр ҝениш шәкилдә јох. Буна ҝөрә дә шаҝирдләр онун јанына ҝәлиб сорушурлар: «Нијә онлара һәр шеји мәсәлләрлә данышырсан?»
Исанын бу ҹүр тәлим вермәсинин сәбәбләриндән бири одур ки, бунунла «ағзымы мәсәлләрлә ачаҹағам, бәшәрин тәмәли гојуландан бәри ҝизли сахланылмыш сирләри бәјан едәҹәјәм» пејғәмбәрлији јеринә јетир. Бунун башга сәбәби дә вар: мәсәлләр инсанын үрәјинин нијјәтләрини үзә чыхарыр.
Әслиндә, Иса ону динләјән адамларын әксәријјәти үчүн садәҹә маһир бир һекајәтчи вә мөҹүзәчидир. Исаны Аға олараг гәбул едиб, она хидмәт етмәк вә фәдакарҹасына ардынҹа ҝетмәк онларын һеч ағлына да ҝәлмир. Онлар нә һәјатларында, нә дә дүшүнҹәләриндә һеч бир дәјишиклик етмәк истәмирләр. Бу адамлар истәмирләр ки, Исанын ҝәтирдији хәбәр онларын һәјатына белә ҝүҹлү тәсир ҝөстәрсин.
Иса дејир: «Буна ҝөрә дә онларла данышанда мәсәл чәкирәм, чүнки баханда һеч нә ҝөрмүрләр, ешитдикләри бир гулагдан ҝириб о бирисиндән чыхыр вә мәнасыны анламырлар. Јешаја пејғәмбәрин бу сөзләри онларын үзәриндә јеринә јетир: “...Чүнки бу халгын үрәји дашлашыб”».
Иса давам едир: «Сизин исә ҝөзләриниз хошбәхтдир, чүнки ҝөрүр, гулагларыныз бәхтәвәрдир, чүнки ешидир. Буну билин ки, бир чох пејғәмбәрләр вә салеһ адамлар сизин ҝөрдүјүнүзү ҝөрмәји арзуламыш, амма ҝөрмәмишләр, сизин ешитдикләринизи ешитмәк истәмиш, амма ешитмәмишләр».
Бәли, 12 һәваринин вә онларла олан диҝәр шаҝирдләрин үрәји өјрәнмәјә һазырдыр. Буна ҝөрә дә Иса дејир: «Сизә сәмави падшаһлығын мүгәддәс сирләрини баша дүшмәк габилијјәти верилиб, онлара исә верилмәјиб». Шаҝирдләр билијә ҹан атдыгларына ҝөрә Иса онлара әкинчи барәдә мәсәли изаһ едир:
«Тохум Аллаһын сөзүдүр». Торпаг исә инсан үрәјинин рәмзидир. Тапданмыш јол кәнарына дүшән тохум барәдә Иса дејир: «Иблис ҝәлир вә сөзү онларын үрәјиндән ҝөтүрүб апарыр ки, онлар инаныб хилас олмасынлар».
Тохум дүшмүш дашлыг торпаг Аллаһын сөзүнү севинҹлә гәбул едән адамларын үрәјини билдирир. Амма сөз үрәкләриндә дәрин көк сала билмәдијиндән сынаг вә тәгибләрлә үзләшәндә бу адамлар ҝери чәкилирләр.
Тиканлыға дүшмүш тохум сөзү ешидән адамлара аиддир. Беләләри һәјат гајғыларына, вар-дөвләт вә ејш-ишрәтә гапылыб боғулур вә бәһрә вермирләр.
Мүнбит торпаға әкилмиш тохум пак вә јахшы үрәклә сөзү ешидиб бәсләјән вә сәбирлә бар верән адамлара аиддир.
Исанын өјрәтдикләрини дәриндән анламаг үчүн онун јанына ҝәлмиш шаҝирдләр неҹә дә хошбәхтдирләр! Иса истәјир ки, адамлар онун мәсәлләрини баша дүшсүнләр вә бу мәсәлләр васитәсилә һәгигәти өјрәнсинләр. О сорушур: «Һеч ҝөрмүсүнүз ки, чырағы зәнбилин вә ја чарпајынын алтына гојсунлар?» Хејр, «ону масанын үстүнә гојурлар». Сонра әлавә едир: «Буна ҝөрә дә неҹә гулаг асдығыныза фикир верин».
Шаҝирдләр даһа чох шеј өјрәнирләр
Шаҝирдләр әкинчи барәдә мәсәлин мәнасыны анладыгдан сонра даһа чох шеј өјрәнмәк истәјирләр. «Тарладакы алаг отлары мәсәлини бизә изаһ ет», — дејә Исадан хаһиш едирләр.
Шаҝирдләрлә саһилдәки ҹамаатын Исанын дедикләринә мүнасибәти тамам фәрглидир. О адамларда Исанын данышдығы мәсәлләрин мәнасыны дәрк етмәк истәји јохдур, онлара садәҹә ешитдикләри бәс едир. Иса өјрәнмәјә ҹан атан вә буна ҝөрә онун јанына гајытмыш шаҝирдләрини бу адамлара гаршы гојараг дејир:
«Һансы өлчү илә өлчүрсүнүзсә, о өлчү илә дә сизә өлчәҹәкләр, һәлә үстүнә әлавә дә едәҹәкләр». Шаҝирдләр Исаја бөјүк «өлчүдә» мараг вә диггәт ҝөстәрирләр вә бунун әвәзиндә даһа чох шеј өјрәниб хејир-дуа алырлар. Истәкләринин мүгабилиндә Иса изаһ едир:
«Јахшы тохуму әкән инсан Оғлудур. Тарла дүнјадыр; јахшы тохум падшаһлығын оғуллары, алаг отлары исә Шәририн оғулларыдыр. Алаг отуну әкән дүшмән Иблисдир. Бичин дөврүн јекуну, бичинчиләр исә мәләкләрдир».
Бу мәсәли тәфсилаты илә изаһ етдикдән сонра Иса ахырда нә олаҹағыны ҝөстәрир. О дејир ки, дөврүн јекуну әрзиндә бичинчиләр, јәни мәләкләр алаг отуна бәнзәјән сахта мәсиһчиләри (Христиан дүнјасыны) «падшаһлығын оғулларындан» ајыраҹаглар. Сонра «Шәририн оғуллары» мәһв едилмәк үчүн ишарәләнәҹәк, Аллаһын Падшаһлығынын оғуллары олан «салеһләр» исә «Аталарынын падшаһлығында ҝүнәш кими парлајаҹаглар».
Сонра Иса билијә сусајан шаҝирдләринә даһа үч мәсәл данышыр. О дејир: «Сәмави падшаһлыг чөлдә ҝизләдилмиш хәзинәјә бәнзәјир. Бир адам ону тапды вә ҝизләтди. Сонра севинҹиндән ҝедиб һәр шејини сатды вә ораны алды».
Иса давам едир: «Сәмави падшаһлыг һәмчинин әла мирвариләр ахтаран таҹирә бәнзәјир. О, чох гијмәтли бир мирвари тапанда ҝедиб дәрһал һәр шејини сатды вә о мирварини алды».
Иса Мәсиһ хәзинә тапмыш адама вә гијмәтли мирвари тапмыш таҹирә бәнзәјир. О, ади инсан олмаг үчүн ҝөјдәки шәрәфли мөвгејини гојдугда, санки һәр шејини сатды. Сонра јердә тәһгирләрә вә олмазын зүлмләрә мәруз галды вә Аллаһын Падшаһлығыны идарә етмәјә лајиг олдуғуну ҝөстәрди.
Исанын давамчыларындан да «һәр шејләрини сатмаг» тәләб олунур. Бу тәгдирдә онлары ја Иса Мәсиһлә бирҝә һакимијјәт сүрмәк, ја да Аллаһын Падшаһлығынын јердәки тәбәәси олмаг мүкафаты ҝөзләјир. Бәс Аллаһын Падшаһлығында пај алмаг бизим үчүн дә варлы бир хәзинә вә ја чох баһалы мирвари гәдәр гијмәтлидир?
Ахырда Иса Аллаһын Падшаһлығыны балыгчы торуна бәнзәдир. Бу тор ҹүрбәҹүр балыгла долудур. Балыглары ајырыб јарарсызыны туллајыр, јахшысыны габлара јығырлар. Исанын сөзләриндән мәлум олур ки, бу дөврүн јекунунда да белә олаҹаг: мәләкләр писләри салеһ адамлардан ајыраҹаг вә мәһв үчүн топлајаҹаглар.
Иса илк шаҝирдләрини «инсан тутмаға» чағырмагла балыг овуна бәнзәјән бу иши өзү башлады. Һәмин иш мәләкләрин нәзарәти алтында јүзилликләр боју давам едир. Нәһајәт бу тору чәкмәк вахты јетишир. Тор Падшаһлыг барәдә тәблиғ ишини билдирир вә бунун васитәсилә ҹүрбәҹүр адамлар топланыр.
Бәли, јарарсыз балыг мәһв олунурса, јахшы балыг горунуб сахланылыр. Әҝәр биз дә Исанын шаҝирдләри кими даһа чох өјрәнмәјә вә анламаға ҹан атырыгса, һәм чохлу билијә јијәләнәҹәк, һәм дә Аллаһдан әбәди һәјат әнамы алаҹағыг. Матта 13:1—52; Марк 4:1—34; Лука 8:4—18; Мәзмур 78:2; Јешаја 6:9, 10.
▪ Иса һарада вә нә вахт мәсәлләрлә өјрәдир?
▪ Иса ҹамаата һансы беш мәсәли данышыр?
▪ Нә үчүн Иса хардал тохумунун бүтүн тохумлардан кичик олдуғуну дејир?
▪ Иса нәјә ҝөрә мәсәлләрлә данышыр?
▪ Исанын шаҝирдләринин башга адамлардан фәргләндији нәдән ҝөрүнүр?
▪ Иса әкинчи һаггындакы мәсәли неҹә изаһ едир?
▪ Шаҝирдләр саһилдә Исаны динләјән адамлардан нә илә сечилир?
▪ Әкинчи, тарла, јахшы тохум, дүшмән, бичин вә бичинчиләр кими вә ја нәји билдирир?
▪ Иса даһа һансы үч мәсәли данышыр вә биз онлардан нә өјрәнирик?