ДӘРС 14
Тәбиилик
ТӘБИИ шәкилдә данышмаг башгаларынын етибарыны газанмаға көмәк едәҹәк. Сәнинлә маска ҝејинәрәк данышан адамын дедији сөзләрә инанардынмы? Масканын данышанын өзүндән гәшәнҝ олмасы вәзијјәти дәјиршәрдими? Јәгин ки, јох. Буна ҝөрә дә дона ҝирмә, неҹә варсан елә ол.
Тәбиилик һәддән артыг сәрбәст олмаг демәк дејил. Савадсыз, анлашылмаз тәрздә данышмагдан, сөзләри сәһв тәләффүз етмәкдән гачын. Жаргон ифадәләрдән дә истифадә етмә. Биз һәм данышығымызла, һәм дә һәрәкәтләримизлә өзүмүзү лајигли тәрздә апармаг истәјирик. Өзүнү тәбии апаран инсан нә һәддиндән артыг рәсми ҝөрүнүр, нә дә башгаларында тәәссүрат јаратмаға ҹан атыр.
Тәблиғ хидмәтиндә. Шаһидлик етмәк үчүн гапыја вә ја иҹтимаи јердә кимәсә јахынлашанда һәјәҹан кечирирсәнми? Әксәријјәтимиз һәјәҹанланырыг, анҹаг бәзиләриндә бу, башгаларына нисбәтән даһа чох чәкир. Ҝәрҝинлик сәсин сүни вә ја титрәк чыхмасына сәбәб олур, јахуд кечирдијин һәјәҹан башынын вә әлләринин һәрәкәтиндә өзүнү бүрузә верир.
Бу проблем мүхтәлиф сәбәбләрдән ирәли ҝәлә биләр. Ола билсин, тәблиғчи башгаларында һансы тәәссүраты ојадаҹағы һагда вә ја етдији тәгдимәнин уғурлу олуб-олмајаҹағы барәдә нараһат олур. Белә һиссләр кечирмәк нормалдыр, анҹаг проблем бу шејләрә һәддиндән артыг диггәт јетирәндә јараныр. Хидмәтә башламаздан әввәл һәјәҹанланырсанса, сәнә нә көмәк едә биләр? Јахшы һазырлаш вә үрәкдән Јеһоваја дуа ет (Һәв. иш. 4:29). Инсанлары јерүзү Ҹәннәтдә әбәди һәјат, мүкәммәл сағламлыг алмаға дәвәт етмәклә Јеһованын ҝөстәрдији бөјүк мәрһәмәт һагда дүшүн. Көмәк етмәк истәдијин адамлар вә онларын хош хәбәри ешитмәли олдуглары барәдә фикирләш.
Һәмчинин унутма ки, инсанлар ирадә азадлығына маликдирләр, буна ҝөрә дә чатдырдығын хәбәри гәбул едә дә биләрләр, етмәјә дә. Иса гәдим Исраилдә тәблиғ едәндә дә белә иди. Сәнә садәҹә тәблиғ етмәк тапшырығы верилиб (Мат. 24:14). Инсанлар дедикләринә гулаг асмасалар белә, хидмәтдә иштирак етмәјинин өзү артыг шаһидликдир. Чәкдијин әмәк әбәс дејил, чүнки Јеһоваја јол вермисән ки, Өз ирадәсини јеринә јетирмәк үчүн сәндән истифадә етсин. Шаһидлик етмәјә фүрсәт јарананда неҹә данышаҹагсан? Диггәтини башгаларынын тәләбатларына ҹәмләмәји өјрәнсән, нитгин ҝөзәл вә тәбии олаҹаг.
Шаһидлик едәркән ади һалларда олдуғу кими данышыб, һәрәкәт етсән, динләјиҹиләрин өзүнү сәрбәст һисс едәҹәкләр. Һәтта Мүгәддәс Јазылардан бөлүшмәк истәдијин фикирләри даһа һәвәслә гәбул едә биләрләр. Узун-узады данышмаг әвәзинә, онларла сөһбәт ет. Достјана давран. Онлара мараг ҝөстәр вә дедикләрини мәмнунијјәтлә динлә. Әлбәттә, елә јерләр вар ки, дил вә ја јерли адәт-әнәнәләр јад адамларла данышаркән мүәјјән гајдалара риајәт едилмәсини тәләб едир вә белә олан һалда бу шејләри нәзәрә алмаг лазымдыр. Анҹаг ҝүләрүз олмаг һеч вахт артыглыг етмәјәҹәк.
Сәһнәдә. Аудиторија гаршысында чыхыш едәркән ән јахшысы тәбии, данышыг үслубунда данышмагдыр. Әлбәттә, аудиторија бөјүк оланда даһа уҹадан данышмаг лазым ҝәлир. Әҝәр чыхышы әзбәрләмәјә чалышыр, јахуд хырда тәфсилатлары белә јазырсанса, чох еһтимал ки, сөзләрә ҝөрә һәддән артыг нараһат олурсан. Сөзләри дүзҝүн сечмәк ваҹибдир, анҹаг онлара һәддиндән артыг диггәт јетириләндә чыхыш сојуг вә рәсми олур. Тәбиилик итир. Чатдыраҹағын фикирләри габагҹадан дүшүнмәк лазымдыр, анҹаг әсас диггәт сөзләрә јох, фикирләрә ҹәмләнмәлидир.
Ејни шеји јығынҹаг ҝөрүшләриндә шәрһләр вермәјә дә аид етмәк олар. Јахшы һазырлаш, анҹаг ҹаваблары үзүндән охумаға вә ја әзбәрләмәјә чалышма. Шәрһләри тәбии интонасија илә де ки, үрәкдән ҝәлдији һисс олунсун.
Әҝәр натиг һәтта лазым олан шејләри дә һәддиндән артыг етсә, нитги динләјиҹиләрә сүни ҝөрүнәҹәк. Мисал үчүн, ајдын данышмаг вә сөзләри дүзҝүн тәләффүз етмәк ваҹибдир, амма буну елә етмәк лазымдыр ки, нитг рәсми вә ја сүни алынмасын. Јериндә едилән тәсвири вә ја вурғулајан жестләр нитги ҹанлы едир, анҹаг кобуд вә ја шиширдилмиш жестләр динләјиҹиләрин диггәтини јајындырыр. Кифајәт гәдәр һүндүрдән даныш, анҹаг гышгырма. Чыхыш заманы һәрдән шөвглә данышмаг јахшыдыр, лакин тәмтәраглы данышмагдан чәкин. Интонасија, шөвг, һиссләр динләјиҹиләрин диггәтини натигә ҹәкмәмәли вә ја онларда мәнфи һиссләр јаратмамалыдыр.
Һәтта ади данышыгда да фикирләрини ајдын ифадә етмәк бәзи инсанларын тәбиәтинә хасдыр. Башгалары исә садә тәрздә данышырлар. Һәр ҝүн дүзҝүн данышмаг вә өзүнү мәсиһчијә лајиг тәрздә апармаг ваҹибдир. Онда сәһнәдә тәбии данышмаг вә давранмаг сәнә даһа асан олаҹаг.
Аудиторија гаршысында охујаркән. Аудиторија гаршысында тәбии охумағы баҹармаг үчүн чалышмаг лазымдыр. Бунун үчүн мәтндәки әсас фикирләри мүәјјән етмәк вә онларын неҹә инкишаф етдијини изләмәк ҝәрәкдир. Бунлары јадда сахла, әкс тәгдирдә, садәҹә сөзләри охујаҹагсан. Таныш олмајан сөзләрин тәләффүзүнү јохла. Сөзләри дүзҝүн груплашдырмағы вә дүзҝүн интонасија илә охумағы өјрәнәнә гәдәр уҹадан охујараг мәшг ет. Сәлис алынана гәдәр тәкрар-тәкрар оху. Мәтнлә јахшы таныш ол ки, уҹадан охујанда охумағын ҹанлы сөһбәтә бәнзәсин. Бах буна тәбии охумаг дејирләр.
Әлбәттә, аудиторија гаршысында әксәр һалларда Мүгәддәс Китаба әсасланан нәшрләримиздән охујуруг. Теократик Хидмәт Мәктәбиндә алдығымыз охумаг тапшырығындан әлавә, биз хидмәтдә вә сәһнәдән чыхыш едәндә дә Мүгәддәс Китабдан ајәләр охујуруг. Гардашлара «Ҝөзәтчи Гүлләси»нин өјрәнилмәсиндә вә Јығынҹағын Мүгәддәс Китаб өјрәнмәсиндә охумаг тапшырылыр. Бәзи гардашлар конгресләрдә һазыр мәтнлә чыхыш едирләр. Истәр Мүгәддәс Китабдан, истәрсә дә башга нәшрләрдән охујаркән, дырнаг ишарәси ичиндә ҝәтирилән сөзләри ифадәли оху. Әҝәр мәтндә бир нечә нәфәрин сөзләри ҝәтирилирсә, һәр бирини охујанда сәсини дәјишдир. Еһтијатлы ол ки, һәддиндән артыг драматик шәкилдә охумајасан, садәҹә ҹанлы вә тәбии оху.
Тәбии охумаг сөһбәт етмәјә бәнзәјир. Бу ҹүр охумаг сүни јох, инандырыҹы сәсләнир.