Мәктәбдә верилән тапшырыгларын һазырланмасы
ҺӘР ДӘФӘ мәктәбдә тапшырыг аланда тәкмилләшмәк үчүн имкан јараныр. Тапшырығын үзәриндә виҹданла чалыш, белә олдугда тәрәггин тәдриҹән һәм өзүнә, һәм дә башгаларына ашкар олаҹаг (1 Тим. 4:15). Мәктәб сәнә баҹарыгларыны даһа јахшы инкишаф етдирмәјә көмәк едәҹәк.
Јығынҹаг гаршысында чыхыш етмәк фикри сәни һәјәҹанландырырмы? Мәктәбә мүәјјән мүддәт јазылмыш олсан белә, бу тәбиидир. Анҹаг мүәјјән шејләр һәјәҹаныны азалтмаға көмәк едәҹәк. Евдә тез-тез уҹадан оху. Јығынҹаг ҝөрүшләриндә һәмишә шәрһ вер вә әҝәр артыг тәблиғчисәнсә, тәблиғдә мүнтәзәм иштирак ет. Бунун сајәсиндә башгаларынын гаршысында данышмаг үчүн тәҹрүбә топлајаҹагсан. Бундан әлавә, алдығын тапшырыглара габагҹадан һазырлаш вә уҹадан сөјләјәрәк мәшг ет. Јадда сахла ки, сәнә достҹасына јанашан аудиторија гаршысында чыхыш едирсән. Чыхыш етмәздән әввәл Јеһоваја дуа ет. Јеһова Ондан диләјән хидмәтчиләринә мәмнунијјәтлә мүгәддәс руһ верир (Лука 11:13; Филип. 4:6, 7).
Өзүндән һәддән артыг чох шеј ҝөзләмә. Тәҹрүбәли натиг вә јахшы мүәллим олмаг үчүн вахт лазымдыр (Мик. 6:8). Әҝәр мәктәбә тәзәликҹә јазылмысанса, дәрһал мүкәммәл чыхыш едәҹәјини ҝөзләмә. Әксинә, һәр дәфә бир дәрсин үзәриндә чалыш. Китабдан һәмин дәрсә аид фәсли өјрән. Мүмкүн оларса, верилән чалышманы јеринә јетир. Бунун сајәсиндә јығынҹагда чыхыш етмәздән әввәл дәрсиндәки мәсләһәтләри јеринә јетирмәкдә тәҹрүбән олаҹаг вә тәрәгги едәҹәксән.
Охумаг тапшырығына неҹә һазырлашмалы?
Аудиторија гаршысында охумаға һазырлашмаг садәҹә верилмиш материалдакы сөзләри охумаг дејил. Чалыш материалын мәғзини ајдын баша дүшәсән. Тапшырығы алан кими бу мәгсәди фикриндә тутараг материалы охумаға башла. Һәр ҹүмләнин мәнасыны вә һәр абзасдакы фикри баша дүшмәјә чалыш ки, фикирләри лазыми һиссләрлә вә дәгиг чатдыра биләсән. Әҝәр мүмкүндүрсә, таныш олмајан сөзләрин дүзҝүн тәләффүзү үчүн лүғәтә бах. Материалы јахшы мәнимсә. Бу ишдә валидејнләрин ушагларына көмәк етмәләри лазым ҝәлә биләр.
Сәнә Мүгәддәс Китабдан бир парча вә јахуд «Ҝөзәтчи Гүлләси» журналындакы мәгаләдән бир нечә абзас охумагмы тапшырылыб? Јахшы охујан кәсдән материалы сәнин үчүн уҹадан охумасыны хаһиш едиб, сөзләрин тәләффүзүнә, фикирләрин ифадә едилмәсинә, вурғу вә интонасијаја диггәт јетир. Сонра өзүн дә бу ҹүр охумаға чалыш.
Тапшырығын үзәриндә ишләмәјә башлајанда верилән дәрсә аид фәсли диггәтлә өјрән. Мүмкүндүрсә, тәјин олунмуш материалы бир нечә дәфә уҹадан охудугдан сонра дәрси бир дә тәкрарла. Чалыш орада јазылмыш мәсләһәти баҹардығын гәдәр там тәтбиг едәсән.
Алдығын тәлимин хидмәтдә дә сәнә фајдасы дәјәҹәк. Хидмәт заманы башгалары үчүн охумаға чохлу фүрсәт јараныр. Аллаһын Кәламы инсанларын һәјатыны дәјишмәк гүввәсинә малик олдуғундан ону јахшы охумаг ваҹибдир (Ибр. 4:12). Бир-ики тапшырығы јеринә јетирмәклә јахшы охумағын бүтүн инҹәликләринә јијәләнәҹәјини ҝөзләмә. Һәвари Павел илләрлә тәҹрүбәси олан мәсиһчи ағсаггала јазмышды: «Ҹәмијјәтә охумагла... мәшғул ол» (1 Тим. 4:13).
Мөвзу вә шәрти вәзијјәт үзәриндә ишләјәндә
Мәктәбдә шәрти вәзијјәти өзүнә дахил едән тапшырыг аланда неҹә һазырлашмалысан?
Үч әсас шејә диггәт јетирмәк лазымдыр: 1) мөвзуја, 2) шәрти вәзијјәтә вә һәмсөһбәтинә, 3) үзәриндә ишләдијин дәрсә.
Сән тәјин олунмуш мөвзуја аид материал топламалысан. Анҹаг әввәлҹә шәрти вәзијјәт вә һәмсөһбәтин һаггында ҹидди фикирләш, чүнки бунлар һансы материалы арашдыраҹағына вә ону неҹә тәгдим едәҹәјинә тәсир едәҹәк. Һансы шәрти вәзијјәти сечәҹәксән? Хош хәбәри таныш адама чатдырмағын үсулуну ҝөстәрәҹәксән, јохса илк дәфә растлашдығын адама? Һәмсөһбәтин јашда сәндән бөјүкдүр, јохса кичик? Мүзакирә етмәји планлашдырдығын мөвзуја онун мүнасибәти неҹәдир? Бу һагда онун нә гәдәр мәлуматы ола биләр? Мүзакирәнин сонунда нәјә наил олмаг истәјирсән? Бу суаллара вердијин ҹаваблар тапшырыға һазырлашаркән сәнә истигамәт верәҹәк.
Тәјин олунмуш мөвзуја даир материалы һарадан тапмаг олар? Бу китабын 33-дән 38-дәк сәһифәләриндә «Арашдырманы неҹә апармаг олар?» адлы фәсил вар. Ону оху, сонра әлиндә олан вәсаитләрин көмәјилә арашдырма апар. Адәтән гыса вахт әрзиндә лазымындан артыг мәлумат тапмаг олур. Мөвзуну һансы истигамәтләрдә ачыглаја биләҹәјини мүәјјән едәнә гәдәр оху. Анҹаг бу заман, шәрти вәзијјәти вә һәмсөһбәтини јадда сахла. Истифадә едә биләҹәјин фикирләри гејд ет.
Материалы груплашдырмаздан вә сон сечими етмәздән әввәл верилән дәрсә аид фәсли охумаға вахт ајыр. Сәнә тапшырыг верилмәсинин әсас сәбәбләриндән бири орадакы мәсләһәтләри тәтбиг етмәјиндир.
Ајрылмыш вахтдан кәнара чыхмасан, чыхышына јекун вура биләҹәксән, чүнки вахт тамам оланда ишарә едиләҹәк. Анҹаг хидмәтдә вахт һәмишә әсас рол ојнамыр. Буна ҝөрә дә тапшырыға һазырлашанда әсас диггәтини јахшы өјрәтмәјә јөнәлт, анҹаг ејни заманда ајрылмыш вахты да нәзәрә ал.
Шәрти вәзијјәт һаггында. 82-ҹи сәһифәдәки шәрти вәзијјәтләри нәзәрдән кечир, хидмәтин үчүн практики олан вә тәјин едилән материалы ҝерчәклијә ујғун шәкилдә чатдырмаға јол верән бирини сеч. Әҝәр мәктәбә артыг мүәјјән мүддәтдир ки јазылмысанса, буна хидмәтдә фајдасы дәјәҹәк әлавә баҹарыглара јијәләнмәк вә онлары инкишаф етдирмәк имканы кими бах.
Шәрти вәзијјәти мәктәбин нәзарәтчиси тәјин едәрсә, дәјишдирмә. Шәрти вәзијјәтләрин әксәријјәти шаһидлик етмәклә бағлыдыр. Әҝәр сән һеч вахт верилән вәзијјәтдә шаһидлик етмәмисәнсә, тәҹрүбәси оланларла сөһбәт едәрәк мәлумат топлаја биләрсән. Мүмкүндүрсә, сәнә верилән мөвзуну мәктәбдә чыхыш едәҹәјин шәрти вәзијјәтә охшар шәкилдә киминләсә мүзакирә ет. Бу, һансы мәгсәдлә тәлим алырсанса, она чатмағына көмәк едәҹәк.
Нитглә чыхыш едәндә
Гардашлара јығынҹагда адәтән гыса нитгләрлә чыхыш етмәк тапшырылыр. Бу нитгләр сәһнәҹик шәклиндә јеринә јетирилән тапшырыглары һазырлајаркән нәзәрә алынмалы олан әсас мәгамлар әсасында һазырланмалыдыр. Башлыҹа фәрг динләјиҹиләр вә тәгдим етмә үсулудур.
Јахшы оларды ки, материалы динләјиҹиләрдән һәр кәсин фајдалана биләҹәји шәкилдә һазырлајасан. Онларын әксәријјәти артыг Мүгәддәс Китабын әсас тәлимләрини билир. Ола билсин, динләјиҹиләр сәнә верилән мөвзу илә јахшы танышдырлар. Онларын мөвзу һаггында артыг нәләри билдијини нәзәрә ал. Чалыш ки, чыхышынын онлара һансыса фајдасы дәјсин. Өзүндән соруш: «Һәм өзүмүн, һәм дә динләјиҹиләримин Јеһованы бир шәхсијјәт кими даһа јахшы танымасы үчүн бу мөвзуну неҹә тәгдим едә биләрәм? Бу материалда олан һансы фикирләр Аллаһын ирадәсини баша дүшмәјә көмәк едәҹәк? Ҹисмани тәбиәтин еһтирасларынын һөкмранлыг етдији дүнјада дүзҝүн гәрарлар гәбул етмәјә бу материал неҹә көмәк едә биләр?» (Ефес. 2:3). Бу суаллара гәнаәтбәхш ҹаваб тапмаг үчүн арашдырма апармаг лазымдыр. Мүгәддәс Китабдан истифадә едәркән ајәләри садәҹә охумагла кифајәтләнмә. Охудуғун ајәләрин үзәриндә мүлаһизә јүрүт вә чыхардығын нәтиҹәләрин онлара әсасландығыны ҝөстәр (Һәв. иш. 17:2, 3). Һәддән артыг чох мәлуматы әһатә етмәјә чалышма. Материалы елә тәгдим ет ки, асанлыгла јадда галсын.
Һазырлашаркән мәлуматы неҹә тәгдим етмәјинә дә диггәт јетирмәлисән. Буна бармагарасы бахма. Нитгини уҹадан сөјләјәрәк мәшг ет. Дәрсләрдәки мәсләһәтләри өјрәнмәк вә тәтбиг етмәк үчүн ҝөстәрдијин ҹәһдләрин сәнин инкишафына бөјүк көмәји дәјәҹәк. Тәзәликҹә чыхыш етмәјә башламағындан, јахуд тәҹрүбәли натиг олмағындан асылы олмајараг, әминликлә вә мөвзуја ујғун һиссләрлә даныша билмәк үчүн јахшы һазырлаш. Мәктәбдә алдығын һәр тапшырығы јеринә јетирәркән, унутма ки, мәгсәдин Јеһованын бәхшиши олан нитгдән Ону иззәтләндирмәк үчүн истифадә етмәкдир (Мәз. 150:6).