‘Дурмадан дуа етмәк’ нәјә ҝөрә ваҹибдир?
“Дурмадан дуа един. Һәр шәраитдә шүкүр един” (1 САЛОНИКЛИЛӘРӘ 5:17, 18).
1, 2. Даниел дуа етмәк имканыны гијмәтләндирдијини неҹә ҝөстәрди вә бу онун Аллаһла олан мүнасибәтләриндә неҹә әкс олунурду?
ДАНИЕЛ пејғәмбәр ҝүндә үч дәфә Аллаһа дуа етмәји вәрдиш етмишди. О, пәнҹәрәләри Јерусәлимә доғру ачылан отағында диз чөкүб, дуаларыны Аллаһа јөнәлдирди (1 Краллар 8:46-49; Даниел 6:10). Һәтта Мидија падшаһы Дариусдан башга кимә исә мүраҹиәт етмәји гадаған едән фәрман чыханда да, пејғәмбәр өз вәрдишини дәјишмәк барәсиндә дүшүнмәк белә истәмәди. Даниел дуа етмәк имканыны чох гијмәтләндирирди, буна ҝөрә дә һәјатынын тәһлүкәјә мә’руз галыб-галмамасындан асылы олмајараг, дурмадан Јеһоваја дуа едирди.
2 Бәс Јеһова Даниелә һансы мүнасибәти бәсләјирди? Бир дәфә Ҹәбрајыл мәләк Даниелин дуасына ҹаваб вермәк үчүн ҝәләндә, о, пејғәмбәри ‘чох севилмиш’ кәс адландырды (Даниел 9:20-23). Һезекиелин пејғәмбәрлијиндә Јеһова Даниел һаггында салеһ адам кими данышды (Һезекиел 14:14, 20). Еһтимал ки, һәјаты боју дуа етмәси сајәсиндә Даниел өз Аллаһы илә сых мүнасибәтләр јаратмышдыр; бу факты һәтта Дариус да е’тираф едирди (Даниел 6:16).
3. Бир миссионерин башына ҝәлән һадисәнин ҝөстәрдији кими, нөгсансызлығы горумагда дуа бизә неҹә көмәк едир?
3 Мүнтәзәм дуалар һәм дә сәрт сынаглара таб ҝәтирмәкдә бизә көмәк едир. Мисал үчүн, Чиндә миссионер хидмәти заманы беш ил мүддәтинә һәбс олунуб, бирнәфәрлик камерада сахланылан Һаролд Кингин һадисәсини нәзәрдән кечирәк. Гардашымыз Кинг тәәссүратлары барәдә бунлары дејирди: “Мәни гардашлардан ајырмаг мүмкүн иди, лакин Аллаһдан һеч ким ајыра билмәзди. [...] Мүгәддәс Китабын Даниел һаггындакы һекајәсини јада салараг, диз чөкүб ҝүн әрзиндә үч дәфә уҹадан дуа едирдим, белә ки, камерамын јанындан кечәнләр буну ҝөрә билирдиләр. [...] Санки, белә анларда Аллаһын руһу дүшүнҹәми ән дәјәрли мәсәләләрә јөнәлдир вә мәнә сакитлик верирди. Дуалар мәнә неҹә дә руһани гүввә вә тәсәлли верирди!”
4. Бу мәгаләдә дуаја аид олан һансы суаллары арашдыраҹағыг?
4 Мүгәддәс Китабда дејилир: “Дурмадан дуа един. Һәр шәраитдә шүкүр един” (1 Салониклиләрә 5:17, 18). Бу мәсләһәти хатырлајараг, ҝәлин нөвбәти суаллары арашдыраг: дуаларымыза нәјә ҝөрә ҹидди јанашмалыјыг? Аллаһа даима мүраҹиәт етмәк үчүн һансы әсасларымыз вар? Вә әҝәр јол вердијимиз сәһвләр уҹбатындан өзүмүзү дуа етмәјә лајиг билмириксә, нә етмәли?
Дуа достлуға јол ачыр
5. Дуа бизә һансы надир достлуғу әлдә етмәјә имкан јарадыр?
5 Истәјәрдинми ки, Јеһова сәни Өз досту һесаб етсин? О, гәбилә башчысы Ибраһими Өз досту һесаб едирди (Ишаја 41:8; Јагуб 2:23). Јеһова истәјир ки, биз дә Онунла бу ҹүр мүнасибәтләрдә олаг. Онун Өзү бизи Она јахынлашмаға дә’вәт едир (Јагуб 4:8). Мәҝәр бу дә’вәт бизи дуа етмәк кими надир имкан үзәриндә дүшүнмәјә тәшвиг етмирми? Јүксәк вәзифәли мә’мурун гәбулуна дүшмәк олдугҹа чәтиндир, онунла дост олмаг барәсиндә исә һеч данышмаға дәјмәз! Каинатын Јараданы исә бизи, еһтијаҹ дујдуғумуз мүхтәлиф вахтларда, ја да истәдијимиз һәр ан Она дуада сәрбәст шәкилдә мүраҹиәт етмәјә дә’вәт едир (Мәзмур 37:5). Дурмадан етдијимиз дуалар Јеһова илә јахын достлуг әлдә етмәјимизә көмәк едир.
6. Исанын нүмунәсиндә дуаја даир нәји өјрәнирик?
6 Биз дуаја неҹә дә асанлыгла е’тинасыз јанаша биләрик! Тәкҹә ҝүндәлик һәјатын гајғылары бизи о дәрәҹәдә мәшғул етмәјә гадирдир ки, биз Аллаһла сөһбәт етмәјә сә’ј ҝөстәрмәјә биләрик. Иса өз шаҝирдләрини “арамсыз олараг” (ЈД) ‘дуа етмәјә’ тәшвиг едир вә өзү дә бу ҹүр давранырды (Матта 26:41). Өзүнүн сәһәрдән ахшама гәдәр мәшғул олмасына бахмајараг, сәмави Атасы илә сөһбәт үчүн вахт ајырырды. Бә’зи һалларда, дуа етмәк үчүн Иса “сәһәр, ҝүн доғмаздан әввәл” дурурду (Марк 1:35). Башга һалларда, Јеһова илә сөһбәт етмәк үчүн, ҝүнүн ахырында тәнһалыға чәкилирди (Матта 14:23). Иса дуа етмәк үчүн һәмишә вахт тапырды, биз дә бу ҹүр давранмалыјыг (1 Петер 2:21).
7. Сәмави Атамызла һәр ҝүн сөһбәт етмәјә бизи һансы шәраитләр тәшвиг етмәлидир?
7 Биз һәр ҝүн проблемләрлә, сынагларла вә гәрар гәбул етмәк зәрурәти илә гаршылашырыг, белә анларда исә Аллаһа шәхси дуада мүраҹиәт етмәк јериндә оларды (Ефеслиләрә 6:18). Һәјатымызын һәр бир саһәсиндә Аллаһын рәһбәрлијини ахтарырыгса, шүбһәсиз ки, Онунла мүнасибәтләримиз даһа јахын олаҹаг. Ики дост чәтинликләри бир јердә гаршылајанда, мәҝәр онлар арасындакы достлуг мөһкәмләнмирми? (Сүлејманын мәсәлләри 17:17). Јеһоваја бел бағлајанда вә Онун јардымыны дујанда да Онунла олан мүнасибәтимиз мөһкәм олур (2 Тарихләр 14:11).
8. Неһемјанын, Исанын вә Һаннанын нүмунәсиндә шәхси дуаларымызын узунлуғуна даир нә өјрәнирик?
8 Јеһованын, Онунла дуада нечә дәфә вә нә гәдәр данышмағымыза мәһдудијјәт гојмадығына неҹә дә шадыг! Неһемја фарс падшаһына хаһишлә мүраҹиәт етмәздән әввәл, үрәјиндә гыса дуа етди (Неһемја 2:4, 5). Лазары дирилтмәк үчүн Аллаһдан гүввә истәјәндә, Иса да гыса олараг дуа етди (Јәһја 11:41, 42). Диҝәр тәрәфдән, Һанна үрәјини Јеһоваја ачаркән узун-узады дуа етди (1 Самуел 1:12, 15, 16). Тәләбатдан вә шәраитләрдән асылы олараг бизим шәхси дуаларымыз һәм гыса, һәм дә узун ола биләр.
9. Нәјә ҝөрә дуаларымыз өзүнә, Јеһованын бизим үчүн етдији һәр шејә ҝөрә һәмд вә миннәтдарлығы дахил етмәлидир?
9 Мүгәддәс Китабдакы дуаларын чоху Јеһованын али мөвгејинә вә мө’ҹүзәли ишләринә бәсләнилән сәмими еһтирам һиссини әкс етдирир (Чыхыш 15:1-19; 1 Тарихләр 16:7-36; Мәзмур 145). Һәвари Јәһјанын ҝөрдүјү рө’јада, ҝөјдә өз мөвгеләрини тутан мәсһ едилмиш мәсиһчиләрин там сајыны тәмсил едән 24 ағсаггал Јеһоваја һәмд едирләр: “Ја Рәббимиз вә Аллаһымыз, иззәти, һөрмәти вә гүдрәти алмаға лајигсән. Чүнки һәр шеји Сән јаратдын вә һәр шеј Сәнин ирадәнлә мөвҹуд олду вә јаранды” (Вәһј 4:10, 11). Јарадана мүнтәзәм олараг һәмд етмәјә бизим дә әсасымыз вар. Ушаг онун үчүн етдикләри һәр шејә ҝөрә валидејнләринә үрәкдән миннәтдарлығыны билдирәндә онлар өзләрини неҹә дә хошбәхт һисс едирләр! Биз Јеһованын хејирхаһлыглары үзәриндә миннәтдарлыг һисси илә дүшүнә биләр вә бунлара ҝөрә сәмими миннәтдарлыг едә биләрик, бу исә дуаларымызын кејфијјәтини јахшылашдырмаг үчүн ҝөзәл үсулдур.
‘Дурмадан дуа етмәк’ нәјә ҝөрә лазымдыр?
10. Иманымызын мөһкәмләнмәсиндә дуа һансы ролу ојнајыр?
10 Мүнтәзәм дуалар иманымыз үчүн чох ваҹибдир. “Даим дуа етмәк вә һеч руһдан дүшмәмәк” барәдә әјани мисал чәкәрәк, Иса сорушду: “Инсан Оғлу ҝәлдији заман јер үзүндә иман тапаҹагмы?” (Лука 18:1-8). Дәрин, сәмими дуалар иманы мөһкәмләдир. Гәбилә башчысы олан Ибраһим гоҹалдығыны вә өвладсыз галдығыны ҝөрәрәк, өз нараһатчылығыны Аллаһла бөлүшдү. Ҹаваб олараг Јеһова она әввәлҹә ҝөјә бахмағы вә әҝәр баҹарарса улдузлары сајмағы хаһиш етди. Сонра Аллаһ Ибраһими архајын етди: “Нәслин о гәдәр олаҹаг”. Нәтиҹәси неҹә олду? Ибраһим “Рәббә иман етди вә Рәбб буну она салеһлик сајды” (Јарадылыш 15:5, 6, МКШ). Әҝәр дуада үрәјимизи Јеһоваја ачыр, Онун Мүгәддәс Китабда олан сөзләринә е’тибар едир вә Она итаәт ҝөстәририксә, Јеһова бизим иманымызы мөһкәмләндирәҹәкдир.
11. Чәтинликләрин өһдәсиндән ҝәлмәкдә дуа бизә неҹә көмәк едә биләр?
11 Дуа һәм дә чәтинликләрин өһдәсиндән ҝәлмәкдә бизә көмәк етмәјә гадирдир. Ола биләр ки, һәјатда гајғылар вә мүхтәлиф сыхынтыларла үзләширик. Мүгәддәс Китаб бизә дејир: “Јүкүнү Рәббә бурах вә о сәнә дәстәк олар; салеһи әсла сарсылмаға бурахмаз” (Мәзмур 55:22). Чәтин сечим гаршысында галаркән, биз Исанын нүмунәсини тәглид едә биләрик. О, 12 һәварисини сечмәздән әввәл бүтүн ҝеҹәни Аллаһа дуа едәрәк кечирди (Лука 6:12-16). Өлүмүндән габагкы ҝеҹә Иса о гәдәр сә’јлә дуа етди ки, “тәри јерә даман ган дамлаларына бәнзәјирди” (Лука 22:44). Бәс сонра? О, “Аллаһ горхусу сајәсиндә” ешидилди (Ибраниләрә 5:7). Ҹошғун вә арасыкәсилмәјән дуаларымыз бизә ҝәрҝин анларда вә чәтин сынагларда таб ҝәтирмәкдә көмәк едәҹәк.
12. Дуа етмәк имканы Јеһованын бизим һәр биримизлә шәхсән марагландығыны неҹә ҝөстәрир?
12 Јеһоваја дуа васитәсилә јахынлашмағын диҝәр сәбәби, ҹаваб олараг Онун да бизә јахынлашмасыдыр (Јагуб 4:8). Мәҝәр үрәјимизи дуада Јеһоваја ачаркән, Онун бизим еһтијаҹларымыза е’тинасыз јанашмадығыны вә нәвазишлә гајғымыза галдығыны һисс етмирикми? Аллаһын бизим һәр биримизә шәхсән мәһәббәт ҝөстәрдијини ҝөрүрүк. Јеһова дуалары ешитмәк вәзифәсини башга һеч бир кәсин үзәринә гојмајыб: хидмәтчиләринин сәмави Аталары кими Она сөјләдикләри бүтүн дуалары Өзү динләјир (Мәзмур 66:19, 20; Лука 11:2). Һәмчинин Јеһова бизи дә’вәт едир ки, ‘бүтүн гајғыларымызы Онун үзәринә гојаг, чүнки бизим гајғымыза галан Одур’ (1 Петер 5:6, 7).
13, 14. “Дурмадан дуа етмәк” үчүн һансы әсасларымыз вар?
13 Дуа бизи тәблиғ хидмәтиндә даһа сә’јлә иштирак етмәјә тәшвиг едә биләр, һәмчинин инсанларын е’тинасызлығы вә ја мүгавимәтләри уҹбатындан тәслим олмаг истәјәндә бизи гүввәтләндирә биләр (Һәвариләрин ишләри 4:23-31). Һәм дә дуа бизи ‘Иблисин һијләләриндән’ горумаға гадирдир (Ефеслиләрә 6:11, 17, 18). Ҝүндәлик сынагларла мүбаризә апараркән, Аллаһдан бизә даима гүввә вермәсини хаһиш едә биләрик. Исанын нүмунәви дуасы өзүнә, “бизи шәрдән” — Шејтан Иблисдән хилас етмәк барәдә хаһиши дахил едир (Матта 6:13).
14 Өзүмүзүн ҝүнаһлы мејлләримизә нәзарәт етмәјә даир көмәк үчүн дуа едәрәк, Јеһованын бизә неҹә көмәк етдијини ҝөрәҹәјик. Бизә белә зәманәт верилир: “Аллаһ садигдир; О, ҝүҹүнүздән артыг имтаһан олунманыза разылыг вермәз, лакин имтаһан илә јанашы, гуртулушу да тә’мин едәҹәкдир ки, таб ҝәтирә биләсиниз” (1 Коринфлиләрә 10:13). Һәвари Павел шәхси тәҹрүбәсиндә әмин олмушдур ки, Јеһова ән мүхтәлиф вәзијјәтләрдә Өз хидмәтчиләринә јардым етмәјә һазырдыр. О демишдир: “Мәни Мөһкәмләндирән васитәсилә һәр шеји етмәјә гадирәм” (Филипилиләрә 4:13, И–93; 2 Коринфлиләрә 11:23–29).
Сәһвләрә бахмајараг, дуада мәтанәтли олун
15. Аллаһын нормаларына зидд һәрәкәт едәриксә, нә баш верә биләр?
15 Дуаларымыз илтифатла ешидилсин дејә, биз Аллаһын Кәламында олан нәсиһәтләри рәдд етмәмәлијик. Һәвари Јәһја јазырды: “Нә риҹа етсәк, Ондан алырыг, чүнки Онун әмрләринә риајәт едирик вә Онун гаршысында мәгбул олан ишләри ҝөрүрүк” (1 Јәһја 3:22). Әҝәр биз Аллаһын нормаларына зидд һәрәкәт едәриксә, нә баш верә биләр? Адәм вә Һәвва Еден бағында ҝүнаһ ишләтдикдән сонра ҝизләндиләр. Биздә дә “Рәбб Аллаһын һүзурундан гачыб” ҝизләнмәк вә дуа етмәмәк мејли јарана биләр (Јарадылыш 3:8, МКШ). Тәҹрүбәли сәјјар нәзарәтчи Клаус гејд едир: “Диггәт јетирмишәм ки, Јеһовадан вә Онун тәшкилатындан узаглашан адамларын һәмишә биринҹи сәһв һәрәкәтләри о олур ки, онлар дуа етмәји дајандырырлар” (Ибраниләрә 2:1). Хосе Анхеллә дә һәр шеј мәһз бу ҹүр олмушдур. О данышыр: “Тәхминән сәккиз ил әрзиндә мән Јеһоваја һәрдәнбир дуа едирдим. Әввәлки кими Ону сәмави Атам һесаб етсәм дә, өзүмү Онунла данышмаға лајиг билмирдим”.
16, 17. Руһани зәифлијин өһдәсиндән ҝәлмәкдә мүнтәзәм дуанын бизә неҹә көмәк едә биләҹәјинә даир нүмунәләр сөјләјин.
16 Бизләрдән ким исә, руһән зәифләдији вә ја ҝүнаһ ишләтдији үчүн өзүнү дуа етмәјә лајиг ҝөрмәјә биләр. Лакин биз дуа етмәк имканындан мәһз бу ҹүр анларда истифадә етмәлијик. Јунус она тапшырылан ишдән бојун гачырды. Лакин сыхынты ичиндә Јеһованы чағырды, Јеһова да ону ешитди. Јунус ‘өлүләр дијарынын бағрындан имдада чағырды’, Јеһова да онун сәсини ешитди (Јунус 2:2). Јунус дуа етди, Јеһова онун дуасына ҹаваб верди, Јунус исә јенидән руһани гүввә әлдә етди.
17 Хосе Анхел дә көмәк үчүн үрәкдән дуа етди. О хатырлајыр: “Үрәјими Аллаһа ачдым вә мәни бағышламасы барәдә јалвардым. О да мәнә көмәк етди. Дүшүнүрәм ки, дуанын көмәји олмадан һәгигәтә гајыда билмәздим. Инди мүнтәзәм олараг, һәр ҝүн дуа едирәм вә бу анлары сәбирсизликлә ҝөзләјирәм”. Сәһвләримиз барәсиндә Аллаһа ачыг данышмаға вә һәлимликлә Ондан әфв диләмәјә һеч заман утанмамалыјыг. Давуд падшаһ Јеһованын гаршысында ҝүнаһларыны е’тираф едәндә, Јеһова онун ҝүнаһларыны бағышлады (Мәзмур 32:3-5). Јеһова бизи мүһакимә етмәк јох, бизә көмәк етмәк истәјир (1 Јәһја 3:19, 20). Јығынҹағын ағсаггалларынын дуалары да бизә руһән көмәк едә биләр, чүнки бу ҹүр дуалар “чох ҝүҹлү” олур (Јагуб 5:13-16).
18. Һәгиги јолдан нә гәдәр узаглашсалар да, Аллаһын хидмәтчиләри нәјә әмин ола биләрләр?
18 Сәһвә јол вердикдән сонра һәлимликлә көмәк вә мәсләһәт истәјән оғулдан һансы ата үз дөндәрәр? Гејб олмуш оғул һаггындакы мәсәлдән ҝөрүрүк ки, һәгиги јолдан нә гәдәр узаглашсаг да, сәмави Атамызын јанына гајыданда, О севинир (Лука 15:21, 22, 32). Јеһова јолундан азан һәр бир кәси Ону чағырмаға тәшвиг едир, чүнки О, ‘бол-бол бағышлајыр’ (Ишаја 55:6, 7). Бир нечә ҹидди ҝүнаһ ишләтмәсинә бахмајараг, Давуд Јеһованы чағырды: “Еј Аллаһ, дуама гулаг вер; вә јалварышымдан ҝизләнмә”. Һәмчинин дејирди: “Ахшам, сабаһ вә ҝүнорта шикајәт едиб инләјәҹәјәм; вә [Јеһова] сәсими ешидәҹәкдир” (Мәзмур 55:1, 17). Буну билмәк неҹә дә тәсәлливериҹидир!
19. Нәјә ҝөрә тәләсик гәнаәтә ҝәлмәли дејилик ки, ҹавабсыз галмыш кими ҝөрүнән дуалар Аллаһын наразылығына шәһадәт едир?
19 Бәс әҝәр дуаларымыза тә’ҹили ҹаваб алмырыгса, онда неҹә? Онда дуаларымызын Јеһованын ирадәсинә мүвафиг олдуғуна вә Исанын исми наминә сөјләдијимизә әмин олмалыјыг (Јәһја 16:23; 1 Јәһја 5:14). Шаҝирд Јагуб, ‘пис нијјәтлә диләдикләри’ үчүн дуаларына ҹаваб алмајан мәсиһчиләр барәсиндә хатырладырды (Јагуб 4:3). Диҝәр тәрәфдән, тәләсик гәнаәтә ҝәлмәли дејилик ки, ҹавабсыз галмыш кими ҝөрүнән дуалар Аллаһын наразылығына шәһадәт едир. Бә’зән ајдын тәрздә ҹаваб вермәздән әввәл, Јеһова садиг хидмәтчиләринә мүәјјән шеј барәдә бир мүддәт дуа етмәјә имкан верир. Иса өјрәдирди: “Диләјин [“диләмәјә давам един”, ЈД], сизә вериләҹәкдир” (Матта 7:7). Буна ҝөрә дә “дуада мәтанәтли” олмаг зәруридир (Ромалылара 12:12).
Мүнтәзәм дуа един
20, 21. а) Бу “ахыр ҝүнләрдә” нәјә ҝөрә дурмадан дуа етмәлијик? б) Ҝүндәлик олараг Аллаһын тахтына јахынлашмагла нәјә малик олаҹағыг?
20 ‘Чәтин анларла’ әламәтләнән бу “ахыр ҝүнләрдә” дүнјанын ҝөстәрдији тәзјиг ҝүҹләнир вә проблемләр даһа да чохалыр (2 Тимотејә 3:1). Вә нараһатчылыглар бизим ағлымызы асанлыгла мәшғул едә биләр. Лакин әҝәр дурмадан дуа етсәк, сонсуз проблемләрә, сынаглара вә мә’јуслуға бахмајараг, диггәтимизи руһани шејләрә мәркәзләшдирә биләрик. Јеһоваја етдијимиз ҝүндәлик дуаларымыз, мөһкәмләнмәјимиз үчүн лазым олан һәјати јардым ола биләр.
21 Јеһова ‘дуаны ешидир’ вә һеч заман бизи динләмәк үчүн һәддән зијадә башы гарышыг олмур (Мәзмур 65:2). Ҝәлин биз дә Онунла данышмаг үчүн һеч вахт һәддиндән артыг мәшғул олмајаг. Аллаһла достлуғумуз, малик олдуғумуз ән дәјәрли шејдир. Ҝәлин бу достлуғу һәмишә гијмәтләндирәк. “Беләликлә, лүтфкар Аллаһын тахтына ҹәсарәтлә јахынлашаг ки, вахтында јардыма малик олмаг үчүн мәрһәмәт алыб, лүтф тапаг” (Ибраниләрә 4:16).
Неҹә ҹаваб верәрдиниз?
• Даниел пејғәмбәрин нүмунәсиндән дуанын дәјәринә даир һансы ибрәт дәрсини әлдә едирик?
• Јеһова илә достлуғумузу неҹә мөһкәмләндирә биләрик?
• Нәјә ҝөрә дурмадан дуа етмәк лазымдыр?
• Өзүмүзү дуа етмәјә лајиг билмәдијимиз анларда белә Јеһоваја дуа етмәк нәјә ҝөрә ваҹибдир?
[14-ҹү сәһифәдәки шәкил]
Неһемја падшаһа ҹаваб вермәздән әввәл үрәјиндә гыса дуа етди.
[15-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Һанна Јеһоваја узун мүддәт дуа етди.
[16-ҹы сәһифәдәки шәкилләр]
Иса 12 һәварисини сечмәздән әввәл бүтүн ҝеҹәни дуа едәрәк кечирди.
[18-ҹи сәһифәдәки шәкилләр]
Ҝүн әрзиндә дуа етмәк үчүн имканлар јараныр.