‘Дуалары ешидәнә’ неҹә јахынлаша биләрик?
«Еј дуалары ешидән, бүтүн бәшәр һүзуруна ҝәләҹәк» (МӘЗМУР 65:2).
1. Инсанлары јерин башга ҹанлы мәхлугларындан нә фәргләндирир вә бу бизим үчүн һансы имканы јарадыр?
ЈЕР ҮЗҮНДӘ мөвҹуд олан минләрлә ҹанлы варлыглардан јалныз инсанлар Јарадана ибадәт етмәји баҹарырлар. Јалныз инсанлар руһани еһтијаҹларыны дәрк едир вә онлары тә’мин етмәји арзулајырлар. Бунун сајәсиндә гаршымызда чох ҝөзәл имкан, сәмави Атамызла шәхси мүнасибәт јаратмаг имканы ачылыр.
2. Ҝүнаһ инсанын Јарадан илә мүнасибәтинә неҹә тә’сир ҝөстәрди?
2 Инсан Јараданла үнсијјәтә ҝирмәк баҹарығы илә јарадылыб. Адәмлә Һәвва ҝүнаһсыз јарадылмышдылар. Буна ҝөрә дә, ушаг неҹә өз атасына сәрбәст мүраҹиәт едирсә, онлар да Аллаһа елә мүраҹиәт едә билирдиләр. Лакин ҝүнаһын уҹбатындан онлар бу мөһтәшәм үстүнлүкдән мәһрум олдулар. Адәмлә Һәвва Аллаһын итаәтиндән чыхдылар, нәтиҹәдә Онунла јахын мүнасибәтләрини итирдиләр (Јарадылыш 3:8-13, 17-24). Бәс бу о демәкдирми ки, Адәмин гејри-камил нәсли артыг һеч вахт Аллаһла үнсијјәтә ҝирә билмәјәҹәк? Хејр, Јеһова онлара Өзүнә мүраҹиәт етмәјә инди дә иҹазә верир, анҹаг мүәјјән шәртләрә әмәл етдикләри тәгдирдә. Бу һансы шәртләрдир?
Аллаһа јахынлашмаг үчүн тәләбләр
3. Ҝүнаһлы инсанлар Аллаһа неҹә јахынлаша биләрләр вә бу һансы нүмунәдән ҝөрүнүр?
3 Аллаһа јахынлашмаг истәјән гејри-камил инсандан Онун нә тәләб етдијини Адәмин ики оғлу илә баш верән һадисәдән өјрәнә биләрик. Һәм Габил, һәм дә Һабил Аллаһа јахынлашмаг үчүн гурбанлар ҝәтирдиләр. Һабилин гурбаны гәбул едилди, Габилинки исә јох (Јарадылыш 4:3-5). Бәс фәрг нәдә иди? Ибраниләрә 11:4 ајәсиндә дејилир: «Һабил, иман васитәсилә Аллаһа Габилдән даһа јахшы гурбан ҝәтирди. Иман васитәсилә салеһ олдуғуна шәһадәт олунду». Ајдындыр ки, Аллаһын һүзурунда дурмаг үчүн иман илкин шәртдир. Диҝәр ваҹиб шәрт исә Јеһованын Габилә дедији сөзләрдән ҝөрүнүр: «Әҝәр јахшы иш ҝөрүрсәнсә, Мән гәбул етмәрәмми?» Бәли, Габил јахшы иш ҝөрсәјди, Аллаһ онун гурбаныны гәбул едәрди. Амма Габил Аллаһын мәсләһәтини рәдд етди, Һабили өлдүрдү вә өмрүнү сәрҝәрдан кими баша вурду (Јарадылыш 4:7-12). Беләликлә, бәшәр тарихинин лап әввәлиндән, Аллаһа јахынлашмаг үчүн иманла јанашы јахшы ишләр ҝөрмәјин дә ваҹиблији ајдын олду.
4. Аллаһа јахынлашмаг үчүн нәји дәрк етмәлијик?
4 Аллаһа јахынлашмағы арзулајырыгса, ҝүнаһлы олдуғумузу дәрк етмәк ваҹибдир. Бүтүн инсанлар ҝүнаһлыдырлар, ҝүнаһ исә Аллаһа јахынлашмағымыза әнҝәл төрәдир. Исраил халгына даир Јеремја пејғәмбәр јазырды: «Биз ҝүнаһ... етдик... Өзүнә булудлардан өртүк чәкдин, онларын арасындан дуа кечмир» (Мәрсијәләр 3:42, 44). Анҹаг буна бахмајараг, бәшәр тарихи бојунҹа Аллаһ Онун әмрләринә риајәт едәрәк иманла, тәмиз гәлблә Она мүраҹиәт едәнләрин дуаларыны гәбул етмәјә һазыр олдуғуну ҝөстәриб (Мәзмур 119:145). Бу шәхсләр кимләр идиләр вә онларын дуаларындан нә өјрәнә биләрик?
5, 6. Ибраһимин Аллаһа мүраҹиәт етмәсиндән нә өјрәнә биләрик?
5 Белә инсанлардан бири Ибраһим олмушдур. Ибраһими ‘досту’ адландырмасындан ҝөрүнүр ки, Аллаһ онун дуаларыны гәбул едирди (Јешаја 41:8). Ибраһимин Аллаһа мүраҹиәтиндән нә өјрәнә биләрик? Бу садиг аилә башчысы: «Мәнә нә верәҹәксән? Мәним өвладым јохдур» дејәрәк Јеһовадан варис һаггында сорушду (Јарадылыш 15:2, 3; 17:18). Диҝәр бир һалда исә Аллаһ пислик баш алыб ҝедән Содом вә Һоморра шәһәрләринә гаршы һөкмүнү иҹра едәндә о, инсанлар үчүн нараһатлығыны билдирди (Јарадылыш 18:23-33). Ибраһим һәм дә башгалары үчүн дуа едирди (Јарадылыш 20:7, 17). Һабил кими Ибраһим дә бә’зән Јеһоваја гурбан ҝәтирирди (Јарадылыш 22:9-14).
6 Садаланан бу һалларда Ибраһим Јеһова илә сәрбәст данышырды. Анҹаг сәрбәстликлә јанашы, о, Јараданын гаршысында өзүнү тәвазөкар апарырды. Онун Јарадылыш 18:27 ајәсиндә јазылмыш һөрмәтҹил сөзләринә диггәт јетирин: «Мән өнүндә тоз вә күл кими бир шеј олсам да, инди буну Рәббә сөјләмәјә ҹәсарәт едирәм». Тәглид едилмәк үчүн неҹә дә ҝөзәл нүмунәдир!
7. Гәдимдә аилә башчылары һансы мәсәләләр барәдә дуа едирдиләр?
7 Аилә башчылары да мүхтәлиф мәсәләләрә даир дуа едиб, Јеһова тәрәфиндән илтифатла ешидилмишдиләр. Јагуб дуасында Аллаһла әһд бағлады. Аллаһдан көмәк диләјәндән сонра о вә’д етди: «Мәнә верәҹәјин һәр шејин онда бирини Сәнә верәҹәјәм» (Јарадылыш 28:20-22). Сонралар, гардашы илә ҝөрүшмәк әрәфәсиндә Јагуб Јеһоваја ону мүдафиә етмәси үчүн јалварды: ‘Јалварырам, мәни гардашым Есавын әлиндән гуртар. Чүнки ондан горхурам’ (Јарадылыш 32:9-12). Аилә башчысы Әјјуб өз аиләси үчүн Јеһоваја дуа едәрәк гурбанлар ҝәтирирди. Үч досту сөзләриндә ҝүнаһ ишләдәндә Әјјуб онлар үчүн дуа етди, «Рәбб дә Әјјубун дуасыны гәбул етди» (Әјјуб 1:5; 42:7-9). Бүтүн бу нүмунәләр, Јеһоваја һансы мәсәләләр барәдә дуа едә биләҹәјимизи мүәјјәнләшдирмәкдә көмәк едир. Биз, һәмчинин ҝөрүрүк ки, Јеһова Она дүзҝүн тәрздә мүраҹиәт едәнләрин дуаларыны гәбул етмәјә һазырдыр.
Ганун әһдинә әсасән
8. Ганун әһдинә әсасән, халга даир мәсәләләр һаггында ким дуа едирди?
8 Јеһова Исраил халгыны Мисирдән азад едәндән сонра онларла Ганун әһди бағлады. Ганун әһдинә ҝөрә, Аллаһа тә’јин олунмуш каһинләр васитәсилә јахынлашмаг лазым иди. Бә’зи левилиләр халг үчүн каһинлик етмәјә тә’јин олунмушдулар. Бүтүн халг үчүн әһәмијјәт кәсб едән суаллар јарананда, халгын нүмајәндәси, бә’зән падшаһ, бә’зән исә пејғәмбәр, бу мәсәлә барәдә Аллаһа дуа едирди (1 Шамуел 8:21, 22; 14:36-41; Јеремја 42:1-3). Мәсәлән, мә’бәдин һәсролунма мәрасиминдә падшаһ Сүлејман сәмими дуада Јеһоваја мүраҹиәт етди. Јеһова да өз нөвбәсиндә, мә’бәди иззәти илә долдуруб, «бу јердә едилән дуаны... гулагларым ешидәҹәк» дејәрәк Сүлејманын дуасыны гәбул етдијини ҝөстәрди (2 Салнамәләр 6:12-7:3, 15).
9. Мә’бәддә Јеһоваја лазыми гајдада мүраҹиәт етмәк үчүн нә тәләб олунурду?
9 Јеһова Исраилә вердији Ганунда мә’бәддә Она мәгбул шәкилдә мүраҹиәт етмәк үчүн нә тәләб етдијини билдирмишди. Бу һансы тәләб иди? Һәр сәһәр вә ахшам, ҝәтирилән һејван гурбанларына әлавә олараг, баш каһин Јеһова гаршысында хош әтирли бухур да јандырмалы иди. Сонралар каһинләр дә Кәффарә ҝүнүндән башга галан ҝүнләрдә бу хидмәти иҹра едирдиләр. Әҝәр каһинләр белә еһтирамла давранмасајдылар, Јеһова онларын хидмәтиндән разы галмазды (Чыхыш 30:7, 8; 2 Салнамәләр 13:11).
10, 11. Јеһованын ајры-ајры шәхсләрин дуаларыны гәбул етдијинә һансы сүбутлар вар?
10 Бәс гәдим Исраилдә јалныз тә’јин едилмиш нүмајәндәләр васитәсиләми Аллаһа мүраҹиәт етмәк мүмкүн иди? Хејр, Мүгәддәс Китаб ҝөстәрир ки, ајры-ајры адамларын шәхси дуаларыны гәбул етмәк Јеһоваја хош иди. Мә’бәдин һәсролунма мәрасиминдә Сүлејман Јеһоваја јалварыб деди: «Кимсә тәрәфиндән јахуд да бүтүн халгын Исраил тәрәфиндән бир дуа вә јалварыш оларса, һәр кәс... бу мә’бәдә тәрәф әлләрини ачса, о вахт Сән ҝөјдән... ешит» (2 Салнамәләр 6:29, 30). Лука јазыр ки, Вәфтизчи Јәһјанын атасы Зәкәријјә мә’бәддә бухур јандыранда ҹамаат «кәнарда дуа едирди». Ҝөрүнүр, гызыл гурбанҝаһда Јеһова үчүн бухур јандырыланда, бајырда топлашыб дуа етмәк халгын адәтинә чеврилмишди (Лука 1:8-10).
11 Беләликлә, лазыми гајдада мүраҹиәт едилдикдә истәр бүтүн халгы тәмсил едәнин, истәрсә дә шәхсән өзү үчүн мүраҹиәт едән ајры-ајры инсанларын хаһишләрини гәбул етмәк Јеһоваја хош иди. Биз бу ҝүн артыг Ганун әһди алтында јашамырыг. Буна бахмајараг, гәдим исраиллиләрин Аллаһа мүраҹиәт етмәсиндән дуаја аид мүһүм дәрсләр ала биләрик.
Мәсиһчи гурулушунда Аллаһа јахынлашмаг
12. Мәсиһчиләрин Јеһоваја јахынлашмасы үчүн һансы гурулуш мөвҹуддур?
12 Һазырда табе олдуғумуз мәсиһчи гурулушунда каһинин бүтүн халгы тәмсил етдији вә ја дуа едәркән үз тутаҹағымыз мә’бәд јохдур. Бунун әвәзинә, Јеһоваја јахынлашмағымыз үчүн Онун гурулушу вардыр. Бу һансы гурулушдур? Мәсиһ ерамызын 29-ҹу илиндә мәсһ олунуб Баш Каһин тә’јин едиләндә руһани мә’бәд фәалијјәтә башладыa. Бу руһани мә’бәд Иса Мәсиһин әфв тә’мин едән гурбаны әсасында Јеһоваја јахынлашмаға имкан верән јени гурулуш иди (Ибраниләрә 9:11, 12).
13. Дуа илә әлагәдар Јерусәлимдәки мә’бәдлә руһани мә’бәд арасында һансы ујғунлуг вар?
13 Јерусәлимдәки мә’бәд бир чох ҹәһәтдән руһани мә’бәдин, дуа да дахил олмагла, мүхтәлиф сәҹијјәви хүсусијјәтләрини ҝөзәл әкс етдирир (Ибраниләрә 9:1-10). Мәсәлән, мә’бәдин Мүгәддәс јериндә сәһәр-ахшам бухур гурбанҝаһында тәгдим олунан бухур нәјин тимсалы иди? «Вәһј» китабына ҝөрә бу, «мүгәддәсләрин дуалары»дыр (Вәһј 5:8; 8:3, 4). Давуд Аллаһдан илһам алараг јазмышды: «Гој һүзурунда дуаларым бухур кими... гәбул олунсун!» (Мәзмур 141:2). Беләликлә, мәсиһчи гурулушунда әтирли бухур, мүнасиб олараг, Јеһоваја мәгбул олан дуа вә мәдһләри билдирир (1 Салониклиләрә 3:10).
14, 15. Мәсһ едилмишләр вә ‘башга гојунлар’ Јеһоваја неҹә јахынлашырлар?
14 Руһани мә’бәддә Аллаһа кимләр јахынлаша биләр? Јерусәлимдәки мә’бәдин ичәри һәјәтиндә хидмәт етмәк үстүнлүјү каһинләрә вә левилиләрә верилсә дә, Мүгәддәс јерә јалныз каһинләр ҝирә биләрдиләр. Ичәри һәјәт вә Мүгәддәс јер ҝөјләр үмидинә малик олан мәсһ едилмиш мәсиһчиләрин малик олдуғу надир руһани вәзијјәти тәмсил едир. Бунун сајәсиндә онлар Аллаһа дуа едир вә Ону иззәтләндирирләр.
15 Бәс јер үмидинә малик олан ‘башга гојунлар’ һаггында нә демәк олар? (Јәһја 10:16). Јешаја пејғәмбәр ҝөстәрди ки, «сон ҝүнләрдә» бир чох милләтләрдән олан инсанлар Јеһоваја ибадәт етмәјә ҝәләҹәкләр (Јешаја 2:2, 3). О, һәмчинин јазырды ки, ‘јаделлиләр’ дә Јеһоваја гошулаҹаглар. Аллаһ: «Бүтүн јаделлиләри... дуа евимдә севиндирәҹәјәм» демәклә, онларын дуаларыны гәбул етмәјә һазыр олдуғуну ҝөстәрир (Јешаја 56:6, 7). Вәһј 7:9-15 ајәләриндә диҝәр тәфсилатлар да ачыгланыр. Руһани мә’бәдин бајыр һәјәтиндә «һәр милләтдән» олан «бөјүк... издиһам» «ҝеҹә-ҝүндүз» Аллаһа ибадәт вә дуа етмәк үчүн топлашыб. Неҹә тәсәлливериҹидир ки, бу ҝүн Аллаһын бүтүн хидмәтчиләри ешидиләҹәкләринә там әмин олараг Она сәрбәст мүраҹиәт едирләр!
Һансы дуалар гәбул олунур?
16. Илк мәсиһчиләр дуа етмәкдә бизә һансы нүмунәни гојмушлар?
16 Илк мәсиһчиләр һәмишә дуа едирдиләр. Онлар һансы мәсәләләрлә бағлы дуа едирдиләр? Мәсиһчи ағсаггаллары јығынҹагда мәс’улијјәтләри һәвалә етмәк үчүн адам сечәндә Аллаһдан рәһбәрлик вермәсини хаһиш едирдиләр (Һәвариләрин ишләри 1:24, 25; 6:5, 6). Епафра һәмиманлылары үчүн дуа едирди (Колослулара 4:12). Петер һәбсдә оланда Јерусәлимдәки јығынҹағын үзвләри онун үчүн дуа едирдиләр (Һәвариләрин ишләри 12:5). Илк мәсиһчиләр мүгавимәтләр гаршысында Аллаһдан ҹәсарәт истәдиләр: «Ја Рәбб, онларын тәһдидләринә бах вә Өз гулларына гүввә вер ки, Сәнин сөзүнү там ҹәсарәтлә сөјләсинләр» (Һәвариләрин ишләри 4:23-30). Шаҝирд Јагуб сынагларла үзләшәркән мүдриклик үчүн Аллаһа дуа етмәјә тәшвиг едирди (Јагуб 1:5). Сән Јеһоваја бу мәсәләләр барәдә дә дуа едирсәнми?
17. Јеһова кимләрин дуаларыны гәбул едир?
17 Аллаһ бүтүн дуалары гәбул етмир. Бәс о заман дуаларымызын ешидиләҹәјинә неҹә әмин ола биләрик? Кечмишдә инсанлар сәмими вә тәмиз гәлблә мүраҹиәт едәндә Аллаһ онларын дуаларыны динләјирди. Бу инсанлар иманларыны јахшы ишләр ҝөрәрәк сүбут едирдиләр. Биз әмин ола биләрик ки, бу ҝүн дә Јеһова Она ејни шәкилдә јахынлашанларын дуаларыны динләјәҹәк.
18. Дуаларынын ешидилмәси үчүн мәсиһчиләрдән нә тәләб олунур?
18 Даһа бир тәләб дә вардыр. Һәвари Павел буну белә изаһ едирди: «Онун васитәсилә бир Руһда Атанын һүзуруна чыхмаг јолу әлдә етдик». «Онун васитәсилә» дејәндә Павел кими нәзәрдә тутурду? Иса Мәсиһи (Ефеслиләрә 2:13, 18). Бәли, биз јалныз Иса Мәсиһин васитәсилә Атаја сәрбәст мүраҹиәт едә биләрик (Јәһја 14:6; 15:16; 16:23, 24).
19. а) Исраиллиләрин ҝәтирдији бухур гурбаны Јеһова үчүн нә заман ијрәнҹ иди? б) Неҹә әмин ола биләрик ки, дуаларымыз Јеһова үчүн хош әтирли бухур кимидир?
19 Артыг гејд едилдији кими, Исраил каһинләринин тәгдим етдији бухур садиг хидмәтчиләрин Аллаһа мәгбул дуаларыны тәмсил едир. Анҹаг бә’зән исраиллиләрин бухур гурбанлары Јеһова үчүн ијрәнҹ иди. Чүнки онлар мә’бәддә бухур јандырыр, ејни заманда бүтләрә баш әјирдиләр (Језекел 8:10, 11). Ејнилә бу ҝүн Јеһоваја хидмәт етдикләрини иддиа едиб, анҹаг Онун ганунуна зидд ҝедән ишләри ҝөрәнләрин дуалары Аллаһ үчүн хошаҝәлмәз гоху кимидир (Сүлејманын мәсәлләри 15:8). Она ҝөрә дә, ҝәлин һәјатымызын һәр саһәсиндә тәмизлији горујаг ки, дуаларымыз Аллаһ үчүн хош әтирли бухур кими олсун. Јеһова Онун салеһ јоллары илә ҝедәнләрин дуаларындан хошланыр (Јәһја 9:31). Лакин һәлә дә бә’зи суаллар ҹаваб тәләб едир. Биз неҹә дуа етмәлијик? Нә һагда дуа едә биләрик? Аллаһ бизим дуаларымыза неҹә ҹаваб верир? Нөвбәти мәгаләдә бу вә диҝәр суаллар арашдырылаҹаг.
[Һашијә]
a «Ҝөзәтчи Гүлләси»нин 2001-ҹи ил 15 мај сајынын (рус.) 27-ҹи сәһифәсинә бахын.
Изаһ едә биләрсинизми?
• Гејри-камил инсанлар Аллаһа дүзҝүн тәрздә неҹә мүраҹиәт едә биләрләр?
• Дуа едәркән гәдимдә јашајан аилә башчыларыны неҹә тәглид едә биләрик?
• Еркән мәсиһчиләрин дуаларындан нә өјрәнирик?
• Дуаларымыз нә заман Аллаһ үчүн хош әтирли бухур кими олур?
[23-ҹү сәһифәдәки шәкил]
Аллаһ нә үчүн Габилин дејил, Һабилин гурбаныны гәбул етди?
[24-ҹү сәһифәдәки шәкил]
‘Мән тоз вә күл кими бир шејәм’.
[25-ҹи сәһифәдәки шәкил]
«Һәр шејин онда бирини Сәнә верәҹәјәм».
[26-ҹы сәһифәдәки шәкил]
Сизин дуаларыныз Јеһова үчүн хош әтирли бухур кимидирми?