Јеһованын Кәламы ҹанлыдыр
«Авдија», «Јунус» вә «Микеја» китабларындан диггәтәлајиг фикирләр
«БУ, АВДИЈАЈА зүһур олан ҝөрүнтүдүр» (Авдија 1). Мүгәддәс Јазылара дахил олан «Авдија» китабы бу сөзләрлә башлајыр. Пејғәмбәр б. е. ә. 607-ҹи илдә тәртиб етдији китабында адындан савајы өзү һагда һеч бир мә’лумат вермир. Бундан ики әср әввәл јазылан китабында Јунус пејғәмбәр миссионер сәјаһәтиндә баш верән һадисәләрдән ачыг данышыр. Микејанын 60 иллик пејғәмбәрлик фәалијјәти б. е. ә. 777-ҹи илдән б. е. ә. 717-ҹи иләдәк давам едиб, Авдија вә Јунус арасындакы дөврә тәсадүф едир. Микеја өзү барәдә јалныз ону дејир ки, о, Морешет кәндиндәндир вә Јеһованын сөзү она «Јәһуда падшаһлары Јотам, Ахаз вә Хизгијанын дөврүндә» назил олмушдур (Микеја 1:1). Хәбәрини чатдыраркән истифадә етдији нүмунәләрдән бәлли олур ки, пејғәмбәр кәнд һәјаты илә танышдыр.
ЕДОМ ‘ӘБӘДИ МӘҺВ ОЛАҸАГ’
Едом һаггында Авдија дејир: «Гардашын Јагуба етдијин зоракылыға ҝөрә сән хәҹаләт ичиндә галаҹагсан, әбәди мәһв олаҹагсан». Едомлуларын бу јахынларда Јагубун оғуллары олан исраиллиләрә етдији зоракылыг пејғәмбәрин һәлә дә јадындадыр. Ерамыздан әввәл 607-ҹи илдә бабиллиләр Јерусәлими дармадағын едәндә едомлулар ‘узагда дуруб тамаша едирдиләр’ вә басгынчы «әҹнәбиләр»ин мүттәфигинә чеврилмишдиләр (Авдија 10, 11).
Онлардан фәргли олараг, Јагубун нәслини дирчәлиш ҝөзләјир. Авдијанын пејғәмбәрлијиндә дејилир: «Гуртулуш тапанлар Сион дағына топланаҹаг, о дағ мүгәддәс олаҹаг» (Авдија 17).
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
5-8 — Едомун мәһви илә үзүм јығанларын вә ҝеҹә гулдурларын ҝәлмәси арасындакы мүгајисәдә диггәтәлајиг олан нәдир? Әҝәр Едома оғрулар ҝәлсәјди, онлар јалныз истәдикләрини апараҹагдылар. Мәһсул јығанлар ҝәлсәјди, мәһсул јығымындан сонра галанлары ҝөтүрмәјәҹәкдиләр. Анҹаг Едом онунла ‘әһд бағлајан’ мүттәфиг бабиллиләр тәрәфиндән дармадағын едиләндә онун хәзинәләрини тапыб тамамилә гарәт едәҹәкләр (Јеремја 49:9, 10).
10 — Едом неҹә ‘әбәди мәһв олду’? Габагҹадан дејилдији кими, нә вахтса мөвҹуд олан вә торпаға, һакимијјәт органына саһиб олан Едом халгынын нәсли тамамилә кәсилмишди. Бабил падшаһы Набонид ерамыздан әввәл тәхминән алтынҹы әсрин орталарында Едому ишғал етди. Ерамыздан әввәл дөрдүнҹү әсрдә Едом әразисиндә артыг набатлылар јашајырды, едомлулар исә Јәһудејанын ҹәнуб һиссәсиндә, сонралар Идумеја кими танынан Неҝев дијарында мәскунлашмалы олдулар. Ромалылар ерамызын 70-ҹи илиндә Јерусәлими јерлә јексан едәндән сонра едомлулар бир халг кими мөвҹуд олмадылар.
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
3, 4. Едомлулар стратежи бахымдан әлверишли јердә — уҹа дағларын гајалы, дәрәли-тәпәли јерләриндә јашајырдылар. Ола билсин, буна ҝөрә гүрурлу едомлулар дүшүнүрдүләр ки, там тәһлүкәсизлик ичиндәдирләр. Анҹаг Јеһованын һөкмүндән гачмаг мүмкүн дејил.
8, 9, 15. Дүнјанын мүдриклији вә гүдрәти ‘Рәббин [Јеһованын] ҝүнүндә’ мүдафиә едә билмәјәҹәк (Јеремја 49:7, 22).
12-14. Едомлулар Аллаһын хидмәтчиләринин чәтинликләрлә үзләшмәсинә севинән инсанлар үчүн хәбәрдаредиҹи нүмунәдир. Әҝәр кимсә Јеһованын халгы илә пис рәфтар едирсә, О буна биҝанә галмыр.
17-20. Сағ галанлар ерамыздан әввәл 537-ҹи илдә Бабил сүрҝүнүндән Јерусәлимә гајыданда Јагубун нәслинин дирчәлиши һагда пејғәмбәрлик јеринә јетмәјә башлады. Јеһованын сөзү һәмишә јеринә јетир. Биз Онун вә’дләринә там е’тибар едә биләрик.
«НИНЕВА ДАҒЫЛАҸАГ!»
Аллаһын «Ниневаја о бөјүк шәһәрә ҝет вә она гаршы ҹар чәк» әмринә табе олмаг әвәзинә, Јунус әкс истигамәтә гачыр. Лакин Јеһова ‘дәниздә ҝүҹлү күләк галдырараг’ вә ‘бөјүк балыгдан’ истифадә едәрәк Јунусун истигамәтини дәјишир вә икинҹи дәфә она Ашшурун пајтахты Ниневаја ҝетмәји тапшырыр (Јунус 1:2, 4, 17; 3:1, 2).
Јунус Ниневаја ҝәлир вә ачыг-ајдын бәјан едир ки, «гырх ҝүндән сонра Нинева дағылаҹаг» (Јунус 3:4). Тәблиғинин ҝөзләнилмәз нәтиҹәси ону «һирсләнди»рир. Јеһова «ҝәнәҝәрчәк биткиси»ндән истифадә едәрәк Јунуса мәрһәмәт дәрси верир (Јунус 4:1, 6).
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
3:3 — Доғруданмы Ниневаны ҝәзиб-долашмаг үчүн үч ҝүн лазым иди? Бәли. Гәдим заманларда Нинева дедикдә, чох ҝүман ки, шималда јерләшән Хорсабаддан тутмуш ҹәнубда јерләшән Нимрудадәк сәпәләнән јашајыш мәнтәгәләри дә нәзәрдә тутулурду. Нинева ады алтында ҝедән бүтүн бу јашајыш јерләри 100 км өлчүсүндә олан дөрдбуҹаг әмәлә ҝәтирирди.
3:4 —Ниневалылара тәблиғ етмәк үчүн Јунуса Ашшур дилини өјрәнмәк лазым ҝәлдими? Ола билсин, Јунус артыг Ашшур дилини билирди, јахуд да она мө’ҹүзәли шәкилдә бу дилдә данышмаг баҹарығы верилмишди. Елә дә ола биләр ки, о, гыса хәбәрини ибрани дилиндә бәјан едирди вә кимсә ону тәрҹүмә едирди. Әҝәр ахырынҹы фәрзијјә доғрудурса, инсанларын онун хәбәринә марағы даһа да бөјүк олмалы иди.
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
1:1-3. Падшаһлығын тәблиғи вә шаҝирдләр һазырламаг ишиндә там иштирак етмәмәк үчүн гәсдән башга ишләр планлашдырмаг мотивләрин дүзҝүн олмамасыны бүрузә верир. Белә едән кәс, демәк олар ки, Аллаһын тапшырығыны јеринә јетирмәкдән јајыныр.
1:1, 2; 3:10. Јеһованын мәрһәмәти мүәјјән халг, ирг, јахуд хүсуси групла мәһдудлашмыр. «Рәбб һамыја хејирхаһлыг едәр, јаратдыгларынын һәр биринә мәрһәмәт ҝөстәрәр» (Мәзмур 145:9).
1:17; 2:10. Јунусун бөјүк балығын гарнында үч ҝүн вә үч ҝүҹә галмасы Исанын өлүмүнә вә дирилмәсинә ишарә едир (Матта 12:39, 40; 16:21).
1:17; 2:10; 4:6. Јеһова Јунусу дәниздәки фыртынадан хилас етди. Аллаһ һәм дә «Јунусун башы үстүнә галхыб көлҝә салмаг вә ону пис һалындан гуртармаг үчүн бир ҝәнәҝәрчәк биткиси јетирди». Јеһованын мүасир хидмәтчиләри Аллаһларына вә мәһәббәтиндән ирәли ҝәләрәк онлары горујуб хилас едәҹәјинә инана биләрләр (Мәзмур 13:5; 40:11).
2:1, 2, 9, 10. Јеһова хидмәтчиләринин дуаларыны ешидир вә јалварышларына диггәт јетирир (Мәзмур 120:1; 130:1, 2).
3:8, 10. Һәгиги Аллаһын ниневалылара рәһми ҝәлди вә О, «әввәлҹә онларын үстүнә ҝөндәрмәк истәдији бәланы ҝөндәрмәди». Нәјә ҝөрә? Чүнки онлар ‘пис јолдан дөндүләр’. Бу ҝүн дә ҝүнаһкар сәмими гәлбдән төвбә етсә, Аллаһын шиддәтли һөкмү ондан јан кечә биләр.
4:1-4. Һеч бир инсан Аллаһын мәрһәмәтинә мәһдудијјәт гоја билмәз. Јеһованын мәрһәмәтли јолларыны тәнгид етмәкдән өзүмүзү ҝөзләмәлијик.
4:11. Падшаһлыг һаггында хош хәбәрин бүтүн дүнјада бәјан едилмәси Јеһованын сәбирли олмасыны ҝөстәрир. Онун гәдимдә Нинева шәһәринин 120 000 сакини кими «сағ әлини сол әлиндән ајыра билмәјән» мүасирләримизә јазығы ҝәлир. Мәҝәр бизим дә әразимиздә јашајанлара јазығымыз ҝәлмәли дејилми вә бу сәбәбдән онлара Падшаһлыг һаггында хош хәбәри тәблиғ етмәли вә шаҝирдләр һазырламалы дејиликми? (2 Петер 3:9).
ОНЛАРЫН ‘БАШЫНЫН КЕЧӘЛЛИЈИ ҜЕНИШЛӘНӘҸӘК’
Микеја Исраилин вә Јәһуданын ҝүнаһларыны ифша едир, пајтахтларынын виран едиләҹәјини сөјләјир вә онун дирчәләҹәјини вә’д едир. Самарија ‘јерлә јексан едиләҹәк’. Исраил вә Јәһуда бүтпәрәст олдугларына ҝөрә ‘кечәллијә’, јә’ни рүсвајчылыға лајигдирләр. Сүрҝүн едиләндә онларын ‘кечәллији ҝенишләнәрәк’ башында бир-ики түк олан «кәркәс»инки кими олаҹаг. Јеһова вә’д едир: «Еј Јагуб өвладлары, Мән мүтләг һамынызы бир јерә јығаҹағам» (Микеја 1:6, 16, КМ; 2:12). Позғун рәһбәрләрә вә ганунсуз пејғәмбәрләрә ҝөрә Јерусәлим дә «даш галағына... чевриләҹәк». Лакин Јеһова халгыны ‘бир јерә топлајаҹаг’. ‘Бет-Лехем Ефратадан Исраил үзәриндә һөкмдар чыхаҹаг’ (Микеја 3:12; 4:12; 5:2).
Јеһова Исраиллә әдаләтсиз давранды? Онун тәләбләри чох чәтин иди? Хејр. Јеһова хидмәтчиләриндән ‘адил олмаларындан, мәһәббәт ҝөстәрмәји севмәләриндән, Аллаһын өнүндә һәлим үрәклә ҝәзмәләриндән’ башга бир шеј тәләб етмир (Микеја 6:8). Микејанын мүасирләри исә о гәдәр позғун иди ки, онларын ‘ән јахшысы тикандан дәјәрсиз, ән салеһи дә алаг отундан пис’ иди. Анҹаг пејғәмбәр сорушур: «[Јеһова] кими Аллаһ вармы?» Аллаһ јенә дә халгына рәһм едәҹәк вә ‘бүтүн ҝүнаһларыны дәнизин дәринликләринә атаҹаг’ (Микеја 7:4, 18, 19).
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
2:12 — ‘Исраилин сағ галанларынын топланмасы’ һаггында пејғәмбәрлик нә заман јеринә јетди? Бу пејғәмбәрлик илк дәфә ерамыздан әввәл 537-ҹи илдә, јә’ни сағ галан јәһудиләр Бабил сүрҝүнүндән вәтәнләринә гајыданда јеринә јетмишди. Мүасир дөврдә бу пејғәмбәрлик «Аллаһын Исраили» үзәриндә јеринә јетир (Галатијалылара 6:16). Мәсһ олунмуш мәсиһчиләр 1919-ҹу илдән «ағылдакы гојун-кечи кими» бир јерә јығылдылар. Хүсусилә 1935-ҹи илдән е’тибарән, ‘бөјүк издиһамы’ тәшкил едән ‘башга гојунларла’ бирләшәрәк ‘отлагдакы сүрү кими адамларла долу’ олдулар (Вәһј 7:9; Јәһја 10:16). Онлар бир јердә сә’јлә һәгиги ибадәт үчүн чалышырлар.
4:1-4 — «Сон ҝүнләрдә» Јеһова һансы мә’нада ‘чох халглар арасында һакимлик едир, ҝүҹлү милләтләр һаггында гәрар чыхарыр’? «Чох халглар» вә «ҝүҹлү милләтләр» ифадәләринин һансыса милләтә, јахуд сијаси гүввәјә аидијјәти јохдур. Әксинә, бу ифадәләр Јеһоваја ибадәт едән бүтүн халглардан олан инсанлара аиддир. Јеһова руһани мә’нада онларын арасында һаким олур вә онлар һаггында гәрар чыхарыр.
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
1:6, 9; 3:12; 5:2. Самарија һәлә Микеја пејғәмбәрин ҝүнләриндә, јә’ни б. е. ә. 740-ҹы илдә ашшурлулар тәрәфиндән дармадағын едилди (2 Падшаһлар 17:5, 6). Ашшурлулар Хизгијанын падшаһлыг етдији вахтда Јерусәлимәдәк ҝәлиб чатмышдылар (2 Падшаһлар 18:13). Бабиллиләр ерамыздан әввәл 607-ҹи илдә Јерусәлими јандырдылар (2 Салнамәләр 36:19). Пејғәмбәрлик едилдији кими, Мәсиһ «Бет-Лехем Ефрата»да доғулду (Матта 2:3-6). Јеһованын пејғәмбәрлик кәламы һеч вахт боша чыхмыр.
2:1, 2. Әҝәр биз Аллаһа хидмәт етдијимизи иддиа едир, амма илк нөвбәдә «Аллаһын Сәлтәнәтини вә Онун салеһлијини» ахтармаг әвәзинә вар-дөвләт далынҹа гачырыгса, бу неҹә дә тәһлүкәлидир! (Матта 6:33; 1 Тимотејә 6:9, 10).
3:1-3, 5. Јеһова халгы арасындакы мәс’ул шәхсләрдән әдаләтли олмаларыны ҝөзләјир.
3:4. Әҝәр Јеһованын дуаларымыза ҹаваб вермәсини истәјириксә, ҝүнаһ ишләтмәмәли вә икили һәјат сүрмәмәлијик.
3:8. Өзүнә һөкм хәбәрини дахил едән мүждәни тәблиғ етмәк тапшырығыны јалныз Јеһованын мүгәддәс руһу илә мөһкәмләндијимиз тәгдирдә јеринә јетирә биләрик.
5:5, (КМ). Мәсиһ һаггында олан бу пејғәмбәрлик бизи әмин едир ки, дүшмәнләри Аллаһын халгына һүҹум етсә, «једди [тамлыг рәмзи] чобан» вә «халг рәисләриндән сәккиз»и, јә’ни хејли баҹарыглы киши Јеһованын халгы арасында рәһбәрлији өз үзәринә ҝөтүрәҹәк.
5:7, 8. Мәсһ олунмуш мәсиһчиләр бир чохлары үчүн Јеһованын «ҝөндәрдији шеһ» кимидирләр, Онун хејир-дуасыдырлар, чүнки Падшаһлыг һаггында мүждәнин бәјан едилмәси үчүн Јеһова онлардан истифадә едир. ‘Башга гојунлар’ тәблиғ ишиндә мәсһ олунмушлары фәал дәстәкләјәрәк инсанлара руһани тәравәт ҝәтирмәкдә көмәк едирләр (Јәһја 10:16). Башгаларына әсл тәравәт ҝәтирән бу ишдә иштирак етмәк неҹә дә бөјүк шәрәфдир!
6:3, 4. Биз Јеһова Аллаһы тәглид етмәли вә һәтта чәтин јола ҝедилән вә ја руһани ҹәһәтдән зәиф олан инсанларла хејирхаһҹасына вә шәфгәтлә давранмалыјыг.
7:7. Јашадығымыз пис дүнјанын ахыр ҝүнләриндә проблемләрлә мүбаризә апараркән үмидсизлијә гапылмамалыјыг. Әксинә, Микеја кими, биз дә ‘Аллаһымызы ҝөзләмәлијик’.
7:18, 19. Јеһова сәһвләримизи бағышламаға һазыр олдуғу кими, биз дә бизә гаршы ҝүнаһ ишләдәнләри бағышламаға һазыр олмалыјыг.
Јеһованын ‘ады илә ҝетмәјә’ давам един
Аллаһа вә Онун халгына гаршы савашанлар ‘әбәди мәһв олаҹаглар’ (Авдија 10). Анҹаг Јеһованын хәбәрдарлығына гулаг асыб ‘пис јолдан дөнәриксә’, Онун һөкмүнә дүчар олмајаҹағыг (Јунус 3:10). «Сон ҝүнләрдә», јә’ни бу системин ‘ахыр ҝүнләриндә’ һәгиги ибадәт бүтүн јалан динләрдән јүксәјә уҹалдылыр вә итаәткар инсанлар она сары ахышырлар (Микеја 4:1; 2 Тимотејә 3:1). Буна ҝөрә, ҝәлин биз дә ‘даим вә әбәди Аллаһымыз Рәббин [Јеһованын] ады илә ҝетмәјә’ гәтијјәтли олаг (Микеја 4:5).
«Авдија», «Јунус» вә «Микеја» китабларында бизим үчүн неҹә дә гијмәтли дәрсләр вар! Тәхминән 2 500 ил әввәл јазылмаларына бахмајараг, бу китаблардакы хәбәр бу ҝүн дә «ҹанлы вә тә’сирли»дир (Ибраниләрә 4:12).
[15-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Авдија пејғәмбәрлик едир: ‘[Едом] әбәди мәһв олаҹаг’.
[17-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Микеја кими, сән дә Јеһованы ‘ҝөзләјә’ биләрсән.
[18-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Тәблиғ иши гијмәтләндирмәли олдуғумуз шәрәфдир.