Мәсиһин иштиракы сизин үчүн нә демәкдир?
«Сәнин иштиракына вә дөврүн ахырына әламәт нә олаҹаг?» МАТ. 24:3, ЈД
1. Һәвариләри Исаја һансы мараглы суалы вердиләр?
ТӘХМИНӘН ики мин ил бундан әввәл, Исанын дөрд һәвариси онунла тәкликдә Зејтун дағында сөһбәт едәркән сорушду: «Бу дедикләрин нә заман олаҹаг? Сәнин иштиракына вә дөврүн ахырына әламәт нә олаҹаг?» (Мат. 24:3, ЈД). Бу суалда һәвариләр ики чох мараглы ифадә ишләтдиләр: «сәнин иштиракын» вә «дөврүн ахыры». Бу ифадәләр нәјә аиддир?
2. «Ахыр» дедикдә нә нәзәрдә тутулур?
2 Ҝәлин әввәлҹә икинҹи ифадәјә диггәт јетирәк. «Ахыр» сөзү јунанҹа «синтелеја» сөзүнүн тәрҹүмәсидир. «Јени Дүнја Тәрҹүмәси»ндә бу сөз ардыҹыл олараг «ахыр», она охшар јунан сөзү «телос» исә «сон» кими тәрҹүмә олунуб. Бу ики сөзүн арасындакы мәна фәргини баша дүшмәк үчүн Падшаһлыг Залында сөјләнилән ачыг мәрузәни тәсәввүр едәк. Мәрузәнин ахыры онун јекун һиссәсидир. Бу һиссәдә натиг мүзакирә олунан мәлуматы гыса вахт әрзиндә тәкрарлајыр вә онун неҹә тәтбиг едиләҹәјини ҝөстәрир. Натиг сәһнәдән дүшәндә мәрузә артыг сона чатыр. Буна бәнзәр тәрздә, Мүгәддәс Китаба әсасән, «дөврүн ахыры» дедикдә, сона апаран вә «сону» да өзүнә дахил едән мүәјјән дөвр нәзәрдә тутулур.
3. Исанын иштиракы заманы баш верән һадисәләрдән бәзиләри һансыдыр?
3 Бәс һәвариләрин сорушдуғу «иштирак» сөзүнүн мәнасы нәдир? Бу, јунанҹа «парусија»a сөзүнүн тәрҹүмәсидир. Мәсиһин парусијасы, јәни иштиракы онун 1914-ҹү илдә ҝөјдә падшаһлыг тахтына отурмасы илә башлајыб, писләри мәһв етмәк үчүн ҝәләҹәји ‘бөјүк мәшәггәтин’ сонунадәк давам едәҹәк (Мат. 24:21). Исанын иштиракы заманы бу пис системин ‘ахыр ҝүнләри’ давам едир вә сечилмишләрин топланмасы, онларын сәмави һәјат үчүн дирилмәси дә дахил олмагла, бир чох шејләр баш верир (2 Тим. 3:1; 1 Кор. 15:23; 1 Салон. 4:15-17; 2 Салон. 2:1). Демәк олар ки, ‘дөврүн ахырыны’ (синтелеја) тәшкил едән мүддәт Мәсиһин иштиракы (парусија) адланан дөврлә паралел ҝедир.
Узун вахт кәсији
4. Исанын иштиракы илә Нуһун ҝүнләриндәки һадисәләр арасында һансы охшарлыг вар?
4 «Парусија» сөзүнүн узун вахт кәсијинә ишарә етдијини, Исанын өз иштиракы һаггында дедикләриндән ҝөрмәк олар. (Матта 24:37-39 ајәләрини оху.) Фикир верин ки, Иса өз иштиракыны Нуһун ҝүнләриндә нисбәтән гыса вахт әрзиндә баш верән Дашгынла ејниләшдирмәди. Әксинә, о өз иштиракыны Дашгына ҝәтириб чыхаран даһа узун вахтла мүгајисә етди. Дашгынын ҝәлдији вахта гәдәр Нуһ ҝәми тикир вә тәблиғ едирди. Бу һадисәләр бир нечә онилликләр давам етди. Бунун кими дә, Мәсиһин иштиракы, бөјүк мәшәггәт дә дахил олмагла, бөјүк мәшәггәтә апаран бир чох һадисәләри өзүнә дахил едир (2 Салон. 1:6-9).
5. «Вәһј» китабынын 6-ҹы фәслиндә тәсвир едилән һадисәләр Исанын иштиракынын узун вахт олдуғуна неҹә ишарә едир?
5 Мүгәддәс Китабын диҝәр пејғәмбәрликләри ајдын ҝөстәрир ки, Исанын иштиракы садәҹә онун пислији мәһв етмәк үчүн ҝәлдији вахты јох, узун мүддәти билдирир. «Вәһј» китабында Иса ағ атын белиндә отуран вә таҹ алан атлы кими тәсвир едилир. (Вәһј 6:1-8 ајәләрини оху.) Бурада тәсвир едилдији кими, Иса 1914-ҹү илдә Падшаһлыг таҹыны аландан сонра «фатеһ кими јола чыхды ки, фәтһ етсин». Һәмчинин Мүгәддәс Китабын бу парчасындан ҝөрүнүр ки, Исадан сонра башга рәнҝләрдә олан атларын белиндә отуран атлылар да чыхыр. Бунлар узун мүддәт давам едән «ахыр ҝүнләрдә» баш верән мүһарибәләри, гытлыглары, гырғынлары тәмсил едир. Биз бу пејғәмбәрлијин јеринә јетмәсини бүтүн һәјатымыз боју ҝөрүрүк.
6. «Вәһј» китабынын 12-ҹи фәсли Мәсиһин иштиракы һаггында нәји баша дүшмәјә көмәк едир?
6 «Вәһј» китабынын 12-ҹи фәслиндә ҝөјләрдә Аллаһын Падшаһлығынын гурулмасы илә әлагәдар диҝәр тәфсилатлар тәсвир едилир. Бурада ҝөрүнмәз аләмдә баш верән мүһарибәдән бәһс едилир. Сәмави мөвгејиндә Микајыл адланан Иса Мәсиһ вә онун мәләкләри Иблисә вә онун ҹинләринә гаршы вурушурлар. Нәтиҹәдә, Шејтан Иблис вә онун гошунлары јерә атылыр. Он икинҹи ајәдә дејилир ки, Иблис ‘вахтынын аз олдуғуну билдији’ үчүн чох гәзәблидир. (Вәһј 12:7-12 ајәләрини оху.) Бурадан ајдын ҝөрүрүк ки, ҝөјдә Мәсиһин Падшаһлығынын гурулмасы илә јерә вә сакинләринә «вај» ҝәтирән бир дөвр башлады.
7. Икинҹи мәзмурда нә һагда дејилир вә бурада һансы имкан тәсвир олунуб?
7 Икинҹи мәзмурда да Исанын сәмави Сион дағында Падшаһ кими отураҹағы барәдә пејғәмбәрлик едилир. (Мәзмур 2:5-9; 110:1, 2 ајәләрини оху.) Амма бу мәзмурда һәмчинин ҝөстәрилир ки, бу дөвр әрзиндә инсан һакимләринә вә онларын тәбәәләринә Мәсиһин һакимијјәтинә табе олмаг үчүн имкан вериләҹәк. Онлара ‘мүдрик олмаг’ вә ‘ибрәт алмаг’, јәни әмәлләрини дүзәлтмәк мәсләһәт ҝөрүлүр. Бәли, бу вахт әрзиндә Јеһоваја вә Онун тәјин етдији Падшаһа хидмәт етмәклә «Она [Аллаһа] пәнаһ ҝәтирәнләрин һамысы нә бәхтијардыр!» Беләликлә, Исанын падшаһ иззәтиндә иштиракы дөврү чох ҝөзәл имканлара јол ачыр (Мәз. 2:10-12).
Әламәти сезмәк
8, 9. Кимләр Мәсиһин иштиракынын әламәтини сезә вә онун мәнасыны анлаја биләр?
8 Фәрисејләр Падшаһлығын нә заман ҝәләҹәјини сорушанда, Иса онларын дүшүндүјү кими ‘ҝөзлә ҝөрүләрәк ҝәлмәјәҹәјини’ деди (Лука 17:20, 21). Имансызлар буну анламајаҹаглар. Әҝәр онлар Исаны ҝәләҹәк Падшаһ кими гәбул етмирләрсә, ахы буну неҹә анлаја биләрләр? Бәс онда кимләр Мәсиһин иштиракынын әламәтини сезә вә онун мәнасыны анлаја биләр?
9 Иса шаҝирдләринә демишди ки, ‘шимшәјин ҝөјүн бир кәнарында чахыб, о бири кәнарына гәдәр неҹә парладығыны’ ајдын ҝөрдүкләри кими, бу әламәти дә елә ҝөрәҹәкләр. (Лука 17:24-29 ајәләрини оху.) Чох мараглыдыр ки, Матта 24:23-27 ајәләри Исанын өз иштиракынын әламәтиндән данышдығыны дәгиг ҝөстәрир.
Әламәти ҝөрән нәсил
10, 11. а) Матта 24:34 ајәсиндә хатырланан «нәсил» сөзүнә әввәлләр неҹә изаһат верилирди? б) Исанын шаҝирдләринин баша дүшдүјү кими, һәмин ‘нәслә’ кимләр дахил олмалы иди?
10 Әввәлләр «Ҝөзәтчи Гүлләси»ндә изаһ едилирди ки, Матта 24:34 ајәсиндә хатырланан «бу нәсил» сөзү алтында биринҹи әсрдә «Исанын мүасирләри олан иман етмәјән јәһуди нәсли» нәзәрдә тутулурдуb. Бу изаһат ағлабатан ҝөрүнүрдү, чүнки Исанын бүтүн диҝәр јерләрдә ишләтдији «нәсил» сөзүндә мәнфи чаларлар варды вә әксәр һалларда Иса һәмин нәсли характеризә етмәк үчүн «пис» кими мәнфи сифәтләрдән истифадә едирди (Мат. 12:39; 17:17; Марк 8:38). Һәмчинин бу журналда дејилирди ки, бизим ҝүнләрдә Исанын дедији пис «нәсил» һәм «дөврүн ахырыны» (синтелеја) характеризә едән әламәтләри, һәм дә системин сонуну (телос) ҝөрәҹәк имансызлардыр.
11 Дүздүр, Иса «нәсил» сөзүнү мәнфи мәнада ишләдәндә онун ҝүнләриндә јашајан пис инсанлары ја нәзәрдә тутур, ја да онлара мүраҹиәт едирди. Бәс ејни шеји Матта 24:34 ајәси һаггында да демәк олармы? Јадыныза салын ки, Исанын һәвариләриндән дөрдү она «тәкликдә» јахынлашды (Мат. 24:3). Иса «бу нәсил» дејәндә мәнфи сөзләрдән истифадә етмәдији үчүн, шүбһә јохдур ки, һәвариләр һәм өзләринин, һәм дә диҝәр саҝирдләрин ‘бүтүн бу шејләр баш веринҹәјә гәдәр кечиб ҝетмәјәҹәк’ ‘нәслин’ бир һиссәси олдугларыны баша дүшүрдүләр.
12. Контекст «нәсил» сөзүнүн кимләрә аид олдуғуну неҹә ҝөстәрир?
12 Биз нәјин әсасында белә нәтиҹәјә ҝәлә биләрик? Контексти диггәтлә арашдырмағын. Матта 24:32, 33 ајәләринә әсасән, Иса деди: «Инди, әнҹир ағаҹындан ибрәт алын: онун будағы јумшалыб, јарпаглары ачылан заман билирсиниз ки, јај јахындыр. Еләҹә дә сиз бүтүн бу шејләри ҝөрәндә билин ки, Инсан Оғлу јахындыр, гапылардадыр». (Марк 13:28-30; Лука 21:30-32 ајәләри илә мүгајисә един.) Сонра Матта 24:34 ајәсиндән охујуруг: «Сизә доғрусуну дејирәм: бүтүн бу шејләр баш веринҹәјә гәдәр, бу нәсил кечиб ҝетмәјәҹәкдир».
13, 14. Нәјә ҝөрә дејә биләрик ки, Иса «нәсил» сөзү илә шаҝирдләрини нәзәрдә тутурду?
13 Иса деди ки, онун шаҝирдләри тезликлә мүгәддәс руһла мәсһ едиләҹәк вә ‘бүтүн бу шејләрин баш верәҹәјини’ ҝөрәндә мүәјјән нәтиҹәјә ҝәлә биләҹәкләр. Беләликлә, чох еһтимал ки, Иса «бүтүн бу шејләр баш веринҹәјә гәдәр, бу нәсил кечиб ҝетмәјәҹәкдир» сөзләрини дејәндә шаҝирдләрини нәзәрдә тутурду.
14 Имансызлардан фәргли олараг, Исанын шаҝирдләри нәинки әламәти ҝөрәҹәк, һәм дә онун мәнасыны баша дүшәҹәкдиләр. Онлар һәмин әламәти тәшкил едән һадисәләрдән ‘ибрәт алаҹаг’ вә онларын һәгиги мәнасыны ‘биләҹәкдиләр’. Онлар дәгиг баша дүшәҹәкдиләр ки, «Инсан Оғлу јахындыр, гапылардадыр». Дүздүр, һәм имансыз јәһудиләр, һәм дә садиг мәсһ олунмушлар Исанын сөзләринин биринҹи әсрдә кичик мигјасда јеринә јетмәсинин шаһиди олсалар да, бу һадисәләрдән јалныз мәсһ олунмушлар ибрәт алдылар, јәни ҝөрдүкләри һадисәләрин әсл мәнасыны баша дүшдүләр.
15. а) Исанын бәһс етдији «нәсил» мүасир дөврдә кимләри тәмсил едир? б) Нәјә ҝөрә биз бу ‘нәслин’ нә гәдәр давам едәҹәјини дәгиг һесаблаја билмәрик? (25-ҹи сәһифәдә олан чәрчивәјә бахын.)
15 Бу ҝүн руһани анлајышы олмајан инсанлар дүшүнүрләр ки, Исанын иштиракына ишарә едән ‘ҝөзлә ҝөрүлән’ әламәт јохдур. Онлар һәр шејин кечмишдә олдуғу кими галдығыны фикирләширләр (2 Пет. 3:4). Амма шимшәк чаханда неҹә ајдын ҝөрүнүрсә, Мәсиһин садиг мәсһ олунмуш гардашлары, јәни мүасир Јәһја синфи дә бу әламәти елә ајдын сезмиш вә онун һәгиги мәнасыны анламышдыр. Бир синиф кими бу мәсһ олунмушлар «бүтүн бу шејләр баш веринҹәјә гәдәр» кечиб ҝетмәјәҹәк мүасир ‘нәсли’ тәшкил едирләрc. Бу исә, габагҹадан дејилмиш бөјүк мәшәггәт башлајанда Исанын бәзи мәсһ олунмуш гардашларынын һәлә дә јер үзүндә јашајаҹаглары еһтималыны доғурур.
«Ојаг дурун!»
16. Мәсиһин бүтүн шаҝирдләри нә етмәлидир?
16 Әламәти садәҹә сезмәк кифајәт етмир. Иса сөзүнә давам едир: «Сизә нә сөјләјирәмсә, һамыја сөјләјирәм: ојаг дурун!» (Марк 13:37). Бу сөзләр һәр биримиз — һәм мәсһ олунмушлар, һәм дә бөјүк издиһамын нүмајәндәләри үчүн олдугҹа ваҹибдир. Исанын 1914-ҹү илдә ҝөјдә Падшаһ кими тахта чыхмасындан 90 илдән чох кечиб. Чәтин олса да, биз һазыр олмалы вә ојаг дурмалыјыг. Мәсиһин бир Падшаһ кими һөкмранлыг етдијини анламаг бизә бу саһәдә көмәк едир. Бу һәмчинин бизә хатырладыр ки, Иса тезликлә дүшмәнләрини мәһв етмәк үчүн ‘зәнн етмәдијимиз саатда ҝәләҹәкдир’ (Лука 12:40).
17. Мәсиһин иштиракынын мәнасыны анламағымыз биздә һансы һисси ојадыр вә биз нә етмәјә әзмли олмалыјыг?
17 Мәсиһин иштиракынын мәнасыны анламағымыз ајыг олмаг гәтијјәтимизи артырыр. Биз Исанын артыг иштирак етдијини вә 1914-ҹү илдән Падшаһ кими ҝөзә ҝөрүнмәдән ҝөјләрдә идарә етдијини билирик. О, тезликлә писләри мәһв етмәк вә бүтүн јер үзүндә көклү сурәтдә дәјишикликләр етмәк үчүн ҝәләҹәк. Буна ҝөрә дә биз, Исанын габагҹадан дедији ишдә даһа бөјүк әзмлә иштирак етмәлијик. О демишди: «Сәмави Сәлтәнәт һаггында олан бу Мүждә халгларын һамысына шәһадәт олараг бүтүн дүнјада тәблиғ олунаҹагдыр; вә сон [телос] о заман ҝәләҹәкдир» (Мат. 24:14).
[Һашијәләр]
a Даһа әтрафлы арашдырмалар үчүн «Мүгәддәс Јазыларын дәрк едилмәси» енсиклопедијасынын 2-ҹи ҹилдинин 676-679-ҹу сәһифәләринә бахын (инҝ.).
b «Ҝөзәтчи Гүлләси»нин 1995-ҹи ил 1 нојабр сајынын 11-15, 19, 30, 31-ҹи сәһифәләринә бахын (рус.).
c «Нәслин» јашадығы мүддәт, ҝөрүнүр, «Вәһј» китабындакы биринҹи ҝөрүнтүнүн әһатә етдији вахта мүвафигдир (Вәһј 1:10–3:22). Рәббин ҝүнүнә дахил олан бу һадисә 1914-ҹү илдән башлајараг ахырынҹы садиг мәсһ олунмушун өлүб дирилмәсинә гәдәр давам едәҹәк («Вәһј. Онун мөһтәшәм зирвәси јахындыр!» китабынын 24-ҹү сәһифәсиндә 4-ҹү абзаса бахын, рус.).
Неҹә ҹаваб верәрдиниз?
• Һарадан билирик ки, Исанын иштиракы узун мүддәти әһатә едир?
• Кимләр Исанын иштиракынын әламәтини сезир вә онун мәнасыны анлајыр?
• Матта 24:34 ајәсиндә хатырланан «нәсил» мүасир дөврдә кимләрдән ибарәтдир?
• Нәјә ҝөрә ‘бу нәслин’ нә гәдәр давам едәҹәјини дәгиг һесаблаја билмәрик?
[25-ҹи сәһифәдәки чәрчивә]
‘Бу нәслин’ нә гәдәр давам едәҹәјини һесаблаја биләрикми?
«Нәсил» дедикдә, адәтән мүәјјән вахт әрзиндә јашајан вә ја мүәјјән һадисәләрин шаһиди олан мүхтәлиф јашда инсанлар нәзәрдә тутулур. Мәсәлән, Чыхыш 1:6 ајәсиндә дејилир: «Вахт јетишди, Јусиф, гардашлары вә о нәслин һамысы өлдү». Јусиф вә гардашлары мүхтәлиф јашларда олсалар да, ејни дөврүн һадисәләринин шаһиди олмушлар. ‘О нәслә’ Јусифдән габаг доғулан бәзи гардашлары дахил иди. Онлардан бәзиләри Јусифдән чох јашадылар (Јар. 50:24). ‘О нәсилдән’ олан диҝәрләри, мәсәлән, Бинјамин Јусифдән сонра доғулмуш вә ола билсин, онун өлүмүндән сонра да јашамышдыр.
Беләликлә, «нәсил» сөзү мүәјјән вахтда јашајан инсанларла әлагәдар истифадә олунанда, һәмин вахтын сонунун олдуғу вә һәддән артыг узун олмадығы мәлум олса да, онун нә гәдәр давам етдијини дәгиг демәк олмаз. Буна ҝөрә дә, Матта 24:34 ајәсиндәки «нәсил» сөзүнү ишләтмәклә Иса шаҝирдләринә ‘ахыр ҝүнләрин’ нә вахт сона чатаҹағыны мүәјјән етмәк үчүн дүстур вермәмишди. Әксинә, Иса вурғулајырды ки, «о ҝүнү вә о сааты» онлар билмәјәҹәкләр (2 Тим. 3:1; Мат. 24:36).
[22 вә 23-ҹү сәһифәләрдәки шәкил]
1914-ҹү илдә Падшаһлыг тахтына чыхдыгдан сонра Иса «фатеһ» кими тәсвир едилир
[24-ҹү сәһифәдәки шәкил]
«Бүтүн бу шејләр баш веринҹәјә гәдәр, бу нәсил кечиб ҝетмәјәҹәкдир»