Гој тәрәггин һамыја ашкар олсун
«Бу ишләрә фикир вер вә онларла мәшғул ол ки, сәнин тәрәггин һамыја ашкар олсун» (1 ТИМ. 4:15).
1, 2. Тимотејин һәјатынын еркән илләри барәдә нә билирик вә о, тәхминән 20 јашларында оланда һансы дәјишиклик баш верди?
ТИМОТЕЈИН ушаглығы һал-һазырда Түркијәнин әразисиндә јерләшән вә вахтилә Рома вилајәти олан Галатијада кечмишдир. Исанын өлүмүндән бир нечә ониллик сонра орада бир нечә мәсиһчи јығынҹағынын әсасы гојулмушду. Бу арада ҝәнҹ Тимотеј, онун анасы вә нәнәси мәсиһчилији гәбул едиб, јығынҹагларын бириндә фәал хидмәт етмәјә башладылар (2 Тим. 1:5; 3:14, 15). Шүбһәсиз, Тимотеј, ҝәнҹ мәсиһчи кими, алышдығы мүһитдә ҝөзәл һәјат сүрүрдү. Лакин бирдән һәр шеј дәјишилди.
2 Һәр шеј һәвари Павелин бу әразијә икинҹи дәфә ҝәлиши илә башлады. Һәмин вахт Тимотеј тәхминән 20 јашларында иди. Павел Листраја ҝәләндә јығынҹаглардакы ‘гардашларын Тимотеј һагда јахшы фикирдә’ олдугларына диггәт јетирди (Һәв. иш. 16:2). Ҝөрүнүр, Тимотеј ҝәнҹ олмасына бахмајараг, өзүнү јеткин бир инсан кими ҝөстәрмишди. Буна ҝөрә дә мүгәддәс руһун рәһбәрлији алтында Павел вә јерли ағсаггаллар шурасы әлләрини онун үзәринә гојуб јығынҹагда хүсуси бир иш үчүн тәјин етди (1 Тим. 4:14; 2 Тим. 1:6).
3. Тимотеј хидмәтдә һансы хүсуси тапшырығы алмышды?
3 Тимотеј һәвари Павели сәјаһәтләри заманы мүшајиәт етмәк кими хүсуси бир дәвәт алды (Һәв. иш. 16:3). Тәсәввүр един: бу, онун үчүн неҹә ҝөзләнилмәз вә севиндириҹи олду! Тимотеји гаршыда Павеллә, бәзән исә башгалары илә сәјаһәтләрә чыхараг һәвариләрин вә ағсаггалларын мүхтәлиф тапшырыгларыны јеринә јетирмәк иши ҝөзләјирди. Сәјјар ишлә мәшғул олан Павеллә Тимотеј гардашлары руһани ҹәһәтдән мөһкәмләнмәк үчүн әлләриндән ҝәләни едирдиләр. (Һәвариләрин ишләри 16:4, 5 ајәләрини оху.) Буна ҝөрә дә Тимотејин руһани наилијјәтләри бир чох мәсиһчиләрә бәлли иди. Һәвари Павел Тимотејлә тәхминән он ил әмәкдашлыг етдикдән сонра филипилиләрә јазды: «Барәниздә Тимотеј гәдәр һәгигәтән гајғы чәкән һәмфикир башга адамым јохдур; [...] Тимотејин... өз дәјәрини неҹә сүбут етдијини билирсиниз; о, ушаг атасына хидмәт етдији кими, Мүждәни јајмаг ишиндә мәнә хидмәт етди» (Филип. 2:20-22).
4. а) Тимотејә һансы ҹидди мәсулијјәт һәвалә олунмушду? б) Павелин 1 Тимотејә 4:15 ајәсиндә јазылан сөзләри илә әлагәдар һансы суаллар јараныр?
4 Филипилиләрә јазанда Павел Тимотејә ҹидди бир иш тапшырды — о, јығынҹагларда ағсаггаллар вә хидмәти көмәкчиләр тәјин етмәли иди (1 Тим. 3:1; 5:22). Ҝөрүндүјү кими, о вахт Тимотеј артыг етибарлы вә мөтәбәр мәсиһчи ағсаггал иди. Анҹаг һәмин мәктубда Павел Тимотеји ‘тәрәггисини һамыја ашкар етмәјә’ чағырырды (1 Тим. 4:15). Мәҝәр Тимотејин руһани наилијјәтләри артыг һамыја кифајәт гәдәр мәлум дејилдими? Онда Павел бу сөзләри демәклә нәји нәзәрдә тутурду вә биз онун мәсләһәтиндән неҹә фајдалана биләрик?
Руһани кејфијјәтләрин һамыја ашкар олсун
5, 6. Ефес јығынҹағынын руһани тәмизлијини тәһлүкә алтына алан нә иди вә Тимотеј онун гаршысыны неҹә ала биләрди?
5 Ҝәлин 1 Тимотејә 4:15 ајәсинин контекстинә нәзәр салаг. (1 Тимотејә 4:11-16 ајәләрини оху.) Бу сөзләри јазмаздан өнҹә, Павел Македонијаја ҝетмишди, Тимотејдән исә хаһиш етмишди ки, Ефесдә галсын. Нә үчүн? Һәмин шәһәрдә бәзиләри јалан тәлимләр јајмагла јығынҹагда нифаг салырдылар. Тимотеј јығынҹағын руһани тәмизлијини горумалы иди. Неҹә? Һәр шејдән әлавә, башгаларына јахшы нүмунә вермәклә.
6 «Сөздә, рәфтарда, мәһәббәтдә, руһда, иманда вә паклыгда иманлылара нүмунә ол»,— дејә Павел јазыр. Сонра исә әлавә едир: «Бу ишләрә фикир вер вә онларла мәшғул ол ки, сәнин тәрәггин һамыја ашкар олсун» (1 Тим. 4:12, 15). Павелин бу сөзләри Тимотејин малик олдуғу һәр һансы сәлаһијјәтә јох, руһани кејфијјәтләр инкишаф етдирмәсинә аид иди. Һәр бир мәсиһчи арзу етмәлидир ки, онун бу саһәдәки тәрәггиси һамыја ашкар олсун.
7. Јығынҹагда һәр кәсдән нә ҝөзләнилир?
7 Тимотејин ҝүнләриндә олдуғу кими, бу ҝүн дә мәсиһчи јығынҹағында мәсул вәзифәләр иҹра едилир. Бәзиләри ағсаггал вә хидмәти көмәкчи кими, бәзиләри пионер, диҝәрләри исә рајон нәзарәтчиси, бет-елли вә ја миссионер кими хидмәт едир. Ағсаггаллар конгресләр кими мүхтәлиф тәлим програмларында иштирак едирләр. Лакин бүтүн мәсиһчиләрин — кишиләрин, гадынларын вә ушагларын руһани тәрәггиләрини ашкар етмәк имканы вар (Мат. 5:16). Әслиндә, Тимотејлә олдуғу кими, һәтта хүсуси мәсулијјәтләр һәвалә олунан мәсиһчиләрдән белә руһани кејфијјәтләринин һамыја ашкар олмасы ҝөзләнилир.
Данышыг тәрзиндә нүмунәви ол
8. Данышыг тәрзимиз ибадәтимизә неҹә тәсир едир?
8 Тимотејин нүмунә вермәли олдуғу саһәләрдән бири данышыг тәрзи иди. Бу саһәдә тәрәггимизин ашкар олунмасы үчүн нә едә биләрик? Данышығымыз бизим һаггымызда чох шеји дејир. Иса дүз демишди: «Ағыз үрәкдән ҝәләни сөјләјир» (Мат. 12:34). Исанын анабир гардашы Јагуб да билирди ки, инсанын данышыг тәрзи онун ибадәтинә тәсир едир. О јазмышды: «Әҝәр сизләрдән бири дүшүнүрсә ки, диндардыр, амма үрәјини алдадыб, өз дилини јүјәнләмәзсә, онун диндарлығы бошдур» (Јаг. 1:26).
9. Данышыг тәрзиндә нүмунәви олмаг нә демәкдир?
9 Данышыг тәрзимиздән јығынҹагдакылар руһани инкишафымызын нә јердә олдуғуну ҝөрә биләрләр. Буна ҝөрә дә, јеткин мәсиһчи налајиг, пис, тәнгиди данышыг тәрзиндән вә аҹыдилли олмагдан гачынаҹаг. О, башгаларыны мөһкәмләндирмәјә, руһландырмаға вә тәсәлли вермәјә чалышаҹаг (Сүл. мәс. 12:18; Ефес. 4:29; 1 Тим. 6:3-5, 20). Башгалары илә Аллаһын јүксәк әхлаг нормалары һаггында данышмағымыз вә лазым ҝәлдикдә онлары мүдафиә етмәјә һазыр олмағымыз бизим Она садиглијимизи ашкар едир (Ром. 1:15, 16). Сәмими инсанлар бизим данышыг габилијјәтимиздән неҹә истифадә етдијимизә фикир вериб нүмунәмизи изләјә биләрләр (Филип. 4:8, 9).
Давранышда вә паклыгда нүмунә ол
10. Руһани ҹәһәтдән тәрәгги етмәјимиз үчүн нәјә ҝөрә ријасыз имана малик олмаг ваҹибдир?
10 Мәсиһчинин нүмунәви сајылмасы үчүн тәкҹә руһландырыҹы данышыг тәрзинин олмасы кифајәт дејил. Дүз данышмаг, анҹаг дүз иш ҝөрмәмәк икиүзлүлүкдүр. Павел фәрисејләрин икиүзлүлүјүнә вә онларын тутдуғу бу јолун ҝәтирдији чүрүк бәһрәләрә јахшы бәләд иди. Павел Тимотејә дәфәләрлә хәбәрдарлыг етмишди ки, өзүнү бу ҹүр ријакарлыгдан вә сахтакарлыгдан ҝөзләсин (1 Тим. 1:5; 4:1, 2). Амма о, икиүзлү дејилди. Тимотејә јаздығы икинҹи мәктубунда Павел дејирди: «Сәндә олан ријасыз иманы јада салырам» (2 Тим. 1:5). Бунунла белә, Тимотеј чалышмалы иди ки, бир мәсиһчи кими малик олдуғу сәмимилик һамыја ашкар олсун. О, давраныш тәрзиндә нүмунәви олмалы иди.
11. Павел Тимотејә вар-дөвләт һаггында нә јазыб?
11 Павел Тимотејә јаздығы ики мәктубда һәјатын бәзи саһәләринә даир нәсиһәтләр верир. Мәсәлән, Тимотеј вар-дөвләт һәрислијиндән гачмалы иди. «Һәр ҹүр пислијин көкү пулпәрәстликдир. Буна гапылан бәзиләри иман јолундан узаглашыб, өзләринә бир чох әзаблар чәкдирдиләр»,— дејә Павел јазырды (1 Тим. 6:10). Пула мәһәббәт руһанилијин олмамасына дәлаләт едир. Бунун әксинә олараг, ‘јемәји вә палтары варса, бунунла кифајәтләнән’ вә садә һәјат тәрзи сүрән мәсиһчиләрин руһани тәрәггиләри ҝөз габағындадыр (1 Тим. 6:6-8; Филип. 4:11-13).
12. Ҝүндәлик һәјатымызда тәрәггимизи неҹә ашкар едә биләрик?
12 Павел Тимотејә мәсиһчи гадынларын өзләрини ‘утанҹаглыг вә мөтәдилликлә, әдәбли гијафәтлә бәзәмәләринин’ нә гәдәр ваҹиб олдуғуну хатырлатды (1 Тим. 2:9). Ҝејим вә хариҹи ҝөрүнүш мәсәләләриндә вә һәјатын диҝәр саһәләриндә тәвазөкарлыг вә сағламдүшүнҹәлилик тәзаһүр етдирән гадынлар ҝөзәл нүмунә гојмуш олурлар (1 Тим. 3:11). Бу принсип мәсиһчи кишиләрә дә аиддир. Павел нәзарәтчиләрә «тәмкинли, еһтијатлы, әдәбли» олмағы нәсиһәт едирди (1 Тим. 3:2). Әҝәр ҝүндәлик һәјатымызда бу хүсусијјәтләри тәзаһүр етдирсәк, тәрәггимиз һамыја ашкар олаҹаг.
13. Тимотеј кими, биз паклыгда неҹә нүмунәви ола биләрик?
13 Тимотеј һәм дә паклыгда нүмунә олмалы иди. Бу сөзү ишләтмәклә Павел давраныш тәрзинин хүсуси саһәсинә — ҹинси әхлаг нормаларына тохунду. Тимотеј хүсусилә дә гадынларла елә рәфтар етмәли иди ки, башгалары ону мәзәммәт етмәсинләр. О, ‘ағбирчәкләрлә ана кими, ҝәнҹ гадынларла там бир паклыгла, бир баҹы кими’ давранмалы иди (1 Тим. 4:12; 5:2). Һәтта башгаларына ашкар олмајан әхлагсыз һәрәкәтләр Аллаһ үчүн ҝизли дејил вә ҝеҹ-тез бу һагда башгалары да өјрәнәҹәк. Лакин мәсиһчиләрин јахшы әмәлләри дә башгаларынын нәзәриндән гачмыр (1 Тим. 5:24, 25). Јығынҹагда һамымызын давраныш вә паклыгда тәрәггимизи ашкар етмәк имканы вар.
Мәһәббәт вә иманын ваҹиблији
14. Мүгәддәс Јазылар арамызда мәһәббәтин олмасынын ваҹиблијини неҹә вурғулајыр?
14 Һәгиги мәсиһчилијин әсас ҹәһәтләриндән бири мәһәббәтдир. Иса шаҝирдләринә демишди: «Бир-биринизә гаршы мәһәббәтиниз олса, бундан һәр кәс Мәним шаҝирдләрим олдуғунузу биләҹәк» (Јәһ. 13:35). Биз бу ҹүр мәһәббәти неҹә тәзаһүр етдирмәлијик? Аллаһын Кәламы бизи ‘бир-биримизә мәһәббәтлә тәһәммүл етмәјә, бир-биримизә гаршы лүтфкар, шәфгәтли олмаға, бағышламаға’ вә гонагпәрвәрлик ҝөстәрмәјә тәшвиг едир (Ефес. 4:2, 32; Ибр. 13:1, 2). «Гардашлыг севҝиси илә бир-биринизи шәфгәтлә севин»,— дејә һәвари Павел јазырды (Ром. 12:10).
15. Нәјә ҝөрә мәһәббәт һамы үчүн, хүсусилә дә ағсаггаллар үчүн ваҹибдир?
15 Тимотеј һәмиманлылары илә кобуд вә пис рәфтар етсәјди, мүәллим вә нәзарәтчи кими әлдә етдији ҝөзәл наилијјәтләрин һамысы пуч оларды. (1 Коринфлиләрә 13:1-3 ајәләрини оху.) Диҝәр тәрәфдән исә, Тимотејин гардашлара сәмими мәһәббәт ҝөстәрмәси, гонагпәрвәр олмасы вә хејирхаһлыг етмәси онун руһани ҹәһәтдән тәрәгги етдијинә дәлаләт едирди. Буна ҝөрә дә мүнасибдир ки, һәвари Павел Тимотејә јаздығы мәктубунда онун нүмунә вермәли олдуғу хүсусијјәтләрдән бири кими мәһәббәти хүсуси олараг вурғулајыр.
16. Нәјә ҝөрә Тимотеј мөһкәм иман тәзаһүр етдирмәли иди?
16 Ефесдә галдығы мүддәтдә Тимотејин иманы сынаға мәруз галды. Бәзиләри һәгигәтә ујғун олмајан тәлимләр јајырдылар. Башгалары исә ‘әфсанәләр’ јајыр вә јығынҹағын руһанилији үчүн һеч бир фајдасы олмајан мәсәләләри арашдырырдылар. (1 Тимотејә 1:3, 4 ајәләрини оху.) Павел беләләрини ‘ловғалыға гапылыб, һеч бир шеј билмәјән, лакин мүнагишә вә сөз давасы хәстәлијинә тутуланлар’ адландырыр (1 Тим. 6:3, 4). Бәс јығынҹагда јајылан бу зәрәрли фикирләрә баш гошараг Тимотејин өзүнү рискә атмасы дүзҝүн олардымы? Јох. Чүнки Павел Тимотеји ‘иман уғрунда ҝедән мүбаризәдә јахшы чарпышмаға’ вә ‘Аллаһа мәкруһ олан бошбоғазлыг вә јалан јерә “елм” адланан бир-биринә зидд фикирләрдән гачмаға’ тәшвиг едир (1 Тим. 6:12, 20, 21). Шүбһә јохдур ки, Тимотеј Павелин мүдрик мәсләһәтләринә әмәл едирди (1 Кор. 10:12).
17. Бу ҝүн иманымыз сынаға неҹә мәруз галыр?
17 Павелин Тимотејә дедији нөвбәти сөзләр диггәтә лајигдир: «Ахыр заманларда бәзиләри имандан дөнәҹәк, јолдан чыхаран руһлара вә ҹинләрин тәлимләринә гулаг асаҹаглар» (1 Тим. 4:1). Јығынҹагда сәлаһијјәти оланлар да дахил олмагла, һамы Тимотеј кими мөһкәм вә сарсылмаз иман ҝөстәрмәлидир. Дөнүклүјә гаршы гәти мөвге тутсаг вә гәти тәдбирләр ҝөрсәк, тәрәггимизи һамыја ашкар едә вә иманда һамыја нүмунә ола биләрик.
Чалыш ки, тәрәггин һамыја ашкар олсун
18, 19. а) Өз тәрәггини һамыја неҹә ашкар едә биләрсән? б) Нөвбәти мәгаләдә нә мүзакирә олунаҹаг?
18 Ајдындыр ки, һәгиги мәсиһчиләрин руһән тәрәгги етмәләринин онларын хариҹи ҝөрүнүшләри, габилијјәтләри вә ја тутдуглары мөвге илә һеч бир әлагәси јохдур. Һәмчинин инсанын илләрлә јығынҹагда олмасы да шәрт дејил. Әксинә, инсанын сөзүн әсил мәнасында руһән тәрәгги етмәси онун дүшүнҹә, данышыг вә давраныш тәрзиндә Јеһоваја табе олмасында өзүнү бүрузә верир (Ром. 16:19). Биз бир-биримизи севмәк вә ҝүҹлү иман инкишаф етдирмәк мәсләһәтинә риајәт етмәлијик. Бәли, ҝәлин Павелин Тимотејә јаздығы сөзләрин үзәриндә ҹидди дүшүнәк ки, тәрәггимиз һамыја ашкар олсун.
19 Руһани ҹәһәтдән тәрәгги етдијимизә вә бир мәсиһчи кими јеткин олдуғумуза дәлаләт едән диҝәр хүсусијјәт Аллаһын мүгәддәс руһунун сәмәрәсинин бир һиссәси олан севинҹдир (Галат. 5:22, 23). Нөвбәти мәгаләдә бизим бу хүсусијјәти неҹә инкишаф етдирә биләҹәјимиз вә чәтин заманларда ону неҹә горујуб сахлајаҹағымыз мүзакирә олунаҹаг.
Неҹә ҹаваб верәрдиниз?
• Башгалары данышыг тәрзимиздән бизим һаггымызда нә өјрәнир?
• Тәрәггимиз давранышымызда вә паклыг тәзаһүр етдирмәјимиздә өзүнү неҹә бүрузә верир?
• Нәјә ҝөрә мәсиһчиләр мәһәббәт вә иманда нүмунәви олмалыдырлар?
[11-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Тимотеј, ҝәнҹ олмасына бахмајараг, руһән јеткин инсан иди
[13-ҹү сәһифәдәки шәкил]
Сәнин тәрәггин башгаларына ашкардырмы?